Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 637/13

POSTANOWIENIE

Dnia 24 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Robert Bury (spr.)

Sędziowie:

SO Marzenna Ernest

SO Wiesława Buczek - Markowska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Dorota Szlachta

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2013 roku w S.

sprawy z wniosku J. M.

z udziałem L. M.

o podział majątku

na skutek apelacji wniesionej przez uczestniczkę

od postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

z dnia 25 marca 2013 r., sygn. akt II Ns 1435/11

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Szczecinie na rzecz kuratora adwokata Ł. W. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem wynagrodzenia w postępowaniu apelacyjnym;

3.  uczestnicy ponoszą koszty postępowania apelacyjnego związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt II Ca 637/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 25 marca 2013 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie w sprawie z wniosku J. M. ustalił, że w skład majątku wspólnego J. M. i L. M. wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego przy Alei (...) w S. pozostające w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S., o wartości 306.000, udziały do (...) części w nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) obejmującej działkę gruntu numer (...) o powierzchni 0,3068 ha zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 277.600 złotych, oszczędności w kwocie 133.734,91 zł, działka gruntu numer (...) o powierzchni 0,1252 ha położona w S. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 193.600 złotych, działka gruntu numer (...) o powierzchni 0,1581 ha położona w S. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 234.500 złotych, nieruchomość składająca się z działki gruntu numer (...) o powierzchni 0,2614 ha zabudowana domem jednorodzinnym, położona w S. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 552.900 złotych, działka gruntu numer (...) o powierzchni 6,20 ha położona w miejscowości R., gmina D., dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 239.000 złotych, działka gruntu numer (...) o powierzchni 0,1200 ha położona w S. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 170.300 złotych, działka gruntu numer (...) o powierzchni 0,1200 ha położona w S. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW (...) o wartości 170.300 złotych. Sąd ustalił, że uczestniczka pobrała pożytki z wynajmu lokalu położonego w P. przy ul. (...) w okresie od listopada 2002 roku do marca 2011 roku w kwocie 77.309,67 zł. Podziału majątku wspólnego dokonano w ten sposób, że przydzielono stronom nieruchomości w sposób bliżej określony w postanowieniu; uczestniczce przyznano pożytki, które uzyskała z wynajmu lokalu w kwocie 77.309,67 zł oraz oszczędności w kwocie 133.734,91 zł. Tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym Sąd zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 45.121,84 zł płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności. Wniosek w pozostałym zakresie został oddalony. Przyznano kuratorowi nieznanej z miejsca pobytu uczestniczki, którym wyznaczono adwokata, wynagrodzenie w kwocie 3.600 zł.

Sąd ustalił, że J. M. i L. M. zawarli związek małżeński 26 września 1981 roku, 26 września 2000 roku małżonkowie w formie aktu notarialnego wyłączyli wspólność majątkową małżeńską majątku nabytego przez nich w czasie trwania związku małżeńskiego. Wspólne gospodarstwo domowe strony prowadziły do 2003 roku. Od 17 września 2010 roku małżonkowie pozostają w faktycznej separacji. Ustalono, że strony w czasie trwania wspólności nabyły własność nieruchomości wskazanych w sentencji postanowienia oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w S. przy ul. (...). P. 28A; wartość tych praw ustalono w oparciu o opinie biegłego sądowego. W listopadzie 2002 roku L. M. zawarła umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...); czynsz najmu ustalono na kwotę 800 zł. Do 30 czerwca 2008 roku czynsz w całości przekazywany był na konto uczestniczki. W okresie od 1 lipca 2008 roku do 31 marca 2011 roku na rachunek bankowy L. M. przekazywano czynsz najmu pomniejszony o wartość faktur za zarządzenie nieruchomością, tj. kwotę 720 zł, za wyjątkiem maja 2010 roku, kiedy na konto uczestniczki przekazano kwotę 189,67 zł (reszta została zajęta w związku z prowadzonym przeciwko wnioskodawcy i uczestniczce postępowaniem egzekucyjnym). Łącznie w okresie od listopada 2002 roku do marca 2011 roku uczestniczka pobrała pożytki z tytułu najmu w wysokości 77.309,67 zł. Od 1 kwietnia 2011 roku czynsz najmu otrzymują po połowie, po 360 zł, J. M. oraz L. M..

