Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: protokolant sądowy Urszula Kalinowska

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2017 r. w Warszawie

sprawy A. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 8 maja 2014 r., znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

A. P. w dniu 29 maja 2014r. złożył, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołanie od decyzji z dnia 8 maja 2014r., znak: (...), odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że posiada wykształcenie podstawowe, z zawodu jest murarzem i przez całe życie wykonywał pracę fizyczną. Od 2001r. cierpi na chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych, nadciśnienie i tzw. ostrogę piętową, ma problemy z poruszaniem się, a każda czynność wymagająca schylania się powoduje ból, co uniemożliwia wykonywanie pracy fizycznej. W związku z powyższym ubezpieczony wniósł o przyznanie prawa do dochodzonego świadczenia ( odwołanie z dnia 29 maja 2014r., k. 2 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy wskazał, że w dniu 20 lutego 2014r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W toku postępowania został skierowany na badanie do Komisji Lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 6 maja 2014r. stwierdziła brak niezdolności do pracy.

W oparciu o powyższe orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS, organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 8 maja 2014r., odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując, że ubezpieczony nie spełnia warunku określonego w art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a mianowicie nie jest osobą niezdolną do pracy (odpowiedź na odwołanie z dnia 13 czerwca 2014r., k. 11-12 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. P., urodzony w dniu (...), w okresie od dnia 22 maja 2006r. do dnia 30 czerwca 2008r. oraz od dnia 1 lipca 2008r. do dnia 30 września 2012r. pobierał świadczenie pielęgnacyjne i podlegał w tym czasie ubezpieczeniom ( poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych, k. 17-19 a.r.).

Ubezpieczony w dniu 20 lutego 2014r. złożył w organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ( wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z dnia 20 lutego 2014r., k. 1-7 a.r.). W związku z tym w dniu 13 marca 2014r. został skierowany do Lekarza Orzecznika ZUS, który po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej, w tym: dokumentacji z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, zaświadczeń o stanie zdrowia wystawionych przez lekarzy leczących w dniu 18 lutego 2014r. oraz wyników badań dodatkowych, ustalił, że A. P. nie jest niezdolny do pracy ( orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 13 marca 2014r., k. 23 a.r.).

W związku z wniesionym sprzeciwem, ubezpieczony w dniu 6 maja 2014r. został skierowany do Komisji Lekarskiej ZUS, która po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej, w tym dokumentacji z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, zaświadczeń o stanie zdrowia wystawionych przez lekarzy leczących w dniu 18 lutego 2014r. oraz wyników badań dodatkowych: obrazowych - tak jak Lekarz Orzecznik ZUS - ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 6 maja 2014r., k. 37 a.r.).

W oparciu o powyższe orzeczenie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 8 maja 2014r., znak: (...), odmówił A. P. prawa renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu podjętej decyzji wskazał, że ubezpieczony nie spełnia warunku określonego w art. 57 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a mianowicie nie jest osobą niezdolną do pracy (decyzja ZUS z dnia 8 maja 2014r. znak: (...), k. 43 a.r.).

A. P. złożył odwołanie od wskazanej decyzji ( odwołanie z dnia 29 maja 2014r., k. 2 a.s.).

W toku postępowania Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego lekarza specjalisty z zakresu ortopedii celem ustalenia, czy ubezpieczony jest zdolny, czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności, czy jest to niezdolność trwała, czy okresowa, a jeżeli okresowa to na jaki okres oraz, jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego, to na czym ona polegała (postanowienie z dnia 3 lipca 2014r., k.17 a.s.).

W opinii z dnia 6 października 2014r. biegły sądowy z zakresu ortopedii G. K. rozpoznał u odwołującego chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych, kręgosłupa piersiowego oraz ostrogę piętową prawej stopy. Biegły po uwzględnieniu wywiadu zawodowego i opisanych w badaniu przedmiotowym dysfunkcji nie znalazł jednak podstaw do orzeczenia niezdolności do pracy ( opinia z dnia 6 października 2014r., k. 25-36 a.s.).

Postanowieniem z dnia 17 października 2014r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu kardiologii celem ustalenia, czy ubezpieczony jest zdolny, czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności, czy jest to niezdolność trwała, czy okresowa, a jeżeli okresowa to na jaki okres oraz, jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego, to na czym ona polegała (postanowienie z dnia 17 października 2014r., k. 38 a.s.).

