Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2016 r. w L.

sprawy H. I.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania H. I.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 8 października 2015r., znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala H. I. prawo do emerytury od dnia 28 sierpnia 2015 roku

Sygn. akt VIII U 2070/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z 8 października 2015 roku odmówił H. I. prawa do emerytury. W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie ukończył wieku emerytalnego oraz nie uwodnił 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku, a jedynie 7 miesięcy i 18 dni tego rodzaju pracy. Organ rentowy uznał, jako pracę w warunkach szczególnych, okres zatrudnienia od 27 czerwca 1994 roku do 14 marca 1995 roku (po wyłączeniu okresu urlopów bezpłatnych). Zaznaczył, że za pozostałe okresy ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych (k. 41 a.e.).

W dniu 22 października 2015 roku H. I. wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Z treści odwołania wynika, że domaga się przyznania emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. W jego ocenie wykonywał pracę w szczególnych warunkach przez ponad 15 lat (odwołanie – k. 2 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie uzasadniając, jak w treści zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 3-4 a.s.).

Na rozprawie w dniu 6 maja 2016 roku wnioskodawca domagał się zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia od 4 lipca 1973 do 31 maja 1975 w Ł. Przedsiębiorstwie Budowlanym, od 9 czerwca 1975 do 28 lutego 1978 roku w Zespole (...) i od 6 marca 1978 do 21 czerwca 1993 w (...) (...) (k.36v a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił i zważył, co następuje:

H. I. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

W dniu 28 sierpnia 2015 roku złożył wniosek o ustalenie prawa do emerytury (k. 1-5 a.e.).

Organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca legitymuje się łącznym stażem pracy w wymiarze 25 lat, w tym wykazał 7 miesięcy i 18 dni pracy w warunkach w szczególnych. Albowiem organ rentowy zaliczył do tego rodzaju pracy zatrudnienie okres od 27 czerwca 1994 roku do 14 marca 1995 roku –po odliczeniu okresów urlopów bezpłatnych (decyzja – k. 41 a.e.). Wnioskodawca nie jest także, członkiem otwartego funduszu emerytalnego (część II pkt 2 wniosku o emeryturę – k. 2 a.e.).

Decyzją z dnia 8 października 2015 roku organ rentowy odmówił H. I. prawa do emerytury z uwagi na nieudowodnienie wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach oraz nieukończenie wieku emerytalnego (decyzja - k. 41 a.e.).

Sąd ustalił w niniejszym postępowaniu, iż okresie od 4 lipca 1973 roku do 31 maja 1975 roku wnioskodawca pracował na stanowisku stolarza w Ł. (...) w Ł. (świadectwo pracy k. 5 akt kapitałowych).

Na tym stanowisku zajmował się czynnościami stolarskimi, obsługując frezarki, pilarki, heblarki. Wykonywał za ich pomocą okna i drzwi. Do jego obowiązków należało, także klejenie, a malowanie i lakierowanie wykonywał sporadycznie (zeznania wnioskodawcy k. 36v -37,63 a.s.).

Od dnia 9 czerwca 1975 roku wnioskodawca został zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budowlano- (...) na 14-dniowy okres próbny, po jego upływie na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku cieśli (akta osobowe k. 17 a.o., a w szczególności: umowa o pracę k. 15 a.o.). Pracował przy budowie Huty (...) na jedną zmianę w brygadzie 5-6 osobowej. Na początku prac przy tej budowie wykonywano wykopy pod kanały kablowe i rury o głębokości 3-4 metrów. Następnie wnioskodawca zajmował się wylewaniem betonu pod ławy fundamentowe, wykonywaniem szalunków i zbrojeń. Szalunki były metalowe, albowiem robiono je z blatów. Ponadto skarżący wykonywał metalowe szalunki pod estakady na wysokości do 6 metrów i zbrojenia. Zajmowałem się także rozgarnianiem betonu, który był dostarczany bezpośrednio z gruszki, Układał, także rusztowania dla spawaczy, które były stawiane przy słupach (zeznania wnioskodawcy k. 36v -37,63 a.s.). Z dniem 28 lutego 1978 roku w wnioskodawcą rozwiązano stosunek pracy (akta osobowe k. 17 a.o., a szczególności: świadectwo pracy k. 17 a.o.).

