Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa T. D. (1)

przeciwko Kołu (...) numer 40 (...) w T.

o uchylenie uchwały koła łowieckiego

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda T. D. (1) na rzecz pozwanego Koła (...) numer 40 (...) w T. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 839/15

UZASADNIENIE

T. D. (1) w pozwie z dnia 29 maja 2015 roku (data nadania w PUP) wniesionym przeciwko Kołu (...) numer 40 (...) w T. żądał uchylenia uchwały Walnego Zgromadzenia Koła (...) numer 40 ”B.” w T. podjętej dnia 12 kwietnia 2015 roku i utrzymującej w mocy uchwałę numer (...) Zarządu Koła Łowieckiego numer 40 ”B.” w T. w sprawie skreślenia T. D. (1) z listy członków Koła (...) numer 40 ”B.” w T., żądając jednocześnie ustalenia istnienia członkostwa T. D. (1) w Kole (...) numer 40 ”B.” w T.. (k. 4 i nast.)

W piśmie procesowym z dnia 11 maja 2016 roku ustanowiony w sprawie profesjonalny pełnomocnik powoda zmodyfikował powództwo wnosząc o:

1.  ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że T. D. (1) jest członkiem Koła (...) numer 40 ”B.” w T.;

ewentualnie:

2.  stwierdzenie nieważności uchwały numer (...) z dnia 9 grudnia 2014 roku Zarządu Koła Łowieckiego numer 40 ”B.” w T. w sprawie skreślenia T. D. (1) z listy członków Koła (...) numer 40 ”B.” w T.;

ewentualnie:

3.  uchylenia uchwały numer (...) Zarządu Koła Łowieckiego numer 40 ”B.” w T. w sprawie skreślenia T. D. (1) z listy członków Koła (...) numer 40 ”B.” w T.;

wnosząc również o zasądzenie kosztów procesu od pozwanego. (k. 61-67)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa prawnego. (k. 26-29; 116)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

T. D. (1) był członkiem Koła (...) w Ł. (koło macierzyste), a także Koła (...) numer 40 ”B.” w T..

/okoliczności niesporne/

Koło (...) numer 40 ”B.” w T. jest członkiem Zrzeszenia Polski Związek Łowiecki. Wszystkich członków (...) obowiązuje statut Statut Polskiego Związku Łowieckiego uchwalony 2 lipca 2005 roku przez XXI Krajowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego.

/okoliczności niesporne: zaświadczenie o wpisie do rejestru kół łowieckich – k. 51; statut – k. 120-156/

Z § 40 statutu wynika, że członek koła ma obowiązek między innymi: terminowo uiszczać składki członkowskie i inne opłaty uchwalone przez walne zgromadzenie, ma też obowiązek składania wyjaśnień na żądanie organów Zrzeszenia.

Składki członkowskie winny być uiszczane do dnia 30 czerwca każdego roku.

Składka za 2014 rok wynosiła 240 złotych. T. D. (1) nie uiścił składki we wskazanym terminie.

W dniu 1 września 2014 roku z jego konta wpłacono na konto Koła (...) ”B.” kwotę 383 złote ze wskazaniem w tytule płatności – rozliczenie dla koła. W dniu 2 września 2014 roku z takim samym tytułem wpłynęła kwota 745 złotych.

/okoliczności niesporne/

Skarbnik koła skontaktował się telefonicznie z T. D. (1) celem ustalenia jakiego rodzaju rozliczeń dotyczą te wpłaty. Zaległość T. D. (1) dotyczyła składek za 2014 rok i wynosiła 240 złotych. Uzyskano odpowiedź, że wpłat dokonano omyłkowo, ale jeśli zarząd sobie tego życzy mogą one pozostać na koncie koła celem dalszych rozliczeń z tytułu prac społecznych i polowań na kolejny rok.

/dowód: zeznania powoda – k. 110 00:08:11-00.15:13; zeznania M. W. – k. 114 00:45:43/

W dniu 30 października 2014 roku zwrócono na konto powoda cała kwotę 1128 złotych.

/okoliczność niesporna/

Pismem z dnia 24 października 2014 roku wezwano powoda do uiszczenia w terminie 7 dni zaległych składek członkowskich. Pismo doręczono powodowi w dniu 4 listopada 2014 roku, zostało odebrane przez jego żonę.

/dowód: pismo – k. 31; potwierdzenie odbioru – k. 31 odw./

T. D. (1) twierdzi, że korespondencja przesłana w dniu 4 listopada 2014 roku zawierała jedynie komunikat 3/2014, kalendarz z planem polowań i informacje o obchodach dnia św. H..

