Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia (WE) 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz.UE L 166 z 30 kwietnia 2004r. ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia
28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K.. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat stażu pracy w 10 – leciu przed powstaniem niezdolności do pracy oraz niezdolność ta powstała w okresie późniejszym niż 18 – miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 25 września 2015 roku orzekł, że zmarły S. K. był częściowo niezdolny do pracy do 30 września 2017 roku, a niezdolność powstała w dniu 30 czerwca 2014 roku.

/decyzja - k. 15-16 plik I akt ZUS/

W dniu 4 grudnia 2015 roku H. K. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do niezrealizowanego świadczenia, podnosząc, że częściowa niezdolność do pracy męża powstała znacznie wcześniej, niż orzekł Lekarz Orzecznik – już po pierwszym zawale, który miał miejsce w dniu 17 września 1991 roku. Jej mąż wniósł wówczas o przyznanie mu prawa do renty, jednakże otrzymał decyzje odmowną. Ponadto podniosła, że skoro mąż podlegał ubezpieczeniu w Grecji od grudnia 1996 roku do grudnia 2008 roku, to oznacza, że legitymuje się łącznie okresem 25 – letniego stażu pracy.

/odwołanie - k. 2-4/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 2 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo podniósł, że zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 – letniego stażu pracy: - w 10 - leciu od
30 czerwca 2004 roku do 29 czerwca 2014 roku (na datę powstania częściowej niezdolności do pracy) grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła w okresie 2004-2008 – 229 dni, t.j 12 miesięcy – w 10 – leciu od 14 lutego 2005 roku do 13 lutego 2015 roku (na datę zgonu) grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła w okresie 2006 -2008 – 129 dni, tj.5 miesięcy. Ponadto niezdolność powstała w okresie późniejszym niż 18 miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia bowiem był ubezpieczony do dnia 19 stycznia 2008 roku. Organ rentowy wskazał także, że na przestrzeni całego okresu ubezpieczenia zmarły S. K. udowodnił 19 lat 1 miesiąc i 17 dni okresów składkowych oraz 4 miesiące polskich okresów nieskładkowych i 2 lata 3 miesiące okresów ubezpieczenia przebytych na terenie Grecji. Łączny okres ubezpieczenia wyniósł 21 lat 8 miesięcy i 17 dni.

/odpowiedź na odwołanie - k. 6-6 odwrót/

W dniu 27 czerwca 2016 roku zarządzono zwrot akt organowi rentowemu w trybie art. 467 § 4 kpc w celu uzupełnienia postępowania poprzez wydanie orzeczeń przez Lekarza Orzecznika i ewentualnie Komisję Lekarską – w związku ze złożeniem przez H. K. wniosku o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku S. K..

/zarządzenie – k.16/

Decyzją z dnia 4 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia (WE) 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz.UE L 166 z 30 kwietnia 2004r. ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia
28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K. oraz uchylił decyzję z dnia 20 października 2015 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 18 lipca 2016 roku S. K. został uznany za trwale całkowicie niezdolnego do pracy, a daty powstania całkowitej niezdolności do pracy nie dało się ustalić. Zgodnie z art.14 ust.2 powołanej ustawy, jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, ani okresu powstania niezdolności, za datę powstania niezdolności do pracy, przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie – w przypadku S. K. jest to dzień zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy na terenie Grecji, tj. dzień 30 czerwca 2014 roku. ZUS odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat stażu pracy w 10 – leciu przed powstaniem całkowitej niezdolności do pracy, a także w ostatnim 10 – leciu przed dniem zgłoszenia wniosku, tj. w okresie od dnia 30 czerwca 2004 roku do dnia 29 czerwca 2014 roku zmarły udowodnił 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 2004-2008). Na wymagany co najmniej 30 –letni okres składkowy zostało uznane za udowodnione 19 lat 1 miesiąc 17 dni okresów w Polsce i 2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008. Łącznie 21 lat 3 miesiące 17 dni. Podniesiono także, że nie został spełniony trzeci warunek z uwagi na fakt, iż niezdolność do pracy powstała w okresie dłuższym niż 18 – miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia. Ostatnim okresem aktywności zawodowej zmarłego była praca na terenie Grecji, wykonywana w 2008 roku, zatem zgodnie z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 18 lipca 2016 roku trwała całkowita niezdolność do pracy nie powstała w wymaganym okresie 18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia do daty powstania niezdolności do pracy, tj. do dnia 30 czerwca 2014 roku. Na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych zmarły udowodnił łącznie z okresem przebytym na ternie Grecji w sumie 21 lat 7 miesięcy i 17 dni, w tym 19 lat 1 miesiąc 17 dni okresów składkowych, 4 miesiące nieskładkowe, 2 lata i 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w latach 1996-2008.

