Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 grudnia 2016 r.

Pozwem z dnia 11 stycznia 2016 roku strona powodowa D. P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej R. Ż. kwoty 3.814,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód nabył na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 kwietnia 2015 r. wierzytelność przysługującą pierwotnie U. P. Sp. z o.o. z siedzibą w W. względem pozwanej, wynikającą z tytułu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych – w kwocie stanowiącej wartość przedmiotu sporu. Powód podniósł, iż wierzytelność dochodzona pozwem wynika z faktur wystawionych przez pierwotnego wierzyciela.

(pozew – k. 2-6)

W dniu 22 stycznia 2016 r. tutejszy Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym uwzględnił powództwo w całości.

(nakaz zapłaty z dnia 22 stycznia 2016 r. sygn. akt II Nc 1092/16 - k. 33)

Pozwana R. Ż. w dniu 31 marca 2016 r. wniosła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana w pierwszej kolejności podniosła zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem. Pozwana wskazała również, iż powód nie wykazał legitymacji materialnej czynnej w niniejszej sprawie, a także nie wykazał samego roszczenia. W ocenie pozwanej kserokopie umowy abonenckiej oraz dokumentów księgowych, niepoświadczone za zgodność z oryginałem, nie mogą stanowić dowodu na istnienie wierzytelności.

(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 36-40)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 kwietnia 2015 r. powód zawarł z U. P. Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności na mocy której nabył wierzytelności przysługujące zbywcy, określone w Załączniku nr 1 do umowy, wynikające z umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Integralną część umowy stanowił Załącznik nr 1 oraz Załącznik nr 2.

(umowa przelewu wierzytelności z dnia13 kwietnia 2015 r. – k. 15-17)

Do umowy dołączono bliżej nieokreślony wydruk wskazujący na istniejącą względem pozwanej wierzytelność wynikającą z dokumentów księgowych.

(wydruk – k. 18-19, odpis z KRS spółki U. P. Sp. z o.o. w W.
– k. 23-28v.)

U. P.Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. jest następcą prawnym A. P.Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..

(bezsporne, a nadto kopia odpisu z KRS spółki U. P. Sp. z o.o. w W. – k. 23-28v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów i kserokopii dokumentów.

Należy zauważyć, że nie mógł być potraktowany jako dokument stanowiący bliżej nieokreślony, nieopatrzony żadnym tytułem, wydruk znajdujący się na k. 18, bowiem nie zawiera on podpisu ani nawet nie wynika z jego treści, kto go sporządził. W szczególności zaś nie wynika z jego treści, aby stanowił on wyciąg z załącznika do umowy cesji z dnia 13 kwietnia 2015 r. Na jego podstawie Sąd mógł ustalić jedynie, że wydruk ten został złożony przez powoda wraz z pozwem i jaka jest jego treść. Natomiast w żadnym wypadku nie mógł on stanowić dowodu na to, że przedmiotowa w sprawie wierzytelność została przeniesiona na powoda.

Na podstawie zaoferowanych przez powoda dowodów nie było również możliwe dokonanie ustalenia, że dochodzona pozwem wierzytelność przysługiwała wobec pozwanej pierwotnemu wierzycielowi – firmie (...) (poprzednio Aster). Pozwany przedstawił bowiem umowę abonencką nr (...) jedynie w kserokopii, która nie została uwierzytelniona przez notariusza bądź profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego powoda w niniejszym postępowaniu. W takiej samej formie zostały przedstawione przez powoda dokumenty księgowe w postaci faktur oraz noty obciążeniowej. Dla wykazania istnienia wierzytelności nie jest wystarczające złożenie jedynie kserokopii tych dokumentów – zwłaszcza w świetle kwestionowania tej okoliczności przez stronę pozwaną i podniesienia zarzutu niewykazania roszczenia.

