Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 48/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Protokolant:

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2015 r. w Gliwicach

sprawy B. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

na skutek odwołania B. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 14 listopada 2014 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję częściowo w ten sposób, że stwierdza, iż B. M. nie jest zobowiązana do zwrotu odsetek od nienależnie pobranych świadczeń za okres od 21 marca 2014r. do 14 listopada 2014r.;

2.  w pozostałej części oddala odwołanie;

3.  odstępuje od obciążenia odwołującej kosztami zastępstwa procesowego;

4.  przyznaje ze Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego A. S. kwotę
142,67 zł (sto czterdzieści dwa złote 67/100), a w tym 26,68 zł (dwadzieścia sześć złotych 68/100) podatku VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt VIII U 48/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 listopada 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. zobowiązał ubezpieczoną B. M., do zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej dla M. K. za okres od 1 marca 2014r. do 31 sierpnia 2014r. w kwocie 20.851,44 zł plus należne odsetki za okres od
21 marca 2014r. do dnia wydania zaskarżonej decyzji, tj. do 14 listopada 2014r.,
w kwocie 1.203,10 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że odwołująca nienależnie pobrała świadczenia, jako osoba nie wskazana w decyzji organu rentowego, jako uprawniona do pobierania renty rodzinnej.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczona domagała się jej zmiany
i zwolnienia z obowiązku zwrotu renty rodzinnej za okres od 1 marca 2014r. do
31 sierpnia 2014r. W uzasadnieniu podniosła, iż w tym czasie córka jej o niczym nie informowała i sprawiała wrażenie jakby uczęszczała do szkoły, tj. rano wychodziła z mieszkania i wracała w godzinach popołudniowych. Zarzuciła też, że mimo, iż córka była niepełnoletnia, to szkoła w której się kształciła, nie powiadomiła odwołującej o nieobecnościach córki na zajęciach lekcyjnych.

Z kolei w toku procesu podnosiła, że w związku z występującymi z córką od marca 2013r. kłopotami wychowawczymi, była w stałym kontakcie ze szkołą, tj. osobiście regularnie kontaktowała się z wychowawcą i dyrekcją szkoły, a mimo to żadna z tych osób nie poinformowała jej o zaprzestaniu przez córkę uczęszczania na zajęcia lekcyjne. Wskazała również, że w jej ocenie, szkoła uznała, iż pomiędzy nią a córką istnieje konflikt i poparła stronę córki, nie informując równocześnie odwołującej o zaniedbaniach córki. Wskazała też, że w roku (...) córka nie uzyskała promocji do 3 klasy, jednak nie została skreślona z listy uczniów,
a wpisano ją na następny rok szkolny do powtarzania nauki w 2 klasie. Dopiero
z zaskarżonej decyzji dowiedziała się o tym, że córka nie chodziła na zajęcia szkolne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy, wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko, powołując się na przepis art. 138 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz.U. z 2015r. poz. 748). ZUS podniósł, że M. K. jest uprawniona do renty rodzinnej po zmarłym ojcu J. K.. Prawo do renty rodzinnej było przedłużane na kolejne okresy, na podstawie zaświadczeń o kontynuowaniu nauki. Na podstawie zaświadczenia wystawionego przez Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół im. (...), organ rentowy przyznał M. K. rentę rodzinną do 3 września 2014r. Dalej ZUS wskazał, że z pisemnej informacji tej szkoły powziął wiadomość, iż M. K. ostatni raz w zajęciach lekcyjnych uczestniczyła w dniu 28 lutego 2014r. Natomiast z pisemnej informacji NOVA Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w K. wynika, że M. K. w roku szkolnym 2014/2015 jest słuchaczką I semestru w tej szkole.

Organ rentowy wskazał, że odwołująca nie powiadomiła go o fakcie przerwania przez córkę nauki, pomimo stosownego pouczenia zawartego
w decyzjach ZUS, stąd pobrała nienależnie świadczenie, które podlega zwrotowi, za okres i w wysokości wskazanych w zaskarżonej decyzji. Wobec powyższego, organ rentowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w G. ustalił następujący stan faktyczny:

Córka Ubezpieczonej M. K. urodzona (...) była uprawniona do renty rodzinnej po zmarłym ojcu J. K. od dnia
16 czerwca 2005r. do 30 listopada 2012r. W związku z faktem, że była osobą małoletnią, renta była wypłacana do rąk matki, tj. odwołującej.

