Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. stwierdził, że K. K. nie podlega od dnia 1 stycznia 2000 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą M. K. (1) ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż z dokumentów zaewidencjonowanych w systemie informatycznym wynika, że nie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez M. K. (1) (byłego męża ubezpieczonej - do grudnia 2014 roku). Zdaniem organu rentowego wyniki przeprowadzonej kontroli dowodzą, iż ubezpieczona nie wykonywała współpracy przy prowadzeniu działalności, a przedłożone w toku postępowania wyjaśniającego dokumenty, w tym dokumenty z podpisem (...) stanowią wyłącznie potwierdzenie prowadzenia działalności przez M. K. (1). W ocenie organu działania polegające m.in. na wystawianiu faktur nie miały wpływu na wysokość dochodów osiągniętych przez płatnika składek. W konkluzji organ stwierdził, że nie było faktycznej potrzeby zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczeń z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. /decyzja – k. 2-4 odwrót akt ZUS/

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą K. w dniu 1 czerwca 2016 roku złożyła odwołanie, w którym wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i odmienne orzeczenie, co do istoty sprawy poprzez uznanie, iż podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 1 stycznia 2000 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku z tytułu współpracy z osobą prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą - płatnikiem składek M. K. (1). Nadto wniosła o zasądzenie kosztów postępowania. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 11, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 5, ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez nieuprawnione przyjęcie, iż nie spełnia przesłanek wymaganych dla uznania jej za osobę współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej. W uzasadnieniu odwołująca podniosła, iż zajmowała się organizowaniem zaopatrzenia, sprzedażą towarów, prowadzeniem dokumentacji księgowej, prowadzeniem ewidencji sprzedaży dziennej, wystawianiem faktur VAT, przyjmowaniem towaru od dostawców, obsługą klientów, kontaktem z biurem rachunkowym. Argumentowała, że współpraca ta miała charakter stały (pomoc świadczyła przez cały dzień) a jej działania przyczyniły się w sposób istotny do zwiększenia wysokości dochodów osiągniętych przez płatnika składek. / odwołanie - k. 2-5, koperta - k. 6/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie - k. 7-8 odwrót/

Na rozprawie z dnia 10 marca 2017 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zainteresowany wniósł o oddalenie odwołania. /stanowiska stron: 00:05:32 - 00:06:40 - płyta CD k. 49/

Na rozprawie z dnia 12 maja 2017 roku pełnomocnicy stron podtrzymali swe stanowiska w sprawie, wnosząc o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 360 złotych. /protokół rozprawy k. 105-107/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Zainteresowany M. K. (1) i wnioskodawczyni K. K. pozostawali w związku małżeńskim od dnia 30 sierpnia 1996 roku do dnia 18 grudnia 2014 roku. Związek małżeński stron został rozwiązany przez rozwód na podstawie wyroku Sądu, który uprawomocnił się z dniem 31 stycznia 2015 roku. /okoliczność bezsporna, a nadto odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 28 akt ZUS/

M. K. (1) prowadzi jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą od dnia 15 czerwca 1999 roku 1 grudnia 1999 roku na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta Ł. pod firmą (...) (uprzednio od 31 grudnia 2011 roku do 3 lutego 2014 roku Firma (...), początkowo zaś (...) PPHU). Adresem głównego miejsca wykonywania działalności jest J., ul. (...), adresami dodatkowych miejsc wykonywania działalności są Ł., ul. (...) lok. 54, M., ul. (...) oraz S., ul. (...), Ł., ul. (...) (uprzednio po 31 grudnia 2011 roku powyższe adresy z wyłączeniem Ł., ul. (...) do 1 sierpnia 2014 roku, a także cały kraj). Głównym przedmiotem prowadzonej przez płatnika działalności gospodarczej według wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt. Zgodnie z zaświadczeniem o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia 14 stycznia 2000 roku przedmiotem działalności jest szkutnictwo, pośrednictwo w zawieraniu umów, instalatorstwo sanitarne, usługi elektryczne, usługi budowlane, usługi ogólnobudowlane, usługi hydrauliczne, usługi hotelarskie, wypożyczenie sprzętu turystycznego, handel hurt- detal artykułami rolnymi, technicznymi, przemysłowymi i spożywczymi, gastronomia obwoźna. Faktycznie wykonywaną działalnością był handel, a do 2014 roku także wynajmowanie kwater. Zgodnie z tym ostatnim zaświadczeniem wnioskodawczyni K. K. (wówczas K.) została wpisana do ewidencji jako pełnomocnik płatnika składek. /zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej – k. 41, wpisy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – k. 187-199 akt kontroli ZUS/