Zgodnie z treścią art. 129 § 2 k.p.c., zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Regulacja ta nie pozostawia wątpliwości, że moc dowodową ma jedynie kserokopia dokumentu poświadczona za zgodność. W świetle przepisów k.p.c. i orzecznictwa Sądu Najwyższego przez dokument rozumie się jego oryginał, a wyjątki, kiedy oryginał może być zastąpiony przez odpis (kserokopię), określa ustawa. Niepoświadczona podpisem strony kserokopia nie jest dokumentem. Mieści się ona w stosowanym w k.p.c. pojęciu odpisu, (jako odwzorowanie oryginału), jednak poświadczenie jej zgodności z takim oryginałem mieści w sobie jednocześnie oświadczenie strony o istnieniu dokumentu o treści i formie odwzorowanej kserokopią. Zwykła odbitka ksero (to jest odbitka niepotwierdzona, niestanowiąca dokumentu) nie może zastąpić dokumentu, na którego bazie powstała. Jest więc tylko środkiem uprawdopodobnienia za pomocą pisma, pozwalającym na dopuszczenie dowodu z zeznań świadków i dowodu z przesłuchania stron - art. 74 § 2 k.c. (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1994 r., sygn. akt III CZP 37/94, OSNCP 1994 Nr 11, poz. 206, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 1998 r., sygn. akt III CZ 107/98, OSNC 1999, Nr 3, poz. 52, postanowienie Sądu najwyższego z dnia 18 października 2002 r., sygn. akt V CKN 1830/00, OSNC 2004, Nr 1, poz. 9, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2002 r., sygn. akt I CKN 1280/00, niepubl., wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2007 r., sygn. akt II CSK 401/06, LEX nr 453727, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2009 r., sygn. akt II CSK 459/08, LEX nr 607254, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2009 r., sygn. akt II CSK 557/08, LEX nr 584200, wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 10 lipca 2009 r., sygn. akt II CSK 71/09, LEX nr 584201, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19 czerwca 2013 r. sygn. akt I ACa 166/13, LEX nr 1342291, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17 kwietnia 2012 r., sygn. akt I ACa 323/12, LEX nr 1238480; za: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn.. akt I ACa 1160/15, LEX nr 2079206). Podkreśla się przy tym, że jeżeli pismo nie może być uznane za dokument, nie może być ono też podstawą do prowadzenia dowodu w trybie art. 308 k.p.c. Odmienne ujęcie tego zagadnienia prowadziłoby do obejścia przepisów o dowodzie z dokumentu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn.. akt I ACa 1160/15, LEX nr 2079206).

Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela zaprezentowane wyżej stanowisko i przyjmuje za własne. Podzielić należy również zapatrywanie wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie w ww. powołanym wyroku z dnia 21 kwietnia 2016 r., zgodnie z którym posłużenie się niepotwierdzoną kserokopią jako środkiem mającym na celu ustalenie treści pisemnego dokumentu uznać należy za dopuszczalne tylko wówczas, kiedy z przyczyn faktycznych uzyskanie dostępu do oryginału lub wypisu lub odpisu funkcjonującego na prawach oryginału nie jest możliwe dla strony, a także dla sądu. Powód na takie okoliczności jednak się nie powołał, nie wyjaśnił w istocie, z jakich przyczyn umowa i dokumenty księgowe zostały złożone jedynie w formie zwykłych kserokopii.

Sąd uznał, że powód nie wykazał również, aby pozwana została powiadomiona o dokonaniu cesji przysługującej względem niej (wedle twierdzeń powoda) wierzytelności na rzecz powoda. Do pozwu załączono wprawdzie pismo opatrzone datą 6 maja 2015 r. zaadresowane do pozwanej, zawierające zawiadomienie o sprzedaży wierzytelności wraz z wezwaniem do zapłaty kwoty 3.780,91 zł (k. 21). Powód nie przedstawił jednak dowodu doręczenia pisma na ręce pozwanej czy choćby dowodu nadania go przesyłką poleconą na adres pozwanej. Kwestia ta miała jednak drugorzędne w sprawie znaczenie wobec niewykazania przez powoda samego roszczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie z dwóch przyczyn.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że pozwana skutecznie podniosła w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut przedawnienia.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła od pozwanej zapłaty na swoją rzecz kwoty 3.814,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z tytułu wierzytelności, która - wedle twierdzeń powoda - wynikała z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem. Powód powoływał się na należność wynikającą z faktur wymienionych w pozwie, których kserokopie załączył do pozwu. Nie ulegało wątpliwości, że wierzytelność ta byłaby związana z prowadzoną przez pierwotnego wierzyciela działalnością gospodarczą w zakresie usług telekomunikacyjnych, co zresztą wynikało z twierdzeń samego powoda. Nadto zaś, z uwagi na charakter umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, roszczenie z jej tytułu miałoby jednocześnie charakter okresowy. Oznacza to, że zastosowanie do powyższego roszczenia miałby 3-letni termin przedawnienia – zgodnie z art. 118 k.c.

