Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2017 r. w Gdańsku

sprawy W. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o ustalenie ubezpieczenia społecznego

na skutek apelacji W. W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1 lipca 2016 r., sygn. akt VIII U 595/16

oddala apelację.

SSA Barbara Mazur SSA Lucyna Ramlo SSA Jerzy Andrzejewski

Sygn. akt III AUa 1563/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, że wnioskodawczyni W. W. (2) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej pozarolniczej od dnia 1 września 2015 r.

Odwołanie od tej decyzji złożyła W. W. (2), wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 1 lipca 2016 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIII U 595/16 oddalił odwołanie.

Sąd I instancji dokonał następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych.

W. W. (2) (ur. (...)) w okresie od 2 października 2013 r. do 13 stycznia 2014 r. była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba bezrobotna, niepobierająca zasiłku dla bezrobotnych.

Wnioskodawczyni będąc w ciąży i mając wyznaczony termin porodu na dzień 10 grudnia 2015 r., nawiązała kontakt (elektroniczny) z (...) Spółką z o.o., uzyskując informacje o możliwości rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Od dnia 1 września 2015 r. wnioskodawczyni zarejestrowała działalność gospodarczą Salon (...). Jako miejsce wykonywania działalności wskazane zostało miejsce zamieszkania wnioskodawczyni. W miejscu zamieszkania wnioskodawczyni nie został otwarty gabinet kosmetyczny. Nie było pomieszczenia wydzielonego do wykonywania stylizacji paznokci.

Wnioskodawczyni wzięła udział w szkoleniu z zakresu stylizacji paznokci on-line, które trwało kilka godzin i polegało na obejrzeniu instruktażu wykonywania manicure i pedicure (również hybrydowego) oraz rozwiązaniu testu. Wnioskodawczyni następnie otrzymała datowany na dzień 9 września 2015 r. certyfikat ukończenia szkolenia w zakresie stylizacji paznokci.

Z pomocą „(...)” Spółki z o.o. wnioskodawczyni nabyła kasę fiskalną.

Wnioskodawczyni dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, chorobowego z podstawą wymiaru składki w kwocie 9.897,50 zł.

W okresie od 1 września 2015 r. do 19 października 2015 r. wnioskodawczyni wykonała w usługi w zakresie french manicure na rzecz M. W..

Wnioskodawczyni generowała paragony kasy fiskalnej i raporty dobowe. Za dzień 10.09.2015r. – 198 zł – 1 paragon, za dzień 14.09.2015r. – 240 zł - 2 paragony, za dzień 14.09.2015r. – 225 zł – 2 paragony, za dzień 15.09.2015r. – 190 zł – 2 paragony, za dzień 16.09.2015r. - 230 zł – 4 paragony, za dzień 17.09.2015r. – 208 zł – 3 paragony, za dzień 18.09.2015r. – 225 zł – 2 paragony, za 22.09.2015r. – 175 zł, za 22.09.2015r. – 255 zł – 2 paragony, za 24.09.2015r. – 133 zł – 4 paragony, za 24.09.2015r. – 298 zł – 5 paragonów, za 25.09.2015r. – 240 zł – 3 paragony, za 28.09.2015r. – 225 zł – 3 paragony, za 30.09.2015r. – 268 zł – 3 paragony, za 30.09.2015r. – 145 zł – 3 paragony, za 1.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 2.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 5.10.2015r. – 205 zł – 4 paragony, za 6.10.2015r. – 200 zł – 4 paragony, za 7.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 8.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 9.10.2015r. – 190 zł – 3 paragony, za 12.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 13.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 14.10.2015r. – 210 zł – 4 paragony, za 15.10.2015r. – 230 zł – 4 paragony, za 16.10.2015r. – 215 zł – 4 paragony, za 19.10.2015r. – 110 zł – 2 paragony.

Wnioskodawczyni w okresie wcześniejszym wykonywała koleżankom stylizacje paznokci. Posiadała wówczas materiały i utensylia do wykonywania tego rodzaju czynności.

Wnioskodawczyni w spornym okresie posiadała dwoje dzieci: 5-letnie i roczne.

Wnioskodawczyni dokonała zakupu lampy (wcześniej również posiadała lampę), poduszki pod dłonie (15,99 zł) oraz m.in. lakierów (10 sztuk hybrydowych, pozostałe po 1 sztuce), pędzelków, patyczków do paznokci (50), zmywaczy do paznokci (1 sztuka), pilników (11 sztuk, 3 sztuki), cążek do paznokci, tarek do stóp (3 sztuki),

Wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie prawa do zasiłku macierzyńskiego od dnia 31 października 2015 r. do 28 października 2016 r.