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z dniem 15 czerwca 1999 roku. /okoliczność bezsporna, zgłoszenie zmiany danych płatnika składek – druk (...) k. 15 -15 odwrót akt ZUS/

W ramach działalności gospodarczej płatnik był obsługiwany przez zewnętrzne biura rachunkowe w Ł. lub w S.. /zeznania świadka U. M. 01:52:00- 01:55:33 - płyta CD k. 49/

W okresie małżeństwa strony prowadziły wspólne gospodarstwo domowe do lipca 2014 roku. Z małżeństwa stron pochodzi troje dzieci: syn, ur. w lutym 1997 roku, córka, ur. w grudniu 1998 roku, córka, ur. w marcu 2000 roku. Bieżącą pieczę nad nimi sprawowała wnioskodawczyni. Syn zaczął uczęszczać do przedszkola w 2000 roku, starsza córka w 2001 roku, a młodsza córka w 2002 roku. /okoliczność bezsporna, a nadto zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

W okresie małżeństwa wnioskodawczyni odwoziła dzieci do przedszkola i szkoły, a także na zajęcia pozaszkolne (np. basen) w S., czasem kilka razy dziennie. Zawożeniem dzieci zajmował się także zainteresowany. Odległość z miejscowości S. do S. wynosiła około 22 km. Dojazd do przedszkola z miejsca zamieszkania zajmował około 1,5 h w jedną stronę. Wnioskodawczyni w trakcie małżeństwa zajmowała się gotowaniem, sprzątaniem, robieniem zakupów. Nikt nie pomagał małżeństwu w zajmowaniu się domem i dziećmi. Rodzice wnioskodawczyni zamieszkują na M., matka płatnika w Ł.. /okoliczność bezsporna, a nadto zeznania świadka M. K. (2) 01:39:41- 01:42:49, 01:42:49- 01:45:27- płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

Dzieci stron często chorowały. /zeznania świadka E. B. 01:16:49- 01:19:40 - płyta CD k. 49/

W pierwszym okresie małżeństwa wnioskodawczyni podejmowała zatrudnienie na podstawie umów o pracę na kilkumiesięczne okresy. / zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

W okresach od dnia 2 stycznia 2000 roku do dnia 29 kwietnia 2001 roku podlegała ubezpieczeniom jako pracownik, od dnia 8 czerwca 2001 roku do dnia 15 czerwca 2001 roku była zgłoszona jako osoba bezrobotna nie pobierająca zasiłku dla bezrobotnych, od dnia 16 czerwca 2001 roku do dnia 15 grudnia 2001 roku była zgłoszona jako osoba bezrobotna pobierająca zasiłek dla bezrobotnych, od dnia 16 grudnia 2001 roku do dnia 13 lutego 2002 roku była zgłoszona jako osoba bezrobotna nie pobierająca zasiłku dla bezrobotnych, od dnia 1 września 2009 roku do nadal jest zgłoszona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. /okoliczność bezsporna, dane o zgłoszeniach ubezpieczonego – k. 16 akt ZUS, decyzje PUP – k. 68 – 69, 71, indywidualna karta wypłaty zasiłków – k. 70, karta rejestracyjna bezrobotnego k. 72- 73 odw., zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:48:24 – 00:51:47- płyta CD k. 49/

W okresie od 14 sierpnia 2000 roku do 30 kwietnia 2001 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie wychowawczym. /okoliczność bezsporna, wypłacone świadczenia – k. 16 akt ZUS/

W początkowym okresie małżeństwa płatnik był zatrudniony u swojego wujka w młynie, a nadto prowadził wraz ze swoją matką handel artykułami spożywczymi na (...) B. w Ł.. / zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

W latach 2000-2009 płatnik składek prowadził działalność gospodarczą pod adresem: S., ul. (...) (miejsce zamieszkania płatnika). W tym okresie zajmował się handlem paszami dla zwierząt, produktami żywnościowymi (otręby, makarony, olej, cukier, kasze, dżemy, itp.). Dysponował samochodem dostawczym, którym dostarczał towar dla klientów. W dalszym okresie działalności towar dostarczali pracownicy płatnika. Handlem tymi produktami w domu stron zajmował się od 2001 roku. Początkowo przez okres roku wykonywał także prace agenta ubezpieczeniowego. Nadto wynajmował pokoje znajdujące się w należącym do wnioskodawczyni domu w M., użyczone płatnikowi przez wnioskodawczynię. /okoliczność bezsporna, a nadto zeznania świadka E. B. 01:09:27- 01:12:34, 01:12:51- 01:16:49 - płyta CD k. 49, zeznania świadka W. B. 01:20:18- 01:24:48 - płyta CD k. 49, , zeznania świadka M. K. (3) 01:27:05- 01:31:47- płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (2) 01:34:07- 01:39:41 - płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. 01:45:27-01:49:12- płyta CD k. 49, zeznania świadka A. T. (1) k. 105 odw., zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

