Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił A. P. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczony do dnia 1 stycznia 1999 roku nie osiągnął 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Organ rentowy uznał za udowodnione 24 lata, 5 miesięcy i 5 dni stażu sumarycznego, w tym 18 lat, 4 miesiące i 16 dni stażu pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu od powyższej decyzji A. P. wskazał, że do dnia 31 grudnia 1998 roku osiągnął staż pracy w wymiarze 25 lat, 8 miesięcy i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W ocenie skarżącego, organ rentowy powinien zaliczyć mu do ogólnego stażu pracy okres od 23 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku kiedy to był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Zdaniem A. P., zgodnie z art.11 ust.2 punkt 14 obowiązującej w ww. okresie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, okres czasowego pozostawania bez pracy był okresem równorzędnym z okresem zasiłkowym i powinien zostać zaliczony do stażu pracy.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego odrzucenie wskazując, że kwestia przyznania A. P. prawa do emerytury była już przedmiotem postępowania sądowego przed Sądem Okręgowym w Koszalinie, który wyrokiem z dnia 24 lutego 2015 roku oddalił odwołanie A. P. (wyrokiem z dnia 10 września 2015 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie oddalił apelację ubezpieczonego).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył, że uznał za udowodniony przez wnioskodawcę okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 24 lata, 5 miesięcy i 5 dni z tytułu zatrudnienia:

-

od 1 września 1972 roku do 17 lutego 1973 roku w Społem Spółdzielczych (...),

-

od 7 marca 1973 roku do 24 sierpnia 1973 roku i od 26 sierpnia 1973 roku do 15 września 1973 roku w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. (wyłączono okres nieusprawiedliwionej nieobecności w dniu 25 sierpnia 1973 roku),

-

od 18 października 1973 roku do 21 kwietnia 1975 roku i od 9 kwietnia 1977 roku do 22 lutego 1991 roku w Z.P.B. (...),

-

od 22 kwietnia 1975 roku do 8 kwietnia 1977 roku okres odbywania zasadniczej służby wojskowej,

-

od 10 czerwca 1991 roku do 14 stycznia 1992 roku i od 1 października 1992 roku do 5 marca 1993 roku w Zakładzie Budowlanym (...),

-

od 1 września 1993 roku do 16 marca 1995 roku w Zakładzie Opieki Zdrowotnej Ł. (w tym okres niezdolności do pracy od 13 grudnia 1993 roku do 17 grudnia 1993 roku),

-

od 3 czerwca 1996 roku do 3 stycznia 1997 roku w (...) Centrum (...) (w tym okresy niezdolności do pracy od 11 października 1996 roku do 18 października 1996 roku, od 20 listopada 1996 roku do 6 grudnia 1996 roku),

-

od 18 marca 1991 roku do 9 czerwca 1991 roku, od 25 stycznia 1992 roku do 30 września 1992 roku, od 18 marca 1995 roku do 17 marca 1996 roku, od 23 stycznia 1997 roku do 22 stycznia 1998 roku to jest pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. P. urodził się (...).

W dniu 27 lipca 2016 roku ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę, po którego rozpatrzeniu wydano zaskarżoną decyzję. Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(wniosek oraz decyzja - plik I akt ZUS)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w wymiarze 18 lat, 4 miesięcy i 16 dni.

(okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku udokumentował 24 lata, 5 miesięcy i 5 dni stażu sumarycznego w tym 24 lata, 4 miesiące i 5 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc okresów nieskładkowych.

(decyzja - plik I akt ZUS)

Do stażu zaliczono ubezpieczonemu następujące okresy:

-

od 1 września 1972 roku do 17 lutego 1973 roku zatrudnienia w Społem Spółdzielczych (...),

-

od 7 marca 1973 roku do 24 sierpnia 1973 roku oraz od 26 sierpnia 1973 roku do 15 września 1973 roku zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o.,

-

od 18 października 1973 roku do 21 kwietnia 1975 roku zatrudnienia w Z.P.B. (...).

