Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący: SSO Juliusz Ciejek

Protokolant: sekr. sądowy Anna Szczepanek

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 711/16

UZASADNIENIE

Powódka T. P. pozwem z dnia 9 grudnia 2016 r. wniosła o zasądzenie od pozwanego A. P. kwoty 88.347 zł.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że dochodzona pozwem kwota stanowi odszkodowanie z tytułu poniesionej przez powódkę szkody w związku z przeprowadzoną egzekucją komorniczą. Szkodę oszacowała na kwotę 30.050 zł w związku ze sprzedażą niewydzielonej części nieruchomości oraz na kwotę 58.297 zł tytułem odsetek liczonych od dnia 11 kwietnia 2005 r. do dnia założenia pozwu. Ponadto wskazała, że pozwany, będący komornikiem sądowym przeprowadził egzekucję z ½ niewydzielonej części nieruchomości stanowiącej jej majątek odrębny, nie dysponując przy tym tytułem wykonawczym (k. 3-5)

Pozwany A. P. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie pozwu w całości oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Argumentując swoje stanowisko wskazał, że odpowiedzialność komornika za szkodę poniesioną wskutek ewentualnego bezprawnego działania komornika wynosi trzy lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Okoliczności, które wywodzi powódka były znane jej już w postępowaniu egzekucyjnym, a zatem okres ten już minął. Wskazał ponadto, że powódka nie wykazała działań komornika niezgodnych z prawem, jak również by w wyniku takich działań poniosła szkodę. Ponadto wniósł o przypozwanie do wszczętego postępowania ubezpieczyciela pozwanego (k. 47-50).

Zawiadomiony o toczącym się postępowaniu (...) S.A. w W. nie zajął stanowiska i nie przystąpił do udziału w sprawie ( k. 55, 58).

Na rozprawie w dniu 28 marca 2017 r. pełnomocnik powódki będący jej mężem poinformował, że pozew dotyczy lokalu mieszkalnego położonego w M. przy ulicy (...) zlicytowanego w dniu 11 kwietnia 2005 r. (k. 67).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka T. P. tworzy związek małżeński z W. P.. Wyrokiem Sąd Rejonowy w Biskupcu w sprawie III RC 47/95 z dnia 16 maja 1995 r. zniósł wspólność majątkową małżeństwa powódki.

W dniu 27 czerwca 2000 r. powódka i jej mąż nabyli od Wojskowej Agencji Mieszkaniowej mieszkania położone przy ulicy (...) w M.. Nieruchomość nabyli do majątków osobistych. Ich udziały w lokalu wynosiły po ½ części. Dla powyższej nieruchomości Sąd Rejonowy w Mrągowie prowadził księgę wieczystą o nr KW (...).

(dowód: kserokopia wyroku SR w Biskupcu w sprawie III RC 47/95 k. 9, odpis aktu notarialnego z dnia 27 czerwca 2000 r. Rep. A (...)k. 62-64, z akt komorniczych II KM 85/01 k. 10)

Sąd Rejonowy w Gdańsku pod sygnaturą akt IX Ng 8141/00 dnia 10 listopada 2000 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał W. P. zapłacić na rzecz (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 29.665,27 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 września 2000 r. do dnia zapłaty.

Powyższej kwoty W. P. nie uregulował. Na wniosek wierzyciela zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, prowadzone przez A. P., Komornika Sądowego Rewiru II działającego przy Sądzie Rejonowym w B.. Sprawę zarejestrowano pod sygnaturą II KM 85/01. Komornik poinformował wierzyciela o zniesionej między małżonkami P. wspólności majątkowej. Wierzyciel we wnioski żądał egzekucji z całego majątku dłużnika, w tym z nieruchomości.

(dowód: kserokopia nakazu SR w Gdańsku w sprawie IX Ng 8141/00 k. 60, z akt komorniczych II KM 85/01 k. 222, k. 1, 4)

Przeciwko powódce zostały wydane następujące tytułu wykonawcze:

1.  nakaz zapłaty z dnia 27 lutego 2001 r., w którym Sąd Okręgowy V Wydział Gospodarczy w sprawie V Ng 74/01 nakazał zapłacić powódce na rzecz M. K. (...) w K. kwotę w łącznej wysokości 60.0407,82 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu,

2.  nakaz zapłaty z dnia 7 czerwca 2001 r., w którym Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie XI GNc 1473/01 zasądził od powódki na rzecz (...) Sp. z o.o. w U. kwotę 30.709,83 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu,

3.  nakaz zapłaty z dnia 28 września 2001 r., w którym Sąd Rejonowy w Biskupcu Roki Sądowe w M. w sprawie I Nc 220/01/R zasądził od powódki na rzecz W. S. – Hurtowni (...) w M. kwotę 20.158,60 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu,

4.  nakaz zapłaty z dnia 29 listopada 2001 r., w którym Sąd Rejonowy w Biskupcu Roki Sądowe w M. w sprawie I Nc 308/01/R zasądził od powódki na rzecz J. B. (1) prowadzącego Przedsiębiorstwo Handlowo (...) w M. kwotę 11.826,89 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu.