Przy założeniu, że wierzytelność dochodzona pozwem faktycznie istniała, termin przedawnienia roszczenia upłynąłby najpóźniej z dniem 31 marca 2015 r. Wskazać bowiem należy, że zgodnie z twierdzeniami samego powoda termin zapłaty najpóźniej wymagalnej faktury upłynąć miał w dniu 31 marca 2012 r. Z materiału dowodowego, ani nawet z twierdzeń samego powoda nie wynika, aby doszło do przerwania bądź zawieszenia biegu terminu przedawnienia.

Pozew w tej sprawie został złożony w dniu 11 stycznia 2016 roku, a zatem w dniu jego wniesienia roszczenie byłoby już przedawnione – tak w zakresie kwoty głównej, jak i co do odsetek jako świadczeń ubocznych.

Podkreślić należy, że stosownie do treści art. 513 § 1 k.c. dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Nie zostało wykazane, aby przed doręczeniem pozwanej odpisu pozwu w niniejszej sprawie została ona skutecznie powiadomiona o dokonanej cesji. Natomiast nie ulega wątpliwości, że w dniu doręczenia pozwanej odpisu pozwu (21 marca 2016 r.) przysługiwał jej wobec pierwotnego wierzyciela zarzut przedawnienia.

Skoro pozwana podniosła w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut przedawnienia, powództwo już z tego tylko względu należało oddalić (art. 117 § 2 k.c.).

Niezależnie zaś od powyższego powództwo podlegało oddaleniu z uwagi na niewykazanie roszczenia dochodzonego przez powoda. Jeszcze raz należy w tym miejscu podkreślić, na co zawracała też uwagę pozwana, że strona powodowa nie załączyła do akt sprawy żadnego dokumentu, który potwierdzałby, że pozwaną oraz pierwotnego wierzyciela, tj. A. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., łączył jakikolwiek stosunek zobowiązaniowy, rodzący po stronie pozwanej obowiązek zapłaty. Skoro pozwany zaprzeczył istnieniu dochodzonej pozwem wierzytelności, zaś powód nie przedstawił dowodów, na podstawie których możliwe byłoby ustalenie, że przeciwne twierdzenia powoda zawarte w pozwie są zgodne z rzeczywistością, należało uznać, że powód nie podołał ciężarowi dowodu wynikającemu z art.6 k.c., a zatem roszczenie nie zostało udowodnione.

Nadto zaś, w ocenie Sądu, powód nie wykazał również, że opisana przez niego w pozwie wierzytelność była przedmiotem umowy cesji zawartej w dniu 13 kwietnia 2015 r. z firmą (...). Niezależnie od tego powód nie wykazał również, aby w ogólności nastąpił skutek rozporządzający przedmiotowej umowy cesji. Zgodnie bowiem z § 3 ust. 3 umowy (k. 16v) skutek rozporządzający w postaci przeniesienia na kupującego wierzytelności objętych cesją został uzależniony od uiszczenia przez kupującego całej ceny sprzedaży określonej w umowie. Powód nie przedstawił żadnych dowodów ani nawet twierdzeń na powyższą okoliczność.

Z tych wszystkich przyczyn powództwo okazało się niezasadne i podlegało oddaleniu - pkt I. wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. II. wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ powód przegrał niniejszą sprawę w całości, obowiązany był zwrócić pozwanej całość poniesionych przez tę stronę kosztów postępowania, na które w tej sprawie składało się wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym, którego stawkę (1.200 zł) ustalić należało na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) oraz opłata od skarbowa pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Zarządzenie: Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony powodowej.