Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 142/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 listopada 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. G. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą:

1. podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu:

- od dnia 8 kwietnia 2011 r. do 30 kwietnia 2014 r.,

- od 1 lutego 2015 r. do 28 lutego 2015 r.,

- od 1 kwietnia 2015 r. do 30 czerwca 2016 r.,

- od 1 września 2016 r. do 30 września 2016 r.,

2. nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu:

- od dnia 1 lipca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w dniu 21 września 2016 r. wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po obowiązującym terminie płatności za miesiące lipiec, sierpień 2016 r.

Z dokumentów zewidencjonowanych w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynika, że od dnia 8 kwietnia 2011 r. wnioskodawczyni zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na dokumencie (...). Składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące: czerwiec, lipiec 2011 r., od czerwca do sierpnia 2012 r., od lipca do grudnia 2013 r., styczeń 2014 r., czerwiec 2015 r. wnioskodawczyni opłaciła po obowiązującym terminie płatności. Jednocześnie pismami z dnia 16 grudnia 2011 r., z dnia 27 września 2012 r., z dnia 31 marca 2014 r. i z dnia 4 września 2015 r. ubezpieczona została poinformowana, że wyrażono zgodę na opłacenie w/w składek po terminie. W toku analizy stwierdzono, że składki za miesiące lipiec i sierpień 2016 r. zostały opłacone po obowiązującym terminie płatności. Nadto na koncie ubezpieczonej jako płatnika składek figuruje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy.

Wnioskodawczyni pismem z dnia 18 października 2016 r. została poinformowana, że nie została wyrażona zgoda na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące lipiec, sierpień 2016 r. Na dzień wydania decyzji dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustało od dnia 1 lipca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.

W dniu 27 października 2016 r. A. G. (1) zwróciła się z ponowną prośbą o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące lipiec, sierpień 2016 r. Po ponownej analizie sprawy organ rentowy nie znalazł podstaw do zmiany swojego stanowiska.

/decyzja – k. 17 – 18 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 2 stycznia 2017 r. w dniu złożyła A. G. (1) i wniosła o:

- zmianę decyzji dotyczącej niepodlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od lipca do sierpnia 2016 r.,

- przywrócenie terminu opłacenia składki za miesiąc sierpień 2016 r.,

- uznanie opłacenia składki za miesiąc lipiec 2016 r. jako opłaconej w terminie, a jeżeli nie będzie uznania opłacenia w terminie wniosła o przywrócenie terminu płatności również za tę składkę.

W uzasadnieniu ubezpieczona wskazała, że składkę za miesiąc lipiec 2016 r. opłaciła w terminie. W związku z zatrudnieniem pracownika termin opłaty składki za miesiąc poprzedni to 15 dzień miesiąca następnego. Za miesiąc lipiec termin opłacenia składki to 15 sierpnia 2016 r., jednak w związku z tym, że 15 sierpnia to święto, termin opłacenia składki za miesiąc lipiec 2016 r. był 16 sierpnia 2016 r. Ubezpieczona wskazała, że w dniu 16 sierpnia 2016 r. opłaciła składkę. Ubezpieczona dodała, że składkę za miesiąc sierpień 2016 r. faktycznie opłaciła po terminie, ale zaledwie były to dwa dni. Wskazała, że jej sytuacja finansowa i psychiczna jest bardzo trudna.

/odwołanie – k. 2 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 20 stycznia 2017 r. organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania przytaczając argumentację z zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 20/

Na rozprawie w dniu 31 marca 2017 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego oraz świadczył, że koszty nie zostały pokryte w żadnej części. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/protokół rozprawy – k. 49/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. G. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą CENTRUM KOSMETYKI PIELĘGNACYJNEJ ORCHIDEA URODY A. G. (1) z siedzibą w Ł. od 8 kwietnia 2011 r.

/okoliczność bezsporna/

Ubezpieczona zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej:

- od dnia 8 kwietnia 2011 r. do 30 kwietnia 2014 r.,

- od 1 lutego 2015 r. do 28 lutego 2015 r.,

- od 1 kwietnia 2015 r. do nadal,

/okoliczność bezsporna/

Termin płatności składki był określony na dzień 15 każdego miesiąca.