Od dnia 6 marca 1978 roku wnioskodawca został zatrudniony w (...) (...) na dwutygodniowy okres próby, a następnie na czas nieokreślony stanowisku cieśli (akta osobowe k. 20 a.o., a w szczególności: umowa o pracę k. 7 a.o.). Przedsiębiorstwo zajmowało się budownictwem wielkopłytowym osiedli mieszkaniowych oraz innych obiektów użyteczności publicznej np. szpitala, szkoły, hotelu, kotłowni. Wnioskodawca pracował w brygadzie, która wykonywała kompleksowy montaż konstrukcji żelbetonowych przy budowie osiedli mieszkalnych. Na początku pracownik zatrudniony na stanowisku hakowego zaczepiał płyty na o haku, za pomocą którego dźwig je podnosił. Następnie były one ustawiane i klinowane. Na płytach znajdował się zamki, tzw. trzepienie, które zbrojono i zalewano betonem. Przy stropach były umiejscowione wieńce, które szalowano, a następnie zbrojono. Wykonywano również metalowe szalunki do sytemu montażowego. Wszystkie wymienione czynności wykonywali pracownicy brygady montażowej, w tym H. I.. Praca odbywała się na dużej wysokości do 10 metrów na rusztowaniach tzw. stojakach. Przy budowie szkoły, kotłowni, czy hotelu pielęgniarek skarżący wykonywał tożsame czynności. Przy budowie szkoły dodatkowo montował słupy żelbetonowe. Natomiast przy budowie kotłowni wykonywał słupy żelbetonowe i ławy fundamentowe (...) niezbędny do pracy budowlanych był wytwarzany bezpośrednio na budowie lub dowożony. (zeznania wnioskodawcy k. 36v -37,63 a.s., zeznania świadków: S. C. k. 38 a.s., E. J. k. 38 a.s., M. S. k. 61v-62 a.s., E. N. k. 62-62v a.s.). Z dniem 21 czerwca 1993 roku z wnioskodawcą rozwiązano stosunek pracy (akta osobowe k. 20 a..s., w szczególności: świadectwo pracy k. 5 a.s.).

W czasie zatrudnienia w tym zakładzie pracy został skierowany na budowę eksportową w ZSRR – do pracy przy budowie budynków mieszkalnych dla Zakładów (...) w B. na czas określony od dnia11 czerwca 1990 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku, gdzie wykonywał analogiczne czynności jak podczas zatrudnienia w Polsce (akta osobowe k. 20 a..s., w szczególności: umowa o pracę k. 18 a.o., aneks k. 20 a.o., rozliczenie końcowe k. 12 a.o., zeznania wnioskodawcy k. 36v -37,63 a.s., zeznania świadka E. N. k. 62-62v a.s. ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach organu rentowego, aktach osobowych wnioskodawcy oraz zeznania wnioskodawcy i świadków.

Sąd uznał za wiarygodne zgromadzone w sprawie dowody nieosobowe w postaci dokumentów w szczególności umów o pracę, angaży i zakresu obowiązków zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy, jak również świadectw pracy znajdujących się w aktach osobowych i aktach organu rentowego. Dokumenty w aktach osobowych są przechowywane przez upoważniony podmiot i nie noszą żadnych śladów ingerencji w ich treść. Są przechowywane przez archiwum w postaci usystematyzowanej tworząc logiczną, uporządkowaną całość.

Zdaniem Sądu Okręgowego na wiarę zasługiwały również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków. M. S., E. N., E. J., S. C. ­ są osobami obcymi dla wnioskodawcy, niezainteresowanymi wynikiem rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Zdaniem Sądu zeznania wyżej świadków co do zasadniczych okoliczności zatrudnienia wnioskodawcy były jasne, logiczne, spójne ze sobą i z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym oraz zeznaniami H. I.. Z zeznań tych wynika jednoznacznie, że w czasie zatrudnienia w (...) (...)skarżący wykonywał prace zbrojarskie i betoniarskie oraz prace przy montażu konstrukcji żelbetowych na wysokości.

Świadek S. C. pracował w (...) (...) latach 1975-1993 jako zbrojarz-betoniarz i wspólnie z wnioskodawcą pracował przy budowie szpitala, szkoły i kotłowni. Z kolei E. J. pracował w w/w zakładzie pracy w latach 1968-1993 przy montażu i pracach zbrojarskich, a bezpośrednio z wnioskodawcą współpracował w latach 1983-1984 przy budowie osiedla mieszkaniowego. Świadek M. S. pracował w (...) (...)w latach 1978-1993 jako zastępca kierownika budowy i kierownik budowy i był jego przełożonym podczas budowy szkoły oraz osiedli mieszkaniowych. Natomiast świadek E. N. w latach 1984-1995 jako technik, majster budowy i kierownik budowy, i współpracował z ubezpieczonym w okresie budowy osiedli mieszkaniowych i hotelu dla pielęgniarek oraz na budowie eksportowej w B..

Wskazani świadkowie z racji swoich obowiązków pracowniczych znali tym samym specyfikę czynności i sposób pracy wnioskodawcy na zajmowanych przez niego stanowiskach. Stałość i powtarzalność tych zdarzeń spowodowały, iż okoliczności zostały zapamiętane i na tyle dobrze utkwiły w ich pamięci, iż obecnie pomimo upływu czasu byli w stanie rzetelnie je wykazać.

Sąd w całości obdarzył wiarą zeznania złożone przez H. I. jako jasne, pełne, logiczne oraz spójne z pozostałym wiarogodnym materiałem dowodowym.

Odwołanie jest zasadne.

Prawo do wcześniejszej emerytury dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z uwagi na datę urodzenia wnioskodawcy, regulują przepisy art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2016, poz. 887, ze zmianami) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983, Nr 8, poz. 43, ze zmianami). Prawo do emerytury nabywają ubezpieczeni po osiągnięciu wieku przewidzianego m. in. w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) spełnili enumeratywnie określone przesłanki:

a)  posiadają okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn,

b)  legitymują się okresem składkowym i nieskładkowym, o którym mowa w art. 27.