W początkowym okresie działalności płatnik, po wykonywaniu zadań agenta ubezpieczeniowego i powrocie do Ł. godz.14.00, załadowywał towar (otręby) na samochód dostawczy (Ż., R. a potem S.) i rozwoził je klientom. W późniejszym okresie zatrudniał pracowników na stanowiskach kierowców. Sprzedaż towarów odbywała się głównie w drodze dostawy do klientów. P. była pakowana w worki papierowe 20-25 kilo, a otręby w worki 25-30 kilo. Pozostały towar (mąka, olej) sprzedawał na terenie domu indywidualnym klientom. /zeznania świadka J. P. (1) 00:59:39- 01:05:59 - płyta CD k. 49, zeznania świadka W. B. 01:20:18- 01:24:48 - płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. 01:50:45-01:52:00- płyta CD k. 49, zeznania świadka R. N. 01:58:01- 01:59:28, 01:59:39- 02:02:55- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ś. 02:02:55- 02:07:34, 02:07:34-02:10:33- płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

W miejscu wykonywania działalności w S. były przechowywane dokumenty firmowe. Klienci byli obsługiwani w kuchni domu stron. /okoliczność bezsporna/

Klienci płacili gotówką oraz za pośrednictwem przelewów. /zeznania świadka M. K. (3) 01:31:47-01:34:07-płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ś. 02:02:55- 02:07:34- płyta CD k. 49/

(...) klienta trwała około 5 – 15 minut. Średnio klient był w domu płatnika raz w miesiącu. / zeznania świadka J. P. (2) 00:59:39- 01:05:59 - płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (2) 01:34:07- 01:39:41 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

Wydany towar klienci sami ładowali na samochód. / zeznania świadka J. P. (1) 00:59:39- 01:05:59 - płyta CD k. 49/

Zdarzało się, że wnioskodawczyni przywoziła samochodem osobowym towar klientom. /zeznania świadka M. K. (3) 01:27:05- 01:31:47- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ś. 02:02:55- 02:07:34- płyta CD k. 49/

W latach 2001 - 2009 wnioskodawczyni wyjeżdżała na okres letni od czerwca do sierpnia wraz z dziećmi do M.. Zajmowała się wynajmem pokoi w pensjonacie będącym jej własnością. W wynajmie pokoi wnioskodawczyni pomagał jej ojciec i znajomi zamieszkali w M.. Przychód z tego najmu był rozliczany w ramach działalności zainteresowanego. Pomocy w opiece nad dziećmi udzielali wnioskodawczyni jej rodzice. Pomocy w prowadzeniu najmu, a także opiece nad dziećmi udzielała także córka E. B.. /zeznania świadka E. B. 01:16:49 - 01:19:40, - 01:19:40- 01:20:18- płyta CD k. 49, zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

Towar był składany w stodole u zaprzyjaźnionego rolnika. / zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

Zdarzało się, że w miejscu wykonywania działalności (miejscu zamieszkania) wnioskodawczyni sprzedała towar klientowi firmy płatnika. Towar najczęściej jednak wydawali pracownicy płatnika. Zdarzało się też, że wnioskodawczyni przyjmowała zapłatę za towar. / zeznania świadka J. P. (1) 00:59:39- 01:05:59 - płyta CD k. 49, zeznania świadka E. B. 01:09:27- 01:12:34, 01:12:51- 01:16:49 - płyta CD k. 49, zeznania świadka W. B. 01:24:48 - 01:25:29- płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (3) 01:27:05- 01:31:47, 01:31:47-01:34:07- płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (2) 01:34:07- 01:39:41, 01:39:41- 01:42:49- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. 01:45:27-01:49:12- płyta CD k. 49, zeznania świadka R. N. 01:59:39- 02:02:55- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ś. 02:02:55- 02:07:34- płyta CD k. 49, zeznania świadka A. T. (1) k. 105 odw., zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49, zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

Wnioskodawczyni przyjmowała także telefonicznie zamówienia towarów. Rozmowa z klientem trwała kilka minut. /zeznania świadka W. B. 01:20:18- 01:24:48 - płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (3) 01:31:47-01:34:07-płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. -01:49:12- - 01:50:45-płyta CD k. 49/

W czasie przyjęć klientów wnioskodawczyni zajmowała się domem, gotowaniem, dziećmi. /zeznania świadka W. B. 01:25:29- 01:27:05- płyta CD k. 49, zeznania świadka M. K. (2) 01:42:49- 01:45:27- płyta CD k. 49, zeznania świadka R. N. 01:59:39- 02:02:55- płyta CD k. 49/