W oparciu o zaświadczenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr (...)
im. G. M. II Liceum Ogólnokształcącego w R. z dnia
15 listopada 2012r. potwierdzającego, że w roku szkolnym 2012/2013 M. K. jest uczennicą I klasy, z przewidywanym terminem ukończenia nauki na kwiecień 2015r., organ rentowy decyzją z dnia 27 listopada 2012r., adresowaną do odwołującej jako opiekuna prawnego niepełnoletniej córki, przyznał M. K. prawo do renty rodzinnej na okres od 1 grudnia 2012r. do 31 sierpnia 2015r. Następnie postanowieniem z dnia 19 czerwca 2013r. Sąd Rejonowy
w R. III Wydział Rodzinny i Nieletnich umieścił M. K.
w rodzinie zastępczej R. P.. W związku z tym matka zastępcza wystąpiła do organu rentowego o przekazywanie do jej rąk renty rodzinnej dla małoletniej M. K.. Decyzją z dnia 5 lipca 2013r. ZUS ustalił od 1 lipca 2013r. R. P., jako osobę do rąk której będzie wypłacana renta rodzinna dla M. K.. Postanowieniem z 7 października 2013r. Sąd Rejonowy
w R. III Wydział Rodzinny i Nieletnich ograniczył odwołującej władzę rodzicielską, poddając ją stałej kontroli kuratora. W oparciu o to orzeczenie odwołująca ponownie przejęła pieczę nad małoletnią córką i w dniu 22 października 2013r. wystąpiła do ZUS o przekazywanie renty rodzinnej córki, do rąk ubezpieczonej. Do wniosku tego dołączyła zaświadczenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr (...) im. G. M. II Liceum Ogólnokształcącego w R. z dnia 22 października 2013r. potwierdzające, że w roku szkolnym 2013/2014 M. K. jest uczennicą II klasy, z przewidywanym terminem ukończenia nauki na rok 2015. W związku z powyższym ZUS decyzją z dnia
24 października 2013r. ponownie podjął wypłatę przedmiotowej renty rodzinnej do rąk odwołującej.

Następnie zaświadczeniem z dnia 1 września 2014r. NOVA Liceum Ogólnokształcące w K. potwierdziło, że M. K. w roku szkolnym 2014/2015 jest słuchaczem I semestru I klasy tego Liceum, z przewidywanym terminem ukończenia nauki za 3 lata. W pismach z dnia 24 października 2014r.
i z dnia 4 listopada 2014r. Zespół Szkół Ogólnokształcących nr (...) im. G. M. II Liceum Ogólnokształcące w R. wskazano, że M. K. była uczennicą tego liceum od 1 września 2012r. do 3 września 2014r., natomiast faktycznie ostatni raz uczestniczyła w zajęciach lekcyjnych w dniu 28 lutego 2014r., a obowiązek nauki, zgodnie z regulaminem, realizowała do dnia 3 marca 2014r. Wskazano również, że w dniu 3 września, na własną prośbę, przeniosła się do szkoły dla dorosłych, tj. NOVA Liceum Ogólnokształcące w K..

W związku z powyższym organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję, zobowiązując odwołującą, do zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej za okres od 1 marca 2014r. do 31 sierpnia 2014r. w kwocie 20.851,44 zł plus należne odsetki za okres od 21 marca 2014r. do dnia wydania zaskarżonej decyzji, tj. do
14 listopada 2014r., w kwocie 1.203,10 zł.

Niezależnie od powyższego, w toku procesu, Sąd w oparciu o pisemną informację Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr (...) im. G. M. II Liceum Ogólnokształcącego w R. z dnia 21 września 2015r. ustalił, że odwołująca była systematycznie informowana o frekwencji i problemach edukacyjnych córki M. K.. Informacje te otrzymywała w trakcie osobistych wizyt w szkole i rozmów z wychowawcą klasy oraz pedagogiem szkolnym, a także telefonicznie o nieobecnościach córki na zajęciach. Dalej wskazano, iż problem frekwencji córki był poruszany także w ramach współpracy z kuratorami społecznym i zawodowym oraz grupą roboczą prowadzoną w związku z realizacją w rodzinie procedury Niebieskiej Karty. Na końcu zaznaczono, że B. M. miała możliwość monitorowania frekwencji córki za pomocą dziennika elektronicznego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, pisma Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr (...) im. G. M. II Liceum Ogólnokształcącego w R. z dnia 21 września 2015r. (k.45) oraz zeznań odwołującej (zapis rozprawy z dnia 24 lipca 2015r. minuty od 9.09 i nast.).

