Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., 29 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Pawlikowska

Protokolant: stażysta Paulina Kruk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2016 r.

sprawy z powództwa: J. M. (1), S. M. (1), M. P.i H. W.

przeciwko: (...) w W.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powoda J. M. (1) kwotę 15.731,92(piętnaście tysięcy siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od kwoty 731,92(siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych za okres od dnia 23.04.2014r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo J. M. (1) w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powoda S. M. (1) kwotę 15.731,92(piętnaście tysięcy siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od kwoty 731,92(siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych za okres od dnia 23.04.2014r.do dnia zapłaty;

IV.  oddala powództwo S. M. (1) w pozostałej części;

V.  zasądza od pozwanego (...)w W.na rzecz powódki M. P.kwotę 15.731,92(piętnaście tysięcy siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od kwoty 731,92(siedemset trzydzieści jeden 92/100) złotych za okres od dnia 23.04.2014r.do dnia zapłaty;

VI.  oddala powództwo M. P.w pozostałej części;

VII.  zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powódki H. W. kwotę 16.031,10(szesnaście tysięcy trzydzieści jeden 10/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od kwoty 1.031,10(jeden tysiąc trzydzieści jeden 10/100) złotych za okres od dnia 30.06.2014r.do dnia zapłaty;

VIII.  oddala powództwo H. W. w pozostałej części;

IX.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda J. M. (1) kwotę 104,25(sto cztery 25/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

X.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda S. M. (1) kwotę 104,25(sto cztery 25/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

XI.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki M. P.kwotę 104,25(sto cztery 25/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

XII.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki H. W. kwotę 104,25(sto cztery 25/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

XIII.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie kwotę 3.919,60(trzy tysiące dziewięćset dziewiętnaście 60/100) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa.

Sędzia

Małgorzata Pawlikowska

Sygn. akt I C 60/15 (poprzednia sygnatura VI C 212/14)

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 30 kwietnia 2014 roku powodowie J. M. (2), S. M. (2)i M. P.reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem wnieśli o zasądzenie od (...)z siedzibą w W.na rzecz każdego z nich kwotę po 30.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczonymi od dnia 23 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną śmiercią siostry A. L.. Każdy z powodów wyniósł również o zasądzenie od strony pozwanej kwoty po 1.463,84 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za zwłokę w zapłacie żądanej kwoty wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi począwszy od dnia 23 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty. Każdy z powodów wniósł również o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 4.800 zł wraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie po 17 zł.

Powodowie wyjaśnili, że dochodzą zapłaty odszkodowania za krzywdę powstałą wskutek śmierci bliskiej im osoby – siostry A. L., która w dniu 21 maja 2013 roku została potrącona przez samochód kierowany przez B. B. (1) i poniosła śmierć na skutek odniesionych w zdarzeniu obrażeń ciała. Pojazd, którym kierował sprawca zdarzenia w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z pozwanym towarzystwem ubezpieczeniowym. W uzasadnieniu wniesionego pozwu podniesiono, że zmarła w wyniku zaistniałego wypadku A. L. była wzorem dla swojego młodszego rodzeństwa, które miało zapewnione z jej strony wsparcie. Pomiędzy rodzeństwem istniała bardzo silna więź emocjonalna i po śmierci siostry żadne z nich nie może pogodzić się ze świadomością utraty najbliższej im osoby. W uzasadnieniu wniesionego pozwu powodowie wyjaśnień także, że żądają odsetek od kwoty zadośćuczynienia od dnia 07 grudnia 2013 roku, albowiem w dniu 06 grudnia 2013 roku pozwane (...) wydało ostateczną decyzję w przedmiocie odmowy przyznania zadośćuczynienia. W treści pozwu powodowie zawarli wniosek o zwolnienie ich od ponoszenia kosztów sądowych powołując się na swoją trudną finansową i rodzinną. Do pozwu zostały dołączone oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania każdego z powodów (k. 2 – 9)

Postanowieniem z dnia 22 lipca 2014 roku Sąd zwolnił powodów J. M. (1), S. M. (1)i M. P. od ponoszenia kosztów sądowych w części, to jest od opłaty od pozwu w całości. W pozostałej części natomiast oddalił wnioski powodów . (k. 52)

Zarządzeniem z dnia 30 stycznia 2015 roku Sąd połączył do wspólnego prowadzenia i rozpoznania sprawę o sygnaturze VI C (...). (k. 103) W sprawie tej z powództwem przeciwko (...)z siedzibą w W.wystąpiła H. W.reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem, która wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi począwszy od dnia 30 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej kwoty 2.062,19 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za zwłokę w zapłacie żądanej kwoty naliczanych od dnia 20 grudnia 2013 roku do dnia 29 czerwca 2014 roku wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od tej kwoty od dnia 30 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty. Strona powodowa wniosła również o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych prawem w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. W uzasadnieniu wniesionego pozwu strona powodowa wskazała, iż pochodzi żądanej kwoty tytułem zadośćuczynienia za krzywdy spowodowane śmiercią A. L., która była jej bliźniaczą siostrą i poniosła śmierć w dniu 21 maja 2013 roku na skutek obrażeń odniesionych na skutek potrącenia przez samochód, którym kierował B. B. (1). Pojazd, którym została potrącona A. L.był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie. Powódka wskazała, iż ze zmarłą siostrą łączyła ją bardzo silna więź emocjonalna, albowiem razem się wychowały i było ono do niej wsparciem i zawsze mogła na nią liczyć. We wniesionym pozwie powódka zwróciła się do Sądu o zwolnienie jej od ponoszenia kosztów sądowych z uwagi na trudną sytuację finansową i rodzinną. Do pozwu zostało dołączone oświadczenie powódki o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania. (k.106-112)

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2014 roku Sąd zwolnił powódkę H. W. od ponoszenia kosztów sądowych w części, to jest od opłaty od pozwu w całości, natomiast w pozostałej części oddalił wniosek powódki H. W.. (k. 128-128v)

W piśmie procesowym z dnia 30 października 2014 roku stanowiącym odpowiedź na pozew wniesiony przez powodów J. M. (1), S. M. (1)i M. P.pozwane (...) reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o obciążenie powodów kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego. Strona pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła zarzut naruszenia przepisu art. 72 § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez wniesienie wspólnego powództwa w sytuacji gdy właściwość Sądu jest nieuzasadniona dla wszystkich roszczeń wspólnie, albowiem przekraczają one łącznie kwotę 75.000 zł. W dalszej treści pisma procesowego strona pozwana wskazała, iż powodowie zwrócili się do Towarzystwa o wypłatę zadośćuczynienień. W wyniku przeprowadzonego postępowania w przedmiocie likwidacji szkody ubezpieczyciel ustalił jednak, iż powodowie nie byli dla zmarłej osobami najbliższymi. Osobami takimi dla zmarłej w wypadku A. L.był jej mąż oraz dwójka ich małoletnich dzieci. Strona pozwana podniosła, że w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego ustalono, że zmarła nie utrzymywały kontaktu z rodzeństwem i w związku z tym nie można powodów zaliczyć do kręgu osób najbliższych dla zmarłej. O tym bowiem czy dana osoba będzie miała statut osoby najbliżej nie decydują formalne więzy krwi, ale faktyczne stosunki panujące pomiędzy zmarłym a pokrzywdzonymi. Pozwane towarzystwo podniosło, że twierdzenia powodów są gołosłowne i zostały sformułowane jedynie na użytek procesu, w celu uzyskania nienależnego świadczenia, natomiast analiza sytuacji finansowej i rodzinnej każdego z powodów stwarza domniemanie, że powództwo ma charakter merkantylnym i prowadzi do bezpośredniego wzbogacenia się powodów. Niezależnie od tego strona pozwana z ostrożności procesowej zakwestionowała również wysokość dochodzonych roszczeń stwierdzając, iż powodowie nie wykazali aby ich krzywda była aż tak duża, aby uzasadniało to żądanie kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

(k. 68-70)

W piśmie procesowym z dnia 09 grudnia 2014 roku stanowiącym odpowiedź na pozew wniesiony przez powódkę H. W. (...) z siedzibą w W. działające przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem także wyniosło o oddalenie powództwa w całości i obciążenie strony powodowej kosztami postępowania w tym kosztami zastępstwa procesowego z uwzględnieniem kwoty uiszczonej tytułem opłaty skarbowej i kosztów dojazdu na rozprawę. W uzasadnieniu odpowiedzi na wniesiony pozew strona pozwana wskazała, iż powódka zwróciła się do ubezpieczyciela o wypłatę spornej kwoty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę powołując się na przepis art. 446 § 4 k.c., jednakże w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwane (...) ustaliło, że H. W. nie zalicza się do kręgu osób najbliższych zmarłej, a przynajmniej powódka nie wykazała tej okoliczności. O tym czy daną osobę należy zaliczyć do kręgu osób najbliższych nie decydują bowiem same formalne więzy krwi, lecz faktyczne stosunki panujące pomiędzy zmarłym a pokrzywdzonymi. Pozwane (...) stwierdziło, że twierdzenia strony powodowej są gołosłowne i zostały sformułowane jedynie na użytek prowadzonego postępowania w celu uzyskania nienależytego świadczenia, natomiast samo powództwo ma charakter typowo merkantylny i prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia się powódki. Pozwane (...) z ostrożności procesowej zakwestionowało również wysokość dochodzonego przez powódkę roszczenia podnosząc, że nie wykazała ona aby krzywda, którą doznała w wyniku śmierci siostry była aż tak duża, aby uzasadniała żądanie wypłacenia kwoty 30.000 zł. (k. 154-156)

Sprawa była rozpoznawana w postępowaniu zwykłym.

Sąd ustalił, co następuje:

A. L. zmarła w dniu 21 maja 2013 roku, w następstwie obrażeń jakich doznała w wypadku komunikacyjnym, który miał miejsce tego samego dnia w miejscowości D. Ł.. W dniu 21 maja 2013 roku A. L. odbierała dzieci ze szkoły i poruszała się drogą z dwójką małoletnich dzieci. W zaistniałym wypadku na skutek odniesionych obrażeń śmierć na miejscu zdarzenia poniósł także R. L., małoletni syn A. L.. Sprawcą wypadku był B. B. (1), który chwili zdarzenia kierował samochodem marki V. o nr rej. (...).

Wyrokiem z dnia 26 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt VII K (...)Sąd Rejonowy w (...)VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w W.ustalił, że B. B. (1)dopuścił się występku stypizowanego w art. 177 § 1 i 2 kk polegającego na tym, że w dniu 21 maja 2013 roku w miejscowości D. Ł.kierując samochodem ciężarowym marki V.o numer ach rejestracyjnych (...)22LA na drodze prowadzącej z W.do B.naruszył nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym określone w art. 17 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że stojąc na poboczu drogi nie zachował szczególnej ostrożności i podjął manewry włączając się do ruchu bez ustąpienia pierwszeństwa pieszym, w wyniku czego najechał na prawidłowo przechodzący przed jego pojazdem A. L.i R. L., powodując nieumyślnie wypadek, w następstwie, którego doznali oni urazów czaszkowo-mózgowych, skutkujących ich zgonem. Sąd uznając wskazanym powyżej wyrokiem B. B. (1)za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawiesił na okres 5 (pięciu) lat tytułem próby zobowiązującego w tym czasie do wykonywania pracy zarobkowej. Obok kary pozbawienia wolności Sąd wymierzył B. B. (2)także karę 100 stawek dziennych grzywny przy ustalaniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 20 zł. Na podstawie art. 415 § 5 k.p.k. i art. 46 § 2 k.k. Sąd orzekł na rzecz pokrzywdzonego W. L.– męża zmarłej w wypadku A. L.nawiązkę w kwocie 10.000 zł. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 04 grudnia 2013 roku.

dowód:

- wyrok Sądu Rejonowego w (...)VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w W.w sprawie VII K (...)– k. 199-200 akt sprawy VII K (...);

- zarządzenie stwierdzające prawomocność wyroku w sprawie VII K 476/13 – k. 207 akt sprawy VII K (...);

W toku przeprowadzonego postępowania karanego w sprawie o sygnaturze akt VII K (...)prowadzonego przeciwko B. B. (1)został powołany biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego S. J.. Biegły w wydanej opinii stwierdził, iż bezpośrednią i jedyną przyczyną zaistniałego wypadku w wyniku, którego śmierć podniosła A. L.było zachowanie kierującego samochodem B. B. (1), który naruszył zasady ruchu drogowego. B. B. (1)wykonując manewr kierowanym przez siebie samochodem polegający na włączeniu się do ruchu nie sprawdził co dzieje się przed pojazdem, gdzie przechodzili piesi. A. L.wraz z dwójką dzieci poruszała się sposób prawidłowy, korzystała z pobocza i jej zachowanie było zgodne z zasadami ruchu drogowego. Jednocześnie biegły stwierdził, że w sytuacji, w której B. B. (1)prawidłowo obserwowałby drogę do wypadku nie doszłoby.

dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego – k. 114-121 akt sprawy VII K (...)

B. B. (1) w chwili zaistniałego zdarzenia był trzeźwy, co potwierdziły wyniki badań stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzy oraz wyniki badania krwi. A. L., która poniosła śmierć w wyniku wypadku w chwili jego zaistnienia także była trzeźwa.

dowód:

- badanie alkotestem – k. 3-4, 5, 11 akt sprawy VII K (...);

- wyniki badania krwi na zawartość alkoholu – k. 64 akt sprawy VII K (...);

Pojazd, którym kierował B. B. (1) był sprawy.

dowód:

- protokół oględzin pojazdu – k. 20-21 akt sprawy VII K (...);

Samochód, którym kierował sprawca wypadku B. B. (1) w dacie zdarzenia był objęty ubezpieczeniem w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej, to jest w (...) z siedzibą w W..

Okoliczność bezsporna

A. L. w chwili śmierci miała 45 lat. Była mężatką i miała 3 dzieci. Jedno z dzieci jest niepełnosprawne. W chwili zaistnienia wypadku A. L. na miejscu zdarzenia znajdowała się z dwójką dzieci. Jedno z nich R. L. poniósł śmierć na skutek odniesionych w wypadku obrażeń razem z matką. A. L. wraz z mężem oraz dziećmi mieszkałam w domu rodzinnym. Razem z nimi mieszkał ojciec A. L. i powodów.

J. M. (2), S. M. (2), M. P.i H. W.są rodzeństwem zmarłej A. L.. J. M. (2), S. M. (2)i M. M. (2)są młodszym rodzeństwem A. L., natomiast H. W.jest jej bliźniaczą siostrą. Każdy z rodzeństwa A. L.założył własną rodzinę. Rodzeństwo utrzymywało ze sobą regularny i stały kontakt. Bracia i siostry odwiedzali A. L.w jej domu oraz spotykali się z nią przy okazji wizyt u ojca. Spotykali się również przy okazji różnych uroczystości rodzinnych, które obchodzili wspólnie. Wspólnie także, w domu rodzinnym spędzali także święta. Relacje rodzeństwa A. L.z jej mężem były poprawne. Obecnie w relacjach tych pojawił się dystans, albowiem mąż A. L.po śmierci żony wstąpił w nowy związek małżeński.

Tragiczna śmierć A. L. oraz jej małoletniego syna była wstrząsem i silnym przeżyciem dla wszystkich w najbliższych członków jej rodziny, w tym także dla rodzeństwa. Wszyscy odczuwają brak A. L. i odwiedzają jej grób. W żalu po stracie najbliższej osoby powodowie wspierali się nawzajem.

J. M. (1)urodził się w dniu (...)roku. mieszkał on w odległości około 3 km od miejsce zamieszkania swojej zmarłej siostry. Pozostawał on z nią w stałym kontakcie. J. M. (1)ma własną rodzinę, żonę oraz dzieci. Żona J. M. (1)także pozostawała w dobrych stosunkach z A. L.. Rodziny wspierały się w opiece dziećmi pomagając sobie w tym względzie wzajemnie i wymieniając się doświadczeniami. Wspólnie organizowano i obchodzono rodziny dzieci. W sytuacji gdy J. M. (1)miał przejściowe trudności finansowe i nie uzyskiwał stałego dochodu mógł liczyć na wsparcie finansowe ze strony swojej siostry. J. M. (1)o zaistnieniu wypadku był obecny na miejscu zdarzenia widział zwłoki swojej siostry oraz siostrzeńca. Po śmierci A. L. J. M. (1)nie korzystał ze wsparcia psychologicznego ani też ze wsparcia psychiatrycznego. Bezpośrednio po śmierci siostry miało objawy charakterystyczne dla zespołu stresu pourazowego. Przejawiało się to spadkiem aktywności życiowej oraz spadkiem zainteresowania prawami osób najbliższych. Stan ten trwał przez okres około 6 miesięcy.

S. M. (1)urodził się w dniu (...)roku. Utrzymywał on także bliskie kontakty z nieżyjącą siostrą. Spotykał się z nią kilka razy w tygodniu. A. L.wspierała brata finansowo. Pożyczała mu pieniądze. S. M. (1)wykonywał dla niej drobne remonty oraz naprawy. Ze wsparcia finansowego siostry S. M. (1)korzystał bezpośrednio przed jej śmiercią. Śmierć A. L.wpłynęła pośrednio na jego sytuację życiową. Żona S. M. (1)była obecna na miejscu wypadku w chwili gdy do niego doszło. Obecnie S. M. (1)znajduje się w złej kondycji emocjonalnej. Wpływ na to miało kilka czynników. Przede wszystkim była to śmierć małoletniej córki, ale także śmierć siostry oraz ojca. Po śmierci siostry S. M. (1)nie korzystał ze wsparcia ani psychologa, ani też psychiatry.

M. P.urodziła się (...)roku. Utrzymywała ona bliskie kontakty ze swoją siostrą A. L.i systematycznie spotykała się z nią. Mąż M. P.był ojcem chrzestnym syna A. R. L., który razem z matką poniósł śmierć w wypadku. Po śmierci siostry M. P.nie korzystała ze wsparcia psychologicznego, ani też psychiatrycznego. Po zdarzeniu przez z okresu około 2 do 3 tygodni przyjmowała leki uspokajające. Bezpośrednio po zdarzeniu u M. P.wystąpiły objawy charakterystyczne dla zespołu ostrego stresu.

H. W. była bliźniaczą siostrą zmarłej w wypadku A. L.. H. W. mieszkała najdalej od swojej siostry. Pomimo dziejącej ich odległości siostry utrzymywały stały i regularny kontakt ze sobą. H. W. przyjeżdżała kilka razy do roku do rodzinnego domu i spotykała się z rodzeństwem, w tym również z bliźniaczką przy okazji świąt i uroczystości rodzinnych. H. W. przyjeżdżała także do domu rodzinnego na wakacje. Ponadto siostry utrzymywały kontakt telefoniczny. H. W. zawsze w trudnych sytuacjach życiowych i problemach zwracała się do swojej siostry i prosiła o radę, mogła się jej zwierzyć. H. W. odczuwa brak swojej siostry. Przekazuje rodzeństwu pieniądze na utrzymanie grobu oraz zamawia msze za siostrę, gdyż jest osobą wierzącą.

dowód:

- zeznania J. M. (2) – k. 315v;

- zeznania S. M. (1) – k. 315v-316;

- zeznaniaM. P. – k. 315-315v;

- zeznania H. W. – k. 287-288,289;

- zeznania świadka P. Popielec – k. 171v;

- zeznania świadka M. M. (3) – k. 170v;

- zeznania świadka D. M. – k. 171-171v;

- zeznania świadka M. W. – k. 287-288,289;

- pisemne opinie psychologiczne – k. 205-2016;

- ustna opinia biegłego psychologa – k. 238-238v

Po zaistnieniu wypadku powodowie reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika zgłosili szkodą stronie pozwanej.

Pismem z dnia 6 grudnia 2013 roku nr L.dz.C- (...)/w (...) poinformowało pełnomocnika pokrzywdzonych o braku podstaw do przyznania zadośćuczynienia. W piśmie tym wskazano, iż nie zostały spełnione wszystkie przesłanki z art. 446 § 4 kc zgodnie, z którym zadośćuczynienie należy się tylko najbliższym członkom rodziny poszkodowanego. Każda z osób poszkodowanych, która wystąpiła o wypłatę zadośćuczynienia ma własną najbliższą rodzinę i nie można zaliczyć dorosłego rodzeństwa do kręgu osób najbliższych. W piśmie tym (...) poinformowało pełnomocnika pokrzywdzonych, iż w sytuacji gdy poszkodowani nie zgadzają się z takim stanowiskiem mogą dochodzić roszczeń na drodze sądowej.

H. W. także wystąpiła do ubezpieczyciela o wypłatę zadośćuczynienia z tytułu śmierci siostry jako osoby najbliższej. (...) odmówiło wypłaty zadośćuczynienia.

dowód:

- pismo pozwanego - k. 29 akt szkody nr 6001/42181

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w części było zasadne, a przez to jedynie w części zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych w sprawie oraz przyznanych przez strony, a także całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowo, to jest z powołanych powyżej dowodów z dokumentów, zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania w charakterze strony powodów. Podstawą ustalenia okoliczności stanu faktycznego stała się również opinia sporządzona w sprawie przez biegłego psychologa.

Przede wszystkim należy wskazać, iż Sąd obdarzył wiarygodnością zeznania złożone w sprawie przez powodów, to jest dał wiarę zeznaniom J. M. (1), S. M. (1), M. P.oraz H. W., którzy zostali przesłuchani w charakterze strony w trybie art. 299 k.p.c. na okoliczności ich stanu zdrowia psychicznego w jakim znajdowali się po śmierci siostry. Zeznania te znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym a w szczególności z opinii sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania przez biegłego psychologa. Sąd dał wiarę w całości zeznaniom przesłuchanych w prowadzonym postępowaniu świadków. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania M. M. (3), D. M., P. P.i M. W.. Świadkowie ci zostali przesłuchani na okoliczność dochodzonych przez powodów roszczeń. Zdaniem Sądu zeznania tych świadków były spójne, logiczne i znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Oceniając zeznania wskazanych powyżej świadków Sąd miał na uwadze fakt, są to małżonkowie rodzeństwa A. L.i w związku z tym są to osoby częściowo zainteresowane w pozytywnym rozstrzygnięciu na korzyść powodów, co mogło mieć na zgodność składanych zeznań z rzeczywistym stanem, w jakim znajdowali się powodowie po śmierci swojej siostry. Niemniej jednak zeznania w/w świadków Sąd obdarzył wiarygodnością, albowiem w zakresie opisanych przez powodów okoliczności, ich przeżycia, znajdowały potwierdzenie w zeznaniach poszczególnych powodów i przedłożonej dokumentacji w postaci akt szkodowych ubezpieczyciela.

Sąd uznał za wiarygodne dowody w postaci dokumentów, zawarte w aktach przedmiotowej sprawy, których wiarygodności i autentyczności nie zakwestionowała żadna ze stron. Dokumenty urzędowe, z których przeprowadzono dowód, stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.).

Oceniając pisemne opinie biegłego psychologa J. P.wydane odnośnie powodów J. M. (1), S. M. (1)i M. P., Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania zawartych w jej treści wniosków. Opinia ta jest rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśnia budzące wątpliwości kwestie. Wydaje poszczególnych opinii poprzedzało przeprowadzenie badania powodów, , których wyniki biegłych uwzględnił przez formułowaniu wniosków końcowych opinii. Biegły ocenił zakres cierpienie emocjonalnych powodów tuż po wypadku, rzeczowo uzasadniając swoje stanowisko. Po wydaniu opinii żadna ze stron nie kwestionowała ich treści i nie wnosiła do nich jakichkolwiek zarzutów. Biegły psycholog J. P.wnioski zawarte w pisemnych opiniach podtrzymała następnie składający ustną opinię przed sądem. Jego stwierdzenia są kategoryczne i nie budzą żadnych wątpliwości Sądu.

Sąd był związany ustaleniami wydanego w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym w (...)VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w W.w sprawie o sygnaturze VII K (...), prawomocnego wyroku co do popełnienia przez B. B. (1)czynu zabronionego (art. 11 k.p.c.).

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy powodom w ogóle przysługuje status osób najbliższych i czy w związku z tym są oni w ogóle uprawnieni do dochodzenia zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę wywołaną śmiercią siostry. Kwestią sporną była także sama wysokość dochodzonych przez powodów roszczeń, albowiem pozwane (...) zakwestionowało również żądaną przez powodów kwotę. Akcesoryjne odpowiedzialność pozwanego zakładu ubezpieczeń wynikająca z art. 436 § 1 była pomiędzy stronami bezsporna.

Przede wszystkim na wstępie należy odnieść się do zarzutu strony pozwanej dotyczącego naruszenia przepisów o właściwości. Dla rozstrzygnięcia kwestii właściwości Sądu w niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma ustalenie charakteru współuczestnictwa procesowego po stronie powodów, ponieważ decyduje ono o ustaleniu wartości przedmiotu sporu co za tym idzie, o właściwości rzeczowej Sądu. Zgodnie treścią przepisu art. 72 § 1 k.p.c. kilka osób może w jednej sprawie występować w roli powodów, jeżeli przedmiot sporu stanowią prawa oparte na tej samej podstawie faktycznej prawnej ( współuczestnictwo materialne), albo jeżeli przedmiot sporu stanowią roszczenia jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej, a ponadto właściwość Sądu jest uzasadnione dla każdego z roszczeń z osobna, jak też dla wszystkich wspólnie ( współuczestnictwo formalne). W niniejszej sprawie zachodzi współuczestnictwo materialne. Po stronie powodów dochodzących odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 446 § 4 kc występuje współuczestnictwo formalne, ponieważ roszczenie powodów jest oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej. O wartości przedmiotu sporu, od, której zależy właściwość rzeczowa Sądu, w przypadku współuczestnictwa formalnego po stronie powodów decyduje wielkość roszczenie każdego z nich osobna, panie łączna wartość roszczeń wszystkich współuczestników. A zatem wobec takiego ustalenia sądem właściwym rzeczowo do rozpoznania niniejszej sprawy będzie Sąd Rejonowy, albowiem wysokość roszczeń zgłoszonych przez poszczególnych powodów nie przekracza kwoty 75000 zł określonej w treści art. 17 § 4 k.p.c. W związku z tym zarzut strony pozwanej naruszenia przepisów o właściwości należy uznać za chybiony.

Na mocy wprowadzonego ustawą z dnia 30.05.2008 roku o zmianie ustawy Kodeks Cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 116, poz. 731) przepisu art. 446 § 4 k.c., Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. W istocie chodzi zatem o wynagrodzenie za szkodę podniesioną przez pośrednio poszkodowanego na skutek zdarzenia, za, które odpowiedzialność ponosi sprawca bądź zakładu ubezpieczeń - w przypadku roszczeń dochodzonych na podstawie umowy ubezpieczenia. Uprawnionymi do żądania tej kompensaty są wyłącznie najbliżsi członkowie rodziny zmarłego. W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie nie może budzić wątpliwości, ich wszystkim powodom przysługuje to roszczenie albowiem z okoliczności sprawy wynika, iż zmarła była osobą najbliższą dla swoich braci i sióstr. Wszyscy oni bowiem utrzymywali z sobą bliskie relacje. Potwierdzają to zeznania przesłuchanych w sprawie powodów, jak również świadków oraz dowodzą tego wnioski zawarte w opiniach przedłożonych przez biegłego psychologa. Okoliczność tę również potwierdził biegłe psycholog J. P. składający ustną opinią przed sądem. Fakt, iż każde z rodzeństwa A. L. założyło własną rodzinę i usamodzielniło się nie przesądza jeszcze o tym, iż nie można tych osób uznać za osoby najbliższe dla zmarłej w wypadku A. L.. Niezależnie od tego skala bólu i cierpienia po stracie bliskiej osoby nie będzie w żaden sposób mniejsza. Śmierć bliskiej osoby zawsze będzie pozostawać traumatycznym przeżyciem, które ma wpływ na psychikę i nigdy takie zdarzenie nie pozostanie obojętne, zwłaszcza w sytuacji gdy śmierć danej osoby nastąpiła w tak tragicznych okolicznościach jak w niniejszym przypadku. Należy mieć bowiem na względzie, że w wyniku zdarzenia śmierć poniosło nie tylko A. L., ale również małoletni syn wieku 8 lat, który był siostrzeńcem dla powodów. Na miejscu zdarzenia wypadku był także drugi z małoletnich siostrzeńców powodów, , który także mógłby potencjalną ofiarą wypadku. A zatem w rozpatrywanej sprawie należy uznać, iż podstawą do dochodzonego roszczenia był nie tylko fakt istnienia formalnych więzów krwi pomiędzy A. L. a powodami, rzeczywiste cierpienie po stracie bliskiej osoby, którą niewątpliwie dla powodów była A. L.. Wszyscy z rodzeństwa odczuli stratę siostry. Zrozumiałym jest, iż wraz z dorastaniem kontakty pomiędzy rodzeństwem stały się luźniejsze, albowiem każde z rodzeństwa miało swoje życie, swoje sprawy, nadal jednak byli sobie bliscy. Rodzeństwo było ze sobą zżyte emocjonalnie i funkcjonowało poprawnie. Członkowie rodziny okazywali sobie nawzajem szacunek, miłość i wsparcie. Powodów z siostrą A. L. łączyły dobre relacje oparte na bliskości emocjonalnej. Relacja ta była pogłębiona poprzez zwracanie się do siebie rodzeństwa ze wspólnymi problemami, zwierzanie się w sobie. Jak ustalono w wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego A. L. wspierała swoje młodsze rodzeństwo i było to wsparcie nie tylko duchowe, ale również w niektórych przypadkach również i finansowe. W przypadku barta J. M. (1) wsparcie to przejawiało się również we wzajemnej pomocy w opiece nad dziećmi, tym bardziej, iż w obu rodzinach były dzieci niepełnosprawne. Nagłe zerwanie bliskich więzi rodzinnych spowodowało u każdego z członków rodziny poczucie pustki. Powodowie co prawda nie korzystali z profesjonalnej pomocy psychologa, jednakże przeżyli śmierci siostry i jej małoletniego syna. W związku z tym wraz zarzutom strony pozwanej, w przedmiotowej sprawie zachodziły podstawy do zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz powodów co do zasady.

W tym stanie rzeczy, sądy uwzględniając stopień w jakim każdy powodów odczuł stratę zmarłej siostry uznał, iż powodom należy się zadośćuczynienie. Jednocześnie Sąd uznał, iż w sprawie brak jest podstaw do przyznania powodom zadośćuczynień w żądanych kwotach.

W wyroku z dnia 07 marca 2014 roku Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, iż na rozmiar krzywdy podlegającej naprawieniu przez zadośćuczynienie, , o którym mowa w artykule 446 § 4 k.c. mają wpływ przede wszystkim wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj ich intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobą zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień przeciwnego w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości I zdolność do jej zaakceptowania, wiek zarówno zmarłego jak i pokrzywdzonego (IV CSK 374/13, LEX nr 1438653) Z pewnością krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy rozważany przypadek powinien być zatem traktowany indywidualnie uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta powinna opierać się na kryteriach obiektywny, a nie na wyłącznie subiektywnym odczuciu osoby pokrzywdzonej. W tym kontekście należy uznać, iż powodów łączyła bliska więź emocjonalna ze zmarłą siostrą. Pomimo śmierci A. L. więzi pomiędzy rodzeństwem są nadal zachowane. Śmierci A. L. miała miejsce 3 lata temu. Proces żałoby został zakończony kilka miesięcy po zdarzeniu. Wypowiedzi powodów wskazują na poprawne, niepatologiczne przeżycie żałoby. Śmierć siostry nie wywarła istotnego wpływu na życie powodów. A zatem w ocenie Sądu długotrwałość cierpień psychicznych przy uwzględnieniu jakości życia powodów z daty śmierci siostry, ale także z okresu kolejnych lat uzasadnia przyznanie każdemu z powodów kompensaty na poziomie 50% żądanej kwoty. Dalej idące oczekiwania powodów w zakresie przyznania im zadośćuczynienia są zdaniem Sądu zdecydowanie wygórowane. W związku z tym w pozostałym zakresie roszczenia zgłoszone przez stronę powodową w ocenie Sądu były niezasadne i podlegały oddaleniu.

Ustawowe odsetki od kwoty zasądzonych, Sąd zasądził na podstawie przepisu art. 481 § 1 i § 2 k.c. od dnia 23 kwietnia 2014 roku, natomiast w przypadku powódki H. W. od dnia 30 czerwca 2014 roku, czyli od dnia, w którym pozywane (...) podjęło ostateczną decyzję o odmowie wypłaty powodom zadośćuczynienia.

Uwagi na powyższą argumentację Sąd orzeka jak w sentencji wyroku, w punktach I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, oddalając powództwa ponad zasądzoną kwotę jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., to jest dokonał ich stosunkowego rozdzielenia, mając na uwadze przepisy art. 105 § 1 k.p.c.. Powodowie byli reprezentowani przez jednego adwokata w sumie łącznie powodowie wygrali w 50%.

Dokonując wzajemnej kompensacji kosztów procesu Sąd ustalił, że strona pozwana winna zwrócić każdemu z powodów kwota po 104,25 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd zasądził koszty procesu od strony pozwanej na rzecz każdego z powodów pomimo, iż byli oni zastępowani przez tego samego pełnomocnika, gdyż sprawie po stronie powodowej zachodziło współuczestnictwo formalne, a nie materialne.

W punkcie XIII z sentencji wyroku Sąd nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3.919,60 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa.

Sędzia Sądu Rejonowego

Małgorzata Pawlikowska