Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 79 / 16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2016 roku

Sąd R. N. w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Anna Zajączkowska

Protokolant Ewelina Godlewska

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej w Nowym Dworze Mazowieckim A. W.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2016 roku

na wniosek skazanego

sprawy M. K.

urodz. (...)

w R.

syna S. i S. z d. Lasek

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie II K 333/14 za czyn z art. 286 § 1 kk popełniony w dniu 14 kwietnia 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, karę grzywny w wymiarze 120 stawek dziennych po 10 zł każda;

II. Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 19 listopada 2014 roku w sprawie II K 739/14 za czyn z art. 286 § 1 kk popełniony w okresie pomiędzy 10 a 13 kwietnia 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 zł każda;

III. Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie VII K 375/14 za czyn z art. 286 § 1 i 3 kk popełniony w dniu 5 czerwca 2014 roku na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

IV. Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 1 kwietnia 2015 roku w sprawie II K 740/14 za czyn z art. 286 § 1 i 3 kk popełniony w okresie pomiędzy 2 kwietnia a 12 maja 2014 roku na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

- o r z e k a -

1. na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk, 87 k.k. łączy kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczone wobec M. K. wyrokami opisanymi w pkt I – IV komparycji wyroku i wymierza skazanemu karę łączną 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i § 2 kk łączy kary grzywny orzeczone wobec M. K. wyrokami opisanymi w pkt I – II komparycji wyroku i wymierza skazanemu karę łączną grzywny w wymiarze 170 (sto siedemdziesiąt) stawek dziennych grzywny po 10 zł (dziesięć) każda stawka;

3. na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej w pkt 2 kary łącznej grzywny zalicza skazanemu karę grzywny uiszczoną w sprawie II K 333/14 oraz karę grzywny uiszczoną w sprawie II K 739/14 uznając karę łączną grzywny za uiszczoną w całości;

4. na podstawie art. 576 § 1 kpk ustala, że w pozostałym zakresie połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu;

5. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia skazanego z obowiązku uiszczenia kosztów postępowania przejmując je w całości na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 79/16

UZASADNIENIE

M. K. został skazany następującymi, prawomocnymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie II K 333/14 za czyn
z art. 286 § 1 kk popełniony w dniu 14 kwietnia 2014 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wymiarze 120 stawek dziennych po 10 zł każda, kara grzywny została wykonana w całości;

II. Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 19 listopada 2014 r. w sprawie II K 739/14 za czyn
z art. 286 § 1 kk popełniony w okresie pomiędzy 10 a 13 kwietnia 2014 r. na karę
6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po
10 zł każda, kara grzywny została wykonana w całości;

III. Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie VII K 375/14 za czyn z art. 286 § 1 i 3 kk popełniony w dniu 5 czerwca 2014 r. na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

IV. Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie II K 740/14 za czyn z art. 286 § 1 i 3 kk popełniony w okresie pomiędzy 2 kwietnia
a 12 maja 2014 r.
na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

M. K. ma 22 lata, jest kawalerem i nie posiada dzieci. Ma wykształcenie średnie, ukończył Technikum (...) w R. z zawodem wyuczonym (...) informatyki. Mieszka wraz z rodzicami i młodszą siostrą w Jordanowie.

Jak wynika z przeprowadzonego w dniach 8 i 12 kwietnia 2016 r. wywiadu środowiskowego skazany M. K. do czerwca 2015 r. prowadził własną działalność gospodarczą zarejestrowaną pod nazwą (...) z siedzibą w Jordanowie, w lipcu zaś podjął pracę w przedsiębiorstwie (...) zamieszkania” w B. koło M. Podhalańskiego, z której zrezygnował w sierpniu 2015 r. Następnie był zatrudniony w firmie (...) w M. jako magazynier, gdzie pracował do listopada 2015 r. Kolejno w tym samym miesiącu podjął pracę w przedsiębiorstwie (...) w Jordanowie na okres próbny, po którym z uwagi na dotychczasową karalność nie przedłużono mu umowy
o pracę. Na chwilę sporządzenia wywiadu środowiskowego skazany nie pracował
i pozostawał na utrzymaniu rodziców, z którymi utrzymuje dobre relacje.

