Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2498/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 września 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił M. O. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 18 czerwca 1979 r. do 31 grudnia 1998 r., ponieważ przedłożone dokumenty nie potwierdzają wykonywania pracy w kanałach remontowych zgodnie z zarządzeniem Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych Dział XIV, poz. 16. Ponadto w świadectwie pracy wystawionym przez (...) podano, że wnioskodawca wykonywał pracę montera samochodowego a w pozostałej dokumentacji widnieje stanowisko: mechanik samochodowy.

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat, 7 miesięcy i 20 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

(decyzja – k. 17 plik II akt ZUS)

Wnioskodawca M. O. reprezentowany przez adwokata w dniu 5 października 2016 r. złożył odwołanie od w/w decyzji i zaskarżonej decyzji zarzucił:

- naruszenie art. 7 kpa w zw. z art. 124 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS poprzez brak wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, skutkujący odmową ustalenia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej,

- naruszenie §2 ust. 1 w zw. z §4 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, poprzez uznanie, że ubezpieczony nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), co doprowadziło do odmowy ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

W konsekwencji wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

(odwołanie – k. 2 – 7)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podając te same argumenty co w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 11)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. O. urodził się (...)

(bezsporne)

W dniu 10 sierpnia 2016 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

(wniosek – k. 1 – 3 plik II akt ZUS)

Wnioskodawca w okresie od 18 czerwca 1979 r. do 31 sierpnia 2003 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na stanowisku montera samochodowego w pełnym wymiarze czasu pracy.

(świadectwo pracy – k. 43 plik I akt ZUS)

Podczas zatrudnienia w (...) od 1 sierpnia 1970 r. wnioskodawca pracował jako mechanik samochodowy w kanale. Pracował w kanale i naprawiał samochody. Samochody były małe oraz Ż., Stary, J., koparki i autobusy. W przedsiębiorstwie było ponad 60 różnych samochodów. Były dwa duże kanały i dwa małe. Na kanałach było 4 mechaników podczas jednej zmiany. Samochody nie były nigdzie serwisowane chyba, że było nowe na gwarancji. Mechanicy, w tym ubezpieczony naprawiali wszystkie samochody w kanałach, były to naprawy hamulców, układów kierowniczych, podwozia, zawieszenia. Mechanicy też wyjeżdżali w teren i ściągali auta gdy nie udało się ich naprawić w terenie. Pracownicy pracowali w godzinach nadliczbowych. Wnioskodawca nie był oddelegowywany do innych prac.

(zaświadczenia – k. 21 plik I akt ZUS, zeznania świadka B. O. z dnia 15 maja 2017 r. – 00:04:34 – 00:10:57 – płyta CD – k. 37, zeznania świadka B. A. z dnia 15 maja 2017 r. – 00:10:57 – 00:21:41 – płyta CD – k. 37, zeznania świadka I. S. z dnia 15 maja 2017 r. – 00:21:41 – 00:29:56 – płyta CD – k. 37, zeznania świadka J. T. z dnia 15 maja 2017 r. – 00:29:56 – 00:35:10 płyta CD – k. 37/

Obecnie wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

(bezsporne )

Wnioskodawca udokumentował w sposób bezsporny ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat, 7 miesięcy i 20 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

(wyliczenia ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków B. O., B. A., I. S., J. T.. Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę. Zeznania świadków – osób niezainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron, a jednocześnie pracowników tych samych zakładów pracy w tym samym czasie co wnioskodawca, nie budzą wątpliwości przy ocenie ich wiarygodności, nie są wzajemnie ze sobą ani z treścią załączonych do akt sprawy dokumentów sprzeczne, wzajemnie ze sobą korespondują. W ocenie Sądu zeznania świadków potwierdzają jednoznacznie, że ubezpieczony w w/w spornych okresach w w/w zakładach pracy pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 w/w ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle §2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11. 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku – ukończył 60 rok życia oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych. Skarżący nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że ubezpieczony w spornym okresie od 18 czerwca 1979 r. do 31 sierpnia 2003 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na stanowisku mechanika samochodowego w pełnym wymiarze czasu pracy.

Pracę mechanika samochodowego, stale wykonującego prace w kanałach remontowych zaliczyć należy do prac w warunkach szczególnych.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku do Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty;

Stanowisko mechanika samochodowego, stale wykonującego pracę w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych wymienione zostało w Wykazie A, Dziale XIV, poz. 16, pkt 1 – mechanik samochodowy, stale wykonujący prace w kanałach remontowych.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymieniona w poz. 16 działu XIV prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych, są pracami w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z dokumentów, z zeznań świadków i wnioskodawcy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący nie udowodnił okresu pracy 15 lat w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu wnioskodawca pomimo nie posiadania świadectwa pracy w szczególnych warunkach wykazał w przedmiotowym postępowaniu, że wykonywał w w/w spornym okresie pracę w szczególnych warunkach.

Świadkowie zgodnie podali, że podczas zatrudnienia w (...) od 1 sierpnia 1970 r. wnioskodawca pracował jako mechanik samochodowy w kanale. Pracował w kanale i naprawiał samochody. Samochody były małe oraz Ż., Stary, J., koparki i autobusy. W przedsiębiorstwie było ponad 60 różnych samochodów. Były dwa duże kanały i dwa małe. Na kanałach było 4 mechaników podczas jednej zmiany. Samochody nie były nigdzie serwisowane chyba, że był to nowy samochód na gwarancji. Mechanicy, w tym ubezpieczony, naprawiali wszystkie samochody w kanałach, były to naprawy hamulców, układów kierowniczych, podwozia, zawieszenia. Mechanicy też wyjeżdżali w teren i ściągali auta gdy nie udało się ich naprawić w terenie. Pracownicy pracowali w godzinach nadliczbowych. Wnioskodawca nie był oddelegowywany do innych prac.

Brak jest zatem podstaw do tego by nie uwzględnić ubezpieczonemu okresu pracy w w/w zakładzie pracy do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Zatem w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wnioskodawca w sposób niewątpliwy wykazał przed Sądem, że przepracował ponad 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wnioskodawca spełnia także wszystkie pozostałe wymagane przepisami prawa przesłanki, zarówno w zakresie stażu pracy oraz nie bycia członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego jak i wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek w dniu 10 sierpnia 2016 r., a w dniu 30 czerwca 2016 r. ukończył 60 lat, zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 1 sierpnia 2016 r.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt 2 wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzeń pełnomocników Sąd ustalił, w oparciu o § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. 2015 r., poz. 1800) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na rzecz M. O. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.

K.K.-W.