Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Apelacja spowodowała zmianę zaskarżonego wyroku na korzyść oskarżonego.

Okazało się bowiem, że skazanie w sprawie II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie uległo zatarciu z mocy prawa. Zatarcie to nastąpiło co prawda już po popełnieniu przez oskarżonego zarzuconego mu w niniejszej sprawie czynu, ale przed wydawaniem wyroku przez Sąd pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy w celu zbadania tej kwestii załączył nawet akta w sprawie II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie. Wynika z nich, że skazany wykonał w okresie próby orzeczony środek karny i uiścił grzywnę, a żadnych innych środków probacyjnych nie orzekano. Grzywna została wpłacona w całości w dniu 13 kwietnia 2014 roku ( vide karta dłużnika k. 73 akt II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie). Środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych został wykonany w dniu 20 grudnia 2015 roku (vide k. 71 akt II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie).

Oznacza to, że wyrok w sprawie II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie uległ zatarciu z mocy prawa w dniu 13 listopada 2016 roku, a więc przed dniem wyrokowania w tej sprawie ( art. 76 § 1 i 2 kk).

Inkryminowany w niniejszym postępowaniu czyn miał miejsce w dniu 8 września 2016 roku. W tym dniu co prawda zatarcie w sprawie II K 1/14 Sądu Rejonowego w Opocznie jeszcze nie nastąpiło, ale nie obowiązywał już oskarżonego orzeczony w tamtej sprawie zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych ( bo okres stosowania tego środka karnego upłynął wcześniej – w dniu 20 grudnia 2015 roku)

Fakt zatarcia z mocy prawa wcześniejszego prawomocnego skazania za przestępstwo określone w art. 178a § 1 KK lub wymienione w art. 178a § 4 KK, zaistniały w dacie wyrokowania, co do popełnienia czynu określonego w art. 178a § 1 KK, uniemożliwia przyjęcie odpowiedzialności sprawcy na podstawie art. 178a § 4 KK także wtedy, gdy do popełnienia tego czynu doszło przed upływem okresu niezbędnego do zatarcia wcześniejszego skazania. Natomiast nie stanowi przeszkody do przyjęcia odpowiedzialności z art. 178a § 4 KK zatarcie, w dacie wyrokowania, skazania za przestępstwo, którego częścią było orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, tylko w sytuacji, w której będący przedmiotem osądu czyn określony w art. 178a § 1 KK został popełniony w okresie obowiązywania tego zakazu, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca ( por wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2015 roku w sprawie IV KK 162/15 opubl. Legalis).

Tym samym, Sąd meriti, przyjmując, iż oskarżony był uprzednio karany i ustalając, że prowadził pojazd mechaniczny w dniu 8 września 2016 roku będąc wcześniej skazanym prawomocnym wyrokiem za czyn z art. 178 a § 1 kk dopuścił się obłędów w ustaleniach faktycznych mających wpływ na treść wyroku ( art. 438 pkt 3 kpk). Przy prawidłowo ustalonym stanie faktycznym ( a więc przy przyjęciu odpowiedzialności jedynie z art. 178 a § 1 kk i przy przyjęciu fikcji prawnej, że oskarżony nie był karany) orzeczona przez Sąd Rejonowy kara i środki karne jawią się jako rażąco niewspółmierne ( art. 438 pkt 4 kpk). Oskarżony co prawda w apelacji nie podnosił zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, ale utrzymanie w tej sytuacji zaskarżonego wyroku w mocy byłoby rażąco niesprawiedliwe, co uprawniało Sąd Okręgowy do działania z urzędu na korzyść oskarżonego w trybie art. 440 kpk.

Dlatego Sąd Okręgowy działając z urzędu zmienił zaskarżony wyrok na korzyść oskarżonego w ten sposób, że:

-

wyeliminował z opisu czynu zarzuconego oskarżonemu w akcie oskarżenia, a przypisanego mu w pkt 1 wyroku, słowa „ pomimo wcześniejszego skazania go przez Sąd Rejonowy w Opocznie prawomocnym wyrokiem sygn. akt II K 1/14 z dnia 31 stycznia 2014 roku za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości”

-

zmienił podstawę prawną skazania i podstawę prawną wymiaru kary na art. 178 a § 1 kk;

-

w miejsce kary pozbawienia wolności wymierzył oskarżonemu karę 300 (trzystu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 ( dwudziestu ) złotych;

-

uchylił rozstrzygnięcie z pkt 2;

-

na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego R. A. środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego co do wszystkich kategorii pojazdów na okres 5 ( pięciu) lat;

-

obniżył wysokość świadczenia pieniężnego orzeczonego w pkt 3 do 5000 ( pięciu tysięcy) złotych;

-

uchylił rozstrzygniecie o opłacie z pkt 4.

W świetle powyższych zmian okazało się, że wymierzona oskarżonemu przez Sąd Rejonowy kara jawi się jako rażąco surowa w rozumieniu art. 348 pkt 4 kpk. Sąd Rejonowy wymierzał bowiem tę karę w oparciu o dyspozycję art. 178 a § 4 kk i przy błędnym założeniu, że oskarżony był uprzednio karany. Tymczasem przepis art. 178 a § 1 kk ( w oparciu o który należało wymierzać karę) zawiera znacznie łagodniejsze sankcje karne od przepisu art. 178 a § 4 kk. Dlatego kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest obecnie zbyt surowa. Karą adekwatną do stopnia winy oskarżonego i do stopnia społecznej szkodliwości jego czynu będzie kara 300 (trzystu) stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 20 ( dwudziestu ) złotych.

Zmiana kwalifikacji czynu spowodowała również konieczność uchylenia pkt 2 wyroku, albowiem nie ma obecnie podstaw do stosowania wobec oskarżonego dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Adekwatnym środkiem karnym będzie stosowanie tego zakazu przez okres 5 lat. Z tych samych powodów należało obniżyć wysokość świadczenia pieniężnego orzeczonego w pkt 3 wyroku do 5000 zł. Konsekwencją zmiany kary było uchylenie orzeczenia o opłacie zawartego w pkt 4 wyroku, albowiem należało wymierzyć na nowo jedną opłatę za obie instancje.

W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok jako sprawiedliwy, odpowiadający prawu karnemu materialnemu i nie uchybiający prawu karnemu procesowemu należało utrzymać w mocy.

Na wydatki w postępowaniu odwoławczym złożył się ryczałt za doręczenia pism procesowych w kwocie 20 złotych.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) zasądził od oskarżonego R. A. na rzecz Skarbu Państwa 20 ( dwadzieścia ) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym oraz wymierzył mu 600 ( sześćset) złotych tytułem opłaty za obie instancje. Oskarżony pracuje, ma stałe zatrudnienie i osiąga dochody ( umowa o pracę k. 41), nie ma żadnych powodów, aby zwalniać do od kosztów procesu.

Z powyższych względów orzeczono jak w wyroku.