Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 558/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Magdalena Łukaszewicz

Protokolant:

st. sekr. sądowy Anita Topa

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2016 r. w Piszu

sprawy z powództwa G. B.

przeciwko M. T., D. T.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanych M. T. i D. T. solidarnie na rzecz powoda G. B. kwotę 40 000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.07.2015r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasądza od pozwanych M. T. i D. T. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1247,44 zł (jeden tysiąc dwieście czterdzieści siedem złotych 44/100 groszy)) tytułem kosztów sądowych.

IV.  Zasądza od pozwanych M. T. i D. T. solidarnie na rzecz powoda G. B. kwotę 2417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 558/15

UZASADNIENIE

G. B. wytoczył powództwo przeciwko M. T. i D. T. o zapłatę solidarnie:

- kwoty 40 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanym odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia,

- kwoty 1 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanym odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 21 grudnia 2012 roku wydanym w sprawie II K 155/12 pozwani zostali skazani za popełnienie czynu z art. 158 § 1 k.k., w wyniku którego powód doznał licznych obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy, stłuczenia z otarciami naskórka tułowia i kończyn górnych, skręcenia stawu skokowego, które to obrażenia naruszają czynność narządu ciała na okres poniżej 7 dni, a przede wszystkim doznał złamania kości dna oczodołu lewego z przemieszczeniem, neuropatią nerwu podoczodołowego z zaburzeniami widzenia, które to obrażenia stanowią średnio-ciężkie uszkodzenie ciała na okres powyżej 7 dni.

Nadto powód podniósł, że po pobiciu przeszedł operację w Klinice (...), odtwarzającą dno oczodołu. Wskutek odniesionych obrażeń i związanych z nimi dolegliwościami, zmuszony został do podjęcia leczenia neurologicznego, które to leczenia trwa do dnia dzisiejszego. Lekarz neurolog stwierdził u powoda encefalopatię pourazową, uszkodzenie nerwu okołoruchowego lewego, zespół depresyjno-lękowy oraz pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego. Powód ciągle cierpi na silne bóle i zawroty głowy, bóle kręgosłupa szyjnego, zaburzenia równowagi, pamięci, koncentracji, snu, dwojenie obrazu. W wyniku przedmiotowego pobicia stał się innym człowiekiem – skutki pobicia dotknęły jego sferę psychiczną również w zakresie szybkości myślenia i sprawności intelektualnej, która do momentu pobicia działała bez zarzutu, a obecnie dają się zauważyć pewne mankamenty. Odnośnie zaburzeń widzenia wskazana jest operacja zmierzająca do poprawy funkcji wzroku, co wiąże się jednak z pewnym ryzykiem.

Nadto powód podniósł, że w związku z przedmiotowym pobiciem odbył 10 prywatnych wizyt lekarskich, z których każda kosztowała 100 złotych.

Pozwani M. T. i D. T. w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwani zakwestionowali roszczenie powoda co do samej zasady, jak i co do wysokości. Ponadto, z daleko posuniętej ostrożności procesowej, podnieśli zarzut przyczynienia się powoda do powstania szkody.

Pozwani przyznali, że powołanym wyżej wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu zostali uznani winnymi popełnienia przestępstwa z art. 158 § 1 k.k. Niemniej jednak podali, że wskutek zdarzenia z dnia 1 stycznia 2012 roku sami doznali poważnych obrażeń. Pozwany M. T. na skutek ciosów zadanych mu przez powoda doznał złamania kości nosowych, urazów głowy, klatki piersiowej i obu przedramion, co potwierdza dokumentacja medyczna znajdująca się w aktach sprawy karnej.

Nadto pozwani podnieśli, że przedmiotowe zdarzenie zostało sprowokowane przez samego powoda, który wyzywał pozwanych słowami powszechnie uznanymi za obelżywe i uszkodził należący do nich samochód, co znajduje potwierdzenie w dokumentach załączonych do akt sprawy karnej. Zdarzenie zgłosiła policji dopiero kilkanaście godzin później żona powoda. Ani powód, ani obecna na miejscu zdarzenia żona powoda, nie wezwali policji w trakcie ani bezpośrednio po zdarzeniu.

Pozwani zakwestionowali, aby zgłaszane przez powoda dolegliwości miały związek z przedmiotowym zdarzeniem. Ponadto, zdaniem pozwanych, powód nie wykazał w żadnej mierze, aby poniósł koszty prywatnych wizyt lekarskich w kwocie po 100 złotych każda. Nadto nie wykazał, że poniesione przez niego wydatki na leczenie mają związek ze zdarzeniem z dnia 1 stycznia 2012 roku.

Sąd ustalił, co następuje:

W nocy z 31 grudnia 2011 roku na 1 stycznia 2012 roku w remizie strażackiej w miejscowości K. odbywała się zabawa sylwestrowa. W zabawie tej uczestniczyli między innymi M. T. i D. T. oraz G. B. z żoną. Między M. T., D. T. a G. B. doszło do konfliktu, który zakończył się pobiciem G. B..

(dowód: zeznania powoda k. 184; zeznania świadków M. A. k. 39v, A. C. k. 61v-62, częściowo A. M. k. 62v-63 i M. S. k. 63-64)

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 21 grudnia 2012 roku wydanym w sprawie II K 155/12, M. T. i D. T. zostali skazani na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania za to, że w dniu 1 stycznia 2012 roku w miejscowości K. wspólnie i w porozumieniu brali udział w pobiciu G. B. w ten sposób, że bili go rękami oraz kopali po całym ciele, czym narażali go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k., tj. za przestępstwo z art. 158 § 1 k.k.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Piszu z 21.12.2012r. k. 6-8)

W dniu 1 stycznia 2012 roku około godziny 12:00 G. B. został przyjęty na Szpitalny Oddział Ratunkowy Szpitala (...) w P. z powodu wielu urazów, których doznał w następstwie wskazanego wyżej pobicia.

W wyniku postępowania diagnostycznego, w tym badania radiologicznego, u G. B. stwierdzono: sińce okularowe okolicy obu oczodołów bez zaburzenia widzenia, niewielki obrzęk oraz otarcia naskórka okolicy obu stawów łokciowych, obrzęk okolicy lewego stawu skokowo-goleniowego oraz rozluźnienie więzadła piszczelowo-strzałkowego. G. B. nie wyraził zgody na unieruchomienie lewego stawu skokowo-goleniowego i opuścił szpital.

Tego samego dnia o godzinie 20:30 G. B. poddany został oględzinom w Komisariacie Policji w B., w wyniku których u G. B. stwierdzono: krwawe podbiegnięcia okularowe oczu z silnym obrzękiem tkanek miękkich wokół oczodołu lewego, podbiegnięcie krwawe za uchem lewym, otarcia skóry w obrębie obu łokci, obrzęk i zasinienie w okolicy nadgarstka lewego, liczne otarcia naskórka okolicy łopatkowej lewej, otarcia naskórka okolicy nerki prawej oraz obrzęk stawu skokowego lewego głównie w okolicy kostki bocznej.

W pierwszych dniach po pobiciu G. B. odczuwał bóle wielomiejscowe wynikające z doznanych obrażeń, w tym ból oczodołu lewego. Skarżył się na podwójne widzenie, które powodowało zaburzenia równowagi, niepewność podczas chodzenia, dyskomfort w trakcie poruszania się oraz czytania. Dwojenie pojawiało się podczas patrzenia ku górze i do dołu. Celem zmniejszenia tych objawów G. B. zamykał jedno oko.

W dniu 8 stycznia 2012 roku G. B. zgłosił się na Szpitalny Oddział Ratunkowy (...) Szpitala (...) w B., gdzie specjalista chirurgii szczękowo-twarzowej stwierdził izolowane złamanie dna oczodołu lewego z dwojeniem obrazów przy patrzeniu w górę oraz w dół. Odbyła się konsultacja okulistyczna, podczas której dostrzeżono krwiak powieki oka lewego i asymetryczne ustawienie gałek ocznych – lewa gałka oczna ustawiona była wyżej. G. B. został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego.