/decyzja - k. 43-44 plik I akt ZUS/

W dniu 22 września 2016 roku H. K. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do niezrealizowanego świadczenia, podnosząc, że niezdolność do pracy męża powstała znacznie wcześniej, bowiem w 1992 roku. Ponadto wyjaśniła, że grecka instytucja ubezpieczeniowa nie wykazała wszystkich okresów nieskładkowych męża, które są potwierdzone w książeczce ubezpieczeniowej. Jednocześnie do odwołania H. K. załączyła dokumentację medyczną męża na potwierdzenie, iż niezdolność do pracy S. K. powstała wcześniej, tj. w 1992 roku.

/odwołanie - k. 2-3 akt VIII U 2428/16/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 24 października 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Jednocześnie organ rentowy wyjaśnił, że w związku z załączoną dokumentacją medyczną, sprawa została przekazana do Wydziału Orzecznictwa Lekarskiego w celu jej ponownego rozpatrzenia.

/odpowiedź na odwołanie - k. 4-5 akt VIII U 2428/16/

Zarządzeniem z dnia 1 grudnia 2016 roku połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę VIII U 2428/16 ze sprawą VIII U 436/16 – pod sygn. akt VIII U 436/16.

/zarządzenie – k.11 akt VIII U 2428/16/

Decyzją z dnia 22 grudnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia (WE) 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz.UE L 166 z 30 kwietnia 2004r. ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia
28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K. oraz zmieniono decyzję z dnia 4 sierpnia 2016 roku z przyczyn podanych w uzasadnieniu. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł natomiast, że orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 listopada 2016 roku S. K. został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia
15 czerwca 2014 roku – z datą powstania częściowej niezdolności do pracy, wskazaną od
12 lutego 2008 roku oraz całkowicie niezdolny do pracy ze wskazaniem daty powstania całkowitej niezdolności do pracy – 16 czerwca 2014 roku. ZUS odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10 – leciu na dzień przed zgonem, przesuniętym o okres pobierania renty z greckiego ustawodawstwa, tj. w okresie od dnia 1 lipca 2004 roku do dnia 13 lutego 2015 roku S. K. nie udowodnił żadnego okresu ubezpieczenia na terenie Polski, natomiast grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji w latach 2004-2008. Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania częściowej niezdolności do pracy, tj. w okresie od dnia 12 lutego 1998 roku do dnia 11 lutego 2008 roku, zmarły udowodnił 2 lata i 1 miesiąc ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 1998 – 2008). Natomiast na wymagany co najmniej 30 – letni okres składkowy zostało uznane za udowodnione 19 lat 6 miesięcy 15 dni okresów w Polsce i 2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008. Łącznie 21 lat 8 miesięcy 15 dni.

/decyzja - k. 57-58 plik I akt ZUS/

W dniu 11 lutego 2017 roku H. K. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do niezrealizowanego świadczenia, podnosząc ponownie, że niezdolność do pracy męża powstała w 1992 roku. Ponadto wyjaśniła, że grecka instytucja ubezpieczeniowa nie wykazała wszystkich okresów nieskładkowych męża, które są potwierdzone w książeczce ubezpieczeniowej.

/odwołanie - k. 2-3, koperta – k.8 akt VIII U 601/17/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 marca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 9-10 akt VIII U 601/17/

Postanowieniem z dnia 12 lipca 2017 roku Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę VIII U 601/17 ze sprawą VIII U 436/16 i postanowił o dalszym prowadzeniu sprawy pod sygn. akt VIII U 436/16.