Ponadto przeciwko powódce istniała wierzytelność na rzecz Urzędu Skarbowego w K. z tytułem zryczałtowanego podatku od niektórych przychodów, stwierdzona administracyjnym tytułem wykonawczym Nr (...) w kwocie 7.525,50 zł.

Z wniosków tych wierzycieli toczyły się postępowania egzekucyjne przeciwko powódce (dłużnicze) T. P., którzy domagali się egzekucji z nieruchomości powódki.

(dowód z akta I Co 17/04 SR w Mrągowie: postanowienie o przysądzeniu sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości k. 72-88, w szczególności k. 76, z akt KM 85/01: postanowienie o połączeniu spraw egzekucyjnych k. 74, pismo wyjaśniającego komornika k. 228, a także z akt niniejszej sprawy: kserokopia nakazu zapłaty w sprawie XI GNc 1473/01 k. 61)

Pismem z dnia 18 grudnia 2001 r. W. P. zwrócił się z prośbą do komornika o wyrażenie zgody na sprzedaż z wolnej ręki nieruchomości położonej przy ulicy (...) w M. celem pokrycie zobowiązań jego i małżonki (powódki). Nie przychylono się do wniosku W. P..

Dnia 23 lipca 2002 r. komornik zlecił biegłemu wykonanie czynności niezbędnych dla sporządzenia opisu i oszacowania ułamkowej części nieruchomości. Na wniosek W. P. został przesunięty termin wizji lokalnej na dzień 20 sierpnia 2002 r.

(dowód z akta II KM 85/01: wniosek wierzyciela k. 8, zlecenie przeprowadzenia czynności k. 71, 82, 93, pismo W. P. k. 191)

Z uwagi na niewielką efektywność prowadzonego postępowania egzekucyjnego, wierzyciel (...) Sp. z o.o. w P. pismem z dnia 24 lipca 2002 r. złożył wniosek o połączenie postępowań egzekucyjnych, których współwłaścicielem jest dłużnik W. P. z egzekucjami, które są prowadzone z wniosków innych wierzycieli przeciwko małżonce dłużnika, T. P. współwłaścicielce tych nieruchomości. Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2002 r. Komornik Sądowy Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w Biskupcu A. P. wydał postanowienie o połączeniu w jedno postepowanie egzekucyjne następujące postepowania egzekucyjne:

1.  prowadzone przeciwko dłużnikowi W. P. z wniosku wierzycieli:

a)  K. E. – prowadzone pod sygnaturą II KM 85/01 i 264/01,

b)  (...) Sp. z o.o. – prowadzone pod sygnaturą II KM 100/01,

c)  Banku (...)/w M. – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 93/02,

d)  (...) Sp. z o.o. – prowadzone pod sygnaturą II KM 92/01,

e)  Hurtownia (...) – prowadzone pod sygnaturą akt II Km 79/02,

f)  Hurtownia (...) – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 81/02,

g)  J. B. (2) – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 153/02,

2.  prowadzona przeciwko dłużniczce T. P. z wniosku wierzycieli:

a)  M. K. – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 256/01,

b)  (...) – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 690/01,

c)  Hurtowni (...) – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 607/01,

d)  (...) Sp. z o.o. w S. – prowadzone pod sygnaturą akt II KM 85/02.

Wszystkie sprawy prowadzone były pod jedną sygnaturą akt II KM 85/01. Odpisy postanowienia wraz z pouczeniem odebrała zarówno T. P. jak i W. P. w dniu 6 sierpnia 2002 r. Powyższego postanowienia dłużnicy nie zaskarżyli.

(dowód z akta II KM 85/01: pismo wierzyciela k. 73, postanowienie Komornika k. 74, potwierdzenie otrzymania postanowienia k. 75, 76).

W dniu 27 sierpnia 2002 r. komornik A. P. zawiadomił dłużników i wierzycieli o terminie opisu i oszacowania lokalu mieszkalnego położonego w M., przy ulicy (...). Odbiór obwieszczenia za pozwaną (dłużniczkę) odebrał jej mąż w dniu 29 sierpnia 2002 r. Mąż dłużnika powyższe obwieszczenie odebrał osobiście. W dniu 17 września 2002 r. o godzinie 10:00 został sporządzony protokół oszacowania powyższego lokalu mieszkalnego. Przy czynności oszacowania uczestniczył W. P.. Okazano mu operat szacunkowy z dnia 26 sierpnia 2002 r. Wartość lokalu ustalono na kwotę 79.300 zł. Pouczono dłużnika o możliwości złożenia skargi na opis i oszacowanie. Obecny dłużnik W. P. poinformował, że nie składa żadnych oświadczeń i wniosków.