W opinii z dnia 2 grudnia 2014r. biegły sądowy z dziedziny kardiologii J. K. wskazał, że w badaniu przedmiotowym ubezpieczonego stwierdził około dwukilogramową nadwagę oraz prawidłowe ciśnienie tętnicze. Ponadto nie zaobserwował przedmiotowych odchyleń w zakresie swojej specjalności. Po zapoznaniu się z dostępną dokumentacją i zbadaniu ubezpieczonego stwierdził, że z przyczyn kardiologicznych ubezpieczony nie był nigdy i nadal nie jest niezdolny do pracy (opinia z dnia 2 grudnia 2014r., k.80 a.s.).

Z uwagi na zastrzeżenia do opinii biegłego ortopedy, zgłoszone przez A. P., Sąd postanowieniem z dnia 7 listopada 2014r. dopuścił kolejny dowód z opinii biegłego sądowego ortopedy na takie same okoliczności jak wskazane we wcześniej wydanych postanowieniach (postanowienie z dnia 7 listopada 2014r., k. 66 a.s.).

Biegły sądowy z zakresu ortopedii i traumatologii Z. T. w opinii z dnia 13 marca 2015r., po analizie dostępnej dokumentacji nie stwierdził istotnego pogorszenia jak też polepszenia wydolności narządów ruchu u badanego. Wskazał, że zgadza się z orzeczeniami Lekarza Orzecznika ZUS oraz Komisji Lekarskiej ZUS i co do tego, że nie ma podstaw do przyjęcia długotrwałej niezdolności do pracy ( opinia z dnia 13 marca 2015r., k. 117 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 20 kwietnia 2015r. ubezpieczony zgłosił zastrzeżenia do opinii ww. biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii ( pismo ubezpieczonego, k. 127 a.s.).

Postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2015r. Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii Z. T., na te same okoliczności, które zostały wskazane w postanowieniu z dnia 7 listopada 2014r. (postanowienie z dnia 28 kwietnia 2015r., k. 143 a.s.).

W opinii uzupełniającej z dnia 12 maja 2015r. biegły sądowy z zakresu ortopedii i traumatologii Z. T. wskazał, że dokumentacja złożona przez ubezpieczonego, świadczy o tym, że jest leczony z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa. Korzysta z zabiegów fizykalnych. Przebył złamania paliczka paznokciowego palca środkowego lewej ręki. Według biegłego leczenie może jednak kontynuować w ramach czasowej niezdolności do pracy. Ponadto, przebyte w marcu 2007r. złamanie paliczka paznokciowego nie czyni go niezdolnym do pracy w rozumieniu rentowym. Podkreślił przy tym, że dokumentacja nie zawiera materiału dowodowego, na podstawie którego biegły mógłby zmienić treść swojej opinii z dnia 18 marca 2015r. (opinia z dnia 12 maja 2015r., k. 161 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 1 czerwca 2015r. ubezpieczony zgłosił dalsze zastrzeżenia do opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii, wobec czego Sąd postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2015r. dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii Z. T. ( e-protokół, k. 187-188 a.s.).

W opinii uzupełniającej z dnia 25 listopada 2016r. biegły sądowy z zakresu ortopedii i traumatologii Z. T. wskazał, że z dostępnej dokumentacji wynika, że ubezpieczony nie jest leczony systematycznie z powodu dolegliwości narządu ruchu. Biegły podniósł ponadto, iż dwukrotne skorzystanie z zabiegów fizjoterapeutycznych, skierowanie do Poradni Rehabilitacyjnej, wykonanie radiogramów kręgosłupa L-S i prawego barku, uzyskanie okresowego, umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie czynią wnioskodawcy długotrwale niezdolnym do pracy. Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności również pracują. Reasumując, biegły ocenił, że nie ma podstaw do przyjęcia długotrwałej niezdolności do pracy ubezpieczonego ze względu na wydolność narządu ruchu. Podtrzymał tym samym swoje stanowisko wyrażone w poprzednich opiniach (opinia z dnia 25 listopada 2016r., k. 305 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 10 lutego 2017r. ubezpieczony zgłosił zastrzeżenia do opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii. Sąd postanowieniem z dnia 20 lutego 2017r. dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii K. K. (postanowienie z dnia 20 lutego 2017r., k. 328 a.s.).

