Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z 10 maja 2012r., sprecyzowanym pismem z 9 lipca 2012r., skierowanym przeciwko Miastu Ł. reprezentowanemu przez Prezydenta Miasta Ł. oraz Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta Ł., powódka D. N. wniosła o ustalenie, że własność nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), objętej księgami wieczystymi (...) (dawniej księga wieczysta Nr hip. (...)rep. hip. (...)) nie została nabyta przez Skarb Państwa na podstawie przepisów nacjonalizacyjnych, jaki i o majątkach opuszczonych i poniemieckich, jak również na skutek zasiedzenia, a także wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu. W uzasadnieniu powódka podniosła, że powyższa nieruchomość została nabyta przez braci W. M. (1) (M.) i A. M. (1) (M.) w dniu 11 listopada 1936r. Przedsiębiorstwo „ (...)” dzierżawiło jedynie od nich lokale położone na parterze budynku frontowego. Nie zostało wydane orzeczenie właściwego ministra o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego przedsiębiorstwa Zakłady (...) „ (...)” sp. z o.o. z dnia 17 maja 1951r., tym samym nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa, a więc dokonanie w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości wpisu Skarbu Państwa, jako właściciela było bezpodstawne.

Uzasadniając interes prawny w wytoczeniu niniejszego powództwa D. N. podniosła, iż istnieje niepewność co do stanu prawnego nieruchomości z uwagi na brak orzeczenia o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego, wyczerpana została droga postępowania administracyjnego oraz sądowo- administracyjnego. Powódka nie może wytoczyć powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, bowiem w zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego nie wchodzi badanie merytoryczne prawidłowości decyzji administracyjnej, na podstawie, której dokonano wpisu w księdze wieczystej. Dlatego w sprawie o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości sąd jest związany tą decyzją. Ujawnienie Miasta Ł. w księgach wieczystych nastąpiło na podstawie decyzji komunalizacyjnej, w związku z tym brak jest obecnie możliwości wytoczenia powództwa o uzgodnienie treści ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym. Powództwo takie poprzedzone musi być, bowiem uchyleniem powyższej decyzji. Z kolei wzruszenie decyzji Wojewody (...) z dnia 22 listopada 1993r. wymaga uprzedniego uzyskania wyroku sądu powszechnego stwierdzającego w trybie art. 189 k.c., iż własność w/w nieruchomości nie przeszła na rzecz Skarbu Państwa. /pozew k. 2-8, pismo k. 210 - 217/

W odpowiedzi na pozew z dnia 11 czerwca 2012 r. pozwane Miasto Ł. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu. Pozwany podniósł, że Miasto Ł. nie ma w procesie legitymacji procesowej biernej, ponieważ nie jest stroną stosunku prawnego, którego dotyczy powództwo, a podstawa prawna ujawnienia w księgach wieczystych prawa własności przysługującego Miastu Ł. nie jest przez powódkę kwestionowana w ramach niniejszego procesu. Niezależnie od powyższego, odnosząc się merytorycznie do treści żądania pozwany podniósł, iż orzeczenie o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego, określającego składniki majątkowe przejmowanego przedsiębiorstwa nie stanowiło samodzielnego orzeczenia o skutku przenoszącym własność lub potwierdzającym przeniesienie własności z mocy prawa składników majątkowych wskazanych w protokole zdawczo – odbiorczym, na rzecz Państwa. Takim orzeczeniem stwierdzającym nabycie przedsiębiorstwa z mocy prawa przez Państwo było orzeczenie właściwego, ze względu na rodzaj przedsiębiorstwa, ministra. Orzeczenie o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego stanowiło jednak wyłączny dowód świadczący o tym, że dane przedsiębiorstwo z określonymi składnikami przeszło na własność Państwa z mocy ustawy nacjonalizacyjnej. Spór o to czy dana nieruchomość (lub inne prawo majątkowe) wymienione w takim orzeczeniu, jako składnik przedsiębiorstwa, istotnie wchodziło w jego skład, należy do wyłącznej kompetencji właściwych organów administracyjnych. Ponadto żądanie powódki jest w istocie próbą korekty prawomocnego orzeczenia sądu wieczystoksięgowego o wpisie do repertorium hipotecznego prawa własności przysługującego Skarbowi Państwa, dlatego powódka nie ma interesu prawnego w wytoczeniu niniejszego powództwa, a przysługującą jej formą ochrony praw jest powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Nawet gdyby uznać, iż nie wydanie orzeczenia zatwierdzającego protokół zdawczo – odbiorczy skutkuje tym, że nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa w trybie ustawy z dnia 3 stycznia 1946r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej, to nieruchomość objęta żądaniem pozwu stanowi jednak własność Skarbu Państwa na podstawie przepisów art. 2 i art. 34 dekretu z dnia 8 marca 1946r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. 1946r. Nr 13, poz. 87 ze zm.) jako mienie opuszczone i zarazem poniemieckie. /odpowiedź na pozew k. 121 -131/.

Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta Miasta Ł. w odpowiedzi na pozew z 25 czerwca 2012r. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstw procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował legitymację czynną powódki do występowania w niniejszym postępowaniu twierdząc, iż powódka nie wykazała, że do nieruchomości będącej przedmiotem żądania przysługuje jej jakikolwiek tytuł prawny. Przedłożone postanowienia Sądu Rejonowego w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku, zwłaszcza postanowienie z 29 czerwca 2011r. stwierdzające nabycie spadku po W. M. (1) na rzecz A. M. (2) (sygn. akt III Ns 656/10) nie dowodzi, że w skład spadku wchodziła nieruchomość objęta niniejszym postępowaniem. Ponadto pozwany podniósł, iż strona powodowa nie wykazała interesu prawnego w żądaniu ustalenia prawa własności oraz nie wykazała jaka konkretnie nieruchomość jest obecnie przedmiotem żądania o ustalenie prawa własności. Z ostrożności procesowej pozwany wniósł o ustalenie przejścia z mocy samego prawa na zasadzie art. 2 ust.1 pkt c oraz art. 34 ust. 1a dekretu z dnia 8 marca 1946r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich przedmiotowej nieruchomości na własność Skarbu Państwa, a gdyby podstawa nabycia własności przez Skarb Państwa została zakwestionowana pozwany wskazał na zaistnienie przesłanek zasiedzenia nieruchomości. /odpowiedź na pozew k.188 – 192/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Współwłaścicielami nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), zapisanej w księdze hipotecznej pod nr (...)repertorium hipoteczne nr (...) o ogólnej powierzchni (...) łokci kwadratowych byli W. M. (1) w ¾ i A. M. (1) w ¼ części. /bezsporne/

A. M. (2) oraz jego żona O. M. (1) posiadali w dniu 1 września 1939r. obywatelstwo polskie. /poświadczenie obywatelstwa polskiego k. 218 – 219/

W ankiecie w celu stwierdzenia uzyskania niemieckiego obywatelstwa na ziemiach przyłączonych, sporządzonej w dniu 5 kwietnia 1940r. A. M. (2) wpisał jako język ojczysty niemiecki, że należy do (...) Stowarzyszenia (...) w Ł. oraz (...) Stowarzyszenia (...) od 1931r., jego żona ma przynależność narodową niemiecką, pod koniec sierpnia 1939r. policja przeprowadziła rewizję w jego mieszkaniu z powodu jego przynależności do narodu niemieckiego, żadne z czterech dziadków nie należy lub nie należało do rasy lub religii żydowskiej. Zapewnił także, że przyznaje się do przynależności do narodu niemieckiego. W ankiecie uzupełniającej A. M. (2) podał, że w latach 1885 – 1892 uczęszczał do szkoły niemieckiej, przed 1 września 1939r. należał także do (...) Stowarzyszenia (...), a jego córka L. od 1931r. uczęszczała do Niemieckiego Gimnazjum dla Dziewcząt w Ł.. /ankieta k. 146 – 149, 603-606,829-832, tłumaczenie z j. niemieckiego k. 577 – 580, 593-596/

Żona A. M. (2) O. M. (1) w ankiecie z 12 kwietnia 1940r. również wskazała niemiecki, jako język ojczysty. Podała także, iż należy do Luterańskiego Stowarzyszenia (...) w Ł., jest członkinią zarządu. Zapewniła, że przyznaje się do przynależności do narodu niemieckiego. /ankieta k. 150 – 153, tłumaczenie z j. niemieckiego k. 581 – 584, 597-600, 833-836, 844-846/

A. M. (2) i O. M. (1) wypełnili w/w ankiety, gdyż obawiali się, że stracą cały majątek i zostaną razem z Żydami wywiezieni wagonem bydlęcym do obozu koncentracyjnego. /przesłuchanie powódki k. 740 -757/

W. M. (1) ur. (...) w Ł. mieszkał przy ul. (...). /akta (...)

Podaniem z 10 grudnia 1929r. W. M. (1) zamieszkały w Ł. przy ul. (...) zwrócił się do Magistratu m. Łodzi o wydanie nowego dowodu osobistego zawierającego sprostowanie imienia i daty urodzenia. Na podaniu widnieje decyzja o wydaniu nowego dowodu osobistego z poprawką daty urodzenia na 3 sierpnia 1892r. /podanie k. 33 załączonych akt III Ns 359/09/

W dniu 2 kwietnia 1940r. W. M. złożył kwestionariusz do stwierdzenia nabycia niemieckiej przynależności państwowej na włączonych terenach wschodnich, w którym podał, iż jest żonaty z T. K. z domu E., narodowości niemieckiej, urodził się (...) w Ł., jego języki ojczyste to niemiecki i polski, należy od 1930r. do Niemieckiego Związku Szkół (...) w Ł., (...) Związku (...), Związku (...), Niemieckiej (...) P. (Oddział Pomocy Doraźnej), chodził do niemieckiej Szkoły Handlowej im. H. Z. w Ł.. Zapewnił, że żadne z jego czworga dziadków nie przynależało do rasy i religii żydowskiej i przyznaje się do narodowości niemieckiej. W kwestionariuszu uzupełniającym W. M. podał, że ma dwoje dzieci: T. urodzoną (...) i E. urodzonego (...) Oboje są wyznania ewangelickiego, a ich językiem ojczystym jest niemiecki. Oboje chodzą do Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego w Ł../kwestionariusze wraz z tłumaczeniem z j. niemieckiego k. 845, 858 – 862/

W dniu 16 sierpnia 1945r. sporządzono protokół rewizji osobistej W. M. (2), w którym zanotowano, iż u rewidowanego znaleziono: palcówkę właściwą z pieczątkami, palcówkę sfałszowaną przez W. M., palcówkę in blanco z odciskiem palca, pisemko do B. K. w języku niemieckim. /protokół k. 566/

W dniu 17 sierpnia 1945r. został sporządzony protokół przesłuchania podejrzanego W. M. (1) przez oficera śledczego Wojewódzkiego (...) w Ł., w którym odnotowano, że W. M. (1) volkslistę 75% podpisał w końcu 1940r., jeszcze z czasów okupacji niemieckiej posiadał jeden formularz palcówki i wypełnił go jako dowód polski, volkslistę natomiast zniszczył w obawie przed niebezpieczeństwem, jakie może grozić Niemcom, czuje się winnym tego, że nielegalnie podrobił sobie dowód osobisty i chciał uchodzić za Polaka. /protokół k. 144 – 145, 567-568/

