Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda S. S. kwotę 7.702,52 z ustawowymi odsetkami od dnia 27 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 874,58 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu i oddalił powództwo w pozostałej części.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 28 marca 2015 roku doszło do kolizji drogowej w której został uszkodzony samochód marki A. o nr rej. (...). Kolizję spowodował S. K. kierujący samochodem marki A. R. o nr rej. (...). Sprawca wykonując manewr cofania nie zachował należytej ostrożności i doprowadził do kolizji. Pojazd A. R. był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń.

A. było własnością M. P..

W toku postępowania likwidacyjnego M. P. udzielił upoważnienia S. S..

Pismem z dnia 10 kwietnia 2015 roku ubezpieczyciel sprawcy poinformował, iż koszty naprawy zostały ustalone na kwotę 5.439,87 zł. Decyzją z dnia 27 kwietnia 2015 roku pozwany wypłacił powyższą kwotę.

Koszt naprawy samochodu A. przy użyciu oryginalnych części z logo producenta (Q) wynosił 13.142,39 zł brutto. Przy przyjęciu cen części oryginalnych bez logo producenta (Q) koszt ten wynosił 7.024,27 zł brutto. Części oryginalne bez logo producenta były dostępne jedynie co do reflektorów.

Zakres naprawy był kwalifikowany, jako naprawa lakierniczo-blacharska. (...) miało 3 lata. Jakość tych części jest taka sama, jak oryginalnych z dużym prawdopodobieństwem, ale do zachowania gwarancji wymagają zaświadczenia (...). Takie zaświadczenie powinno być do nich załączane. Różnica kosztów naprawy w autoryzowanym serwisie dotyczyła by tylko kosztów robocizny. Gdyby jego naprawy dokonać nie w (...) to należałoby zapytać producenta czy gwarancja byłaby utrzymana.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne w przeważającej części.

Wskazał, że w niniejszej sprawie, Towarzystwo (...) nie kwestionowało zasad swojej odpowiedzialności.

Kwestią sporną był natomiast zakres obowiązku odszkodowawczego strony pozwanej.

W realiach sprawy, powód dochodził przedmiotowego roszczenia tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu; dokonał tym samym wyboru roszczenia, o którym stanowi przepis art. 363 § 1 k.c. W konsekwencji, pozwany zakład ubezpieczeń był zobowiązany do zwrócenia poszkodowanemu wszelkich celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków poniesionych w celu przywrócenia poprzedniego stanu samochodu, w tym kosztów nowych części i innych materiałów.

Powód miał pełne prawo domagania się ustalenia kosztów naprawy według cen brutto części z autoryzowanego serwisu. Naprawienie szkody zawsze następuje według wyboru poszkodowanego. Skorzystanie z części autoryzowanych jest jedną z dostępnych opcji. Oczywiście, części te są droższe od tzw. zamienników, ale w ocenie Sądu Rejonowego, tylko one zapewniają odpowiednie standardy bezpieczeństwa i jakości, wymagane przez producenta. Uszkodzony pojazd był samochodem klasy premium. (...) było stosunkowo nowe – miało bowiem w dacie zdarzenia 3 lata. Samochód był skomplikowany technicznie. Dokonanie prawidłowej naprawy wymagało odpowiedniej technologii, urządzeń, odczynników chemicznych i umiejętności pracowników. Warunki takiej naprawy spełnione są jedynie w (...). Powód miał prawo unikać zbędnego ryzyka związanego z niedoskonałościami naprawy i tym samym usunąć uszkodzenia w autoryzowanym salonie.

Koszty naprawy wynosiły 13.142,29 zł brutto. Z uwagi na fakt, iż pozwany dotychczas wypłacił powodowi kwotę 5.439,87 zł, Sąd Rejonowy zasądził różnice pomiędzy tymi dwoma kwotami, czyli 7.702,52 zł.

W pozostałym zakresie, Sąd oddalił powództwo jako nie uzasadnione.

W zakresie żądanych odsetek Sąd Rejonowy zważył, iż stosownie do treści art. 481 § 1 k.c., stanowiącego – zgodnie z dyspozycją art. 359 § 1 k.c. – formalne, ustawowe źródło odsetek, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnianiem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik, odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia.

Strona powodowa domagała się zasądzenia odsetek od upływu terminu 30 dni od zgłoszenia szkody. Sąd Rejonowy zasądził odsetki od dnia wydania decyzji przyznającej częściowe odszkodowanie. Powód nie wykazał bowiem daty zgłoszenia szkody.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. statuującego zasadę stosunkowego rozliczenia kosztów procesu.

Powyższe orzeczenie zaskarżył apelacją pozwany, w zakresie kwoty 7.702,52 złotych tytułem należności głównej oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu:

1) obrazę przepisów prawa procesowego, tj.:

a) art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 278 k.p.c. poprzez dokonanie oceny zebranego materiału dowodowego, w szczególności opinii biegłego, w sposób sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i w konsekwencji błędne ustalenie, że w sprawie zasadne jest przyjęcie, iż jedynie naprawa przy użyciu części z logo producenta, przeprowadzona w (...) przywróci pojazd marki A. (...) do stanu sprzed szkody, chociaż powód nie przedstawił żadnych dowodów, które by to uzasadniały;

b) art. 232 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż na powodzie nie spoczywał ciężar udowodnienia, że naprawa w sposób rzeczywisty została wykonana w oparciu o części z logo producenta w (...) albo, że pojazd wcześniej był takimi częściami naprawiany. Miało to istotny wpływ na wynik sprawy poprzez dokonanie ustalenia przez Sąd I instancji, że celowymi i ekonomicznie uzasadnionymi kosztami naprawy pojazdu marki A. (...) są koszty obejmujące naprawę częściami oryginalnymi z logo producenta w autoryzowanym serwisie naprawczym;

c) art. 328 § 2 k.p.c. poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku nie odpowiadającego wymaganiom, jakie stawia sądom wymieniony przepis, tj. poprzez brak dostatecznego wyjaśnienia w oparciu o jakie dowody i okoliczności sąd wyprowadził wniosek, iż powodowi należy się odszkodowanie w łącznej kwocie 13.142,39 złotych brutto, w sytuacji, gdy powód żądnym dowodem nie wykazał zasadności kosztorysu naprawy obejmującego naprawę przy użyciu części z logo producenta w (...);

