Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 378/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Łukowie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Edyta Cieliszak

Protokolant st. sekr. sądowy Beata Siestrzewitowska

w obecności prokuratora Adama Makosza oraz oskarżyciela z UC w Białej Podlaskiej Jerzego Sadło i Izabeli Parafińskiej

po rozpoznaniu dnia 25 sierpnia, 10 listopada 2016 roku, 20 kwietnia 2017 roku sprawy:

M. W. s. P. i M. z domu K. ur. (...) w W.

oskarżonego o to, że:

1.1 w dniu 28 lipca 2015 r., będąc prezesem zarządu przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w lokalu (...) znajdującym się przy ul. (...) w Ł. w powiecie (...), urządzał gry hazardowe na automatach o nazwie :. (...) nr (...), (...) nr (...), wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 9, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009, nr 201, poz. 1540), będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dn. 17.04.2014 r sygn. akt VIII K 504/12 za umyślne przestępstwo skarbowe na karę grzywny w wymiarze 120 stawek po 100 zł, wykonaną w dn. 13.05.2015 r.

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 3 i 4 kks

1.2 w dniu 16 września 2015 r., będąc prezesem zarządu przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. w lokalu (...) znajdującym się przy ul. (...) w P. w powiecie (...), urządzał gry hazardowe na automatach o nazwie :. (...) nr (...), (...) nr (...), T. (...) nr (...) wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 9, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U z 2009, nr 201, poz. 1540), będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dn. 17.04.2014 r sygn. akt VIII K 504/12 za umyślne przestępstwo skarbowe na karę grzywny w wymiarze 120 stawek po 100 zł, wykonaną w dn. 13.05.2015 r.

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 3 i 4 kks

J. P. s. K. i D. z domu M. ur. (...) w Ł.

oskarżonego o to, że:

w dniu 28 lipca 2015 r. w lokalu (...) przy ul. (...) w miejscowości Ł. w powiecie (...) prowadził nielegalne gry hazardowe na automatach (...) nr (...), (...) nr (...) wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych

tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 kks

W. D. , s. R. i W. z d. K., urodzonego dnia (...) w R.

oskarżonego o to, że:

W dniu 16 września 2015 r., w lokalu (...) przy ul. (...) w miejscowości P. w powiecie (...) prowadził nielegalne gry hazardowe na automatach (...) nr (...), T. (...) nr (...), (...) nr (...) wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 kks

orzeka:

M. W., J. P. i W. D. uniewinnia od zarzucanych im czynów; na podstawie art. 113§1 kks w zw. z art. 230 §2 kpk zwraca (...) Sp. Z (...). Z siedzibą w W. urządzenia o nazwie (...) nr (...) i (...) nr (...) wraz z przynależnościami i ewentualnymi środkami pieniężnymi znajdującymi się wewnątrz urządzeń znajdujących się na przechowaniu w magazynie depozytowym w UC w B. wg (...) z dnia 28 września 2015 roku a (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. urządzenia o nazwie (...) nr (...), (...) nr (...), T. (...) nr (...) wraz z przynależnościami i ewentualnymi środkami pieniężnymi znajdującymi się wewnątrz urządzeń znajdujące się na przechowaniu w magazynie depozytowym w UC w B. wg (...) z dnia 16 września 2015 roku, w tym łącznie z zabezpieczonymi środkami pieniężnymi w kwocie (...), 00 (dwa tysiące sto sześćdziesiąt pięć) złotych znajdującymi się na koncie sum depozytowych Izby Celnej w B. wg pokwitowania WA nr (...) z dnia 30 listopada 2015 roku; wydatkami obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 378/16

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd Rejonowy w Łukowie ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. jest prezesem zarządu firmy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. oraz (...) Sp. z o. o. z siedzibą w L.. Przedmiotem działania spółki (...) jest organizowanie gier rozrywkowych włącznie z dostarczeniem urządzeń do gier rozrywkowych do lokali na terenie kraju, w tym także na obszarze województwa (...). W ramach umowy o wspólnym przedsięwzięciu zawartej przez wskazane wyżej podmioty gospodarcze spółka (...) miała wyszukiwać lokale na terenie województwa (...) pod instalację urządzeń do gier rozrywkowych objętych tytułem prawnym H. F. Polska, a także zawierać umowy dzierżawy powierzchni w tych lokalach z ich właścicielami zainteresowanymi taką współpracą. (...) Sp. z o. o. z siedzibą w L. M. W. w dniu 31 maja 2015 roku zawarł umowę dzierżawy powierzchni z J. P. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) przy ul. (...) w Ł.. W ramach przedmiotowej umowy do lokalu prowadzonego przez wymienionego zostały wstawione dwa automaty do gier o nazwie A. o nr (...) i (...).

W dniu 1 sierpnia 2015 roku podobną umowę dzierżawy powierzchni M. W. jako prezes zarządu (...) Sp. z o. o. z siedzibą w L. zawarł z właścicielem baru (...) mieszczącego się przy ul. (...) w miejscowości P.W. D. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) W lokalu wymienionego w ramach wskazanej wyżej umowy pojawiły się urządzenia o nazwie A. nr (...) i nr (...) oraz T. G. nr (...).

W dniu 28 lipca 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w B. w asyście funkcjonariusza Policji z KPP w Ł. P. M. przeprowadzili kontrolę w zakresie zgodności z prawem urządzania i prowadzenia gier hazardowych w lokalu (...) należącym do J. P. mieszczącego się przy ul. (...) w Ł.. W trakcie przedmiotowej kontroli ujawniono dwa urządzenia do gier i przeprowadzili eksperymenty rozgrywając gry na każdym z tych automatów celem zweryfikowania ich rodzaju. W oparciu o przeprowadzone symulacje kontrolujący ustalili, iż na przedmiotowych urządzeniach były urządzane gry, a ponadto po przeprowadzeniu oględzin i eksperymentu uznali oni, że gry te mają charakter losowy, ponieważ gracz nie ma wpływu na wynik, natomiast urządzenia w przypadku wygranej wypłacają wygrane pieniężne. W związku z uzasadnionym podejrzeniem, że przy użyciu ujawnionych automatów do gier urządzane są nielegalne gry hazardowe funkcjonariusze Urzędu Celnego w B. dokonali zatrzymania przedmiotowych urządzeń.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie wszczęto dochodzenie o przestępstwo z art. 107 § 1 kks polegające na urządzaniu i prowadzeniu w kawiarni (...) w Ł. gier hazardowych na automatach wbrew przepisom ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych.

Podobna kontrola przeprowadzona została przez funkcjonariuszy Urzędu Celnego w B. z udziałem funkcjonariuszy Policji z KP w T. w lokalu należącym do W. D. o nazwie (...) przy ul. (...) w P.. W tym lokalu kontrolujący ujawnili trzy urządzenia należące do firmy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w L.A. nr (...), T. G. nr (...) i A. nr (...), które były włączone i gotowe do gry. Z uwagi na niekontrolowane wyłączenie prądu w lokalu podczas czynności kontrolnych uszkodzeniu uległ ostatni z w/w automatów, co sprawiło, iż nie można było go uruchomić. Na dwóch pozostałych urządzeniach przeprowadzono eksperymentalne gry i ustalono, że przedmiotowe automaty do gier mają charakter komercyjny i umożliwiają odbywanie gier o charakterze losowym, gdzie gracz nie ma wpływu na wynik gry. Urządzenia umożliwiają wygrywanie punktów, które można przeznaczyć na kontynuowanie gry, ale także wypłacają wygrane pieniężne.