(dowód z akt II KM 85/01: obwieszczenie k. 83, zpo 96, 98, protokół k. 102-103 i 118-119, 109)

Pismem z dnia 14 października 2002 r. powódka i jej mąż złożyli pismo do Sądu Rejonowego w Biskupcu, w którym wnosili o przeprowadzenie sprzedaży nieruchomości będących ich własnością w drodze licytacji komorniczej wskazując na kolejność licytacji według ich uznania, a mianowicie najpierw z nieruchomości położonej przy ulicy (...) w M., a następnie przy ulicy (...) w M..

(dowód z akta II KM 85/01: pismo dłużników k. 143)

Dnia 6 listopada 2002 r. Komornik A. P. zawiadomił
Sąd Rejonowy w Biskupcu Roki Sądowe w M. o wszczęciu egzekucji z nieruchomości będących własnością powódki i jej męża, i przeciwko którym toczy się postępowanie egzekucyjne.

(dowód z akt II KM 85/01: zawiadomienie k. 144 i z akt I Co 17/04 k. 2)

Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2003 r. Komornik Sądowy A. P. na wniosek wierzyciela K. E.- Fabryka (...) Sp. z o.o. w P. przeciwko W. P. zawiesił postępowanie egzekucyjne z nieruchomości w części dotyczącej egzekucji z lokalu mieszkalnego położonego w M. przy ulicy (...).

(dowód z akt II KM 85/01: postanowienie z dnia 1 grudnia 2003 r. k. 163,

Pismem z dnia 1 czerwca 2004 r. wierzyciel K. G. Sp. zo .o. w P. złożył wiosek o podjęcie zawieszonej egzekucji do mieszkania położonego w M. przy ulicy (...). Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2004 r. Komornik postanowił postępowania egzekucyjne z nieruchomości w części dotyczącej egzekucji z lokalu mieszkalnego położonego przy ulicy (...) w M.. Odpis postanowienie w imieniu swoim i powódki odebrał W. P. w dniu 11 czerwca 2004 r.

(dowód z akt II KM 85/01: wniosek wierzyciel k. 217, postanowienie o podjęciu postępowanie egzekucyjnego k. 218, zpo k. 220 i 221)

W dniu 8 marca 2005 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowy w Mrągowie A. P. ogłosił termin pierwszej licytacji z nieruchomości położonej w M. przy ulicy (...). W obwieszczeniu jako właściciele nieruchomości zostali wskazani powódka T. P. i jej mąż w udziałach wynoszących po ½ części. O terminie licytacji zostali zawiadomieni dłużnicy, przy czym powyższe pismo powódka odebrała osobiście w dniu 11 marca 2005 r.

W. P. pismem z dnia 22 marca 2005 r. wniósł o zawieszenie licytacji z przedmiotowej nieruchomości.

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2005 r. Sąd Rejonowy w Mrągowie oddalił wniosek dłużnika o wstrzymanie licytacji. Dłużnik nie skarżył powyższej czynności. W związku z tym w dniu 11 kwietnia 2005 r. pod nadzorem sędziego odbyła się pierwsza licytacja powyższej nieruchomości. Na licytacji, pomimo zawiadomienie dłużników nie było. Do przetargu stanęły dwie osoby. Sąd Rejonowy w Mrągowie postanowił udzielić przybicia nieruchomości należącej do powódki (dłużniczki) i jej męża W. P. po ½ części na rzecz L. Ł. za cenę 60.100 zł. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 19 kwietnia 2005 r.

Postanowieniem z dnia 9 maja 2005 r. Sąd Rejonowy w Mrągowie przysądził własność lokalu mieszkalnego położonego w M. przy ulicy (...) na własność L. Ł.. Odpis postanowienie powódka i jej mąż odebrali w dniu 20 maja 2005 r. Powyższe postanowienie uprawomocniło się w dniu 30 maja 2005 r.

(dowód z akt II KM 85/01: obwieszczenie k. 298, ogłoszenie k. 302v, zpo k. 311 i 312, protokół k. 428-429, z akta I Co 17/04 SR w Mrągowie: pismo o zawieszenie licytacji k. 35, protokół z licytacji k. 37-38, postawienie k. 39, 40, k. 48, zpo k. 61)

W dniu 28 marca 2006 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Mrągowie A. P. wydał postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych dotyczących przeprowadzonej egzekucji z nieruchomości stanowiącej w częściach ułamkowych po ½ współwłasnością powódki i jej męża. Powyższe postanowienie zostało doręczone dłużnikom, przy czym w imieniu powódki odebrał W. P.. Na powyższe postanowienia nie była składna skarga na czynności komornika.

