Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu 30 czerwca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu (...) w W.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) w W. na rzecz powódki A. S. kwotę 127.465,zł ( sto dwadzieścia siedem tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych ) wraz z odsetkami :

- ustawowymi od kwoty 37.000 zł ( trzydzieści siedem tysięcy złotych ) od dnia 13 lipca 2012r. do dnia 31grudnia 2015r.

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 90.465,00 zł (dziewięćdziesiąt tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych) od dnia 30 marca 2016r. do dnia zapłaty

tytułem spadku wartości nieruchomości powódki położonej w W. przy ul. (...) ( działka ew. nr (...) obręb (...) ) na skutek objęcia jej obszarem ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. ;

2.  powództwo w zakresie żądania o odszkodowanie tytułem kosztów wykonania właściwej izolacji akustycznej oddala;

3.  kosztami procesu obciąża w całości pozwanego Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

SSO Ewa Teofilak

Sygn. akt XVI GC 1315/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16/07/2013 r. (data rejestracji w EPU) A. S. domagała się zasądzenia od Przedsiębiorstwa Państwowego (...) z siedzibą w W. kwoty 50.000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) z czego kwotę 37.000 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości oraz 13.000 zł tytułem kosztów wykonania właściwej izolacji akustycznej nieruchomości wraz z odsetkami od dnia 13/07/2012 do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.

Powódka wskazała, iż jest właścicielką zabudowanej nieruchomości gruntowej, położonej w W. przy ul. (...), zabudowanej budynkiem mieszkalnym, który jest w złym stanie technicznym i powinien zostać wyburzony i zastąpiony nowym budynkiem. Na skutek wejścia w życie Uchwały 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20/06/2011 r. nieruchomość powódki znalazła się w strefie Z1 obszaru ograniczonego użytkowania. Skutkiem wejścia w życie OOU 2011 nieruchomości objęte jej działaniem gwałtownie utraciły wartość handlową, ze względu na ścieśnienie władztwa nad nieruchomością. Powódka wskazywała jako podstawę swoich roszczeń art. 129 ust. 2 POŚ oraz subsydiarnie art. 435 §1 KC w zw. z art. 322 POŚ.

(pozew k. 11-26 oraz 34-75)

Zarządzeniem z dnia 17/01/2014 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w EPU (sygn. akt VI NC-e 1883026/13) oraz postanowieniem z tej samej daty przekazał sprawę do rozpoznania wg właściwości ogólnej pozwanego.

(postanowienia k. 29-30)

W odpowiedzi na pozew z dnia 28/05/2015 r. (data stempla pocztowego) Przedsiębiorstwo Państwowe (...) z siedzibą w W. domagało się oddalenie powództwa, w szczególności jako złożonego z przekroczeniem terminu zawitego. Pozwany wskazywał, że nieruchomość powódki znajdowała się już na terenie ograniczonego użytkowania – w strefie „M”, na podstawie Rozporządzenia nr 50 Wojewody (...) z dnia 07/08/2007 r. Obciążenia wynikające z tego aktu prawnego są analogiczne, co w przypadku Uchwały 76/11, zatem należało w ocenie pozwanego uznać, iż wszelkie roszczenia powinny być zgłaszane w terminie zawitym upływającym z dniem 25/08/2009 r. W drugiej kolejności pozwany wskazywał brak wykazania poniesienia szkody przez powódkę, twierdząc iż samo położenie nieruchomości w strefie nie powoduje „automatycznego” obniżenia wartości oraz brak wykazania istnienia związku przyczynowo – skutkowego. W zakresie roszczenia o odszkodowanie za koszty zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego w pomieszczeniach budynku strony powodowej pozwany wskazywał, że powódka nie wykazała braku istnienia prawidłowego klimatu, zgodne z wymogami Rozporządzenia nr 50 oraz zaprzeczył zwiększeniu się hałasu na nieruchomości strony powodowej na skutek wejścia w życie uchwały 76/11. Pozwany zanegował możliwość dochodzenia roszczenia przez stronę powodową na podstawie art. 435 KC oraz datę początkową żądanych odsetek.

(odpowiedź na pozew k. 82-114)

Pismem z dnia 30/06/2015 r. strona powodowa wskazała, że zgłosiła pozwanemu swoje roszczenia wnioskiem, który wpłynął do pozwanego 22/07/2009 r., zatem twierdzenia o wygaśnięciu roszczenia jest bezzasadne.

(pismo procesowe strony powodowej k. 137-143)

Pismem złożonym na rozprawie dnia 09/11/2016 r. strona powodowa rozszerzyła powództwo do kwoty 140.465 zł (sto czterdzieści tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych), z czego 127.465 zł (sto dwadzieścia siedem tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem utraty wartości nieruchomości strony powodowej, z czego 37.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13/07/2012 r. do 31/12/2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz 90.465 zł z odsetkami za opóźnienie liczonymi od 30/03/2016 r. do dnia zapłaty oraz 13.000 zł (trzynaście tysięcy złotych) tytułem kosztów rewitalizacji akustycznej. Powódka wniosła o wydanie wyroku częściowego w zakresie spadku wartości nieruchomości. Na rozprawie w tej dacie strona pozwana cofnęła zarzut upływu terminu zawitego w zakresie roszczenia za spadek wartości nieruchomości oraz podtrzymała zarzut w odniesieniu do roszczenia o pokrycie kosztów rewitalizacji akustycznej.

( pismo kr 307, oraz 324 -325 )

Postanowieniem na rozprawie Sąd uznał się niewłaściwym rzeczowo i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie (sygn. akt II C 2518/14).

(pismo procesowe k. 307 i 324-325, protokół rozprawy k. 308-309, postanowienie k. 311)

Z kolei pismem procesowym złożonym na rozprawie w dniu 06/06/2017 r. strona powodowa wniosła o zasądzenie kwoty 127.465 zł z tytułu spadku wartości nieruchomości z odsetkami ustawowymi od dnia 13/07/2012 r. do 31/12/2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 01/01/2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie 13.000 zł z tytułu odszkodowania za koszty rewitalizacji akustycznej budynku strony powodowej z odsetkami ustawowymi od dnia 13/07/2012 r. do dnia 31/12/2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 01/01/2016 r. do dnia zapłaty.

Pozwany domagał się oddalenia powództwa również w rozszerzonej części.

(pismo procesowe k. 333-334, pismo pozwanego k. 339-340)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka jest właścicielką nieruchomości położonej w W. – dzielnica W. przy ul. (...) (dz. ew. (...), obręb(...)) na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla m.s.t W. z dnia 11/06/1993 r. sygn. akt IV Ns 450/93. Dla przedmiotowej nieruchomości Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w W. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Na nieruchomości posadowiony jest budynek mieszkalny o powierzchni zabudowy (...) m/kw, którego budowę zakończono w 1977 r.