W marcu 2000 roku na działce oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) położonej w S. przy ul. (...), małżonkowie rozpoczęli budowę domu jednorodzinnego. Po zakończeniu budowy w 2003 roku J. M. wprowadził się do niego i zamieszkuje tam do chwili obecnej. Wartość rynkowa działki oznaczonej nr (...) według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej między małżonkami i według cen obecnych wynosi 437.600 zł. Wartość nakładów na posadowiony na tej działce dom mieszkalny na dzień 26 września 2000 roku wyniosła 115.300 zł. Łącznie wartość nieruchomości objętych wspólnością według cen aktualnych wynosi 552.900 zł. Na dzień ustania wspólności majątkowej między małżonkami na rachunkach bankowych, tj. rachunku bieżącym oraz pięciu rachunkach lokaty terminowej, prowadzonych przez Bank (...) S.A. na rzecz L. M., zgromadzona była kwota 133.734,91 zł.

Sąd odwołał się do art. 31 k.r. i o. w brzmieniu obowiązującym w dacie ustania między stronami wspólności ustawowej, więc przed nowelizacją Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonaną na mocy ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004, Nr 162, poz. 1691). Uznano, że wszystkie opinie biegłego (dotyczące wyceny działek nr (...) wraz z pisemną opinią uzupełniającą, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wraz z ustną opinią uzupełniającą, działki nr (...), działek (...) oraz udziału w nieruchomości położonej w P.) zostały sporządzone prawidłowo, były logiczne i w jasny sposób przedstawiały zastosowaną w nich metodę wyceny; uznano je za wiarygodne. Ustalenia biegłego nie zostały zakwestionowane przez wnioskodawcę, który w piśmie procesowym z dnia 4 marca 2013 roku oświadczył, że wnosi o dokonanie podziału majątku wspólnego stron z uwzględnieniem wartości nieruchomości wynikającej z wyceny sporządzonej przez biegłego sądowego. Stanowisko kuratora uczestniczki, który konsekwentnie w toku całego postępowania nie zgadzał się z ustaleniami biegłej, nie zasługiwało na uwzględnienie, pozbawione było merytorycznych argumentów. Ponadto w piśmie procesowym z 13 marca 2013 roku wniósł o dokonanie podziału majątku stron z uwzględnieniem tych wartości. Sąd uzyskał z Banku (...) informację, że w skład majątku wspólnego weszły również środki finansowe, które w dniu ustania wspólności majątkowej były zgromadzone na rachunkach bankowych (bieżącym i lokat terminowych) L. M., w łącznej kwocie 133.734,91 zł. Ustalono, że L. M. pobrała pożytki z wynajmu lokalu położonego w P. przy ul. (...) w okresie od listopada 2002 roku do marca 2011 roku w łącznej kwocie 77.309.67 zł. Według Sądu nie zasługiwało na uwzględnienie stanowisko kuratora uczestniczki, że do jej majątku powinna zostać doliczona nie całość, lecz połowa pobranych pożytków, co wynika z art. 207 k.c. podziału majątku wspólnego dokonano uwzględniając zgodne stanowiska stron w tym przedmiocie. Sąd nie znalazł podstaw do przyznania uczestniczce połowy środków zgromadzonych na należących do niej rachunkach bankowych, skoro środki te pozostawały wyłącznie w jej dyspozycji. W konsekwencji kwota 133.734,91 zł w całości została przyznana L. M.. Sąd po rozliczeniu wartości składników majątkowych przyznanych stronom zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 45.121,84 zł tytułem dopłaty. Termin spłaty ustalono na 6 miesięcy uznając za wystarczający do zgromadzenia wymaganej kwoty. Wniosek J. M. w zakresie rozliczenia nakładów i wydatków poczynionych przez niego z majątku osobistego na działkę gruntu oznaczoną numerem 23/7 po ustaniu wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami w kwocie 362.498 zł został oddalony. Za niezasadne uznano obciążanie uczestniczki połową poczynionych nakładów, skoro nigdy z niej nie korzystała. Wynagrodzenie kuratora ustalono zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 sierpnia 1982 roku w sprawie stawek, warunków przyznawania i wypłaty ryczałtu przysługującego sędziom i pracownikom sądowym za dokonanie oględzin oraz stawek należności kuratorów w związku z § 7 ust. 1 pkt 10 w zw. z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Postanowienie zostało zaskarżone w całości apelacją przez kuratora uczestniczki. W zakresie punktu IV. postanowienia domagano się jego zmiany przez zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym kwoty 15.252,55 zł płatnej w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności; w odniesieniu do punktu VI. kurator wniósł o jego zmianę przez przyznanie kuratorowi nieznanej z miejsca pobytu uczestniczki od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wynagrodzenia w kwocie 7.200 zł powiększonego o należny podatek VAT, z tytułu udziału w postępowaniu przed Sądem I instancji. Kurator ewentualnie domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. przez uznanie, że uczestniczka była wyłączną dysponentką środków w kwocie 133.734,91 zł zgromadzonych na jej rachunkach bankowych oraz pożytków w kwocie 77.309,67 zł pobranych tytułem wynajmu lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...). Zarzucono także naruszenie przepisów § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 sierpnia 1982 roku w sprawie stawek, warunków przyznawania i wypłaty ryczałtu przysługującego sędziom i pracownikom sądowym za dokonanie oględzin oraz stawek należności kuratorów w zw. z § 7 ust. 1 pkt 10 w zw. z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, co doprowadziło do zasądzenia na rzecz kuratora uczestniczki wynagrodzenia w kwocie 3.600 zł, zamiast wynagrodzenia w kwocie 7.200 zł, powiększonej o należny podatek VAT.