W zakresie ustaleń odnośnie okresów, w których M. K. uczęszczała do Liceum w R., a następnie przeniosła się do Liceum NOVA
w K., Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, nadto żadna ze stron nie kwestionowała tych ustaleń. Z kolei w zakresie powzięcia przez odwołującą informacji odnośnie frekwencji jej córki na zajęciach lekcyjnych i okresów kontynuowania przez nią nauki, Sąd w głównej mierze oparł się na zaświadczeniu Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr (...) im. G. M. II Liceum Ogólnokształcącego w R. z dnia 21 września 2015r. gdzie jednoznacznie wskazano, że odwołująca była systematycznie informowana
o frekwencji i problemach edukacyjnych córki M. zarówno w trakcie jej osobistych kontaktów z wychowawcą klasy, czy też pedagogiem szkolnym, a także telefonicznie przez te osoby. W szczególności Sąd uznał, że szkoła ta nie była stroną w niniejszym procesie i nie miała interesu w popieraniu stanowiska którejkolwiek ze stron. Równocześnie w tym zakresie Sąd nie dał wiary zeznaniom odwołującej, uznając, że są one prezentacją jej stanowiska procesowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie jedynie w części dotyczącej zapłaty odsetek od nienależnie pobranego świadczenia.

W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu.

Stosownie do treści art. 138 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2015r. poz. 748) osoba, która pobrała nienależne świadczenia jest obowiązana do ich zwrotu.

Z kolei w myśl ust. 2 powołanego wyżej przepisu za nienależnie pobrane świadczenia uważa się:

1.  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń
w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona
o braku prawa do ich pobierania;

2.  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Powyższe wskazuje, iż żądanie zwrotu uzasadnia w pierwszej kolejności stwierdzenie bezpodstawności wypłaconego świadczenia. Niezbędne jest również ustalenie, że osoba pobierająca świadczenie była prawidłowo pouczona
o przypadkach braku prawa do jego pobierania.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do stwierdzenia, czy renta rodzinna pobrana przez ubezpieczoną w okresie spornym była faktycznie świadczeniem nienależnym w rozumieniu powołanego wyżej przepisu,
a w konsekwencji, czy jest ona zobowiązana do jego zwrotu.

Po myśli art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie,
o którym mowa w pkt 1 lub 2.

Z przepisu powyższego wynika jednoznacznie, że M. K. urodzonej (...) a zatem mającej w chwili wydania decyzji (...) lat prawo do renty rodzinnej przysługiwało pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole.

Zgodnie natomiast z art. 131, ust. 1, pkt 1 rentę rodzinną lub jej część,
o której mowa w art. 74 ust. 2, przysługującą osobie małoletniej wypłaca się osobom sprawującym opiekę nad tymi osobami, po uprzednim pouczeniu
o okolicznościach, o których mowa w art. 138 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 5
i 6.

Z kolei jak stanowi art. 134, ust. 1, pkt 1 wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa.

Z przepisów tych oraz art. 138 a contrario wynika, że osoba, która w imieniu małoletniego uprawnionego do renty rodzinnej, jest zobowiązana do powiadamiania organu rentowego o zaistnieniu okoliczności, które skutkują ustaniem prawa lub zawieszeniem wypłaty renty rodzinnej.

W ocenie Sądu, w świetle okoliczności faktycznych sprawy, ubezpieczona niewątpliwie miała świadomość ciążącego na niej obowiązku powiadamiania organu rentowego o zmianach w sytuacji faktycznej od których uzależnione było prawo jej córki do renty rodzinnej, co zresztą pośrednio przyznała w toku procesu, wskazując iż pouczyła córkę o konieczności złożenia zaświadczenia ze szkoły
o kontynuowaniu nauki.

Dalej okoliczności faktyczne niniejszej sprawy wskazują, że w okresie od
1 marca 2014r. do 31 sierpnia 2014r. M. K. wprawdzie formalnie zachowała status ucznia, jednak faktycznie nie realizowała obowiązku szkolnego, bowiem ostatni raz w zajęciach lekcyjnych uczestniczyła w dniu 28 lutego 2014r., natomiast po tej dacie nie zgłaszała się do szkoły choćby w celu ewentualnego zaliczenia testów z poszczególnych partii materiału. Nie usprawiedliwiała też swojej nieobecności.