Niektórzy klienci przychodzili do domu stron także w celach towarzyskich. /zeznania świadka W. B. 01:20:18- 01:24:48 - płyta CD k. 49/

Zdarzało się, że oprócz płatnika, także ubezpieczona pomagała wrzucać towar zakupiony przez klienta na taczki czy samochód. /zeznania świadka E. B. 01:12:51- 01:16:49 - płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. 01:49:12- 01:50:45- płyta CD k. 49,

Wnioskodawczyni nie przywoziła towaru klientom. / zeznania świadka J. P. (2) 01:05:59 – 01:07:27 - płyta CD k. 49, zeznania świadka W. B. 01:20:18- 01:24:48 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

Wnioskodawczyni nie zajmowała się rozładunkiem i załadunkiem towaru. /zeznania świadka M. K. (2) 01:39:41- 01:42:49- płyta CD k. 49/

W spornym okresie wnioskodawczyni dwa razy w miesiącu dostarczała do biura rachunkowego dokumenty finansowe związane z prowadzoną przez zainteresowanego działalnością gospodarczą. Płatnik również dostarczał do biura te dokumenty. / zeznania świadka U. M. 01:52:00- 01:55:33, 01:55:33-01:57:14 - płyta CD k. 49/

Zdarzało się, że wnioskodawczyni wystawiała faktury i dokumenty w-z, częściej wystawiał je jednak płatnik. /zeznania świadka M. K. (2) 01:34:07- 01:39:41, 01:39:41- 01:42:49- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ł. 01:45:27-01:49:12- płyta CD k. 49, zeznania świadka R. N. 01:59:39- 02:02:55- płyta CD k. 49, zeznania świadka B. Ś. 02:02:55- 02:07:34- płyta CD k. 49/

Ubezpieczona nie posiadała pełnomocnictwa do prowadzenia spraw firmy płatnika.

/zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

Posiadała pełnomocnictwo do rachunku bankowego płatnika składek. Wykonywała przelewy. /kopia zaświadczenia Banku wraz z kartą wzorów podpisów – k. 42-43/

W spornym okresie w firmie płatnika składek sporządzono faktury zakupu i sprzedaży, rachunki sprzedaży, informacje dotyczące użytkownika kasy- instalacja kasy rejestrującej (od 31 stycznia 2002 roku), interwencje techniczne serwisu kasy, protokół z przeglądu okresowego kasy rejestrującej, umowę o świadczenie usługi linia cyfrowa z dnia 17 lutego 2004 roku, polisy ubezpieczeniowe, protokoły kontroli zgodności (obrót środkami żywienia zwierząt) i kontroli sanitarno – epizootycznej przeprowadzone przez Inspekcję Weterynaryjną, protokół pobrania próbek do badań przeprowadzony przez Powiatowy Inspektorat Weterynarii, dokumenty wydania w-z. Faktury VAT zakupowe opatrzono obok pieczątki firmy płatnika bądź bez pieczątki podpisem: (...) (osoba upoważniona do otrzymania faktury VAT), niektóre z tych faktur opatrzono pieczątką: „Odebrał: K. M.” i podpisem (...). Faktury sprzedażowe VAT również opatrzono obok pieczątki firmy płatnika podpisem: (...) (osoba upoważniona do wystawienia faktury VAT). Żaden z powyższych dokumentów nie zawiera danych osobowych wnioskodawczyni. /faktury VAT, rachunki, dokumenty wydania w-z, informacje dotyczące użytkownika kasy, interwencje techniczne serwisu, protokół z przeglądu okresowego kasy rejestrującej, umowa o świadczenie usługi, protokoły kontroli, polisy ubezpieczeniowe – k. 51-185 akt kontroli ZUS/

W ramach prowadzonej działalności M. K. (1) początkowo zatrudniał pracowników bez umowy o pracę. Do obowiązków pracowników należało zawożenie towaru, przyjmowanie dostaw. Następnie zatrudniał pracowników: D. D. od dnia 1 sierpnia 2007 roku na stanowisku kierowcy – magazyniera w pełnym wymiarze czasu pracy oraz M. K. (2) na tożsamym stanowisku (przez okres 5 lat do około 2008 roku) bez umowy o pracę. /okoliczność bezsporna, zeznania świadka M. K. (2) 01:34:07- 01:39:41 - płyta CD k. 49, zeznania wnioskodawczyni k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49, zeznania zainteresowanego k. 106 odw. w zw. z 00:34:20 – 00:48:24 - płyta CD k. 49/

