Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale oskarżyciela publicznego Tomasza Szczęśniaka

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2017 r.

sprawy P. C.

oskarżonego z art. 107 § 1 kks

na skutek apelacji, wniesionej przez Mazowiecki Urząd Celno –Skarbowy w Warszawie

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 20 marca 2017 r. sygn. akt II K 1162/16

wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Mińsku Mazowieckim do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ka 410/17

UZASADNIENIE

P. C. został oskarżony o to, że od dnia 5 maja 2011 r. do dnia 9 czerwca 2011 r. w C. w lokalu Sklep (...), (...), (...)-(...) C., dopuścił do urządzania i prowadzenia gier na automacie o wygrane rzeczowe przy wykorzystaniu automatu o nazwie H. (...), nr fabryczny (...), bez stosowanego zezwolenia Ministra Finansów na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o wygrane rzeczowe,

tj. o czyn z art. 107 § 1 kks

Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim wyrokiem z dnia 20 marca 2017 r., sygn. II K 1162/16:

I.  oskarżonego P. C. uniewinnił od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II.  na podstawie art. 230 § 2 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks zwrócił „ (...) z siedzibą w E.” dowód rzeczowy w postaci:

- automatu H. (...), numer (...), przechowywanego za pokwitowaniem (...) nr (...),

- środki pieniężne w kwocie 1205 (tysiąca dwustu pięciu) złotych, przechowywane za pokwitowaniem (...) nr (...);

III.  na podstawie art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelację od przedstawionego wyżej wyroku wniósł oskarżyciel publiczny Naczelnik Mazowieckiego Urzędu Celno – Skarbowego w Warszawie, zaskarżając go w całości.

Orzeczeniu temu zarzucił:

1)  na podstawie art. 438 pkt 1 kpk obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a)  art. 107 kks w związku z art. 10 § 3 kks poprzez uznanie, iż w zaistniałym stanie faktycznym czyn zabroniony został popełniony w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca jego bezprawność, co skutkowało wydaniem zaskarżonego wyroku;

b)  art. 1 § 1 kks w zw. z art. 107 § 1 kks w zw. z art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, poprzez przyjęcie, że oskarżony nie popełnił przestępstwa, o którym mowa w art. 107 § 1 kks, albowiem przepisy art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, w ich pierwotnym brzmieniu, nie mogą mieć zastosowania z powodu braku procedury notyfikacyjnej tej ustawy Komisji Europejskiej;

2)  na podstawie art. 438 pkt 2 kpk obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 kpk, przez:

a)  dowolną i jednostronną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, dokonaną z naruszeniem wskazań wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego, a przejawiającą się w szczególności w bezgranicznym obdarzeniu wiarą wyjaśnień oskarżonego, dowolne uznanie przez Sąd Rejonowy, że oskarżony miał prawo pozostawać w przekonaniu, że brak procedury notyfikacji ustawy o grach hazardowych uchyla bezprawność jego czynów pomimo znajomości przepisów ustawy o grach hazardowych (poprzez swoiste „zabezpieczenie się” w niniejszej sprawie w prywatne opinie prawne) i skazania go kilkoma prawomocnymi wyrokami za urządzanie i prowadzenie w przeszłości gier na automatach wbrew przepisom ustawy.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów, oskarżyciel publiczny – Naczelnik Mazowieckiego Urzędu Celno – Skarbowego w Warszawie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie apelacyjnej nie stawił się oskarżony P. C. – o terminie zawiadomiony prawidłowo. Przedstawiciel Urzędu Celnego poparł apelację i wniosek w niej zawarty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela publicznego jako zasadna w zasadniczej części, zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy w sposób schematyczny i pobieżny, ograniczając się do wyrażenia aprobaty dla określonego poglądu, bez wgłębienia się w istotę rozpoznawanej sprawy, wydał i uzasadnił swoje rozstrzygnięcie, a w treści tegoż uzasadnienia, nie dokonał potrzebnych rozważań faktycznych i prawnych – w szczególności w odniesieniu do art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, co dla treści zaskarżonego wyroku ma ogromne znaczenie.