W dniu 17 września 2015 roku Urząd Celny w B. wszczął dochodzenie w sprawie o przestępstwo z art. 107 § 1 kks polegające na urządzaniu i prowadzeniu w dniu 16 kwietnia 2015 roku w lokalu Bar (...) w P. nielegalnych gier hazardowych na urządzeniach elektronicznych i elektromechanicznych do gier o nazwach A. nr (...), T. G. nr (...) i A. nr (...) wbrew przepisom ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych.

Postanowieniem Urzędu Celnego w B. z dnia 28 października 2015 roku opisane wyżej postępowania przygotowawcze połączono do wspólnego prowadzenia i przeprowadzono w tej sprawie śledztwo.

W toku postępowania przygotowawczego wywołana została opinia biegłego z zakresu badania automatów i urządzeń do gier przy Sądzie Okręgowym w Przemyślu M. C. w celu ustalenia, czy gry rozgrywane na zatrzymanych urządzeniach posiadają cechy gier na automatach w rozumieniu przepisów ustawy o grach hazardowych. Biegły ten wydał opinie odnośnie czterech automatów zabezpieczonych w toku niniejszego postępowania, na których funkcjonariusze UC w B. przeprowadzili gry symulacyjne. Biegły stwierdził, iż przebieg gier, jak i uzyskiwane wyniki nie zależą od woli, ani od zręczności gracza, który nie ma wpływu na wynik gry. Nie jest on bowiem w stanie przewidzieć jakie symbole zostaną wyświetlone na ekranach urządzeń po zatrzymaniu się bębnów, jeśli ułożą się one w układ wygrywający gracz uzyskuje wygraną w postaci punktów, które może wykorzystać na kolejne gry lub je wypłacić. Punkty uzyskane przeliczane są na pieniądze i wypłacane w postaci gotówki bezpośrednio z automatów, które wyposażone są w wyrzutnik monet hooper. Biegły zaopiniował, iż na przedmiotowych urządzeniach, tj. A. nr (...), T. G. nr (...), A. o nr (...) i (...) prowadzone były gry, które w rozumieniu przepisów ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku są grami na urządzeniu elektromechanicznym lub elektronicznym, w tym komputerowym, organizowanymi w celach komercyjnych, w których grający ma możliwość uzyskania wygranej pieniężnej, a gra ma charakter losowy. Urządzenia umożliwiały wygrywanie punktów, zaś do rozpoczęcia rozgrywki koniecznym było zakredytowanie maszyny przez gracza poprzez wrzucenie określonej gotówki. Odnośnie zaś urządzenia A. nr (...) opinię wydał biegły sądowy w zakresie badania automatów i urządzeń do gier J. T., który wywiódł wnioski tożsame z ustaleniami biegłego badającego pozostałe automaty do gier zabezpieczone w niniejszym postępowaniu i stwierdził, iż gry mając charakter losowy i posiadają cechy gier na automatach w rozumieniu ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku, a ponadto można z nich wypłacać wygrane.

Przedmiotowe śledztwo zakończyło się postawieniem zarzutów z art. 107 § 1 kks M. W., J. P. i W. D., a następnie skierowaniem przeciwko wymienionym aktu oskarżenia do Sądu.

M. W. został oskarżony o to, że:

I. w dniu 28 lipca 2015 r., będąc prezesem zarządu przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w lokalu (...) znajdującym się przy ul. (...) w Ł. w powiecie (...), urządzał gry hazardowe na automatach o nazwie :. (...) nr (...), (...) nr (...), wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 9, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009, nr 201, poz. 1540), będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dn. 17.04.2014 r sygn. akt VIII K 504/12 za umyślne przestępstwo skarbowe na karę grzywny w wymiarze 120 stawek po 100 zł, wykonaną w dn. 13.05.2015 roku, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 3 i 4 kks;

II. w dniu 16 września 2015 r., będąc prezesem zarządu przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. w lokalu (...) znajdującym się przy ul. (...) w P. w powiecie (...), urządzał gry hazardowe na automatach o nazwie :. (...) nr (...), (...) nr (...), T. (...) nr (...) wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 9, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U z 2009, nr 201, poz. 1540), będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dn. 17.04.2014 r sygn. akt VIII K 504/12 za umyślne przestępstwo skarbowe na karę grzywny w wymiarze 120 stawek po 100 zł, wykonaną w dn. 13.05.2015 roku, tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 3 i 4 kks.

J. P. oskarżono o to, że w dniu 28 lipca 2015 r. w lokalu (...) przy ul. (...) w miejscowości Ł. w powiecie (...) prowadził nielegalne gry hazardowe na automatach (...) nr (...), (...) nr (...)

wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 kks.

Natomiast W. D. postawiono zarzut popełnienia przestępstwa skarbowego wyczerpującego dyspozycję art. 107 § 1 kks polegającego na tym, że w dniu 16 września 2015 r., w lokalu (...) przy ul. (...) w miejscowości P. w powiecie (...) prowadził nielegalne gry hazardowe na automatach (...) nr (...), T. (...) nr (...), (...) nr (...) wbrew przepisom art. 3, art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych tj. o przestępstwo skarbowe określone w art. 107 § 1 kks.

M. W. był czterokrotnie karany za przestępstwo z art. 107 § 1 kks na karę grzywny: wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 9 listopada 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII K 515/16 (wyrok uprawomocnił się w dniu 17 listopada 2016 roku), wyrokiem Sądu Rejonowego w Płońsku z dnia 21 czerwca 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II K 211/16 (wyrok uprawomocnił się w dniu 9 grudnia 2016 roku), wyrokiem Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 18 listopada 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II K 830/16 (wyrok uprawomocnił się w dniu 14 grudnia 2016 roku), wyrokiem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 15 września 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VII K 91/16 (wyrok uprawomocnił się w dniu 30 grudnia 2016 roku).