Sąd Okręgowy przystępując do rozważań prawnych wskazał, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 121) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej. W myśl art. 11 ust. 2 dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 5. Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Zgodnie zaś z art. 13 pkt 4 obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach: osoby prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Przy tym Sąd I instancji podkreślił, że obowiązkowe ubezpieczenie społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z rzeczywistego prowadzenia tej działalności, a zatem o wyłączeniu z tego ubezpieczenia, decyduje faktyczne nieprowadzenie tej działalności. Natomiast kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają pewne znaczenie w sferze dowodowej, ale nie przesądzają same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Przepis art. 13 pkt 4 ustawy systemowej jednoznacznie kładzie nacisk na rozpoczęcie wykonywania pozarolniczej działalności i zaprzestanie wykonywania tej działalności, a nie na moment dokonania w ewidencji działalności gospodarczej stosownego wpisu o zarejestrowaniu działalności bądź jego wykreślenia. W konsekwencji obowiązkowi ubezpieczeń społecznych podlega osoba faktycznie prowadząca działalność gospodarczą (a więc wykonująca tę działalność), a nie osoba jedynie figurująca w ewidencji działalności gospodarczej na podstawie uzyskanego wpisu, która działalności tej nie prowadzi - nie wykonuje (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 grudnia 2015 r., III AUa 984/15).

Jednocześnie Sąd wskazał, iż w celu dokonania oceny, czy wnioskodawczyni faktycznie prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą w spornym okresie, należało odwołać się do przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), które zawierają legalną definicję działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 2 tej ustawy działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Specyficznymi cechami działalności gospodarczej są, tj.:

a) zawodowy, a więc stały charakter,

b) związaną z nią powtarzalność podejmowanych działań,

c) podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania,

d) uczestnictwo w obrocie gospodarczym (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1991r., III CZP 117/91, OSNCP 1992/5/65).

Ciągłość w działalności gospodarczej ma dwa aspekty. Pierwszy to powtarzalność czynności, tak aby odróżnić prowadzoną działalność gospodarczą od jednostkowej umowy o dzieło lub zlecenia albo umowy o świadczenie usługi, które same w sobie nie stanowią lub nie składają się jeszcze na działalność gospodarczą. Drugi aspekt, wynikający zresztą z pierwszego, to zamiar niekrótkiego prowadzenia działalności gospodarczej. Oba aspekty zależą od zachowania osoby podejmującej działalność gospodarczą. W przypadku wątpliwości, co do rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej decyduje sfera faktów, gdyż również wola, czy zamiar strony należą do ustaleń stanu faktycznego w sprawie (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2014 r., I UK 235/13).

Sąd Okręgowy stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć, by czynności podejmowane przez wnioskodawczynię miały stały, zawodowy, ciągły charakter. Nie można nie zauważyć, iż wnioskodawczyni przed dniem 1 września 2015 r. wykonywała stylizację paznokci na rzecz innych osób, robiąc to jednak w ramach przysług koleżeńskich. Wnioskodawczyni dysponowała, jak sama przyznała i jak potwierdziła to świadek A. K., wyposażeniem niezbędnym dla wykonywania tego rodzaju czynności. Zatem już przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej wnioskodawczyni wykonywała czynności, które następnie miały stanowić przedmiot działalności gospodarczej. Materiał dowodowy zebrany w sprawie dał podstawy do przyjęcia, że wnioskodawczyni wykonała 2 razy stylizację paznokci na rzecz M. W.. Zdaniem Sądu okoliczność ta nie daje podstaw do przyjęcia ciągłości w działalności, czy stałego jej charakteru. Nie negując, iż działalność usługowa zależna jest od popytu, w ocenie Sądu Okręgowego w realiach sprawy dowody wskazują, że wnioskodawczyni wykonała dwukrotnie jednostkowe czynności stylizacji paznokci. Nie uszło przy tym uwagi Sądu, iż wnioskodawczyni starała się stworzyć pozory prowadzenia działalności w sposób stały i ciągły, generując w tym zakresie nieznajdujące potwierdzenia w rzeczywistości raporty dzienne z fikcyjną ilością paragonów. Sam fakt nabycia utensyliów do stylizacji paznokci nie świadczy o zamiarze prowadzenia zorganizowanej, zawodowej działalności, skoro – jak wynika z zeznań świadka A. K. – już w okresie wcześniejszym wnioskodawczyni dysponowała przedmiotami służącymi do stylizacji. Zatem nabyte przedmioty mogły zostać wykorzystane do wykonywania czynności na rzecz koleżanek, jak to miało miejsce wcześniej, zwłaszcza że ilość nabytych przedmiotów nie wskazuje na zawodowe ich wykorzystanie (np. 3 tarki do stóp, 1 zmywacz do paznokci, 1 cążki).

Zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził, zdaniem Sądu I instancji, by odwołująca od 1 września 2015 r. podjęła się prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sposób zorganizowany i ciągły. W ocenie Sądu odwołująca próbowała stworzyć jedynie pozory prowadzenia tej działalności od tej daty i w tym celu złożyła wniosek o wpis do ewidencji, nabyła kasę fiskalną oraz przedmioty do wykonywania manicure. Brak jest jednak przekonujących, obiektywnych i wiarygodnych dowodów na to, że wnioskodawczyni miała rzeczywisty zamiar prowadzenia od 1 września 2015 r. działalności gospodarczej, z której osiągalny byłby dochód wystarczający na pokrycie kosztów, choćby składek zadeklarowanych od kwoty 9.879 zł miesięcznie.