Według uczestniczki, powinna ona otrzymać ½ środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz ½ pożytków uzyskanych z wynajmu lokalu mieszkalnego, więc do jej majątku powinny zostać doliczone kwoty: 66.867,45 zł i 38.654,84 zł, łącznie 105.522,3 zł zamiast 211.044,58 zł. Po rozliczeniu wartości przedmiotów majątkowych przyznanych stronom w ocenie apelującej na jej rzecz powinna być zasądzona kwota 15.252,55 zł.

Materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie, że środki w kwocie 133.734,91 zł i 77.309,67 zł znajdowały się w wyłącznej dyspozycji uczestniczki i z uwagi na to powinny zostać doliczone do jej majątku. Udowodnienie tej okoliczności spoczywało na wnioskodawcy. Poczynienie rozważanego ustalenia przez Sąd jedynie na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz wyjaśnień wnioskodawcy, że nie wie co stało się z tymi środkami, stoi w sprzeczności ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Obecność środków w kwocie 133.734,91 zł na rachunkach bankowych uczestniczki została ustalona na moment ustania wspólności majątkowej pomiędzy uczestnikami, na dzień 26 września 2000 roku. Uczestnicy pozostają w faktycznej separacji od 17 września 2010 roku, a wspólne gospodarstwo domowe prowadzili aż do 2003 roku. Wysoce prawdopodobne jest, że wnioskodawca również dysponował wskazywanymi środkami, w szczególności tymi znajdującymi się na rachunkach bankowych uczestniczki w momencie ustania wspólności majątkowej pomiędzy uczestnikami.

W ocenie apelującej Sąd w sposób niezgodny z przepisami obowiązującego prawa zasądził kuratorowi uczestniczki wynagrodzenie w kwocie 3.600 zł, zamiast wynagrodzenia w kwocie 7.200 zł.

Wnioskodawca domagał się oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna.

