Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po zakończeniu postępowania odwoławczego i zwrocie akt z sądu wznowił postępowanie dotyczące rozpatrzenia wniosku M. W. z dnia 29 lipca 2014 roku o podjęcie wypłaty emerytury z art.26 i przyznał M. W. emeryturę od dnia 9 kwietnia 2014 roku, tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Organ rentowy wskazał, że ustalił wysokość emerytury i podjął wypłatę świadczenia w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Organ rentowy wskazał, że emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Po korekcie składek na koncie, kwota skorygowanej składki zewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 39581,19 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego - 386476,91 zł, średnie dalsze trwanie życia – 210,50 miesięcy. Obliczona na tej podstawie emerytura wyniosła 2024,03 zł ((39581,19 zł + 386476,91 zł) / 210,50). Emerytura brutto po waloryzacji od dnia 1 marca 2015 roku wyniosła 2060,03 zł, a od dnia 1 marca 2016 roku wyniosła 2064,97 zł. Organ rentowy obliczył i wypłacił wyrównanie świadczenia za okres od dnia 9 kwietnia 2014 roku do dnia 31 maja 2016 roku. Jednocześnie wskazał, że w związku z podjęciem wypłaty emerytury ustalonej zgodnie z art.26 ustawy, prawo do emerytury ustalonej w oparciu o art.53 ustało.

/decyzja – k. 123-124 plik III akt ZUS /

Decyzją z dnia 15 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., odpowiadając na pismo M. W. z dnia 3 czerwca 2016 roku, wskazał, że w związku z wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku została przeliczona jego emerytura decyzją z dnia 23 maja 2016 roku uwzględniająca wynagrodzenia za okres od 1 lutego 1974 roku do 30 maja 1975 roku w wysokości 2600 zł i przyjęciu wskaźnika podstawy wymiaru emerytury w wysokości 72,31%. Organ rentowy wyjaśnił, że brak jest podstaw prawnych do przeliczenia wartości kapitału początkowego z uwzględnieniem wyżej wymienionego wynagrodzenia, gdyż wyrok z dnia 22 marca 2016 roku zmienia wyłącznie wysokość wskaźnika podstawy wymiaru emerytury, nie odnosi się natomiast do ponownego przeliczenia kapitału początkowego i zmiany jego wskaźnika.

/decyzja – k. 127 plik III akt ZUS /

W dniu 23 czerwca 2016 roku M. W. złożył odwołanie od powyższych decyzji, wnosząc o ich zmianę poprzez uwzględnienie wynagrodzenia za lata 1974-1975 (od dnia 1 lutego 1974 roku do dnia 31 maja 1975 roku) w wysokości 2.600 zł, co zostało uznane przez Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 22 marca 2016 roku w sprawie VIII U 3254/14.

/odwołanie - k. 2/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w odpowiedzi na odwołanie
z dnia 4 lipca 2016 roku wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację wskazaną
w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, iż decyzją z dnia 23 maja 2016 roku, znak (...), w wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku, sygn. akt VIII U 3254/14 organ rentowy przeliczył M. W. emeryturę ustaloną w oparciu o art.27 w związku z art.55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS, począwszy od dnia 1 lipca 2014 roku, tj. od daty określonej w wyroku Sądu. Wskazanym wyrokiem Sądu, zmieniona została decyzja z dnia 30 września 2014 roku w ten sposób, że postanowiono przeliczyć emeryturę wnioskodawcy od dnia 1 lipca 2014 roku z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w wysokości 72,31%. Obliczona wymienioną decyzją emerytura w oparciu o art.53 powołanej ustawy okazała się dla wnioskodawcy niższa od emerytury, której wysokość została ustalona w myśl art.26 ustawy i wobec tego decyzją z dnia 23 maja 2016 roku organ rentowy postanowił począwszy od dnia 9 kwietnia 2014 roku podjąć wypłatę świadczenia w wyższej wysokości. Ponadto w rozpoznaniu wniosku M. W. z dnia
3 czerwca 2016 roku, decyzją z dnia 15 czerwca 2016 roku organ rentowy odmówił przeliczenia kapitału początkowego stosownie do treści wniosku.