W 2000 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 22.967,93 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 27.529,01 zł, natomiast strata wyniosła 4.561,08 zł. Płatnik składek rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która wykazała przychód w wysokości 9.599,12 zł, koszty uzyskania przychodu 245,52 zł, dochód wyniósł 9.353,60 zł w tym przychód z wynagrodzenia ze stosunku pracy itp. w wysokości 3.745,52 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 245,52 zł, dochód wyniósł 3.500,00 zł oraz przychód (dochód) z innych źródeł w wysokości 5.853,60 zł. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2000 (PIT – 36) – koperta k. 108/

W 2001 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 152.123,30 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 146.285,72 zł, natomiast dochód wyniósł 5.837,58 zł. Rozliczył się za ten rok w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która wykazała przychód (dochód) z innych źródeł w wysokości 2.541,90 zł. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2001 (PIT – 36) – koperta k. 108/

W 2002 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 1.149.149,85 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.072.726.24 zł, natomiast dochód wyniósł 76.423,61 zł. Rozliczył się za ten rok w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2002 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2002 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2003 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 1.484.001,81 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.405.960,71 zł, natomiast dochód wyniósł 78.041,10 zł. Rozliczył się za ten rok w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2003 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2003 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2004 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 1.732.666,81 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.633.675,31 zł, natomiast dochód wyniósł 98.991,50 zł. Rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2004 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2004 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2005 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 1.870.475,33 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.893.854, 30 zł, natomiast strata wyniosła 23.378,97 zł. Rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /wydruk zeznania podatkowego z podsystemu Kontrola – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2005 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2005 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2006 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 2.087.314,31 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 1.958.738,25 zł, natomiast dochód wyniósł 128.576,06 zł. Rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2006 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2006 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2007 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 2.342.462,27 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 2.200.448,29 zł, natomiast dochód wyniósł 142.013,98 zł. Rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2007 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2007 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2008 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 3.241.060,88 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 3.170.506,95 zł, natomiast dochód wyniósł 70.553,93 zł. Rozliczył się w tym roku w Urzędzie Skarbowym wspólnie z ówczesną żoną – wnioskodawczynią, która nie wykazała żadnego przychodu. /zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2008 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2008 (PIT /B) – koperta k. 108/

W 2009 roku płatnik z tytułu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 4.018.037,14 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 3.835.484,25 zł, natomiast dochód wyniósł 182.552,89 zł. /zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2009 (PIT – 36) – koperta k. 108, informacja o wysokości dochodu (poniesionej straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2009 (PIT /B) – koperta k. 108/

Od września 2009 roku wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) K. K., nadto od lipca 2014 roku jest jedynym wspólnikiem w spółce z o.o. (...). / zeznania wnioskodawczyni k. 106, k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

Z dniem 1 stycznia 2014 roku wnioskodawczyni z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dokonała zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego według składki preferencyjnej. /okoliczność bezsporna/

Wnioskodawczyni nie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez M. K. (1). /okoliczność bezsporna, zeznania świadka U. M. 01:52:00- 01:55:33 - płyta CD k. 49, zeznania wnioskodawczyni k. 106 odw., k. 106 w zw. z 00:06:54-00:34:20 - płyta CD k. 49/

Płatnik składek nie informował o zamiarze zgłoszenia wnioskodawczyni jako osoby współpracującej obsługującego go biura rachunkowego. / zeznania świadka U. M. 01:52:00- 01:55:33 - płyta CD k. 49/

W czasie trwania związku małżeńskiego wnioskodawczyni nie zgłaszała jakichkolwiek roszczeń związanych z prowadzoną przez płatnika działalnością gospodarczą.

/okoliczność bezsporna/

Pismem z dnia 7 maja 2015 roku, złożonym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w dniu 12 maja 2015 roku wnioskodawczyni wniosła o weryfikację ubezpieczenia społecznego z tytułu pracy w firmie swojego ówczesnego męża M. K. (1). Oświadczyła, że w latach 2000-2009 pomagała mężowi w prowadzeniu firmy tj. wykonywała wszystkie czynności związane z zaopatrzeniem, sprzedażą oraz prowadzeniem dokumentacji firmy. /pismo k. 5 akt ZUS/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. art. 6 ust 1 pkt 5 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym - podlegają, z zastrzeżeniem art.8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Ponadto jak stanowi art.11 ust.2 cytowanej ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10.

Według art. 13 pkt 5 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby współpracujące od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia do dnia zakończenia tej współpracy.

W myśl art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W zakresie wyliczania podstawy wymiaru składek należy wskazać, iż jak stanowi art.18 ust. 8 powołanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Zgodnie zaś z art.20 ust.1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10 (ust. 3).

W myśl zaś art.36 ust.1 ustawy systemowej każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego K. K. nigdy nie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej M. K. (1). Z wnioskiem o weryfikację jej uprawnień do ubezpieczenia społecznego z tego tytułu wystąpiła do ZUS dopiero po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego z płatnikiem składek, po kilkunastu latach od rozpoczęcia przez płatnika prowadzenia działalności gospodarczej.