W tym miejscu Sąd zaakcentował, że działalność gospodarcza ma charakter zarobkowy, a działalność jest zarobkowa, jeżeli jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu (zarobku), rozumianego jako nadwyżka przychodów nad poniesionymi kosztami. Działalność pozbawiona tego aspektu jest działalnością charytatywną, społeczną, kulturalną i inną (określaną mianem non profit) – wyrok NSA z dnia 26 września 2008 r. (II FSK 789/07). Działalność prowadzona niezarobkowo, nawet jeżeli będzie jednym z rodzajów działalności wyspecyfikowanej w rozumieniu art. 2 ustawy, nie może być uznana za działalność gospodarczą (wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 października 2004 r., II SA 3673/03).

W ocenie Sądu I instancji w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni nie wykazała, by uzyskiwała dochody z prowadzenia działalności gospodarczej. W szczególności nie mogą takiego dowodu stanowić raporty dobowe oraz paragony i książka przychodów i rozchodów, bowiem zawierają one nierzeczywiste dane. Materiał dowodowy dał podstawę do przyjęcia, że wnioskodawczyni wykonała 2 stylizacje paznokci. Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne wielokrotnie przekroczyła wysokość uzyskanych kwot, sama wnioskodawczyni przyznała, że ponosiła koszty działalności. Deklarowanie wysokiej podstawy składek ubezpieczeniowych nie miało żadnego racjonalnego, ekonomicznego uzasadnienia i nakierowane było wyłącznie na uzyskanie wysokich świadczeń ubezpieczeniowych.

Nadto zdaniem Sądu nie można przyjąć, by działalność wnioskodawczyni podporządkowana była zasadzie racjonalnego gospodarowania. Przeciwnie, zadeklarowanie tak wysokiej podstawy wymiaru składek było nieuzasadnione ekonomicznie, w sytuacji gdy, odwołująca się miała prawo do znacznie niższej preferencyjnej składki na ubezpieczenie społeczne (od podstawy wymiaru równej 30% minimalnego wynagrodzenia) a dochody z prowadzonej działalności nie wystarczały na pokrycie zobowiązań składkowych liczonych od tak wysokiej podstawy.

Dlatego też według Sądu Okręgowego nie można stwierdzić, by czynności podejmowane przez wnioskodawczynię wypełniały cechy prowadzenia działalności gospodarczej.

W ocenie Sądu podjęte przez wnioskodawczynię czynności legalizujące działalność gospodarczą (wpis do ewidencji i zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych) zostały dokonane jedynie w celu umożliwienia skorzystania z zasiłku macierzyńskiego (naliczanego od bardzo wysokiej podstawy), do których nie miałaby prawa bez podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez określony czas. Do takiego wniosku prowadzi fakt, że zgłoszenia prowadzenia działalności od zadeklarowanej bardzo wysokiej podstawy wymiaru składek wnioskodawczyni dokonała na krótko przed planowanym terminem porodu, mimo że jej sytuacja ekonomiczna takiej podstawy nie uzasadniała, a przed zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych nie posiadała żadnego tytułu ubezpieczeniowego.

Sąd miał na względzie, że podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej wykonywanej w sposób ciągły przez kobiety w ciąży nie stanowi przeszkody do podlegania ubezpieczeniom społecznym. Możliwość podjęcia działalności gospodarczej przez kobiety w ciąży, chociażby jednym z powodów do jej podjęcia była możliwość uzyskania ochrony ubezpieczeniowej nie jest prawnie zabroniona. Przy tym Sąd wskazał, że o istnieniu tytułu do ubezpieczeń społecznych związanego z pozarolniczą działalnością gospodarczą decyduje fakt rzeczywistego prowadzenia tej działalności, co nie miało miejsca w sprawie niniejszej. Podejmowanie czynności zmierzających do stworzenia pozoru prowadzenia działalności gospodarczej nie może stanowić podstawy do uzyskania tytułu ubezpieczenia, który powiązany jest z faktycznym prowadzeniem działalności gospodarczej, w sposób zorganizowany, ciągły, ekonomicznie racjonalny i zorientowany na uzyskiwanie dochodu, które to cechy w ocenie Sądu nie występują w sprawie.