(dowód z akta II KM 85/01: postanowienie z dnia 28 marca 2006 r. k. 460-461, zpo k. 462, 463)

Postanowieniem z dnia 12 stycznia 2007 r. Sąd Rejonowy w Mrągowie sporządził plan podziału sumy uzyskanej z nieruchomości położonej w M. przy ulicy (...). Suma podlegająca podziału została ustalona na kwotę 60.100 zł, z czego 30.050 zł jako suma przypadającą na rzecz wierzycieli prowadzących egzekucję przeciwko W. P. i 30.050 zł jako suma przypadająca na rzecz wierzycieli prowadzących egzekucję przeciwko powódce (dłużniczce). O sporządzeniu planu powódka i jej mąż zostali zawiadomieni pismem z dnia 16 stycznia 2007 r. a także pouczeni o możliwości złożenia zarzutów. Zawiadomienie odebrali w dniu 17 stycznia 2007 r. Powódka ani jej mąż zarzutów nie zgłosili. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 15 lutego 2007 r.

(dowód z akt I Co 17/04 SR w Mrągowie: postanowienie o sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji k. 72-88, zawiadomienie o sporządzeniu planu k. 93, zpo k. 108).

W toku prowadzenia egzekucji z przedmiotowej nieruchomości prowadzona również była egzekucja z innej nieruchomości powódki i jej męża. Egzekucja dotyczyła nieruchomości położonej przy ulicy (...) w M.. W wyniku podjętych działań przez komornika, mąż powódki składał skargi na jego czynności, które zostały oddalone przez Sąd.

(dowód z akta II KM 85/01 Obwieszczenie k. 104, zpo obwieszczenia k. 128, 129, protokół k. 136 i 137, postanowienie z dnia 11 czerwca 2003 r. w sprawie I Cz 357/03 k. 155-158, postanowienie SR w Biskupcu – Roki Sądowe w Mrągowie w sprawie I Co 260/02/R k. 159, 160-161v)

W dniu 6 maja 2016 r. została doręczona mężowi powódki W. P. kserokopia postanowienia z dnia 12 stycznia 2007 r. o sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej z nieruchomości.

(dowód z akt I Co 17/04: potwierdzenie odbioru k. 137).

W postępowaniu egzekucyjnym podejmowała wszystkie czynności wraz ze swoim mężem W. P., który nie zatajał przed nią żadnych czynności.

(przyznane k. 86)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka T. P. dochodziła od pozwanego Komornika Sądowego A. P. zapłaty kwoty 88.347 zł jako odszkodowanie za niezgodne z prawem prowadzenie postępowania egzekucyjnego. W szczególności powódka zarzucała pozwanemu, że prowadził postępowanie egzekucyjne bez tytułów wykonawczych wydanych przeciwko powódce, a także, że do dnia złożenia pozwu nie zostało wydane postanowienie w przedmiocie ustalenia kosztów tego postępowania. W wyniku czego powódka poniosła stratę ½ wartości zlicytowanego mieszkania wraz z odsetkami od dnia 11 kwietnia 2005 r. tj. od udzielenia przybicia nieruchomości położonej w M. przy ulicy (...).

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach zaoferowanych przez stronę powodową w postaci akt komorniczych, a także dokumentów złożonych przez powódkę, których wiarygodność żadna ze stron nie kwestionowała.

W pierwszej kolejności należało odnieść się do najdalej posuniętego zarzutu, a mianowicie zarzutu przedawnienia roszczenia powódki, a następnie do zasadności roszczenia odszkodowawczego.

Zgodnie bowiem z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Stosownie do § 2 powołanego przepisu, po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Z art. 118 k.c. wynika, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Powódka dochodziła odszkodowania za niezgodne z prawem przeprowadzenie egzekucji, tym samym postawą jej roszczenia stanowiły przepisy art. 415 k.c. i następne. Do tego rodzaju roszczeń związanych z naprawieniem szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym mają zastosowanie art. 442 ¹ k.c. – uprzednio art. 442 k.c.

Zgodnie z art. 442 § 1 k.c. w brzmieniu sprzed jego uchylenia, roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. Wskazany przepis został uchylony z dniem 9 sierpnia 2007 r. Na podstawie art. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz. U. Nr 80, poz. 538) o zmienia ustawy – Kodeks cywilny, do roszczeń, o których mowa w art. 1 tej ustawy, powstałych przed dniem jej wejście w życie, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się przepisy art. 442 ¹ k.c. Zgodnie z powołanym przepisem przejściowym do roszczeń powstałych przed dniem 10 sierpnia 2007 r., a według przepisów dotychczasowych w tym dniu nieprzedawnionych, stosuje się aktualne przepisy.

Po myśli art. 442 ¹ § 1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Roszczenie powódki stało się wymagalne najpóźniej z dniem uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności, co nastąpiło z dniem 30 maja 2005 r. Tego dnia powódka najpóźniej mogła zyskać wiedzę o swojej szkodzie w postaci się utraty swojego majątku.