Po zatrzymaniu W. M. (1) A. M. (1) i jego żona O. M. (2) obawiali się aresztowania, wyjechali, więc pod koniec 1945r. do Niemiec do E.. Ich córka C. M. w maju 1946r. zawarła związek małżeński z H. N.. Z tego związku w dniu (...). w M. urodziła się powódka. W 1949r. rodzice powódki wraz z powódką wyjechali do USA. O. M. (2) przeprowadziła się z E. do M. do mieszkania C. i H. N.. Zmarła w 1962r. w M. /przesłuchanie powódki k. 740 -757/

Orzeczeniem z 8 września 1949r. Minister Przemysłu Lekkiego, działając w trybie ustawy z dnia 3 stycznia 1946r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. R.P. z 1946r. Nr 3, poz. 17 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa (Dz. U. R.P. Nr 16 poz. 62) stwierdził przejście na własność Państwa przedsiębiorstwa pod nazwą Zakłady (...) „ (...)” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.. W dniu 17 maja 1951r. sporządzony został protokół zdawczo – odbiorczy wskazujący składniki przejmowanego przedsiębiorstwa. W protokole tym, jako składnik przedsiębiorstwa Zakłady (...) „ (...)” spółki z o. o. w Ł. wymieniona została nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...), objęta księgą wieczystą Nr hip. (...) rep. hip. (...). W protokole tym zanotowano, że przed wybuchem wojny przejmowane przedsiębiorstwo było zakładem drukarsko – wydawniczym, wydawało niemieckie książki i gazety: L., F.. Niemcy, po objęciu Ł., przekształcili park maszynowy, złomując stare maszyny, wywożąc inne, a na ich miejsce wstawili maszyny z różnych części Polski, nie wyłączając okolic Ł. i W.. Zwiększyli także liczbę zatrudnionych pracowników z 30 do 150. Udziałowcami Towarzystwa „ (...)” byli Niemcy. Od dnia 1 lutego 1945r. drukarnię objęła Spółdzielnia (...), która w 1948r., zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 28 października 1948r. połączyła się ze Spółdzielnią (...) tworząc Spółdzielnię (...). Na dzień przejęcia t.j. 5 lutego 1945r. przedsiębiorstwo zajmowało: murowany budynek (...)-piętrowy frontowy z 3 oficynami oraz 2-pietrowe oficyny w drugim podwórzu. W załączniku nr 4 do protokołu dokładnie opisano całą nieruchomość. / protokół zdawczo – odbiorczy z załącznikami k. 12 – 21/

Decyzją z 24 sierpnia 1953r. (...) Oddział (...) w Ł. uznał, że nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...), znajdująca się pod zarządem Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych stanowi majątek opuszczony w rozumieniu przepisów dekretu z dnia 8 marca 1946r. i wskazał, że w dniu 2 marca 1946r. została przekazana Spółdzielni (...) w trybie art. 13 dekretu. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że nieruchomość stanowiła własność W. M. (1) i A. M. (1), którzy dotychczas nie zgłosili swoich praw do nieruchomości i miejsca ich pobytu nie zdołano ustalić. /wniosek k. 140, notatka k. 141, decyzja k. 142 - 143/

Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Ł. nie zwracało się do Polskiego Czerwonego Krzyża w latach 1946 – 1950, jak w również w latach późniejszych w sprawie poszukiwania krewnych D. N.. /pismo k. 557/

Od początku lat 50–tych XX w. prace budowalne, remontowe oraz adaptacyjne i modernizacyjne, a także związane z przeglądem budynków były wykonywane na koszt Skarbu Państwa, a następnie Miasta Ł.. Lokatorzy mieszkający na terenie przedmiotowej nieruchomości zwracali się do Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej o wykonanie napraw budynku, m.in. reperację dachu, głowic kominowych, wymiany stolarki okiennej, rur, doprowadzenia wody. W latach 70-tych umowy najmu lokali z osobami fizycznymi zawierało Przedsiębiorstwo (...) /umowy k. 306-311, ekspertyza stanu technicznego elewacji k. 312 – 327, protokół w sprawie poddasza k. 332, zarządzenie wykonania robot budowlanych k. 333, 335-336, 342, podanie k. 334, sprawozdanie k. 337, 344, pisma k. 339, 341, 343, protokół z oględzin k. 340, pozwolenie na wykonanie robót budowlanych k. 346 -348, 406,426, koncepcja wzmocnienia podciągów k. 348 – 361, ekspertyza stanu technicznego stropu k. 362 – 373, obliczenia statystyczne i rysunki konstrukcyjne k. 375 – 394, notatka pokontrolna k. 396, projekty konstrukcyjne i techniczne k. 398 – 400, k. 401 – 402, 404 – 405, 415 -425, książka obiektu budowlanego k. 427 – 435, protokół wprowadzenia na budowę k. 437, 448, protokół odbioru robót k. 438-447, 449 -462, protokół przeglądu budynku k. 465 – 471, zestawienia zbiorcze faktur i rachunków k.481 -482, zeznania świadków Z. K., P. S., M. T. - protokół rozprawy z 27.11.2013r. - k.508v – 509 – adnotacje 00:06:52, 00:09:42, 00:15:18, 00:21:18, 00:24:07, 00:28:44, zeznania świadków A. R., D. K., R. P. - protokół rozprawy z 19.02.2014r. - k.531 – 533 – adnotacje 00:07:53, 00:14:49, 00:26:11/.

