Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2017 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Zofia Kubalska

Protokolant – sekretarz sądowy Ewelina Parol

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2017 roku w Lublinie

sprawy (...) Spółki Akcyjnej w L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe

na skutek odwołania (...) Spółki Akcyjnej w L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 28 lipca 2016 roku znak (...) numer (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) Spółkę Akcyjną w L. w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku nie podlega podwyższeniu o 50% (pięćdziesiąt procent).

Sygn. akt VIII U 1075/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 lipca 2016 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1242.) oraz art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 963) stwierdził, że stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) S.A. w roku składkowym obejmującym okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 31 marca 2017 roku, podwyższa się o 50,00 % (decyzja k. – 6 akta ZUS).

W odwołaniu przedstawiciel płatnika zaskarżył decyzję w całości i wnosił o jej zmianę oraz stwierdzenie, iż brak jest podstaw do podwyższenia składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od 1 kwietnia 2016 roku do dnia 31 marca 2017 roku, tj. o 50 %. W uzasadnieniu odwołania skarżący podnosił, iż w jego ocenie nie zaistniała okoliczność tego rodzaju, iż płatnik nieprawidłowo ustalił liczbę ubezpieczonych lub grupę działalność. Ponadto przedstawiciel płatnika domagał się ustalenia iż, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązany był ustalić spółce stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych zgodnie z informacją ZUS IWA złożoną przez spółkę za 2015 roku, co związane było z przejściem zakładu pracy z dotychczasowego pracodawcy N. P. R. na nowego pracodawcę (...) S.A. (odwołanie – k. 4 – 8 akt sądowych).

W odpowiedzi na odwołanie organ argumentował jak w zaskarżonej decyzji wnosząc o jego oddalenie (odpowiedź na odwołanie – k. 23 – 24 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w związku z ustalaniem stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na okres od 1 kwietnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku dokonał analizy dokumentów rozliczeniowych i stwierdził, iż płatnik w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za miesiąc kwiecień 2016 roku zaniżył wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe wykazując 0,63%.

W związku z powyższym organ rentowy wdrożył postępowanie w sprawie podwyższenia o 50% stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy obejmujący okres od 1 kwietnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku. W toku postępowania wyjaśniającego płatnik nie dokonał korekty dokumentu rozliczeniowego za miesiąc kwiecień 2016 roku i w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za czerwiec 2016 roku wykazał stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 0,67%. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż zgodnie z (...) (pozostała indywidualna działalność usługowa) wykazanym w informacji ZUS IWA przekazanej za 2015 rok wartość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi 0,93%.

Wobec powyższego Zakład uznał, iż płatnik zaniżył wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe oraz na podstawie przepisów ustawy ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ustalił stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe w okresie od 1 kwietnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku w wysokości 1,4%. (uzasadnienie decyzji – k. 6 a.ZUS).

W tym stanie rzeczy wydana została zaskarżona decyzja.

W dniu 1 września 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, w wyniku zakończenia procedury przekształcenia przedsiębiorcy P. R. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w L., dokonał wpisu do prowadzonego rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego nowopowstałego podmiotu - spółki (...) Spółka Akcyjna (odwołanie – k. 4- 8 a.s., informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców – k. 15 -21 a.s.).

Spółka (...) S.A. złożyła do organu rentowego informację ZUS IWA za 2015 rok. Następnie organ rentowy w zawiadomieniu z dnia 9 lutego 2016 roku wskazał, iż brak było po stronie płatnika (...) S.A. obowiązku składania do organu rentowego w/w dokumentu, informując jednocześnie że ZUS IWA złożona za 2015 rok nie będzie uwzględniona przez Zakład (odwołanie – k. 4- 8 a.s., zawiadomienie – k. 14 a.s.).

Powyższy stan faktyczny był bezsporny i ustalony został w oparciu o powołane tam dowody z dokumentów. Ich autentyczność w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) S.A. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Mając na uwadze treść zaskarżonej decyzji, odwołanie oraz odpowiedź na odwołanie stwierdzić należy, iż spór w niniejszej sprawie dotyczył oceny, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowo podwyższył o 50,00 % stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) S.A. w roku składkowym obejmującym okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 31 marca 2017 roku.

Zgodnie z treścią art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1242 z zm.) jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę.

Zgodnie z przyjętym w orzecznictwie poglądem przesłanką odpowiedzialności płatnika składek na podstawie powołanego przepisu jest wina płatnika w niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu przekazania organowi rentowemu wymaganych informacji, polegająca na niedochowaniu należytej staranności (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2013 roku, sygn. I UK 103/13, z dnia 8 listopada 2013 roku, sygn. II UK 147/13, z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. I UK 207/11, z dnia 6 września 2012 roku, sygn. II UK 39/12, z dnia 12 lutego 2013 roku, sygn. II UK 183/12). Odpowiedzialność płatnika składek na podstawie powołanego przepisu nie ma bowiem charakteru obiektywnego i nie występuje w każdym przypadku podania nieprawdziwych danych, prowadzących do zaniżenia wysokości należnych składek. Nie ma bowiem uzasadnienia dla wymierzania tej sui generis kary bez oceny okoliczności będących przyczyną wadliwości informacji.