/odpowiedź na odwołanie - k. 7-7 odwrót/

Na rozprawie w dniu 18 stycznia 2017 roku wnioskodawca poparł odwołanie, wnosząc o uwzględnienie przy wyliczaniu wysokości świadczenia wynagrodzenia w okresie od dnia
1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku w wysokości 2.600 zł miesięcznie zgodnie z angażem z dnia 5 listopada 1973 roku, w miejsce minimalnych wynagrodzeń. Pełnomocnik organu rentowego wnosił o oddalenie odwołania.

/stanowisko wnioskodawcy i pełnomocnika organu rentowego: 00:00:57-, 00:07:34 – płyta CD k. 24/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. W. urodził się w dniu (...).

/bezsporne, a nadto wniosek - k. 1-8 plik IV akt ZUS /

Wnioskodawca od dnia 1 stycznia 1990 roku prowadzi własną działalność gospodarczą pod firmą P. P.U.H. (...) M. W..

/bezsporne, a nadto wniosek - k. 1-8 plik III akt ZUS, wniosek o potwierdzenie ubezpieczenia – k. 59 plik III akt ZUS/

M. W. w dniu 10 kwietnia 2014 roku złożył wniosek emeryturę,
w którym wniósł o przyjęcie do ustalenia podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenia dochodu – przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe – uposażenia – osiąganego w Polsce w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych – wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożył wniosek tj. z lat 1971-1981 lub w okresie 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożył wniosek tj. z lat 1971-1981, 2003-2013.

/bezsporne, a nadto wniosek - k. 1-8 plik III akt ZUS /

Decyzją z dnia 9 maja 2014 roku - znak (...)-2014 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego M. W. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 122.158,41 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 932,88 zł. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 76,41 % przez kwotę bazową (1.220,89 zł). Organ rentowy uwzględnił M. W. okresy składowe w wymiarze 27 lat, 4 miesiące i 18 dni, tj. 328 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 86,36 %, średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 62 lat wyniosło 209 miesięcy, a wysokość 24 % kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Wartość kapitału początkowego wyniosła kwotę 122.158,41 zł.

/decyzja z 09.05.2014 r. – plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 2 lipca 2014 roku - znak (...)-2014 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił wartość kapitału początkowego M. W. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 123.456,30 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 950,34 zł. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 77,84 % (z lat 1972-1981) przez kwotę bazową (1.220,89 zł). Organ rentowy uwzględnił M. W. okresy składowe w wymiarze 27 lat, 4 miesiące i 18 dni, tj. 328 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 86,36 %, średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 62 lat wyniosło 209 miesięcy, a wysokość 24 % kwoty bazowej wynosi 293,01 zł. Wartość kapitału początkowego wyniosła kwotę 123.456,30 zł.

/decyzja z 02.07.2014 r. – plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 15 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 kwietnia 2014 roku przyznał M. W. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od dnia 9 kwietnia 2014 roku tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych
z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1972 – 2013, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 69,81 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 69,81 % przez kwotę bazową w wysokości 3.191,93 zł wyniosła 2.228,29 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 34 lata,
5 miesięcy i 17 dni tj. 413 miesięcy okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 28 dni tj.
5 miesięcy okresów nieskładkowych. Obliczona emerytura od dnia 1 czerwca 2014 roku wyniosła 1.769,46 zł brutto.