Dlatego też, na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła ubezpieczona zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów postępowania cywilnego w postaci:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i odmowie wiary zeznaniom świadka A. K. w przedmiocie płacenia przez świadka skarżącej za wykonywane usługi w grudniu 2015 r. tj. od momentu zarejestrowania przed skarżącą działalności gospodarczej, w sytuacji gdy zeznania świadka były logiczne i spójne oraz zbieżne z zeznaniami skarżącej;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i odmowie wiary zeznaniom skarżącej w przedmiocie faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie stylizacji paznokci w sytuacji gdy zeznania skarżącej są logiczne i spójne i znajdują potwierdzenie w obszernym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i uznanie, że księga przychodów i rozchodów oraz paragony z kasy fiskalnej nie odzwierciedlają rzeczywistego stanu rzeczy, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że sporządzone zostały one wyłącznie dla upozorowania prowadzenia działalności gospodarczej oraz że ilość paragonów nie odzwierciedla ilości wykonywanych usług, w sytuacji gdy skarżąca rzetelnie wystawiała paragony, a ilość paragonów odzwierciedla ilość wykonywanych usług, albowiem klientkami skarżącej było wiele innych osób, a nie tylko świadkowie zeznający w sprawie, wobec czego usługi wykonywane dla świadków nie były jedynymi usługami, które skarżąca wykonywała w ramach działalności gospodarczej;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i uznanie, że nie można przyjąć, by czynności wykonywane przez skarżącą miały stały, zawodowy, ciągły charakter, podczas gdy skarżąca faktycznie wykonywała deklarowane usługi w deklarowanej ilości oraz miała stały zamiar wykonywania działalności gospodarczej od momentu jej zarejestrowania;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i uznanie, że skarżąca nie wykazała, by uzyskiwała dochody z prowadzenia działalności gospodarczej, w sytuacji gdy skarżąca uzyskiwała dochody i ponosiła koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Nadto ubezpieczona zarzuciła:

- błąd w ustaleniach faktycznych mogący mieć istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia poprzez błędne uznanie, że skarżąca próbowała stworzyć jedynie pozory prowadzenia działalności gospodarczej i w tym celu złożyła wniosek o wpis do ewidencji, nabyła kasę fiskalną oraz przedmioty do wykonywania manicure, w sytuacji gdy czynności dokonywane przez skarżącą miały charakter rzeczywisty, zaś domniemanie podjęcia działalności gospodarczej w chwili jej zgłoszenia nie zostało obalone;

- błąd w ustaleniach faktycznych mogący mieć istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia poprzez błędne uznanie, że nie można stwierdzić by czynności podejmowane przez skarżącą wypełniały cechy prowadzenia działalności gospodarczej oraz uznanie, że czynności legalizujące działalność gospodarczą zostały dokonane jedynie w celu umożliwienia skorzystania z zasiłku macierzyńskiego w sytuacji gdy działalność miała zawodowy charakter, o czym świadczy doświadczenie w wykonywaniu usług kosmetycznych odwołującej, czynności miały charakter powtarzający się oraz działalność była podporządkowana zasadzie racjonalnego gospodarowania.

W rezultacie ubezpieczona wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z odwołaniem oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych za I i II instancję. Ewentualnie skarżąca wniosła o uchylnie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygniecie o kosztach.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca wskazała, iż od dnia 1 września 2015 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Salon kosmetyczny W. W. (2). W ramach wykonywanej działalności, zajmuje się profesjonalnym wykonywaniem manicure. Zdobywała kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu głównie w praktyce - wykonywała manicure znajomym nieodpłatnie, jednak z biegiem czasu uznała, że jej umiejętności są na tyle wystarczające, że może zajmować się wykonywaniem manicure w ramach działalności gospodarczej i czerpać z tego tytułu zysk. Celem potwierdzenia swoich umiejętności, głównie na potrzeby udowodnienia swoich kwalifikacji nowym klientom, odbyła kurs i uzyskała certyfikat drogą internetową. Powyższe okoliczności potwierdza materiał dowodowy zgromadzony w sprawie oraz zeznania świadka - A. K., która zeznała że od grudnia 2015 r., skarżąca za wykonywanie usług pobiera opłaty. Nie ma powodów, aby uznać zeznania świadka za niewiarygodne, gdyż są zbieżne z zeznaniami skarżącej. Skarżąca nie widzi niespójności w tym, że z uwagi na zarejestrowanie działalności gospodarczej, zasady wykonywania manicure uległy zmianie t.j. stały się odpłatne. Jest to działalnie racjonalne i dowodzi, że działalność gospodarcza była nastawiona na osiągnięcie zysku.

W odniesieniu do odmowy wiary zeznaniom skarżącej w przedmiocie faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie stylizacji paznokci, skarżąca wskazała, że jej zeznania są logiczne i spójne i znajdują potwierdzenie w obszernym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Dowodami na wykonywanie usług w zadeklarowanej ilości są w szczególności paragony, którym to dowodom Sąd również odmówił wiary, naruszając tym samym art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i uznanie, że księga przychodów i rozchodów oraz paragony z kasy fiskalnej nie odzwierciedlają rzeczywistego stanu rzeczy, co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na uznaniu, że sporządzone zostały one wyłącznie dla upozorowania prowadzenia działalności gospodarczej oraz że ilość paragonów nie odzwierciedla ilości wykonywanych usług. Sąd uznał także, że ilość klientek nie jest zbieżna z ilością wydrukowanych paragonów. Wobec tego zawarto, że grono klientek skarżącej było znacznie większe, niż grono świadków zeznających w niniejszej sprawie. Oczywistym jest, że ilość usług wykonywanych dla świadków nie zgadza się z ilością wszystkich wystawianych paragonów przez skarżącą, jednak z uwagi na fakt, że skarżąca wykonywała usługi i wystawiała paragony dla wielu innych osób, które nie zeznawały w sprawie, należy uznać, że ilość paragonów jest jak najbardziej uzasadniona. Fakt wykonywania usług dla innych osób, niż świadkowie potwierdza całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Co więcej, na początku swojej działalności skarżąca udzielała rabatów, a dodatkowo dla jednej osoby wykonywała czasami kilka usług, więc paragon był łączony i opiewał na dużą kwotę. Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę tych okoliczności przez co wydał orzeczenie naruszając przepisy postępowania wskazane w petitum.