(dowód: wydruk z eKW k. 59-66, wypis z rejestru gruntów k. 67, wypis z kartoteki budynków k. 68)

Rozporządzeniem Wojewody (...) nr 50 z dnia 07 sierpnia 2007 roku
w sprawie utworzenia OOU dla (...) im. (...) w W., które weszło w życie w dniu 25 sierpnia 2007 roku (dalej: OOU 2007), został utworzony obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...). Podstawą wydania Rozporządzenia była treść art. 135 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 roku, Nr 129, poz. 902 ze zm.).

Zgodnie z treścią § 4 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia w obszarze ograniczonego użytkowania zabroniono:

1)przeznaczania nowych terenów pod szpitale, domy opieki oraz zabudowę związaną ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, a w strefie M także pod zabudowę mieszkaniową;

2)zmiany sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na szpitale i domy opieki oraz na stały lub wielogodzinny pobyt dzieci i młodzieży, a w strefie M – także na cele mieszkaniowe – z zastrzeżeniem ust. 2;

3)budowy nowych szpitali, domów opieki, zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, a w strefie M także budynków mieszkalnych, z zastrzeżeniem ust. 2.

Ponadto dopuszczono zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

Zaś §5 tego rozporządzenia w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadził następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1)w nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić izolacyjność ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych;

2)w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach poprzez zwiększenie izolacyjności ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach.

Rozporządzenie nr 50 weszło w życie 14 dni od jego ogłoszenia tj. 25 sierpnia 2007 r. Termin zawity do zgłaszania roszeń upływał z dniem 25/08/2009 r.

Na mocy powyższego rozporządzenia nieruchomość strony powodowej położona w W. przy ul. (...) znalazła się w całości w obszarze ograniczonego użytkowania 2007, w całości w strefie „M” tego obszaru.

(bezsporne, dowód: Dziennik Urzędowy Województwa (...) z 2007 roku, Nr 156, poz. 4276 z załącznikami k. 101-102)

Pismem doręczonym pozwanemu 02/07/2009 r. (data prezentaty) powódka zgłosiła swoje roszczenie z tytułu spadku wartości jej nieruchomości na kwotę 90.000 zł (dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) zakreślając termin ustosunkowania się pozwanego na 14 dni.

(pismo powódki z prezentatą pozwanego k. 142)

Na skutek m.in. zmiany w 2009 r. procedur operacji lotniczych na kierunku północno-zachodnim (M. – U.) pozwany, jako administrator lotniska O., został zobowiązany do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego dla (...) im. (...) w W. w zakresie oddziaływania akustycznego. Przedłożony przez pozwanego Przegląd Ekologiczny dla (...) im. (...) w W. wykazał, że oddziaływanie akustyczne portu znacznie wykracza poza teren, do którego zarządca posiada tytuł prawny. W tej sytuacji z uwagi także na powiększenie się obszaru, na którym dochodziło do przekroczeń hałasu Uchwałą nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 roku, która weszła w życie 04 sierpnia 2011 roku (dalej: OOU 2011), utworzono obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W..

Zgodnie z powyższą uchwałą w strefie OOU (§6) określono wymagania techniczne dotyczące budynków: w nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić odpowiednią izolacyjność ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z ustawą z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159 i Nr 45, poz. 235, dalej: Prawo budowlane) i przepisami wykonawczymi do tej ustawy, zaś w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach – zgodnie z ustawą Prawo budowlane i przepisami wykonawczymi do tej ustawy.

Na mocy tej uchwały nieruchomość strony powodowej znalazła się w obszarze ograniczonego użytkowania, w strefie Z1.

(bezsporne, dowód: załącznik do uchwały nr 76/11 z dnia 20/06/2011 r. Sejmiku Województwa (...) oraz uzasadnienie do uchwały, odpowiedź pozwanego na pozew k. 83)

Wnioskiem datowanym na 13/07/2012 strona powodowa domagała się zawezwania do próby ugodowej Przedsiębiorstwa Państwowego (...) na kwotę łączną 400.000 zł (czterysta tysięcy złotych) z czego 300.000 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości powódki oraz 100.000 zł tytułem odszkodowania za zapewnienie właściwego klimatu akustycznego w budynku strony powodowej. Na posiedzeniu w dniu 08/11/2012 r. nie doszło do zawarcia ugody (sygn. akt: II Co 1478/12).

(dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej k. 54-58, z akt II Co 1478/12 k. 2-6, protokół k. 15)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody złożone przy pozwie, odpowiedzi na pozew oraz pismach dopuszczonych stosownymi decyzjami Sądu.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu akustyki, uznając, iż wobec wygaśnięcia roszczeń z tytułu nakładów na koszty rewitalizacji akustycznej w budynku strony powdowiej przeprowadzenie tego dowodu byłoby zbędne oraz prowadziło do nadmiernej przewlekłości postępowania.

Wobec wniosków stron Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości A. G.. Sąd oparł się na opinii tego biegłego z dnia 14/01/2016 r. wraz z wyjaśnieniami do opinii złożonymi w dniu 11/05/2016 r. w zakresie, w jakim oszacował spadek wartości nieruchomości powódki w wyniku wprowadzenia OOU 2011.

W ocenie Sądu opinia została sporządzona w sposób logiczny, rzeczowy i przejrzysty. Biegły wskazał, na czym opierał się wydając opinię, z jakich źródeł korzystał i którą posłużył się metodologią. W sposób zrozumiały i przekonujący przedstawił wnioski opinii oraz w jaki sposób do nich doszedł. Sąd nie miał także wątpliwości odnośnie tego, że biegły posiada odpowiednie kompetencje i doświadczenie do wydania opinii w sprawie. Należy podkreślić, iż biegły jest rzeczoznawcą majątkowym od 2001 r., został powołany na listę biegłych sądowych w 2013 r. i sporządził wiele opinii w zbliżonych rodzajowo sprawach, zatem należy uznać, iż posiada niezbędne doświadczenie w przedmiocie objętym zakresem i niniejszej sprawy. Biegły wyjaśnił w szczególności, jakie okoliczności uwzględnił przy doborze nieruchomości do przeprowadzenia analizy porównawczej zarówno na terenie objętym OOU 2007 i 2011 jak i na terenie pobliskim, ale nieobjętym tą strefą. Powyższe przekonuje, iż przyjęta metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników końcowych.

Również w ocenie Sądu sposób sporządzenia opinii odpowiada prawu, w szczególności jest zgodny z wymogami Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz.U. 2004 nr 207 poz. 2109 ze zm.). W § 4 ust. 2 powołanego rozporządzenia wskazano metody sporządzania operatu szacunkowego. Z treści ww. przepisu nie wynika, aby któraś z nich była nadrzędna w stosunku do innych, zatem to do biegłego należy wybór, która z nich będzie najodpowiedniejsza i najbardziej adekwatna do uzyskania rzetelnego wyniku.

Biegły zastosował podejście porównawcze, metodę porównywania parami.

Przy stosowaniu podejścia porównawczego konieczna jest znajomość cen transakcyjnych nieruchomości podobnych do nieruchomości będącej przedmiotem wyceny, a także cech tych nieruchomości wpływających na poziom ich cen.

Przy metodzie porównywania parami porównuje się nieruchomość wycenianą o znanych cechach, kolejno z nieruchomościami podobnymi, o znanych cenach transakcyjnych i cechach. Wartość określa się poprzez korygowanie cen transakcyjnych ze względu na różnice ocen pomiędzy nieruchomością wycenianą i nieruchomościami podobnymi. Procedura działań przy stosowaniu tej metody wyceny zgodnie z obowiązującymi standardami zawodowymi rzeczoznawców majątkowych przedstawia się następująco: utworzenie zbioru nieruchomości podobnych o znanych cenach transakcyjnych i cechach, stanowiącego podstawę wyceny; aktualizacja cen transakcyjnych na datę wyceny; ustalenie cech rynkowych wpływających w sposób zasadniczy na zróżnicowanie cen na rynku nieruchomości; ocena wielkości wpływu cech rynkowych na zróżnicowanie cen transakcyjnych; ustalenie zakresu skali ocen dla każdej z przyjętych cech rynkowych; wybór do porównań z utworzonego zbioru nieruchomości, co najmniej trzech nieruchomości najbardziej podobnych pod względem cech rynkowych do nieruchomości stanowiącej przedmiot wyceny, z ich niezbędną charakterystyką; charakterystyka wycenianej nieruchomości z przedstawieniem jej ocen w odniesieniu do przyjętej skali cech rynkowych; przeprowadzenie porównań nieruchomości wycenianej kolejno z nieruchomościami wybranymi do wyceny i określenie wielkości poprawek wynikających z różnicy ocen nieruchomości wycenianej i nieruchomości wybranych do porównań; obliczenie skorygowanej ceny transakcyjnej każdej nieruchomości przyjętej do porównań przy użyciu określonych poprawek; obliczenie wartości jednostkowej wycenianej nieruchomości jako średniej arytmetycznej z cen transakcyjnych skorygowanych, uzyskanych z porównań w poszczególnych parach, lub średniej ważonej, jeśli wiarygodność otrzymanych wyników jest zróżnicowana; określenie wartości wycenianej nieruchomości na podstawie iloczynu wartości jednostkowej i liczby jednostek porównawczych (np. m ² powierzchni gruntu, budynku czy lokalu).

Do opinii pisemnej zastrzeżenia zgłosiła strona pozwana, w związku z czym Sąd wezwał biegłego na rozprawę celem złożenia ustnych wyjaśnień opinii. Zarówno opinia pisemna tego biegłego, jak i jego wyjaśnienia są kompletne, jasne i weryfikowalne, a także w sposób kategoryczny odpowiadają na zakreśloną biegłemu tezę dowodową.

Odnośnie poszczególnych kwestii Sąd wypowiada się w części dotyczącej oceny prawnej.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego, uznając, że opinia oraz wyjaśnienia, które biegły złożył na rozprawie były w zupełności wystarczające dla uznania prawidłowości sporządzonej opinii oraz rozstrzygnięcia sprawy.

W judykaturze uznaje się, że Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub opinii instytutu, gdy zachodzi taka potrzeba, a więc wtedy gdy przeprowadzona już opinia zawiera istotne luki, jest niekompletna, bo nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona opinia nie pozwala sądowi zweryfikować zawartego w niej rozumowania co do trafności wniosków końcowych. Dlatego nie można przyjąć, że sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych, czy też opinii instytutu w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Dowód z opinii biegłych ma szczególny charakter, gdyż korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych, których sąd nie posiada. Z tego też względu funkcją wymaganego uzasadnienia opinii biegłego jest jej weryfikowalność. Chodzi o to, aby przez uzewnętrznienie mechanizmu rozumowania biegłego sąd mógł kontrolować zasadność jego stanowiska. Ewentualne wątpliwości co do treści opinii, zarówno własne, jak i podnoszone przez stronę, sąd usuwa w ten sposób, że żąda ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, a w razie potrzeby żąda też dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych (art. 286 KPC). Sąd nie jest jednak obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinią biegłego zostały przekonane również strony. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco też ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę (por. wyrok z dnia 19 maja 1998 r., II UKN 55/98, OSNAPiUS 1999 nr 10, poz. 351). Szczególny charakter dowodu z opinii biegłych powoduje, że nie mają do niego zastosowania wszystkie zasady dotyczące postępowania dowodowego, a w szczególności art. 217 § 1 KPC (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2010 r., II CSK 119/10, i powołane w nim wcześniejsze orzecznictwo).

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa i akustyki na okoliczność braku prawidłowego klimatu akustycznego w lokalu strony powodowej i kosztów niezbędnych do poniesienia w celu doprowadzenia istniejącego klimatu do prawidłowego poziomu, uznając, iż wobec nieobjęcia tego roszczenia zgłoszeniem z 22/07/2009 r. – wygasło ono z dniem 25/08/2009 r., o czym szerzej Sąd rozważa w części dotyczącej oceny prawnej.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie zmodyfikowanego roszczenia o odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości wraz z odsetkami, natomiast w pozostałej części ze względu na wygaśnięcie - podlegało oddaleniu.

Jak wskazano w stanie faktycznym, strona powodowa dochodziła odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za zmniejszenie wartości nieruchomości na skutek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. oraz kosztów rewitalizacji akustycznej w lokalu mieszkalnym, na podstawie uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2007 ze zm. na podstawie art. 129 ustawy Prawo ochrony środowiska. W pierwszej kolejności Sąd dokonał kwalifikacji prawnej roszczeń powódki.

Treść powołanego przepisu, mówi, że jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części (ust. 1). W tej sytuacji, w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości (ust. 2). Roszczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a roszczenie, o którym mowa w ust. 2, także osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości. (ust. 3) Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości (ust. 4).