/decyzja – k. 49, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonego – k. 48 - plik III akt ZUS/

Kolejną decyzją z dnia 15 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 kwietnia 2014 roku przyznał M. W. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od dnia 9 kwietnia 2014 roku tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego i obliczył jej wysokość na podstawie art. 26. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 39.578,42 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 382.413,87 zł, średnie dalsze trwanie życia wynosi 210,50 miesięcy. Wyliczona kwota emerytury wyniosła 2.004,71 zł. W decyzji wskazano, iż ustalona emerytura ma charakter zaliczkowy z powodu nieprawidłowości w rozliczeniach i okresach podlegania na koncie ubezpieczeniowym. Wskazano również, iż wypłata emerytury według art. 26 ustawy emerytalnej, jako świadczenia korzystniejszego w kwocie 2.004,71 zł. nastąpi po przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalno-rentowego i opłaceniu składki za pierwszy miesiąc po nabyciu uprawnień do emerytury tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

/decyzja – k. 51 plik III akt ZUS/

W dniu 10 czerwca 2014 roku M. W. wniósł o odwieszenie wypłaty emerytury obliczonej wg zreformowanych zasad, wskazując, iż zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalno-rentowego oraz o przeliczenie podstawy wymiaru za 1974 rok wg angażu i legitymacji ubezpieczeniowej.

/protokół – k. 53 plik III akt ZUS/

Decyzją ostateczną z dnia 10 lipca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 czerwca 2014 roku przeliczył M. W. emeryturę od dnia 9 kwietnia 2014 roku tj. od daty, od której przyznano świadczenie. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1972 – 1973, 1976-1981, 1985, 1987, 1995-1998, 2008-2013 wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 70,31 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 70,31 % przez kwotę bazową w wysokości 3.191,93 zł wyniosła 2.244,25 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 34 lata, 5 miesięcy i 17 dni tj. 413 miesięcy okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 28 dni tj. 5 miesięcy okresów nieskładkowych. Obliczone na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej świadczenie od dnia 1 czerwca 2014 roku wyniosło 1.776,65 zł brutto. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. Wydział (...) i (...) za okres zgodnie ze złożonym angażem z okres od dnia 1 listopada 1973 roku do dnia 31 stycznia 1974 roku w wysokości 5.400,00 zł za 1973 rok oraz 2.600,00 zł za 1974 rok.

/decyzja – k. 66 - plik III akt ZUS, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ubezpieczonego – k. 65 - plik III akt ZUS, notatka kolegialna – k. 56 plik III akt ZUS/

Kolejną decyzją z dnia 10 lipca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 czerwca 2014 roku odmówił M. W. prawa do podjęcia emerytury ustalonej wg art. 26 ustawy emerytalnej. W uzasadnieniu organ rentowy powołując się na treść art. 55 ustawy emerytalnej wskazał, że po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego nie zostały przez skarżącego opłacone składki na dobrowolne ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

/decyzja – k. 68 plik III akt ZUS, potwierdzenie ubezpieczenia dla celów świadczeń emerytalno-rentowych – k. 60 plik III akt ZUS/

Wnioskodawca wystąpił do organu rentowego z wnioskiem z dnia 29 lipca 2014 roku o ponowne rozpatrzenie wniosku o emeryturę i podjęcie wypłaty świadczenia wyższego po zgłoszeniu się do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalno-rentowego.

/bezsporne, a nadto wniosek – k. 69 plik III akt ZUS/

Z dniem 8 sierpnia 2014 roku M. W. złożył wniosek o ponowne przeliczenie wynagrodzenia z lat 1974-1975 biorąc pod uwagę angaż oraz wpis do legitymacji ubezpieczeniowej, w której wskazano miesięczne wynagrodzenie w wysokości 3.200,00 zł
w 1974 roku oraz 1975 roku.

/bezsporne, a nadto wniosek – k. 70 plik III akt ZUS/

Decyzją z dnia 3 września 2014 roku po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29 lipca 2014 roku oraz z dnia 5 sierpnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy prawa do ponownego ustalenia podstawy wymiaru emerytury ostatnio przyjętej do obliczenia wysokości świadczenia. Organ rentowy wskazał, iż nie uznał kwot wpisanych w legitymacji ubezpieczeniowej w wysokości 3.200,00 zł miesięcznie za lata 1974-1975, ponieważ kwoty te budzą wątpliwość, czy od całej ich wysokości były odprowadzane składki (według angażu za okres od dnia 1 listopada 1973 roku do 31 stycznia 1974 roku wynagrodzenie wynosiło 2.600,00 zł miesięcznie + 600,00 zł dodatku specjalnego, od którego nie dokonywano potrąceń składki emerytalnej). Ponadto na podstawie wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej przyjąć można jedynie wynagrodzenia za cały rok, nie ma możliwości ustalania wynagrodzenia rocznego na podstawie wpisu przeciętnego wynagrodzenia za miesiąc.