Wobec powódki toczyło się kilka postępowań egzekucyjnych, podobnie jak przeciwko jej mężowi. Ostatecznie na wniosek wierzyciela męża powódki zostały połączone w jedno postępowanie egzekucyjne i prowadzona pod sygnaturą akt II KM 85/01. Powódka osobiście odebrała zawiadomienie o terminie licytacji mieszkania położonego przy ulicy (...) w M., co wprost wskazuje karta 312 akt II KM 85/01. Powódki na licytacji nie było, podobnie jak jej męża. Egzekucja z nieruchomości powódki była przeprowadzona pod nadzorem sędziego. Bezpośrednio po pierwszej licytacji w dniu 11 kwietnia 2005 r. nastąpiło przybicie, które uprawomocniło się 19 kwietnia 2005 r. Postanowienie o przybiciu nie było doręczane powódce, gdyż zgodnie z ówcześnie jak i obecnie brzmiącym przepisem art. 996 k.p.c., postanowienie o przybiciu, które zapadło na posiedzeniu niejawnym, doręcza się wierzycielowi, dłużnikowi, nabywcy i osobom, które w toku licytacji zaskarżyły czynności związane z udzielaniem przybicia, jako też zarządcy, który nie jest dłużnikiem, postanowienie zaś o odmowie przybicia - wierzycielowi, dłużnikowi i licytantowi, który zaofiarował najwyższą cenę. W niniejszej sprawie postanowienie o przybiciu nastąpiło na posiedzeniu jawnym, bezpośrednio po ukończeniu przetargu. Zatem Sąd nie miał obowiązku doręczać postanowienia dłużnikom. Brak zaskarżenia postanowienia skutkowało jego uprawomocnieniem się. Prawomocne postanowienie co do przybicia nie powoduje samoistnie skutku w postaci przeniesienia własności, ale w istocie ma znaczenia przesądzające. Powstanie skutku jest uzależnione już tylko od wykonania przez nabywcę warunków licytacyjnych. I tak się stało, w dniu 9 maja Sąd wydał postanowienie o przysądzeniu własności. Odpis postanowienia w korespondencji kierowanej do powódki i jej męża, odebrał W. P. (k. 61 akt I Co 17/04). Powódka, ani jej mąż nie składali zażalenia na powyższe postanowienie, co skutkowało jego uprawomocnieniem się w dniu 30 maja 2005 r. Licząc termin 3 lat od tego dnia, roszczenie powódki przedawniło się z upływem 30 maja 2008 r.

Powódka od samego początku o wszystkich czynnościach komornika była informowana, czego dowodzą zwrotne potwierdzenia odbioru. Ponadto okoliczność tę potwierdził pełnomocnik powódki w osobie jej męża na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2017 r. (k. 86). Wskazał nadto, że niczego przed nią nie zatajał. Powódka i jej mąż w toku postępowanie egzekucyjnego złożyli pismo, w który wskazywali na kolejność przeprowadzonej egzekucji z ich dwóch nieruchomości. Ponadto mąż powódki złożył pismo, w którym zawarł wniosek o możliwość sprzedaży przedmiotowego mieszkania z wolnej ręki. Wobec tego trudno oprzeć się wrażeniu, że powódka nie była informowana o podejmowanych czynnościach.

W tym miejscu należy wskazać, że w egzekucji z nieruchomości organem egzekucyjnym jest również komornik, który dokonuje czynności egzekucyjnych aż do chwili udzielenia przez sąd przybicia. Artykuł 770 k.p.c. nakłada na komornika obowiązek wydania postanowienie o ustaleniu kosztów egzekucji, gdy do niego należy jej przeprowadzenie. Po udzieleniu przybicia komornik powinien wydać postanowienie o ustaleniu kosztów egzekucji obejmujących dotychczasowe postępowanie, a o kosztach powstałych późnej winien orzekać sąd na zasadach ogólnych. Koszty egzekucji związane z czynnościami komornika w egzekucji z nieruchomości podlegają uwzględnieniu przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji na podstawie prawomocnego postanowienia komornika ustalającego ich wysokość.