Wprawdzie odwołująca podnosiła, że status ucznia jest pojęciem formalnym, który powstaje przez wpisanie na listę uczniów, a ustaje z chwilą skreślenia z niej, zatem do chwili skreślenia z listy uczniów, nie dochodzi do utraty tego statusu. Jednakże w ocenie Sądu, dla oceny prawa odwołującej do świadczenia istotne znaczenie ma nie tyle zachowanie przez M. K., w spornym okresie, statusu ucznia, co fakt kontynuacji nauki, który nie jest jednoznaczny z formalnym statusem ucznia. Renta rodzinna przysługuje bowiem od dnia podjęcia nauki aż do jej ukończenia – w planowanym terminie zakończenia nauki. Skoro w okresie spornym M. K. jedynie formalnie zachowała status ucznia, a faktycznie nie podejmowała żadnych działań związanych z kontynuowaniem nauki, to nie zachowała uprawnienia do renty rodzinnej za ten okres.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 lipca 1999r. w sprawie II UKN 46/99 wypowiedział się, że za uczęszczającego do szkoły w rozumieniu art. 63, ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. nr 40, poz. 267, ze zm.) uważa się ucznia, który z obiektywnych przyczyn doznaje przeszkód w codziennym uczestnictwie w lekcjach, jeżeli nie został skreślony z listy uczniów (OSNP 2000/21/800).

Z materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie nie wynika aby M. K. doznała obiektywnych przyczyn które nie pozwoliły by jej na kontynuowanie nauki. Wręcz przeciwnie brak dowodu, że w tym czasie chorowała, czy też zaistniały inne obiektywne przeszkody nie pozwalające jej na uczestniczenie w planowych zajęciach lekcyjnych.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela również w pełni pogląd wyrażony w tezie drugiej wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2014r. (I UK 414/13 LEX nr 1483946), gdzie wskazano, że okres pobierania nauki, o którym mowa w art. 68 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s., obejmuje nie tylko okres efektywnego uczestniczenia w zajęciach objętych programem nauczania, ale także okres wakacji, urlopu zdrowotnego dla ucznia szkoły średniej czy urlopu dziekańskiego dla studenta wyższej uczelni, jak również przerw w edukacji wynikających ze skreślenia z listy uczniów i ponownego przyjęcia w ich poczet. Bez znaczenia pozostaje przyczyna wydłużenia czasu nauki czy studiowania, ale za niewystarczające należy uznać samo zapisanie się do szkoły lub na studia, jeżeli dziecko nie uczestniczy w żadnych zajęciach, nie pisze prac kontrolnych, nie uzyskuje zaliczeń i nie przystępuje do egzaminów, co ostatecznie powoduje skreślenie go z listy uczniów czy studentów. Podobnie zresztą w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 kwietnia 2014r. (III AUa 51/14 LEX
nr (...))wskazano, że: uprawnienie do renty rodzinnej zależy od określonych starań dziecka, występującego w roli ucznia, skoro już z treści art. 68 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s. wynika, że celem nie jest nauka sama w sobie, ale jej "ukończenie".
Z różnych przyczyn nauka może być przerwana i dlatego warunkiem koniecznym zachowania prawa do renty rodzinnej nie jest ukończenie szkoły. Jednak pojęcie "nauki w szkole" nie powinno być rozumiane dowolnie. Nie można mówić
o pobieraniu nauki, gdy uczeń nie podejmuje żadnych starań w kierunku przyswajania wiedzy, a status osoby uczącej się uzyskuje tylko przez "zapisanie się" do określonej szkoły." Również w wyroku z dnia 28 maja 2015r. w sprawie
III AUa 1527/14 (LEX nr 1765955) Sąd Apelacyjny w Poznaniu wskazał, że określenie przez ustawodawcę w art. 68 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s., iż renta rodzinna przysługuje dziecku po ukończeniu 16. roku życia do ukończenia nauki w szkole, należy rozumieć nie tyle formalny status ucznia (studenta), co realne wypełnianie tej roli stosownie do regulaminu uczelni (szkoły), w szczególności poprzez uczestnictwo w zajęciach, podchodzenie do egzaminów i przedkładanie wymaganych prac semestralnych itd. Nie mieści się w tym pojęciu takie postępowanie ucznia (studenta), które polega na zapisywaniu się do danej szkoły bez uczestniczenia w całości lub istotnej części zajęć, niepodchodzeniu do egzaminów ani nieprzedkładaniu wymaganych programem nauczania prac itp.

