Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 października 2015 roku - znak (...)/RKS - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. Inspektorat w K. na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych określił zadłużenie (...) Spółdzielni (...) w Ł. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne na kwotę 4.249,75 zł, w tym, w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39, należność za okres od czerwca 2012 roku do sierpnia 2012 roku wyniosła 3.209,75 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 1.040,00 zł. Jednocześnie na podstawie art. 23 ust. 1 ww. ustawy ZUS wskazał, że odsetki będą naliczane nadal do dnia zapłaty, włącznie z tym dniem, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja Podatkowa. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że płatnik nie wywiązał się z obowiązku opłacania składek. Po ponownym rozliczeniu konta płatnika na skutek złożenia korekty dokumentów rozliczeniowych za miesiące: maj, czerwiec, lipiec i sierpień 2012 roku, w których nie uwzględnił bezpodstawnie wypłaconego zasiłku chorobowego M. K., ustalono niedopłatę za okres od czerwca do sierpnia 2012 roku w wysokości 3.209,75 zł plus odsetki do dnia zapłaty włącznie.

/decyzja wraz z załącznikiem - k. 35 - 36 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 25 listopada 2015 roku złożył płatnik podnosząc, że nie zgadza się ze stanowiskiem organu rentowego. Wskazał, że nie ma podstaw do obciążania go wskazaną w decyzji należnością, co wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego
w Ł. z dnia 14 listopada 2014 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III AUa 161/14. M. K., która wykonywała na rzecz płatnika pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, uzyskała bowiem zasiłek chorobowy poprzez świadome wprowadzenie Spółdzielni w błąd co do niepozostawania w stosunku pracy, przez co zastosowanie znajduje
art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

/odwołanie - k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 grudnia 2015 roku, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 15/

Zainteresowana M. K. oświadczyła, że nie zajmuje stanowiska w sprawie.

/stanowisko M. K. – e – protokół z dnia 24 października 2016 roku – 00:02:50-00:06:20/

Postanowieniem z dnia 24 października 2016 roku Sąd Okręgowy zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt.1 k.p.c. do czasu rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt X U 113/16 toczącej się na skutek odwołania płatnika od decyzji organu rentowego z dnia 15 marca 2016 roku.

/postanowienie – k.34/

Postępowanie zostało podjęte postanowieniem z dnia 1 czerwca 2017 roku wobec prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o sygn. akt X U 113/16.

/postanowienie - k. 45/

Na rozprawie w dniu 17 lipca 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, oświadczając że nie kwestionuje samej wysokości składek, ale zasadę odpowiedzialności Spółdzielni oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zainteresowana M. K. oświadczyła, że nie zajmuje stanowiska w sprawie.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 17 lipca 2017 roku - 00:01:27 - 00:07:48; 00:17:41
- 00:20:56 - płyta - k. 72/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik (...) Spółdzielnia (...) w Ł. wypłacił M. K. zasiłek chorobowy za okres od dnia 23 kwietnia 2012 roku do dnia 20 lipca 2012 roku z ubezpieczenia chorobowego z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia. /okoliczności bezsporne/

Decyzją z dnia 13 grudnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. Inspektorat w K. stwierdził, że M. K. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) Spółdzielnia (...) w Ł. nie podlegała od dnia 25 kwietnia 2012 roku do dnia 25 lipca 2012 roku obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, podnosząc, że w wyżej wskazanym okresie M. K. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania umowy o pracę za wynagrodzeniem nie mniejszym niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

/okoliczność bezsporna/

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2013 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 337/13 Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie płatnika od ww. decyzji z dnia 13 grudnia 2012 roku - nr (...), odwołanie M. K. z dnia 10 stycznia 2013 roku od decyzji ZUS I Oddział w Ł. z dnia
4 stycznia 2013 roku przekazał według właściwości do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 14 listopada 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII AUa 161/14 oddalił apelację płatnika od wyroku z dnia 10 grudnia 2013 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wyroki - k. 86 i k. 134 akt VIII AUa 161/14/

Decyzją z dnia 15 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził brak uprawnień M. K. do zasiłku chorobowego w okresie od dnia 23 kwietnia 2012 roku do dnia 5 sierpnia 2012 roku, wypłaconego przez płatnika składek (...) Spółdzielnia (...) w Ł. w kwocie 4.026,75 zł. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zasiłek chorobowy został przez płatnika składek wypłacony bezpodstawnie, gdyż zgodnie z decyzją z dnia 13 grudnia 2012 roku, od której odwołanie płatnika zostało prawomocnie oddalone, M. K. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek „Społem (...) w Ł..

/okoliczność bezsporna/

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt X U 113/16 Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie płatnika od ww. decyzji z dnia 15 marca 2016 roku
- nr (...). Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 2 marca 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII Ua 1/17 oddalił apelację płatnika od wyroku z dnia
8 listopada 2016 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wyroki - k. 81 i k.115 akt VIII Ua 1/17/

W dniu 2 stycznia 2015 roku „ (...) Spółdzielnia (...) w Ł. złożyła korekty dokumentów rozliczeniowych za miesiące: czerwiec, lipiec, sierpień 2012 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: deklaracje - k. 14 - 21akt ZUS/

W dniu 17 września 2015 roku ZUS Inspektorat w K. zawiadomił (...) Spółdzielnię (...) o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od czerwca do sierpnia 2012 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: zawiadomienie - k. 30 akt ZUS/

Decyzją z dnia 28 października 2015 roku - znak (...)/RKS - Zakład Ubezpieczeń Społecznych w K. na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy
z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych określił zadłużenie (...) Spółdzielni (...) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne na kwotę 4.249,75 zł, w tym w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 należność za okres od czerwca 2012 roku do sierpnia 2012 roku wyniosła 3.209,75 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 1.040,00 zł.