/okoliczność bezsporna/

W zakresie składki na ubezpieczenie społeczne za lipiec 2016 r ubezpieczona złożyła polecenie przelewu w dniu 16 sierpnia 2016 r. Dzień 15 sierpnia 2016 r był dniem wolnym od pracy. Kwota składki została zaksięgowana w dniu 17 sierpnia 2016 r.

W zakresie składki za miesiąc sierpień 2016 r ubezpieczona złożyła polecenie przelewu w dniu 19 września 2016 r, który został zaksięgowany w tym samym dniu.

/okoliczność bezsporna – polecenie przelewu – k. 5,6/

W dniu 21 września 2016 r ubezpieczona otrzymała refundację z PUP w Ł..

/potwierdzenie przelewu – k. 7/

Ubezpieczona nie osiągała zysków z działalności gospodarczej w okresie czerwiec – wrzesień 2016 .

/księga przychodów i rozchodów – k. 11-14, k. 31/

Ubezpieczona jest w trakcie rozwodu, leczy się na depresję.

/ zeznania wnioskodawczyni – k. 49 w zw. z zeznaniami z dnia 12 maja 2017 r. – 00:07:47 – 00:09:44 – płyta CD – k. 60/

A. G. (1) czterokrotnie uzyskała zgodę na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe:

- pismem z dnia 16 grudnia 2011 r. organ rentowy wyraził zgodę na opłacenie składki po terminie za czerwiec i lipiec 2011 r.,

- pismem z dnia 27 września 2012 r. organ rentowy wyraził zgodę na opłacenie składki po terminie za okres od czerwca do sierpnia 2012 r.,

- pismem z dnia 31 marca 2014 r. organ rentowy wyraził zgodę na opłacenie składki po terminie za okres od lipca 2013 r. do stycznia 2014 r.,

- pismem z dnia 4 września 2015 r. organ rentowy wyraził zgodę na opłacenie po terminie składki za czerwiec 2015 r.

/okoliczność bezsporna, pismo – k. 9 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni – k. 49 w zw. z zeznaniami z dnia 12 maja 2017 r. – 00:07:47 – 00:09:44 – płyta CD – k. 60 /

Na koncie płatnika składek figuruje zadłużenie za okres: maj 2014 r., styczeń i marzec 2015 r., które objęte jest układem ratalnym z dnia 15 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni dokonuje wpłat z uchybieniami terminu płatności.

/okoliczność bezsporna, zeznania wnioskodawczyni – k. 49 w zw. z zeznaniami z dnia 12 maja 2017 r. – 00:07:47 – 00:09:44 – płyta CD – k. 60 /

W dniu 26 września 2016 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o przywrócenie terminu płatności składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc sierpień 2016 r. Wskazała, że składkę opłaciła z opóźnieniem 19 września 2016 r. Podała w uzasadnieniu, że przez niedopatrzenie przeoczyła termin 15 września 2016 r.

/wniosek – k. 3 akt ZUS/

Ubezpieczona w dniu 18 października 2016 r. złożyła do ZUS zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy w okresie od 18 października 2016 r. do 15 listopada 2016 r.

/okoliczność bezsporna, zeznania wnioskodawczyni – k. 49 w zw. z zeznaniami z dnia 12 maja 2017 r. – 00:07:47 – 00:09:44 – płyta CD – k. 60/

Pismem sporządzonym w dniu 19 października 2016 r. organ rentowy poinformował wnioskodawczynię, że nie wyraża zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za lipiec i sierpień 2016 r. po terminie. Wskazał, że A. G. (1) nie podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 1 lipca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.