/decyzja – k. 75 plik III akt ZUS /

Od powyższej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie, wnosząc o uwzględnienie przy wyliczaniu wysokości świadczenia wynagrodzenia w okresie od dnia
1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku w wysokości 2.600 zł miesięcznie zgodnie z angażem z dnia 5 listopada 1973 roku, w miejsce minimalnych wynagrodzeń.

/bezsporne/

Postanowieniem z dnia 8 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiesił postępowanie dotyczące rozpatrzenia wniosku z dnia 29 lipca 2014 roku o podjęcie wypłaty z art.26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, do czasu rozpatrzenia odwołania od decyzji z dnia 3 września 2014 roku.

/postanowienie – 81 plik III akt ZUS/

Wyrokiem z dnia 22 marca 2016 roku w sprawie o sygn. akt VIII U 3254/14 Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu sprawy z odwołania M. W. od decyzji organu rentowego z dnia 3 września 2016 roku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przeliczył emeryturę wnioskodawcy od dnia 1 lipca 2014 roku z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w wysokości 72,31 % - przy przyjęciu w spornym okresie od dnia 1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku z tytułu zatrudnienia w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. wynagrodzenia miesięcznego w wysokości 2.600,00 zł.

/wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22.03.2016r. z uzasadnieniem – k.110-115/

Decyzją z dnia 23 maja 2016 roku, wykonując prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku, sygn. akt VIII U 3254/14 organ rentowy przeliczył M. W. emeryturę, począwszy od dnia 1 lipca 2014 roku, tj. od daty określonej w wyroku Sądu. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1972 – 2013, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 72,31 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 72,31 % przez kwotę bazową w wysokości 3.191,93 zł wyniosła 2.308,08 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 34 lata, 6 miesięcy i 25 dni tj. 414 miesięcy okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 28 dni tj. 5 miesięcy okresów nieskładkowych. Emerytura po waloryzacji wyniosła od dnia
1 marca 2015 roku – 1843,92 zł, a od 1 marca 2016 roku – 1848,35 zł. Organ rentowy nie podjął wypłaty ustalonej niniejszą decyzją, ponieważ jej wysokość jest mniej korzystna od emerytury ustalonej na zasadach określonych w art.26 ustawy emerytalnej.

/decyzja – k.121 plik III akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w Ł. po zakończeniu postępowania odwoławczego i zwrocie akt z sądu wznowił postępowanie dotyczące rozpatrzenia wniosku M. W. z dnia
29 lipca 2014 roku o podjęcie wypłaty emerytury z art.26 i przyznał M. W. emeryturę od dnia 9 kwietnia 2014 roku, tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Organ rentowy wskazał, że ustalił wysokość emerytury i podjął wypłatę świadczenia w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Organ rentowy wskazał, że emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Po korekcie składek na koncie, Kwota skorygowanej składki zewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 39581,19 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego - 386476,91 zł, średnie dalsze trwanie życia – 210,50 miesięcy. Obliczona na tej podstawie emerytura wyniosła 2024,03 zł ((39581,19 zł + 386476,91 zł) / 210,50). Emerytura brutto po waloryzacji od dnia 1 marca 2015 roku wyniosła 2060,03 zł, a od dnia 1 marca 2016 roku wyniosła 2064,97 zł. Organ rentowy obliczył i wypłacił wyrównanie świadczenia za okres od dnia 9 kwietnia 2014 roku do dnia 31 maja 2016 roku. Jednocześnie wskazał, że w związku z podjęciem wypłaty emerytury ustalonej zgodnie z art.26 ustawy, prawo do emerytury ustalonej w oparciu o art.53 ustało.