/dowód: zeznania powoda – k. 110-114/

Rozdział IX Statutu Polskiego Związku Łowieckiego wskazuje przyczyny utraty członkostwa w kole. Paragraf 42 stanowi, że członek traci członkostwo w kole na skutek skreślenia z listy członków lub wykluczenia z koła. W myśl ust. 2 § 43 Zarząd koła może skreślić członka z listy członków, jeżeli zalega on z zapłatą składek członkowskich lub innych opłat uchwalonych przez walne zgromadzenie. Skreślenie może nastąpić po uprzednim wezwaniu zainteresowanego do wpłacenia zaległych składek członkowskich bądź opłat w określonym terminie.

T. D. (2) został wezwany przez Zarząd Koła Łowieckiego ”B.” na posiedzenie zarządu wyznaczone na dzień 9 grudnia 2014 roku celem złożenia wyjaśnień. Otrzymał wezwanie. Nie wiedział co ma być przedmiotem wyjaśnień. Dzwonił w tej sprawie do skarbnika, ale nie uzyskał informacji.

W dniu 9 grudnia 2014 roku wpłacił na konto Koła (...) ”B.” składkę w kwocie 240 złotych. Nie stawił się na zebranie zarządu koła w dniu 9 grudnia 2014 roku.

/okoliczności niesporne/

Uchwałą numer (...) z dnia 9 grudnia 2014 roku Zarząd Koła Łowieckiego numer 40 ”B.” w T. skreślił T. D. (1) z listy członków koła.

/dowód: uchwała – k. 10/

Uchwała została doręczona powodowi listem poleconym. Z zachowaniem 14 dniowego terminu T. D. (1) złożył odwołanie do Walnego Zgromadzenia Koła (...) numer 40 ”B.” w T.. Walne Zgromadzenie odbyło się w kwietniu 2015 roku. Powód został na nie wezwany. Został w trakcie zgromadzenia wysłuchany.

Uchwałą numer (...) z dnia 12 kwietnia 2015 roku Walne Zgromadzenie Członków Koła (...) numer 40 ”B.” w T. nie uwzględniło odwołania T. D. (1) od uchwały numer (...) Zarządu Koła Łowieckiego dotyczącej skreślenia go z listy członków koła.

Uchwała stosownie do § 172 ust. 8 statutu (...) była prawomocna.

/dowód: uchwała – k. 9/

Uchwała z uzasadnieniem została doręczona T. D. (1).

Paragraf 48 Statutu stanowi, że po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego w sprawach związanych z utratą członkostwa w kole, zainteresowany może dochodzić swych praw na drodze sądowej przed sądem powszechnym.

Powód nie wniósł odwołania do Sądu.

/okoliczności niesporne

W dniu 24 kwietnia 2015 roku T. D. (1) po doręczeniu mu uchwały Walnego Zgromadzenia wystąpił do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. o podjęcie czynności nadzorczych w stosunku do Koła (...) numer 40 ”B.” w T., żądając uchylenia uchwały numer (...) Zarządu Koła Łowieckiego numer 40 ”B.”.

W odpowiedzi z dnia 15 czerwca 2015 roku wskazano brak podstaw do uchylenia uchwały podnosząc, że nie zachodzi żadna z przewidzianych w § 173 Statutu (...) okoliczności uzasadniających wydanie tego rodzaju rozstrzygnięcia nadzorczego. Zwrócono przy tym uwagę powodowi, że tryb postępowania wewnątrzorganizacyjnego (wobec nieuwzględnienia odwołania przez Walne Zgromadzenia K.) został wyczerpany.

/dowód: odpowiedź – k. 15/

Stosownie do § 170 Statutu (...):

1.  Uchwały w sprawie odmowy przyjęcia do koła bądź Zrzeszenia, wykluczenia bądź skreślenia z koła, skreślenia ze Zrzeszenia, orzeczenia przez sąd łowiecki wykluczenia ze Zrzeszenia, wymierzenia członkowi Zrzeszenia lub koła kary porządkowej, wymagają uza­sadnienia.

2.  Uzasadnienia wymagają także uchwały podejmowane w trybie odwoławczym.

3.  Uchwały, o których mowa w ust. 1 i 2, wraz z ich uzasadnieniem, zainteresowany powinien otrzymać na piśmie, a w przypadku określonym w ust. 1 powinien być także pouczony o trybie odwołania.