Ponowne rozpoznanie sprawy w postępowaniu apelacyjnym, wyrażające się w ponownym ustaleniu stanu faktycznego sprawy i jego ocenie prawnej prowadzi do wniosków analogicznych, jak przedstawione przez Sąd I instancji. Sąd Odwoławczy przyjmuje ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny za własne ustalenia, bez konieczności ponownego jego przytaczania. W postępowaniu odwoławczym zaistniała jednak konieczność poczynienia ustaleń faktycznych w odniesieniu do wartości praw rzeczowych wchodzących w skład majątku wspólnego; operaty szacunkowe sporządzono w postępowaniu pierwszoinstancyjnym w okresie dłuższym, niż rok przed rozprawą apelacyjną. W postępowaniu o podział majątku wspólnego mają zastosowanie zasady określania wartości nieruchomości przewidziane w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 roku, poz. 2603 z późn. zm.). Wydana w postępowaniu sądowym opinia określająca wartość nieruchomości (operat szacunkowy) wymaga potwierdzenia aktualności przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego, jeżeli upłynął ustawowy termin do jej wykorzystania w sprawie lub zaistniały okoliczności wymagające potwierdzenia aktualności, niezależnie od upływu terminu do wykorzystania opinii w sprawie (por. np.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2010 roku, V CSK 13/10).

W postępowaniach działowych merytoryczny charakter postępowania odwoławczego realizuje także art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.; w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami skład i wartość tego majątku ustala Sąd. Według utrwalonego orzecznictwa, skład i stan majątku jest istotny według stanu z dnia ustania wspólności, natomiast wartość majątku powinna być ustalona według cen z chwili dokonywania podziału, więc zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c.). Konieczność ustalenia wartości przedmiotu działu jest zatem aktualna w chwili zamknięcia rozprawy przed Sądem I, jak i II instancji. W postępowaniu cywilnym ustalenia faktów mogą odbywać się na podstawie przeprowadzonych dowodów albo w sposób bezdowodowy w oparciu o przyznane twierdzenia o faktach (art. 229 k.p.c.) albo o przyznanie milczące (art. 230 k.p.c.). Wobec merytorycznego charakteru postępowania odwoławczego, w rozpoznanej sprawie obowiązkiem Sądu II instancji było ustalenie z urzędu wartości składników wchodzących w skład majątku wspólnego, co stanowi wyraz zasady inkwizycyjności, traktowanej obecnie jako wyjątek od zasady kontradyktoryjności (art. 232 k.p.c.) charakterystycznej dla procesu. W postępowaniu przed Sądem II instancji strony wzajemnie przyznały twierdzenia o wartości nieruchomości i praw rzeczowych wchodzących w skład majątku wspólnego; fakty te nie wymagały zatem dowodów (art. 229 k.p.c.). W konsekwencji za fakty niewymagające dowodu przed Sądem II instancji uznano wartość składników majątkowych wymienionych przez Sąd w postanowieniu działowym w punktach I. podpunktach 1. – 9.

Sąd I instancji prawidłowo ocenił materiał dowodowy sprawy w odniesieniu do ustalenia, że wyłącznie w dyspozycji uczestniczki znajdowały się pożytki uzyskane z wynajmu lokalu mieszkalnego w P. za okres od listopada 2002 roku do marca 2011 roku, więc po ustaniu wspólności majątkowej w dniu 26 września 2000 roku. Z informacji od zarządcy nieruchomości (karta 288) wynika, że kwoty stanowiące czynsz najmu były przekazywane wyłącznie na rachunek bankowy uczestniczki. Dla ustalenia, że kwota ta została zużyta także na potrzeby rodziny albo potrzeby wnioskodawcy konieczny jest materiał dowodowy stanowiący ku temu podstawę. Z konsekwentnych zeznań wnioskodawcy wynika zaś, że kwoty najmu czynszu były w wyłącznej dyspozycji wnioskodawczyni. Nie istnieje materiał dowodowy, który mógłby stanowić podstawę przeciwnych ustaleń. Wbrew twierdzeniom apelującej, na podstawie materiału dowodowego sprawy jedynym możliwym ustaleniem faktycznym jest przypisanie uczestniczce wyłącznej dyspozycji przychodami z rzeczy wspólnej w całości. Zgodnie z art. 207 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. i art. 46 k.r. i o. przychody z rzeczy wspólnej przypadają małżonkom stosownie do ich udziałów, w rozpoznanej sprawie w częściach równych. Dokonując rozliczeń stron Sąd respektował tę zasadę. Przyznanie uczestniczce całości przychodów z obowiązkiem spłaty połowy wnioskodawcy, przy ustaleniu, że wnioskodawca nie korzystał z nich, jest zabiegiem respektującym art. 207 k.c.