Przypomnieć w tym miejscu należy, iż przestępstwo z art. 107 kks ma charakter blankietowy, tj. nie precyzuje samodzielnie znamion czynu zabronionego, a odsyła w tym zakresie do ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, zaś dla jego zastosowania konieczne jest uwzględnienie regulacji zawartych w przepisach w/w ustawy. Istota problemu, którego rozwiązanie jest decydującym dla treści wyroku, sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy przepisy art. 14 ust. 1, jak i art. 6 ust. 1 w/w ustawy, uzupełniające normę blankietową zawartą w art. 107 kks, mają charakter techniczny, dotyczą praktycznie jednej kwestii i należy rozpatrywać je łącznie. W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż chociaż Sąd I instancji dostrzegł, iż przepis art. 6 ust. 1 w/w ustawy nie ma charakteru technicznego – nie wyciągnął jednak z tej okoliczności prawidłowych wniosków.

Przedmiotowa sprawa należy do wielkiej grupy spraw rozstrzygniętych lub zawisłych przed polskimi sądami, w których oskarżonym zarzucono popełnienie przestępstwa karnoskarbowego z art. 107 kks, a w których poszczególne rozstrzygnięcia weryfikowane były przez wszelkie instancje sądów powszechnych, a swoje stanowisko zajmowały także Sąd Najwyższy, Trybunał Konstytucyjny, a nawet Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W motywach zaskarżonego wyroku Sąd I instancji przeprowadza analizę stanu prawnego dotyczącego ewentualnego zastosowania art. 107 § 1 kks, który jako przepis blankietowy odsyła do odpowiednich przepisów ustawy o grach hazardowych m. in. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1. Orzecznictwo w tej materii na przestrzeni ostatnich lat rzeczywiście było niejednolite.

Niemniej jednak, udzielając odpowiedzi na zagadnienie prawne przedstawione przez Prokuratora Generalnego, 19 stycznia 2017 r. po przeprowadzeniu analizy dotychczasowych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE oraz wydanych przez Sąd Najwyższy, w tym tych, na które powołał się Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak i tych przytoczonych przez oskarżyciela w apelacji, Sąd Najwyższy ostatecznie podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów o następującej treści: „Kolizja prawa krajowego z prawem unijnym, w świetle zasady bezpośredniego stosowania prawa Unii Europejskiej (art. 91 ust. 3 Konstytucji) może prowadzić do zastąpienia przepisów krajowych uregulowaniami prawa unijnego albo do wyłączenia normy prawa krajowego przez bezpośrednio skuteczną normę prawa Unii Europejskiej. W konsekwencji norma nie stosowania krajowego przepisu technicznego, którego projektu nie notyfikowano Komisji Europejskiej wynikająca z dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998r. ze zm.), wyłącza możliwość zastosowania w sprawie o przestępstwo z art. 107§1 kks, przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych (Dz. U z 2015r. poz. 612) w pierwotnym brzmieniu. Natomiast art. 6 ust. 1 tej ustawy mógł i może nadal stanowić uzupełnienie normy blankietowej zawartej w art. 107 § 1 kks, o ile okoliczności faktyczne konkretnej sprawy pozwalają na ustalenie, że przepis ten ma zastosowanie i został naruszony” (LEX nr 2188435).

W uzasadnieniu powyższej uchwały, Sąd Najwyższy kategorycznie wypowiedział się, że kwestia technicznego charakteru przepisu art. 14 ust. 1 ugh w aspekcie dyrektywy 98/34/WE i w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE nie może budzić wątpliwości. A zatem apelacja w części dotyczącej art. 14 ust. 1 ugh (zarzut 1b), w której oskarżyciel publiczny sugeruje wypełnienie tegoż przepisu jest niezasadna. W tej sytuacji rozważania Sądu I instancji w zakresie przepisu art. 14 ust. 1 ugh należy podzielić.

W odniesieniu zaś do art. 6 ust. 1 ugh, Sąd Najwyższy w uzasadnieniu omawianej uchwały sprecyzował, że w ślad za stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zaprezentowanym w wyroku z dnia 13 października 2016r. w sprawie C-303/15, należy uznać, że przepis ten nie stanowi przepisów technicznych w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE, w związku z czym projekt tego uregulowania nie podległ notyfikacji Komisji Europejskiej.

Dodatkowo w kwestii określenia charakteru przepisów art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ugh nadmienić warto, że również sądy administracyjne, procedując na gruncie deliktu administracyjnego z art. 89 ust. 1 ugh polegającego m. in. na urządzaniu gry hazardowej bez koncesji lub poza kasynem gry zajmowały jednolite stanowisko, że art. 6 ust. 1 ugh dotyczy tzw. podmiotowej reglamentacji działalności gospodarczej w zakresie urządzania gier hazardowych i w związku z tym nie stanowi przepisu technicznego wymagającego notyfikacji, natomiast art. 14 ust. 1 ugh ma charakter techniczny i w związku z tym, że nie był notyfikowany nie może być stosowany, co w konsekwencji nie daje możliwości wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 89 ugh (np. wyrok NSA z 20 października 2015r., II GSK 1795/15 Legalis 1362863, wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 18 stycznia 2017r., II SA/Go 887/16, Lex 2201086).