Jak wynika z § 171 od uchwał organów Zrzeszenia bądź koła, podjętych w pierwszej instancji, zainteresowanemu członkowi Zrzeszenia przysługuje odwołanie. W przypadku uchwał zarządu koła do walnego zgromadzenia koła. Odwołanie składa się na piśmie w terminie 14 dni od dnia podjęcia uchwały, a w przypadku, gdy Statut wymaga jej doręczenia w terminie 14 dni od dnia doręczenia za pośrednictwem organu, który podjął zaskarżoną uchwałę.

Ustęp 8 paragrafu 172 statutu stanowi, że uchwały podjęte w trybie odwoławczym są prawomocne.

Stosownie do paragrafu 173 ustęp. 2. organ nadzorujący ma prawo uchylić każdą uchwałę koła lub nadzorowanego organu Zrzeszenia w przypadku niezgodności uchwały z prawem bądź Statutem.

/dowód: statut – k. 120-156/

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Kwestie możliwości i sposobu zaskarżania uchwał organów Polskiego Związku Łowieckiego reguluje ustawa z dnia 13 października 1995 roku Prawo Łowieckie (tj. Dz.U. z 2015 roku poz. 2168).

Regulacje związane z dopuszczalnością zaskarżania do sądu powszechnego uchwał tego zrzeszenia uległy istotnej zmianie z dniem 21 kwietnia 2014 roku. Są one skutkiem ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy Prawo Łowieckie ( Dz.U. z 2014 r. poz. 228), wprowadzającej w życie orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 listopada 2012 roku wydane w sprawie K 21/11.

Zgodnie z treścią art. 33 ust 6 Prawa Łowieckiego w brzmieniu obowiązującym od 21 kwietnia 2014 roku W sprawach utraty członkostwa w kole łowieckim, nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego albo od orzeczeń i postanowień kończących postępowanie dyscyplinarne stronom postępowania przysługuje, w terminie 14 dni od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie, odwołanie do sądu okręgowego, z zastrzeżeniem art. 42da ust. 3. Od orzeczenia sądu okręgowego kasacja nie przysługuje.

Oznacza to, że członkom koła łowieckiego, którzy utracili członkostwo w tym kole, a także członkom (...), którzy utracili członkostwo w tym zrzeszeniu przysługuje prawo wniesienia odwołania do sądu powszechnego. Odwołanie to można wnosić po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego i w terminie 14 dni od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie.

W tej sytuacji należało rozważyć, czy wytoczone w niniejszej sprawie powództwo spełnia wymagania powołanego przepisu.

Kwestie wyczerpania postępowania wewnątrzorganizacyjnego reguluje statut Polskiego Związku Łowieckiego. W paragrafach 170-172 reguluje on postępowanie wewnątrzorganizacyjne. Przywołane przepisy określają procedurę postępowania przed organami pierwszej i drugiej instancji Polskiego Związku Łowieckiego. Wskazują też właściwość organów (...) w poszczególnych kategoriach spraw.

W kwestii skreślenia z listy członków koła łowieckiego uchwałę podejmuje Zarząd koła. Uchwała taka podlega pisemnemu uzasadnieniu. Istnieje obowiązek jej doręczenia członkowi, którego dotyczy z pouczeniem o prawie i sposobie wniesienia odwołania. Organem odwoławczym jest Walne Zgromadzenie Koła (...). Uchwała rozpoznająca odwołanie również wymaga pisemnego uzasadnienia i doręczenia zainteresowanemu członkowi koła. Uchwała wydana przez organ drugiej instancji (w przypadku skreślenia z listy członków koła) również wymaga pisemnego uzasadnienia i doręczenia skreślonemu członkowi koła. Uchwała taka jest uchwała podjęta w trybie odwoławczym i jako taka stosownie do § 172 ust. 8 statutu (...) jest prawomocna. Oznacza to, że tym samym z ta chwilą wyczerpuje się droga postępowania wewnątrzorganizacyjnego. Zakończenie postępowania wewnątrzorganizacyjnego to uzyskanie ostatecznej decyzji organu zrzeszenia jakim jest Polski Związek Łowiecki. Posiadanie kompetencji nadzorczych przez niektóre organy Polskiego Związku Łowieckiego z prawem uchylania każdej uchwały koła lub innego nadzorowanego organu, nie wpływa na wyrażoną wyżej ocenę. Uprawnienia nadzorcze mają bowiem charakter nadzwyczajny. Ich zastosowanie nie jest ograniczone żadnym terminem. Z paragrafu 173 ust 4 statutu (...) wynika, że dopiero uchylenie uchwały w trybie nadzorczym upoważnia do zaskarżenia tego rozstrzygnięcia w trybie wynikającym z § 171. Brak rozstrzygnięcia nadzorczego czy też odmowa uchylenia uchwały bądź dokonania innej interwencji organu nadzorczego nie wpływają na bieg terminu do zaskarżenia uchwały do sądu powszechnego.