Na podstawie wniosku z 4 października 1967r. nr (...) oraz orzeczenia Ministra Przemysłu Lekkiego z 8 września 1949r. Nr 12 L.p. 22, zarządzenia Prezesa Rady Ministrów nr 153 z 2 lipca 1952r., protokołu zdawczo – odbiorczego z 17 maja 1951r.wraz z ogłoszeniem nr 72 z Dziennika Urzędowego Rady Narodowej m. Łodzi, zarządzenia nr 153 Prezesa Rady ministrów z 2 lipca 1952r., protokołu zdawczo – odbiorczego z 1 kwietnia 1952r., w dniu 2 kwietnia 1968r. w rep. hip. 284 hip. 519 wpisano, że nieruchomość stanowi własność państwową pod zarządem i w użytkowaniu (...) Drukarni (...) – Przedsiębiorstwa Państwowego w Ł.. /kserokopie wpisu i wniosku z załącznikami k. 137 - 138, 890, 895 – 907/

Decyzją z 17 kwietnia 1969r. Prezydium Rady Narodowej uznało za wygasłe z dniem 30 kwietnia 1969r. prawo użytkowania przez (...) Drukarnię (...) zabudowanej nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa i zobowiązało Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych Ł. do nieodpłatnego przejęcia protokołem zdawczo – odbiorczym w/w nieruchomości do dnia 30 kwietnia 1969r. Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych przejął nieruchomość w administrację z dniem 31 maja 1969r. /wniosek k. 328, decyzja k. 331 – 332, zawiadomienie k. 330/

Decyzją z 1 lipca 1991r. Urząd Rejonowy w Ł. zatwierdził podział przedmiotowej nieruchomości na działki (...). Po odłączeniu z księgi wieczystej rep. hip. (...) na podstawie wniosków z 26 sierpnia 1992r. Sąd Rejonowy w Łodzi założył dla działki nr (...) księgę wieczystą Kw (...), dla działki nr (...) księgę wieczystą Kw (...), dla działki nr (...) księgę wieczystą Kw (...). /załączone akta ksiąg wieczystych (...)/

Decyzjami z 22 listopada 1993r. Wojewoda (...) stwierdził nabycie przez Gminę Ł. z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości położonych w Ł. przy ul. (...) oznaczonych w ewidencji gruntów, jako działki nr (...) uregulowanych w księgach wieczystych Kw (...) i Kw (...). /decyzje k. 134-135/

Pismem z 24 czerwca 2012r. (...) poinformował, że udało się odnaleźć dokumenty z okresu wojny i pierwszego okresu powojennego zawierające następujące dane personalne: N./N. z domu M. C. E. H. urodzona dnia (...), narodowość (przynależność państwowa): niemiecka/bezpaństwowiec, miejscowość rodzinna: Ł.. Zawarcie związku małżeńskiego z H. N. w dniu 18.05.1946r. w M.. / pismo k. 483/

Pismem z 17 października 2012r. (...) poinformował, że C. N. była przed 19 sierpnia 1946r. zameldowana w M., okres przebywania: koniec wojny. /pismo k. 484/

Kościelna Służba Poszukiwań ze S. pismem z 17 września 2014r. poinformowała, że C. N. w kwietniu 1949r. wyemigrowała do USA, a W. (W.) M. (M.) urodzony (...) w Ł. mieszkał około 1946-1947r. w E.. Jego żona T. M. mieszkała do 1945r. w Ł. przy ul. (...). Opuściła Ł. 17 stycznia 1945r. i około 1955r. mieszkała w B.. /pismo wraz z tłumaczeniem k. 704-705/

Postanowieniem z 19 lutego 2010r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał za zmarłego W. M. (1) (M.), urodzonego w dniu (...) w Ł., ostatnio stale zamieszkałego w Ł. i oznaczył chwilę jego śmierci na dzień 31 grudnia 1946r. /postanowienie k. 69 załączonych akt III Ns 359/09/

Postanowieniem z 29 czerwca 2011r. wydanym w sprawie III Ns 656/10, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi stwierdził, że spadek po W. M. (1) (M.) zmarłym (...). w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł. na podstawie ustawy nabył brat A. F. M. w całości. /postanowienie k. 66 załączonych akt III Ns 656/10/

Postanowieniem z 29 marca 2006r., wydanym w sprawie I Ns 380/05, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi stwierdził, że:

- spadek po A. F.’u M. (synu F. i E.) zmarłym (...). w E., ostatnio stale zamieszkałym w E. na podstawie ustawy nabyły: żona O. M. (1) z domu D. i córka C. N. w ½ części każda z nich;

- spadek po O. M. (1) z domu D. zmarłej w dniu (...)w M., ostatnio stale zamieszkałej w M. na podstawie ustawy nabyła córka C. N. z domu M. w całości;

- spadek po C. N. z domu M. zmarłej w dniu (...). w H. w Teksasie, ostatnio stale zamieszkałej w H. w Teksasie na podstawie ustawy nabyła jej córka D. N. w zakresie praw rzeczowych do nieruchomości położonych w Polsce. /postanowienie k. 98 załączonych akt I Ns 380/05/

Decyzją z 3 października 2008r. Minister Gospodarki odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia Ministra Przemysłu Lekkiego nr 12 z dnia 8 września 1949r. o przejęciu na własność przedsiębiorstw, w części dotyczącej przedsiębiorstwa Zakłady (...) „ (...)” sp. z o.o. (...) ul. (...), „w zakresie orzeczenia w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo – odbiorczego sporządzonego w dniu 17 maja 1951r. ustalającego, iż nieruchomość położona w L. przy ul. (...) stanowi część składową Zakładów (...) „ (...)” sp. z o.o. w Ł. i przechodzi na własność Państwa”. / decyzja k. 38 – 43/

Decyzją z 10 grudnia 2008r. Minister Gospodarki utrzymał w mocy decyzję Ministra Gospodarki z 3 października 2008r. /decyzja k. 47- 53/

Wyrokiem z 12 maja 2009r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. uchylił decyzję Ministra Gospodarki z 10 grudnia 2008r. oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia 3 października 2008r. /wyrok z uzasadnieniem k. 54 – 67/