W świetle wyżej zaprezentowanych stanowisk, nie budzi żadnych wątpliwości, że spośród dwóch omawianych przepisów jedynie art. 14 ust. 1 ugh ma charakter techniczny i z tego powodu podlegał on obowiązkowej notyfikacji, czego polski ustawodawca zaniechał, czyniąc to dopiero poprzez notyfikację Komisji Europejskiej projektu nowelizacji ustawy o grach hazardowych, która weszła w życie w dniu 3 września 2015r. (Ustawa z dnia 12 czerwca 2015r. o zmianie ustawy o grach hazardowych – Dz. U. z 2015r. poz. 1201).

W tej sytuacji stwierdzić trzeba, że o ile zasadnie Sąd Rejonowy przyjął, iż art. 14 ust. 1 ugh, z uwagi na jego techniczny charakter i brak notyfikacji, nie może być stosowany jako podstawa odpowiedzialności karnej oskarżonego, to jednak rację należało przyznać skarżącemu w zakresie, w jakim wywodził, że art. 6 ust. 1 ugh może być podstawą odpowiedzialności karnej P. C..

Przepis art. 6 ust. 1 ugh dotyczy tzw. podmiotowej reglamentacji działalności gospodarczej w zakresie urządzania gier hazardowych i wymagań stawianych urządzającemu gry na automatach, natomiast nie przesądza o tym, że posiadacz takiej koncesji powinien urządzać gry na automatach wyłącznie w kasynie gry. Działalność w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, w tym turniejów gry pokera, gier w kości oraz gier na automatach, bez względu na jej formę prawną, urządzana bez koncesji poza kasynem gry, jest zawsze działalnością nielegalną prowadzoną wbrew normie wynikającej z art. 6 ust. 1 ugh i stanowi przestępstwo z art. 107§1 kks, zaś od 3 września 2015r. w ramach odesłania zawartego w art. 107§1 kks także narusza art. 14 ust. 1 ugh. Regulacja ustawy o grach hazardowych jest jednoznaczna i prowadzi do wniosku, że każda działalność w zakresie gier na automatach wymaga koncesji na prowadzenie kasyna gry. Jeżeli prowadzący taką działalność, wprawdzie posiada koncesję, ale urządza grę na automatach niezgodnie z jej wymogami, albo wbrew warunkom technicznym przewidzianym w art. 14 ust. 1 ugh, to wyłącznie ten ostatni przepis ustawy o grach hazardowych znajdzie zastosowanie w sprawie o przestępstwo z art. 107§1 kks, pod warunkiem, że czyn ten został popełniony po notyfikacji art. 14 ust. 1 ugh i jego wejściu w życie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych działalność w zakresie gier na automatach może być prowadzona tylko na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry. W sytuacji, gdy oskarżony takiej koncesji nie posiadał i się o nią nie starał, nie miał prawa bez naruszenia przepisów ustawy o grach hazardowych – w ogóle prowadzić jakiejkolwiek działalności w zakresie gier na automatach. Oznacza to, że jego działalność w tym zakresie była działalnością nielegalną.

Dopuszczalności skazania na postawie art. 107 § 1 kk w zw. z art. 6 ust. 1 ugh stała się także przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 24 marca 2017 r., sygn. V KK 23/17 orzekł, iż przepis art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych nigdy nie miał charakteru technicznego (LEX nr 2261755). W innym judykacie, wydanym w tym samym dniu, Sąd Najwyższy spójnie z powyższym stwierdził, iż przepis art. 6 ust. 1 ugh w odróżnieniu od przepisu art. 14 ust. 1 tej ustawy w pierwotnym brzmieniu, może stanowić, samodzielnie, uzupełnienie normy blankietowej zawartej w art. 107 § 1 kks (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2017 r., sygn. V KK 28/17, Legalis Numer 1587122).

Skoro zaś art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych) nie jest przepisem technicznym w rozumieniu art. 1 dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, to fakt nienotyfikowania jego projektu Komisji Europejskiej nie stanowił okoliczności wyłączającej ściganie osoby, która przez jego naruszenie wypełniła swoim czynem znamiona przestępstwa z art. 107 § 1 kks (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2017 r., sygn. V KK 20/17, Legalis Numer 1580580).