/decyzja – k. 123-124 plik III akt ZUS /

W dniu 3 czerwca 2016 roku wnioskodawca złożył wniosek, w którym powołując się na wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku, wniósł o przeliczenie jego kapitału początkowego do wysokości 83,66 % (było 77,84%) i uwzględnienie tego wskaźnika przy przeliczeniu emerytury kapitałowej.

/wniosek – k.125 plik III akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 15 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w Ł., odpowiadając na pismo M. W. z dnia 3 czerwca 2016 roku, wskazał, że w związku z wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku została przeliczona jego emerytura decyzją z dnia 23 maja 2016 roku uwzględniająca wynagrodzenia za okres od 1 lutego 1974 roku do 30 maja 1975 roku w wysokości 2600 zł i przyjęciu wskaźnika podstawy wymiaru emerytury w wysokości 72,31%. Organ rentowy wyjaśnił, że brak jest podstaw prawnych do przeliczenia wartości kapitału początkowego z uwzględnieniem wyżej wymienionego wynagrodzenia, gdyż wyrok z dnia 22 marca 2016 roku zmienia wyłącznie wysokość wskaźnika podstawy wymiaru emerytury, nie odnosi się natomiast do ponownego przeliczenia kapitału początkowego i zmiany jego wskaźnika.

/decyzja – k. 127 plik III akt ZUS /

W okresie od dnia 1 listopada 1973 roku do dnia 30 maja 1975 roku M. W. był zatrudniony w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. Wydział (...) i (...) na stanowisku inspektora.

/kserokopia legitymacji ubezpieczeniowej – k. 14-16 plik III akt ZUS/

Zgodnie z angażem dnia 5 listopada 1973 roku M. W. został przyjęty do pracy na trzymiesięczny okres próbny tj. do dnia 31 stycznia 1974 roku na stanowisko inspektora ds. Remontów w Oddziale E.-Administracyjnym Wydziału Oświaty, (...) i (...) i na podstawie § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 1973 roku w sprawie ustalenia stanowisk, kwalifikacji i wynagrodzenia pracowników rad narodowych przyznano mu wynagrodzenie miesięczne w wysokości 2.600,00 zł oraz dodatek specjalny w kwocie 600,00 zł wskazując, iż nie podlega on opodatkowaniu i jest wolny od potrąceń na składkę emerytalną.

/angaż z dn. 5.09.1973 r. – k. 54 plik III akt ZUS/

Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. po upływie okresu próbnego przedłużyło z wnioskodawcą umowę z dnia 1 listopada 1973 roku na czas nieokreślony, z zachowaniem warunków określonych angażem z dnia 5 listopada 1973 roku.

/bezsporne, a nadto zeznania wnioskodawcy: 00:02:38 – płyta CD k. 38 w związku z 00:03:43 – płyta CD k.24/

W legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy, pracodawca wskazał, iż przeciętne miesięczne wynagrodzenie M. W. w 1974 roku oraz w 1975 roku wyniosło 3.200,00 zł.

/kserokopia legitymacji ubezpieczeniowej – k. 16 plik III akt ZUS/

Przy przyjęciu w spornym okresie od dnia 1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku z tytułu zatrudnienia w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. z wynagrodzenia miesięcznego w wysokości 2.600,00 zł, zarobki M. W. w latach 1974-1975 były następujące:

- 1974 rok - 31.200,00 zł;

- 1975 rok - 32.954,72 zł.

Przy przyjęciu zarobków wnioskodawcy w w/w wysokości, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. 1972-1981 wynosi 83,67%.