/pismo – k. 10 akt ZUS/

W dniu 27 października 2016 r. wnioskodawczyni złożyła ponownie wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc lipiec i sierpień 2016 r. W uzasadnieniu wnioskodawczyni wskazała, że składając wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie za miesiąc sierpień 2016 r. nie miała świadomości, że również składka za miesiąc lipiec 2016 r. jest opłacona po terminie. Podała, że składka za miesiąc lipiec została opłacona w terminie, przelew zleciła 16 sierpnia 2016 r. (15.08 – święto). Dodała, że nie zdawała sobie sprawy, że bank wyśle przelew dopiero z dniem 17 sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni wskazała nadto, że za miesiąc sierpień 2016 r. faktycznie zapłaciła składkę z opóźnieniem zamiast 15 września 2016 r. wysłała przelew dopiero 19 września 2016 r. Podniosła, że było to spowodowane brakiem refundacji świadczeń pracowniczych i składek ZUS z Urzędu Pracy. Dodała, że od dnia 1 czerwca 2016 r. wnioskodawczyni zatrudnia pracownika z programu „Refundacja wynagrodzeń i składek ZUS dla bezrobotnych do 30 roku życia”. W dniu 15 września 2016 r. zatrudniła w ramach programu drugą osobę na miejsce poprzedniej zwolnionej z dniem 31 sierpnia 2016 r., na refundację musiała czekać aż 60 dni od złożenia wniosku. A w obecnej chwili ubezpieczona ma problemy z zorganizowaniem gotówki przed uzyskaniem refundacji. Dodała, że jest obecnie w trakcie rozwodu, który ciągnie się od roku, samotnie wychowuje dwoje dzieci w wieku szkolnym, zmarła jej matka i od 2008 r. jest pod opieką poradni psychiatrycznej. Dodała, że cały czas przyjmuje leki.

/wniosek – k. 13 – 14 akt ZUS, potwierdzenie przelewu – k. 13, 11 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni – k. 49 w zw. z zeznaniami z dnia 12 maja 2017 r. – 00:07:47 – 00:09:44 – płyta CD – k. 60/

Ubezpieczona z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2016 r. osiągnęła przychód w wysokości: 52.025,63 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 66.223,39 zł, strata wyniosła 14.197,76 zł.

/księga przychodów i rozchodów – k. 31 – 33/

Zaskarżoną decyzją z dnia 10 listopada 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. G. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą:

1. podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu:

- od dnia 8 kwietnia 2011 r. do 30 kwietnia 2014 r.,

- od 1 lutego 2015 r. do 28 lutego 2015 r.,

- od 1 kwietnia 2015 r. do 30 czerwca 2016 r.,

- od 1 września 2016 r. do 30 września 2016 r.,

2. nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu:

- od dnia 1 lipca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.

/decyzja – k. 17 – 18 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie w/w dokumentów, których wartości dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron oraz zeznań ubezpieczonej. Sąd nie znalazł podstaw, ażeby odmówić dowodom waloru wiarygodności z urzędu. Dodać należy, że stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 963), obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wpadkowemu, a także - w myśl art. 11 ust. 2 - na swój wniosek dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem następuje od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (art. 14 ust. 1a).

Z art. 47 ust. 1 pkt 1 wynika, że płatnik składek, będący osobą fizyczną opłacającą składkę wyłącznie za siebie, przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż do 10 dnia następnego miesiąca, do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

Zgodnie z dyspozycją art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, o których mowa w ust. 1 ustają :

1)  od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia w którym wniosek został złożony,

2)  od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie (...) w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie (...),

3)  od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.

Należy zauważyć, iż art. 14 Ustawy wymienia trzy, niezależne od siebie okoliczności , przy zaistnieniu których ustaje ubezpieczenie, czyli :

1.  z woli płatnika na jego wniosek,

2.  z powodu nieopłacenia składki należnej za jeden miesiąc,

3.  wobec ustania tytułu podlegania ubezpieczeniu.

Z uwagi na nieopłacenie składki w terminie ustaje ubezpieczenie z mocy samego prawa. W takiej sytuacji nie jest potrzebne cofanie wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Oczywistym jest, iż przez pojęcie nieopłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne należy rozumieć nie tylko nie opłacenie tej składki w ogóle, ale również kilkudniowe opóźnienie w opłacie składek, jak również i jej opłacenie z uchybieniem terminu, czy też w niepełnej wysokości (podobne stanowisko zajął S.A. w Ł. w wyroku z dnia 28.04.2000r. III AUa 88/00 OSA 2001/1/1; S.A. w K. w wyroku z dnia 27.04.2000r. III AUa 66/00 OSA 2001/9/32 )

Osoba składająca wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i oczekująca świadczeń od organu rentowego, zobowiązana jest do opłacania składek na to ubezpieczenie w terminie i we właściwej wysokości (podobne stanowisko zajął S.A. w W. III AUa 1514/99 OSA 2001/4/15).