Reasumując powyższe rozważania, przepisy art. 14 ust. 1 ugh i art. 6 ust. 1 tej ustawy nie mają charakteru przepisów nierozerwalnie ze sobą powiązanych, czy też subsydiarnych względem siebie, w konsekwencji czego wystarczającym jest ustalenie, że oskarżony naruszył art. 6 ust. 1 ugh, aby skazać go przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 kks.

Różnice między nimi wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 marca 2017 r., sygn. V KK 21/17 wskazując, iż nie jest tak, że skoro oskarżonemu zarzucono, że "urządzał pod pozorem gry na symulatorze grę na automacie do gier hazardowych w miejscu do tego nieprzeznaczonym" (czyli poza kasynem gry), a więc wyłącznie wbrew normie wyrażonej w art. 14 ust. 1 ugh, który to przepis w brzmieniu obowiązującym w chwili popełnienia czynu zarzucanego oskarżonemu nie był notyfikowany Komisji Europejskiej, to tym samym nie jest możliwe przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnoskarbowej z art. 107 § 1 kks w związku z naruszeniem art. 6 ust. 1 ugh. Nie ulega bowiem wątpliwości, że opis czynu zarzucanego oskarżonemu nie ogranicza się do "urządzania gier na automacie do gier hazardowych w miejscu do tego nieprzeznaczonym", ale obejmuje także prowadzenie wspólnie z inną osobą "przedsięwzięcia" (które sam określił jako "działalność gospodarcza"), polegającego na urządzaniu takiej gry "wbrew przepisom ustawy i bez zezwolenia” (LEX nr 2258063).

Można wyobrazić sobie przy tym sytuację, w której uprawniony podmiot, posiadający koncesję na prowadzenie kasyna, urządzi jednocześnie grę na automatach w kasynie (legalnie) i przykładowo w lokalach gastronomicznych do tego nieprzeznaczonych (nielegalnie).

Jeszcze raz podkreślić należy, iż przepis art. 6 ust. 1 ugh obowiązywał i w chwili (w dniu 5 maja 2011 r.) zawierania przez oskarżonego umowy dzierżawy powierzchni w sklepie spożywczym w C., na której to stał automat do gry i po dniu 3 września 2015 r., tj. już po wejściu w życie ustawy zmieniającej ugh, gdyż przepis ten nie miał charakteru technicznego i nie podlegał notyfikacji, stąd posiadał moc prawną i winien być stosowany. Tymczasem, jak wskazuje stan dowodów zgromadzonych w tej sprawie, oskarżony działalność w zakresie organizowania gier na automatach zaczął prowadzić dużo wcześniej, zapadały wobec niego kolejne prawomocne wyroki skazujące – początkowo na stosunkowo niewysokie kary grzywny, których, w ocenie Sądu Okręgowego dotkliwość nie była na tyle nasilona, aby spełniły one cele kary i przekonały oskarżonego o nieopłacalności dalszego naruszania porządku prawnego. Uprawnioną w tej sytuacji jest konstatacja, iż oskarżony lekceważył kolejne zapadające wobec niego wyroki, a ewentualne kary grzywny były przez niego wkalkulowane w koszty prowadzenia działalności tego typu - zyski z jej prowadzenia niewątpliwe były niemałe i przez to świadomie ponosił on ryzyko związane z tym, że zapaść może wobec niego kolejny prawomocny wyrok skazujący go za przestępstwo karnoskarbowe z art. 107 § 1 kks. Wstawienie automatu do gry sklepie spożywczym w małej miejscowości, jaką jest C., dodatkowo prowadzi do wnioskowania o tym, iż oskarżony dążył do prowadzenia gier poza kasynem, a także zminimalizowania samej możliwości tzw. „wpadki” i co za tym idzie, zatrzymania automatu przez funkcjonariuszy Izby Celnej. Poza jakimkolwiek sporem pozostaje, iż oskarżony P. C. nie posiadał koncesji na prowadzenie kasyna gry i nawet się o nią nie ubiegał, i właśnie ta okoliczność, zdaniem Sądu Okręgowego, ma priorytetowe znaczenie przez pryzmat blankietowego przepisu art. 107 § 1 kks uzupełnionego o art. 6 ust. 1 ugh. Nie można zgodzić się z poglądem Sądu Rejonowego zaprezentowanym na k.353v, z którego ma wynikać, że skoro liczba automatów do gry nie przekraczała 5 i nie była wyższa niż 70, to nie mamy do czynienia z nielegalną działalnością. O powyższej kwestii wielokrotnie wypowiadał się Sąd Okręgowy w Siedlcach, orzeczenia były publikowane, a zatem nie ma potrzeby ponownego powtarzania tych samych argumentów.