W opinii z dnia 6 marca 2017r. biegły sądowy z zakresu ortopedii K. K. wskazał, iż stwierdzone schorzenia stawów kolanowych, lewego stawu barkowego i kręgosłupa nie powodują niezdolności do wykonywania pracy z przyczyn ortopedycznych. Zmiany zwyrodnieniowe w obrębie układu ruchu są niewielkie, mogą wymagać okresowego leczenia rehabilitacyjnego i farmakologicznego. Zakresy ruchomości w obrębie kręgosłupa i w stawach obwodowych są użyteczne, ubezpieczony ruchy wykonuje sprawnie, bez widocznych dolegliwości. Wobec tego, według biegłego K. K. ma podstaw ortopedycznych do orzeczenia niezdolności do pracy (opinia z dnia 6 marca 2017r., k. 356 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, obejmującego przede wszystkim dowody z dokumentów, jak również dowody z opinii biegłych sądowych specjalistów z zakresu ortopedii oraz kardiologii.

W skład dokumentów zebranych w sprawie wchodziły przede wszystkim akta organu rentowego oraz dokumentacja medyczna A. P., która pozwoliła biegłym na ustalenie stanu zdrowia ubezpieczonego oraz występujących u niego schorzeń, momentu ich powstania oraz charakteru, a także wpływu tych schorzeń na zdolność do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Sąd nie znalazł podstaw do nieuwzględnienia wskazanych dokumentów, ponieważ ich wiarygodność nie budziła wątpliwości.

Sąd dokonał ustaleń stanu faktycznego także na podstawie opinii biegłych sądowych, które są rzetelne, gdyż zostały wydane w oparciu o obiektywne badania ubezpieczonego, a wydający je biegli są specjalistami w swojej dziedzinie, posiadającymi bogatą wiedzę medyczną i wieloletnie doświadczenie zawodowe. Ponadto, treść opinii jest jasna i logiczna, a także wyczerpująco i przekonująco uzasadniona. Z tych względów nie budzi wątpliwości i zastrzeżeń w zakresie oceny stanu zdrowia A. P. i jego zdolności do pracy. Sąd przyjął zatem opinie biegłych jako podstawę dokonanych ustaleń faktycznych uznając, że brak jest podstaw do ich negowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 8 maja 2014r., znak:(...), jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1440; ze zm.) – zwaną dalej: „ustawą emerytalną”, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt
14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu
18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub
25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Wskazane warunki te muszą być spełnione łącznie. Pierwszy z nich, tj. niezdolność do pracy, jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy).

Kolejna przesłanka, o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, wiąże się z treścią art. 58. Wskazany przepis określa w ust. 1, że warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Jeśli chodzi zaś o trzeci z warunków z art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, to wiąże się on z okresami, w czasie których powinna powstać niezdolność do pracy (bądź
w ciągu 18 miesięcy od ich ustania), aby ubezpieczony mógł skorzystać z prawa do renty.

W rozpoznanej sprawie sporne było spełnienie przez A. P. pierwszego ze wskazanych warunków, tj. niezdolności do pracy. Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy) (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004 roku, II UK 222/03, OSNAPiUS 2004r., Nr 19, poz. 340).

Przepis art. 12 ustawy emerytalnej rozróżnia dwa stopnie niezdolności do pracy - całkowitą i częściową. Zgodnie z ust. 3 ww. przepisu, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z kolei całkowita niezdolność do pracy polega na utracie zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 grudnia 2000r., II UKN 134/00 i z dnia 07 września 1979r., II URN 111/79). Dokonując analizy pojęcia „całkowita niezdolność do pracy" należy brać pod uwagę zarówno kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniami naruszającymi jego sprawność w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do jakiejkolwiek pracy), jak i ekonomiczne (całkowita utrata zdolności do zarobkowania wykonywaniem jakiejkolwiek pracy). Osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest więc osoba, która spełniła obydwa te kryteria, a więc jest dotknięta upośledzeniem zarówno biologicznym, jak i ekonomicznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2004r., I UK 28/04). W orzecznictwie przyjmuje się również (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 sierpnia 2003r., II UK 11/03 oraz z dnia 5 lipca 2005r., I UK 222/04), że decydującą dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999r., II UKN 675/98, OSNAPiUS 2000/16/624). O niezdolności do pracy nie decyduje więc niemożność podjęcia innej pracy warunkowana wiekiem, poziomem wykształcenia i predyspozycjami psychofizycznymi, lecz koniunkcja niezdolności do pracy z niezdolnością do przekwalifikowania się do innego zawodu.