/postanowienie – k.17 akt VIII U 601/17/

Na rozprawie w dniu 25 września 2017 roku strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie, wnioskodawczyni poparła odwołania i podnoszone w nich zarzuty oraz wniosła o uwzględnienie do stażu pracy zmarłego męża okresu zatrudnienia od lutego do listopada 1980 roku w Gminnej Spółdzielni (...) w R.. Ponownie podniosła także, że grecka instytucja ubezpieczeniowa nie zaliczyła do okresów nieskładkowych okresu choroby męża. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań.

/stanowiska: wnioskodawczyni pełnomocnika ZUS – e – protokół z dnia25.09.2017r. – 00:01:53 -00:08:44 – płyta CD k.73/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 czerwca 2014 roku S. K. złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 1-2 plik II akt ZUS/

Lekarz Orzecznik ZUS po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej S. K. rozpoznał u niego cukrzycę typu 2 leczoną insuliną i doustnie, cukrzycowe owrzodzenie podudzi, chorobę niedokrwienną serca, przebyty zawał mięśnia sercowego, otyłość. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 25 września 2015 roku uznał S. K. za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30 września 2017 roku, ze wskazaniem, że daty powstania częściowej niezdolności do pracy nie da się ustalić.

/okoliczność bezsporna, a nadto: orzeczenie – k. 21 plik III akt ZUS; opinia lekarska Lekarza Orzecznika ZUS – k. 28 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS/

S. K. zmarł w dniu 14 lutego 2015 roku.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 28 września 2015 roku H. K. złożyła wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 14 września 2015 roku mężu S. K..

/okoliczność bezsporna, a nadto wniosek – k. 1- 4, odpis zupełny aktu małżeństwa – k.11-12, koperta – k.13-14 plik I akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu
14 lutego 2015 roku mężu S. K.. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat stażu pracy w 10 – leciu przed powstaniem niezdolności do pracy oraz niezdolność ta powstała w okresie późniejszym niż 18 – miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 25 września 2015 roku orzekł, że zmarły S. K. był częściowo niezdolny do pracy do 30 września 2017 roku, a niezdolność powstała w dniu 30 czerwca 2014 roku.

/decyzja - k. 15-16 plik I akt ZUS/

Wykonując zarządzenie Sądu z dnia 27 czerwca 2016 roku, organ rentowy potraktował odwołanie H. K. od decyzji z dnia 20 października 2015 roku jako sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika z dnia 25 września 2015 roku wydanego w postepowaniu wszczętym przez zmarłego o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy – w ramach prawa małżonki do udziału w dalszym postepowaniu o świadczenie, nieukończonego wskutek śmierci osoby, która o to świadczenie wystąpiła na podstawie art.136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

/ pismo – k.34-35 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS i k.37 plik I akt ZUS/

Komisja Lekarska ZUS po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznała u S. K. zespół metaboliczny u osoby z cukrzycą insulinozależną, chorobę niedokrwienną serca i otyłość patologiczną, angiopatię cukrzycową z owrzodzeniem goleni, przebyty zawał mięśnia sercowego z EF = 45%. Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 18 lipca 2015 roku uznano, że S. K. jest trwale całkowicie niezdolny do pracy, ze wskazaniem, że nie da się ustalić daty powstania niezdolności do pracy.

/okoliczność bezsporna, a nadto: orzeczenie – k. 39 plik I akt ZUS; opinia lekarska Komisji Lekarskiej ZUS – k. 37 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS /

Zaskarżoną decyzją z dnia 4 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K. oraz uchylił decyzję z dnia 20 października 2015 roku. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia
18 lipca 2016 roku S. K. został uznany za trwale całkowicie niezdolny do pracy, a daty powstania całkowitej niezdolności do pracy nie dało się ustalić. Zgodnie z art.14 ust.2 powołanej ustawy, jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, ani okresu powstania niezdolności, za datę powstania niezdolności do pracy, przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie – w przypadku S. K. jest to dzień zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy na terenie Grecji, tj. dzień
30 czerwca 2014 roku. ZUS odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat stażu pracy w 10 – leciu przed powstaniem całkowitej niezdolności do pracy, a także w ostatnim 10 – leciu przed dniem zgłoszenia wniosku, tj. w okresie od dnia 30 czerwca 2004 roku do dnia 29 czerwca 2014 roku zmarły udowodnił 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 2004-2008). Na wymagany co najmniej 30 –letni okres składkowy zostało uznane za udowodnione 19 lat 1 miesiąc 17 dni okresów w Polsce i
2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008. Łącznie 21 lat 3 miesiące 17 dni. Podniesiono także, że nie został spełniony trzeci warunek z uwagi na fakt, iż niezdolność do pracy powstała w okresie dłuższym niż 18 – miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia. Ostatnim okresem aktywności zawodowej była praca na terenie Grecji, wykonywana w 2008 roku, zatem zgodnie z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 18 lipca 2016 roku trwała całkowita niezdolność do pracy nie powstała w wymaganym okresie 18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia do daty powstania niezdolności do pracy, tj. do dnia 30 czerwca 2014 roku. Na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych zmarły udowodnił łącznie z okresem przebytym na ternie Grecji w sumie 21 lat 7 miesięcy i 17 dni, w tym 19 lat 1 miesiąc 17 dni okresów składkowych, 4 miesiące nieskładkowe, 2 lata i 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w latach 1996-2008.