Sąd Okręgowy w sposób nieuprawniony uznał, że czynności wykonywane przez skarżącą nie miały stałego, zawodowego, ciągłego charakteru oraz że skarżąca nie wykazała, by uzyskiwała dochody z prowadzenia działalności gospodarczej, w konsekwencji błędnie uznając, że skarżąca próbowała stworzyć jedynie pozory prowadzenia działalności gospodarczej i w tym celu złożyła wniosek o wpis do ewidencji, nabyła kasę fiskalną oraz przedmioty do wykonywania manicure oraz że nie można stwierdzić by czynności podejmowane przez skarżącą wypełniały cechy prowadzenia działalności gospodarczej, a także uznając, że czynności legalizujące działalność gospodarczą zostały dokonane jedynie w celu umożliwienia skorzystania z zasiłku macierzyńskiego.

Ubezpieczona wskazała, iż zgodnie z aktualnym orzecznictwem „Jak wyjaśniał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 13 marca 2013 r. (III AUa 1542/12, LEX nr 1311944), którego pogląd Sąd meriti w całej rozciągłości podziela i przyjmuje za własny, prawidłowo przebiegająca ciąża ubezpieczonej nie może być uznana za przeszkodę do skutecznego rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza jeśli działalność ta nie wymaga wysiłku fizycznego oraz pozwała na ustalenie elastycznych godzin wykonywania usług, a nawet świadczenie pracy we własnym domu. Samo rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w okresie ciąży, nie jest w żadnym zakresie sprzeczne z prawem. Nadto, Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku, że podjęcie i wykonywanie przez kobietę w ciąży pozarolniczej działalności gospodarczej, do prowadzenia której posiada niezbędne doświadczenie i kwalifikacje - co bezsprzecznie miało miejsce w analizowanej sprawie - nawet gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią wyższych świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem, jeżeli działalność ta - co w niniejszej sprawie zostało wykazane - była faktycznie wykonywana (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2006 r. w sprawie III UK 156/05, publik. LEX nr 272549), dlatego też czynienie wnioskodawczym zarzutu, że odprowadzała składki od wysokiej podstawy wymiaru, jest bezzasadne." (wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 3 marca 2016 r., sygn. akt III AUa 1674/15).

Przy tym skarżąca wskazała, iż rozpoczęła działalność będąc w 6 miesiącu ciąży, gdyż przedmiotowa działalność charakteryzuje się możliwością wykonywania jej w różnych godzinach i dniach, w związku z czym może ją faktycznie prowadzić nawet kobieta wychowująca małe dziecko lub będąca w ciąży, gdyż może dostosować wykonywanie działalności do swoich możliwości i pogodzić tego typu pracę z opieką nad dzieckiem. Skarżąca podjęła pracę w celach zarobkowych i taki też cel przyświeca jej do dziś. Oczywistym jest, iż zasiłek macierzyński daje zabezpieczenie pieniężne, lecz tylko przez określony czas. Logicznym jest, że pieniądze potrzebne są przez całe życie, tym bardziej, gdy posiada się małe dziecko. Skarżąca będąc tego w pełni świadoma, już w okresie ciąży starała się zapewnić sobie i jeszcze nienarodzonemu dziecku na przyszłość stały dochód wiążący się życiem na lepszym poziomie. Owa troska o przyszłe dobro dziecka była właśnie powodem, dla którego skarżąca podjęła kwestionowaną działalność jeszcze w czasie ciąży.

Mając na uwadze fakt, że skarżąca pobierała za świadczone przez siebie usługi wynagrodzenie, czyli uzyskiwała dochody oraz ponosiła koszty związane z prowadzeniem działalności tj. dokonywała zakupów, opłacała składki na ubezpieczenie społeczne, należy uznać, że działalność ta miała charakter rzeczywisty. Ponadto, działalność miała stały charakter, gdyż czynności powtarzały się. Odwołująca w ramach posiadanej przez siebie wiedzy, a była początkującym przedsiębiorcą, wprowadziła działalność w sposób podporządkowany zasadzie racjonalnego gospodarowania, a więc czynności podjęte przez skarżącą wypełniały cechy prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe uzasadnia także fakt, że skarżąca nadal prowadzi działalność gospodarczą we wskazanym zakresie i świadczy w ramach jej prowadzenia deklarowane usługi.

Podsumowując ubezpieczona podniosła, że faktycznie wykonywała działalność gospodarczą i wykonywała deklarowane przez siebie usługi.