Powyższe postanowienie zostało wydane przez komornika w dniu 28 marca 2006 r., przy czym odpis postanowienie w imieniu własnym i powódki odebrał W. P.. (k. 460-461, 462-463 akt II KM 85/01). Na powyższe postanowienie nie była składana skarga. Postanowienie uwzględnia koszty egzekucji z połączonych spraw, w tym między innymi spraw, w których powódka była dłużnikiem, a więc II KM 256/01, II KM 607/01, II KM 85/02 i II KM 690/01. Koszty te następnie zostały uwzględnione w planie podziału w pkt. III tego postanowienia ( k. 76-77 akt I Co 17/04). Nie jest zatem zgodnym z prawdą twierdzenie powódki, że komornik nie ustalił wysokości kosztów ww. sprawach egzekucyjnych. Odpis postanowienie, które w ocenie pełnomocnika powódki zostało doręczone W. P. w dniu 4 maja 2016 r. w rzeczywistości dotyczy doręczonej mu kserokopii odpisu postanowienia o sporządzeniu planu podziału, którą osobiście odebrał W. P. w dniu 6 maja 2016 r. (k. 137 akt I Co 17/04). Zawiadomienie o sporządzeniu planu podziału, od którego biegł termin do złożenia zarzutów został doręczony dłużnikom (powódce i jej mężowi) w dniu 17 stycznia 2007 r. (k. 93 i 108 akt I Co 17/04). W związku z tym nie można uznać, że o szkodzie powódka dowiedziała się dopiero w maju 2016 r.

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się najwcześniej z chwilą, w której od uprawnianego można rozsądnie oczekiwać dochodzenia swojego roszczenia. Trzyletni termin wynikający z art. 442 ¹ k.c. rozpoczyna bieg wtedy, gdy poszkodowanemu znane jest zdarzenie będące źródłem szkody, osoba zobowiązana do jej naprawienia oraz związek przyczynowy między działaniem sprawcy, a powstałą szkodą. W doktrynie i judykaturze przyjmuje się w odniesieniu do przesłanek związku przyczynowego, że wiedza poszkodowanego winna pochodzić z kompetentnego źródła (por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1967 r., I PR 354/67). W przypadku licytacji lokalu mieszkalnego, będzie to postanowienie o przysądzeniu własności. Po doręczeniu odpisu orzeczenia powódka wiedziała o dokonanych czynnościach, o utracie części majątku w związku z prowadzoną przez komornika egzekucją. Powódka nie skarżyła orzeczenia, pomimo otrzymania odpisu postanowienie. Z tego wywieść można, że w pełni akceptowała przedsięwzięte decyzje, a zatem i skutki dla niej wynikające. Jakakolwiek od co najmniej 30 maja 2005 r. była w posiadaniu informacji o utracie swojej własności w postaci lokalu mieszkalnego. Od tego też dnia biegł powódce termin przedawnienie roszczeń związanych z wyrządzoną szkodą.

Powódka ponadto nie wykazała przy tym żadnych okoliczności, które powodowałyby przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia jej roszczeń. Powódka przede wszystkim nie podejmowała czynności przed sądem ani innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, ani też przed sąd polubownym, w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Na marginesie należy wskazać, że skarga na czynności komornika nie przerywa biegu terminu przedawnienia, ponieważ nie jest czynnością przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia o naprawienia szkody wyrządzonej wobec wadliwie wyegzekwowanego świadczenia (por. wyrok NS z dnia 31 stycznia 2002 r., IV CSK 622/00). Uwzględnienie skargi nie unicestwia bytu samej czynności, dlatego że w postępowaniu egzekucyjnym brak jest przepisów, które upoważniałyby sąd do tego aby uchylając czynność komornika w trybie postępowania egzekucyjnego mógł równocześnie nakazać zwrot wadliwie wyegzekwowanego świadczenia lub przywrócić stan poprzedni. Uchylenie czynności komornika następuje z reguły w następstwie uchybień formalnych, które to orzeczenie samo przez się nie przesądza jeszcze o ostatecznym wyniku sprawy. Jeżeli wskutek wadliwie dokonanej czynności egzekucyjnej dłużnik poniósł szkodę to może on domagać się jej naprawienia w postępowaniu procesowym (por. uchwała SN z dnia 4 maja 1972 r, III CZP 74/72).

Ponadto pomimo deklaracji składanych na rozprawie przez pełnomocnika powódki odnośnie skarżenia czynności komornika, materiał dowodowy w sprawie tego nie potwierdza. Z dołączonych do sprawy akt komorniczych nie wynika, aby powódka skarżyła czynności komornika w związku z prowadzoną egzekucją z lokalu mieszkalnego położonego w M. przy ulicy (...). W aktach tych znajduje się skarga na czynności komornika, aczkolwiek dotycząca innej nieruchomości, z której była prowadzona egzekucja, aczkolwiek bezskutecznie.

Wobec braku wykazania okolicznością mogących mieć wpływ na bieg terminu przedawnienia, Sąd przyjął, że termin ten winien być liczony od 30 maja 2005 r. Upłynął zatem z dniem 30 maja 2008 r.

W orzecznictwie przyjmuje się, że skuteczne podniesienia zarzutu przedawnienia jest wystarczającą podstawą oddalenia powództwa, bez potrzeby ustalania, czy zachodzą wszystkie przesłanki materialnoprawne uzasadniające jego uwzględnienie. Co do zasady badanie tych przesłanek jest w takiej sytuacji zbędne (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 31 marca 2016 r., I ACa 1110/15).