/decyzja - k. 43-44 plik I akt ZUS/

W związku ze złożeniem przez H. K. dokumentacji medycznej zmarłego męża, organ rentowy wszczął postępowanie w przedmiocie wydania orzeczenia dla celów polskich świadczeń emerytalno – rentowych.

/opinia lekarska – k.45-46, wniosek – k.49-50 plik I akt ZUS /

Lekarz Orzecznik ZUS po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej S. K. rozpoznał u niego chorobę niedokrwienną serca, przebyty zawał mięśnia sercowego, migotanie przedsionków, niewydolność serca III* wg (...), otyłość, cukrzycę insulinozależną z angiopatią i owrzodzeniem goleni, żylaki kończyn dolnych. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 22 listopada 2016 roku uznał S. K. za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 15 czerwca 2014 roku, ze wskazaniem, że częściowa niezdolność do pracy powstała w dniu 12 lutego 2008 roku oraz za trwale całkowicie niezdolnego do pracy, ze wskazaniem, że całkowita niezdolność do pracy powstałą w dniu 16 czerwca 2014 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: orzeczenie – k. 51-52 plik I akt ZUS; opinia lekarska Lekarza Orzecznika ZUS – k. 83 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 grudnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 września 2015 roku odmówił H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K. oraz zmieniono decyzję z dnia 4 sierpnia 2016 roku z przyczyn podanych w uzasadnieniu. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł natomiast, że orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 listopada 2016 roku S. K. został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 15 czerwca 2014 roku – z datą powstania częściowej niezdolności do pracy, wskazaną od dnia 12 lutego 2008 roku oraz całkowicie niezdolny do pracy ze wskazaniem daty powstania całkowitej niezdolności do pracy – 16 czerwca 2014 roku. ZUS odmówił wypłaty niezrealizowanego świadczenia, gdyż zmarły nie spełniał warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. nie udowodnił 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10 – leciu na dzień przed zgonem, przesuniętym o okres pobierania renty z greckiego ustawodawstwa, tj. w okresie od dnia 1 lipca 2004 roku do dnia 13 lutego 2015 roku S. K. nie udowodnił żadnego okresu ubezpieczenia na terenie Polski, natomiast grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji w latach 2004-2008. Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania częściowej niezdolności do pracy, tj. w okresie od dnia 12 lutego 1998 roku do dnia 11 lutego 2008 roku, zmarły udowodnił 2 lata i 1 miesiąc ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 1998 – 2008). Natomiast na wymagany co najmniej 30 – letni okres składkowy zostało uznane za udowodnione 19 lat 6 miesięcy 15 dni okresów w Polsce i 2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008. Łącznie 21 lat 8 miesięcy 15 dni.