Powyższe uwagi czynione do art. 6 ust.1 ugh wykluczają przyjęcie , że oskarżony działał w błędzie co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego – art. 107§1 kks w zw. z art. 10§3 kks. Treść Ustawy o grach hazardowych nigdy nie budziła wątpliwości, a zatem argumentacja zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w ocenie Sądu II instancji, nie może być podstawą wyroku uniewinniającego. Wydaje się, że Sąd Rejonowy nadał zbyt dużą rangę kontrowersjom interpretacyjnym dotyczącym dopuszczalności stosowania przepisu art. 6 ust 1 ugh z uwagi na zaniechanie jego notyfikacji Komisji Europejskiej, co okazało się zbędne. Sąd Rejonowy nie poddał wnikliwej ocenie zachowania oskarżonego z uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na ocenę jego świadomości w zakresie karalności podejmowanych przez niego działań, a które zasadnie wskazał skarżący. Rozbieżności w orzecznictwie w sferze stosowania art. 6 ust. 1 w sprawach o czyn z art. 107§1 kks nie oznaczały, że w postępowaniach tego rodzaju zapadały i uprawomocniały się wyłącznie rozstrzygnięcia uniewinniające lub umarzające postępowania. Jak już wskazano we wcześniejszej części niniejszego wywodu, w karcie karnej oskarżonego widnieje niejeden prawomocny wyrok skazujący go za czyn z art. 107 § 1 kks.

Kodeks Karny Skarbowy w przepisie art. 10 § 4 kks posługuje się pojęciem „nieświadomości karalności czynu”. Polega ona na przekonaniu sprawcy, że dane zachowanie nie jest penalizowane. Zgodzić się należy z poglądem, iż tradycyjne karnistyczne rozróżnienie: "błąd co do faktu" – "błąd co do prawa" może prowadzić do pewnych nieporozumień na gruncie prawa karnego skarbowego ( R. Hałabura, Umyślność, wina i błąd). Różnica pomiędzy prawem karnym powszechnym a skarbowym polega na tym, że to pierwsze penalizuje zachowania, których charakter w większości można rozpoznać bez szczególnej znajomości prawa, inaczej niż w prawie karnym skarbowym dotyczącym zachowań, których charakter określają przepisy prawa finansowego. Różnica ta ma takie konsekwencje, że o ile na gruncie powszechnego prawa karnego nieznajomość przepisów przekłada się na nieświadomość tego, że czyn jest bezprawny i karalny, o tyle na gruncie prawa karnego skarbowego wpływa również na umyślność. Prawo finansowe pełni podwójną rolę w tym sensie, że określa znamiona (cechy konstytutywne) poszczególnych zachowań, a jednocześnie decyduje o ich bezprawności ( R. Hałabura , Umyślność, wina i błąd).

Jak trafnie zauważa Z. Radzikowska (Z problematyki błędu, s. 181 i n.) błąd w postaci nieświadomości tego, że działa się "wbrew przepisom" może oznaczać dwie sytuacje: w pierwszej sprawca nie zna dopełniającego blankietową dyspozycję karną przepisu prawa finansowego, a co za tym idzie, nie wie także, że jego naruszenie jest zabronione przez prawo karne skarbowe, w drugiej zaś sprawca znając przepis prawa finansowego (czyli wiedząc, że jego zachowanie jest w świetle tego przepisu bezprawne), nie wie tylko tego, że naruszenie tego przepisu jest także karalne przez prawo karne skarbowe (zob. Kodeks karny skarbowy. Komentarz pod red. prof. dr hab. L. Wilka, wyd. 2016, Legalis).

Przenosząc powyższe na grunt spraw dotyczących przestępstw z art. 107 § 1 kks decydująca jest świadomość istnienia normy dopełniającej przepis blankietowy (w tej sprawie art. 6 ust. 1 ugh i konieczności posiadania koncesji) oraz świadomość poniesienia ewentualnej odpowiedzialności karnej za naruszenie art. 107 § 1 kks dopełnionego konkretnym przepisem.

