Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI U 471/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 września 2017 roku

sprawy z odwołania J. K.

od decyzji z dnia 27 czerwca 2017 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o emeryturę

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 27 czerwca 2017 roku, znak: (...) w ten sposób, że przyznaje J. K. prawo do emerytury od 3 czerwca 2017 roku,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. na rzecz J. K. 180zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 471/17 UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 czerwca 2017 roku, znak:(...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił J. K. prawa do emerytury.

Ubezpieczony J. K. złożył odwołanie od tej decyzji. Wniósł o zmianę decyzji poprzez przyznanie mu prawa do emerytury oraz o zasądzenie kosztów procesu. Podał, że w okresie od 11.09.1989 roku do 31.05.1997 roku pracował w warunkach szczególnych w Zakładach (...) w Oddziale Oczyszczalni (...). Praca polegała na utrzymaniu, udrażnianiu i konserwacji urządzeń ściekowych i wodnych i wiązała się z ciągłym przebywaniem w środowisku ścieków chemicznych i biologicznych. Wykonywał pracę wskazane w dziale IX poz. 1 pkt 2 rozporządzenia z 7.02.1983 roku.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że nie uznał skarżącemu spornego okresu zatrudnienia albowiem w świadectwie pracy z dnia 31.05.1997 roku wskazany charakter prac nie odpowiada ściśle zapisowi według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia z 7.02.1983 roku tj. „prace w kanałach ściekowych”. W świadectwie wskazano bowiem „oczyszczanie ścieków i filtrów otwartych” oraz podano, że zajmował stanowisko „ślusarza”, co nie odpowiada zapisowi w zarządzeniu Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i lekkiego z dnia 7.07.1987 roku, gdzie w wykazie A dział IX poz. 1 pkt 2 widnieje stanowisko „konserwator urządzeń wodnych i kanalizacyjnych.”

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. K. urodził się (...). W dniu 15.05.2017 roku wystąpił z wnioskiem o emeryturę, w którym wskazał, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Decyzją z dnia 27.06.2017 roku organ rentowy odmówił mu prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie legitymuje się 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. ZUS ustalił, że J. K. na dzień 31.12.1998 r. posiada staż pracy wynoszący ponad 25 lat, w tym w warunkach szczególnych wynoszący 12 lat, 8 miesięcy i 16 dni. / bezsporne/

Od 1.09.1972 roku do 31.05.1997 roku J. K. był zatrudniony w Zakładach (...). W okresie od dnia 1.09.1972 roku do dnia 10.09.1987 roku pracował na oddziale tkalni. Następnie od dnia 11.09.1987 roku do dnia 31 maja 1997 roku pracował w Oddziale Oczyszczalni (...).

W okresie od 11.09.1987 roku do 31.05.1997 roku J. K. stale i w pełnym wymiarze godzin pracy pracował w warunkach szczególnych przy konserwacji i udrażnianiu instalacji ściekowych. Pracował w ruchu ciągłym dokonując napraw i konserwacji instalacji ściekowych: pomp, przepompowni, wirówek, taśmociągów, turbin. Podczas wykonywania obowiązków pracowniczych obsługiwał również pompy. Oczyszczał kraty sanitarne. Wszystkie czynności wykonywał w pomieszczeniu zamkniętym. W studzienkach pracował przy pomocy asekuracji. W trakcie czynności pracowniczych miał styczność ze ściekami chemicznymi i sanitarnymi. W spornym okresie stale narażony był na działanie czynników szkodliwych (ścieków). Rodzaj wykonywanych czynności zależny był od potrzeb jakie wynikały w danych momentach (rodzaju awarii podlegających usunięciu) i związane były wyłącznie z pracą przy naprawie urządzeń ściekowych, ich konserwacji i czyszczeniu. Pracował w ruchu ciągłym z uwagi na konieczność zachowania ciągłości pracy na terenie zakładu pracy.

J. K. posiada staż pracy w warunkach szczególnych wynoszący łącznie ponad 15 lat.

dowód: dokumenty w aktach organu rentowego, tom III: świadectwo pracy k. 8

dokumenty w aktach osobowych ubezpieczonego J. K. pochodzące z okresu zatrudnienia w (...) k. 19

zeznania świadka M. K. k. 22v

zeznania świadka W. S. k. 22v-23

zeznania J. K. k. 22-22v

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy ubezpieczony J. K. spełnia przesłanki do nabycia emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Na mocy decyzji z dnia 27 czerwca 2017 roku ZUS odmówił mu prawa do emerytury podnosząc z uwagi na nieudowodnienie 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Bezspornym w okolicznościach niniejszej sprawy pozostawało, że ubezpieczony legitymuje się ponad 25 letnim stażem ubezpieczeniowym i nie jest członkiem OFE.