-

od 22 kwietnia 1975 roku do 8 kwietnia 1977 roku odbywania zasadniczej służby wojskowej,

-

od 9 kwietnia 1977 roku do 22 lutego 1991 roku zatrudnienia w Z.P.B. (...),

-

od 18 marca 1991 roku do 9 czerwca 1991 roku pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

-

od 10 czerwca 1991 roku do 14 stycznia 1992 roku zatrudniania w Zakładzie Budowlanym (...),

-

od 25 stycznia 1992 roku do 30 września 1992 roku pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

-

od 1 października 1992 roku do 5 marca 1993 roku zatrudnienia w Zakładzie Budowlanym (...),

-

od 1 września 1993 roku do 16 marca 1995 roku zatrudnienia w Zakładzie Opieki Zdrowotnej Ł. (w tym okres niezdolności do pracy od 13 grudnia 1993 roku do 17 grudnia 1993 roku jako okres nieskładkowy),

-

od 18 marca 1995 roku do 17 marca 1996 roku pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

-

od 3 czerwca 1996 roku do 3 stycznia 1997 roku zatrudnienia w (...) Centrum (...) (w tym okresy niezdolności do pracy od 11 października 1996 roku do 18 października 1996 roku, od 20 listopada 1996 roku do 6 grudnia 1996 roku jako okresy nieskładkowe),

-

od 23 stycznia 1997 roku do 22 stycznia 1998 roku pobierania zasiłku dla bezrobotnych,

(karta przebiegu zatrudnienia – plik I akt ZUS, dokumentacja k.3 – 26 plik IV akt ZUS)

Do dnia 31 grudnia 1998 roku A. P. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. w następujących okresach:

-

od 18 marca 1991 roku do 16 listopada 1991 roku,

-

od 24 stycznia 1992 roku do 30 września 1992 roku,

-

od 17 marca 1995 roku do 2 czerwca 1996 roku,

-

od 15 stycznia 1997 roku

w tym jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku:

-

od 18 marca 1991 roku do 15 listopada 1991 roku,

-

od 25 stycznia 1992 roku do 30 września 1992 roku,

-

od 18 marca 1995 roku do 17 marca 1996 roku,

-

od 23 stycznia 1997 roku do 22 stycznia 1998 roku.

(zaświadczenie k.30 plik IV akt ZUS)

A. P. był zatrudniony w Zakładzie Budowlanym (...) od 1 czerwca 1991 roku do stycznia 1992 roku oraz od października 1992 roku do marca 1993 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, w oparciu o umowę o pracę. Z. B. opłacał należne składki za A. P.. Ubezpieczony wykonywał obowiązki pracownicze dekarza – blacharza i była to praca wykonywana w warunkach szczególnych.

(zeznania świadka Z. B. min. 00:04:41 – 00:07:58 protokół rozprawy z dnia 22.05.2017 r.)

Ubezpieczony pobierał zasiłek dla bezrobotnych i jednocześnie pracował w zakładzie (...).

(zeznania świadka A. J. min.00:07:58 – 00:13:20 protokół rozprawy z dnia 22.05.2017 r.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji osobowej ubezpieczonego zawartej w aktach organu rentowego, a także w oparciu o zeznania świadków: Z. B. oraz A. J..

Podkreślić należy, że o ile świadkowie potwierdzili fakt wykonywania przez ubezpieczonego obowiązków pracowniczych w zakładach pracy, z których pochodzi dokumentacja pracownicza zawarta w aktach organu rentowego, to jednak zeznania te w żaden sposób nie podważyły ustaleń dokonanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w kwestii ustalenia stażu pracy ubezpieczonego. Wprawdzie świadek A. J. wskazywał, że ubezpieczony legitymuje się stażem pracy wynoszącym ponad 27 lat, to jednak biorąc pod uwagę choćby dokumentację zgromadzoną w niniejszej sprawie, trudno uznać by świadek ten dysponował szczegółową wiedzą na temat długości stażu ubezpieczonego.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art.184 ust.1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1383) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art.32 ust.1 ww. ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3.

Według treści §3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Do przyznania emerytury konieczne jest aby wszystkie wskazane w cytowanych przepisach przesłanki zostały spełnione łącznie. Ubezpieczony musi zatem wykazać, że na dzień 1 stycznia 1999 roku miał wymagany staż ogólny (25 lat), staż pracy w warunkach szczególnych (15 lat). Musi ukończyć 60 lat oraz nie może być członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo musi złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody państwa. Bez kumulatywnego spełnienia powyższych warunków prawo do emerytury w oparciu o ww. przepisy cytowanej ustawy, nie przysługuje.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że ubezpieczony spełnia 3 przesłanki ustawowe:

1)  ukończył 60 lat,

2)  nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego,

3)  pracował w szczególnych warunkach ponad 15 lat.

Postępowanie w niniejszej sprawie sprowadziło się do ustalenia czy ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku spełnia warunek posiadania 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W odniesieniu do możliwości zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresu od 23 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku, gdy ubezpieczony był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, wskazać należy, że okresy wskazywane jako okresy rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych nie są okresami ani składkowymi ani nieskładkowymi, co wynika wprost z art.6 i art.7 z ww. ustawy. Nie ulega oczywiście wątpliwości, że okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych jest co do zasady okresem składkowym (art. 6 ust.1 punkt 2 ww. ustawy w zw. z art.79 ust.1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1065), a okresem nieskładkowym jest okres udokumentowanej niezdolności do pracy, w czasie której Fundusz Pracy wypłaca osobie bezrobotnej zasiłek - art.7 punkt 12 ww. ustawy. Jeżeli osoba bezrobotna nie ma prawa do zasiłku, okres zarejestrowania w urzędzie pracy nie jest ani okresem składkowym, ani nieskładkowym i tym samym nie jest wliczany do stażu pracy uprawniającego do emerytury.

W przypadku ubezpieczonego nie jest możliwym zastosowanie regulacji zawartej w art.11 ust.2 punkt 14 nieobowiązującej już ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1982 roku, nr 40, poz. 267), który to przepis uznawał za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia, okresy czasowego pozostawania bez pracy z powodu niemożności jej otrzymania lub niemożności podjęcia szkolenia zawodowego udowodnionego dokumentami oraz pobierania zasiłków z funduszu aktywizacji zawodowej. W dniu 15 listopada 1991 roku weszła bowiem w życie ustawa z dnia 17 października 1991 roku o rewaloryzacji emerytur i rent o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. nr 104, poz. 450 z późn. zm.), która spowodowało utratę mocy obowiązującej powołanego wyżej art.11. W myśl art.2 ust.1 punkt 6 ustawy rewaloryzacyjnej za okresy składkowe uznawano przypadające przed dniem wejścia w życie ustawy, okresy za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, w tym okresy czasowego pozostawania bez pracy na obszarze Państwa Polskiego lub niemożności podjęcia szkolenia zawodowego w tym okresy pobierania zasiłków z funduszu aktywności zawodowej zasiłków dla bezrobotnych oraz zasiłków szkoleniowych z Funduszu Pracy. Wyraźne zatem zaznaczenie granicy czasowej w tym przepisie wskazuje na zamiar ustawodawcy, aby zachowane zostały dotychczasowe zasady do stanów faktycznych istniejących do dnia wejścia w życie ustawy rewaloryzacyjnej. Zabieg ten został powtórzony w przepisie art.6 ust.2 punkt 6 ww. ustawy o emeryturach i rentach, gdzie wyraźnie postawiono granicę czasową 15 listopada 1991 roku. Tym samym okres pozostawania bez pracy i prawa do zasiłku dla bezrobotnych był okresem składkowym przed 15 listopada 1991 roku, zaś po tej dacie nie jest w ogóle uwzględniony przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury i renty, bowiem na mocy art.6 ust.1 punkt 2 ww. ustawy o emeryturach i rentach w zw. z art.72 punkt 13 ww. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy do okresów składkowych wliczane się jedynie okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Reasumując, nie jest możliwym doliczenie do staż pracy ubezpieczonego okresu od 23 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku i tym samym wobec braku legitymowania się 25-letnim stażem pracy, A. P. nie spełniła warunków do nabycia prawa do emerytury.

Wobec powyższego, Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W toku postępowania ubezpieczony był reprezentowany przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, który złożyła wniosek o przyznanie kosztów pomocy prawnej oświadczając, że nie zostały one opłacone ani w całości ani w części.

Zgodnie z art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (tj. Dz.U. z 2016 roku , poz. 233 z późn zm.) koszty pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa.

Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił stosownie do treści §15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714) zwiększając wartość wynagrodzenia o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług ( § 4 ust.3)

(S.B.)

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego.

25.08.2017 r.