W dniu 13 stycznia 2012 roku w warunkach Kliniki (...) w B. u G. B. wykonano zabieg operacyjny rewizji oczodołu lewego z odtworzeniem dna oczodołu przeszczepem kostnym z prawego talerza biodrowego. W badaniu okulistycznym stwierdzono wówczas: ruchomość gałek ocznych zachowana, dwojenie nieobecne, przedni odcinek prawidłowy, ośrodki optyczne przezierne, dno oczu prawidłowe.

W Klinice (...) w B. G. B. pozostawał od 11 do 17 stycznia 2012 roku. Przy wypisie otrzymał zaświadczenie o okresowej niezdolności do pracy zarobkowej do dnia 10 lutego 2012 roku.

W dniu 24 stycznia 2012 roku G. B. odbył pierwszą wizytę w gabinecie neurologicznym zgłaszając utrzymujące się silne bóle i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, pamięci, koncentracji, snu, bóle odcinka szyjnego kręgosłupa i dwojenie obrazu. Lekarz neurolog rozpoznał wówczas: przebyty uraz czaszkowo-mózgowy, wstrząśnienie mózgu w wywiadzie, złamanie dna oczodołu lewego, stłuczenie twarzoczaszki, wielomiejscowe potłuczenia ciała. Podczas kolejnej wizyty w dniu 15 maja 2012 roku lekarz neurolog rozpoznaje u G. B. dodatkowo: encefalopatię pourazową, zespół depresyjno-lękowy, pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego. Łącznie G. B. odbył trzynaście wizyt w gabinecie neurologicznym, ostatnia wizyta miała miejsce 30 września 2015 roku. Przy każdej kolejnej wizycie G. B. uskarżał się na silne bóle i zawroty głowy, zaburzenia pamięci, koncentracji, bóle odcinka szyjnego kręgosłupa i dwojenie obrazu. Podczas ostatniej wizyty lekarz neurolog postawił rozpoznanie: encefalopatia pourazowa, pourazowy zespół bólowy korzeniowy odcinka szyjnego kręgosłupa, uszkodzenie lewego nerwu okoruchowego, zespół depresyjno-lękowy.

(dowód: karta informacyjna leczenia na (...) Szpitala (...) w P. k. 172, protokół z oględzin osoby wraz z dokumentacją fotograficzną k. 133-142, dokumentacja medyczna powoda k. 180-182 i opinia lekarska k. 189-190 akt sprawy II K 155/12 Sądu Rejonowego w Piszu; historia choroby powoda z gabinetu neurologicznego k. 9-10 i k. 38; zeznania świadka M. A. k. 39v-40; zeznania powoda k. 184v)

Na skutek pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku G. B. doznał:

- urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu w wywiadzie,

- urazu twarzoczaszki ze złamaniem ściany dolnej oczodołu lewego,

- uszkodzenia mięśnia prostego dolnego oka lewego, skutkującego podwójnym widzeniem przy patrzeniu ku górze i do dołu,

- licznych obrażeń zewnętrznych w postaci podbiegnięć krwawych i otarć skóry w zakresie głowy, klatki piersiowej, obu łokci, nadgarstka lewego, okolicy stawu skokowego lewego,

- krwiaka okularowego lewostronnego.

Ze strony neurologicznej, na skutek doznanego w wyniku pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku złamania ściany dolnej oczodołu lewego i towarzyszących temu zaburzeń w postaci dwojenia obrazu, G. B. doznał łącznie 7% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Odczuwane przez G. B. dolegliwości bólowe w początkowym okresie dotyczyły wielu okolic ciała. Tam, gdzie wystąpiły obrażenia w postaci podbiegnięć krwawych i otarć skóry, dolegliwości bólowe utrzymywały się przez tydzień, natomiast bóle w zakresie oczodołu lewego utrzymywały się do czasu zabiegu rekonstrukcyjnego i w okresie pooperacyjnym przez okres około 3 tygodni do czasu zakończenia procesu gojenia.