Wyrokiem z 5 sierpnia 2010r. Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Ministra Gospodarki od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 12 maja 2008r. w sprawie ze skargi D. N. na decyzję Ministra Gospodarki z dnia 10 grudnia 2008r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę. /wyrok z uzasadnieniem k. 79 – 97/

Postanowieniem z 9 lutego 2012r. Minister Gospodarki odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności „orzeczenia właściwego ministra o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego przedsiębiorstwa Zakłady (...) „ (...)” spółki z o. o. z dnia 17 maja 1951r. w zakresie nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), objętej księgą wieczystą nr (...) rep. hip. (...) /postanowienie k. 102 – 107/

W dniu 18 lutego 2010r. D. N. wystąpiła do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi o zawezwanie Gminy M. Ł. do próby ugodowej w sprawie wydania nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) oraz zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z w/w nieruchomości za okres od 1 marca 2000r. oraz zwrot pobranych pożytków. Do zawarcia ugody nie doszło. /załączone akta I Co 55/10/

Powyższy stan faktyczny Sąd oparł na powołanych dowodach z dokumentów oraz zeznaniach powódki i świadków. Nie był on sporny między stronami.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności Sąd rozważył podniesiony przez Skarb Państwa zarzut braku legitymacji czynnej powódki do wystąpienia w niniejszym postępowaniu. Bezspornym jest, że współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości wpisanymi w repertorium hipotecznym nr (...)pod numerem(...)byli W. M. (1) w ¾ i A. M. (1) w ¼ części. Powódka w prostej linii jest spadkobiercą A. M. (1) - również w zakresie praw rzeczowych do nieruchomości położonych w Polsce, co wykazała postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z 29 marca 2006r., wydanym w sprawie I Ns 380/05. Wprawdzie w toku niniejszego postępowania Sąd ustalił, że W. M. (1) mieszkał około 1946-1947r. w E., nie był stanu wolnego gdyż miał żonę T., a także dwoje dzieci, to z uwagi na treść art. 366 k.p.c., związany postanowieniami Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z 19 lutego 2011r. w sprawie III Ns 359/09 i z 29 czerwca 2011r. w sprawie III Ns 656/10, przyjął, że A. M. (1), jako spadkobierca ustawowy nabył spadek po bracie W. M. (1). Tym samym Sąd uznał, że powódka wykazała legitymację do wystąpienia z niniejszym pozwem.

Powódka wniosła o ustalenie, że własność nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), objętej księgami wieczystymi (...) nie została nabyta przez Skarb Państwa na podstawie przepisów nacjonalizacyjnych jaki i o majątkach opuszczonych i poniemieckich, jak również na skutek zasiedzenia. Uzasadniając interes prawny w wytoczeniu niniejszego powództwa D. N. podniosła, iż istnieje niepewność co do stanu prawnego nieruchomości z uwagi na brak orzeczenia o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego, wyczerpana została droga postępowania administracyjnego oraz sądowo - administracyjnego. Powódka nie może wytoczyć powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, bowiem w zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego nie wchodzi badanie merytoryczne prawidłowości decyzji administracyjnej, na podstawie, której dokonano wpisu w księdze wieczystej. Dlatego w sprawie o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości sąd jest związany tą decyzją.

Istnienie interesu prawnego jest podstawową i pierwszoplanową przesłanką podlegającą badaniu w procesie toczącym się na podstawie art. 189 k.p.c. Zatem przed przystąpieniem do merytorycznego badania przesłanek nabycia przez Skarb Państwa własności nieruchomości Sąd winien w pierwszej kolejności ocenić, czy w okolicznościach rozpoznawanej sprawy powódka ma interes prawny w żądaniu tego ustalenia. W piśmiennictwie i - przede wszystkim - w orzecznictwie utrwalił się pogląd, zgodnie, z którym interes prawny rozumieć należy, jako obiektywnie występującą potrzebę ochrony sfery prawnej powoda, którego prawa zostały lub mogą zostać zagrożone, bądź też co do istnienia lub treści, których występuje stan niepewności. Ocena interesu prawnego wymaga zindywidualizowanych, elastycznych kryteriów, uwzględniających celowościowe podstawy powództwa z art. 189 k.p.c. Jedną z przesłanek badanych przy rozważaniu celowości wykorzystania powództwa o ustalenie jest znaczenie, jakie wyrok ustalający wywarłby na sytuację prawną powoda. O występowaniu interesu prawnego świadczy możliwość stanowczego zakończenia na tej drodze sporu, natomiast przeciwko jego istnieniu - możliwość uzyskania pełniejszej ochrony praw powoda w drodze innego powództwa (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2002 r. IV CKN 769/00, OSNC 2003, Nr 1, poz. 13; z dnia 15 października 2002 r. II CKN 833/00, Lex nr 483288; z dnia 30 listopada 2005 r. III CK 277/05, Lex nr 346213; z dnia 2 lutego 2006 r. II CK 395/05, Lex nr 192028; z dnia 29 marca 2012 r., I CSK 325/11, Lex nr 1171285; czy z dnia 5 września 2012 r., IV CSK 589/11, Lex nr 1232242). Innymi słowy interes prawny zachodzi, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni stronie powodowej ochronę jej prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości. Jak wskazał Sąd Najwyższy postępowanie cywilne oparte jest na założeniu, że realizacja praw na drodze sądowej powinna być celowa i możliwie prosta, udzielana bez mnożenia postępowań. Założenie to realizuje wymaganie wykazania interesu prawnego w wypadku żądania ustalenia istnienia (nieistnienia) stosunku prawnego lub prawa i przyjęcie jako zasady, że możliwość uzyskania skuteczniejszej ochrony w drodze innego powództwa podważa interes prawny w żądaniu ustalenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2013 r., sygn. III CSK 254/12; wyrok SA w Katowicach z 14.07.2015r. I ACa 268/15 Lex 1781924).