W konsekwencji stwierdzenie czy strona nie ponosi, czy też ponosi, odpowiedzialność na zasadzie powołanego przepisu musi być podejmowane indywidualnie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności, których dopiero łączna ocena może doprowadzić do konkluzji, że w tej konkretnej sprawie wymierzenie składki wypadkowej podwyższonej było zgodne lub nie do pogodzenia z normą prawną zawartą w powołanym przepisie i oceniana także przez pryzmat zasady zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez to państwo prawa (wyrok Sadu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 roku, sygn. I UK 15/11). Jednocześnie należy zauważyć, że z omawianego przepisu płynie domniemanie winy płatnika składek w sytuacji, gdy przekazane dane nie odpowiadają prawdzie. W sposób istotny wpływa to na rozkład ciężaru dowodu. To płatnik składek ma wykazać, że zgłoszenie nieprawdziwych danych nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych. Z tych względów przyjąć należy, że tylko przyczyny wadliwego zgłoszenia danych, za które płatnik nie ponosi odpowiedzialności (niezawinione), mogą go zwolnić z sankcji wynikającej z przepisu art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Zgodnie z treścią art. 28 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33.

Podnieść należy, na co również wskazywał pełnomocnik organu rentowego w piśmie procesowym z dnia 10 kwietnia 2017 roku (k. 41 a.s.), że z uwagi na fakt, iż płatnik (...) S.A. jako nowy podmiot rozpoczął działalność w trakcie roku 2015 roku (od 1 września 2015 roku), nie miał obowiązku składania dokumentu ZUS IWA za 2015 roku o czym został prawidłowo poinformowany. W konsekwencji, wobec płatnika miały zastosowanie zarówno art. 28 ust. 2 oraz art. 33 ust. l ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zgodnie z którym stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, któremu zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji ZUS IWA, przez trzy kolejne lata kalendarzowe, wynosi tyle co stopa procentowa określona dla grupy, do której płatnik należy.

Mając powyższe na uwadze płatnik (...) S.A. zobowiązany był do wyliczenia właściwej stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe w sposób wynikający z przepisów prawa tj. w oparciu o (...) obowiązujące płatnika z przeważającego rodzaju działalności.

Zgodnie z rejestrem REGON i KRS dla nowo powstałego podmiotu - spółki (...) S.A. właściwym jest (...), dla którego stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe wynosi 0,67%. Z uwagi na fakt, iż płatnik w deklaracjach rozliczeniowych za miesiące kwiecień oraz czerwiec 2016 roku wykazał stopę procentową wynikającą z (...) dla nowego płatnika tj. 0,67% a w pozostałych deklaracjach stopę 0,93%, uznać należy, iż nie doszło do zaniżenia stopy procentowej. Z tych względów należało uznać, iż brak było podstaw do zastosowania przez organ rentowy sankcji w postaci ustalenia stopy procentowej składki na rok składkowy obejmujący okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 31 marca 2017 roku w wysokości 150 % stopy procentowej. Wobec tego zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należało zmienić i ustalić, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) Spółkę Akcyjną w L. w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku nie podlega podwyższeniu o 50%.

Na marginesie podnieść należy również, iż niezależnie od faktu braku zasadności zaskarżonej decyzji organu rentowego z dnia 28 lipca 2016 roku, to argumentacja podnoszona w odwołaniu przez skarżącego nie była trafna. Przedstawiciel płatnika domagał się bowiem ustalenia iż, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązany był ustalić spółce stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych zgodnie z informacją ZUS IWA złożoną przez spółkę za 2015 roku, co związane było z przejściem zakładu pracy z dotychczasowego pracodawcy N. P. R. na nowego pracodawcę (...) S.A. Zauważyć w tym miejscu należy, iż w przypadku, gdy następuje zmiana formy prawnej danego podmiotu, to przedsiębiorca z chwilą wykreślenia go z ewidencji podmiotów działalności gospodarczej, a następnie wpisania (spółki akcyjnej) do KRS staje się nowym płatnikiem składek. W związku z tym, nowo powstały płatnik powinien ustalić obowiązującą go stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. Przepisy ustawy wypadkowej wskazując, iż stopa procentowa składki wypadkowej ustalana jest płatnikowi składek, nie zawierają regulacji dopuszczających możliwość sukcesji wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Z tych względów Sąd na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.