Ważność tego zgłoszenia została przez organ rentowy słusznie zakwestionowana. Niewątpliwie bowiem ubezpieczona nie podjęła współpracy przy prowadzeniu działalności zainteresowanego i z tego tytułu nie powinna w spornym okresie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że odwołująca i zainteresowany od momentu zawarcia związku małżeńskiego do lipca 2014 roku, czyli także w okresie spornym, pozostawali we wspólnym gospodarstwie domowym.

Kwestią sporną, poddaną ocenie Sądu Okręgowego, było więc jedynie ustalenie, czy stosunek prawny łączący wnioskodawczynię i zainteresowanego płatnika składek od dnia 1 stycznia 2000 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku spełniał kryterium uznania go za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Przeprowadzone w tym kierunku postępowanie dowodowe doprowadziło Sąd Okręgowy do przekonania, że ubezpieczona w spornym okresie nie współpracowała z M. K. (1) przy prowadzeniu przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Powyższa teza wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie, w szczególności z dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, z dokumentacji finansowej płatnika składek, zeznań płatnikao, a jedynie częściowo w oparciu o zeznania świadków J. P. (1), E. B., W. B., M. K. (3), M. K. (2), B. Ł., U. M. i A. T. (2) oraz zeznań wnioskodawczyni, a mianowicie w zakresie, jakim zeznawali na okoliczność działalności płatnika składek, doświadczenia zawodowego ubezpieczonej oraz w zakresie w jakim można było na ich podstawie ustalić, że wnioskodawczyni wykonała w spornym okresie pewne czynności na rzecz płatnika składek.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków J. P. (1), E. B., W. B., M. K. (3), M. K. (2), B. Ł., U. M. i A. T. (2) oraz wnioskodawczyni, w których wskazywali na realność prowadzonej pomiędzy ubezpieczoną a płatnikiem składek współpracy.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż współpraca była realizowana. Przeciwko prawdziwości zeznań świadków i wnioskodawczyni przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne. W szczególności brak jest jakichkolwiek wiarygodnych dokumentów, które w badanym okresie zostałyby sporządzone i podpisane przez ubezpieczoną jako osobę współpracującą z płatnikiem składek, a które dotyczyłyby czynności, o których mowa jest w zeznaniach wnioskodawczyni oraz zainteresowanego. Nie przedstawiono też wyników rzekomo prowadzonej przez skarżącą ewidencji sprzedaży dziennej, ewidencji utargów. Jednocześnie z zeznań zgłoszonych świadków - klientów, z którymi wnioskodawczyni miała się kontaktować telefonicznie a także osobiście, nie wynika aby realizowała ona swoje obowiązki w ramach stałej współpracy z płatnikiem składek.

Zeznania większości świadków nie wskazują bowiem na fakt wykonywania przez wnioskodawczynię stałej współpracy z płatnikiem. Świadek M. K. (2) wprost zeznał, że nie widział co wnioskodawczyni robiła w domu, i że czasem było dużo, a czasem mało pracy w firmie płatnika składek. Również świadek U. M. zeznała, że nie była nigdy w S. – miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, a wiedzę o rzekomej aktywności wnioskodawczyni w firmie płatnika uzyskała od wnioskodawczyni oraz swojej siostry będącej sąsiadką stron. Co do zasady poza zeznaniami świadków dotyczącymi tego, że wnioskodawczyni zdarzyło się sprzedawać im towar w miejscu prowadzenia działalności w domu stron, przyjmowania telefonicznych zamówień, nie podano innych czynności wykonywanych przez wnioskodawczynię czynności w ramach rzekomej współpracy.

Zdaniem Sądu przedstawione przez stronę odwołującą się faktury zakupu i sprzedaży towarów, rachunki sprzedaży towarów, a podpisane przez osobę o nazwisku (...) nie stanowią dowodu świadczącego o faktycznym realizowaniu współpracy przez skarżącą i zainteresowanego. Wprawdzie z ustaleń wynika, że wnioskodawczyni zdarzało się wystawiać fakturę VAT, jednakże nie ma pewności co do tego, które faktury zostały podpisane przez wnioskodawczynię, a które przez płatnika składek, wobec podpisania się nazwiskiem (...) i ze względu na opatrzenie niektórych z tych faktur VAT pieczątką: „Odebrał: K. M.”. Po drugie, w świetle obowiązujących przepisów prawnych nie ma obowiązku podpisywania faktur VAT (zarówno jako osoba upoważniona do wystawienia jak i odbioru faktury VAT), z ustaleń wynika przy tym, że wnioskodawczyni takiego upoważnienia od płatnika nie uzyskała.