G. B. w dalszym ciągu zgłasza bóle głowy o niedużym natężeniu, niecharakterystycznej morfologii i zmiennej lokalizacji. Z tego powodu przyjmował i przyjmuje nieregularnie leki przeciwbólowe. Skarży się także na swędzenie oka lewego, w związku z czym pojawił się u niego nawyk pocierania tej okolicy palcami rąk. Utrwalony charakter mają zaburzenia widzenia o typie „dwojenia”, co daje uporczywy dyskomfort, utrudnia czytanie i sprawność poruszania się.

Wszystkie zgłaszane przez G. B. dolegliwości, za wyjątkiem dolegliwości w zakresie stawu skokowego lewego, mają związek z obrażeniami doznanymi wskutek pobicia z dnia 1 stycznia 2012 roku. W zakresie stawu skokowego lewego G. B. doznał obrażeń na rok przed przedmiotowym pobiciem i z tego powodu był leczony operacyjnie oraz zachowawczo.

Ze strony okulistycznej, na skutek doznanych w wyniku pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku obrażeń narządu wzroku, G. B. doznał 7% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Ze strony psychologicznej, na skutek urazów głowy doznanych w wyniku pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku u G. B. występują zaburzenia poznawcze bez otępienia, które charakteryzują się obniżeniem sprawności pamięci, koncentracji uwagi, koordynacji grafomotorycznej. Z kolei częste bóle głowy wpływają także na problemy z zasypianiem i snem.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii k. 119-123 wraz z opinią uzupełniającą k. 161-162; opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki k. 132-133 wraz z opinią uzupełniającą k. 173-174; opinia biegłego sadowego z zakresu psychologii k. 102-108; zeznania powoda k. 184v; zeznania świadków M. A. k. 39v-40, K. K. k. 64-64v i H. B. k. 64v-65)

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanych M. T. i D. T. jest w niniejszej sprawie niewątpliwa. Podstawą prawną tej odpowiedzialności jest art. 415 k.c., zgodnie z którym, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Sąd przy ustalaniu winy pozwanych, zgodnie z treścią art. 11 k.p.c., był związany ustaleniami prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 21 grudnia 2012 roku, na mocy którego pozwani zostali uznani za winnych popełnienia wspólnie i w porozumieniu umyślnego przestępstwa z art. 158 § 1 k.k., tj. pobicia powoda, czym narazili go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k.

Wobec powyższego pozwani są odpowiedzialni za szkodę wyrządzoną tym przestępstwem, zaś podniesiony przez nich zarzut przyczynienia się powoda do powstania przedmiotowej nie został wykazany w niniejszym procesie. Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na treści wyroku Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 21 grudnia 2012 roku wydanego w sprawie II K 155/12 oraz zeznaniach świadków. Sąd nie podzielił wersji zdarzeń przedstawionej przez świadków A. M. i D. S. oraz pozwanych w tej części, w której zeznania te sprzeczne były z ustaleniami prawomocnego wyroku karnego wydanego w sprawie II K 155/12 tut. Sądu.

Jako że Sąd w postępowaniu karnym wyeliminował z opisu czynu obrażenia, jakich w wyniku pobicia doznał powód, Sąd w procesie cywilnym odnośnie tej kwestii nie był związany wyrokiem z dnia 21 grudnia 2012 roku. Postępowanie dowodowe koncentrowało się również na ustaleniu związku przyczynowego między zdarzeniem z dnia 1 stycznia 2012 roku, a dolegliwościami zgłaszanymi obecnie przez powoda, jak również na ustaleniu stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał powód w wyniku przedmiotowego zdarzenia, rozmiaru krzywdy, stopnia natężenia i długotrwałości cierpienia fizycznego i psychicznego i w konsekwencji wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia.

W tym celu Sąd na wniosek stron dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, okulistyki oraz psychologii.

Biegły z zakresu neurologii w sporządzonej opinii wskazał, że na skutek zdarzenia z 1 stycznia 2012 roku powód doznał:

- urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu w wywiadzie,

- urazu twarzoczaszki ze złamaniem ściany dolnej oczodołu lewego,

- uszkodzenia mięśnia prostego dolnego oka lewego, skutkującego podwójnym widzeniem przy patrzeniu ku górze i do dołu,

- licznych obrażeń zewnętrznych w postaci podbiegnięć krwawych i otarć skóry w zakresie głowy, klatki piersiowej, obu łokci, nadgarstka lewego, okolicy stawu skokowego lewego,

- krwiaka okularowego lewostronnego.