Zdaniem Sądu uzyskanie przez powódkę orzeczenia o ustaleniu nieistnienia przejścia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa nie jest konieczne dla dochodzenia roszczeń odszkodowawczych lub o wydanie nieruchomości (będących przedmiotem zawezwania do próby ugodowej) czy dla wystąpienia z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Dla roszczeń tych, bowiem prawo własności będzie stanowić przesłankę rozstrzygnięcia. Wyrok ustalający takie prawo stanowiłby jedynie ułatwienie dowodowe, co nie przesądza o istnieniu interesu prawnego w jego uzyskaniu.

Argumentacja przytoczona przez powódkę, która ustalenie, że Skarb Państwa nie nabył własności przedmiotowej nieruchomości uważa za konieczny etap poprzedzający wytoczenie postępowania o uchylenie decyzji Wojewody (...) z dnia 22 listopada 1993r. oparta jest na błędnym rozumieniu roli art. 189 k.p.c. Powództwo, bowiem przewidziane w art. 189 k.p.c. nie służy uzyskiwaniu prejudykatów dla innych postępowań, lecz usunięciu stanu niepewności prawnej, gdy nie można wyjaśnić stosunków prawnych między stronami w inny sposób. W przypadku powódki takie postępowania istnieją i dają powódce pełniejszą ochronę jej praw niż powództwo o ustalenie. Samo odwołanie się do bliżej nieokreślonego postępowania administracyjnego, które miałoby się toczyć w przyszłości nie jest wystarczające. Skoro powódka interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie prawa własności nieruchomości uzasadnia potrzebą podważenia decyzji komunalizacyjnej, to należy przyjąć, że nie ma interesu prawnego w wytoczeniu takiego powództwa (por. wyrok SN z 30 listopada 2005r. III CK 277/05 LEX nr 346213).

Z przytoczonych względów Sąd uznał, iż powódka nie wykazała interesu prawnego w żądaniu ustalenia, że Skarb Państwa nie nabył własności przedmiotowych nieruchomości. Negatywna ocena twierdzeń powódki o potrzebie skorzystania z powództwa o ustalenie wyłączała rozważanie, czy Skarb Państwa stał się właścicielem nieruchomości na podstawie przepisów nacjonalizacyjnych jak i o majątkach opuszczonych i poniemieckich, jak również na skutek zasiedzenia. Niemniej jednak, nawet gdyby przyjąć, że powódka posiada interes prawny w wytoczeniu niniejszego powództwa to i tak podlegałoby ono oddaleniu z uwagi na bezzasadność twierdzenia o nieistnieniu prawa własności Skarbu Państwa do przedmiotowej nieruchomości.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów administracyjnych za ugruntowane należy uznać stanowisko, że orzeczenie o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego, określające składniki majątkowe przejmowanego przedsiębiorstwa nie stanowiło samodzielnego orzeczenia o skutku przenoszącym własność lub potwierdzającym przeniesienie własności z mocy prawa składników majątkowych wskazanych w protokole zdawczo – odbiorczym, na rzecz Państwa. Takim orzeczeniem stwierdzającym nabycie przedsiębiorstwa z mocy prawa przez Państwo, na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1946r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. Nr 3, poz. 17 z późn.zm.), jest orzeczenie właściwego, ze względu na rodzaj przedsiębiorstwa, ministra, wydawane na podstawie art. 2 ust.7 w zw. z art. 3 ust.5 w/w ustawy z dnia 3 stycznia 1946r.Orzeczenie o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego posiada jedynie prawnoprocesowy, a nie prawnomaterialny charakter. Nie może, zatem wywoływać skutków prawnomaterialnych w sferze rzeczowej, lecz pełni jedynie rolę procesowego uznania protokołu zdawczo – odbiorczego za odpowiadający normatywnym wymogom jego sporządzenia. Skutkowało ono jedynie wskazaniem, z jakich składników majątkowych składało się przejmowane przedsiębiorstwo. Orzeczenie właściwego ministra wydane na podstawie § 65 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa (Dz. U. Nr 16, poz. 62 z późn. zm.) jak również decyzja tego ministra wydana na podstawie § 75 lit.a tego rozporządzenia, zawierająca protokół zdawczo – odbiorczy i ustalająca w związku ze zgłoszonymi zarzutami i uwagami, które składniki majątkowe objęte protokołem zdawczo – odbiorczym stanowią część składową przedsiębiorstwa – mają jedynie znaczenie deklaratoryjne. Stanowią one jednak wyłączny dowód świadczący o tym, że dane przedsiębiorstwo z określonymi składnikami przeszło na własność Państwa z mocy ustawy nacjonalizacyjnej. Spór o to czy dana nieruchomość wymieniona w takim orzeczeniu, jako składnik przedsiębiorstwa, istotnie wchodziło w jego skład, należy do wyłącznej kompetencji właściwych organów administracyjnych (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2007r. IV SA/Wa 67/07 LEX 337423, postanowienie SN z 2.10.1967r. I CZ74/67 OSNC 1968/12/211, wyrok SN z 12.01.2005r. I CK 402/04 LEX nr 371837, wyrok SA w Warszawie z 11.01.2011r. I ACa 558/10 LEX nr 1120155). Skoro, więc ustawodawca przewidział tryb postępowania administracyjnego w celu ustalenia czy określone prawo majątkowe wchodziło w skład znacjonalizowanego przedsiębiorstwa to nie ma żadnych podstaw do wkroczenia sądu powszechnego w dziedzinę zastrzeżoną dla organów administracyjnych. Jedynie w sytuacji oczywistej nielegalności decyzji administracyjnej, sąd powszechny może tę okoliczność stwierdzić i wywieść z niej odpowiednie skutki prawne, także w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 10 u.k.w.h. Stanowiska tego nie zmienia okoliczność, iż brak jest orzeczenia właściwego ministra o zatwierdzeniu protokołu zdawczo – odbiorczego przedsiębiorstwa Zakłady (...) „ (...)” sp. z o.o. w Ł.. Oznacza to jedynie, że postępowanie nacjonalizacyjne w stosunku do przedmiotowej nieruchomości nie zostało zakończone i że tym bardziej brak jest podstaw do ustalenia przez Sąd, iż nieruchomość nie została nabyta przez Skarb Państwa w drodze nacjonalizacji.