Podobnie przedstawione przez stronę odwołującą informacje dotyczące użytkownika kasy - instalacja kasy rejestrującej (od 31 stycznia 2002 roku), interwencje techniczne serwisu kasy, protokół z przeglądu okresowego kasy rejestrującej, umowa o świadczenie usługi linia cyfrowa z dnia 17 lutego 2004 roku, polisy ubezpieczeniowe, protokoły kontroli zgodności (obrót środkami żywienia zwierząt) i kontroli sanitarno – epizootycznej przeprowadzone przez Inspekcję Weterynaryjną, protokół pobrania próbek do badań przeprowadzony przez Powiatowy Inspektorat Weterynarii, dokumenty wydania w-z, również nie stanowią dowodu świadczącego o faktycznym realizowaniu współpracy przez skarżącą i zainteresowanego. Dokumenty te, podobnie jak faktury VAT, nie zawierają danych osobowych wnioskodawczyni. Dowodzą one jedynie faktu prowadzenia przez zainteresowanego działalności gospodarczej w spornym okresie. Dlatego w ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, iż K. K. faktycznie dokonała wszystkich wynikających z faktur VAT sprzedaży/zakupu towarów na rzecz płatnika składek.

Sąd odmówił także wiary zeznaniom odwołującej, w których wskazała, iż w ramach stałej współpracy zajmowała się sama wynajmowaniem kwater w M.. Z ustaleń wynika bowiem, że w istocie zajmowała się wynajem tych kwater jednakże z pomocą swojego ojca i innych osób.

Bezspornym jest przede wszystkim, że ubezpieczona nigdy nie została zgłoszona przez płatnika składek z tytułu współpracy z mężem i nie posiadała tytułu do ubezpieczeń społecznych Z zeznań świadka U. M. wynika, że zainteresowany nie wykazywał zamiaru zgłoszenia wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych jako osoby współpracującej.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka U. M., która prowadziła sprawy finansowe zainteresowanego, że K. K. kontaktowała się z biurem rachunkowym oraz przekazywała dokumenty do biura rachunkowego. Zdaniem Sądu ubezpieczona mogła jednak wykonywać te czynności, ale nie w ramach współpracy, a jedynie w ramach sporadycznej pomocy udzielanej przez żonę mężowi przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Z zeznań tego świadka wynika bowiem, że dokumenty te dostarczała wnioskodawczyni raz na dwa tygodnie, kontakt ograniczał się do 15 minut, i że tymi czynnościami zajmował się także płatnik składek.

Sąd pominął zeznania świadka W. S. jako nieprzydatne do poczynienia ustaleń w niniejszej sprawie. Świadek nie miał żadnej wiedzy co do spornych okoliczności.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, że motywem złożenia do ZUS pisma informującego o obowiązku zgłoszenia skarżącej do ubezpieczeń z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej było rozwiązanie związku małżeńskiego z płatnikiem składek przez rozwód w 2014 roku i chęć uzyskania świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych w przyszłości, albowiem w spornym okresie nie posiadała stałego tytułu do ubezpieczeń społecznych i mogłaby napotkać przeszkody w uzyskaniu tychże świadczeń w przyszłości.

Bezspornym jest także, że płatnik składek od chwili rozpoczęcia prowadzenia działalności tj. 1999 roku prowadził ją jednoosobowo i początkowo nie zatrudniał żadnych pracowników. Zaczął ich zatrudniać dopiero w dalszym okresie prowadzenia działalności. Wnioskodawczyni w toku postępowania nie wykazała motywów podjęcia przez nią współpracy. Natomiast z ustaleń wynika, że w spornym okresie zajmowała się domem i opieką nad trójką małoletnich dzieci – w czasie wzmożonej opieki nad dziećmi płatnik nie zatrudniał nikogo w miejsce rzekomej współpracy wnioskodawczyni z płatnikiem. Powyższe oznacza, że nie było realnej potrzeby nawiązania współpracy przez ubezpieczoną z mężem, skoro nikt nie przejął jej obowiązków, gdy korzystała z urlopu macierzyńskiego oraz opiekowała się dziećmi.

Nadto – w całym spornym okresie strony wspólnie rozliczały się podatkowo, wskazując w zeznaniach inne niż współpraca dochody wnioskodawczyni bądź brak jakichkolwiek dochodów. Okoliczność ta potwierdza zgodny brak współpracy stron przy prowadzeniu działalności gospodarczej płatnika.

Podkreślić należy, że orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, iż za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej, powodującą obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych uznać należy taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia ich współdziałanie przy tym przedsięwzięciu.

Ocena, czy w konkretnej sytuacji pomoc świadczona przez małżonka może być uznawana za współpracę w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowiącą w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy podstawę do objęcia tej osoby obowiązkowymi ubezpieczeniami: emerytalnym i rentowymi, wymaga uprzednich ustaleń faktycznych co do charakteru i rodzaju tych czynności (wyrok Sądu Najwyższego z 20 maja 2008 r., II UK 286/07, pub. OSNP 2009/17-18/241).

Za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującą obowiązek ubezpieczeń: emerytalnego i rentowych uznać można tylko taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia współdziałanie przy tym przedsięwzięciu. Takie rozumienie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej odpowiada bowiem celom ustawy systemowej wyrażającym się przymusem ubezpieczenia, na zasadzie równości, wszystkich zarobkujących własną pracą, niezależnie od podstawy jej świadczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 lutego 2012 r., III AUa 1581/11, pub. OSA 2013/8/108-120, podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 września 2012 r., III AUa 445/12, LEX 1220774).

Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 6 stycznia 2009 roku, sygn. akt II UK 134/08 (pub. OSNP 2010/13-14/170, OSP 2011/4/37) określił cechy konstytutywne pojęcia "współpraca przy działalności gospodarczej", o której mowa w art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wskazując, iż są nimi występujące łącznie: a) istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, które nie mogą mieć charakteru wtórnego, b) bezpośredni związek z przedmiotem działalności gospodarczej, c) stabilność i zorganizowanie oraz d) znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót (podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2010 r., sygn. akt II UK 315/09).

Oceniając pod kątem powyższych przesłanek zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, Sąd Okręgowy uznał, że nie pozwala on na przyjęcie, iż wnioskodawczyni współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża w spornym okresie. Podejmowane przez nią w tym okresie czynności dotyczące pomocy w prowadzeniu działalności gospodarczej wnioskodawcy miały jedynie sporadyczny charakter i nie miały stałego i systematycznego charakteru. Okazjonalna pomoc nie może być traktowana jako współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Pomoc taka stanowi normalną konsekwencję obowiązku małżonków do wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny (art. 23 i 27 k.r.o.).

Wnioskodawczyni nie wykazała, że współpraca ta była wykonywana w znaczącym wymiarze i systematycznie ani też, że miała ona istotne znaczenie dla przychodów prowadzonej przez zainteresowanego działalności gospodarczej oraz znaczący ciężar gatunkowy.

Sąd ustalił także, iż nie istniała faktyczna potrzeba współpracy odwołującej
w wykonywaniu działalności gospodarczej jej męża chociażby z tego względu, że gdy ubezpieczona urodziła dziecko, wnioskodawca nikogo nie zatrudnił na jej miejsce. Wymaga podkreślenia, iż początkowo płatnik składek nie zatrudniał żadnego pracownika, dopiero w dalszym toku prowadzenia działalności zatrudniał dwóch pracowników na stanowisku magazyniera – kierowcy.

Znamiennym jest to, że K. K. z wnioskiem do ZUS o weryfikację jej uprawnień do ubezpieczenia społecznego z tego tytułu jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej wystąpiła dopiero po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego z płatnikiem składek, po kilkunastu latach od rozpoczęcia przez płatnika prowadzenia działalności gospodarczej. Tymczasem wcześniej nie była nigdzie na stałe zatrudniona i nie posiadała tytułu do ubezpieczeń społecznych. Niezrozumiałym w ocenie Sądu jest argumentacja wnioskodawczyni, że nie wiedziała o tym, że może wystąpić o ustalenie swoich uprawnień do ZUS, w czasie wykonywania tej rzekomej współpracy. Nie było w ocenie Sądu żadnych obiektywnych przeszkód, aby z wnioskiem o ustalenie tych uprawnień wystąpiła kilkanaście lat wcześniej.

Reasumując Sąd uznał, że pomoc skarżącej miała charakter incydentalny, kiedy wyręczając zainteresowanego przy składaniu dokumentacji w biurze rachunkowym, sprzedając towar klientom w domu stron ( miejscu prowadzenia działalności) czy przyjmując telefonicznie zamówienia od klientów odwołująca działała niejako "w jego zastępstwie". Tego rodzaju działań nie można zaś uznać za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Wszak, jak to wyżej wskazano, za współpracującego przy prowadzeniu pozarolniczej działalności można uznać tylko taką osobę, która na rzecz ten działalności wykonuje prace takiego rodzaju, rozmiaru i częstotliwości, że mają one wymiar ekonomiczny i organizacyjny na tyle istotny, iż mogą być postrzegane, jako współpraca przy prowadzeniu działalności.

W toku postępowania odwołująca, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika nie przedstawiła dowodów na okoliczność, że wykazywała większą aktywność na rzecz działalności prowadzonej przez jej męża, a taki obowiązek wynikał z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie. (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

K.P.