Spór pomiędzy ubezpieczonym i organem rentowym dotyczył wykazania przez ubezpieczonego 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych i koncentrował się na zasadności nieuwzględnienia przez pozwanego okresu pracy w warunkach szczególnych w Zakładach (...) w G. w okresie od 11.09.1987 roku do 31 maja 1997 roku w Oddziale Oczyszczalni (...).

Ubezpieczony w odwołaniu wskazywał, że będąc pracownikiem Zakładów (...) wykonywał prace zgodnie z wykazem A, dział IX (w gospodarce komunalnej), punkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze z dnia 7.02.1983 roku (Dz. U. Nr 8, poz. 43), w zw. z wykazem A, dział IX (w gospodarce komunalnej), ust. 1 (prace w kanałach ściekowych), poz. 2 (konserwator urządzeń wodnych i kanalizacyjnych).

Zgodnie z art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383; dalej jako ustawa) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) wymagany okres składkowy i nieskładkowy, który w przypadku kobiet wynosi 20 lat i 25 w przypadku mężczyzn.

W świetle ust. 2 tegoż artykułu powyższa emerytura, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem organu rentowego, na dochody budżetu państwa.

W art. 32 ustawy określono zasady ustalania prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Zgodnie z tym przepisem, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się zaś pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Emerytura wcześniejsza przysługuje na zasadach określonych w § 3 i 4 rozporządzenia, jeżeli kobieta udowodni co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a mężczyzna 25 lat tych okresów, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej w ramach stosunku pracy, przy czym wymagane jest osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia przy ustalaniu okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze uwzględnia się jedynie te okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W postępowaniu cywilnym Sąd ma szersze uprawnienia niż organ rentowy w postępowaniu administracyjnym. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w § 22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (zob. Sąd Najwyższy w wyroku z 2 lutego 1996 r., II URN 3/95 OSNP 1996/16/239).

Należy podkreślić, iż art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepisem szczególnym, który przyznając określonej grupie adresatów zawartej w nim normy prawnej, korzystniejsze przywileje emerytalne poprzez obniżenie wieku emerytalnego nie powinien być poddawany wykładni rozszerzającej. W wyroku z dnia 12 lipca 2012 roku w sprawie II UK 2/11 Sąd Najwyższy stwierdził, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, że instytucja tzw. wcześniejszej emerytury podlega ścisłej wykładni. Podobne stanowisko reprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 lutego 2007 r. w sprawie I UK 258/06, który orzekł, iż „wcześniejsza emerytura jest dla powszechnego systemu świadczeń emerytalnych "instytucją" wyjątkową, określającą szczególne uprawnienia. Zawarcie przez ustawodawcę w zamkniętym katalogu wykazu pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze wyłącza możliwość jego rozszerzania w procesie stosowania prawa. Możliwość odstępstwa od zasady powszechnej - zwłaszcza ze względu na przesłankę szczególnego charakteru zatrudnienia - pozostaje atrybutem władzy ustawodawczej, a nie sądowniczej.”

W orzecznictwie za utrwalony należy uznać pogląd, że wyodrębnienie poszczególnych prac wymienionych w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ma charakter stanowiskowo - branżowy. Pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach wykazu wymieniono konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje bowiem charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.05.2011 roku, III UK 174/10, Legalis).

Niemniej jednak od kryterium branżowego można odstąpić w pewnych sytuacjach, gdy wykonywana jest praca uznana za szkodliwą dla jednej branży, mimo iż warunki jej wykonywania w innej branży są tak samo szkodliwe. Jeżeli pracownik w ramach swoich obowiązków stale i w pełnym wymiarze czasu pracy narażony był na działanie tych samych czynników, na które narażeni byli pracownicy innego działu przemysłu, w ramach którego to działu takie same prace zaliczane są do pracy w szczególnych warunkach, to zróżnicowanie tych stanowisk pracy musiałoby być uznane za naruszające zasadę równości w zakresie uprawnień do ubezpieczenia społecznego pracowników wykonujących taką samą pracę (por. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2016 r., I UK 282/15, Legalis; z dnia 28 października 2015 r., I UK 483/14, z dnia 26 marca 2014 r., Legalis).