/decyzja - k. 57-58 plik I akt ZUS/

W badaniu sądowo – internistycznym rozpoznano u S. K. przewlekłą chorobę wieńcową serca po przebytym zawale ściany tylno – dolnej serca z migotaniem przedsionków i niewydolnością serca w III kl. Wg (...), cukrzycę t.2 leczoną insuliną i środkami doustnymi powikłana makroangiopatią, otyłość olbrzymią ( (...) 47), przewlekłą niewydolność żylną z żylakami i owrzodzeniami podudzi. Zmarły S. K. był częściowo niezdolny do pracy od dnia 12 lutego 2008 roku z przyczyn kardiologicznych (data hospitalizacji, badanie usg serca). Badanie scyntygraficzne serca z 2010 roku wykazało fakt przebycia zawału ściany dolnej serca, ale funkcja skurczowa lewej komory pozostała podobna jak w 2008 roku (EF 45%). W maju 2014 roku wykonano kolejną scyntygrafię serca, która potwierdziła cechy przebytego zawału ściany dolnej serca oraz niedokrwienie ściany przedniej i bocznej. Od dnia 16 czerwca 2014 roku S. K. był całkowicie trwale niezdolny do pracy do daty zgonu w dniu 14 lutego 2015 roku. Dostępna dokumentacja medyczna nie pozwala na ustalenie stanu sprawności organizmu zmarłego, a tym samym jego niezdolności do pracy przed datą 12 lutego 2008 roku.

/pisemna opinia biegłego L. P. – k.43-47/

S. K. w ostatnim dziesięcioleciu przypadającym przed datą zgonu, przesuniętym o okres pobierania renty z greckiego ustawodawstwa, tj. w okresie od dnia
1 lipca 2004 roku do dnia 13 lutego 2015 roku nie udowodnił żadnego okresu ubezpieczenia na terenie Polski, natomiast grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji w latach 2004-2008. Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania częściowej niezdolności do pracy, tj. w okresie od dnia 12 lutego 1998 roku do dnia 11 lutego 2008 roku, zmarły udowodnił 2 lata i 1 miesiąc ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 1998 – 2008). Sumaryczny staż ubezpieczenia S. K. wynosi 22 lata 15 dni: w tym 19 lat 6 miesięcy 15 dni okresów składkowych oraz 4 miesiące okresów nieskładkowych w Polsce i 2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008.

/notatka w sprawie przebiegu zatrudnienia – k.55-56 plik I akt ZUS

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty znajdujące się
w aktach rentowych oraz w oparciu o opinię specjalisty chorób wewnętrznych L. P.. Opinia ta jest wiarygodna i została sporządzona w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej. Biegły określił schorzenia występujące u S. K. i ocenił jego znaczenie dla zdolności do pracy zmarłego. Opinia biegłego została wyczerpująco uzasadniona, a końcowe wnioski orzecznicze wynikają w sposób logiczny z treści opinii. W ocenie Sądu nie ma podstaw do tego by podważać wiarygodność i moc dowodową opinii biegłego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Niezrealizowane świadczenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca osobom ściśle określonym w art. 136 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 roku, poz.1383). Zgodnie z jego brzmieniem w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek
o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Zatem niezrealizowane świadczenie emerytalne lub rentowe w rozumieniu zacytowanego art. 136 ust. 1, to takie świadczenie, do którego prawo zostało już ustalone lub co najmniej osoba uprawniona wystąpiła o nie jeszcze za życia, ale nie zostało ono jej wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia. A contrario świadczenie zrealizowane to takie świadczenie, które dotarło do rąk osoby uprawnionej albo zostało przekazane na konto bankowe wskazane przez uprawnionego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 386/13, LEX
nr (...)).

Zgodnie natomiast z art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast z treści art. 57 ust. 2 powołanej ustawy wynika, że przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 powołanej ustawy, warunek dotyczący wymaganych okresów, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej (art.58 ust.2).

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art.58 ust.4).

Zgodnie z art. 12 ustawy rentowej niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej "lekarzem orzecznikiem" (art.14 ust. 1 ustawy). Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, zwanej dalej „komisją lekarską”, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia (art.14 ust.2a ustawy). Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust. 3).

Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że przyczyną odmowy przyznania wnioskodawczyni prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym mężu było nie spełnienie warunku osiągnięcia okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego w przypadku zmarłego łącznie co najmniej 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed powstaniem niezdolności do pracy oraz nie legitymowanie się przez zmarłego okresem składkowym w wymiarze 30 lat.

W pierwszej kolejności podkreślenie wymaga, że po złożeniu przez wnioskodawczynię odwołania od decyzji z dnia 20 października 2015 roku zarządzono zwrot akt organowi rentowemu w trybie art. 467 § 4 kpc w celu uzupełnienia postępowania poprzez wydanie orzeczeń przez Lekarza Orzecznika i ewentualnie Komisję Lekarską – w związku ze złożeniem przez H. K. wniosku o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku S. K.. Decyzja z dnia
20 października 2015 roku została bowiem wydana przez organ rentowy na podstawie orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 25 września 2015 roku – z uwagi na wniosek S. K. o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczenie Lekarza Orzecznika zostało wydana po śmierci osoby wnioskującej i nie zostało doręczone H. K., która nie miała przez to możliwości złożenia sprzeciwu od tego orzeczenia.