Przymiotem wszelkich ubezpieczeń dobrowolnych jest to, że ubezpieczenie takie jest kontynuowane, jeżeli składki na to ubezpieczenie są opłacane w terminie i we właściwej wysokości. A zatem wnioskodawczyni zdając sobie z tego sprawę winna dokonywać wpłat składek w przewidzianym przepisami prawa terminie oraz w określonych przez przepisy wysokościach.

W oparciu o powyższe należy jeszcze raz podkreślić, że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje zarówno, gdy płatnik nie zapłacił składki za jeden pełny miesiąc, ale również, gdy wpłacił ją z uchybieniem terminu ustawowego. W uzasadnionych jednakże przypadkach, mimo opóźnienia z zapłatą składki, ZUS może na wniosek zainteresowanego wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie.

Podkreślić należy, że kwestia zgody, bądź odmowy ZUS, na opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie nie wymaga wydania przez Zakład decyzji. Ustawa systemowa przewidziała bowiem wydawanie decyzji w sprawach objętych przepisem art. 83 ust. 1, jak również w innych konkretnie wymienionych sprawach, określonych w przepisach ustawy (art. 24 ust. 1). W tych to sprawach ustawa zastrzega dla ubezpieczonych (płatników) prawo do odwołania się od wydanej decyzji do właściwego Sądu.

Niewątpliwie wnioskodawczyni w niniejszej sprawie uiścił składkę na ubezpieczenie za sierpień 2016 r. z uchybieniem ustawowego terminu.

Jednakże istotę sporu w niniejszej sprawie stanowiła ocena zasadności odmowy „przywrócenia terminu” do opłacenia składek. Przed dokonaniem takiej oceny stwierdzić należy, iż decyzja w przedmiocie przywrócenia terminu do opłacenia składek pozostawiona została wprawdzie do uznania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, niemniej jednak nie może być ona całkowicie dowolna, a powinna uwzględniać okoliczności konkretnej sprawy, zwłaszcza przyczyny uchybienia terminu. Decyzja taka podlega kontroli sądowej.

W ustawie przesłanką "wyrażenia zgody" na opłacenie składki po terminie jest wystąpienie "uzasadnionych przypadków". Przyznanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych uznania w uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu wniosku o wyrażenie zgody nie jest zatem niczym nieskrępowane. Przyznana kompetencja winna być wykonywana według sprawdzalnych, sprawiedliwych kryteriów. W doktrynie prawa administracyjnego przyjmuje się, że uznaniowość decyzji nie oznacza dowolności w ich podejmowaniu. Użyte w przepisie art. 14 ust. 2 pkt 2 określenie "może" nie oznacza pełnej dowolności. Nie ma przy tym znaczenia, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje odrębną decyzję czy też rozstrzyga daną kwestię jako przesłankę wydania decyzji o określonej treści. W tym drugim przypadku, w razie poddania decyzji kontroli sądowej, badanie obejmuje wszystkie okoliczności, także te, które stanowiły przesłanki zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Trzeba wskazać, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 u.s.u.s. nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem, w tym znaczeniu, że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia, bez względu na okoliczności. Trzeba zatem wziąć pod uwagę te szczególne wypadki, gdy z przyczyn niezależnych w danym miesiącu uiszczenie składki nie następuje. Jest to tym bardziej uzasadnione, gdy niedopatrzenie to zostaje naprawione, nie ma ono charakteru działania specjalnego, mającego niejako "oszukać" system ubezpieczeń społecznych, a nadto w historii płatnika zdarzenie to jest jednorazowe./ tak SA w Lublinie w wyroku z dnia 22 lipca 2015 r, III AUa 387/15, LEX nr 1770999/

Należy również wskazać, iż przesłanki stanowiące o możliwości przywrócenia terminu do opłacenia składek są całkowicie odmienne, od przywrócenia terminu w rozumieniu art. 168 kpc, który to termin do dokonania czynności procesowej może być przywrócony, jeżeli strona uchybiła terminowi bez swojej winy. W powoływanym przepisie brak jest takiej przesłanki, a zatem należy domniemywać, że ZUS może przywrócić termin do opłacenia składki, w zależności od stanu faktycznego, również w sytuacji, gdy jej nieopłacenie nastąpiło np. z winy nieumyślnej ubezpieczonego, chociażby w postaci lekkomyślności.