Oznacza to, że T. D. (1) winien wnieść odwołanie od uchwał skreślających go z listy członków koła w terminie 14 dni licząc od dnia otrzymania uchwały walnego Zgromadzenia z uzasadnieniem. Trzeba przy tym wyraźnie wskazać, że paragraf 170 ust. 3 statutu nie nakłada na organ odwoławczy obowiązku pouczania o prawie wniesienia odwołania bowiem orzeczenia organu odwoławczego są prawomocne.. Co więcej statut (...) nie nakłada na jego żaden z organów obowiązku pouczania o prawie zaskarżania uchwał do sądu. Co więcej takiego obowiązku nie przewiduje sam art. 33 ust 6 prawa łowieckiego. W tym zakresie regulacja ta jest zbieżna z podobnymi rozwiązaniami występującymi na gruncie ustawy o własności lokali, a także w ustawie prawo spółdzielcze, które również określają zasady zaskarżania uchwał spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Żadne przepisy statuujące prawo żądania uchylenia uchwał podejmowanych przez organy kolegialne nie nakładają na te organy obowiązku pouczania obywateli, których praw dotyczą o możliwości zaskarżenia ich do sądu.

T. D. (1) wniósł pozew w terminie 14 dni od chwili uzyskania odpowiedzi Zarządu Okręgowego (...) o braku podstaw dokonania czynności nadzorczych. Tymczasem odwołanie powinien wnieść w terminie 14 dni od otrzymania uchwały Walnego Zgromadzenia.

W świetle powyższego należy mieć na uwadze, że wcześniejsze orzeczenia sądów powszechnych zapadłe na gruncie powołanego art. 33 ust 6 prawa łowieckiego w dużej części straciły na aktualności. Zgodnie z art. 33 ust. 6 prawa łowieckiego w brzmieniu przed zmianą dokonaną ustawą z dnia 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo łowieckie (Dz.U. z 2014 r. poz. 228), w sprawach nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim oraz utraty członkostwa w kole łowieckim zainteresowany mógł - po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego - dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Przepisowi temu przypisywano urzeczywistnienie prawa do sądu w rozumieniu art. 45 Konstytucji, dostrzegając w nim uprawnienie do dochodzenia przed sądem powszechnym żądań o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa wynikającego z członkostwa w Polskim Związku Łowieckim lub kole łowieckim, niezależnie od tego, jak zostało sformułowane żądanie zainteresowanego (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2007 r., II CSK 100/07, OSNC-ZD 2008, nr B, poz. 37, lub wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., II CSK 170/12, OSNC-ZD 2014, nr A, poz. 1). Droga sądowa do dochodzenia tych roszczeń była zatem otwarta, pod warunkiem wyczerpania postępowania wewnątrzorganizacyjnego; zainteresowany wszczynał postępowanie przez wniesienie pozwu - najczęściej pozwu o ustalenie ( art. 189 KPC) - rozpoznawanego następnie w toku instancji, z zachowaniem uprawnienia do złożenia skargi kasacyjnej, jeżeli była w sprawie dopuszczalna (por. także uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 listopada 2012 r., K 21/11, OTK-A 2012, nr 10, poz. 119).