Mając na uwadze powyższe rozważania, z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia, powództwo podlegało oddaleniu.

Jedynie ubocznie należy zwrócić uwagę na ewentualną odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

Powódka dochodziła roszczenia wskazując na odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego jako komornika sądowego za szkodę wyrządzoną w toku postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 133, po. 882 ze zm.), komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechania przy wykonywaniu czynności. Powyższy artykuł nie określa samodzielnie przesłanek odpowiedzialności komornika w sensie warunków powstania obowiązku naprawienia szkody. W tym zakresie będę mieć zastosowanie ogólne przesłanki odpowiedzialności deliktowej, wynikające z przepisów kodeksu cywilnego, a mianowicie bezprawność działania pozwanego, powstanie szkody i zaistnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą, a zdarzeniem ją powodującym.

W konsekwencji uznać należy, że przesłanka bezprawności oznacza naruszenia przez komornika przepisów prawa, przy czym nie każde naruszenie prawa będzie stanowiło podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej, ale jedynie takie, które stanowiło warunek koniczny powstania szkody i którego normalnym następstwem w danych okolicznościach jest powstanie szkody (por. wyrok SN z dnia 7 maja 2010 r., II ICSK 243/09, wyrok SA w Poznaniu z dnia 30 grudnia 2010 r., I ACa 925/10, wyrok SA w Szczecinie z dnia 11 lipa 2013 r, I ACa 103/13, wyrok SA w Łodzi z dnia 5 lutego 2013 r., I ACa 89/12).

W ocenie Sądu, brak jest podstaw do przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej komornika A. P.. Nie można przypisać jego działaniom cech bezprawności. Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności z akt komorniczych II KM 85/01 i akt Sądu Rejonowego w Mrągowie I Co 17/04, nie sposób dostrzec wśród działań pozwanego czynności, które byłyby sprzeczne z prawem. Komornik prowadząc postępowanie egzekucyjnego działał w oparciu o tytuły wykonawcze. Zgodnie z art. 776 k.p.c. podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba, że ustawa stanowi inaczej. W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że komornik wszczął egzekucję zgodnie z powyższą normą. Jak wynika z postanowienia o połączeniu postępowań egzekucyjnych w jedno postępowanie, przeciwko powódce toczyły się cztery postępowania egzekucyjne. Odpis powyższego postanowienia w imieniu powódki odebrał jej mąż W. P.. Pomimo pouczenia, orzeczenie nie zostało zaskarżone. Ponadto w aktach komorniczych znajduje się pismo męża powódki, w którym wskazuje na fakt istnienie wobec siebie i powódki zobowiązań. Okoliczność istnienia wierzytelności potwierdza również postanowienie o sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji skierowanej. Orzeczenie wymienia wierzycieli powódki i sumy przypadające im na poczet dochodzonych wierzytelności. Wskazuje ponadto na fakt dysponowania przez wierzycieli tytułami egzekucyjnymi przeciwko T. P., jak też przeciwko W. P.. O istnieniu zobowiązań swoich i swojej żony W. P. pisał w piśmie do komornika wnoszą o sprzedaż z wolnej ręki mieszkania płożonego w M. przy ulicy (...) celem pokrycia długów. Okoliczność, że powódka była pomimo osobistego odebrania obwieszczenia o terminie licytacji nie brała w niej udziału, a następnie zawiadomiona o wydaniu postanowienia o przysądzeniu własności, nie może uzasadniać przekonania, że komornik działał bezprawnie.

Nieruchomość będąca przedmiotem postępowania egzekucyjnego stanowiła współwłasność dłużników po ½ części. Stąd też egzekucja była prowadzona na rzecz wierzycieli, którzy dysponowali skutecznymi tytułami egzekucyjnymi przeciwko powódce, jak też przeciwko jej mężowi. Pomimo połączenie egzekucji wszczętej przeciwko mężowi powódki i przeciwko powódce w jedno postępowania, rozliczenia sum należnym ich wierzycielom zostały uwzględnione w oparciu o udziały dłużników w lokalu mieszkalnym położonym przy ulicy (...). Jak wynika z postanowienia o sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej do nieruchomości należącej uprzednio do dłużników tj. powódki i jej męża po ½ części, uzyskane w toku licytacji kwota została podzielona zgodnie z udziałami dłużników. Każda grupa wierzycieli prowadziła egzekucję do ułamkowych udziałów należących do jednego z dłużników. Kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości stanowiła sumę podlegającą podziałowi. Z kwoty 60.100 zł na rzecz wierzycieli każdego z dłużników została przeznaczona kwota 30.050 zł. Odpowiednie części tej kwoty zostały przyznane wierzycielom powódki.