/pismo pełnomocnika organu rentowego – k.25, obliczenie wskaźnika – k.31/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy w postaci m.in. wpisów do legitymacji ubezpieczeniowej
za lata 1973-1975 z tytułu zatrudnienia w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł., zachowanego angażu ze spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy, dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych, niekwestionowanego przez strony pod względem rachunkowym hipotetycznego wyliczenia organu rentowego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz w oparciu o osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań wnioskodawcy. W ocenie Sądu zeznania wnioskodawczy są spójne z pozostałym materiałem dowodowym i potwierdzają, iż w spornym okresie skarżący otrzymywał wynagrodzenie w wysokości wskazanej w angażu tj. 2.600,00 zł miesięcznie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że niezasadne jest stanowisko wnioskodawcy, iż organ rentowy winien w zaskarżonej decyzji przeliczyć jego emeryturę obliczoną na podstawie art.26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) – uwzględniając ustalenia Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie VIII U 3254/14.

Sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego nie może nadawać jej bowiem treści, której - ze względu na kompetencje zakreślone w przepisach prawa materialnego lub normach proceduralno-formalnych - nie mógł jej nadać organ rentowy, jak w niniejszej sprawie. Organ rentowy związany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 marca 2016 roku w sprawie VIII U 3254/14 nadał treść decyzji z dnia 23 maja 2016 roku zgodną z sentencją prawomocnego wyroku i przeliczył wnioskodawcy emeryturę w oparciu o art. 53 ustawy. Obliczona wymienioną decyzją emerytura w oparciu o art.53 ustawy okazała się dla wnioskodawcy niższa od emerytury, której wysokość została ustalona w myśl art.26 ustawy i wobec tego zaskarżoną decyzją z dnia 23 maja 2016 roku organ rentowy postanowił począwszy od dnia 9 kwietnia 2014 roku podjąć wypłatę świadczenia w wyższej wysokości.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (art. 477 ⁹ k.p.c., art. 477 ¹⁴ k.p.c. - tak orzeczono w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia
20 stycznia 2010 r. II UZ 49/2009). W wyroku z dnia 23 kwietnia 2010 r. II UK 309/2009 (LexPolonica nr 3035740) Sąd Najwyższy przypomniał, że zgodnie z systemem orzekania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w postępowaniu wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji w granicach jej treści i przedmiotu. Granice rozpoznania w sprawie VIII U 3254/14 wyznaczała zatem treść i przedmiot zaskarżonej decyzji z dnia 3 września 2014 roku. Granice rozpoznania niniejszej sprawy także zakreśla zaskarżona decyzja, a Sąd nie jest uprawniony do wykroczenia poza te granice.

Zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c . zarówno sądy, organy państwowe i organy administracji publicznej oraz strony procesu są związani prawomocnym orzeczeniem sądu, które zapadło w sprawie sygn. akt VIII U 3254/16 z odwołania wnioskodawcy od decyzji z dnia 3 września 2014 roku (o przeliczeniu emerytury w oparciu o art.53 ustawy). Obecnie odwołanie wnioskodawcy, które zainicjowało postępowanie sądowe odnosi się do decyzji z dnia 23 maja 2016 roku (o przeliczeniu emerytury w oparciu o art.26 ustawy) i z dnia 15 czerwca 2016 roku (o odmowie ponownego ustalenia kapitału początkowego). Tym samym w świetle powyższych rozważań wskazać należy, iż Sąd nie mógł nadać decyzji treści, w oparciu o ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy w Łodzi.

Przechodząc do meritum sprawy, wskazać należy, że stosownie do treści art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia
w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat (art. 173 ust. 2).

Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, tj. na dzień 1 stycznia 1999 roku (ust. 3).

Kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12 (art. 174 ust. 1 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 174 ust. 2 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

W myśl ust. 3 ww. przepisu podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się przed dniem przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

Natomiast ust. 7 art. 174 stanowi, że do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
w II kwartale kalendarzowym 1998 roku.

Ustęp 8 analizowanego przepisu stanowi zaś, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego
i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku według określonego w ustawie wzoru. Wartość współczynnika, obliczonego na podstawie ust. 8, w zależności od płci, wieku ubezpieczonego oraz stażu ubezpieczeniowego w dniu 31 grudnia 1998 r., przedstawiona jest w tabeli, stanowiącej załącznik do ustawy (ust. 13).