W ocenie Sądu Okręgowego decyzja organu rentowego w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do opłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za sierpień 2016 r. była prawidłowa.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga fakt, że wnioskodawczyni jest przedsiębiorcą, od którego oczekuje się profesjonalizmu i inicjatywy w zakresie rozeznania w obowiązkach dotyczących podejmowanej działalności oraz – w związku z zamiarem podlegania ubezpieczeniu chorobowemu – konsekwencji w opłatach składek na to ubezpieczenie. Natomiast wnioskodawczyni w pierwszym wniosku dotyczącym przywrócenia terminu wskazała, że nie opłaciła składki w terminie „przez przeoczenie”. Dopiero kolejny wniosek zawierał inne uzasadnienie.

Nie można także usprawiedliwić zaniechania skarżącej terminowego opłacenia składki za sierpień 2016 r. i zapłacenia jej po terminie kłopotami osobistymi (rozwodem, chorobą i śmiercią matki, leczeniem w poradni psychiatrycznej, które nie miały charakteru nagłego) oraz trudną sytuacją materialną i brakiem refundacji świadczeń pracowniczych i składek ZUS z Urzędu Pracy przed upływem terminu do uiszczenia składek (przy czym, jeśli faktycznie ubezpieczona uzależniała opłacenie składek od tej refundacji, to jest niekonsekwentna, bowiem refundacja nastąpiła w dniu 21 września, a składkę ubezpieczona zapłaciła w dniu 19 września, a wiec jeszcze przed datą refundacji) . Ubezpieczona jako profesjonalista doskonale wie kiedy upływa termin do uiszczenia składek (15 dzień każdego miesiąca) i powinna zabezpieczyć środki na ten cel wcześniej.

Nadto ZUS wcześniej 4 krotnie przywracał ubezpieczonej termin do opłacenia składki po terminie. Wnioskodawczyni posiada także zadłużenie na koncie płatnika składek z tytułu składek, które spłaca z opóźnieniem pomimo objęcia jej układem ratalnym w dniu 15 lipca 2015 r.

A zatem trudno uznać, że ubezpieczona jest solidnym płatnikiem, który zawsze terminowo regulował należności z tytułu składek i zapłata składek za sierpień 2016 r. po upływie terminu płatności zdarzyła się ubezpieczonej wyjątkowo i było to uzasadnione.

W ocenie Sądu trudno także przyjąć, że kłopoty rodzinne ubezpieczonej: rozwód, który toczy się od 2015 r., problemy zdrowotne wnioskodawczyni, które pojawiły się w 2008 r. spowodowały, że nie uiściła ona składki za sierpień 2016 r. w terminie.

Mając na względzie powyższe brak było po stronie ubezpieczonej przeszkód w uiszczeniu składki za miesiąc sierpień 2016 r. w terminie. Ubezpieczona nie wykazała by składkę za sierpień 2016 r. uiściła po terminie bez swojej winy.

Należało zatem podzielić stanowisko organu rentowego, że odmowa przywrócenia terminu do opłacania składki na ubezpieczenie chorobowe za sierpień 2016 r., została oparta na sprawiedliwych kryteriach.

Zaś jeśli chodzi o uiszczenie składki za miesiąc lipiec 2016 r. to należy wskazać, że A. G. (1) uiściła ją w terminie.

Zgodnie z art. 60 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej /Dz.U. Dz.U.2017.201 t.j./ w zw. z art. 31 wyżej wymienionej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za termin dokonania zapłaty w obrocie bezgotówkowym uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, to jest w tym przypadku płatnika składek.

Obciążenie rachunku bankowego płatnika składek może nastąpić na podstawie różnych operacji bankowych, w tym na podstawie polecenia przelewu. Przy czym zgodnie z art. 63c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U.2016.1988 t.j.) polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Bank wykonuje dyspozycję dłużnika w sposób przewidziany w umowie rachunku bankowego. Wobec tego dla banku otrzymanie polecenia przelewu oznacza konieczność dokonania dwóch czynności, a mianowicie w pierwszej kolejności obciążenie rachunku dającego zlecenie określoną kwotą, a następnie uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Wykonanie obu tych operacji finansowych przez bank, w zależności od umowy rachunku bankowego, może nastąpić w dniu wydania polecenia przelewu, bądź też poprzez obciążenie rachunku dającego zlecenie w dniu złożenia polecenia, a uznanie rachunku wierzyciela następnego dnia. Wydanie dyspozycji w bankowości elektronicznej przelewu określonej kwoty na konto wierzyciela jest równoznaczne z obciążeniem rachunku dającego zlecenie w dniu wydania tej dyspozycji, oczywiście o ile na koncie dłużnika znajdowały się środki pozwalające na uznanie rachunku wierzyciela, to jest środki pozwalające na realizację przelewu. Skuteczne zlecenie płatnicze w systemie bankowości elektronicznej powoduje automatyczne zmniejszenie środków na koncie zleceniodawcy o kwotę określoną w tym zleceniu już w momencie przyjęcia polecenia przelewu przez bank (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2016 r. w sprawie III AUa 1290/15, LEX nr 2044366)

W rozpoznawanej sprawie dzień 15 sierpnia 2016 r. przypadał na święto, w związku z czym termin płatności przedłużył się do pierwszego dnia roboczego następującego po tym dniu tj. 16 sierpnia 2016 r (art. 12 § 5 ordynacji podatkowej). I w tym właśnie dniu ubezpieczona złożyła polecenie przekazania środków z własnego rachunku bankowego na rachunek ZUS. Organ rentowy wskazał co prawda, że składka dotarła na konto ZUS dopiero 17 sierpnia 2016 r., jednakże należy w tym miejscu podzielić stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 12 stycznia 2017 r. w sprawie sygn. akt III AUa 748/16, zgodnie z którym dniem zapłaty składki ubezpieczeniowej w przypadku rozliczeń bezgotówkowych jest dzień obciążenia rachunku bankowego na podstawie polecenia przelewu. Chwilą decydującą o tym, czy składka została zapłacona w terminie jest chwila przyjęcia polecenia przelewu przez bank, a nie moment jego księgowania – uznawania rachunku wierzyciela kwotą określoną w poleceniu przelewu (legalis nr 1587168).

Podobne stanowisko wyraził także Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 27 kwietnia 2016 w sprawie III AUA 851/15, zgodnie z którym dniem zapłaty składki ubezpieczeniowej w przypadku rozliczeń bezgotówkowych jest dzień obciążenia rachunku bankowego na podstawie polecenia przelewu (legalis nr 1472351).

Mając na względzie powyższe należy wskazać, że ubezpieczona uiściła składkę za miesiąc lipiec 2016 r. w terminie i jej odwołanie jest w tym zakresie zasadne.

A zatem należy stwierdzić, że A. G. (2) podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 lipca 2016 r. do 31 lipca 2016 r.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie (...) §1 i §2 kpc orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w pkt 3 i 4 wyroku. Zgodnie z art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni korzystała z pomocy pełnomocnika z urzędu. Łączne koszty pełnomocnika z urzędu ustalone na podstawie § 2,3,4 i § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. 2016 r., poz. 1714) wyniosły 110,70 zł.

Wnioskodawczyni przegrała proces w 50 %.

O kosztach pełnomocnika z urzędu w części, w której odwołanie zostało oddalone Sąd orzekł na podstawie cytowanego rozporządzenia, przyznając koszty od Skarbu Państwa, natomiast od części, w której odwołanie zostało uwzględnione, Sąd orzekł na podstawie cytowanego rozporządzenia w zw. z art. 100 kpc i art. 122 kpc i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz A. G. (1) kwotę 55,35 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć peł. ZUS wraz z aktami rentowymi

K.K.-W.