Wedle oceny kuratora skazany stara się realizować obowiązki probacyjne, które zostały na niego nałożone, jednak brak stałej pracy i brak stabilizacji materialnej stanowią istotne przeszkody w ich prawidłowej realizacji. Chociaż poddaje się zabiegom resocjalizacyjnym i krytycznie wypowiada się na temat popełnionych przestępstw
i dotychczasowego stylu życia, obowiązki wynikające z zapadłych wobec niego wyroków realizuje w sposób niesystematyczny i niekonsekwentny. Zdaniem kuratora cechuje się niedojrzałością, infantylizmem i silnym dążeniem do osiągnięcia dóbr materialnych.

Na chwilę sporządzenia wywiadu środowiskowego wobec skazanego toczyły się następujące postępowania przygotowawcze:

- prowadzona przez Komisariat Policji w R. sprawa pod sygn. 1243/15/D
o przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk;

- prowadzona przez Wydział Kryminalny Komendy Powiatowej Policji w M. sprawa pod sygn. Ds. 1349/15 o przestępstwa z art. 286 § 1 kk.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie: karty karnej (k. 6-7, k. 28-28v,
k. 40-40v), danych z systemu (...) (k. 31), wywiadu środowiskowego z dnia
13 kwietnia 2016 r. (k. 43-45), wyroku Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie sygn. akt II K 333/14 (k. 63-63v akt sprawy II K 333/14), karty dłużnika (k. 25 akt wykonawczych sprawy II K 333/14), wyroku Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia
19 listopada 2014 r. w sprawie sygn. akt II K 739/14 (k. 116-117 akt sprawy II K 739/14), potwierdzenia przelewu przez komornika (k. 31 akt wykonawczych sprawy II K 739/14), wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie sygn. akt
VII K 375/14 (k. 92 akt sprawy VII K 375/14), wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie sygn. akt II K 740/14 (k. 133 akt sprawy
II K 740/14).

Sąd zważył, co następuje:

Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, której art. 1 wprowadził szereg zmian w Kodeksie karnym wchodzących
w życie z dniem 1 lipca 2015 r., w zakresie zasad wymiaru kary łącznej przewidział przepis przejściowy w art. 19 ust. 1, który stanowi, że: „przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art. 1 (przepisów dotyczących zasad wymiaru kary łącznej przewidzianej przez Kodeks karny – przyp. Sądu), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia
w życie niniejszej ustawy”. M. K. został skazany czterema, prawomocnymi wyrokami przed dniem wejścia w życie cytowanej ustawy zmieniającej, ostatni wyrok zapadł bowiem w dniu 1 kwietnia 2015 r., a uprawomocnił się w dniu 7 maja 2015 r. Zatem z uwagi na brzmienie przepisu przejściowego, w niniejszej sprawie należało wyrokować w oparciu
o treść przepisów art. 85 kk, art. 86 kk i innych w brzmieniu obowiązującym do dnia
30 czerwca 2015 r.

Zgodnie z treścią przepisu art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Określone cytowanym przepisem przesłanki orzeczenia kary łącznej tworzą w swej konstrukcji tzw. rzeczywiste zbiegi przestępstw, co do których tylko i wyłącznie mogą być orzekane kary łączne. Rzeczywisty zbieg przestępstw powstaje, gdy sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadnie pierwszy wyrok, co do któregokolwiek z przestępstw pozostających
w zbiegu. Wydanie pierwszego wyroku, chociażby nieprawomocnego, przerywa zbieg przestępstw i wszelkie kary orzeczone za przestępstwa popełnione po dniu wydania tego wyroku nie podlegają łączeniu z karami orzeczonymi za przestępstwa popełnione przed dniem jego wydania. Ponadto kara łączna może zostać orzeczona jedynie co do kar tego samego rodzaju albo innych podlegających łączeniu. Nie budzi więc wątpliwości fakt, iż orzeczone wobec skazanego kary pozbawienia wolności i orzeczone na podstawie
art. 33 § 2 kk kary grzywien podlegają łączeniu w dwóch, osobnych karach łącznych. Kary ograniczenia wolności zaś podlegają łączeniu z karami pozbawienia wolności w myśl
art. 87 kk, który stanowi, iż w razie skazania za zbiegające się przestępstwa kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności. Zamiana kar ograniczenia wolności i połączenie ich z karami pozbawienia wolności w myśl powyższego przepisu jest obowiązkowa.