Zgodnie z treścią art. 136 ust. 1 - 3 POŚ w razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia OOU, właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne. Obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem OOU. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Roszczenia formułowane na podstawie art. 129 ust. 1 i 2 POŚ podlegają ograniczeniom. Według art. 129 ust. 4 POŚ można wystąpić z nimi w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

W pierwszej kolejności należało rozważyć istnienie legitymacji po stronie powodowej do występowania z roszczeniem w niniejszej sprawie oraz czy dochowano terminu wynikającego z art. 129 ust. 4 POŚ, bowiem Sąd bada te przesłanki z urzędu.

Nie budziła wątpliwości Sądu legitymacja czynna powódki, bowiem zgodnie z przedstawionymi dokumentami nabyła ona własność nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. w drodze dziedziczenia w 1993 r. – nieruchomość została zabudowana budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w 1977 r. Świadczy to bezspornie, że wypełniona została przesłanka z art. 129 ust. 2 POŚ, ponieważ w dacie wejścia w życie aktu ustanawiającego ograniczenia tj. 04/08/2011 r. powódka była właścicielem nieruchomości mieszkalnej, objętej OOU.

W drugiej kolejności Sąd rozważył zachowanie terminu zawitego do dochodzenia przez powoda jego roszczenia, bowiem było to podstawowe zagadnienie, podnoszone przez stronę pozwaną, jako podstawa do oddalenia pozwu.

W ocenie Sądu obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. został utworzony w drodze rozporządzenia z dnia 07 sierpnia 2007 r. wydanego przez Wojewodę (...). Podstawą prawną do wydania rzeczonego aktu stanowił art. 135 ust. 2 POŚ w wówczas obowiązującym brzmieniu. W oparciu o powyższy przepis kompetencja do utworzenia OOU została powierzona wojewodzie.

Powódka zgłosiła swoje roszczenia pozwanemu na gruncie Rozporządzenia nr 50, pismem złożonym dnia 22/07/2009 r., w zakresie odszkodowania za spadek wartości nieruchomości w kwocie 90.000 zł (dziewięćdziesiąt tysięcy złotych), zakreślając 14-dniowy termin do zajęcia stanowiska – jednakże z treści pisma wynika, że jest to termin żądania wypłaty odszkodowania (pismo k. 142). Zatem należało uznać, iż w terminie zawitym, upływającym z dniem 25/08/2009 r. powódka zgłosiła pozwanemu swoje roszczenia z zakresu odszkodowania ale tylko za obniżenie wartości nieruchomości wskutek objęcia jej obszarem ograniczonego użytkowania OOU 2007.

Sąd orzekający stoi na stanowisku, iż w przypadku utworzenia strefy OOU właścicielowi lub wieczystemu użytkownikowi przysługują dwa rodzaje roszczenia: 1) o wykup, w sytuacji gdy związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, lub 2) o odszkodowanie związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości ( szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości czy koszty poniesione w celu wypełnienia wymagań technicznych przez istniejące budynki art. 129 § 4 i art. 136 § 3 POŚ) . Zgodnie z treścią uzasadnienia do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29/11/2012r. w sprawie II CSK 254/12 , gdzie stwierdzono , że „ na powódce spoczywał jednak obowiązek dokładnego określenia w wezwaniu do zapłaty odszkodowania rodzaju szkód, których naprawienia się domaga przez zapłatę wskazanych kwot, nawet jeśli miałyby być określone jedynie szacunkowo” przyjąć należy iż także w zakresie przedmiotowego zgłoszenia na powódce spoczywał obowiązek określenia jakiego rodzaju roszczeni zgłasza tzn. jaki ono ma charakter i jakiej szkody dotyczy . W wezwaniu z 2009r. powódka jednoznacznie i wprost wskazała ,że kwota , której zapały żadna jest spowodowana spadkiem wartości jej nieruchomości. Tym samym przyjąć należało, że zgłoszenie roszczenia dotyczyło jedynie spadku wartości nieruchomości powódki.

Na skutek nowelizacji dokonanej na podstawie art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. z 2005 r. Nr 175 poz. 1462 ze zm.), kompetencja do utworzenia OOU została powierzona sejmikowi województwa, który taki obszar tworzy w drodze uchwały. Powyższa nowelizacja zgodnie z art. 48 pkt 2 POŚ weszła w życie z dniem 01 stycznia 2008 r. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. zawierała także przepisy przejściowe, stanowiące, iż akty prawa miejscowego wydane na podstawie przepisów zmienianych niniejszą ustawą z zakresu zadań i kompetencji podlegających przekazaniu ustawą zachowują moc do czasu wydania nowych aktów prawa miejscowego przez organy przejmujące zadania i kompetencje (art. 47 ust. 2 ww. ustawy).

W dacie utworzenia OOU dla (...) im. (...) w W., tj. w dniu 24 sierpnia 2007 roku (data wejścia w życie rozporządzenia Wojewody (...) nr 50 z dnia 07 sierpnia 2007 roku), art. 135 ust 2 POŚ wskazywał, że obszar ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1, lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, w drodze rozporządzenia tworzy wojewoda.

Przepis ten uległ zmianie, na podstawie art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. z 2005 r. nr 175, poz. 1462), w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2008 roku. Według tej nowelizacji, OOU dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1, lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana, jako takie przedsięwzięcie, tworzy w drodze uchwały sejmik województwa. Zmieniono zatem jedynie organ uprawniony do utworzenia OOU – w miejsce wojewody – sejmik województwa oraz wskazano, że następuje to w formie uchwały, a nie jak dotychczas w formie rozporządzenia.

Zgodnie z treścią § 32 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 roku w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. 2002, Nr 100, poz. 908), jeżeli zmienia się treść przepisu upoważniającego do wydania aktu wykonawczego w ten sposób, że zmienia się rodzaj aktu wykonawczego albo zakres spraw przekazanych do uregulowania aktem wykonawczym lub wytyczne dotyczące treści tego aktu, przyjmuje się, że taki akt wykonawczy traci moc obowiązującą z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej treść przepisu upoważniającego. Zgodnie zaś z treścią ust. 3 przywołanego wyżej §32 powyższego rozporządzenia, jeżeli zmiana treści przepisu upoważniającego polega na tym, że zmienia się organ upoważniony do wydania aktu wykonawczego, przyjmuje się, że taki akt zachowuje moc obowiązującą, w takim przypadku organem upoważnionym do zmiany lub uchylenia aktu wykonawczego wydanego na podstawie zmienionego przepisu upoważniającego jest organ wskazany w zmienionym upoważnieniu. Przepis ten stosuje się przy tym odpowiednio, na podstawie § 143 rozporządzenia, do aktów prawa miejscowego.