Powódka została zawiadomiona o terminie licytacja, na której przy udziale sędziego doszło do przybicia. Nie skarżyła czynności. Postanowienie o przybiciu uprawomocniło się w dniu 19 kwietnia 2005 r. Powódka otrzymała postanowienie o przysądzeniu własności w dniu 20 maja 2005 r. Zgodnie z art. 998 § 2 k.p.c. na postanowienie co do przysądzenia własności przysługuje zażalenie. Podstawą zażalenia nie mogą być uchybienia sprzed uprawomocnienia sią przybicia. Oznacza to, że nie skorzystanie z przysługującego środka zaskarżenia i nie wykazania uchybień przed uprawomocnieniem się przybicia, powoduje uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu. Następuje wówczas swoiste związane z prawomocnością, sprekulowanie możności podnoszenia uchybień procesowych oraz innych wadliwości postępowania i orzekania. W piśmiennictwie ujęto to w ten sposób, że ,,przybicie jest stwierdzeniem, iż przetarg został przeprowadzony zgodnie z prawem” (por. wyrok SN z dnia 5 lipca 2006 r., IV CNP 25/06). Innymi słowy, w związku z prekluzją, prawidłowość przybicia ma zasadnicze znaczenie dla wszystkich uczestników postępowania, a także dla osób trzecich, którym przysługują prawa rzeczowa na nieruchomości. Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia co do przybicia, całe dotychczasowe postępowania zostaje definitywnie zamknięte, a powódka utraciła możliwość podnoszenia zarzutów dotkniętych prekluzją.

W ocenie Sądu powódka nie wykazała szkody. Z treści pozwu wynika, że powódka ujmuje szkodę jako ½ wysokości zlicytowanego mieszkania położonego przy ulicy (...) w M. w wysokości 30.050 zł oraz wysokości wyliczonych przez siebie odsetek od dnia 11 kwietnia 2005 r. w wysokości 58.297 zł.

Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W ocenie Sądu, pomimo pouczenia nieprofesjonalnego pełnomocnika powódki o treści art. 210 k.p.c., nie sprostała temu obowiązkowi. Zasądzone tytułem wykonawczym kwoty w postaci czterech nakazów zapłaty wydanych przez rożne sądy powódka nie spłaciła. W związku z tym nie można upatrywać szkody w fakcie wszczęcia i prowadzenia egzekucji i w konsekwencji konieczności przeprowadzenia licytacji. Powódka będąc dłużniczką nie uregulowała w terminie swoich zobowiązań, co przesadziło o konieczności przymusowej realizacji zobowiązania. W toku postępowanie egzekucyjnego zmierzającego do licytacji lokalu mieszkalnego położonego w M. przy ulicy (...), powódka była o wszystkim zawiadomiona. Były zatem zagwarantowane jej prawa. To zachowanie powódki dotyczące braku spłaty swoich zobowiązań spowodowało wszczęcie postępowanie egzekucyjnego. O wszystkich czynnościach powódka wiedziała, czego dowodzą zwrotne potwierdzenia odbioru znajdujące się w aktach komorniczych II KM 85/01, jak również w aktach sądowych I Co 17/04. Brak inicjatywy w zakresie dobrowolnej spłaty zobowiązania, spowodowało ostatecznie sprzedaż mieszkania i przesądzenie własności na rzecz osoby trzeciej. W wyniku sprzedaży został pokryty dług powódki. Należy zauważyć, że gdyby spłaciła swoje zobowiązania do sprzedaży jej udziału w przedmiotowej nieruchomości by nie doszło. Przez sam fakt prowadzenie egzekucji, powódka nie może upatrywać powstania w swoim majątku szkody. Wszczęcie egzekucji było podyktowane brakiem spłaty zobowiązań powódki. W konsekwencji spowodowało to sprzedaż udziału w mieszkaniu. Zmniejszyło to jej pasywa. Trudno więc mówić tu o szkodzie w rozumieniu art. 361 k.c.

Z uwagi na podniesione wyżej okoliczności i wykazany zarzut przedawnienia roszczenia niecelowa była poszerzona analiza przeprowadzonej 10 lat temu egzekucji. Z tej przyczyny oddalono pozostałe wnioski dowodowe w zakresie dopuszczenia dowodu z innych akt egzekucyjnych.

Mają na uwadze powyższe, wobec skutecznie podniesionego zarzutu przedawnienia, jak również wobec nieudowodnienia szkody, powództwo podlegało oddaleniu, jako przedawnione i bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Wartość przedmiotu sporu została przez stroną powodową określona na kwotę 88.347 zł. Pozew wpłynął do Sądu w dniu 12 grudnia 2016 r. W związku z tym na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r., stawki minimalne przy wartości przedmiotu sporu powyżej 50.000 zł do 200.000 zł wynoszą 5.400 zł (§ 2 ust. 6). Pełnomocnik pozwanego przedłożył dowód uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W niniejszej sprawie z uwagi na rozstrzygnięcie należało zasądzić od powódki na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł, o czym Sąd orzekł w pkt. II wyroku.