Wykonując zarządzenie Sądu z dnia 27 czerwca 2016 roku, organ rentowy potraktował odwołanie H. K. od decyzji z dnia 20 października 2015 roku jako sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika z dnia 25 września 2015 roku wydanego w postepowaniu wszczętym przez zmarłego o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy – w ramach prawa małżonki do udziału w dalszym postepowaniu o świadczenie, nieukończonego wskutek śmierci osoby, która o to świadczenie wystąpiła na podstawie art.136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy powołując się na orzeczenie Komisji lekarskiej ZUS z dnia 18 lipca 2016 roku wydał następnie decyzję z dnia 4 sierpnia 2016 roku, ponownie odmawiając H. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia, po zmarłym w dniu 14 lutego 2015 roku mężu S. K. oraz uchylił decyzję z dnia 20 października 2015 roku.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe oznacza, że pierwotnie zaskarżona decyzja przestała obowiązywać (przestała istnieć w obrocie prawnym), a więc zbędne stało się rozpatrywanie sporu i wydanie wyroku w sprawie z odwołania od decyzji z dnia
20 października 2015 r.

Zgodnie z art. 355 § 1 kpc., stosowanym do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych na podstawie art. 13 § 2 kpc., Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy ubezpieczony cofa odwołanie od decyzji ze skutkiem prawnym lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Mając powyższe na uwadze Sąd umorzył postępowanie w sprawie z odwołania od decyzji z dnia 20 października 2015 roku.

Na uwzględnienie nie zasługuje również odwołanie H. K. od decyzji z dnia 4 sierpnia 2016 roku.

Z ustaleń Sądu wynika bowiem, że S. K. był częściowo niezdolny do pracy do dnia 15 czerwca 2014 roku, ze wskazaniem, że częściowa niezdolność do pracy istniała od dnia 12 lutego 2008 roku do dnia 15 czerwca 2014 roku oraz całkowicie niezdolny do pracy od dnia 16 czerwca 2014 roku. Dostępna dokumentacja medyczna nie pozwoliła na ustalenie stanu sprawności organizmu zmarłego, a tym samym jego niezdolności do pracy przed datą 12 lutego 2008 roku.

S. K. w ostatnim dziesięcioleciu przypadającym przed datą zgonu, przesuniętym o okres pobierania renty z greckiego ustawodawstwa, tj. w okresie od dnia
1 lipca 2004 roku do dnia 13 lutego 2015 roku nie udowodnił żadnego okresu ubezpieczenia na terenie Polski, natomiast grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła 12 miesięcy ubezpieczenia na terenie Grecji w latach 2004-2008. Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania częściowej niezdolności do pracy, tj. w okresie od dnia 12 lutego 1998 roku do dnia 11 lutego 2008 roku, zmarły udowodnił 2 lata i 1 miesiąc ubezpieczenia na terenie Grecji (zgodnie z potwierdzeniem greckiej instytucji ubezpieczeniowej w latach 1998 – 2008).

Nadto, w realiach niniejszej sprawy nie ma zastosowania art. 58 ust. 4 ustawy, pomimo, iż osoba zmarła z mocy przepisów prawa uznawana jest za całkowicie niezdolną do pracy (art. 65 ust. 2). Ustalony okres składkowy zmarłego wynosi 19 lat 6 miesięcy 15 dni w Polsce i 2 lata 2 miesiące okresów przebytych na terenie Grecji w czasie 1996-2008. Łącznie 21 lat 8 miesięcy i 15 dni.

Wnioskodawczyni nie udowodniła okresu składkowego wynoszącego, zgodnie z dyspozycją art. 58 ust. 4 ustawy, co najmniej 30 lat dla mężczyzn, ani też wymaganego zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 58 ust. 1 pkt 5 i art. 58 ust. 2, co najmniej 5- letniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ostatnim dziesięcioleciu przed zgonem jej męża.