J. P. był karany za przestępstwa odmienne rodzajowo.

W. D. nie był dotychczas karany za przestępstwa.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawieanalizy materiału dowodowegow postaci: wyjaśnień oskarżonych: M. W. – k. J. P. – k 475, 1151-1151v, W. D. – k. 333, 1151v, zeznań świadków: J. G. – k. 1152-1152v, P. D. – k. 503v-504, 1234v-1235, a ponadto na podstawie takich dowodów jak: notatka urzędowa (służbowa) z dn. 28.07.2015r. i 16.09.2015r. – k. 1, protokół zatrzymania rzeczy z dnia 28.07.2015r. – k. 2-4, protokół przeszukania z dnia 16.09.2015 roku – k. 75-76, protokół oględzin miejsca i rzeczy z dn. 30.07.2015r. – k. 11-13, protokół oględzin miejsca i rzeczy z dn. 16.09.2015r. – k. 81-82, protokół oględzin z zapisu obrazu z dn. 30.11.2015r. – k. 11-14, protokół oględzin z zapisu obrazu z dn. 18.09.2015r. – k. 87-90, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – k. 95,174-175, płytki CD i DVD z oględzin + metryki identyfikacyjne nośnika – k. 19-25, 98-104, opinia biegłego sądowego w zakresie badania automatów i urządzeń do gier z dn. 15.09.2015r. – k. 50-53, opinia biegłego sądowego w zakresie badania automatów i urządzeń do gier z dn. 30.10.2015r. – k. 150-153, opinia biegłego sądowego w zakresie badania automatów i urządzeń do gier z dn. 01.12.2015r. – k. 165-171, pismo dotyczące zgłoszonej interwencji – Firma (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. – k. 57-72, pismo dotyczące zgłoszonej interwencji – Firma (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. – k. 120-129, K.- W. – k. 485-487, 1158, 1199-1200, K. P. – k. 493-494, 1556, 1202, K. D. – k. 495, 1157, 1203, informacja z systemu (...) W. – k. 513-517, informacja z systemu (...) P. – k. 518, odpis postanowienia SO w Lublinie w sprawie XI Kz 127/17 i XI Kz 107/17 z dnia 29 marca 2017 roku i 15 marca 2017 roku – k. 1211-1217, opinie prawne z dnia 25 i 28 lipca 2017 roku profesora R. Z. – k. 1218-1233.

Oskarżony M. W. podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się on do dokonania zarzuconego mu przestępstwa i skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania wyjaśnień. Natomiast na rozprawę nie stawił się, dlatego Sąd rozpoznał sprawę pod nieobecność wymienionego oskarżonego, uznając jego obecność za nieobowiązkową.

Oskarżony J. P. podczas pierwszego przesłuchania nie przyznał się on do dokonania zarzuconego mu przestępstwa i skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania wyjaśnień. Podobne stanowisko zaprezentował również przed Sądem, zaś odpowiadając na pytania swego obrońcy wyjaśnił, iż prowadząc działalność gospodarczą o nazwie (...) wydzierżawił jedynie powierzchnię w lokalu, który użytkował pod automaty zabezpieczone w przedmiotowej sprawie, które nie były jego własnością. Podał on, iż był zapewniony przez przedstawicieli firmy, do której należały te urządzenia, że prowadzenie na nich gier jest legalne. Wymieniony wyjaśnił ponadto, że było prowadzone przeciwko niemu postępowanie karne dotyczące automatów do gier, które zakończyło się umorzeniem i było to chyba w 2015 roku.

Oskarżony W. D. podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się on do dokonania zarzuconego mu przestępstwa i skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania wyjaśnień. Przed Sądem również zaprzeczył swemu sprawstwu i skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania wyjaśnień, zaś odpowiadając na pytania swego obrońcy wyjaśnił, iż wynajmował on lokal, w którym prowadził bar (...), natomiast firmie (...) wydzierżawiał powierzchnię w tym lokalu pod automaty. Wyjaśnił on, że dzierżawca zapewniał go, że wszystko jest zgodne z prawem, ponadto ogólne informacje, że wszystko jest w porządku znalazł on również w Internecie. Oskarżony podniósł ponadto, iż 1 lipca 2016 roku lub 20 czerwca tego roku firma (...) zawiesiła działalność w związku z notyfikacją przepisów.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przystępując do analizy materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że z zebranych dowodów bezspornie wynika, iż w wyniku kontroli przeprowadzonych przez funkcjonariuszy Urzędu Celnego w B. w dniu 28 lipca 2015 roku w lokalu (...) przy ul. (...) w Ł. prowadzonym przez J. P. oraz w dniu 16 września 2015 roku w barze (...) należącym do W. D. doszło do zatrzymania łącznie pięciu automatów do gier o nazwie :. (...) nr (...), (...) nr (...), (...) nr (...), T. (...) nr (...) i (...) nr (...) należących do firmy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W.. Jak zaś jednoznacznie wynika ze spójnych całkowicie zbieżnych ze sobą opinii wywołanych w toku przedmiotowego postępowania przygotowawczego wydanych przez biegłych sądowych z badania automatów i urządzeń do gier, którzy niezależnie przeprowadzili w oparciu o wiedzę fachową szczegółową ekspertyzę poszczególnych urządzeń zatrzymanych w niniejszej sprawie i korespondująco stwierdzili, że gry rozgrywane były na urządzeniach elektromechanicznych oraz były przeznaczone do celów komercyjnych, bowiem warunkiem ich uruchomienia było zakredytowanie urządzenia przez gracza gotówką poprzez jej wprowadzenie do akceptora. Biegli zaopiniowali, że przedmiotowe urządzenia pozwalały na wypłatę w sposób bezpośredni wygranych pieniężnych, ponieważ wyposażone były w wyrzutniki monet. W ocenie biegłych udostępnione w automatach gry miały charakter losowy, które w rozumieniu przepisów ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku, są grami na urządzeniu elektromechanicznym lub elektronicznym, w tym komputerowym, organizowanymi w celach komercyjnych, w których grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub rzeczowej, ale gra ma charakter losowy (art. 2 ustawy o grach ustawy o grach hazardowych). Z opinii jednoznacznie wynika, iż wynik uzyskiwany w każdej grze był losowy i niezależny od umiejętności (zręczności) grającego, bądź jego zdolności psychomotorycznych. Grający nie ma realnego wpływu na to, w jakiej konfiguracji zatrzymują się i układają symbole skutkujące wygraną. W ocenie Sądu pisemne opinie biegłych z zakresu badania automatów i urządzeń do gier są pełne, jasne, fachowe i zgodne z wymogami art. 200 kpk. Brak jest zatem podstaw, aby kwestionować ustalenia biegłych co do charakteru gier urządzanych na zabezpieczonych urządzeniach.