W odpowiedzi na apelację pozwany organ rentowy podniósł, iż zarzutu ubezpieczonej są nieuzasadnione, a żądania bezzasadne.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Przedmiotem sporu między stronami było, czy W. W. (2) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 września 2015 r.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Taka ocena dokonywana jest na podstawie przekonań Sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a ponadto powinna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i – ważąc ich moc oraz wiarygodność – odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, LEX nr 41437). W razie naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wadliwa jest przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów, a także będące jej konsekwencją ustalenie stanu faktycznego i jego subsumowanie pod określony przepis prawa. Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 16 listopada 2005 r. I ACa 447/05, LEX nr 177024, które Sąd odwoławczy podziela, zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego może tylko wówczas wzruszyć zaskarżony wyrok, gdy istnieje dysharmonia między materiałem zgromadzonym w sprawie, a konkluzją, do jakiej doszedł Sąd na jego podstawie.

W kontekście powyższych wywodów należało uznać, że zarzuty zawarte w apelacji ubezpieczonej dotyczącą sprzecznych istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego i przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów mają jedynie charakter polemiczny w stosunku do prawidłowych ustaleń Sądu Okręgowego i jako takie nie zasługują na uwzględnienie. Zauważyć należy, iż zarzuty ubezpieczonej w zasadzie wywodzą się z jej odmiennej osobistej oceny i twierdzenia o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy - wbrew podniesionym przez wnioskodawczynię w apelacji zarzutom - przeprowadził stosowne postępowanie dowodowe, a w swych ustaleniach i wnioskach nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikające z przepisu art. 233 k.p.c., nie popełnił też uchybień w zakresie zarówno ustalonych faktów, jak też ich kwalifikacji prawnej uzasadniających ingerencję
w treść zaskarżonego orzeczenia. W konsekwencji Sąd Apelacyjny zaakceptował w całości ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, traktując je jak własne, nie widząc w związku
z tym konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNP 1999, nr 24, poz. 776). Sąd odwoławczy w pełni podziela także ocenę prawną, jakiej dokonał Sąd pierwszej instancji, uznaje ją za wyczerpującą, a tym samym uznaje, że nie ma potrzeby powtarzać w całości trafnego wywodu prawnego (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2006 r.,
IV CK 380/05 LEX nr 179977; z dnia 16 lutego 2005 r., IV CK 526/04, LEX nr 177281). Zauważyć należy, iż Sąd I instancji odmówił w części waloru wiarygodności zeznaniom ubezpieczonej, świadków oraz przedłożonej dokumentacji, która to odmowa mocy dowodowej w tym zakresie sprowadzała się do uznania przez Sąd braku potwierdzenia prowadzenia przez ubezpieczoną działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Z kolei treść wywiedzionej apelacji de facto sprowadza się do twierdzenia skarżącej o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej i wykonywania deklarowanych przez nią usług. Względem tego rozwadze w niniejszej sprawie podlegały rozważania przez pryzmat prowadzenia działalność gospodarczej w myśl art. 2 ww.

Wobec tego na wstępie wskazać należy, że stosownie do dyspozycji art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 963 ze zm.; dalej ustawy systemowej) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy systemowej). Ponadto w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej wskazano, iż za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się osobę prowadzącą tę działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Natomiast dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10 (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej). Na podstawie art. 13 pkt 4 ustawy systemowej obowiązek ubezpieczenia powstaje z dniem rozpoczęcia działalności rodzącej obowiązek ubezpieczenia do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.

W spornej między stronami kwestii należy odnieść do treści przepisów określających definicję działalności gospodarczej, w szczególności do art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.
o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ze zm., dalej ustawa
o swobodzie działalności gospodarczej), który definiuje działalność gospodarczą jako zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Jest to legalna definicja działalności gospodarczej,
co oznacza, że powinna być ona traktowana jako powszechnie obowiązujące rozumienie tego pojęcia w polskim systemie prawnym (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
2 lutego 2009 r., V KK 330/08, Prok. i Pr.-wkł. 2009, Nr 6, poz. 17, zob. też uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2005 r., III CZP 88/04, OSNC 2006, Nr 1, poz. 5).

Z rozpoczęciem działalności gospodarczej ściśle łączy się również obowiązek wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Wpis ma jednak charakter deklaratoryjny, a nie - konstytutywny i nie kreuje bytu prawnego przedsiębiorcy. Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej
w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 czerwca 2013 r.,
III AUa 1928/12, LEX nr 1339313). Określenie przez samego przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności gospodarczej wpisywanej do ewidencji powoduje jednak powstanie domniemania faktycznego, że z tą datą działalność gospodarcza została podjęta i jest prowadzona aż do czasu jej wykreślenia z ewidencji. Domniemanie faktyczne ma znaczenie dowodowe i może być obalone, co oznacza, iż okres prowadzenia działalności gospodarczej wynikającej z wpisu do ewidencji może być korygowany, lecz czynność ta musi być powiązana z wynikami postępowania dowodowego. W takiej sytuacji ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne. Zatem stwierdzenie ubezpieczonej, iż Sąd Okręgowy był związany domniemaniem zawartym w ustawie materialnej, co miało wskazywać na naruszenie art. 234 k.p.c. w zw. z art. 33 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podkreślić także należy, że ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej powstaje z mocy prawa. Wprawdzie w decyzjach dotyczących tej kwestii używa się niejako zwyczajowo sformułowania „obejmuje ubezpieczeniem społecznym”, jednakże nie zmienia to faktu, że ubezpieczenie to powstaje z mocy prawa, a decyzja organu rentowego
ma jedynie charakter deklaratoryjny, potwierdzający powstanie prawa z chwilą ziszczenia się jego ustawowych przesłanek. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 13 pkt 4 ustawy systemowej kreuje obowiązek podlegania osób prowadzących pozarolniczą działalność ubezpieczeniom z mocy ustawy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności. Tak więc, to nie decyzja organu rentowego powoduje powstanie tego obowiązku, a jedynie potwierdza ona ten obowiązek. Decyzja
ta wydawana jest na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 2 ustawy systemowej i nie jest decyzją kształtującą prawa i obowiązki, a jedynie decyzją potwierdzającą przebieg ubezpieczeń. Innymi słowy, o obowiązku ubezpieczenia przesądzają przepisy prawa, a nie wola ubezpieczonego lub organu rentowego.