Z kolei wyjaśnienie częściowej niezdolności do pracy i treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego) ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 roku, I UK 103/06). Dopiero zatem zmiana zawodu w ramach posiadanych kwalifikacji i brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu dają podstawę do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2009 roku, II UK 106/09, z dnia 8 maja 2008 roku, I UK 356/07, z dnia 11 stycznia 2007 roku, II UK 156/06 i z dnia 25 listopada 1998 roku, II UKN 326/98).

Niepodważalną okolicznością w sprawach o rentę jest to, że stwierdzenie niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych, toteż podstawę ustaleń stanowią dowody z opinii biegłych, posiadających wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainteresowanej uzyskaniem świadczenia. Prawidłowa opinia biegłego winna być wyczerpująca, czyli odnosić się do wszystkich kwestii zawartych w tezie dowodowej, jak również zawierać logiczne uzasadnienie postawionych wniosków. Dowód tego rodzaju podlega ocenie według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c., a więc na podstawie kryteriów zgodności z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia skuteczności wyrażonych w niej wniosków, bez wkraczania w sferę wiedzy specjalistycznej.

Dodatkowego podkreślenia wymaga również i to, że postępowanie sądowe w sprawach dotyczących ubezpieczenia rentowego wszczynane w rezultacie odwołania wniesionego przez ubezpieczonego ma charakter odwoławczy. Jego przedmiotem jest więc ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy na wniosek ubezpieczonego lub z urzędu. Badanie owej zgodności z prawem
i legalności decyzji oraz orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego oraz prawnego istniejącego w chwili wydawania decyzji. Mówiąc inaczej -
o zasadności przyznania lub odmowy przyznania świadczenia decydują okoliczności istniejące w chwili ustalania do niego prawa. Postępowanie dowodowe przed sądem jest bowiem postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy, a biegli sądowi nie zastępują lekarza orzecznika ZUS, tylko zgodnie
z posiadaną wiedzą specjalistyczną poddają ocenie merytorycznej trafność wydanego przez niego orzeczenia o zdolności wnioskodawcy do pracy lub jej braku (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 20 maja 2004 roku, II UK 395/03, OSNAPiUS 2005, Nr 3, poz. 43).

Badając w przedmiotowej sprawie istnienie spornej przesłanki warunkującej przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów kardiologa J. K. oraz ortopedów: G. K., Z. T., a także K. K.. W związku z powyższym ocena stanu zdrowia A. P. nie ograniczyła się do oceny tylko jednego specjalisty szczególnie, że opinie ortopedyczne były sporządzane pięciokrotnie przez trzech różnych specjalistów z tej dziedziny. Z opinii wszystkich biegłych ortopedów wynika zgodny wniosek, że A. P. jest osobą zdolną do pracy, a jego schorzenia nie są podstawą orzeczenia o niezdolności do pracy. Również biegły sądowy kardiolog, po zapoznaniu się z aktualną na dzień wydania decyzji dokumentacją medyczną, stwierdził niewielkie wahania ciśnienia tętniczego u osoby z nadwagą, jednak nie zaobserwował odchyleń w zakresie swojej specjalności. Biegły sądowy ortopeda G. K. wskazał natomiast, iż rozpoznana u A. P. choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych, kręgosłupa piersiowego oraz ostroga piętowa prawej stopy nie dają podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy. Zaakcentować również należy – z uwagi na wątpliwości ubezpieczonego odnośnie treści opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii - że Sąd dopuścił dowód z opinii innych biegłych sądowych tej specjalności, która odpowiada głównym schorzeniom ubezpieczonego. Biegły sądowy z zakresu ortopedii Z. T. w trzech wydanych opiniach oraz biegły sądowy także tej specjalności K. K. w pełni podzieli wnioski swojego poprzednika. Wprawdzie treść udzielonych odpowiedzi nie jest zgodna z oczekiwaniami A. P., nie znaczy to jednak, że zostały popełnione przez biegłych błędy odnośnie oceny stanu zdrowia bądź w zakresie argumentowania. Z opinii wszystkich biegłych wynika zgodny wniosek, że A. P. jest osobą zdolną do pracy, a jego schorzenia nie są podstawą orzeczenia niezdolności do pracy.