/decyzja wraz z załącznikiem - k. 35 - 36 akt ZUS/

Tak ustalony stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami. Szczegółowych ustaleń Sąd dokonał na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy, w tym w aktach ZUS.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Płatnik składek na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.) jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Rozliczenie składek, o których mowa w ust. 1, oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych podlegających rozliczeniu na poczet składek następuje w deklaracji rozliczeniowej według ustalonego wzoru. Nie podlegają rozliczeniu w deklaracji rozliczeniowej zasiłki wypłacone przez płatnika bezpodstawnie (ust. 2).

Zgodnie z art. 32 ww. ustawy systemowej do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Stosownie do art. 47 ust. 1 ustawy systemowej płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1) do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

2) do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Ponadto jak stanowi art. 23 ust. 1 ustawy systemowej od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata, zwane dalej „należnościami z tytułu składek”, nieopłacone w terminie, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu była podstawa odpowiedzialności płatnika (...) Spółdzielni (...) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne na kwotę 4.249,75 zł, w tym w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2012 roku do sierpnia 2012 roku. Zdaniem płatnika prawomocne ustalenie, że M. K. nie miała prawa do zasiłku chorobowego w okresie od dnia 23 kwietnia 2012 roku do dnia 5 sierpnia 2012 roku w kwocie 4.026,75 zł i zasiłek ten został jej wypłacony przez płatnika bezpodstawnie w związku z wprowadzeniem go w błąd co do niepozostawania w stosunku pracy, oznacza, że płatnik nie może zostać obciążony wskazaną w decyzji należnością z tytułu nieopłaconych składek, ponieważ zgodnie z art. 84 ust. 1 i 2 ustawy systemowej osobą obowiązaną do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia jest M. K..

W ocenie Sądu Okręgowego, stanowisko płatnika nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 372) prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. d.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 roku ( sygn. akt III UK 44/12, publ. OSNP 2013/21-22/263) przepisy art. 84 ust. 1, 2 i 6 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) nie powodują wyłączenia stosowania art. 46 ust. 2 tej ustawy. Po stwierdzeniu przez organ rentowy, że konkretne osoby nie podlegały ubezpieczeniom społecznym jako pracownicy, płatnik ma obowiązek złożenia deklaracji korygujących
i opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne w prawidłowej wysokości. Obowiązek ten jest niezależny od zwrotu nienależnie wypłaconych zasiłków. Nawet bowiem ewentualny zwrot nienależnie wypłaconych zasiłków, nie zwalnia płatnika z obowiązku złożenia prawidłowych deklaracji dotyczących adekwatnej wysokości składek wszystkich pracowników.

Art. 84 ust. 6 ustawy systemowej stanowi - jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.

Rozpoznawana sprawa dotyczy zadłużenia z tytułu składek, a nie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Roszczenie ZUS znajduje swoją podstawę w art. 84 ust. 6 w zw. z art. 46 ust. 1 i 2 ustawy systemowej. Płatnik powinien zatem uregulować zaległość ujawnioną po złożeniu deklaracji korygujących. (...) rozliczeń między płatnikiem, a ZUS nie pozwala na określenia osoby, za którą składki nie zostały opłacone, ponieważ zgodnie z § 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. 2008 nr 78 poz. 465), jeżeli wpłata składek na ubezpieczenia społeczne jest niższa od kwoty należnych na ubezpieczenia społeczne jest niższa od kwoty należnych składek rozliczeniowych w deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy, to kwoty składek na ubezpieczenia społeczne rozliczane na fundusz emerytalny, fundusz rentowy, fundusz chorobowy i fundusz wypadkowy podlegają
w odniesieniu do każdego ubezpieczonego rozliczeniu proporcjonalnie do należnej kwoty składek na dany fundusz dotyczących ubezpieczonego do łącznej kwoty należnych składek na dany fundusz wynikającej z rozliczenia dokonanego w deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy.

Na płatniku składek spoczywa określony w art. 46 ust. 1 obowiązek, którego nie dopełnił, ponieważ składki nie zostały opłacone w należnej wysokości. Prawomocne ustalenie przez Sąd, że M. K. nie miała prawa do pobranego świadczenia wpływa na odpowiedzialność płatnika z tytułu składek za zgłoszone do ubezpieczenia osoby. (...) rozliczania składek powoduje, że nieprawidłowe ich obliczenie i uiszczenia ich w niewłaściwej wysokości przez płatnika rozkłada się proporcjonalnie na wszystkich ubezpieczonych.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie od decyzji ZUS z dnia 28 października 2015 roku, znak (...)/RKS jako bezpodstawne.

Ze względu na wynik postępowania oraz datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji, Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 490)
i zasądził od (...) Spółdzielni (...) w Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd ustalił wartość przedmiotu sporu stosownie do stanu zaległości.

Sąd zastosował ww. rozporządzenie z uwagi na datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji. Obecnie obowiązujące Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804) zmienione Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. 2016, poz. 1667) nie ma bowiem zastosowania do spraw wszczętych
i niezakończonych przed dniem jego wejścia w życie - tj. przed 1 stycznia 2016 roku. Do czasu zakończenia takich postępowań w danej instancji stosuje się przepisy dotychczasowe.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

11 września 2017 roku

M.U.