Reasumując, podkreślić należy, iż obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Przykładowo można wskazać, iż w wyroku z dnia 25 listopada 2005 r. (I UK 80/05, OSNAPiUS 2006, nr 19-20, poz. 309) Sąd Najwyższy wskazał, iż w przepisie art. 13 pkt
4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych chodzi o faktyczne wykonywanie działalności pozarolniczej, w tym gospodarczej, co oznacza, iż wykonywanie tejże działalności,
to rzeczywista działalność o cechach określonych w przywołanym art. 2 ust. 1 Prawa działalności gospodarczej, czyli działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W wyroku z dnia 14 września 2007 r. (III UK 35/07) Sąd Najwyższy stwierdził natomiast że obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność - w tym działalność gospodarczą - wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności. Tym samym do powstania obowiązku ubezpieczenia wymagane jest faktyczne prowadzenie tej działalności. Wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej to rzeczywista działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Rozpoczęcie działalności polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych
we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Wobec powyższego podkreślić należy, że ocena, czy działalność gospodarcza jest wykonywana, należy przede wszystkim do sfery ustaleń faktycznych, a dopiero w następnej kolejności - do ich kwalifikacji prawnej. Działalność gospodarcza to prawnie określona sytuacja, którą trzeba oceniać na podstawie zbadania konkretnych okoliczności faktycznych, wypełniających znamiona tej działalności lub ich niewypełniających. Prowadzenie działalności gospodarczej jest zatem kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z tą działalnością związanych, czy też nie.

Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd odwoławczy stanął na stanowisku, że działalność prowadzona przez ubezpieczoną nie spełnia wymogów z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Postępowanie dowodowe wykazało w szczególności, że ubezpieczona nie miała zamiaru i w rzeczywistości nie prowadziła działalności gospodarczej w sposób stały, zorganizowany i ciągły oraz w celu zarobkowym, a podjęte przez nią czynności, miały na celu jedynie pozorację takiego stanu rzeczy.

Z ustaleń wynika, że ubezpieczona zarejestrowała się w ewidencji działalności gospodarczej od dnia 1 września 2015 r., jako przedmiot tej działalności wskazując fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne (wyciąg CEIDG k. 4 a.u.), przy czym miała zajmować się wykonywaniem zabiegów kosmetycznych. Była wówczas w 5 miesiącu ciąży.

Należy podkreślić, że o rozstrzygnięciu w sprawie nie decydował sam fakt,
iż odwołująca rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w czasie ciąży. W tym względzie Sąd Apelacyjny podziela ugruntowany już w orzecznictwie Sądu Najwyższego
i sądów apelacyjnych pogląd - na który wskazała ubezpieczona - że prawidłowo przebiegająca ciąża ubezpieczonej nie może być uznana za przeszkodę do skutecznego rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza jeśli działalność ta nie wymaga wysiłku fizycznego oraz pozwala na ustalenie elastycznych godzin wykonywania usług, a nawet świadczenie pracy we własnym domu. Samo rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w okresie ciąży, nie jest w żadnym zakresie sprzeczne z prawem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 marca 2013 r., III AUa 1542/12, LEX nr 1311944). Nie może też świadczyć o braku woli do prowadzenia tej działalności, bowiem taką wolę każdorazowo winno się badać w oparciu o całokształt okoliczności sprawy. Materiał dowodowy sprawy nie pozwala jednak uznać, aby wola (zamiar) prowadzenia działalności gospodarczej odwołującej został skutecznie wykazany w postępowaniu sądowym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy słusznie uznał, iż zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził by ubezpieczona od dnia 1 września 2015 r. podjęła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sposób zorganizowany i ciągły z uwagi na brak przekonujących, obiektywnych i wiarygodnych dowodów potwierdzających zamiar prowadzenia działalności gospodarczej. Przy tym swoim postępowaniem próbowała stworzyć jedynie pozory prowadzenia tej działalności od tej daty w tym celu złożyła wniosek o wpis do ewidencji, nabyła kasę fiskalną oraz przedmioty do wykonywania zabiegów kosmetycznych. Nadto o chęci rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej i podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych w celu podjęcia tego przedsięwzięcie nie może świadczyć uzyskanie certyfikatu uzyskanego w trybie on-line, którego kurs z przygotowaniem trwał łącznie 4 godziny. Ta okoliczność miał jedynie na celu uwiarygodnić stanowisko ubezpieczonej.