Wobec powyższego należało w sprawie ustalić czy okres pracy ubezpieczonego od 11.09.1987 do 31.05.1997 roku Zakładach (...) tj. zakładu należącego do przemysłu lekkiego i chemicznego, można wliczyć do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Celem ustalenia czy skarżący w spornym okresie wykonywał prace w warunkach szczególnych sąd dopuścił dowód z zeznań świadków: W. S. i M. K., zeznań ubezpieczonego oraz dokumentów w aktach organu rentowego i w aktach sprawy. W postępowaniu o świadczenia emerytalno – rentowe dopuszczalne jest bowiem przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność charakteru pracy wykonywanej przez osobę ubiegającą się o świadczenie emerytalne. Z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ubezpieczonego wynika, że przez cały okres swojego zatrudnienia wnioskodawca pracował jako ślusarz najpierw na oddziale tkalni, a od dnia 11.09.1987 roku do dnia 31 maja 1997 roku - w Oddziale Oczyszczalni (...). Z dokumentów tych nie wynika jakie czynności po dniu 11.09.1987 roku faktycznie wykonywał skarżący. Mając zaś na uwadze, że nie nazwa stanowiska pracy lecz faktycznie wykonywane czynności mają znaczenie przy ustalaniu pracy w warunkach szczególnych, sąd ustalając stan faktyczny posiłkował się zeznaniami ubezpieczonego i świadków. Zeznający w sprawie świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w spornym okresie. Wskazali, że ubezpieczony w spornym okresie zajmował się czyszczeniem krat sanitarnych, pracował także w studzienkach z asekuracją, jako operator pomp sanitarnych i przy ich konserwacji. Pracował na terenie hal, w obiekcie zamkniętym. Zajmował się także konserwacją i remontami urządzeń do oczyszczania ścieków sanitarnych i chemicznych: pomp przemysłowych, zasuw, zaworów, rurociągów, maszyn do oczyszczania ścieków, basenów. W trakcie dokonywania remontów urządzenia znajdowały się w ciągłym ruchu. Niektóre prace wykonywał w maskach zabezpieczających. Świadkowie są osobami obcymi dla odwołującego. Nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałyby ich wiarygodność. Świadkowie nie mają żadnego interesu w składaniu fałszywych zeznań. Ich zeznania wzajemnie się uzupełniają tworząc logiczną całość. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym, a zatem posiadają wiedzę co czynności jakie w godzinach pracy wykonywał ubezpieczony. Sąd dał również wiarę zeznaniom ubezpieczonego albowiem korespondowały one z zeznaniami świadków.

O uznanie za pracę w warunkach szczególnych decyduje rodzaj rzeczywiście wykonywanych czynności pracowniczych, a nie formalne zapisy w dokumentach pracowniczych. W wyroku z dnia 5.10.2011 roku (II UK 43/11) Sąd Najwyższy wskazał, iż zgodnie z art. 245 K.p.c. dokument prywatny (świadectwo pracy) stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z przepisu tego odczytywanego w powiązaniu z art. 253 K.p.c. wynikają dwa domniemania, po pierwsze – że dokument jest autentyczny, a więc nie jest przerobiony ani podrobiony (domniemanie prawdziwości) oraz drugie – że oświadczenie w nim zawarte pochodzi od osoby, która dokument ten podpisała. Niewątpliwie świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach są dokumentami prywatnymi, obejmującymi oświadczenie wiedzy pracodawcy i już tylko z tego względu zgodność z prawdą ich treści może być podważana wszelkimi środkami dowodowymi. Jak wynika z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, a w szczególności z zeznań odwołującego oraz świadków, jak również z pozyskanych akt osobowych, zatrudnienie ubezpieczonego w Zakładach (...) odbywało się w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony w spornym okresie pracował przy bieżącej konserwacji i udrażnianiu instalacji ściekowych. Pracował w ruchu ciągłym dokonując napraw i konserwacji instalacji ściekowych: pomp, przepompowni, wirówek, taśmociągów, turbin. Podczas wykonywania obowiązków pracowniczych obsługiwał również pompy. Oczyszczał kraty sanitarne. Wszystkie czynności wykonywał w pomieszczeniu zamkniętym. W studzienkach pracował przy pomocy asekuracji. W trakcie czynności pracowniczych miał styczność ze ściekami chemicznymi i sanitarnymi. W ocenie sądu, jedynie z tego powodu, że ubezpieczony pracował w zakładzie należącym do branży przemysłu chemicznego i lekkiego a nie w gospodarce komunalnej, miałoby mu nie przysługiwać prawo do emerytury, mimo że w trakcie wykonywania tych prac tak samo jako pracownik pracujący w zakładzie w branży komunalnej, narażony był na działanie takich samych czynników szkodliwych, naruszałoby zasadę równości w zakresie uprawnień do ubezpieczenia społecznego pracowników wykonujących taką samą pracę. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że wnioskodawca w spornym okresie narażony był na działanie czynników szkodliwych (ścieków), mimo że nie pracował w branży gospodarki komunalnej. Czynności ubezpieczonego zależne były od potrzeb jakie wynikały w danych momentach (rodzaju awarii podlegających usunięciu), ale związane były wyłącznie z pracą przy naprawie urządzeń ściekowych czy ich konserwacji i czyszczeniu. I nie ma przy tym znaczenia jakiego rodzaju były to ścieki bowiem stopień szkodliwości substancji czy to chemicznych, czy też biologicznych, jest wysoki.

