Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 565/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Werocy

Protokolant: Monika Kałużna

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2016r. we Wrocławiu

odwołania E. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 13.07.2016r. znak: (...)

w sprawie E. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o zasiłek chorobowy

I.  zmienia zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznaje ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 06.07.2012r. do dnia 11.07.2012r. i zwalnia ubezpieczoną z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku chorobowego za powyższy okres w łącznej kwocie wraz z odsetkami wynoszącej 1.188,55zł;

II.  koszty sądowe zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Ubezpieczona (wnioskodawczyni) E. J. wniosła odwołanie od decyzji organu rentowego – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 13.07.2016r. odmawiającej jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r. i w konsekwencji zobowiązującej ją do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego na fundusz chorobowy w kwocie 842,82zł wraz z odsetkami w wysokości 363,73zł, tj. łącznie w kwocie 1.188,55zł wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r.

W uzasadnieniu żądania podała, iż organ rentowy naruszył przy wydawaniu zaskarżonej decyzji art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
w zw. z art. 83 ust. 1 ustawy
z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych
poprzez błędne przyjęcie - na skutek zaistnienia omyłki pisarskiej -, iż w okresie orzeczonej niezdolności do pracy trwającej od dnia 26 czerwca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. tj. w dniu 8 lipca 2012r. wykonywała czynności na podstawie umowy o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich na rzecz (...) sp. z o.o. i uzyskała z tego tytułu wynagrodzenie oraz art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa
poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zobowiązanie jej do zwrotu pobranego przez nią zasiłku chorobowego.

Przyznając fakt wykonywania czynności na rzecz (...) sp. z o.o. na podstawie umowy o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich oraz fakt realizowania także w miesiącu lipcu 2012 roku spotkań promocyjnych zarzuciła, że realizacja w/w usług nie miała miejsca w okresie orzeczonej niezdolności do pracy tj. od dnia 26 czerwca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. a jednocześnie podkreśliła, że wskazanie daty 8 lipca 2012r. w umowie sprzedaży towaru nr (...) wynikało wyłącznie z dokonania oczywistej omyłki pisarskiej na tym dokumencie, gdyż spotkanie miało miejsce w dniu 12 lipca 2012r., tj. w czwartek nie zaś 8 lipca 2012r., tj. w niedzielę.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. wniósł o oddalenie odwołania z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia.

W uzasadnieniu stanowiska organ rentowy podał, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie do pracy
w sposób niezgodny z celem traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Podał, że osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych jest obowiązana do jego zwrotu, przy czym świadczenie nienależne podlega zwrotowi wraz
z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych w przepisach prawa cywilnego. Wskazał, że z analizy akt wynika, że ubezpieczona od dnia 1 września 2002r. do dnia 31 sierpnia 2015r. była zatrudniona w Zespole Szkół (...) we W., gdzie przedłożyła zwolnienie lekarskie m.in. za okres od 27 czerwca 2012r. do 11 lipca 2012r. Podał, iż w oparciu o powyższe zakład pracy zrealizował na rzecz ubezpieczonej wypłatę wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy tj. za okres do 5 lipca 2012r. oraz zasiłek chorobowy za okres od 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r., który to zasiłek wypłacił ubezpieczonej w dniu 2 lipca 2012r. Wskazał, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, tj. w dniu 8 lipca 2012r. wnioskodawczyni wykonywała czynności na rzecz (...) sp. z o.o. na podstawie umowy
o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie
w związku z czym nie przysługuje jej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r. a tym samym przedmiotowe świadczenie za w/w okres zostało przez ubezpieczoną pobrane nienależnie.

Na rozprawie w dniu 13 grudnia 2016r. ubezpieczona podtrzymując dotychczasowe odwołanie wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 6 lipca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. i wskazanie braku obowiązku zwrotu pobranego zasiłku chorobowego.

Sąd ustalił stan faktyczny:

Ubezpieczona E. J. była zatrudniona w okresie od dnia 1 września 2002r. do dnia 31 sierpnia 2015r. w Zespole Szkół (...) we W..
Z tego tytułu podlegała ubezpieczeniom społecznym w tym chorobowemu.

W okresie od dnia 27 czerwca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. ubezpieczona była niezdolna do pracy.

Za w/w okres pracodawca wypłacił ubezpieczonej w dniu 2 lipca 2012r.:

-

wynagrodzenie za czas choroby tj. za okres od 27 czerwca 2012r. do 5 lipca 2012r.,

-

zasiłek chorobowy za okres od 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r. w kwocie 824,82zł brutto.

W okresie obowiązywania umowy o pracę ubezpieczona miała zawartą z (...) sp. z o.o. w W. umowę o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich, na podstawie której świadczyła na rzecz w/w spółki usługi promocyjne polegające w szczególności na stałym pośredniczeniu przy zawieraniu umów sprzedaży na rzecz zleceniodawcy.

W dniu 12 lipca 2012r. (czwartek) ubezpieczona odbyła spotkanie promocyjne
w siedzibie spółki (...) we W., w którym uczestniczył m.in. J. C..

J. C. otrzymał od ubezpieczonej zaproszenie na spotkanie promocyjne, w którego treści jako datę spotkania oznaczono: 12 lipca 2012r.

W trakcie spotkania promocyjnego J. C. dokonał zakupu filtra wody.
Mimo, iż samo spotkanie jak również dokonanie sprzedaży miało miejsce w dniu 12 lipca 2012r. w umowie sprzedaży nr (...) omyłkowo wpisano datę 8 lipca 2012r. choć w tym dniu ubezpieczona nie wykonywała żadnych czynności w ramach zawartej z (...) sp. z o.o. umowy o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich.

Na podstawie w/w umowy (...) sp. z o.o. w W. wypłacił ubezpieczonej w sierpniu 2012 roku prowizję.

Ubezpieczona nie prowadziła spotkań promocyjnych i nie realizowała czynności sprzedaży, w ramach łączącej ją z (...) sp. z o.o. w W. umowy,
w niedziele, w tym w dniu 8 lipca 2012r.

Dowód: - oświadczenie J. C. z dnia 28.07.2016r., k. 9

- umowa nr (...), k. 10

- pismo ubezpieczonej z dnia 01.08.2016r., k. 11

- zaświadczenie nr (...) sp. z o.o. w W., k. 24

- pismo (...) sp. z o.o. w W. z dnia 28.10.2016r., k. 33

- zaproszenie, k. 35-36

- dokumentacja w aktach ZUS, w tym decyzja ZUS z dnia 13 lipca 2016r.

- zeznania świadka J. Ł., k. 37-41

- zeznania świadka A. G., k. 37-41

- zeznania świadka J. C., k. 37-41

- przesłuchanie ubezpieczonej, k. 37-41

Decyzją z dnia 13 lipca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 6 lipca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. a jednoczenie zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego na fundusz chorobowy w kwocie 824,82zł wraz z odsetkami w wysokości 363,73zł, tj. w łącznej kwocie 1.188,55zł wskazując w uzasadnieniu rozstrzygnięcia, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, tj., w dniu 8 lipca 2012r. ubezpieczona wykonywała pracę na rzecz (...) sp. z o.o. w W..

Dowód: - decyzja ZUS z dnia 13 lipca 2016r., w aktach ZUS

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej (wnioskodawczyni) zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t. jedn. Dz. U.
z 2014r., poz. 159) ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Z brzmienia powołanego przepisu wynika, iż ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego w sytuacji, gdy w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub podejmuje takie działania, które uznać można jako sprzeczne z celem zwolnienia.

Podkreślenia przy tym wymaga, iż przesłanka wykorzystywania zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem oznaczona została w powołanym przepisie bardzo ogólnie, co może powodować trudności w ocenie poszczególnych zachowań ubezpieczonego podejmowanych przez niego w okresie stwierdzonej niezdolności do pracy. Niewątpliwie wykorzystywaniem zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia będzie zawsze wykonywanie czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy a zatem proces leczenia
i rekonwalescencję. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2005 r., III UK 120/05, OSNP 2006, nr 21-22, poz. 338). Niemniej jednak w każdym przypadku, dokonując oceny zachowań ubezpieczonego, winny być uwzględnione okoliczności danego przypadku, ich ewentualny wpływ na proces leczenia oraz stan świadomości ubezpieczonego co do skutków podejmowanych przez niego działań. Nie budzi bowiem wątpliwości, że nie wszystkie czynności podejmowane w okresie orzeczonej niezdolności do pracy mogą być kwalifikowane jako czynności niezgodne z celem zwolnienia. Celem zwolnienia lekarskiego jest niewątpliwie odzyskanie przez ubezpieczonego zdolności do pracy w konsekwencji czego winien on postępować zgodnie z zaleceniami lekarskimi i ustalonym leczeniem (np. przyjmować leki)
a także unikać sytuacji mogących przedłużyć proces leczenia.

Podobnie podkreślić należy w aspekcie drugiej z przesłanek, tj. wykonywania w okresie stwierdzonej niezdolności do pracy, pracy zarobkowej, iż nie zawsze wykonywanie pracy skutkować będzie utratą przez ubezpieczonego prawa do zasiłku chorobowego. Jak bowiem podkreślił w dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy sporadyczna, incydentalna, wymuszona okolicznościami aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2013r., I UK 606/12, LEX nr 1391152, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2014r., II UK 274/13, LEX nr 1455233)

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego sprawy podkreślenia wymaga, iż
w niniejszej sprawie brak było podstaw do uznania, aby ubezpieczona w okresie zwolnienia lekarskiego wystawionego jej przez lekarza na okres od dnia 27 czerwca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. (orzeczonej niezdolności do pracy w tym okresie), wykonywała pracę zarobkową lub wykorzystywała zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Z przeprowadzonych ustaleń faktycznych wynika, że ubezpieczona była zatrudniona
od dnia 1 września 2002r. do dnia 31 sierpnia 2015r. w Zespole Szkół (...) we W. i z tego tytułu podlegała ubezpieczeniom społecznym w tym chorobowemu i dalej, że w okresie od dnia 27 czerwca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. ubezpieczona była niezdolna do pracy w związku z czym pracodawca wypłacił jej wynagrodzenie za czas choroby tj. za okres od 27 czerwca 2012r. do 5 lipca 2012r. oraz zasiłek chorobowy za okres od 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r. w kwocie 824,82zł brutto.

Jak wykazało dalej przeprowadzone postępowanie dowodowe ubezpieczona w okresie obowiązywania umowy o pracę miała zawartą ze spółką - (...) sp. z o.o.
w W. umowę o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich, na podstawie której świadczyła na rzecz w/w spółki usługi promocyjne polegające w szczególności na stałym pośredniczeniu przy zawieraniu umów sprzedaży na rzecz zleceniodawcy.

Z dokonanych ustaleń faktycznych wynika dalej, że wprawdzie ubezpieczona sporządziła

umowę sprzedaży nr (...), w której jako datę jej zawarcia wpisała dzień 8 lipca 2012r. niemniej jednak – jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe - w dniu tym ubezpieczona nie wykonywała żadnych czynności w ramach zawartej z Zepter (...) sp.
z o.o. umowy o świadczenie usług promocyjnych oraz menadżerskich gdyż samo spotkanie
i sprzedaż objęta w/w umową dokonane zostały w dniu 12 lipca 2012r., tj. w czwartek. Powyższe potwierdził w szczególności świadek J. C., którego zeznania Sąd uznał za
w pełni wiarygodne, rzeczowe, spójne i logiczne a przy tym znajdujące potwierdzenie
w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym w tym zwłaszcza w złożonym przez świadka dokumencie zaproszenia na spotkanie w dniu 12 lipca 2012r., na którym to spotkaniu świadek był obecny i na którym to spotkaniu została zawarła w/w umowa sprzedaży.

Dokonując oceny wiarygodności zeznań w/w świadka Sąd uwzględnił również okoliczność, że to świadek podpisywał z ubezpieczoną umowę, która błędnie opatrzona została datą 8 lipca 2012r., a zatem miał niewątpliwie wiedzę co do okoliczności i daty jej zawarcia. Świadek potwierdził przy tym, że spotkanie miało miejsce w dacie oznaczonej na zaproszeniu i w tym dniu był na spotkaniu promocyjnym. Z treści dokumentu zaproszenia wynika zaś, że spotkanie miało miejsce w dniu 12 lipca 2012r. Powyższą okoliczność tj. faktyczną datę spotkania i fakt nie wykonywania w okresie orzeczonej niezdolności do pracy jakiejkolwiek pracy potwierdziła w swych zeznaniach sama ubezpieczona, która dodatkowo podała, że nie prowadziła spotkań promocyjnych i nie realizowała czynności sprzedaży, w ramach łączącej ją
z (...) sp. z o.o. w W. umowy, w niedziele co z kolei potwierdzili świadkowie J. Ł. i A. G., którzy zeznali, że ubezpieczona w niedziele nie prowadziła spotkań i nie bywała w siedzibie firmy (...).

Tym samym, skoro faktycznie sama sprzedaż zrealizowana na rzecz J. C. przeprowadzona została w dniu 12 lipca 2012r. nie zaś jak błędnie podano w umowie w dniu
8 lipca 2012r. brak było podstaw do uznania, aby ubezpieczona w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonywała pracę zarobkową lub wykorzystywała zwolnienie od pracy
w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia a w konsekwencji, aby uzasadnione było przyjęcie, że zastosowanie do niej znajdował przepis art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r.
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

a ubezpieczona utraciła prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia, tj. za okres od 6 lipca 2012r. do 11 lipca 2012r.

Konsekwentnie brak było podstaw do uznania, aby wypłacony ubezpieczonej za w/w okres zasiłek chorobowy był świadczeniem nienależnym co skutkować winno powinnością jego zwrotu wraz z należnymi odsetkami.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego Sąd oparł się na złożonych do akt sprawy dokumentach, w tym na dokumentacji akt rentowych, zaproszeniu na spotkanie w dniu 12 lipca 2012r. jak również na dowodzie z zeznań świadków J. Ł., A. G. i J. C. oraz na przesłuchaniu ubezpieczonej, których zeznaniom Sąd w całości dał wiarę jako spójnym, logicznym i konsekwentnym.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie przepisu art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 6 lipca 2012r. do dnia 11 lipca 2012r. i zwolnił ubezpieczoną z obowiązku zwrotu pobranego zasiłku chorobowego za powyższy okres w łącznej kwocie wraz z odsetkami 1.188,55zł; punkt I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych zawarte w punkcie II wyroku Sąd oparł na treści art. 108 k.p.c. i art. 102 k.p.c. oraz art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych
(Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594).