Biegły neurolog stwierdził, że na skutek doznanego złamania ściany dolnej oczodołu lewego i towarzyszących temu zaburzeń w postaci dwojenia obrazu, powód doznał łącznie 7% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Ponadto biegły neurolog stwierdził, że zgłaszane przez powoda dolegliwości, tj.: - bóle głowy o niedużym natężeniu, niecharakterystycznej morfologii i zmiennej lokalizacji, z powodu których powód przyjmował i przyjmuje nieregularnie leki przeciwbólowe, - swędzenie oka lewego, w związku z czym u powoda pojawił się nawyk pocierania tej okolicy palcami rąk, - zaburzenia widzenia o typie „dwojenia”, mają związek z obrażeniami doznanymi wskutek pobicia z dnia 1 stycznia 2012 roku. Biegły dodał, że zaburzenia widzenia mają utrwalony charakter, powodują uporczywy dyskomfort, utrudniają czytanie i sprawność poruszania się (k. 119-123).

W opinii uzupełniającej, sporządzonej na skutek zastrzeżeń zgłoszonych przez stronę pozwaną, biegły neurolog podtrzymał swoje stanowisko. Dodał, że ocenę stanu zdrowia powoda przeprowadził na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego oraz w oparciu o dokumentację medyczną zawartą w aktach sprawy, w tym dokumentację fotograficzną obrażeń ciała powoda sporządzoną bezpośrednio po pobiciu. Zdaniem biegłego, biorąc pod uwagę stopień obrażeń oraz charakter i lokalizację zmian pourazowych w obrębie głowy, uszkodzenia te były efektem zadziałania znacznej siły lub też działania siły o dużej prędkości. Były wynikiem działania przedmiotu tępego lub tępokrawędzistego, wliczając w to uderzenia pięścią czy kopanie. Jednocześnie biegły podał, iż nie jest w stanie sprecyzować, które z obrażeń doznanych przez powoda powstały na skutek mechanizmów obronnych, co nie zmienia faktu, że obrażenia powstałe jako efekt obrony są szkodą zawinioną przez osobę atakującą (k. 161-162).

Biegły z zakresu okulistyki stwierdził, że na skutek doznanych w wyniku pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku obrażeń narządu wzroku, powód doznał 7% trwałego uszczerbku na zdrowiu (k. 132-133). W opinii uzupełniającej, sporządzonej na skutek zastrzeżeń zgłoszonych przez stronę pozwaną, biegły wyjaśnił, iż nie jest kompetentny do udzielenia odpowiedzi na postawione mu przez pełnomocnika pozwanych pytania (k. 173-174).

Z kolei biegły z zakresu psychologii w sporządzonej opinii stwierdził, że na skutek urazów głowy doznanych w wyniku pobicia w dniu 1 stycznia 2012 roku u powoda występują zaburzenia poznawcze bez otępienia, które charakteryzują się obniżeniem sprawności pamięci, koncentracji uwagi, koordynacji grafomotorycznej, z kolei częste bóle głowy wpływają także na problemy z zasypianiem i snem (k. 102-108).

Sąd w pełni podziela opinie biegłych sądowych, bowiem spełniały one stawiane im wymogi, odzwierciedlały staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadały w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinie sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. W szczególności biegli przy wydawaniu opinii dysponowali dokumentacją medyczną powoda, jak również przeprowadzili stosowne badanie przedmiotowe.