Oskarżony nie wykazał przy tym, aby nie był świadomy istnienia normy art. 6 ust. 1 ugh uzupełniającej przepis blankietowy art. 107 § 1 kks, wręcz przeciwnie – dokonując samodzielnej interpretacji przepisów prawa doszedł do wniosku, iż obowiązek uzyskania koncesji może zupełnie pominąć i to wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych.

Z oczywistych powodów P. C. braku karalności swej działalności doszukiwał się tylko w korzystnych dla siebie orzeczeniach i poglądach doktryny, wspartych sporządzanymi opiniami prywatnymi pozbawionymi jakiejkolwiek mocy powszechnie obowiązującej, na które powołuje się, nie posiadając źródła wiedzy w tym zakresie. Dodać należy, że orzeczenia skazujące dotyczące art. 107 kks były również wydawane i uzyskiwały walor prawomocności. Sąd Rejonowy w swojej ocenie pominął, że oskarżony jest osobą prowadzącą działalność „(...) w zakresie urządzania gier na automatach na terenie całego kraju, a zatem nie jest „przeciętnym obywatelem”, który nie był świadomy obowiązujących przepisów ustawy o grach hazardowych. Niewątpliwie oskarżony miał pełną świadomość obwiązujących przepisów prawa w zakresie prowadzonej działalności i od oskarżonego jako przedsiębiorcy należało więc wymagać oraz oczekiwać zachowania dużo wyższych, niż w przypadku zwykłego obywatela, standardów w zakresie dostosowania swych zachowań do obowiązującego porządku prawnego. Podkreślić trzeba, iż choć w orzecznictwie i doktrynie faktycznie istniała rozbieżność, jaką konsekwencję dla jednostki powoduje nienotyfikowanie przepisów technicznych, to nie było jakiejkolwiek rozbieżności co do samej treści ustawy o grach hazardowych, z której wyraźnie wynikało, iż zachowanie oskarżonego stanowi przestępstwo.

W ocenie Sądu Okręgowego trudno przyjąć, że oskarżony, który prowadził ten rodzaj działalności na przestrzeni kilku lat, nie miał świadomości tego, że w polskim porządku prawnym działalność polegająca na urządzaniu gier hazardowych była zawsze działalnością koncesjonowaną, a więc reglamentowaną przez państwo i w związku z tym, że w sposób uzasadniony mógł przyjmować, iż w czasie obowiązywania ustawy o grach hazardowych w jej pierwotnym brzmieniu, przedsiębiorca prowadzący tego rodzaju działalność nie musi posiadać stosownej koncesji. Takie wnioskowanie byłoby nieuprawnione, nawet w obliczu sporów powstałych na tle dopuszczalności stosowania przepisów ustawy o grach hazardowych, a osoba zajmująca się profesjonalnie tego rodzaju działalnością nie powinna podejmować zachowań, o których wie, że nie tylko są sprzeczne z wolą ustawodawcy, ale mogą skutkować odpowiedzialnością karną. Oskarżony nie uzyskując koncesji na prowadzenie kasyna gry, nie zaniechał jednak swej działalności do czasu ostatecznego wyjaśnienia tej kwestii, co najmniej godząc się na to, że swoim zachowaniem narusza przepis art. 6 ust. 1 ugh, a przez to popełnia przestępstwo skarbowe z art. 107§1 kks. Nieświadomość jest stanem braku jakiejkolwiek wiedzy na dany temat i należy ją odróżnić od wątpliwości, które jeżeli istniały po stronie oskarżonego, to wskazywały mu realną możliwość popełnienia przestępstwa. Sąd I instancji pominął w swoich rozważaniach, że występek z art. 107§1 kks jest karalny w razie jego umyślnego popełnienia, w obu postaciach zamiaru – bezpośrednim i ewentualnym.

Wobec tych wszystkich okoliczności nie sposób zaakceptować poglądu Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim, że oskarżony realizując znamiona czynu z art. 107§1 kks działał w błędzie uniemożliwiającym mu przypisanie przestępstwa skarbowego.

W konsekwencji powyższych uchybień, Sąd Okręgowy w Siedlcach uchylił w całości zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Sąd I instancji winien przeprowadzić postępowanie dowodowe w całości, dokonać na jego podstawie ustaleń faktycznych, przeanalizować w sposób właściwy stan prawny mający zastosowanie w niniejszej ustawie i uwzględnić uwagi poczynione w niniejszym uzasadnieniu.

Z tych względów, stosownie do treści art. 456 kpk w zw. z art. 437§ 1 i 2 kpk, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.