W wyniku noweli wprowadzonej do Prawa łowieckiego ustawą z dnia 12 grudnia 2013 r., będącej skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 listopada 2012 r., K 21/11 (OTK-A 2012, nr 10, poz. 119), przepis art. 33 ust. 6 przewiduje obecnie, że w sprawach utraty członkostwa w kole łowieckim, nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim - po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego albo od orzeczeń i postanowień kończących postępowanie dyscyplinarne - stronom przysługuje w terminie 14 dni od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie odwołanie do sądu okręgowego, przy czym od orzeczenia tego sądu kasacja nie przysługuje. Jest oczywiste, że wskazana nowela wprowadziła istotną zmianę normatywną, uściślającą sposób dochodzenia przewidzianych w tym przepisie roszczeń przez określenie przysługującego stronom środka prawnego, ustanowienie terminu jego wniesienia oraz oznaczenie sądu właściwego rzeczowo, a także przez wyłączenie dopuszczalności skargi kasacyjnej (verbum legis - kasacji) od orzeczenia sądu okręgowego. Patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2016 r. III CZP 45/16. W uzasadnieniu tej uchwały wskazano również, że Ustanowienie w art. 33 ust. 6 PrŁow odwołania jako quasi-środka zaskarżenia (odwoławczego) od decyzji organów korporacyjnych nie stoi w sprzeczności z konstytucyjną zasadą dwuinstancyjności (art. 176), odnoszącą się - zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego - do postępowania sądowego „od początku do końca”. Zasada to nie dotyczy sytuacji, w których sąd działa jako organ kontrolujący inne niż pochodzące od sądu akty dotyczące ochrony obywatela przed arbitralnością działania władzy. Inaczej mówiąc, wymaganie dwuinstancyjności nie dotyczy postępowań poddanych na ostatnim etapie kontroli sądowej (np. wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 grudnia 1998 r., K 41/97, (...) Zb. Urz. 1998, nr 7, poz. 117, z dnia 13 lipca 2004 r., P 20/03, OTK-A 2004, nr 7, poz. 64, albo wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2006 r., III PO 1/06, OSNP 2007, nr 9-10, poz. 147, lub z dnia 22 listopada 2013 r., III KRS 214/13, OSNP 2014, nr 10, poz. 153). Należy przy tym pamiętać, że przynależność do Polskiego Związki Łowieckiego, oznaczająca w praktyce przede wszystkim uprawianie myślistwa, nie materializuje wprost praw i wolności konstytucyjnych; ustanowiona ochrona sądowa musi być zatem uznana za wystarczającą.

Rozpoznając zatem wniesione powództwo należało w pierwszej kolejności potraktować je jako wywiedzione z art. 33 ust 6 prawa łowieckiego. W konsekwencji istotnym elementem jego skuteczności jest dochowanie ustawowego terminu wniesienia odwołania.

W ocenie sądu powództwo o uchylenie uchwały koła łowieckiego może być wytoczone przeciwko kołu w terminie 14 dni od dnia od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie. Określony w przepisie art. 33 ust 6 termin jest terminem zawitym, po jego upływie prawo do zaskarżenia uchwały wygasa. W razie wniesienia odwołania (nawet jeśli nazwane jest powództwem) po 14 dniowym terminie, podlega ono, po uwzględnieniu przez sąd upływu terminu z urzędu, oddaleniu. Powołany przepis poprzez zakreślenie terminu do zaskarżania uchwały, stwarza jednocześnie prekluzję do powoływania podstaw zaskarżenia, a zatem po upływie wskazanego w nim terminu wykluczone jest powoływanie dalszych podstaw uzasadniających uchylenie uchwały. Rodzi to nawet taki skutek, że uchwała podjęta z naruszeniem przepisów staje się wiążąca, jeśli w ciągu 14 dni nie zaskarżono jej do sądu. Potem może być zdyskwalifikowana tylko z powodu bardzo drastycznych uchybień (np. naruszenie wszelkich procedur, naruszenie prawa członka koła do obrony swoich interesów, podjęcie uchwały z jawnym i oczywistym naruszeniem statutu (...)). Ponadto jak to już wyżej wskazano dla biegu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały koła łowieckiego przez jego członka nie ma znaczenia wiedza co do samej możliwości odwołania do sądu, jak też co do terminu do zaskarżenia uchwały. Przepisy prawa łowieckiego nie zobowiązują bowiem koła łowieckiego ani innych organów zrzeszenia do pouczenia swoich członków o możliwości i sposobie zaskarżania uchwał. Ustawodawca założył, że każdy członek tego zrzeszenia powinien być świadomy swoich uprawnień, w tym prawa do zaskarżenia najważniejszych uchwały. Brak wiedzy co do możliwości i sposobu zaskarżenia uchwały obciąża członka (...). W ocenie Sądu członek Polskiego Związku Łowieckiego, który z tej przyczyny przekroczył termin do zaskarżenia uchwały koła łowieckiego czy innego organu (...) nie może powoływać się na brak winy w uchybieniu temu terminowi.

Mając jednak na uwadze, że T. D. (1) zgłosił również żądanie ustalenia na podstawie art. 189 k.p.c. że pozostaje nadal członkiem Koła (...) numer 40 ”B.” w T. koniecznym było rozważenie i tej podstawy powództwa.