Zatem zmiana organu upoważnionego do wydania aktu wykonawczego z wojewody na sejmik województwa nie wpłynęła na moc obowiązującą Rozporządzenia nr 50 Wojewody (...) z dnia 07 sierpnia 2007 roku, bowiem w przypadku zmiany treści przepisu upoważniającego, polegającej na zmianie organu upoważniony do wydania aktu wykonawczego, przyjmuje się, że taki akt zachowuje moc obowiązującą, jak wywiedziono powyżej. Oznacza to, iż zmiana ustawy z dnia 03 października 2008 r. miała jedynie charakter redakcyjny i określała, kiedy tracą moc przepisy wykonawcze określające, które przedsięwzięcia mogą zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.

Zmiany art. 135 ust. 2 POŚ w zakresie organu, rodzaju aktu prawnego oraz określenia rodzaju przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w żaden sposób nie wpłynęły na skuteczność obowiązywania Rozporządzenia nr 50 Wojewody (...) z dnia 07 sierpnia 2007 roku, bowiem zmiana organu upoważnionego do wydania aktu wykonawczego nie wpłynęła na moc jego obowiązywania; kwestia formy aktu została rozstrzygnięta w przepisach przejściowych, to jest art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r., a zakres spraw przekazanych do uregulowania aktem wykonawczym przedmiotowo pozostał ten sam - nie zmieniła go ani nowelizacja dokonana ustawą z dnia 03 października 2008 roku, ani nowe rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 09 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

W tej sytuacji należy podzielić stanowisko, że przepisy rozporządzenia nr 50 Wojewody (...) z dnia 07 sierpnia 2007 r. zachowały moc obowiązującą do czasu wejścia w życie uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 roku w sprawie utworzenia OOU dla (...) im. (...) w W., zaprezentowaną w uzasadnieniach szeregu wyroków Sądu Apelacyjnego w Warszawie (sprawy o sygnaturach: VI ACa 1156/10, VI ACa 1058/10, VI ACa 194/11, VI ACa 14/11, VI ACa 140/11). Słuszność tej linii orzeczniczej potwierdził także w swoim orzeczeniu Sąd Najwyższy z dnia 25 czerwca 2015 r. (III CZP 34/15) oraz w uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 22 listopada 2016 r. (sygn. akt III CZP 62/16). W uzasadnieniu do tego wyroku Sąd Najwyższy podkreślił że analiza przyczyn wprowadzenia zmiany art. 135 POŚ ustawą z 03/10/2008 wskazuje, że nie wpłynęły one na zakres przedmiotowy regulacji dotyczącej ustanowienia OOU a były wynikiem usuwania usterek powstałych przy włączaniu do systemu prawa wewnętrznego regulacji unijnych, które podlegały uwzględnieniu także przed zmianą w procesie interpretacji implementującej je ustawy. Sąd podkreślił także, że nie ma wyroków sądów administracyjnych stwierdzających nieważność rozporządzenia nr 50 Wojewody (...). Oba orzeczenia na których opierają się strony wskazujące brak ciągłości pomiędzy OOU 2007 i 2011 tj. II OSK 445/09 i II OSK 502/09, mają charakter formalny, bowiem dotyczą kwestii procesowej jaką stanowi umorzenie postępowania a wypowiedziany w ich uzasadnieniach pogląd o nieaktualności Rozporządzenia nr 50 nie został poparty szczegółową analizą zmiany art. 135 ust. 2 POŚ w wyniku nowelizacji z 03/10/2008 r.

Sąd Najwyższy w przywołanym orzeczeniu odniósł się także do zagadnienia desuetudo, podnoszonego w sprawach tzw. odszkodowań portowych, czyli powszechnej, ogólnie ustabilizowanej praktyki nierespektowania określonej normy prawnej przez ogół podmiotów stosujących prawo, pomimo braku formalnej jej derogacji. Sąd Najwyższy podkreślił, że samo występowanie rozbieżności zapatrywań w przedmiocie obowiązywania Rozporządzenia nr 50 przemawia przeciwko tezie o utracie przez nie mocy. Sąd Najwyższy konsekwentnie stanął na stanowisku że nie zaistniały szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie nadzwyczajnej i motywowanej aksjologicznie instytucji desuetudo, skoro nie miały miejsca radykalne zmiany w systemie prawa ujmowanym jako całość, jak również w zakresie regulacji prawnych dotyczących ustanawiania obszarów ograniczonego użytkowania dla lotnisk. Sad podziela powyższy pogląd i przyjmuje za własny na gruncie niniejszej sprawy.

Ze względu na powyższe należy uznać, że Rozporządzenie nr 50 Wojewody (...) z dnia 07 sierpnia 2007 roku obowiązywało do czasu wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 roku w sprawie utworzenia OOU dla (...) im. (...) w W..

Jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego nieruchomość strony powodowej położona w W. znajdowała się w całości się w obszarze ograniczonego użytkowania ustalonym Rozporządzeniem nr 50 Wojewody (...) z dnia 07 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia OOU dla (...) im. (...) w W. – była położona w strefie „M” OOU 2007. W obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego na podstawie Uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. OOU 2011 nieruchomość ta znajduje się w strefie Z1.

Uznając, że obydwa akty prawa lokalnego - zarówno rozporządzenie jak i uchwała - swoim zakresem objęły nieruchomość strony powodowej, należało dokonać analizy wprowadzonych przez nie ograniczeń w stosunku do nieruchomości i zbadać o ile, i w jakim zakresie ograniczenia te wpłynęły na dotychczasowy sposób korzystania z nich.

Z przeprowadzonego porównania i analizy przepisów powołanych wyżej aktów prawnych – Rozporządzenia nr 50 Wojewody (...) oraz Uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) wynika, że ze względu na położenie nieruchomości powoda w strefie OOU 2011, w rzeczywistości doszło do zwiększenia ograniczeń obowiązujących na nieruchomościach, które w okresie obowiązywania OOU 2007 były położone w jej granicach, w strefie „M”. Pod rządami Rozporządzenia strona powodowa miała możliwość zmiany sposobu użytkowania budynku w całości lub w części na cele mieszkaniowe oraz budowy nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom natomiast (§4 pkt 2), natomiast Uchwała 76/11 całkowicie zakazała przeznaczania terenów pod zabudowę mieszkaniową jedno-
i wielorodzinną, mieszkaniowo-usługową, zagrodową, zamieszania zbiorowego, związaną ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, szpitalną i domów opieki społecznej. Także zmiana funkcji obecnie istniejących budynków jest dopuszczalna jedynie na cele przemysłowe (§5 uchwały).