Zauważyć należy, iż głównym przedmiotem działalności gospodarczej skarżącej miały być usługi kosmetyczne związane z zabiegami paznokci oraz brwi, które w zasadzie - jak sama twierdziła ubezpieczona - wykonywała już we wcześniejszym okresie na rzecz koleżanek i rodziny (przez okres ok. 6-7 lat) w ramach dorobku (por. rozprawa przed Sądem Okręgowy w dniu 20 czerwca 2016 r.). Ubezpieczona wówczas do świadczenia tego rodzaju czynności posiadała przedmioty w postaci urządzeń oraz materiałów. Co prawda tenże okres wykracza poza zakres niniejszego postępowania - wyznaczonego zaskarżoną decyzją – i w zasadzie pozostaje bez znaczenia dla niniejszego postępowania, niemiej jednak ubezpieczona w żadnym zakresie nie przedłożyła wiarygodnych dowodów na potwierdzenie zmiany sposobu oraz charakteru wykonywanych usług po dniu 1 września 2015 r. Zdaniem Sądu odwoławczego ubezpieczona nie wykazała skutecznie faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w spornym okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji.

Zaproponowany materiał dowodowy nie tylko nie potwierdził postulatu ubezpieczonej o podjęciu i prowadzeniu działalności gospodarczej, ale również nie sposób w nim nie dostrzec sprzeczności, bądź brak logicznego wytłumaczenia, przemawiających za odmową przyznawania waloru wiarygodności twierdzeniom skarżącej. W trakcie postępowania administracyjnego ubezpieczona twierdziła, iż swoją firmę reklamowała ustnie przez koleżanki i rodzinę (k. 29v a.u.). W trakcie postępowania odwoławczego skarżąca przedłożyła kopie wizytówki i ulotki (k. 33-36 a.s.) i twierdziła (rozprawa w dniu 20 czerwca 2016 r.) że je roznosiła i zostawiała np. w sklepie, o czym wcześniej nie wspominała. W trakcie postępowania przed Sądem I instancji ubezpieczona nie potrafiła również w żaden sposób wytłumaczyć kwot znajdujących się na przedłożonych paragonach fiskalnych, które jak twierdziła wystawiała swoim klientkom. Nadto wskazując swoje ceny za wykonywane usługi nie przedstawiła poszczególnych rodzajów usług odpowiadających wyliczeniom matematycznym i znajdującym potwierdzenie w przedłożonych paragonach. Skarżąca również twierdząc, iż niekiedy wykonywała jeden zabieg dziennie (którego cenę wskazywała na mniej niż 100 zł), nie przedstawiła żadnego paragonu potwierdzającego tę okoliczność i nie potrafiła wytłumaczyć z jakiego powodu. W takim stanie rzeczy w ocenie Sądu Apelacyjnego stanowisko skarżącej prezentowane na poszczególnych etapach postępowania, poczynając od postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych było prezentowane w sposób skutkujący chęcią uzyskania pozytywnego rozpoznania sprawy. Z kolei brak wytłumaczenia m.in. w powyższych kwestiach jest co najmniej zastanawiający, w świetle którego trudno jest przyjąć, iż osoba rzeczywiście prowadząca działalność gospodarczą nie potrafiła wskazać powodów swojego postępowania – sposobu prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskazać również wymaga, iż istotne znaczenie dla oceny, czy dana działalność może być zakwalifikowana jako działalność gospodarcza, ma podporządkowanie się zasadom racjonalnego gospodarowania (regułom opłacalności i zysku), których ubezpieczona również nie wykazała w takcie niniejszego postępowania. Nie sposób jest uznać za racjonalne działanie ubezpieczonej, oczekiwania dochodów odpowiadających podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od kwoty 9.897,50 zł w zakresie oferowania usług skarżącej głównie koleżankom i rodzinie w miejscowości jej zamieszkania, co wynika ze stanowiska skarżącej przedstawionego na rozprawie przed Sądem I instancji. Co prawda rację ma ubezpieczona, iż podjecie i wykonywanie przez kobietę w ciąży pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeśli gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią wyższych świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne i sprzeczne z prawem, jednakże podkreślenia wymaga, iż taka sytuacja ma miejsce jedynie w przypadku faktycznego prowadzenia tej działalności, czego ubezpieczona nie zdołała wykazać w swojej sytuacji.

W świetle przywołanych wyżej przepisów z ustawy systemowej, brak jest zatem podstaw do objęcia skarżącej ubezpieczeniami społecznymi, a także dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Reasumując, zaskarżony wyrok odpowiadał prawu – Sąd odwoławczy nie stwierdził uchybień w zakresie wykładni i zastosowania prawa

Dlatego zgodnie z art. 385 k.p.c. należało orzec, jak w sentencji wyroku.

SSA Barbara Mazur SSA Lucyna Ramlo SSA Jerzy Andrzejewski