W ocenie Sądu żądanie powództwa również na tej podstawie nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na istnienie prawomocnej decyzji skreślającej powoda z listy członków pozwanego koła łowieckiego. Ponadto na podstawie art. 189 k.p.c. nie sposób uznać, że przedmiotowe uchwały pozwanego koła zostały podjęte z naruszeniem przepisów ustawy – Prawo łowieckie i Statutu zrzeszenia, względnie, że miały na celu obejście ustawy albo pozostawały sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (por. art. 58 § 1 i 3 k.c. ). Zakwestionowane przez powoda decyzje zostały wydane przez kompetentny w omawianym zakresie organ Związku oraz po spełnieniu wymaganych Statutem przesłanek co do skreślenia z listy zrzeszonych.

Na koniec należy jeszcze zauważyć, że powód żądał również stwierdzenia nieważności uchwały. Możliwe jest formułowanie żądań ewentualnych, a ich zastosowanie nie jest wykluczone również w sprawach takich jak rozpatrywana, gdy podważana jest uchwała koła łowieckiego. Wprawdzie innym celom ma służyć posłużenie się przez ustawodawcę w art. 33 ust. 6 pojęciem „odwołania do sądu”, niemniej w tym powództwie nie wyczerpuje się interes prawny członka (...). Nie jest więc wykluczone żądanie - na ogólnych zasadach - ustalenia nieistnienia lub nieważności uchwały. Zdaniem Sądu przepis art. 33 ust. 6 nie wyczerpuje możliwości kwestionowania wadliwych uchwał organów (...). Pozwala jednak na procedowanie w obrębie uchwał istniejących acz obarczonych wadami, które stanowić mogą podstawę orzeczenia o ich uchyleniu bądź nieważności. Występowanie uchwał nieistniejących nie jest kwestionowane w doktrynie i orzecznictwie, choć nie ma jeszcze katalogu sytuacji i przyczyn powodujących uznanie uchwały za nieistniejącą. Choć nie jest zdefiniowane ustawowo powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały, może dotyczyć - co podkreśla się zgodnie - szczególnie drastycznych uchybień, jakich dopuszczono się przy podejmowaniu uchwał, tak że w ogóle trudno mówić o wyrażeniu woli przez organ podmiotu korporacyjnego. Przykładem takiej uchwały nieistniejącej jest uchwała podjęta przez organ niewłaściwy, bez wymaganego statutem quorum lub bez wymaganej większości głosów (por. wyrok SN z dnia 09.10.1972 r. II CR 171/72, OSNC 1973/7 – 8/135; wyrok SN z dnia 14.04.1992 r. I CRN 38/92, OSNC 1993/3/45; wyrok SN z dnia 04.02.1999 r. II CKN 804/98, OSNC 1999/10/171; uchwała SN z dnia 24.06.1994 r. III CZP 81/94, OSNC 1994/12/241; wyrok SN z dnia 13.03.1998 r. I CKN 563/97, OSNC 1998/12/205). Także na gruncie uchwał podejmowanych przez wspólnoty mieszkaniowe dopuszczono analogiczną możliwość formułowania roszczeń zmierzających do uznania uchwały za nieistniejącą (por. wyrok SN z dnia 23.02.2006 r. I CK 336/05, LEX nr 424423).

W ocenie Sądu skoro wymogi formalne, potrzebne do podjęcia uchwały przez koło łowieckie, określone w ustawie prawo łowieckie oraz w statucie (...), zostały spełnione przez stronę pozwaną przy podejmowaniu zaskarżonych uchwał to brak podstaw do stwierdzenia nieważności uchwał ani ustalenia, że powód jest członkiem Koła (...) numer 40 ”B.” w T.. Warto też na koniec zwrócić uwagę, że argumentacja przytaczana przez profesjonalnego pełnomocnika powoda w istocie opiera się na kwestionowaniu merytorycznych podstaw podjęcia uchwały o skreśleniu T. D. (1) z listy członków koła. Postawa ta, tym samym zdaje się potwierdzać zapatrywanie, że od samego początku intencją pozwu była jedynie chęć odwołania od decyzji organów (...) skutkujących utratą członkostwa T. D. (1) w kole (...).

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przepis ten reguluje podstawową zasadę rozliczania kosztów procesu, która uzależniona jest od wyniku sprawy. Mając na uwadze fakt, że niniejszy proces w całości wygrała strona pozwana Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Na zasądzoną z tego tytułu kwotę składają się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł, ustalone w oparciu o § 11 ust. 1 w związku z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn. zmianami).