Sąd podziela tu w pełni stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia
27 czerwca 2012 r., sygn. akt IV CSK 28/12 zgodnie, z którym odpowiedzialność odszkodowawczą, o której mowa w art. 129 POŚ, przewidziano nie za samo ograniczenie i nie za każde ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Odszkodowanie nie rekompensuje zmiany dotychczasowej sytuacji właściciela nieruchomości, a tym bardziej utrzymywania już istniejących ograniczeń w przypadku zmiany aktu prawnego. Odszkodowanie przysługuje za konkretną szkodę, która powstała w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a nie za samo ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Konieczną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest szkoda, której źródłem jest rozporządzenie lub akt prawa miejscowego powodujący ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Szkoda ma być normalnym następstwem wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego wprowadzającego ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości. Szkoda taka może powstać, gdy akt prawa miejscowego wprowadza nowe lub zwiększa dotychczasowe ograniczenia, co do sposobu korzystania z nieruchomości lub też przedłuża ograniczenia na kolejny okres obowiązywania. Szkoda nie powstaje, gdy kolejny akt prawny utrzymuje zakres ograniczeń na dotychczasowym poziomie a tym bardziej, gdy je zmniejsza (teza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.12.2008 r. II CSK 367/08, gdzie Sąd jednoznacznie wskazał, że hipoteza art. 129 ust. 2 ustawy z 2001 r. - Prawo ochrony środowiska nie obejmuje każdego ograniczenia korzystania z nieruchomości położonej w obszarze ograniczonego użytkowania, ale tylko takie, które w związku utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania wynikają z zakresu ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości wskazanego w akcie prawa miejscowego, tworzącego obszar ograniczonego użytkowania).

Skoro ograniczenia dla nieruchomości powódki zwiększyły się z momentem wejścia w życie Uchwały 76/11, należy uznać, że termin z art. 129 § 4 POŚ w zakresie roszczenia o odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości otworzył się na nowo. Uchwała nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 roku weszła w życie 04 sierpnia 2011 roku zatem termin na zgłaszanie roszczeń odszkodowanych z art. 129 POŚ mijał dnia 03 sierpnia 2013 r. Powódka temu obowiązkowi sprostała, bowiem zgłosiła swoje roszczenia pozwanemu zawezwaniem do próby ugodowej złożonym w Sadzie Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie 17/07/2012 r., którego odpis został doręczony pozwanemu 14/09/2012 r. (k. 13).

Odmiennie sąd potraktował roszczenie o odszkodowanie za koszty rewitalizacji akustycznej w budynku powódki, objętym regulacjami OOU 2007 i następnie OOU 2011.

Obowiązek posiadania odpowiedniego klimatu akustycznego przez budynki mieszkalne został uregulowany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (t.j. Dz. U. 2017 poz. 1332). Aktem wykonawczym do ww. ustawy określającym wymagania dotyczące właściwości jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12/04/2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 75 poz 690 ze zm.). Z kolei ten akt prawny odwołuje się do norm budowlanych – izolacyjność akustyczna jest określona w normie PN-B-02151-3 – akustyka budowlana – Ochrona przed hałasem w budynkach – Izolacyjność akustyczna przegród oraz elementów budowalnych (norma ta obowiązywała w dacie wejścia w życie OOU 2007 oraz OOU 2011). Określa ona wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej ścian wewnętrznych, drzwi, stropów i przegród zewnętrznych (w tym okien) w budynkach jedno- i wielorodzinnych, w budynkach zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, jak również wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. Zarówno dla OOU 2007 jak i OOU 2011, biorąc pod uwagę granice wyznaczone wartością izofon minimalny wskaźnik oceny wypadkowej izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej dla pokoi mieszkalnych wynosi 23dB dla natężenia hałasu w przedziale 56-60 dzień i 46-50 noc. Oznacza to, iż pomimo zmiany aktu prawa lokalnego z Rozporządzenia Wojewody (...) poziom klimatu akustycznego, który powinien zostać zapewniony wewnątrz mieszkania został utrzymany przy uwzględnieniu, że zmiana pomiędzy izofonami wyznaczającymi obszar M oraz Z1 OOU mieści się w tym samym przedziale skali. W § 5 pkt 2 rozporządzenia nr 50 nakazano zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat budynku poprzez zwiększenie izolacyjności ścian zewnętrznych okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony przed hałasem w pomieszczeniach i budynkach. Obowiązek zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego istniał już dla nieruchomości w 2007, a po wprowadzeniu OOU 2011 wymagania Polskich Norm w tym zakresie nie uległy zmianie, zatem konsekwentnie przywołując wnioskowanie dot. ponownego otwarcia terminu do zgłoszenia roszczenia należało uznać iż wobec utrzymania dotychczasowych przepisów – termin do zgłoszenia roszczenia z tytułu nakładów na zapewnienie właściwego klimatu akustycznego w budynku strony powodowej upłynął z dniem 25 sierpnia 2009 r.

W sprawie było bezsporne, że powódka nie zgłosiła roszczeń z tego tytułu pozwanemu we wskazanym terminie, zaś sformułowanie ich w zawezwaniu do próby ugodowej z 2012 r. było spóźnione, zatem należało uznać, że w tym zakresie roszczenie wygasło i jako takie podlegało oddaleniu o czym orzeczono jak w sentencji w punkcie 2.

Wobec ustalenia, iż powódce przysługiwała legitymacja czynna, a termin zawity do wystąpienia z roszczeniem w zakresie odszkodowania za spadek wartości nieruchomości został dochowany oraz został wprowadzony w życie akt prawa miejscowego ustanawiający obszar ograniczonego użytkowania obejmujący nieruchomość powódki, należało ustalić, czy wystąpiła szkoda i czy nastąpiła ona w wyniku wprowadzenia OOU. W ocenie Sądu powódka wykazała powyższe poprzez opinię biegłego.

Zgodnie z art. 129 ust. 2 POŚ właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę, w tym zmniejszenie wartości nieruchomości, w związku z o ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, przy czym ograniczeniem takim jest także samo ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania. W związku z tym pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści rozporządzenia o utworzeniu OOU, zwłaszcza ograniczeń zabudowy i przeznaczenia budynków do niektórych rodzajów działalności, lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że dochodzi do zawężenia granic własności i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej w OOU. Bowiem o ile przed wejściem w życie OOU właściciel mógł żądać zaniechania immisji przekraczającej standard ochrony środowiska, o tyle w wyniku ustanowienia OOU takiej możliwości został pozbawiony. Innymi słowy szkodą podlegającą naprawie jest swoisty przymus znoszenia dopuszczalnych na tym obszarze immisji, co wywołuje skutki ekonomiczne tego stanu prawnego. Obniżenie wartości nieruchomości stanowi wymierną stratę niezależnie od tego czy właściciel ją zbył czy też nie, bowiem nieruchomość jest dobrem o charakterze inwestycyjnym. W praktyce orzeczniczej zwraca się uwagę na to, że przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 POŚ nie jest zbycie nieruchomości a odszkodowanie nie jest ograniczone do rzeczywistej straty, obowiązuje bowiem zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (por. wyrok SN z dnia 25 lutego 2009, sygn. akt II CSK 546/08, LEX nr 503415).