Odnosząc się zaś do oceny pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowym postępowaniu stwierdzić należy, że stan faktyczny w sprawie został ustalony również w oparciu o zeznania przesłuchanych w sprawie świadków funkcjonariusza Urzędu Celnego w B. J. G. i pracownicy lokalu (...) w Ł. P. D.. Świadek J. G. szczegółowo opisał okoliczności przeprowadzonych czynności kontrolnych w dniu 28 lipca 2015 roku w lokalu (...) w Ł. oraz w dniu 16 września 2015 roku w barze (...) w P. w trakcie, których ujawnił on automaty, co do których stwierdził, po przeprowadzeniu eksperymentu polegającego na rozegraniu próbnych gier, iż rozgrywane są przy ich użyciu gry hazardowe. Były to gry losowe, a automaty wypłacały pieniądze. Powyższe ustalenia stały się podstawą do zabezpieczenia przedmiotowych urządzeń jako dowodów w postępowaniu. Świadek szczegółowo opisał zasady działania przedmiotowych urządzeń i sposób rozgrywania na nich gier, na wyniki których gracze nie mają żadnego wpływu. Ponadto uwagi wymaga fakt, iż J. G. zeznał, że z jego ustaleń wynika, iż od 1 lipca 2016 roku spółki (...) nie prowadzą eksploatacji tego typu urządzeń, jak te będące przedmiotem niniejszej sprawy i ilość takich automatów na rynku zmniejszyła się o ¾. Świadek wskazał, że uczestniczy w licznych czynnościach kontrolnych i od lipca nie zetknął się z automatami nieleżącymi do firmy (...) lub H. F. L., na których prowadzone byłyby gry hazardowe. W ocenie Sądu brak jest podstaw do kwestionowania zeznań wskazanego świadka, który w sposób szczery i rzetelny opisał okoliczności, znane mu z racji wykonywanych obowiązków służbowych zgodnie z posiadaną wiedzą i doświadczeniem. Natomiast przedstawione przez niego fakty znajdują potwierdzenie w protokołach oględzin miejsca i rzeczy oraz zapisów obrazu z przebiegu przeprowadzonych gier symulacyjnych na przedmiotowych automatach.

Podobnie też nie sposób odmówić wiary zeznaniom P. D., której relacja jest spójna z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonych w sprawie. Wymieniona podała, że w lokalu, w którym pracowała ustawione były automaty do gier, na których grali klienci za pieniądze. Wskazała ponadto, że urządzenia wypłacały pieniądze, a jeśli był z tym problem to ona zapisywała wygraną kwotę i mogła wypłacić pieniądze graczowi, który wygrał punkty. Świadek potwierdziła, że aby uruchomić maszynę należało ją zakredytować pieniędzmi w wysokości co najmniej 5 złotych. Z zeznań wymienionej wynikało ponadto, że gracze nie mieli żadnego wpływu na wygraną, ponieważ zależała ona jedynie od szczęścia. P. D. zeznała, że była obecna podczas czynności kontrolnych, w wyniku których funkcjonariusze Urzędu Celnego zatrzymali te maszyny i to od wymienionych dowiedziała się, że te automaty są nielegalne, wcześniej zaś nie miała takiej świadomości.

Odnosząc się zaś do wyjaśnień oskarżonych, którzy nie przyznali się do popełnienia zarzuconych im czynów stwierdzić należy, że wymienieni skorzystali z przysługującego im prawa do odmowy składania wyjaśnień. M. W. nie stawił się na żadnej z rozpraw, zaś J. P. i W. D. przed Sądem potwierdzili jedynie bezsporne okoliczności dotyczące dzierżawienia firmie (...) powierzchni w lokalach, które prowadzili, gdzie ustawione zostały urządzenia do gier. Obaj wymienieni oskarżeni przekonywali ponadto, że zawierając współpracę ze wskazaną firmą, która była właścicielem automatów do gier byli zapewniani przez jej przedstawiciela, że taka działalność jest legalna. Sąd dał wiarę przedmiotowych wyjaśnieniom tych oskarżonych, z których wynika, iż prowadząc gry na opisanych wyżej automatach działali ze świadomością, że ich działania nie są niezgodne z prawem.

W świetle powyższego należy przejść do rozważań prawnych dotyczących przedmiotowej sprawy wskazując, że przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks będące przedmiotem niniejszego postępowania można popełnić jedynie umyślnie, a zatem działając w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym. Zgodnie zaś z art. 4 § 2 kks czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, a mianowicie chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi. Tak więc przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, aby można było przypisać umyślność zachowania sprawca musi mieć świadomość, że prowadzi lub urządza gry na automatach wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych, a więc, że działa bezprawnie oraz musi zostać udowodnione, iż działał on z zamiarem bezpośrednim, a więc chciał działać wbrew przepisom ustawy lub ewentualnym, gdy godził się na to. Jak zaś wynika z obowiązującego orzecznictwa wymagana przez przepisy kodeksu karnego skarbowego (art. 4 § 1 kks) jako warunek odpowiedzialności karnej umyślność zachowania się sprawcy, odnosząca się do przestępstw zawierających klauzule normatywne w rodzaju "kto bez wymaganego zezwolenia" lub "kto wbrew przepisom ustawy", a więc takich jak przewidziane w art. 107 k.k.s. i przepisach ustawy szczególnej, dopełniającej normę art. 107 k.k.s. nie może być wywodzona z samego faktu zaistnienia znamion strony przedmiotowej, danego czynu skarbowego, bowiem bez karnoprawnego elementu winy, samo niezastosowanie się do zakazów lub nakazów ustawowych może stanowić co najwyżej delikt finansowy, natomiast nie rodzi odpowiedzialności w sferze prawa karnego skarbowego (wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 20 września 2013 r., VII Ka 101/13, LEX nr 1718325). Stanowisko takie zajął również Sąd Najwyższy, który stwierdził, iż umyślności zachowania się sprawcy nie można domniemywać, lecz należy ją udowodnić, choćby na podstawie dowodów pośrednich, w drodze logicznego rozumowania z całokształtu zebranego materiału dowodowego. Niezbędne jest jednak wykazanie na podstawie takiego materiału, że sprawca co najmniej godził się na możliwość popełnienia czynu zabronionego jako przestępstwa skarbowego (postanowienie SN z dnia 23 maja 2002 roku, V KKN 426/00, OSNKW 2002/9-10/81).

W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu brak jest dowodów, które pozwoliłyby w sposób pewny, usuwający wszelkie istniejące wątpliwości na udowodnienie zamiaru po stronie oskarżonych w jakiejkolwiek jego postaci. Ustalenia poczynione przez Sąd w przedmiotowej sprawie prowadzą do wniosku, że znamię umyślności nie zostało zrealizowane przez oskarżonych, tak więc nie sposób przypisać któremukolwiek z nich popełnienia zarzuconych przestępstw.

Argumentując powyższe należy podnieść, iż art. 107 § 1 kks penalizujący czyn zarzucony każdemu z oskarżonych w niniejszym postępowaniu – stanowi, iż karze podlega ten, kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza albo prowadzi grę losową, grę na automacie lub zakład wzajemny. Jak, więc wynika z powyższego przepis ten ma charakter blankietowy, tzn. odsyła do przepisów ustawy szczególnej, tj. do ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych. Treść zatem wspomnianego przepisu wskazuje, iż opis znamion czynu zabronionego zawarty jest w przepisach wspomnianej ustawy. Przedmiotowe odwołanie dotyczy art. 3, 6, 14 i 23a ustawy o grach hazardowych. Kwestia mocy obowiązującej wskazanych przepisów wobec osób prowadzących działalność w zakresie gier losowych, gier na automatach i zakładów wzajemnych była przedmiotem licznych rozważań zarówno w orzecznictwie na poziomie krajowym, jak i europejskim, a także w doktrynie. Problem, czy wskazane wyżej przepisy blankietowe z art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych stanowią normy techniczne i czy powinny być notyfikowane zaistniał już z chwilą wejścia w życie wskazanej ustawy w życie z dniem 1 stycznia 2010 roku, którą wprowadzono nowe regulacje zezwalające na prowadzenie gier hazardowych tylko w kasynach i od tego już czasu, a więc przez kilka kolejnych lat zagadnienie powyższe stało się przedmiotem rozważań sądów powszechnych, administracyjnych, Sądu Najwyższego, ale także objęte zostało analizą i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE. Odnośnie technicznego charakteru tego rodzaju przepisów (...) już w wyroku z dnia 26 października 2006 roku w sprawie C 65/05 orzekł, iż „przepisy zakazujące prowadzenia gier elektrycznych, elektromechanicznych i elektronicznych w jakichkolwiek miejscach publicznych i prywatnych z wyjątkiem kasyn, należy uznać za przepisy techniczne. Stanowisko takie ETS utrzymał w kolejnych orzeczeniach z dnia 19 lipca 2012 roku w sprawach połączonych: C 213/12, C 214/12 i C 217/12, a także z dnia 11 czerwca 2015 roku, w sprawie o sygn. C-98/14. Odnosząc się do kwestii mocy wiążącej wskazanych przepisów należy niewątpliwie odnieść się do wspomnianego wyżej wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2012 roku wydanego w sprawach połączonych C 213/11, C 214/11 i C 217/11 w sentencji, którego Trybunał orzekł, iż przepisy krajowe tego rodzaju, jak normy zakazujące prowadzenia gier elektrycznych, elektromechanicznych i elektronicznych w jakichkolwiek miejscach publicznych i prywatnych z wyjątkiem kasyn, należy uznać za potencjalnie „przepisy techniczne”. Jak wskazał Trybunał potencjalność technicznego charakteru tych przepisów odnosi się do sfery wywierania przez nie skutków prawnych w konkretnej sprawie, w której podmiot prywatny powołuje się na ich nieskuteczność podnosząc zarzut zaniechania notyfikacji (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z 27 listopada 2014r., II KK 55/14). Termin „przepisy techniczne” znajduje zaś wyjaśnienie w treści dyrektywy nr 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 roku ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. U. L 204 z 21 lipca 1998 r.), którą Rzeczpospolita Polska jest związana od chwili przystąpienia do Unii Europejskiej, podobnie jak innymi postanowieniami traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez Instytucje Wspólnotowe i Europejski Bank Centralny. Zgodnie z art. 1 pkt 11 tej dyrektywy przepisy techniczne to specyfikacje techniczne i inne wymagania, bądź zasady dotyczące usług, włącznie z odpowiednimi przepisami administracyjnymi, których przestrzeganie jest obowiązkowe, w przypadku wprowadzenia do obrotu, świadczenia usługi, ustanowienia operatora usług lub stosowania w państwie członkowskim lub na przeważającej jego części, jak również przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne państw członkowskich, które po wprowadzeniu go na rynek mogą negatywnie wpłynąć na swobodę przepływu tego produktu lub stworzyć przeszkody w prawidłowym funkcjonowaniu. W dyrektywie wskazano, iż „przepisy techniczne obejmują de facto przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne państwa członkowskiego, które odnoszą się do specyfikacji technicznych bądź innych wymagań lub zasad dotyczących usług, bądź też do kodeksów zawodowych lub kodeksów postępowania, które z kolei odnoszą się do specyfikacji technicznych, bądź do innych wymogów lub zasad dotyczących usług, zgodność z którymi pociąga za sobą domniemanie zgodności ze zobowiązaniami nałożonymi przez wspomniane przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne”, ale także są to „dobrowolne porozumienia, w których władze publiczne są stroną umawiającą się, a które przewidują w interesie ogólnym zgodność ze specyfikacjami technicznymi lub innymi wymogami albo zasadami dotyczącymi usług, z wyjątkiem specyfikacji odnoszących się do przetargów przy zamówieniach publicznych” oraz „specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług, które powiązane są ze środkami fiskalnymi lub finansowymi mającymi wpływ na konsumpcję produktów lub usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów, bądź zasad dotyczących usług”. Jak zaś stanowi art. 8 wskazanej dyrektywy Państwa członkowskie mają obowiązek niezwłocznego przekazania wszelkich projektów przepisów technicznych, z wyjątkiem tych, które w pełni stanowią transpozycję normy międzynarodowej lub europejskiej, w którym to przypadku wystarczająca będzie informacja dotycząca odpowiedniej normy. Przepis powyższy wprowadził, więc obowiązek notyfikacji przepisów technicznych Komisji Europejskiej. Z powyższego wynika, iż państwo członkowskie Unii Europejskiej, dokonując notyfikacji projektu, ma wstrzymać procedurę legislacyjną, aby w tym czasie pozostałe państwa członkowskie oraz Komisja Europejska miały możliwość wypowiedzenia się, czy notyfikowana regulacja prawna nie tworzy barier w zakresie swobody zakładania przedsiębiorstw, świadczenia usług i przepływu towarów. Przenosząc powyższe na grunt ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku wskazać należy iż (...) w wyroku z dnia 19 lipca 2012 roku w sprawach połączonych: C 213/12, C 214/12 i C 217/12 wskazał jednoznacznie, iż „przepis tego rodzaju, jak art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, zgodnie z którym urządzanie gier na automatach dozwolone jest jedynie w kasynach gry należy uznać za „przepis techniczny” rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34”. (...) orzekł tym samym, że projekt pierwotnego tekstu ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych powinien zostać notyfikowany Komisji Europejskiej. Natomiast procedury tej nie dopełniono. Wskazać tu zatem należy, że dopiero ustawa z dnia 12 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz.U. 2015, poz. 1201) znowelizowała przepis techniczny jakim jest art. 14 nadając mu nowe brzmienie, który to został poddany notyfikacji i wszedł w życie w dniu 3 września 2015 roku. W oparciu o powyższe stwierdzić należy, że przepis art. 14 ustawy o grach hazardowych jako przepis techniczny – nienotyfikowany funkcjonujący w pierwotnym jego brzmieniu w okresie od 1 stycznia 2010 roku do 2 września 2015 roku był bezskuteczny, co znajduje odzwierciedlenie w obowiązującym orzecznictwie (uchwała SN z dnia 19.01.2017 roku, I KZP 17/16).

O ile orzecznictwo (...) dotyczące technicznego charakteru normy wyrażonej w art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych w jej pierwotnym brzmieniu jest jednolite, to brak było jednoznacznego stanowiska w tym zakresie odnośnie art. 6 ust. 1 wskazanej ustawy, który również ma zastosowanie w przedmiotowej sprawie. Europejski Trybunał Sprawiedliwości w swym orzecznictwie odnosił się do przepisów o grach hazardowych dotyczących urządzania gier na automatach w zakresie ich technicznego charakteru, stricto wskazując jako techniczny przepis art. 14 wskazanej ustawy. Natomiast przedmiotem rozważań ETS art. 6 ustawy stał się dopiero w 2016 roku, kiedy to wyrokiem z dnia 13 października 2016 roku Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-303/15 orzekł, iż przepis taki jak art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych nie stanowi „przepisu technicznego” w rozumieniu dyrektywy 98/34.