Konkludując, z zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów oraz opinii biegłych sądowych wynika, że A. P. nie spełnia ustawowych przesłanek niezbędnych do otrzymania świadczenia rentowego. Przede wszystkim nie jest on osobą niezdolną do pracy w myśl art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Komisja Lekarska ZUS nr (...) orzeczeniem z dnia 6 maja 2014r. uznała go za zdolnego do pracy. Postępowanie przeprowadzone przed Sądem Okręgowym potwierdziło trafność tego stanowiska, choć wykazało, że ubezpieczony cierpi na różne schorzenia i leczy się u lekarzy specjalistów. Nie czyni go to jednak osobą niezdolną do pracy. Występujące schorzenia wymagają kontroli, a nawet leczenia, ale nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu uzasadniającym przyznanie renty, choćby z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Odnosząc się do dokumentacji medycznej, którą w toku postępowania przedstawił ubezpieczony (k. 46-62, 99-102, 128-142, 168-171, 374 - 379 a.s.) wskazać należy, że wynika z niej, że A. P. jest leczony z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa, korzysta z zabiegów fizykalnych, posiada radiogram kręgosłupa L-S i prawego barku oraz skierowanie do Poradni Rehabilitacyjnej, a także uzyskał okresowy, umiarkowany stopień niepełnosprawności. Wskazywane dokumenty potwierdziły schorzenia dotąd wstępujące u A. P., w związku z tym Sąd nie dopuszczał dowodu z opinii dodatkowych biegłych tym bardziej, że dla rozpoznania odwołania ma znaczenie stan zdrowia ubezpieczonego w dniu wydania skarżonej decyzji. W orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych ugruntował się pogląd, że w postępowaniu wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji (art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 (14a) k.p.c.) w granicach jej treści i przedmiotu. Decyzja odmawiająca prawa do renty rozstrzyga o braku prawa do tego świadczenia od dnia wniosku do dnia wydania decyzji i nie wypowiada się co do okresu późniejszego. Inaczej zatem niż w przypadku decyzji przyznającej świadczenie - nie rozstrzyga ona na przyszłość - poza okres zamknięty decyzją. Przedmiotem postępowania sądowego nie może być zatem prawo do renty za okres, którego nie obejmuje zaskarżona decyzja. W konsekwencji, istotę sprawy stanowi prawo do renty od wniosku o świadczenie do dnia wydania decyzji i tylko co do niej istnieje zakaz merytorycznego orzekania przez sąd w sytuacji wskazanej w art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012r., sygn. akt II UK 79/11, LEX nr 1130387; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 28 kwietnia 2014r., sygn. akt III AUz 33/14, LEX nr 1455627). Innymi słowy dokumenty bądź schorzenia dotyczące stanu zdrowia ubezpieczonego występujące po dacie wydania decyzji odmawiającej przyznania świadczenia rentowego nie mogą być brane pod uwagę przy ocenie, czy zaskarżona decyzja organu rentowego była trafna. Mogą one stanowić podstawę do złożenia ponownego wniosku o świadczenie, który będzie podlegał ponownej ocenie organu rentowego, w tym także Lekarza Orzecznika ZUS, a w przypadku sprzeciwu ubezpieczonego, także Komisji Lekarskiej (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 marca 2015r., III AUa 569/14, Lex nr 1683319).

Odnosząc się z kolei do kwestii niepełnosprawności ubezpieczonego i posiadanych przez niego orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, wskazać należy, że ubezpieczony początkowo miał orzeczoną niepełnosprawność w stopniu lekkim i dopiero od dnia 3 czerwca 2016r. został zaliczony do niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W związku z tym wymagają zaakcentowania dwie okoliczności. Pierwsza z nich to taka, że zaliczenie ubezpieczonego do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie jest tożsame z uznaniem go za osobę niezdolną do pracy i nie powoduje automatycznego przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 16 grudnia 2008r., III AUa 46/08). Druga okoliczność jest natomiast związana z tym, że ubezpieczony uzyskał inny stopień niepełnosprawności w toku postępowania sądowego, po ponad dwóch latach licząc od daty wydania zaskarżonej decyzji. Wobec tego, jeśli doszło do pogorszenia jego stanu zdrowia, to – jak już było wskazane – ubezpieczony ma możliwość złożenia do organu rentowego nowego wniosku o rentę. Sąd, która rola została opisana, nie może badać pojawiających się nowych schorzeń czy też oceniać pogarszającego się stanu zdrowia, bez oceny organów orzeczniczych ZUS, tym bardziej, że prowadzi to, na skutek potrzeby powoływania kolejnych biegłych sądowych, do przedłużania postępowania sądowego.

Wobec powyższego, mając na uwadze powołaną argumentację Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił.

ZARZĄDZENIE

(...)