Według art. 34 dekretu z dnia 8 marca 1946r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. Nr 13, poz. 87 z późn.zm.) Państwo nabywa własność majątków opuszczonych, co do nieruchomości z upływem lat dziesięciu licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wojna została ukończona. Do nabycia własności w trybie tego przepisu potrzebne, więc są następujące przesłanki: rzecz stanowi majątek opuszczony, upływ odpowiedniego terminu bez aktywności właściciela. Natomiast warunkiem takiego nabycia nie jest posiadanie rzeczy przez Państwo. W konsekwencji nie ma istotnego znaczenia fakt objęcia we władanie majątku opuszczonego przez organ państwowy. Mimo objęcia w posiadanie, Państwo nie nabywa własności w trybie określonym w dekrecie, jeżeli rzecz nie ma charakteru majątku opuszczonego. Gdy zaś wspomniane przesłanki powstaną, Państwo staje się właścicielem, choćby majątek nie pozostawał w administracji jego organów lub też dostał się w posiadanie osoby trzeciej. Nabycie własności przez Państwo nie następuje, jeżeli w czasie biegu terminu właściciel odzyskał posiadanie rzeczy. W takim wypadku ustają skutki poprzedniego biernego zachowania się właściciela (E. Janeczko „Zasiedzenie” W-wa Zielona Góra 1996r. str. 12-13).

Sąd ustalił, że współwłaściciele wraz z wyzwoleniem Ł. spod okupacji nie wykonywali żadnych czynności właścicielskich w stosunku do nieruchomości jak również nie wykonywali posiadania. Decyzją z 24 sierpnia 1953r. (...) Oddział (...) w Ł. uznał, że nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...), znajdująca się pod zarządem Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych stanowi majątek opuszczony w rozumieniu przepisów dekretu z dnia 8 marca 1946r. i wskazał, że w dniu 2 marca 1946r. została przekazana Spółdzielni (...) w trybie art. 13 dekretu. Decyzja ta jest dowodem, że przedmiotowa nieruchomość stanowiła majątek opuszczony. Powódka nie wykazała, że współwłaściciele, bądź ich krewni w linii prostej (zstępni i wstępni, również dzieci nieślubne), bracia i siostry oraz małżonek (art. 16 dekretu) do dnia 31 grudnia 1948r. wystąpili z wnioskiem o przywrócenie posiadania nieruchomości opuszczonej do sądu (art.20) bądź do organu likwidacyjnego lub do jednostki zarządzającej nieruchomością (art. 19), bądź, że właściciele skierowali do organu likwidacyjnego lub do jednostki zarządzającej nieruchomością wniosek o wydanie tej nieruchomości albo wytoczyli powództwo z takim żądaniem przed upływem terminu przewidzianego w art. 34 dekretu. Oznacza to, że termin do upływu przemilczenia nie został przerwany, a to prowadzi do wniosku, że zostały spełnione przesłanki do nabycia własności nieruchomości przez Skarb Państwa w trybie art. 34 dekretu z 8 marca 1946r. Wprawdzie dekret ten został uchylony przez art.89 pkt 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991r. Nr 30, poz. 127 z późn zm.), lecz prawo własności nabyte na jego podstawie pozostaje w mocy i może być, jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 lutego 1987r. (III CZP 2/87 OSNCP 1988, z.4, poz. 46) stwierdzone przez Sąd w trybie art. 189 k.p.c. również po uchyleniu dekretu.

Zdaniem Sądu przedmiotowa nieruchomość stanowi mienie poniemieckie w uregulowane w art. 2 ust. 1 pkt b dekretu z dnia 8 marca 1946r. Zgodnie z tym przepisem z mocy samego prawa przechodzi na własność Skarbu Państwa wszelki majątek obywateli Rzeszy Niemieckiej i byłego Wolnego Miasta G. z wyjątkiem osób narodowości polskiej lub innej przez Niemców prześladowanej. W zakresie pojęcia osób narodowości polskiej dekret odsyłał do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 maja 1946r. o określeniu osób, których majątek przechodzi na własność Państwa. Przepis § 1 ust.1 stanowił, że za osoby narodowości polskiej w rozumieniu przepisów dekretu uznaje się obywateli Rzeszy Niemieckiej, którzy są pochodzenia polskiego lub wykażą swą łączność z narodem polskim, a ponadto złożą deklarację wierności narodowi polskiemu. Bezspornym jest, iż A. M. (1) i W. M. (1) podpisali volkslistę i zostali zaliczeni do kategorii 2, czyli osób przyznających się do narodowości niemieckiej, posługujących się na co dzień językiem niemieckim, kultywujących kulturę niemiecką i zachowujących się biernie. Jako zaliczeni do kategorii 2 automatycznie otrzymali obywatelstwo Rzeszy. (por. G. Bieniek S. Rudnicki „Nieruchomości Problematyka Prawna” W-wa 2007, str. 282-283) Oznacza to, że z dniem 19 kwietnia 1946r. tj. dniem wejścia w życie dekretu utracili udziały we współwłasności przedmiotowej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa. Przy czym nie ma znaczenia, jakimi motywami kierowali się A. M. (1) i W. M. (1) podpisując volkslistę, choć z pewnością chcieli chronić swoje życie i majątek. O tym, że łączyły ich więzi z narodem niemieckim świadczy najlepiej to, że wyjechali do Niemiec, a nie pozostali w Polsce i nie złożyli deklaracji wierności narodowi polskiemu.