Stosownie do art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Zatem to na wnioskodawczyni spoczywał procesowy obowiązek wykazania spełnienia warunków koniecznych do przyznania prawa do niezrealizowanego świadczenia w postaci odpowiedniego wymiaru okresów składkowych męża.

W tym miejscu podkreślić należy, że podnoszona przez wnioskodawczynię okoliczność, że organ rentowy bezpodstawnie nie zaliczył do stażu pracy zmarłego męża okresu zatrudnienia od lutego do listopada 1980 roku w Gminnej Spółdzielni (...) w R. pozostaje bez znaczenia dla zasadności jej odwołania, gdyż okres ten nie obejmuje okresu 10 – lecia przed powstaniem niezdolności do pracy, jak również nie pozwoli na ustalenie 30 letniego okresu składkowego S. K..

Odnosząc się natomiast do wskazanej przez skarżącą okoliczności nie potwierdzenia przez grecką instytucję ubezpieczeniową wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych zmarłego, wyjaśnienia wymaga, że Sąd, jak i organ rentowy jest związany potwierdzonym przez grecką instytucję ubezpieczeniową stażem pracy S. K. na formularzu E 205.

Zgodnie z postanowieniami rozporządzeń wspólnotowych w zakresie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób pracujących na własny rachunek oraz do członków ich rodzin - przemieszczających się w granicach Unii Europejskiej ( Rozporządzenie ( (...)) Rady Nr (...) z dnia 14.06.1971 r. oraz Rozporządzenie ( (...)) Rady Nr 574/72 z dnia 21.03.1972 r.) przy ustalaniu uprawnień do świadczeń emerytalno-rentowych i obliczaniu ich wysokości, uwzględnia się okresy ubezpieczenia przebyte przez zmarłego w Grecji.

Formularz E 205 to zaświadczenie dotyczące przebiegu ubezpieczenia, sporządzane dla potrzeb uzyskania świadczeń emerytalno-rentowych. Dokument ten wypełnia i przekazuje instytucja właściwa państwa, w którym zostały przebyte okresy zatrudnienia lub zamieszkania, które to zgodnie z ustawodawstwem tego kraju uwzględniane są przy ustalaniu prawa oraz obliczaniu wysokości świadczeń emerytalno-rentowych.

Biorąc pod uwagę, że grecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła staż ubezpieczeniowy zmarłego w wymiarze 2 lata 2 miesiące w latach 1996 – 2008, brak jest podstaw do poczynienia odmiennych ustaleń odnośnie okresu ubezpieczenia S. K..

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie od decyzji z dnia 4 sierpnia 2016 roku.

Natomiast na podstawie art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. Sąd odrzucił odwołanie wnioskodawczyni od decyzji z dnia 22 grudnia 2016 roku.

Stosownie bowiem do treści art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. Sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji albo stwierdzenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Jeżeli odwołanie opiera się także na zarzucie nierozpatrzenia wniesionego po terminie sprzeciwu od tego orzeczenia, a wniesienie sprzeciwu po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej, sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. W takim przypadku organ rentowy kieruje sprzeciw do rozpatrzenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni, mimo prawidłowego pouczenia, nie odwołała się od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 22 listopada 2016 roku. W odwołaniu od decyzji organu rentowego z dnia 22 grudnia 2016 roku, odmawiającej jej prawa do wypłaty niezrealizowanego świadczenia po zmarłym mężu z uwagi na niespełnienie przez niego warunków do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, wnioskodawczyni podnosiła m.in. okoliczności dotyczące wniosków orzeczniczych.

Z powyższego wynika, że wnioskodawczyni nie zgadzała się z opinią Lekarza Orzecznika z dnia 22 listopada 2016 roku, podnosząc, że niezdolność do pracy S. K. powstała przed 2008 roku, tj. w 1992 roku.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że wnioskodawczyni opierała odwołanie za zarzutach o charakterze medycznym, co oznacza iż jest ono niedopuszczalne z uwagi na fakt, że wnioskodawczyni pomimo prawidłowego pouczenia nie złożyła sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika do Komisji Lekarskiej ZUS.

W konsekwencji mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. odrzucił odwołanie wnioskodawczyni od decyzji z dnia
22 grudnia 2016 roku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia środków zaskarżenia.

06.11.2017r.