W odniesieniu do powyższego stwierdzić należy, że dopiero wskazane wyżej orzeczenie rozstrzygające kwestię skuteczności przepisu art. 6 ust. 1 i notyfikacja technicznego przepisu art. 14 ust. 1 obowiązującego od dnia 3 września 2015 roku pozwoliła na stwierdzenie, iż obecnie wskazane przepisy blankietowe mogą być stosowane.

Natomiast w okresie poprzedzającym powyższe, a więc od czasu wejścia w życie ustawy o grach hazardowych w jej pierwotnym brzmieniu w dniu 1 stycznia 2010 roku kwestie technicznego charakteru i skuteczności wskazanych wyżej norm blankietowych nie były jasno sprecyzowane, istniały zatem wątpliwości co do możliwości stosowania tych norm. Wskazać zatem należy, że od czasu wejścia w życie tej ustawy ukształtowało się liczne orzecznictwo sądów powszechnych dotyczące odpowiedzialności karnoskarbowej za przestępstwo stypizowane w art. 107 § 1 k.k.s., które nie było jednomyślne. Zapadały bowiem w sprawach tych zarówno orzeczenia uniewinniające wobec uznania norm blankietowych za nieskuteczne, jak i skazujące reprezentujące stanowisko przeciwne, ponadto zapadały postanowienia umarzające postępowania karne zarówno w fazie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego. Co do skuteczności i możliwości stosowania norm blankietowych art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, które wypełniałyby znamiona art. 107 § 1 kks istniały rozbieżności, które wyrażane były w orzecznictwie sądów. Po wydaniu przez ETS wspomnianego już wyroku z dnia 19 lipca 2012 roku o technicznym charakterze przepisów takich jak art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych również w Polsce ukształtowało się bogate orzecznictwo sądów powszechnych, w którym jednoznacznie wyrażone zostało stanowisko odnośnie bezskuteczności nienotyfikowanych przepisów art. 14 ust. 1 i art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych i braku możliwości ich stosowania. Swoistym rezultatem rozważań zarówno doktryny, jak i sądów w tym zakresie stało się postanowienie Sądu Najwyższego wydane w sprawie o sygn. akt II KK 55/14 z dnia 27 listopada 2014 roku stanowiące, iż konsekwencją braku notyfikacji przepisów ustawy o grach hazardowych była konieczność stwierdzenia ich bezskuteczności. We wspomnianym orzeczeniu SN podniósł, że konsekwencją uznania, że art. 14 ustawy o grach hazardowych to przepis techniczny w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE, który nie został notyfikowany Komisji Europejskiej, a więc jest bezskuteczny, musi być wyrok uniewinniający, gdyż art. 107 § 1 kks ma charakter blankietowy, a jego doprecyzowanie stanowią przepisy m.in. tegoż art. 14. Podobne stanowisko co do technicznego charakteru tych przepisów wyraził również SN w postanowieniu z dnia 14 października 2015 roku w sprawie I KZP 10/15. W oparciu o taką argumentację powstało liczne orzecznictwo sądów rejonowych i okręgowych, które utrzymywały orzeczenia sądów I instancji wydane na kanwie uznania nienotyfikowanych przepisów ustawy o grach hazardowych za bezskuteczne (takie stanowisko wyrażone przez polskie SO k. 585 i nast.- tak SO w Lublinie postanowienia w sprawach: V Kz 310/15 z dnia 3 czerwca 2015 roku, XI Kz 310/15 z dnia 8 lipca 2015 roku, XI Ka 632/14 z dnia 10 listopada 2015 roku).

Wobec powyższego, z uwagi na rozbieżności pojawiąjące się w praktyce stosowania przepisów art. 107 § 1 kks w okresie, którego dotyczy zarzut postawiony procesowo oskarżonym M. W. w pkt I aktu oskarżenia i J. P. w niniejszej sprawie - data czynu 28 lipca 2015 roku stwierdzić należy, że oskarżeni jako przeciętni obywatele wprowadzając do eksploatacji przedmiotowe urządzenia mieli podstawy do wnioskowania, że przepisy zakazujące urządzania gier na automatach nie znajdowały zastosowania, a ich działanie nie będzie podlegać karze. Wskazania bowiem wymaga fakt, iż skoro sądy miały problem z jednolitą interpretacją problemowego zagadnienia co do skuteczności i obowiązywania norm blankietowych, czego wyrazem było niejednolite orzecznictwo, to nie sposób, wymagać od przeciętnego obywatela, aby przyjął on niekorzystną dla siebie interpretację niejednolitej materii prawnej, której dotyczyło urządzanie gier na automatach. Zwłaszcza, że w dacie przedmiotowego czynu jak wskazano wyżej istniało już liczne orzecznictwo przemawiające za bezskutecznością przepisów ustawy o grach hazardowych, które wypełniają przepis art. 107 kks i tym samym brakiem możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności karnej nieprzestrzegania zasad określonych we wspomnianej ustawie. Zwłaszcza, że M. W. jako przedstawiciel firmy (...) dysponował opiniami prawnymi dotyczącymi skutków braku notyfikacji przepisów takich jak art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych (opinia prawna z dnia 14 stycznia 2014 roku wydana przez dr A. A., opinia Instytutu (...) Polskiej Akademii Nauk wydana przez prof. dr hab. W. C. i dr M. T. z dnia 30 czerwca 2014 roku), z których korespondująco i jednoznacznie wynikało, iż przepisy te nie mogą być skutecznie stosowane jako nienotyfikowane. Na powyższym oparł on swe przekonanie o braku karalności podejmowanych przez siebie działań polegających na wprowadzaniu na rynek automatów do gier w okresie przed wejściem w życie notyfikowanego przepisu z art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, a więc przed 3 września 2015 roku. Swoje stanowisko w tym zakresie prezentował zawierając umowy o dzierżawę powierzchni z J. P. w dniu 31 maja 2015 roku i W. D. w dniu 1 sierpnia 2015 roku, których zapewniał, że prowadzenie gier na automatach z uwagi na bezskuteczność przepisów nie jest karalne.

Wobec powyższego należy przyjąć, że oskarżeni M. W. i J. P. pozostawali w usprawiedliwionym podniesionymi powyżej okolicznościami, błędzie co do prawa. Wskazując powyższe należy odnieść się do treści art. 10 § 4 kks, który stanowi, iż nie dopuszcza się przestępstwa skarbowego ten, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności. Tak, więc nawet jeżeli działanie oskarżonych było niezgodne z przepisami ustawy o grach hazardowych, to fakt, iż pozostawali oni w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności sprowadza się do stwierdzenia, iż oskarżeni nie popełnili zarzuconego im przestępstwa. Podobne i jednoznaczne stanowisko w tym zakresie zajął Sąd Okręgowy w Lublinie orzekając w sprawach o sygn. akt: XI 107/17, XI Kz 110/17 i XI Kz 127/17.

Powyższe rozważania dotyczące błędu co do prawa, a więc pozostawania w usprawiedliwionym przekonaniu co do niekaralności działań należy odnieść do oskarżonych M. W. i W. D., którym zarzucono popełnienie przestępstwa z art. 107 § 1 kks, a zarzuty te dotyczą czynów z dnia 16 września 2015 roku. Wskazać tu co prawda należy, że przedmiotowy czyny te dotyczą okresu już po wejściu w życie (w dniu 3 września 2015 roku) notyfikowanego Komisji Europejskiej w dniu 5 listopada 2014 roku nr (...) przepisu art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, a więc w czasie obowiązywania tego przepisu w znowelizowanym brzmieniu, który może być stosowany przez sądy powszechne. Tym niemniej należy podnieść, że art. 4 ustawy z dnia 12 czerwca 20156 roku o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1201) nowelizującej art. 14 wprowadził swoistą klauzulę zgodnie, z którą podmioty prowadzące działalność w zakresie, o którym mowa w art. 6 ust. 1-3 lub w art. 7 ust. 2, w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, mają obowiązek dostosowania się do wymogów określonych w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, do dnia 1 lipca 2016 roku. Klauzula ta odnosi się zatem do rodzajów gier hazardowych, w tym do tych wymienionych w art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych tj. do gier na automatach. Z powyższego wynika więc, iż ustawodawca zamieszczając przepis przejściowy wyznaczył podmiotom prowadzącym działalność w zakresie gier na automatach termin zakreślony na dzień 1 lipca 2016 roku na dostosowanie się do wymogów określonych w przepisach ustawy. Przepis ten wprowadził więc swoistą klauzulę depenalizującą, uniemożliwiając stosowanie sankcji karnych za działania niezgodne z uregulowaniami znowelizowanej ustawy o grach hazardowych wobec podmiotów w nim wskazanych. Niejednoznaczne brzmienie tego przepisu przejściowego odnośnie podmiotów, których on dotyczy wzbudziło w doktrynie, ale i w orzecznictwie rozbieżności co do okoliczności, czy omawiany przepis przejściowy dotyczy wszystkich podmiotów prowadzących gry na automatach w dniu wejścia w życie ustawy, a więc w dniu 3 września 2015 roku bez względu na to, czy prowadziły tę działalność na podstawie koncesji, czy też poza kasynami i bez koncesji gry na automatach, czy też tylko tych działających na podstawie koncesji. Nie było jednoznacznego stanowiska w tym zakresie tym niemniej w doktrynie, ale i orzecznictwie pojawiły się poglądy, iż przepis przejściowy powinien mieć zastosowanie do wszystkich przedmiotów prowadzących gry na automatach w dniu wejścia w życie omawianej ustawy nowelizującej, z uwagi na wcześniejszy brak notyfikacji art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych i jego bezskuteczność w okresie do 3 września 2015 roku, przejawiający się brakiem możliwości stosowania regulacji ograniczających prowadzanie gier na automatach wyłącznie na podstawie koncesji i w kasynach, co tym samym uniemożliwiało karanie za nieprzestrzeganie zasad określonych w przepisach ustawy o grach hazardowych podmiotów prowadzących działalność w zakresie gier na automatach w okresie od wejścia w życie ustawy do upływu okresu przejściowego, tj. do dnia 1 lipca 2016 roku. Powyższe było podstawą wielu decyzji w przedmiocie umorzenia postępowań karnoskarbowych prowadzonych przez organy postępowania finansowego, prokuratury, ale także znajdowało wyraz w orzeczeniach sądów powszechnych, jak i w poglądach doktryny. Rozbieżności interpretacyjne w zakresie przepisu art. 4 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 roku rozstrzygnął SN w postanowieniu z dnia 28 kwietnia 2016 roku w sprawie I KZP 1/16, który stwierdził, że przepis art. 4 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych, Dz. U. z 2015 r. poz. 1201, zezwalający podmiotom prowadzącym w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej działalność w zakresie, o którym mowa w art. 6 ust. 1-3 lub w art. 7 ust. 2 ustawy nowelizowanej na dostosowanie się do wymogów określonych w znowelizowanej ustawie o grach hazardowych do dnia 1 lipca 2016 r., dotyczy wyłącznie podmiotów, które prowadziły taką działalność zgodnie z ustawą o grach hazardowych w brzmieniu sprzed 3 września 2015 roku – tj. na podstawie koncesji albo zezwolenia.

W nawiązaniu do powyższego należy stwierdzić, że przed dniem wydania opisanego wyżej postanowienia przez Sąd Najwyższy obowiązujące przepisy nie dawały jednoznacznej odpowiedzi w zakresie tego, jakich podmiotów dotyczy klauzula depenalizująca prowadzenie gier na automatach i wprowadzająca okres przejściowy do dnia 1 lipca 2016 roku na dostosowanie działalności w zakresie gier na automatach do obecnie obowiązujących przepisów. Zdaniem Sądu mając na uwadze złożoność i zawiłość omawianej materii, a także różnice w wykładni przejściowego przepisu art. 4 znowelizowanej ustawy o grach hazardowych pojawiające się w orzecznictwie i doktrynie w okresie od wejścia w życie tej ustawy do wydania przez SN postanowienia w dniu 28 kwietnia 2016 roku należy stwierdzić, że oskarżeni M. W. i W. D. prowadzący gry na automatach bez wymaganej koncesji mogli pozostawać w uprawnionym przekonaniu, iż mają czas na dostosowanie prowadzonej przez nich działalności do obecnie obowiązujących znowelizowanych przepisów ustawy o grach hazardowych do dnia 1 lipca 2016 roku. Wymienieni pozostawali więc w błędzie co do prawa, a nieświadomość karalności ich czynu była usprawiedliwiona. Jako przeciętni obywatele przyjęli oni bowiem korzystną dla siebie interpretację przepisu z art. 4 znowelizowanie ustawy o grach hazardowych będąc w przekonaniu, iż okres dostosowawczy dotyczy wszystkich podmiotów prowadzących gry na automatach bez względu na fakt posiadania koncesji lub zezwolenia. Czyn zarzucony oskarżonemu M. W. w pkt II aktu oskarżenia i oskarżonemu W. D. miał bowiem miejsce w czasie, kiedy dokonanie prawidłowej oceny obowiązywania przepisów zmienionej ustawy o grach hazardowych było niemożliwe. Odnosząc się zaś do osoby M. W. należy zwrócić uwagę na fakt, iż pozostawanie przez wymienionego w usprawiedliwionym błędzie co do prawa uzasadnia również fakt wielu postępowań karnoskarbowych odnoszących się bezpośrednio do osoby oskarżonego, które zostały umorzone w oparciu o zaprezentowane powyżej stanowisko, zwłaszcza, że w dacie popełnienia zarzuconych mu czynów wymieniony był niekarany za przestępstwa, zaś pierwszy wyrok skazujący wobec jego osoby za czyn z art. 107 § 1 kks, jak wynika z danych krajowego rejestru karnego, zapadł rok po dacie czynów zarzuconych mu w niniejszym postępowaniu.

W związku z powyższymi ustaleniami brak jest podstaw do uznania, iż zachowanie oskarżonych M. W., J. P. i W. D. cechowała umyślność, która jest znamieniem warunkującym zaistnienie przestępstwa skarbowego z art. 107 § 1 kks.

Z uwagi na powyższe ustalenia, iż czyny popełnione przez oskarżonych nie zawierają znamion czynu zabronionego Sąd zgodnie z treścią art. 414 § 1 kpk wobec stwierdzenia okoliczności z art. 17 § 1 pkt 2 kpk zobowiązany był do wydania wyroku uniewinniającego wszystkich oskarżonych od popełnienia zarzuconych im przestępstw.

Natomiast wobec wydania orzeczenia uniewinniającego Sąd na podstawie art. 113 § 1 kks w zw. z art. 230 § 2 kpk zwrócił firmie (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. urządzenia o nazwie (...) nr (...) i (...) nr (...) wraz z przynależnościami i ewentualnymi środkami pieniężnymi znajdującymi się wewnątrz urządzeń znajdujących się na przechowaniu w magazynie depozytowym w UC w B. wg (...) z dnia 28 września 2015 roku, natomiast firmie (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. urządzenia o nazwie (...) nr (...), (...) nr (...), T. (...) nr (...) wraz z przynależnościami i ewentualnymi środkami pieniężnymi znajdującymi się wewnątrz urządzeń znajdujące się na przechowaniu w magazynie depozytowym w UC w B. wg (...) z dnia 16 września 2015 roku, w tym łącznie z zabezpieczonymi środkami pieniężnymi w kwocie 2165 złotych znajdującymi się na koncie sum depozytowych Izby Celnej w B. wg pokwitowania WA nr (...) z dnia 30 listopada 2015 roku.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu zostało wydane na podstawie art. 632 pkt. 2 kpk, zgodnie z którym w razie wydania orzeczenia uniewinniającego ponosi je Skarb Państwa.

Mając zatem powyższe na względzie Sąd orzekł, jak w wyroku.

POUCZENIE O UPRAWNIENIACH I OBOWIĄZKACH

Strona (w przypadku wyroku warunkowo umarzającego postępowanie także pokrzywdzony) ma prawo do złożenia w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Oskarżony pozbawiony wolności, który nie ma obrońcy i - pomimo złożenia wniosku o doprowadzenie go na termin rozprawy, na którym ogłoszono wyrok - nie był obecny podczas ogłoszenia wyroku, ma prawo do złożenia wniosku o sporządzenia na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku w terminie 7 dni od daty doręczenia mu wyroku.

Sporządzenie uzasadnienia z urzędu nie zwalnia strony od złożenia wniosku o doręczenie uzasadnienia. Wniosek składa się na piśmie wskazując:

1) oznaczenie organu, do którego jest skierowany, oraz sprawy, której dotyczy;

2) oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo;

3) treść wniosku, czy dotyczy całości wyroku czy też niektórych czynów, których popełnienie oskarżyciel zarzucił oskarżonemu, bądź też jedynie rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu oraz oznaczenie oskarżonego, gdy wniosek nie pochodzi od oskarżonego;

4) datę i podpis składającego pismo (za osobę, która nie może się podpisać, pismo podpisuje osoba przez nią upoważniona, ze wskazaniem przyczyny złożenia swego podpisu).

Wniosek złożony przez osobę nieuprawnioną, po terminie lub którego braki formalne nie zostały uzupełnione w terminie przez wnoszącego nie zostanie przyjęty (art. 119, art. 422 § 1, § 2 i § 3) 2).

Od wyroku sądu pierwszej instancji stronom przysługuje apelacja (art. 444).

Apelację wnosi się na piśmie do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie 14 dni od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem (art. 428 § 1, art. 445 § 1).

Apelację co do winy uważa się za wniesioną przeciwko całości wyroku, a apelację co do kary uważa się za wniesioną przeciwko całości rozstrzygnięcia o karze i środkach karnych. Natomiast apelację co do środka karnego, środka kompensacyjnego albo przepadku uważa się za wniesioną odpowiednio przeciwko całości rozstrzygnięcia o środkach karnych albo o środkach kompensacyjnych albo o przepadku (art. 447 § 1-3).

W apelacji można podnosić zarzuty, które nie stanowiły lub nie mogły stanowić przedmiotu zażalenia (art. 447 § 4).

Podstawą apelacji nie może być błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia, oraz rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka, związane z treścią zawartego porozumienia w sprawie wydania wyroku skazującego, wymierzenia określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego lub rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu (art. 447 § 5).

Apelacja wniesiona po terminie lub przez osobę nieuprawnioną albo niedopuszczalna z mocy ustawy nie zostanie przyjęta (art. 429 § 1).

Oskarżony ma prawo do korzystania przy sporządzeniu apelacji z pomocy ustanowionego przez siebie obrońcy, a strona inna niż oskarżony może ustanowić pełnomocnika. Do czasu ustanowienia obrońcy przez oskarżonego pozbawionego wolności, obrońcę może ustanowić inna osoba. Apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratoralub pełnomocnika będącego radcą prawnym, powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata lub radcę prawnego. Wydatki związane z ustanowieniem obrońcy albo pełnomocnika ponosi strona, która go ustanowiła (art. 6, art. 83 § 1, art. 87 § 1,art. 446 § 1, art. 620).

Jeśli strona nie ma obrońcy albo pełnomocnika z wyboru, może żądać, aby wyznaczono obrońcę albo pełnomocnika z urzędu, w tym w celu dokonania określonej czynności, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów ustanowienia obrońcy albo pełnomocnika z wyboru bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Pełnomocnik z urzędu zostanie wówczas wyznaczony z listy pełnomocników. Wyznaczenie pełnomocnika z urzędu może zostać cofnięte, jeżeli okaże się, że nie istnieją okoliczności, na podstawie których go wyznaczono (art. 78 i art. 81a § 1w zw. z art. 88 § 1 zd. drugie).

Udział obrońcy w postępowaniu nie wyłącza osobistego działania w nim oskarżonego, a udział pełnomocnika nie wyłącza osobistego działania w nim strony innej niż oskarżony (art. 86 § 2 w zw. z art. 88 § 1 zd. drugie).

Do biegu wskazanych powyżej terminów nie wlicza się dnia, od którego liczy się dany termin. Jeżeli koniec tego terminu przypadnie na dzień uznany ustawowo za dzień wolny od pracy, czynność można wykonać następnego dnia (art. 123 § 1 i § 3). Termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem wniosek o sporządzenie uzasadnienia na piśmie lub apelacja zostaną złożone bezpośrednio w sądzie albo:

1.  nadane w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej;

2.  nadane w polskim urzędzie konsularnym;

3.  złożone przez żołnierza, z wyjątkiem żołnierza pełniącego terytorialną służbę wojskową dyspozycyjnie, w dowództwie jednostki wojskowej;

4.  złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji odpowiedniego zakładu;

5.  złożone przez członka załogi polskiego statku morskiego kapitanowi statku (art. 124).

1)  należy wybrać właściwy zwrot;

2)  podane w nawiasach przepisy oznaczają odpowiednie artykuły ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1749, 2138 i 2261).