W odniesieniu do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym prawidłowe jest ustalenie, że objęte są wspólnością, skoro istniały w dacie jej ustania, 26 września 2000 roku. Podobnie jak w odniesieniu do przychodów z najmu lokalu mieszkalnego, brak jest podstaw do ustaleń odmiennych od poczynionych przez Sąd I instancji. Z zeznań wnioskodawcy wynika, że po ustaniu wspólności pieniądze zgromadzone przez uczestniczkę zostały przez nią zainwestowane, dokładnie nie wiedział w jaki sposób i nie korzystał z tych środków. Przy braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych nie ma podstaw do podważenia wiarygodności zeznań uczestnika ani poczynienia odmiennych ustaleń zgodnych z postulatami apelującej. W konsekwencji Sąd prawidłowo ocenił materiał dowodowy sprawy i poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, nie naruszając art. 233 § 1 k.p.c., 227 k.p.c. i 232 k.p.c. ani prawa materialnego – art. 6 k.c. przez niewłaściwe obciążenie stron ciężarem dowodu w znaczeniu materialnoprawnym.

Stosownie do § 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 sierpnia 1982 roku w sprawie stawek, warunków przyznawania i wypłaty ryczałtu przysługującego sędziom i pracownikom sądowym za dokonanie oględzin oraz stawek należności kuratorów wysokość wynagrodzenia kuratorów zależy od rodzaju sprawy, stopnia jej zawiłości i nakładu pracy, a wysokość wynagrodzenia kuratorów będących adwokatami nie może przekraczać stawek zasadniczego wynagrodzenia przewidzianego tymi przepisami. Z regulacji tej wynika, że wynagrodzenie kuratora będącego adwokatem nie może być wyższe niż wynikające ze „stawek”, może być niższe, a w każdej sytuacji zależy od kryterium rodzaju sprawy, stopnia jej zawiłości i nakładu pracy. Rozpoznana sprawa, mimo że dotyczy majątku wspólnego o znacznej wartości, nie należała do spraw o najwyższym stopniu trudności i wobec tego nie jest uzasadnione przyznanie wynagrodzenia w najwyższej możliwej stawce zasadniczego wynagrodzenia (obecnie minimalnej) - 7.200 zł (§ 7 ust. 1 pkt 10 w zw. z § 6 pkt 7 cytowanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu). W sprawie ustalenie składu i wartości majątku nie było skomplikowane, nie zgłoszono roszczeń o rozliczenie nakładów na majątek wspólny wymagających skomplikowanego postępowania dowodowego, podobnie niebudzący wątpliwości był sposób podziału majątku. Mając na uwadze kryteria z § 3 cytowanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 sierpnia 1982 roku w sprawie stawek, warunków przyznawania i wypłaty ryczałtu przysługującego sędziom i pracownikom sądowym za dokonanie oględzin oraz stawek należności kuratorów wysokość wynagrodzenia kuratorów Sąd prawidłowo przyznał wynagrodzenie kuratorowi w wysokości 3.600 zł. Konsekwentnie w postępowaniu apelacyjnym przyznano kuratorowi reprezentującemu uczestniczkę kwotę 1.800 zł kierując się dyspozycją § 13 ust. 1 pkt 1 cytowanego Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu

Według art. 520 § 1 k.p.c. zasadą jest, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. W rozpoznanej sprawie interesy uczestników był sprzeczne, jednak wynik postępowania apelacyjnego nie daje podstaw do stosunkowego rozdzielenia zwrotu kosztów lub włożenia obowiązku zwrotu na jednego z uczestników w całości (art. 520 § 2 k.p.c.). Apelacja została oddalona, jednakże nie stanowi to podstawy do zastosowania art. 520 § 3 k.p.c.; w konsekwencji nie ma podstaw do odstąpienia od zasady ponoszenia przez strony kosztów postępowania apelacyjnego we własnym zakresie.