W niniejszej sprawie zatem warunki do wydania wyroku łącznego i orzeczenia kar łącznych w rozumieniu art. 85 kk spełniały wszystkie, orzeczone aktualnie wobec skazanego kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności w sprawach II K 333/14,
II K 739/14, VII K 375/14, II K 740/14 oraz kary grzywien w sprawach II K 333/14
i II K 739/14. Czyny, za które M. K. został skazany opisanymi wyżej wyrokami zostały popełnione w okresie od 10 do 13 kwietnia 2014 r., w okresie od 2 kwietnia do
12 maja 2014 r., 14 kwietnia 2014 r. oraz 5 czerwca 2014 r., tj. przed dniem 18 listopada
2014 r., w którym to wydano wobec M. K. pierwszy wyrok skazujący.

Zgodnie z treścią art. 86 § 1 kk sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej
z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności.
W zakresie kar grzywien § 2 cytowanego przepisu precyzuje, iż wymierzając karę łączną grzywny, sąd określa na nowo wysokość jednej stawki dziennej, kierując się wskazaniami określonymi w art. 33 § 3 kk, wysokość stawki dziennej nie może jednak przekraczać najwyższej ustalonej poprzednio.

W myśl cytowanego już art. 87 kk kary po 6 miesięcy ograniczenia wolności orzeczone w sprawach VII K 375/14 i II K 740/14 należy uznać za kary po 3 miesiące pozbawienia wolności. W ten sposób najwyższa z wymierzonych kar pozbawienia wolności podlegających łączeniu to kara 6 miesięcy pozbawienia wolności (kara wymierzona zarówno w sprawie II K 333/14, jak i w sprawie II K 739/14). Suma kar pozbawienia wolności
i ograniczenia wolności podlegających łączeniu zatem to 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wobec tego możliwe było w niniejszej sprawie wymierzenie kary łącznej
w rozmiarze od 6 miesięcy do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

W zakresie zaś kar grzywien najwyższą z wymierzonych kar stanowi kara grzywny
w wymiarze 120 stawek dziennych (kara wymierzona w sprawie II K 333/14). Zatem w tym zakresie możliwe było orzeczenie kary łącznej grzywny w wymiarze od 120 stawek dziennych do 170 stawek dziennych.

Trzeba mieć na uwadze, że w orzecznictwie przyjmuje się, że „wymierzając karę łączną sąd powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak” (wyrok SN z 15 maja 1990 r., IV KR 80/90, Lex nr 22064). Zatem skoro przy wymiarze kary łącznej powinno się brać pod uwagę stopień związku między poszczególnymi przestępstwami, ich łączność przedmiotową
i podmiotową, i im związek ten jest ściślejszy, tym bardziej przeważa absorbowanie poszczególnych kar, im luźniejszy - ich kumulacja, sąd musiał zbadać czy pomiędzy przestępstwami pozostającymi w zbiegu, za które M. K. został skazany w/w wyrokami istnieje związek oraz ocenić jego stopień.

Wobec powyższego należy zauważyć, że między wszystkimi, popełnionymi przez skazanego przestępstwami zachodzi ścisły związek przedmiotowo-podmiotowy, jak i bliskość czasowa. Wszystkie przestępstwa bowiem zostały popełnione w okresie od 2 kwietnia do
5 czerwca 2014 r., wszystkie stanowią przestępstwa przeciwko mieniu kwalifikowane jako oszustwo z art. 286 § 1 kk i oszustwo mniejszej wagi z art. 286 § 1 i 3 kk oraz wszystkie one zostały popełnione z wykorzystaniem takiej samej sposobności – za pośrednictwem portalu internetowego allegro.pl. (...) rozmiary wyrządzonych szkód przestępstwami skazanego są do siebie zbliżone. Biorąc powyższe pod uwagę oraz w zasadzie niewielki rozmiar działalności kryminalnej skazanego, Sąd doszedł do przekonania, iż zasłużył on na dobrodziejstwo zastosowania wobec niego zasady absorpcji przy połączeniu kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, polegającej na pochłonięciu przez karę najsurowszą kar łagodniejszych. W związku z tym Sąd uznał, że słuszną karą łączną będzie kara łączna
6 miesięcy pozbawienia wolności, którą Sąd orzekł punktem pierwszym niniejszego wyroku.