Średnie trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osoby w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy, co wynika z Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu statystycznego
w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę,
z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Zgodnie z ust. 4 i ust. 5 art. 15 ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3,
w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach,
z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty oraz

mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

Natomiast w myśl art. 16 cytowanej ustawy przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2, przyjmuje się lata kalendarzowe następujące bezpośrednio po sobie, chociażby ubezpieczony w niektórych z tych lat przez okres roku lub w okresie krótszym niż rok nie pozostawał w ubezpieczeniu.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, że kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

W myśl art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi, zgodnie z art. 25 ustawy emerytalnej kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Emerytura, ustalana według zreformowanych zasad dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego,
z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 (art. 26 ust. 1 ustawy emerytalnej).

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca nie kwestionował, że obecnie najkorzystniejszym wariantem jest emerytura przyznana na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej.

Kwestię ponownego ustalania kapitału początkowego reguluje zaś art. 175 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), zgodnie z którym ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114.

Stosownie do art. 114 ust. 1, prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. .

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia
7 maja 2003 roku sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

Zgodnie z § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i (Dz. U. Nr 237 poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana tu regulacja, wyrażona także w poprzednio obowiązującym Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10 poz. 49 ze zm.) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak, aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 25.07.1997 r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324 a także Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrok z dnia 4.03.1997 r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sąd Apelacyjny w Rzeszowie z dnia 27.06.1995 - III Aur 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sąd Apelacyjny w Białymstoku III Aur 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Należy podkreślić, iż Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi,
co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane i ich dopuszczenie za celowe.

Dlatego, w niniejszej sprawie Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę dokumentacji związanej ze spornym okresem pracy wnioskodawcy oraz dopuścił dowód z przesłuchania wnioskodawcy, co pozwoliło w sposób wszechstronny przeanalizować zasadność jego żądania.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca zażądał uwzględnienia, przy ustalaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego - faktycznych wynagrodzeń, jakie otrzymywał w spornym okresie zatrudnienia tj. od dnia 1 lutego 1974 roku do dnia
30 maja 1975 roku na podstawie przedłożonej przez niego dokumentacji płacowej zastępczej
w postaci angażu oraz w wpisów do legitymacji ubezpieczeniowej.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oprócz niespornych kwot wynagrodzenia wnioskodawcy należy uwzględnić, w odniesieniu do niebudzącego żadnych wątpliwości zatrudnienia wnioskodawcy na cały etat w spornym okresie kwoty wynagrodzenia ryczałtowego w wysokości 2.600,00 zł miesięcznie od dnia
1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku.

Wnioskodawca udowodnił, że w wymienionym wyżej okresie otrzymywał wynagrodzenie w wysokości ryczałtowego wynagrodzenia wskazanego w angażu z dnia
5 listopada 1973 roku. Pomiędzy stronami kwestia zatrudnienia skarżącego w spornych okresach w pełnym wymiarze czasu pracy nie była przedmiotem sporu. Fakt ten znajduje potwierdzenie w zapisach w legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy ze spornego okresu.

Mając na uwadze wszechstronne zbadanie sprawy Sąd zobowiązał organ rentowy do obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wnioskodawcy, przy przyjęciu jego zarobków z tytułu zatrudnienia w Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Ł. w kwocie 2.600,00 zł miesięcznie w okresie od dnia 1 lutego 1974 roku do dnia 30 maja 1975 roku. W ocenie Sądu takie wyliczenia pozwalają ustalić taką wysokość wynagrodzenia, jaką wnioskodawca w spornym okresie niewątpliwie otrzymywał.

Organ rentowy dokonał stosownego wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru oraz wysokości emerytury na podstawie art.26 ustawy. Strony nie kwestionowały dokonanych wyliczeń. Tak wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł
83,67 % i jest korzystniejszy od dotychczasowego (77,84 %).

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak sentencji.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego, wypożyczając akta rentowe

26.04.2017r.