Sporządzając opinię biegły ustalił, że nieruchomość strony powodowej położona jest na terenie dzielnicy W., w rejonie O. – najbliższe otoczenia stanowi zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna w zróżnicowanym stanie technicznym, w dalszym otoczeniu obiekty magazynowo – produkcyjne oraz tereny niezagospodarowane. W sąsiedztwie brak jest urządzonych terenów zielonych, do granicy terenu lotnika O. jest ok 600 m. w najbliższej okolicy nieruchomości brak jest podstawowych punktów handlowych, w odległości ok. 800 m. znajdują się duże centra handlowe. Nieruchomość ma przeciętny dostęp do obiektów użyteczności publicznej.

Dostęp do komunikacji publicznej oceniono również jako przeciętny. W okresie 2007 – 2011 otoczenie nieruchomości nie uległo istotnym zmianom z wyjątkiem zabudowy usługowej wzdłuż ulicy (...) – dwóch marketów.

Działka powódki jest zabudowana budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym typu bliźniak, ma kształt wielokąta nieforemnego , jest płaska, ogrodzona, niezabudowana część działki stanowi teren zielony dojazd do działki ulicą utwardzoną kostką brukową. W budynku są sieci wodnokanalizacyjna i elektryczna, brak jest przyłącza gazowego.

Budynek został wybudowany w latach 40-tych XX wieku, murowany, jednokondygnacyjny z nieużytkowym strychem, kryty papą, powierzchnia użytkowa 47,95 m/kw. Stan techniczny budynku określono jako średni, obiekt od wielu lat nie jest remontowany, nieocieplony – nie zaobserwowano znacznych uszkodzeń lub odkształceń elementów konstrukcji. W ocenie biegłego nieruchomość stanowi w istocie działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym kwalifikującym się do rozbiórki, nieprzedstawiającym zarówno w 2007 jak i 2011 r. wartości rynkowej, bowiem wartość gruntu znacznie przewyższa wartość budynku.

Biegły przeprowadził analizę rynku nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkami przeznaczonymi do rozbiórki i niezabudowanych w okresach 01/01/2009 – 03/04/2011 oraz 01/11/2013-31/10/2015 r. na terenie dzielnicy W. oraz U., ze względu na bardzo małą ilość transakcji. Transakcje podzielono wg położenia wobec OOU a następnie pominięto transakcje z terenu U. wewnątrz OOU, ze względu na ustalenie odpowiedniej liczby transakcji z terenu W.. Ze względu na różnicę cen pominięto rejon Starych W.. Ponadto biegły objął analizą transakcje nieruchomościami gruntowymi niezabudowanymi, zlokalizowanymi w OOU strefie Z1 oraz przeznaczonymi pod usługi z terenu dzielnic W. i U. będące przedmiotem obrotu w okresie 01/11/2012 – 31/10/2015 r.

Biegły dokonał analizy transakcji 2009- (...) poza OOU oraz ustalił trendy cenowe w poszczególnych okresach., dokonał aktualizacji cen ze względu na trendy. Biegły ustalił, że na analizowanym rynku wpływ na cenę mają lokalizacja ogólna, szczegółowa, sąsiedztwo i otoczenie warunki zagospodarowania, warunki planistyczne, dostęp do mediów i rodzaj drogi dojazdowej oraz wielość działki. Największy wpływ na cenę ma lokalizacja ogólna – różnice w tym zakresie mogą wynosić nawet 25%. Biegły ustalił wagi cech, odniesione do ustalonego przedziału zaktualizowanych cen jednostkowych.

Następnie biegły przeanalizował rynek 2013-2015 poza OOU badając rynek nieruchomości gruntowych niezabudowanych i zabudowanych budynkami przeznaczonymi do rozbiórki o powierzchniach od ok 300 do 1500 m/kw, z terenu W. i U., z pominięcia Starych W.. Obrót nieruchomościami w tym okresie był niewielki – zarejestrowano jedynie 10 transakcji, do badań wzięto 9 z nich. Również w tym okresie największy wpływa na wartość nieruchomości z tego terenu miała lokalizacja ogólna.

Na rynki nieruchomości gruntowych niezabudowanych wewnątrz OOU w latach 2009-2011 zanotowano dla podobnych nieruchomości nieco ponad 20 transakcji, do badań wzięto 16 z nich. Biegły stwierdził dalszy spadek cen na tym terenie, dopiero w 2011 r. ceny ustabilizowały się. Największy wpływ na cenę miały : lokalizacja ogólna, lokalizacja szczegółowa oraz warunki zagospodarowania.

Z kolei analiza rynku nieruchomości wewnątrz OOU 2013-2014 wskazała niewielką ilość transakcji podobnych, biegły do badań przyjął 9 transakcji. Po początkowym lekkim spadku ceny ustabilizowały się w 2015 r. Największy wpływ na cenę nieruchomości miała lokalizacja ogólna oraz warunki zagospodarowania.

Biegły przeanalizował także rynek nieruchomości przeznaczonych pod zabudowę usługową w latach 2013-2015. Obrót nieruchomościami podobnymi do wycenianej określono jako mały – znaleziono jedynie 5 transakcji nieruchomościami podobnymi.

Biegły przystąpił na podstawie przeprowadzonych analiz do oszacowania wartości nieruchomości strony powodowej . Na skutek obliczeń ustalił, iż wartość działki powódki na dzień 03/08/2011 r. przy założeniu jej położenia poza OOU wynosi 406.510 zł, natomiast na datę 14/01/2016 r/ wg położenia poza OOU – 396.175 zł. Oszacowanie wartości nieruchomości wg cen na 03/08/2011 r. przy uwzględnieniu transakcji położonych w OOU dało wartość 393.419 zł zaś na datę 14/01/2016 wg transakcji wewnątrz OOU 391.352 zł. Biegły oszacował też wartość nieruchomości na datę 14/01/2016 r. przy uwzględnieniu położenia w OOU w strefie Z1 i przeznaczenia usługowego uzyskując wartość 263.887 zł (dwieście sześćdziesiąt trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt siedem złotych).

Wg biegłego wejście w życie Uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...), w znacznie bardziej restrykcyjnej strefie Z1, wpłynęło na wartość nieruchomości powódki w ten sposób, że nieruchomość utraciła ok. 33% swej wartości tj. zmniejszył się o kwotę 127.465 zł, natomiast na skutek objęcia jej ograniczeniami OOU 2007 wartość nieruchomości nie zmieniła się.