Zgodnie z przepisem art. 172 § 1 i § 2 k.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu, jako posiadacz samoistny. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Stosownie do tego przepisu tylko posiadacz niebędący właścicielem może nabyć w ten sposób własność. Obowiązujący w swym brzmieniu do 1 lutego 1989r. art. 128 § 1 k.c. stanowił, że socjalistyczna własność ogólnonarodowa /państwowa/ przysługuje niepodzielnie Państwu. Państwo, więc było jedynym właścicielem całego mienia państwowego i zachowało w stosunku do tego mienia pełnię uprawnień właścicielskich, niezależnie od tego w czyim zarządzie znajdowało się ono. Państwo posiadało uprawnienia właścicielskie również co do mienia znajdującego się w zarządzie przedsiębiorstw państwowych, a więc odrębnych od Skarbu Państwa osób prawnych. Państwowe osoby prawne wykonywały w imieniu własnym uprawnienia płynące z własności państwowej względem zarządzanych części mienia ogólnonarodowego (art. 128 § 2 k.c.). Nie posiadały one jednak samoistnych uprawnień przeciwstawnych własności państwowej. Były posiadaczami mienia, którego właścicielem było Państwo. Skoro, więc podmiotem własności państwowej był Skarb Państwa, Państwo, a nie państwowe osoby prawne, mogło stać się właścicielem rzeczy w wyniku zasiedzenia.

Przepis art. 128 k.c. został znowelizowany ustawą z 31 stycznia 1989r. o zmianie ustawy – kodeks cywilny (Dz. U. Nr 3, poz. 11) i otrzymał brzmienie: Własność ogólnonarodowa /państwowa/ przysługuje Skarbowi Państwa albo innym osobom prawnym. W tym brzmieniu obowiązywał do 30 września 1990r. Został on, bowiem uchylony przez art.1 pkt 23 ustawy z 28 lipca 1990r. o zmianie ustawy kodeks cywilny /Dz. U. Nr 55 poz. 321/. Tak, więc dopiero z dniem 1 lutego 1989r. /tj. dniem wejścia w życie w/w ustawy z 31 stycznia 1989r./ została uchylona zasada jednolitej własności państwowej, w wyniku, czego państwowe osoby prawne uzyskały zdolność do nabywania prawa własności.

Sąd ustalił, że po II wojnie światowej przedmiotowa nieruchomość początkowo była w posiadaniu Spółdzielni (...), a potem korzystała z niej (...) Drukarnia (...) – Przedsiębiorstwo Państwowe w Ł.. W 1969r. została przekazana Miejskiemu Zarządowi Budynków Mieszkalnych Ł.. Podmioty te od początku lat 50–tych XX w. wykonywały prace budowalne, remontowe oraz adaptacyjne i modernizacyjne, a także związane z przeglądem budynków. Robiły to na koszt Skarbu Państwa, a następnie Miasta Ł.. Lokatorzy mieszkający na terenie przedmiotowej nieruchomości zwracali się do Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej o wykonanie napraw budynku, m.in. reperację dachu, głowic kominowych, wymiany stolarki okiennej, rur, doprowadzenia wody. W latach 70-tych umowy najmu lokali z osobami fizycznymi zawierało Przedsiębiorstwo (...). Zdarzenia te świadczą o samoistnym posiadaniu nieruchomości przez Skarb Państwa i spełnieniu przesłanek zasiedzenia w latach osiemdziesiątych XX w. W tym miejscu należy wskazać, iż poprzednicy prawni powódki i sama powódka aż do 2002r. nie interesowali się nieruchomością i nie podjęli działań zmierzających do jej odzyskania. Z pewnością takimi działaniami nie są pisma zawierające prośbę o udzielenie informacji dotyczących posiadłości, świadczą natomiast o całkowitym braku wykonywania praw właścicielskich czy posiadania. Poza sporem pozostaje także, iż powódka nie wykazała, że pisma te zostały wysłane i dotarły do adresata (brak w nich adresu adresata).

Z przedstawionych względów powództwo podlegało oddaleniu. Ma też rację Miasto Ł., iż nie ma legitymacji biernej w niniejszym procesie, gdyż nie jest stroną stosunku prawnego objętego żądaniem. To, że Miasto Ł. wywodzi swoje prawo do nieruchomości z prawa przysługującego wcześniej Skarbowi Państwa i ma interes w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść tego pozwanego, nie uzasadnia jeszcze jego udziału w postępowaniu, tym bardziej, że decyzja komunalizacyjna nie jest w ramach tego procesu przez powódkę kwestionowana.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Na zasądzoną od powódki na rzecz Miasta Ł. kwotę 14500,27 zł złożyły się koszty wynagrodzenia pełnomocnika ustalone na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej… (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz koszty opinii biegłego i wynagrodzenia tłumacza przysięgłego w łącznej kwocie 7300,27 zł.

Na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 11 ust. 3 ustawy z 8 lipca 2005 roku o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.) Sąd zasądził od powódki na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 7200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Stosownie do art.113 ust.1 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2014r. poz. 1025 z późn. zm.) w zw. a art. 130 (3) k.p.c. Sąd nakazał ściągnąć od powódki na rzecz Skarbu Państwa kwotę 89.210 zł tytułem brakującej opłaty sądowej.

O zwrocie Miastu Ł. kwoty 1,68 zł Sąd orzekł na podstawie art.84 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2014r. poz. 1025 z późn. zm.).