2) obrazę przepisów prawa materialnego, tj. naruszenie przepisu art. 361 § 1 k.c. w związku z art. 824 ¹ k.c. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda świadczenia pieniężnego przekraczającego wysokość uzasadnionego odszkodowania i nie pozostającego w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Przy tak sformułowanych zarzutach skarżący wniósł o:

1) zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.584,40 złotych z tytułu odszkodowania za uszkodzenia pojazdu A. (...);

2) rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Spór w przedmiotowej sprawie dotyczył w zasadzie ustalenia tego czy przy obliczaniu należnego powodowi odszkodowania za uszkodzenie pojazdu powinien być uwzględniony koszt niezbędnych do naprawy części nowych, opatrzonych logo producenta (droższych) czy też koszt części nowych lecz nie opatrzonych takim logo (tańszych), o ile części takie funkcjonują w obrocie, a nadto, czy uzasadnionym jest ustalenie wysokości odszkodowania, przy przyjęciu wartości robocizny w autoryzowanej stacji obsługi.

Oceniając tę kwestię trzeba podkreślić, że pozwany, jako ubezpieczyciel sprawcy szkody, zobowiązany był zapłacić powodowi – w ramach odszkodowania - odpowiednią sumę pieniężną (art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c.), co do zasady suma taka powinna pokryć koszty naprawy samochodu.

W przypadku szkody komunikacyjnej obowiązek jej naprawienia aktualizuje się już w momencie jej wyrządzenia; jego realizacja nie jest uzależniona od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać (por. np. uzasadnienie uchwały SN z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, wyrok SN z 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00 i uzasadnienie uchwały SN z 17 maja 2007 r., III CZP 150/06).

Poszkodowany może w efekcie dochodzić odszkodowania na podstawie rachunków za wykonaną naprawę rzeczy albo w oparciu o prognozowane koszty jej naprawy.

W tym stanie rzeczy bezzasadne są argumenty apelującego, że powód nie wykazał, iż dokonał przedmiotowej naprawy w autoryzowanej stacji obsługi, przy użyciu części oryginalnych oraz, że inne ewentualne wcześniejsze naprawy były przeprowadzone przy użyciu części oryginalnych w autoryzowanej stacji obsługi.

Skoro odszkodowanie za uszkodzenie samochodu ustalane jest na podstawie metody kosztorysowej to jego wysokość podlega odpowiedniej weryfikacji. Ceny części i usług przyjmuje się na poziomie obowiązującym na rynku lokalnym (tak SN w uchwale dnia z 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03), w rachubę – o ile ich użycie jest niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy albo gdy ich zastosowanie nie prowadzi do zwiększania wartości pojazdu w stosunku do jego wartości sprzed powstania szkody – wchodzą części nowe i oryginalne tj. pochodzące od producenta pojazdu (por. wyrok SN z 20 listopada 1970 r., II CR 425/72 i uchwałę SN z 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt III CZP 80/11).

Zdaniem Sądu Okręgowego nie może budzić wątpliwości, że dopóki wykorzystanie części oryginalnych przy naprawie samochodu nie prowadzi do zwiększenia się jego wartości w stosunku do wartości jaką posiadał przez wypadkiem nie ma żadnych przeszkód do uwzględnienia ich cen w kosztach naprawy. Jeżeli wykorzystanie przy naprawie części oryginalnych zniweluje (w całości albo chociaż w części) wynikającą z wypadku utratę wartości auta, to ich użycie jest jak najbardziej zasadne. W tych zaś przypadkach, gdy wykorzystanie części oryginalnych skutkuje przyrostem wartości auta, ubezpieczycielowi przysługuje żądanie obniżenia odszkodowania tj. ograniczenia go do sumy stanowiącej różnicę pomiędzy pełnym kosztem naprawy a kwotą odpowiadającą przyrostowi wartości auta. Uwzględnieniu przy ustaleniu tej relacji podlegają ceny części oryginalnych (tak wprost SN w uchwale z 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt III CZP 80/11).

W realiach przedmiotowej sprawy pozwany aby dokonanie naprawy w autoryzowanej stacji obsługi, przy użyciu części oryginalnych prowadziło do zwiększenia wartości przedmiotowego pojazdu w stosunku do jego wartości sprzed wypadku. Nadto powyższy sposób wyliczenia jawi się uzasadnionym biorąc pod uwagę wiek i klasę przedmiotowego pojazdu.

Z tych wszystkich względów apelacja podlegała oddaleniu, a to na podstawie art. 385 k.p.c..

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł z mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 2 pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2015.1800), obciążając nimi stronę pozwaną, jako stronę przegrywającą. Na koszty te złożyła się kwota 900 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego powoda w postępowaniu apelacyjnym.

Biorąc pod uwagę stopień zawiłości sprawy oraz nakład pracy pełnomocnika powoda i jego wkład pracy w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności fakt, iż postępowanie apelacyjne zakończyło się na pierwszym terminie rozprawy, zaś w jego toku nie było prowadzone postępowanie dowodowe, brak było podstaw do ustalenia wysokości wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości innej niż minimalne, przewidziane przepisami wyżej wskazanego rozporządzenia.