Ocena prawna charakteru pracy w szczególnych warunkach musi uwzględniać regulację prawna zawartą w powołanym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku i załączniku jak i regulację zawartą w aktach resortowych bowiem zgodne z art. 184 ustawy z dnia ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS oceny charakteru pracy w szczególnych warunkach dokonuje się przez pryzmat regulacji prawnej obowiązującej do dnia 1 stycznia 1999 roku (vide wyrok SN z dnia 14 marca 2013 r. I UK 547/12 LEX nr 1383247, z dnia 3 września 2013 r. I UK 72/13 OSNP 2014/8/118). Rolą zatem Sądu jest dokonanie ustalonym okoliczności faktycznych w sprawie przez pryzmat powołanych przepisów, zaś brak świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych czy wystawione nieprawidłowo, nierzetelnie nie przesądza o niemożliwości uznania takiej pracy jako wykonywanej w warunkach szczególnych. Nawet bowiem złożenie dokumentu w postaci świadectwa pracy w szczególnych warunkach może okazać się niewystarczające dla ustalenia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na charakter pracy jeśli skutecznie zostanie zakwestionowana rzetelność jego sporządzenia. Świadectwo pracy dokumentem nie jest abstrakcyjnym, w tym sensie, że treści z niego wynikające choćby były wątpliwe w świetle innych dowodów, należy bezwarunkowo przyjmować za prawdziwe. Świadectwo pracy w szczególnych warunkach, podobnie jak i inne dowody, podlega weryfikacji co do zgodności z prawdą w kontekście całokształtu materiału dowodowego, gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 21 kwietnia 2004 r., II UK 337/03, OSNP 2004/22/392; 23 listopada 2004 r., I UK 15/04, OSNP 2005/11/161; 22 czerwca 2005 r., I UK 351/04, OSNP 2006/5-6/90; 20 października 2005 r., I UK 41/05, OSNP 2006/19-20/306; 29 stycznia 2008 r., I UK 192/07, Lex nr 447272).

Stosownie do utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2009 roku, I PK 194/08, Lex nr 528152, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNP z 2002 roku, Nr 11, poz. 272).

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał:

1) od dnia 9 czerwca 1975 roku do dnia 28 lutego 1978 roku(2 lata ,8 miesięcy i 20 dni) w Przedsiębiorstwie Budowlano- (...) prace zgodne ze wskazanymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - Wykazie A, Dziale V „W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 1 „Prace przy wykonywaniu robót wodnokanalizacyjnych oraz budowie rurociągów w głębokich wykopach”, poz. 4 „Prace zbrojarskie i betoniarskie” oraz poz. 5 „Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości”.

2) od dnia 6 marca 1978 do dnia 21 czerwca 1993 roku(15 lat,3 miesiące i 16 dni) w (...) (...)prace zgodne ze wskazanymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - Wykazie A, Dziale V „W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 4 „Prace zbrojarskie i betoniarskie” oraz poz. 5 „Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości”.

Ubocznie można wskazać, że te stanowiska pracy są również wykazane w przepisach resortowych - załączniku nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty - wykazie A, dziale V „W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 1 „Prace przy wykonywaniu robót wodnokanalizacyjnych oraz budowie rurociągów w głębokich wykopach, pkt 2 „betoniarz-zbrojarz” pkt 4 „cieśla”, poz. 4 „Prace zbrojarskie i betoniarskie” pkt 1 – „zbrojarz” i pkt 3 „betoniarz” oraz poz. 5 „Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości”, pkt 2 – „monter konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości”, pkt 3 „cieśla wykonujący prace na wysokości”

Nie może być uznana jako praca w warunkach szczególnych, wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienie wnioskodawcy na stanowisku stolarza od 4 lipca 1973 roku do 31 maja 1975 roku w Ł. (...) w Ł.. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracą w szczególnych warunkach są prace stolarza przy politurowaniu ręcznym (wykaz A, dział VI, poz. 8) oraz prace w klejowniach z użyciem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne (wykaz A dział VI, poz. 7) pod warunkiem, iż są wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Tymczasem wnioskodawca nie wykonywał takich prac stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca bowiem nie tylko wykonywał prace przy klejeniu, czy lakierowaniu, ale też pracował przy wszystkich innych czynnościach związanych z obróbką drewna, np. piłował drewno, heblował i frezował.

W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie emerytury zostały przez wnioskodawcę spełnione. W dniu(...) roku ukończył wymagany wiek 60 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i udokumentował 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca udowodnił okres stażu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat i 6 dni. Przed organem rentowym udokumentował natomiast okres 7 miesięcy i 18 dni. W związku z powyższym łącznie wykazał 18 lat, 7 miesięcy i 24 dni pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy, kierując się powyższymi ustaleniami, zmienił zaskarżoną decyzję ustalając wnioskodawczy prawo do emerytury od dnia 28 sierpnia 2015 roku tj. dnia złożenia wniosku o emeryturę

Mając powyższe na uwadze w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji