Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2016 r. w Gdańsku

sprawy W. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

na skutek apelacji W. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1 czerwca 2016 r., sygn. akt VIII U 1679/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok i przyznaje ubezpieczonemu W. R. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 10 listopada 2015 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz W. R. kwotę 360,00 (trzysta sześćdziesiąt 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

SSA Aleksandra Urban SSA Grażyna Czyżak SSA Maciej Piankowski

Sygn. akt III AUa 1330/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił W. R. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na to, że ubezpieczony do dnia rozwiązania stosunku pracy udowodnił łącznie 37 lat okresów składkowych i nieskładkowych, zamiast wymaganych 40 lat stażu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresu od dnia 1 lipca 1977 roku do dnia 25 lipca 1980 roku z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, ponieważ brak jest dowodów potwierdzających opłacanie składek przez jego rodziców jako osób prowadzących gospodarstwo rolne, a w związku z tym brak jest podstaw do przyjęcia, że byli oni rolnikami.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony W. R. wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do dochodzonego przez niego świadczenia. W uzasadnieniu wskazał, że w spornym okresie składki były opłacane przez jego rodziców w Urzędzie Gminy N., ponieważ były obowiązkowe.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 1 czerwca 2016 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

W. R. urodził się w dniu (...).

W okresie od 1 lutego 2010 roku do dnia 31 marca 2015 roku zatrudniony był w „R. (...) Sp. z o.o. w W.. Umowa o pracę została rozwiązana za wypowiedzeniem przez pracodawcę z przyczyn nie dotyczących pracowników.

Od dnia 7 maja 2015 roku zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku dla bezrobotnych, który pobierał w okresie od 7 maja 2015 roku do dnia 2 listopada 2015 roku. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny podjęcia odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W okresie od dnia 1 lipca 1977 roku do dnia 25 lipca 1980 roku mieszkał w gospodarstwie rolnym swoich rodziców. Gospodarstwo to, o powierzchni 20,3360 ha, położone było w S. H., powiat K.. W gospodarstwie tym oprócz ubezpieczonego zamieszkiwali: jego matka, ojciec oraz młodszy brat, który w tym czasie uczył się w szkole podstawowej. W gospodarstwie tym znajdowała się trzoda chlewna oraz uprawiano żyto, owies i ziemniaki.

W dniu 9 listopada 2015 roku złożył wniosek o świadczenie przedemerytalne.

Decyzją z dnia 30 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił mu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego oraz aktach sądowych, których wiarygodności oraz autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron procesu. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności z urzędu. Dokumenty urzędowe należało uznać za wiarygodne jako sporządzone przez właściwy organ, w odpowiedniej formie, których autentyczność nie została podważona przez żadną ze stron.

Sąd dał wiarę również zeznaniom świadków J. A. i Z. M. oraz dowodowi z przesłuchania strony jako spójnym, logicznym, wzajemnie się uzupełniającym i znajdującym potwierdzenie w zebranych w sprawie dokumentach.

Sąd Okręgowy zważył, iż zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, ze zm.), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

W myśl ust. 2 za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, iż sporne pozostawało jedynie legitymowanie się przez ubezpieczonego wymaganym 40-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, w szczególności zaś czy do tego okresu może zostać zaliczony okres od dnia 1 lipca 1977 roku do dnia 25 lipca 1980 roku z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym swoich rodziców po ukończeniu 16 roku życia. Spełnienie przez niego pozostałych przesłanek było między stronami bezsporne.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 748) przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia – traktując jak okresy składkowe – jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Powołany przepis jest normą szczególną, wymaga on więc ścisłego interpretowania i ostrożnego stosowania. Zauważyć należy, że choć powołany przepis art. 10 ust. 1 pkt 3 nie wyznacza warunków, od których wystąpienia uzależnione jest uznanie okresu pracy w gospodarstwie rolnym jako okresu składkowego (uzupełniającego), to w licznym orzecznictwie – zarówno Sądu Najwyższego jak też sądów powszechnych – ukształtował się pogląd, iż o uwzględnieniu, przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tekst jedn.: przed dniem 1 stycznia 1983 r.), przesądza wystąpienie dwóch okoliczności, a mianowicie: wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej "domownika" z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz czynności te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie i stanowiły istotny wkład w prowadzenie gospodarstwa, w którym osoba zainteresowana co najmniej miała możliwość codziennego wykonywania w nim prac związanych z prowadzoną działalnością rolniczą, a ściślej była w tym czasie gotowa do świadczenia w nim pracy.

Innymi słowy do ogólnego stażu pracy mogą zostać zaliczone okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia przypadające przed 1 stycznia 1983 roku, w których praca wykonywana była zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej "domownika" z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz czynności te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy. „Domownikiem” jest zaś osoba bliska rolnikowi. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że zgodnie z treścią przepisu art. 69 ustawa z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. z 1977 roku, nr 32, poz. 140) składki na fundusz emerytalny rolników rolnik opłaca począwszy od dnia 1 lipca 1977 r., chyba że rozpoczął prowadzić gospodarstwo rolne po tym dniu. W związku z powyższym należy mieć na uwadze, iż każda osoba, która po 1 lipca 1977 roku prowadziła działalność rolniczą zobowiązana była do opłacania składek na fundusz emerytalny rolników. Warunkiem uznania zatem kogoś za rolnika było opłacanie przez niego składek na fundusz emerytalny rolników. Tymczasem w przedmiotowej sprawie brak jest jakiejkolwiek dokumentacji świadczącej o tym, że rodzice ubezpieczonego rzeczywiście takie składki opłacali. Dowodów takich nie tylko nie przedstawił ubezpieczony, ale nie znalazł ich również Sąd zwracając się z urzędu zarówno do Urzędu Gminy N. jak i zwracając się do właściwej miejscowo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Nie sposób zatem uznać, że rodzice ubezpieczonego opłacali obowiązkowe składki, a tym samym, że byli rolnikami. Dlatego też nie sposób również uznać, aby ubezpieczony w spornym okresie wykonywał jako „domownik”, czyli osoba bliska rolnikowi, pracę w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, skoro brak jest podstaw do uznania, że byli oni rolnikami. A tylko takie wykonywanie przez niego prac w gospodarstwie rolnym mogłoby zostać uwzględnione do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego przy ustalaniu prawa do dochodzonego przez niego świadczenia.

Mając zatem powyższe na uwadze, w ocenie Sądu I instancji, sporny okres nie może zostać uznany jako okres składkowy i doliczony do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego. Tym samym ubezpieczony nie spełnia wszystkich przesłanek niezbędnych do przyznania mu prawa do dochodzonego przez niego świadczenia, tj. legitymowania się 40–letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

W konkluzji, Sąd Okręgowy działając na mocy art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. w związku z przywołanymi wyżej przepisami oddalił odwołanie, o czym orzeczono w sentencji wyroku.

Apelację od wyroku wywiódł ubezpieczony, zaskarżając go w całości i zarzucając:

- naruszenie prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie poprzez pominięcie w ocenie części zeznań świadków J. A. i Z. M. oraz przesłuchania powoda - odnośnie pracy powoda na gospodarstwie rodziców jako domownika i opłacania za niego składek w okresie od 1 lipca 1977 do 25 lipca 1980 r., a przez to błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy,

- naruszenie prawa materialnego - art. 10 ust.1 pkt. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez nieuwzględnienie w wymaganym ustawowo 40-letnim okresie pracy powoda okresu pracy w gospodarstwie rodziców w okresie od 1 lipca 1977 r. do 25 lipca 1980 r.

Mając powyższe zarzuty na uwadze, apelujący wniósł o zmianę wyroku i orzeczenie, że powód W. R. spełnił wymogi ustawowe i uzyskał prawo do świadczenia przedemerytalnego zgodnie z jego żądaniem poprzez zaliczenie mu do wymaganego okresu pracy 40 lat - okresu pracy w gospodarstwie jego rodziców od 1 lipca 1977 do 25 lipca 1980 r. oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z normami przepisanymi oraz o ponowne rozstrzygnięcie o kosztach procesu za l instancję.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że Sąd nie przełożył zeznań świadków i przesłuchania powoda na ustalenie stanu faktycznego sprawy. Z zeznań tych wynika zaś, że rodzice wnioskodawcy opłacali składki na fundusz emerytalny. Ponadto w umowie o przekazaniu własności i posiadania gospodarstwa rolnego z dnia 26 lipca 1980 r. nie ma wzmianki o jakimkolwiek zadłużeniu przekazywanego gospodarstwa. W umowie istnieje zapis, że rolnik uzyskał wstępne stwierdzenie ZUS, że odpowiada warunkom przyznania emerytury. Gdyby zaś rodzice ubezpieczonego nie opłacali składek na ubezpieczenie emerytalne, to taki zapis nie znalazłby się w umowie. Jednocześnie powód wskazał, że nie przedstawił wcześniej nowych dowodów, ze względu na to, że nie znajdowały się one w jego posiadaniu. Uzyskał do nich dostęp dopiero po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy okazała się zasadna, skutkując zmianą zaskarżonego wyroku i przyznaniem wnioskodawcy prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Przedmiotem niniejszej sprawy było spełnienie przez wnioskodawcę W. R. przesłanek przyznania mu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Wskazać na wstępie należy, iż Sąd Okręgowy w świetle zaoferowanego przez strony na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego materiału dowodowego zasadniczo prawidłowo ustalił stan faktyczny oraz przytoczył właściwe podstawy prawne rozstrzygnięcia. Na skutek jednak zaoferowania nowych istotnych dla sprawy dowodów w postępowaniu przed Sądem II instancji, wyrok Sądu I instancji ostatecznie okazał się błędny.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

Na mocy art. 2 ust. 3 ww. ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W przedmiotowej sprawie spór stron dotyczył jedynie posiadania przez ubezpieczonego co najmniej 40 lat stażu pracy, bowiem organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez niego pozostałych wymienionych wyżej przesłanek. Wnioskodawca domagał się, aby do zaliczonych przez pozwanego 37 lat okresów składkowych i nieskładkowych doliczyć mu okres pracy na gospodarstwie rolnym rodziców od 1 lipca 1977 r. do 25 lipca 1980 r.

Podstawę prawną roszczenia wnioskodawcy stanowi art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016, poz. 987, j.t.; dalej: „ustawy emerytalnej”), zgodnie z którym przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również, jak okresy składkowe, przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Jak trafnie i szczegółowo wyjaśnił to Sąd I instancji, dla zaliczenia wnioskowanego okresu do stażu pracy wnioskodawcy niezbędne jest wykazanie, iż wykonywał on czynności rolnicze zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej "domownika" z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz iż czynności te wykonywał w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie. Jako że zgodnie z przywołanym wyżej przepisem, domownikiem jest osoba bliska rolnikowi, zaś na mocy art. 69 ustawa z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin, każda osoba, która po 1 lipca 1977 roku prowadziła działalność rolniczą zobowiązana była do opłacania składek na fundusz emerytalny rolników, warunkiem uznania rodziców wnioskodawcy za rolników było opłacanie przez nich składek na fundusz emerytalny rolników.

Sąd I instancji po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem świadków J. A. oraz Z. M. oddalił odwołanie wnioskodawcy, wskazując, iż w sprawie brak jest jakiejkolwiek dokumentacji potwierdzającej, że rodzice ubezpieczonego opłacali składki na fundusz emerytalny rolników.

Zauważyć jednak należy, iż na etapie postępowania drugoinstancyjnego ubezpieczony przedstawił sporządzoną przed Sekretarzem Urzędu Gminy w N. umowę o przekazaniu własności i posiadania gospodarstwa rolnego z dnia 26 lipca 1980 r., na mocy której rodzice wnioskodawcy przekazali mu gospodarstwo rolne. W umowie tej znajduje się zapis, że rolnik uzyskał wstępne stwierdzenie ZUS, że odpowiada warunkom przyznania emerytury na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym rolników i ich rodzin.

Art. 2 ust. 1 powyższej ustawy stanowi zaś, iż emerytura przysługuje rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek: 65 lat mężczyzna i 60 lat kobieta, a jeżeli jest kombatantem - 60 lat mężczyzna i 55 lat kobieta,

2) wytwarzał w prowadzonym gospodarstwie rolnym i sprzedawał jednostkom gospodarki uspołecznionej produkty rolne o wartości nie mniejszej niż 15.000 zł rocznie, przez okres co najmniej 25 lat mężczyzna i 20 lat kobieta, w tym nieprzerwanie przez ostatnie 5 lat prowadzenia gospodarstwa rolnego przed jego przekazaniem następcy lub Państwu; do okresów tych zalicza się również lata, w których wartość sprzedanych produktów była niższa, jeżeli spowodowane to było klęską żywiołową, wypadkiem losowym lub innymi okolicznościami niezawinionymi przez rolnika,

3) opłacał składki na fundusz emerytalny rolników,

4) przekazał następcy lub Państwu gospodarstwo rolne, którego wartość nie uległa obniżeniu w okresie ostatnich 5 lat prowadzenia gospodarstwa przed jego przekazaniem, chyba że obniżenie wartości gospodarstwa nastąpiło z przyczyn niezawinionych przez rolnika.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, skoro jednym z warunków przyznania rolnikowi emerytury na podstawie przywołanej ustawy jest opłacenie składek na fundusz emerytalny rolników, a rodzice wnioskodawcy uzyskali wstępne stwierdzenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, że odpowiadają warunkom przyznania emerytury, oznacza to, że opłacili oni składki na fundusz emerytalny rolników.

Jako że okoliczność ta pozostawała jedyną sporną przesłanką zaliczenia wnioskodawcy do okresów składkowych i nieskładkowych okresu pracy na gospodarstwie rolnym rodziców od 1 lipca 1977 r. do 25 lipca 1980 r. i w konsekwencji ustalenia, iż posiada on 40-letni staż pracy, twierdzić należało, iż wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki przyznania mu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r., prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3 i 4.

W związku z powyższym, skoro ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie mu świadczenia przedemerytalnego w dniu 9 listopada 2015 r., świadczenie to należało mu przyznać od dnia następnego czyli od dnia 10 listopada 2015 r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w pkt 1 sentencji.

W punkcie 2 wyroku zgodnie z § 9 ust. 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015, poz. 1804, w treści obowiązującej na dzień wniesienia apelacji) w zw. z art. 108 § l k.p.c., art. 98 § l i 3 k.p.c. Sąd Apelacyjny, uwzględniając nakład pracy pełnomocnika, orzekł o kosztach postępowania w ten sposób, że zasądził od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz wnioskodawcy kwotę 3600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

SSA Grażyna Czyżak SSA Maciej Piankowski SSA Aleksandra Urban