Z opiniami biegłych sądowych w zakresie zgłaszanych obecnie przez powoda dolegliwości jako następstw obrażeń doznanych w wyniku przedmiotowego pobicia, korelują zeznania przesłuchanego w charakterze strony powoda oraz zeznania świadków M. A. (k. 39v-40), K. K. (k. 64-64v) i H. B. (k. 64v-65), dlatego też Sąd w pełni je podzielił.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanych o dopuszczenie dowodu z ustnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii (wniosek k. 166-167) celem zadania mu pytań uzupełniających. Zaznaczyć należy, iż biegły z zakresu tej specjalności nie sporządzał opinii w przedmiotowej sprawie. Ponadto wniosek ten nie zawierał tezy dowodowej ani pytań, na które miałby odpowiedzieć biegły. W związku z powyższym, mając na uwadze sporządzone w sprawie opinie biegłych lekarzy, Sąd uznał, iż przedmiotowy dowód nie przyczyni się do wyjaśnienia sprawy powodując zwłokę w postępowaniu.

Roszczenia pozwu w zakresie zadośćuczynienia opierają się na przepisie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W ramach cytowanego przepisu uwzględnione powinny być okoliczności, które składają się na pojęcie krzywdy i jej rozmiar. Oczywistym jest, że ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu w celu określenia właściwej wysokości zadośćuczynienia nie wyczerpuje oceny i ma jedynie charakter pomocniczy i orientacyjny.

W świetle przepisów kodeku cywilnego podstawowym celem zadośćuczynienia należnego osobie poszkodowanej jest złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowania będzie musiała znosić w przyszłości. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna i ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, a przy tym nie prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Sąd Najwyższy wyraźnie stoi na stanowisku, że wysokość zadośćuczynienia musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna przy uwzględnieniu krzywdy pokrzywdzonego odpowiadać aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (vide wyrok SN z dnia 28.09.2001r., III CKN 427/00, LEX nr 52766). Zasądzona kwota winna być zatem umiarkowana i utrzymana w rozsądnych granicach (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.04.2002r., V CKN 1010/00, OSNC z 2003r. nr 4 poz. 56, LEX nr 55467).

Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma zatem charakter kompensacyjny. Jednakże wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać wszystkie okoliczności (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.05.21972r., I CR 106/72, niepubl.) i przedstawiać przy tym ekonomicznie odczuwalną wartość. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny i Sądu Najwyższego, treść art. 445 k.c. pozostawia Sądowi swobodę w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala w okolicznościach konkretnej sprawy uwzględnić indywidualne właściwości i odczucia osoby pokrzywdzonej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.07.1997r., II CKN 273/97, LEX nr 286781).

Bezspornym jest, że w rozpatrywanym przypadku powód doznał krzywdy, ujmowanej jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) i cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi, z rozstrojem zdrowia czy wyłączeniem z normalnego życia). G. B. doznał znacznego trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zmuszony był do poddania się poważnemu zabiegowi operacyjnemu, a skutki pobicia odczuwa do dnia dzisiejszego. Jak wynika z opinii biegłego neurologa, odczuwane przez powoda dolegliwości bólowe okolic, gdzie wystąpiły obrażenia w postaci podbiegnięć krwawych i otarć skóry, utrzymywały się przez tydzień, natomiast bóle w zakresie oczodołu lewego utrzymywały się do czasu zabiegu rekonstrukcyjnego i w okresie pooperacyjnym przez okres około 3 tygodni do czasu zakończenia procesu gojenia (k. 122). Do dnia 10 lutego 2012 roku powód był niezdolny do pracy (k. 162). Na skutek przedmiotowego pobicia powód do dnia dzisiejszego cierpi na dolegliwości bóle głowy (z powodu których przyjmował i przyjmuje nieregularnie leki przeciwbólowe, i które wpływają także na problemy z zasypianiem i snem), swędzenie oka lewego oraz zaburzenia widzenia o typie „dwojenia”. Te ostatnie mają utrwalony charakter, utrudniają czytanie i sprawność poruszania się. U powoda występują zaburzenia poznawcze bez otępienia, które charakteryzują się obniżeniem sprawności pamięci, koncentracji uwagi, koordynacji grafomotorycznej.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu zadośćuczynienie w wysokości 40 000 złotych ma odczuwalny ekonomicznie wymiar, uwzględnia rozmiar krzywdy doznanej przez powoda, odczuwanych dolegliwości bólowych, czas trwania i rodzaj leczenia oraz wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu. Kwota ta jest także adekwatna do istniejących stosunków majątkowych społeczeństwa, w tym wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przez co utrzymana jest w rozsądnych granicach i w żaden sposób nie podważa kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

Krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowanym w art. 445 k.c., jest szkodą niemajątkową. Charakter tej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego odszkodowania nie należy traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty, o której stanowi art. 445 § 1 k.c., ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, ale jednocześnie nie może być źródłem wzbogacenia (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.02.2000r., III CKN 582/98, LEX nr 52776).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c., Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 40 000 złotych tytułem zadośćuczynienia, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanym odpisu pozwu, tj. od dnia 28 lipca 2015 roku do dnia zapłaty.

Odnosząc się natomiast do żądania pozwu w zakresie odszkodowania, wskazać należy, że roszczenie to opiera się na przepisie art. 444 § 1 k.c. zgodnie z którym, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Pozwani konsekwentnie kwestionowali zasadność roszczenia powoda w tym zakresie, podnosząc, iż nie zostało ono udowodnione. Sąd podziela to stanowisko.

Powód w pozwie wskazał, iż odbył dziesięć wizyt w prywatnym gabinecie neurologicznym, jednakże nie przedłożył żadnych rachunków, faktur itp., z których wynikałaby kwota, którą zapłacił za każdą z tych wizyt. W prawdzie powód zeznał, że koszt każdej wizyty wynosił 100 złotych, jednakże już żona powoda – świadek M. A. zeznała, że początkowe wizyty kosztowały 100 zł, natomiast pozostałe 120 zł. Przesłuchany w charakterze strony powód zeznał natomiast, iż „różnie korzysta z usług lekarza i nie jest w stanie odpowiedzieć jak często” (k. 184v.).

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił powództwo w zakresie odszkodowania uznając je za nieudowodnione w sposób dostateczny.

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie wykazał, że w dniu 1 stycznia 2012 roku wyrządzona została również szkoda pozwanemu M. T., której sprawcą był powód.

Faktem jest, że w wyniku bójki w dniu 1 stycznia 2012 roku pomiędzy powodem, a pozwanym M. T., ten ostatni doznał kilku stłuczeń w okolicy głowy, klatki piersiowej, przedramion i łokci, spowodowanych ciosami zadanymi przez przeciwnika, co wynika z opinii biegłego z zakresu chirurgii (k. 80) i dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach sprawy karnej (k. 184-187, 193-194). Biegły z zakresu chirurgii stwierdził jednak jednoznacznie, że powyższe urazy nie miały charakteru typowo obronnego oraz, że obecnie trudno jest określić, które obrażenia są wynikiem ciosów, a które wynikiem upadku.

W toku postępowania pełnomocnik pozwanych wniósł o dopuszczenie dowodu z protokołów zeznań świadków i protokół rozpraw znajdujących się w aktach sprawy karnej II K 155/12 Sądu Rejonowego w Piszu, który to wniosek Sąd oddalił, albowiem dopuszczenie dowodu z tych protokołów prowadziłoby do obejścia zasady bezpośredniości przeprowadzania dowodu (art. 235 § 1 k.p.c.). Pełnomocnik pozwanych nie wykazał, aby przesłuchanie w niniejszym postępowaniu świadków, których zeznań dotyczą zawnioskowane protokoły, było z konkretnych powodów niemożliwe lub wysoce utrudnione, np. z powodu śmierci świadka lub niemożności ustalenia miejsca jego pobytu.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis § 6 pkt 5) i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 2 400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17 złotych tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa.

Nadto, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.), Sąd nakazał pobrać od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 247,44 złotych tytułem nieuiszczonych przez strony kosztów sądowych. Powód zwolniony został przez Sąd z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 2 050 zł. Koszty opinii biegłych sądowych wyniosły łącznie 1 697,44 zł i pokryte zostały z zaliczki w kwocie 2 500 zł wpłaconej przez pozwanych. Do zapłaty przez pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa pozostaje zatem kwota 1 247,44 zł (2 500 zł - 1 697,44 zł = 802,56 zł; 2 050 zł - 802,56 zł = 1 247,44 zł).