U podstaw wymiaru kary łącznej grzywny legły zaś inne przesłanki. Sąd bowiem dostrzega dalej trwającą bliskość przedmiotowo-podmiotową i bliski związek czasowy między popełnionymi przestępstwami, jednakże należy mieć na uwadze, iż kary grzywny zostały orzeczone skazanemu na podstawie art. 33 § 2 kk, tj. obok kar pozbawienia wolności z uwagi na to, że sprawca dopuścił się czynów w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Skazany zatem z popełnionych przestępstw uczynił sobie źródło dochodów, a przestępstw tych dopuszczał się w miarę regularnie, gdyż na przestrzeni 3 miesięcy. Biorąc więc pod uwagę dużą częstotliwość popełnianych czynów zabronionych, mimo młodego wieku,
a zatem i wyjątkową jego niepoprawność, Sąd doszedł do przekonania, że o ile skazany przy wymierzeniu kary łącznej pozbawienia wolności jako najsurowszej kary w systemie kar zasłużył na dobrodziejstwo zasady absorpcji, o tyle przy wymiarze kary łącznej grzywny stosować należało zasadę kumulacji, aby skazany odczuł dolegliwość karną z popełnionych przez siebie przestępstw. W związku z tym Sąd punktem drugim niniejszego wyroku orzekł wobec skazanego karę łączną grzywny w wymiarze 170 stawek dziennych, określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.

Zgodnie z art. 89 § 1 kk w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności, ograniczenia wolności albo grzywny z warunkowym zawieszeniem
i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania sąd może w wyroku łącznym warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej, jeżeli zachodzą przesłanki określone w art. 69. Przepis
art. 69 § 1 kk stanowi, że sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, zaś w myśl § 2 zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

Wobec orzeczonego wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności w wysokości
6 miesięcy Sąd rozważył możliwość skorzystania z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary i postanowił wobec skazanego tej instytucji nie stosować. Sąd zdaje sobie sprawę, iż konieczność pobytu skazanego w zakładzie karnym spowoduje pogorszenie sytuacji osobistej skazanego, w szczególności mając na uwadze jego młody wiek, ale wyłącznie odpowiedzialnym za taką sytuację jest sam skazany. Należy szczególnie podkreślić, iż popełnionych przestępstw dopuścił się przy użyciu takiej samej sposobności, godząc w to samo dobro prawnie chronione. Ze swej działalności kryminalnej uczynił sobie niewielkie, choć stałe źródło dochodów. Jak wynika z wywiadu kuratora skazany nastawiony jest na jak najszybsze osiągnięcie korzyści majątkowych oraz cechuje się niedojrzałością. Co więcej, obowiązki wynikające z zapadłych wobec niego wyroków realizuje w sposób niesystematyczny i niekonsekwentny. Skazany M. K. nie wykorzystał szansy zmiany swojego postępowania i mimo orzeczenia mu w dwóch sprawach kar wolnościowych jakimi są kary ograniczenia wolności, nie podjął się ich wykonywania, starając się uniknąć poniesienia konsekwencji karnoprawnych swoich czynów, przez co, jak wynika z karty karnej, zamieniono mu te kary na zastępcze kary pozbawienia wolności postanowieniem Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z dnia 2 lipca 2015 r. oraz postanowieniem Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z dnia 24 listopada 2015 r. Ponadto jak wynika z wywiadu kuratora, pomimo iż wobec skazanego toczyły się objęte w/w wyrokami postępowania karne, przez co winien on zrozumieć naganność swojego zachowania, na dzień sporządzenia wywiadu środowiskowego wobec M. K. toczyły się kolejne postępowania przygotowawcze i to ponownie o czyny z art. 286 § 1 kk. Powyższe okoliczności, warunki osobiste skazanego i jego postawa zatem nie dają podstaw do przyjęcia wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej, będącej warunkiem zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. W tej sytuacji w ocenie Sądu tylko kara bezwzględna pozbawienia wolności uzmysłowi skazanemu, że przestępstwo nie popłaca,
a ostatecznie trzeba będzie ponieść karę i tylko taka kara ugruntuje w nim poszanowanie dla obowiązującego systemu prawnego.

W punkcie trzecim wyroku Sąd na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny zaliczył karę grzywny uiszczoną w sprawie II K 333/14 oraz karę grzywny uiszczoną w sprawie II K 739/14 i uznał w ten sposób karę łączną grzywny za uiszczoną
w całości.

Zgodnie z art. 576 § 1 kpk połączone wyroki w zakresie nie objętym wyrokiem łącznym Sąd pozostawił do odrębnego wykonania, o czym orzekł punktem czwartym.

Wobec sytuacji materialnej skazanego, który na dzień sporządzenia wywiadu środowiskowego nie pracował i pozostawał na utrzymaniu rodziców, Sąd uznał, że nie będzie on w stanie bez uszczerbku dla swojego utrzymania uiścić kosztów postępowania i kosztami tymi obciążył Skarb Państwa.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w wyroku łącznym.