Wyjaśnienia ustne do opinii złożone przez biegłego na rozprawie, w sposób zupełny usuwają wszelkie zastrzeżenia pozwanego do opinii. Biegły podtrzymał swoje obliczenia oraz wyjaśnił, iż nie wyliczał trendu czasowego dla strefy Z1, bowiem brak było transakcji, na podstawie których można by taki trend wskazać. Sądowi znana jest z urzędu okoliczność, że na skutek wprowadzenia strefy Z1 ilość transakcji na tym obszarze została zredukowana do kilku, bowiem celem ustalenia tej strefy jest degradacja funkcji mieszkaniowej i temu też służą ograniczenia OOU 2011. Należy także wskazać, iż spadek wartości nie następuje na skutek wystąpienia samego hałasu na nieruchomości strony powodowej, jak sugerował w czasie składania ustnych wyjaśnień opinii biegłego pełnomocnik strony pozwanej, a na skutek zawężenia prawa własności do nieruchomości, co związane jest z wyłączeniem prawa zabudowy nieruchomości na cele mieszkalne, zaś wprost poziom hałasu lotniczego związany jest z roszczeniem o koszty rewitalizacji akustycznej, które w niniejszej sprawie ze względu na wygaśniecie – nie było przedmiotem opiniowania.

Biorąc pod uwagę powyższe należało uznać, iż opinia biegłego jest prawidłowa a wyliczony spadek wartości realnie odzwierciedla zmianę wartości prawa własności przysługującego powódce.

Tym samym należało uznać, iż strona powodowa poniosła szkodę w postaci spadku wartości jej nieruchomości, położonej w W., przy ul. (...) (dz. ew. (...) obręb (...)) dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. prowadzi KW nr (...), o kwotę 127.465,00 zł (sto dwadzieścia siedem tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych) na skutek objęcia jej obszarem ograniczonego użytkowania wprowadzonym Uchwałą nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia
20/06/2011 r.

Powódka rozszerzyła powództwo w zakresie roszczenia o odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości do wskazanej powyżej kwoty pismem z dnia 09/11/2016 r. oraz kolejnym, złożonym w wyniku wezwania Sądu – w zakresie żądania kwoty głównej. Sąd uznał je za dopuszczalne i skuteczne, bowiem żądana finalnie kwota mieściła się w granicach roszczenia zgłoszonego pozwanemu w terminie zawitym – powódka wzywała pozwanego do zawarcia ugody 17/07/2012 r., wskazując szkodę z tytułu utraty wartości jej nieruchomości w wysokości 300.000 zł (trzysta tysięcy złotych).

Powódka wykazała również istnienie związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkodą a wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania na mocy uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W..

W myśl art. 361 §1 KC zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Kryterium adekwatności, jakie zostało przyjęte we wskazanym przepisie odwołuje się do „normalnych" następstw działania i zaniechania wywołującego szkodę. Innymi słowy adekwatne są „normalne" następstwa działania i zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wszystkie inne zaś są „nieadekwatne". Dla stwierdzenia istnienia związku przyczynowego nie wystarcza, więc jakiekolwiek powiązanie przyczynowe między i zachowaniem poszkodowanego a powstaniem zwiększeniem szkody, gdyż musi to być związek przyczynowy normalny w rozumieniu art. 361 § 1 KC (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2008 r., IV CSK 127/08, M. Praw. 2009, nr 19, s. 1065). Jak wynika z opinii biegłego wartość nieruchomości powódki obniżyła się o wskazaną przez niego kwotę. Prowadzi to do jednoznacznego wniosku, iż obliczone obniżenie, biorąc pod uwagę wszelkie czynniki porównawcze, nastąpiło wyłącznie z powodu wprowadzenia OOU.

Zgodnie z art. 481 §1 KC, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Chwilę, w której dłużnik dopuszcza się opóźnienia, określić należy na podstawie art. 476 KC - dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. W ocenie Sądu regułą jest, że dłużnik odpowiedzialny za wyrównanie szkody pozostaje w opóźnieniu z zapłatą świadczenia bezterminowego, jakim jest odszkodowanie za wyrządzoną szkodę, na zasadach ogólnych tj. od wezwania go przez poszkodowanego o spełnienie tego świadczenia (art. 455 KC). Dotyczy to także odszkodowań dochodzonych w oparciu o przepisy art. 129 ust 2 oraz art. 136 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z 14 lipca 2016 r. (sygn. akt III CSK 170/16) potwierdził swoje wcześniejsze stanowisko zawarte w wyroku z 4 grudnia 2013 r., (sygn. akt II CSK 161/13), w którym wyjaśniono, że roszczenie przewidziane w art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. powstaje od dnia wprowadzenia ograniczeń korzystania z nieruchomości w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania, a roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie z wypłatą dochodzonego odszkodowania może powstać jeszcze przed wydaniem wyroku zasądzającego odszkodowanie, jeżeli strona pozwana była skutecznie wzywana do wypłaty odszkodowania przed takim wyrokiem (art. 455 KC). Zatem prawidłowo odsetki powinny zostać naliczone od daty zgłoszenia roszczeń, ewentualnie od daty wskazanej jako data zapłaty w tym piśmie. W przedmiotowej sprawie powódka wskazała, że zgłosiła swoje roszczenia pozwanemu na gruncie OOU 2011 zawezwaniem do próby ugodowej z 13/07/2012 r. Z kolei odpis opinii biegłego, w którym zweryfikowane zostało żądanie strony powodowej, co stało się podstawą do rozszerzenia powództwa został doręczony stronie pozwanej w dniu 30/03/2016 r. (ZPO k. 280). Zatem należało uznać, że co do pierwotnego roszczenia strona pozwana pozostawała w zwłoce od dnia 13/07/2012 r., zaś w zakresie w jakim biegły ustalił większy spadek wartości nieruchomości skutkiem czego nastąpiło rozszerzenie powództwa – od 30/03/2016 r., o czym orzekł Sąd w punkcie 1 sentencji.

Z powyższych względów nie zasługiwało na uwzględnienie roszczenie odsetkowe zmodyfikowane pismem z dnia 06/06/2017 r. (k. 333).

Ze względu na zmianę brzmienia art. 481 §2 KC od dnia 01 stycznia 2016 r. Sąd zasądził odsetki ustawowe do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetki za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 i 108 KPC, uznając iż z racji oddalenia powództwa w bardzo niewielkim stopniu, pozwany powinien ponieść koszty procesu w całości - pozostawił przy tym szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi, o czym orzeczono jak w sentencji w punkcie 3.

SSO Ewa Teofilak

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)