Natomiast uzasadnione jest odwołanie w zakresie w jakim dotyczy 1.203,10 zł odsetek żądanych przez ZUS od kwoty nienależnie pobranego świadczenia za okres od 21 marca 2014r. do 14 listopada 2014r. tj. za okres od momentu pierwszej wypłaty spornego świadczenia po zaprzestania kontynuowania nauki, do dnia wydania zaskarżonej decyzji.

Kwestia odsetek należnych od nienależnie pobranego świadczenia nie została uregulowana w ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o rentach i emeryturach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem podstawę prawną do naliczania odsetek stanowi art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 1442 ze zm.). W myśl tego przepisu osoba która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Zgodnie z ust. 11, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych podlegają zwrotowi bez odsetek za zwłokę.

Sąd orzekający zwraca uwagę, iż w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że świadczenia z ubezpieczeń społecznych są przyznawane w drodze decyzji administracyjnych i na podstawie decyzji administracyjnych są wypłacane. Nie można zatem utrzymywać, że świadczenia wypłacone na podstawie pozostającej
w obrocie prawnym decyzji administracyjnej jako nienależne podlegały zwrotowi
w dacie wypłaty, choćby przesłanki przyznania świadczenia w rzeczywistości nie istniały lub odpadły. Świadczenia w myśl art. 84 ustawy systemowej i art. 138 ustawy o emeryturach i rentach uważane za nienależne podlegają zwrotowi dopiero wtedy, gdy organ rentowy wyda stosowną decyzję administracyjną (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2010r., I UK 210/09, LEX nr 585713).

W wyroku z dnia 18 października 2013r.sygn III AUa 229/13 (LEX
nr (...)) Sąd Apelacyjny w Gdańsku wskazał, iż „"żądanie zwrotu" nienależnie pobranego świadczenia następuje przez doręczenie dotyczącej tego decyzji (można powiedzieć, że staje się wymagalne w tym momencie, a nie w czasie spełniania świadczeń). Z tą chwilą następuje też wymagalność (w prawnym znaczeniu według prawa cywilnego - art. 359 § 2 k.c.) roszczenia o odsetki, gdyż od tej chwili dłużnik pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia głównego (art. 481 § 1 k.c.).
Z tą też chwilą rozpoczyna się bieg przedawnienia roszczenia o zapłatę odsetek (art. 120 § 1 k.c.)” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 listopada 2013r., III AUa 198/13, LEX nr 1400345).

Brak zatem podstaw do żądania odsetek od nienależnie pobranego świadczenia za okres poprzedzający wydanie i doręczenie zaskarżonej decyzji tj. za okres od 21 marca 2014r. do 14 listopada 2014r.

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd, na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił częściowo zaskarżoną decyzję w zakresie odsetek i stwierdził, że B. M. nie jest zobowiązana do opłacenia odsetek od nienależnie pobranych świadczeń za okres od 21 marca 2014r. do 14 listopada 2014r. w kwocie 1.203,10 zł.

W pozostałym zakresie Sąd, na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c., oddalił odwołanie.

W punkcie trzecim orzeczenia Sąd orzekł o odstąpieniu od obciążania odwołującej kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego, w oparciu o art. 102 k.p.c. W szczególności Sąd miał na uwadze trudną sytuację materialną odwołującej, która jest osobą samotną, bezrobotną i ze względu na wysokie nadciśnienie tętnicze, niezdolną do podjęcia zatrudnienia. Jej jedynym w miarę stałym dochodem jest zasiłek z MOPS w miesięcznej wysokości 529 zł.

W punkcie czwartym Sąd zawarł rozstrzygnięcie o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu, od ponoszenia których odwołująca była zwolniona, na zasadzie § 15, w zw. z § 11 i § 2, ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
. (Dz. U. z dnia 3 października 2002r.). Ustalając wysokość tych kosztów Sąd uwzględnił również koszt stawiennictwa pełnomocnika na rozprawie w dniu 24 lipca 2015r.

(-) SSO Patrycja Bogacińska – Piątek