Za prace w warunkach szczególnych uznano w rozporządzeniu prace w kanałach ściekowych (Dział IX, poz. 1), oczyszczanie ścieków i filtrów otwartych (Dział IX, poz. 1), bieżącą konserwację agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. (Dział XIV poz. 25).

Wobec powyższego sąd ustalił, że ubezpieczony spornym okresie stale i w pełnym wymiarze godzin pracy pracował w warunkach szczególnych (wykaz A, dział IX, poz. 1 i 2 rozporządzenia oraz dział IX, poz. 1 pkt.2 i poz.2 pkt. 8 zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i lekkiego z dnia 7.07.1987 roku - Dz.U.MPChiL nr.4 z 1987 r.), która kwalifikowana może być też jako wykonywana w warunkach określonych w dziale XIV, poz. 25 - bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń na oddziałach będącym w ruchu (oczyszczalnia), w której jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (dział IX poz. 1 i 2 załącznika do rozporządzenia i odpowiednie pkt. zarządzenia).

Wcześniejsza emerytura jest dla powszechnego systemu świadczeń emerytalnych instytucją wyjątkową, określającą szczególne uprawnienia uprzywilejowanego kręgu podmiotów, stąd wymaga ścisłej wykładni i pewnego ustalenia przesłanek prawa. Ubezpieczony w toku sprawy o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury może swoje racje wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. W szczególności zastosowanie mają art. 6 K.c. i art. 232 K.p.c. W sprawie o emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dn. 27.10.2016 roku, III AUa 41/16, Lex 2151525).

Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczony w okresie 11.09.1989 roku do 31.05.1997 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów. Tym samym sprostał on obowiązkowi określonemu w art. 6 K.c. oraz art. 232 K.p.c. albowiem podnoszone przez niego argumenty co do wadliwości spornej decyzji ZUS znalazły potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się przede wszystkim na zeznaniach świadków i ubezpieczonego, którym to nadał przymiot wiarygodności z powodów wyżej wskazanych. Sąd oparł się również na dokumentach w aktach pozwanego oraz w aktach osobowych (w zakresie okresu pracy i miejsca pracy).

Ubezpieczony wykazał więc posiada staż pracy w warunkach szczególnych wynoszący łącznie ponad 15 lat (bezsporne 12 lat, 8 miesięcy i 16 dni i 7 lat, 8 miesięcy i 20 dni). Tym samym spełnił on wszystkie przesłanki do nabycia prawa do emerytury.

Ogólną zasadą prawa ubezpieczeń społecznych jest wypłata świadczenia na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury (tj. spełnienia ustawowych warunków). Ubezpieczony skończył 60 lat w dniu (...) i od tego też dnia sąd przyznał mu prawo do emerytury (art. 129 § 1 ustawy).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 K.p.c. orzekł jak punkcie I w wyroku.

Organ rentowy jest stroną przegrywającą spór. Na podstawie art. 99 w związku z art. 98 § 1 i 3 K.p.c. i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804) sąd zasądził od ubezpieczonej na rzecz pozwanego kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń