Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 1232/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dorota Gamrat - Kubeczak

Sędziowie:

SO Wiesława Buczek - Markowska

SR del. Tomasz Cegłowski (spr.)

Protokolant:

st. sekr. sąd. Dorota Szlachta

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 lipca 2014 roku w S.

sprawy z powództwa Z. M.

przeciwko J. S.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji wniesionej przez powódkę

od wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim

z dnia 8 lipca 2013 r., sygn. akt I C 1213/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powódki Z. M. na rzecz pozwanego J. S. kwotę 1.200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 1232/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 8 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim, sygn. akt I C 1213/12, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Z. M. przeciwko J. S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w punkcie I oddalił powództwo, w punkcie II zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i w punkcie III nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim kwotę 42 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Podstawę faktyczną wyroku stanowiły następujące ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego.

W dniu 28 października 2010 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim w sprawie sygn. akt II K 929/10 po rozpoznaniu sprawy Z. M. oskarżonej o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11§ 2 k.k. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za to przestępstwo wymierzył jej karę 7 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. W pkt. 3 wyroku na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej Z. M. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego J. S. w całości przez zapłatę 15.000 zł. Przedmiotowy wyrok jest prawomocny.

W dniu 10 lipca 2006 r. została sporządzona na piśmie pomiędzy J. S. i I. S., a P.-fer Z. M., zwanej dalej dzierżawcą umowa, przedmiotem której zgodnie z § 1 była dzierżawa hali magazynowej oraz pomieszczenia socjalno - biurowe w całości przy ul. (...) w S., a Dzierżawca zobowiązał się płacić Wydzierżawiającemu czynsz dzierżawny w wysokości i na warunkach określonych w § 3 Umowy. W § 2 strony umowy zastrzegły, iż Dzierżawca ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania nieruchomości w stanie nie pogorszonym, zaś w ust. 6 zostało wskazane, iż Dzierżawca zobowiązany jest po zakończeniu umowy zwrócić nieruchomość w takim stanie, w jakim powinna się znajdować stosownie do przepisów o wykonaniu dzierżawy.

W § 3 ust. 1 – 5 strony ustaliły, iż czynsz dzierżawny wynosi 5 000,00 złotych netto + 22% VAT miesięcznie i jest płatny do 10 każdego miesiąca, pod warunkiem wcześniejszego doręczenia dzierżawcy faktury VAT; Doręczenie faktury VAT, o której mowa w ust.1 pracownikowi Dzierżawcy zarządzającemu nieruchomością jest równoznaczne z doręczeniem faktury VAT Dzierżawcy. Czynsz jest płatny na rachunek bankowy Wydzierżawiającego ( (...) Bank nr. rach. (...)) w następujący sposób: -50% wartości czynszu dla Pana J. S. -50% wartości czynszu dla Pani I. S. lub do rąk własnych J. S.. Termin płatności uważa się za zachowany, jeżeli do ostatniego dnia płatności wartości raty czynszowej zostanie uznana na rachunkach bankowych wydzierżawiającego. W razie uchybienia terminowi płatności czynszu , dzierżawca zobowiązany jest do zapłaty odsetek za zwłokę obliczonych według stawki ustawowej. W§ 4ust. 1-2 strony wskazały, iż dzierżawca jest zobowiązany do terminowego uiszczania refakturowanych przez wydzierżawiającego kosztów zużytej przez dzierżawcę wody, energii elektrycznej i odbioru nieczystości płynnych, według wskazań licznika. W razie uchybienia terminowi płatności czynszu za media, dzierżawca zobowiązany jest do zapłaty odsetek za zwłokę obliczonych według stawki ustawowej. Protokół przejęcia nieruchomości spisany przez strony zawiera, oprócz opisu technicznego nieruchomości, stan wszystkich liczników. Na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń finansowych wydzierżawiającego wynikających z tytułu szkód powstały w czasie obowiązywania umowy spowodowanych niewłaściwym zachowaniem Dzierżawcy, w § 5strony ustaliły, iż dzierżawca uiszcza kaucję w wysokości 5 000,00 złotych. Zapłata kaucji nastąpiła z chwila podpisania umowy do rak własnych Wydzierżawiającego. Niewykorzystana kaucja rozliczona będzie w terminie 1 miesiąca po dniu rozwiązania Umowy. W §7ust. 5 umowy strony przewidziały, iż w razie nie terminowego regulowania czynszu za energie elektryczną i dzierżawę wydzierżawiający ma prawo odłączyć dostawę prądu, a dzierżawca wyraża na to zgodę.

Zapłata za energię elektryczną pozwanemu następowała w ten sposób, iż powódka otrzymywała od pozwanego kopię faktury z (...) oraz wystawioną przez pozwanego refakturę, w której zawsze umieszczał numer faktury wystawionej przez (...).

W trakcie korzystania z hali powódka korzystała z kominka i paliła w nim stare obuwie oraz w związku z prowadzoną przez siebie działalnością doprowadziła do wybicia szyby żaroodpornej we wkładzie kominkowym oraz do powstania licznych dziur w tynku w ścianach w części hali.

Z uwagi na powyższe pismem z dnia 27.05.2008 r. pozwany wezwał powódkę do usunięcia powstałych z jej winy szkód w terminie ustalonym przez strony do dnia 30 lipca 2008 r. W rezultacie powódka zamiast żaroodpornej szyby zamontowała blachę, co spowodowało oszpecenie pieca, z nadto do skręcenia futryn. Piec nie nadawał się do eksploatacji i został przez pozwanego wymieniony na nowy.

Od marca 2009 r. powód zaprzestał pobierania od powódki od czynszu dzierżawnego podatku VAT, w związku z tym co miesięczny czynsz dzierżawny za halę przy ul. (...) w S. jaki powódka zobowiązana była uiszczać na rzecz pozwanego wynosił 5000 zł.

Powódka od marca 2009 r. zaprzestała uiszczać opłat za dzierżawę hali. W związku z tym w dniu 13 maja 2009 r. na piśmie pozwany J. S. wraz z żoną wypowiedzieli powódce umowę dzierżawy z dnia 10.07.2009 r. ze skutkiem natychmiastowym do dnia 19 maja 2009 r. wskazując jako powód brak zapłaty za dzierżawę hali za marzec kwiecień i maj 2009 r. oraz wyznaczyli jej termin do zdania hali na dzień 20 maja 2009 r. Powódka potwierdziła otrzymanie powyższego wypowiedzenia w dniu 13 maja 2009 r.

Pomimo upływu w dniu 20 maja 2009 r. terminu do zdania hali powódka nadal ją użytkowała. W dniu 28 maja 2009 r. pozwany ponownie przyjechał na halę i umówił się z powódką, iż w przeciągu 7 dni opróżni halę ze swojego sprzętu i zda ją pozwanemu. Na początku czerwca pozwany przyjechał na halę. Hala była pozamykana, a pozwany się do niej nie dostał, albowiem nie pozasiadał kluczy i nie miał kontaktu z powódką. W połowie czerwca odłączył prąd na hali. Następnie musiał wyjechać do Norwegii z powodów rodzinnych i nie miał czasu, aby dopilnować spraw z opuszczeniem hali przez powódkę .

Pomimo wypowiedzenia umowy dzierżawy hali przez pozwanego i odłączenia prądu, powódka nadal ją zajmowała i prowadziła w niej swoją działalność gospodarczą. Nadto podłączyła przewody elektryczne i w dalszym ciągu korzystała z prądu.

Na przełomie maja i czerwca 2009 r. powódka z własnymi pracownikami pracowała na hali firmy (...).

W dniu 3 lipca 2009 r. powódka dokonała wpłaty na rachunek pozwanego kwoty 2500 zł z tytułu częściowej zapłaty za dzierżawę hali, następnie w dniu u 10 lipca 2009 r. powódka dokonała na rachunek pozwanego wpłaty kwoty 3936 zł z tytułu opłaty za halę i światło. Dokonane wpłaty pozwany zaliczył jako zaległe opłaty za dzierżawę hali zamarzeń i kwiecień 2009 r.

Po powrocie z Norwegii w dniu 18 sierpnia 2009 r. pozwany przyjechał na halę. Na miejscu okazało się, że powódka nadal ją użytkuje. Po rozmowie z powódką pozwany zabrał klucze od hali. Gdy po południu wrócił na halę nie zastał nikogo, natomiast wejścia do hali były pozamykane. W związku z tym pozwany wymienił zamek do drzwi wejściowych i zmienił kłódkę do bramy wjazdowej. W nocy z 18/19.08.2009 r. powódka włamała się do hali pozwanego i zaczęła zabierać swoje rzeczy. O fakcie tym dnia następnego pozwany został powiadomiony przez sekretarkę z sąsiedniej firmy. Wobec powyższego pozwany przyjechał na halę i zawiadomił policję. Ostatecznie powódka w dniu 20 sierpnia 2009 r. zabrała wszystkie swoje rzeczy z hali, zdała klucze od hali i ją opuściła. Nie wyraziła zgody na spisanie protokołu zdawczo – odbiorczego hali. Po opuszczeniu hali powódka pozostawiła zniszczone piaskowaniem ściany, szyby do hali były powybijane, z sufitów wisiały kable, albowiem brakowało lamp. Zepsuty był również kominek, poza tym hala była zaśmiecona.

W dniu 21 sierpnia 2009 r. pozwany wraz z pracownikami sąsiedniej firmy jako świadkami - A. T. i M. A. spisał protokół zdawczo – odbiorczy hali po dzierżawie przez powódkę.

W związku ze spowodowanymi zniszczeniami w hali w S. przy ul. (...) pozwany J. S. ustalił w zakładzie szklarskim, iż wstawienie 1 szyby z użyciem rusztowania wyniesie 140 zł, wstawienie drzwiczek z szybą żaroodporną do kominka do samodzielnego montażu wyniesie 1342 zł brutto.

Pismem z dnia 14 września 2009 r. , pozwany wezwał powódkę do natychmiastowej zapłaty (tj. do dnia 22.09.2009 r.) za bezumowne korzystanie z hali magazynowej przy ul. (...) w S. od czerwca do sierpnia 2009 r. oraz z tytułu bezumownego poboru energii elektrycznej od czerwca do sierpnia 2009 r. i z tytułu niedopłaty za marzec 2009 r., a także za zniszczenia spowodowane w hali - łącznej kwoty 25786,92 zł. Wobec braku odpowiedzi powódki na powyższe wezwanie pismem z 22 października 2009 r. pozwany wystosował do powódki ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty kwoty 25786,92 zł z tytułu bezumownego korzystania z hali, poboru prądu i spowodowanych zniszczeń hali do dnia 30 października 2009 r. Również powyższe wezwanie pozostało bez odpowiedzi powódki.

Pismem z dnia 17.08.2011 r. powódka wezwała pozwanego do zwrotu kaucji w kwocie 5000 zł zgodnie z umową z dnia 10.07.2006 r., a nadto do zwrotu kwoty 3936 zł i kwoty 2500 zł z tytułu opłaty za halę i prąd za lipiec 2009 r., których to zgodnie z powiadomieniem o wypowiedzeniu hali nie powinna płacić oraz do zwrotu kwoty 110.000 zł za brak dostępu do maszyn i urządzeń w okresie od 28.05-11.06.2009 r. i 16-17.08.2009 r. w terminie 14 dni. Pozwany w żaden sposób nie ustosunkował się do przedmiotowego wezwania.

W dniu 5 lipca 2012 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim w sprawie o sygn. akt II Ko 1082/12 na podstawie art. 75§2 kk odstąpić od zarządzenia warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności wobec skazanej Z. M. jako niezasadnego, gdyż z akt sprawy wynika, że pomiędzy skazaną a pokrzywdzonym J. S. istnieje wzajemna wierzytelność.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim Wydziału II Karnego z dnia 28 października 2010 r., sygn. akt II K 929/10 w części odnoszącej się do zawartego w pkt. III wyroku orzeczenia, stwierdzającego istnienie po stronie pozwanego wierzytelności o zapłatę od powódki kwoty 15.000 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody za niezasadne.

Jako podstawę prawną oceny powództwa Sąd I instancji wskazał treść przepisu art. 840 § 1 pkt 1 – 3 k.p.c., stosownie do którego dłużnik może żądać w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części, jednak tylko z przyczyn enumeratywnie wymienionych w tym przepisie, a mianowicie w sytuacji: gdy dłużnik przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, gdy po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie) lub gdy małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż powództwo opozycyjne zmierza w istocie do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo jego ograniczenia, przy czym zwalcza ono wyłącznie wykonalność wyroku, nie dotykając jego prawomocności. Zmierza ono do uniemożliwienia wykonania tytułu wykonawczego, który okazał się zdezaktualizowany. Powództwo z art. 840 k.p.c., jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych - podstawach wymienionych w punktach 1-3 omawianego przepisu. Powództwo opozycyjne przewidziane w art. 840 k.p.c. nie prowadzi natomiast do ponownego merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem.

W ocenie Sądu I instancji pomiędzy stronami nie stanowiło sporu, że pozwanemu przysługiwała skuteczna względem powódki wierzytelność o zapłatę kwoty 15000 zł, stwierdzona tytułem wykonawczym w postaci prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 28 października 2010 r., wydanego w sprawie o sygn. akt II K 929/10.

Przedmiotem sporu pozostawało natomiast to, czy stwierdzona powyższym wyrokiem wierzytelność w istocie została skuteczne potrącona ze zgłoszoną przez powódkę wierzytelnością o zapłatę kwoty 21.436 zł, czy zobowiązanie stwierdzone w przytoczonym wyroku wygasło na skutek potrącenia wymagalnych wierzytelności (art. 498 § 1 i 2 k.c.), co uzasadniałoby żądanie wywiedzionego w sprawie pozwu.

Sąd I instancji zwrócił uwagę, że zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu, wypowiedzianą w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie która z faktu tego wywodzi skutki prawne, stosownie natomiast do art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Poza tym zgodnie z przepisem art. 843 k.p.c. w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. W zawisłej sprawie to powódka przytaczała twierdzenia, co do tego, że dokonała skutecznego potrącenia przysługującej jej względem pozwanego wierzytelności w łącznej kwocie 21346 zł, na którą to składała się wierzytelność w kwocie 5000 zł z tytułu nie zwróconej przez pozwanego kaucji zabezpieczającej, 6436 zł z tytułu nienależnie opłaconych przez powódkę na rzecz pozwanego rachunków związanych z wynajmowaną nieruchomością za okres, w którym powódka z nieruchomości faktycznie nie korzystała, oraz kwoty 10.000 zł stanowiącej równowartość poniesionych przez powódkę strat z tytułu uniemożliwienia jej przez pozwanego dostępu do hali oraz znajdujących się w niej maszyn i materiałów niezbędnych do normalnego funkcjonowania działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę w okresie od 28.05.2009 r. do 11.06.2009 r. i 16-17.08.2009 r. z wierzytelnością, stwierdzoną tytułem wykonawczym. Powódkę więc z mocy art. 6 k.c. i 232 k.p.c. obciążał obowiązek wskazania dowodów na poparcie twierdzeń, co do tego, że przysługują jej z powyższych tytułów wymagalne wierzytelności wobec pozwanego, a których to pozwany jej nie zwrócił. Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że powódka nie sprostała w sprawie obciążającemu jej obowiązkowi dowodzenia i nie przedstawiła dowodów, stanowiących podstawę dla przyjęcia prawdziwości przytaczanych przez nią twierdzeń.

W niniejszej sprawie strona powodowa podnosiła, iż przysługuje jej względem pozwanego skuteczna wierzytelność w kwocie 6436 zł z tytułu nienależnie opłaconych przez powódkę na rzecz pozwanego rachunków związanych z wynajmowaną nieruchomością za okres, w którym powódka z nieruchomości faktycznie nie korzystała. Pozwana jednakże na tę okoliczność poza własnymi twierdzeniami nie naprowadziła żadnych dowodów. Zważywszy, że samo twierdzenie powódki nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą - wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, Wokanda 2002, nr 7-8, s. 44. Sąd wskazał, iż jak wynikało z niesprzecznych w tym zakresie zeznań stron oraz świadka R. G. to powódka w okresie czerwiec – sierpień 2009 r. korzystała z hali pozwanego, pomimo że umowa dzierżawy powyższej hali została jej przez pozwanego skutecznie wypowiedziana, a nadto samowolnie korzystała z energii elektrycznej, do której dostęp został uprzednio odcięty przez pozwanego. W następstwie czego pismami z dnia 14.09.2009 r. i 22.10.2009 r. pozwany wzywał bezskutecznie powódkę do zapłaty za bezumowne korzystanie z hali i pobór prądu. W rezultacie to pozwany wykazał, iż z tych tytułów przysługuje jemu względem powódki wymagalna wierzytelność, a jej roszczenie w tym zakresie jest bezpodstawne.

W dalszej kolejność powódka podnosiła, iż ma skuteczne wobec pozwanego roszczenie o zapłatę kwoty 10.000 zł stanowiącej równowartość poniesionych przez powódkę strat z tytułu uniemożliwienia jej przez pozwanego dostępu do hali oraz znajdujących się w niej maszyn i materiałów niezbędnych do normalnego funkcjonowania działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę w okresie od 28.05.2009 r. do 11.06.2009 r. i 16-17.08.2009 r. Powódka tę okoliczność udowadniała w oparciu o własne twierdzenie oraz o zeznania świadków K. R. i K. Ł., które sąd w tym zakresie uznał za wiarygodne. Zawnioskowani przez nią świadkowie spójnie zeznali, iż powódka pracowała u nich na hali w zamian za usługi, które oni na jej rzecz wykonali. Nadto K. R. wskazał, iż od końca maja do połowy czerwca 2009 r. powódka wraz ze swoimi pracownikami pracowała na hali przez niego udostępnianej, nie uiszczając żadnych opłat. Prace powódki odbywały się na zasadzie wzajemnych rozliczeń i nie było to pierwszy raz kiedy powódka na hali u niego pracowała. Pracowała u niego na hali bowiem korzystała z jego maszyn, które są maszynami dużych gabarytów i nie ma możliwości ich przetransportowania do hali gdzie pracowała powódka. Takie praktyki między nim a powódką miały miejsce co jakiś czas. Konkludując, z zeznań tychże świadków Sąd Rejonowy ustalił tylko, iż powódka nie wynajmowała od nich hali, tylko odpracowywała to co na jej rzecz wcześniej wykonał K. R.. Tym samym powódka nie udowadnia, iż we wskazanym przez nią okresie wynajmowała halę, a w dalszej kolejności, iż nie mogła korzystać z hali pozwanego. Wręcz przeciwnie zeznania tychże świadków dowodzą prawdziwości twierdzeniom pozwanego, iż w pierwszej połowie czerwca nie miał kontaktu z powódką i nie mógł dostać się na swoją halę, gdyż wszystko było pozamykane. Po drugie Sąd Rejonowy stwierdził, iż w zakreślonym przez powódkę okresie nie przysługiwało już jej uprawnienie do korzystania z hali, lecz czyniła to wówczas bezumownie, co nie zwalniało ją z dokonywania opłat z tytułu bezumownego korzystania z hali pozwanego. Inną kwestią jest, iż powódka za okres bezumownego korzystania z hali nie uiściła na rzec pozowanego żadnej kwoty. Wprawdzie powódka w lipcu 2009 r. dokonała na rachunek bankowy pozwanego wpłat w kwotach 2500 zł z tytułu częściowej zapłaty za dzierżawę hali i 3936 zł z tytułu dzierżawy hali, jak wynika z przedłożonego przez pozwanego i nie kwestionowanego przez powódkę wyciągu z rachunku bankowego wpłaty te stanowiły zaległe opłaty za dzierżawę hali za marzec i kwiecień 2009 r., gdyż zgodnie z art. 451 k.c. dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne- § 1. Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu -§ 2. W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego- § 3. W takiej sytuacji w ocenie Sądu I instancji to zatem J. S. był uprawniony do zaliczenia dokonanych przez powódkę wpłat na należność główną lub uboczną. Pozwany skorzystał z tego uprawnienia i zaliczył wpłatę 2500 zł i 3936 zł za opłatę dzierżawy hali za marzec i częściowo za kwiecień 2009 r. Poza tymi wpłatami powódka nie dokonywała innych wpłat. Sad Rejonowy podkreślił, iż powódka najpierw zeznawała, iż za czerwiec 2009 r. zapłaciła pozwanemu na hali w euro, za lipiec zapłaciła przelewem, zaś za sierpień już nie zapłaciła, następnie podawała, iż za lipiec zapłaciła 1/2 wartości umowy dzierżawy, wreszcie oświadczyła, iż wpłat dokonała w maju, w czerwcu do ręki, zaś w lipcu przelewem. W ocenie Sądu Rejonowego zeznania powódki w tym zakresie są niespójne, niekonsekwentne i nie znajdują jakiegokolwiek pokrycia w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym w ujawnionych w sprawie dowodach z dokumentów, autentyczności i wiarygodności, których nie zanegowała skutecznie w sprawie żadna ze stron.

Zdaniem Sądu Rejonowego to pozwany w niniejszej sprawie wykazywał kiedy i z jakiego tytułu powódka dokonała wpłat powyższych kwot, zaś powódka wbrew ciążącemu na niej z mocy art. 6 k.c. obowiązkowi nie wykazała w tym zakresie inicjatywy dowodowej. Na marginesie Sąd I instancji zauważył, iż gdyby założyć, że powódka była pozbawiona możliwości korzystania z hali przez pozwanego i w związku z tym zmuszona była korzystać z innej hali, to nie przedstawiła ona żadnych dowodów potwierdzających czy kwota 10000 zł stanowi równowartość poniesionych przez powódkę strat z tytułu uniemożliwienia jej przez pozwanego dostępu do hali oraz znajdujących się w niej maszyn i materiałów niezbędnych do normalnego funkcjonowania działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę we wskazanym przez nią okresie.

Sąd I instancji wskazał, iż powódka podnosiła, że przysługuje jej wobec pozwanego wymagalna wierzytelność w kwocie 5000 zł z tytułu nie zwróconej przez pozwanego kaucji zabezpieczającej. W niniejszej sprawie strona powodowa na tę okoliczność naprowadziła dowód z przesłuchania strony powodowej oraz dowód z dokumentu w postaci umowy dzierżawy.

W ocenie Sądu Rejonowego powyższe dowody – przy uwzględnieniu innych dowodów przeprowadzonych w niniejszym postępowaniu – nie pozwalają jednak uznać za wykazanego twierdzenia strony powodowej, że przysługuje powódce wymagalna wierzytelność w tym zakresie.

Na wstępie Sąd Rejonowy wskazał, że pozwany przyznał, iż nie rozliczył się z powódką z uiszczonej przez nią kaucji w kwocie 5000 zł. Przy tym wskazał, iż chciał to uczynić poprzez spisanie z nią wspólnego protokołu zdawczo – odbiorczego hali, jednakże powódka odmówiła, a nadto powódka opuszczając halę pozostawiła ją bez usunięcia spowodowanych przez nią zniszczeń. Z treści umowy dzierżawy wynika, że Dzierżawca zobowiązany jest po zakończeniu Umowy zwrócić Nieruchomość w takim stanie, w jakim powinna się znajdować stosownie do przepisów o wykonaniu dzierżawy. Protokół przejęcia (...) spisany przez strony zawiera, oprócz opisu technicznego nieruchomości, stan wszystkich liczników. Na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń finansowych Wydzierżawiającego wynikających z tytułu szkód powstały w czasie obowiązywania Umowy spowodowanych niewłaściwym zachowaniem Dzierżawcy, w § 5strony ustaliły, iż Dzierżawca uiszcza kaucję w wysokości 5 000,00 złotych. Niewykorzystana kaucja rozliczona będzie w terminie 1 miesiąca po dniu rozwiązania Umowy. Na podstawie tej umowy wynika, iż powódka po zakończeniu umowy dzierżawy powinna była zwrócić halę w takim stanie w jakim ją objęła do używania, nadto zdać ją poprzez spisanie protokołu zdawczo – odbiorczego hali. Pozwana zeznała, iż przedstawiony w sprawie przez pozwanego protokół odbiorczo –zdawczy hali z 21.08.2009 r. nie jest tym, który spisała razem z pozwanym, gdyż ten wspólnie spisany był w jednym egzemplarzu i ona go zabrała, a nadto w nim umieściła swoje uwagi co do szyb, drzwiczek i ściany. Sąd I instancji wskazał, iż na poparcie swoich twierdzeń nie złożyła tego dokumentu jako dowodu w sprawie. Natomiast to pozwany wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi na tę okoliczność naprowadził dowód w postaci egzemplarzu protokołu zdawczo – odbiorczego z dnia 21.08.2009 r. spisanego przez niego w obecności dwóch świadków, dokumentację fotograficzną, a nadto przedstawił dowody w postaci zeznań świadków M. A. i A. T., którzy przekonywująco wyjaśnili, w jakich okolicznościach doszło do spisania protokołu odbiorczo- zdawczego oraz jaki stan techniczny miała hala w dniu 21 sierpnia 2009 r. Świadkowie ci spójnie zeznali, iż wówczas stwierdzili, że na hali są powybijane szyby, brakowało lamp, a z sufitu wisiały kable, kominek był zepsuty, zaś w ścianach tynk był powybijany. Ich zeznania korespondują z zeznaniami pozwanego oraz powódki, która przyznała, iż jej pracownicy uszkodzili szybę w kominku i w zamian wstawiono blachę, następnie, że w kominku paliła stare obuwie, oraz w związku z charakterem wykonywanych przez nią prac na hali doszło do uszkodzenia ścian. Jednocześnie powódka zeznała, iż wyremontowała korytarz, szatnię i pomieszczenie u góry. Jednakże prawdziwości tych twierdzeń zaprzeczył pozwany, a zważywszy, iż powódka poza własnymi twierdzeniami nie wykazała, aby faktycznie doszło do wymalowania wskazanych przez nią pomieszczeń, Sąd Rejonowy odmówi jej w tym zakresie waloru wiarygodności. W dalszej kolejności to pozwany przedstawił kosztorysy ile wyniosłoby go usunięcie z hali zniszczeń pozostawionych przez powódkę, a których to kosztorysów nie kwestionowała strona powodowa. Nie przesądzając o wysokości roszczeń pozwanego za doprowadzenie hali do stanu pierwotnego po usunięciu uszkodzeń spowodowanych rzez powódkę, w tym stanie rzeczy na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd Rejonowy uznał, iż powódka nie mogła dokonać potrącenia kwoty 5000 zł z tytułu uiszczonej kaucji, gdyż nie zdała pozwanemu hali na warunkach określonych w umowie dzierżawy.

Dla ustalenia okoliczności faktycznych w sprawie nieprzydatne w ocenie Sądu Rejonowego okazały się natomiast dowody z zeznań świadków G. S., A. S., gdyż nie posiadali wiedzy na temat okoliczności kluczowych dla sprawy. Podsumowując, Sąd Rejonowy za niewykazane uznał, że powódce przysługuje wymagalna względem pozwanego wierzytelność o zapłatę łącznej kwoty 21346 zł, która nadawałaby się do potrącenia z wierzytelnością, stwierdzoną w kwestionowanym w sprawie tytule wykonawczym. Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że powódka w istocie nie dokonała skutecznego potrącenia wierzytelności, stwierdzonej w wyroku wydanym w sprawie II K 929/10, a tym samym nie wykazała, aby w sprawie zaistniała którakolwiek z przesłanek określonych w art. 840 § 1 pkt 1-3 k.p.c., uzasadniająca pozbawienie wykonalności zwalczanego w sprawie tytułu wykonawczego. Mając na względzie powyższe rozważania Sąd Rejonowy orzekł, jak pkt I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c., a także § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Stroną wygrywającą spór w sprawie okazał się pozwany, co dało podstawę obciążenia powódkę kosztami postępowania poniesionymi przez pozwanego w całości. Strona pozwana poniosła w związku z postępowaniem koszt zastępstwa prawnego w kwocie 2.400 zł oraz kwota 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W punkcie III wyroku na podstawie art. na art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2002 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2010 rok, Nr 90, poz. 594 ze zmianami) Sąd nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim kwotę 42 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od wyroku Sądu I instancji wniosła powódka Z. M., zaskarżając wyrok w całości. Powódka wniosła o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 28 października 2010 r. wydanego w sprawie o sygn. akt II K 929/10 w części dotyczącej punktu III sentencji oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania przed Sądem I instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

ewentualnie o:

3.  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Stargardzie Szczecińskim do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu wyrokowi powódka zarzuciła:

1.  naruszenie przepisu prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej oceną dowolną, co znalazło wyraz w dokonaniu powierzchownej, niezgodnej z zasadami logicznego rozumowania i zasadami doświadczenia życiowego oceny dowodów, w szczególności:

- zeznań powódki,

- zeznań pozwanego,

- zeznań świadka K. R.,

- zeznań świadka K. Ł.,

- dokumentu załączonego przez powódkę do pisma procesowego z dnia 12 listopada 2012 r. w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 23 września 2009 r. o sygn. akt VI Ks 49/09,

- załączonego do pozwu dokumentu w postaci umowy dzierżawy z dnia 10 lipca 2006 r.,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, wyrażający się w przyjęciu, iż:

- zapłata za energię elektryczną następowała w ten sposób, że powódka otrzymywała od pozwanego kopię faktur z (...) oraz wystawioną przez pozwanego refakturę, w sytuacji gdy powódka nigdy nie otrzymywała od pozwanego kopii faktur (...),

- zamontowanie blachy w kominku należącym do pozwanego nastąpiło po wezwaniu powódki do naprawy kominka, w sytuacji gdy w rzeczywistości nastąpiło przed majem 2008 r.,

- po zamontowaniu blachy kominek nie nadawał się do eksploatacji i został przez pozwanego wymieniony, w sytuacji gdy kominek nadawał się do eksploatacji i był wykorzystywany przez powódkę bez przeszkód przez co najmniej dwa okresy grzewcze, a pozwany nie przedstawił dowodu na to, że w rzeczywistości kominek został przez niego wymieniony,

- powódka w okresie od marca do maja 2009 r. nie uiszczała opłat za dzierżawę hali, a zaległości te spłaciła dopiero w lipcu 2009 r., w sytuacji gdy powódka w maju 2009 r. spłaciła wszystkie swoje zaległości wobec pozwanego,

- termin zdania hali przez powódkę upłynął 20 maja 2009 r., w sytuacji, gdy został on przedłużony w związku z przebywaniem przez powódkę na urlopie wypoczynkowym, a następnie strony doszły do porozumienia co do dalszego wynajmowania hali przez powódkę,

- na początku czerwca pozwany przyjechał na halę, która była pozamykana, pozwany się do niej nie dostał, albowiem nie posiadał kluczy i nie miał kontaktu z powódką, w sytuacji gdy to pozwany w dniu 28 maja 2009 r. zamknął halę i uniemożliwił tym samym powódce ostateczne wyprowadzenie się, a ponadto miał kontakt telefoniczny z powódką,

- w połowie czerwca pozwany odłączył prąd na hali, w sytuacji gdy do wyłączenia przez pozwanego prądu w hali doszło dopiero w dniu 17 sierpnia 2009 r., a w okresie od czerwca do 17 sierpnia 2009 r. powódka miała niczym nie zakłócony dostęp do prądu,

- powódka nie wyraziła zgody na spisanie protokołu zdawczo – odbiorczego, w sytuacji, gdy powódka chciała taki protokół z pozwanym spisać, ale to pozwany nie wyraził zgody na zmiany w treści przygotowanego przez siebie dokumentu,

- w okresie od 28 maja do 11 czerwca 2009 r. powódka pracowała na halach należących do K. R. i K. Ł. w zamian za usługi, które oni na jej rzecz odpracowywali, w sytuacji gdy to powódka odpracowywała usługi na rzecz tych osób,

- w ramach wynajmowania hali od K. R. i K. Ł. powódka odpracowywała, to co na jej rzecz wcześniej wykonał K. R., w sytuacji gdy odpracowywanie przez powódkę usług związane było z brakiem konieczności płacenia za wynajem hali,

- powódce nie przysługuje w stosunku do pozwanego wymagalna wierzytelność w wysokości 21.346 zł, w sytuacji, gdy w rzeczywistości taka wierzytelność jej przysługuje.

W uzasadnieniu apelacji szczegółowo uzasadniono podniesione zarzuty apelacyjne.

W odpowiedzi na apelację pozwany J. S. wniósł o oddalenie apelacji powódki jako bezzasadnej i o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację pozwany w całości podzielił ustalenia faktyczne i argumentację prawną zawartą w treści uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, w szczególności wskazując, że Sąd I instancji nie dokonał naruszenia treści przepisów art. 233 § 1 k.p.c. i art. 6 k.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy po dokonaniu kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia stwierdza, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny niniejszej sprawy oraz dokonał prawidłowej oceny prawnej zgłoszonego żądania w przedmiocie pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego. Wobec prawidłowości ustaleń faktycznych Sądu I instancji Sąd Okręgowy przyjmuje do dalszych rozważań ustalenia Sądu Rejonowego, nie widząc potrzeby ich szczegółowego powtarzania, poza odniesieniem się do poszczególnych zarzutów apelującej w zakresie w jakim kwestionowała określone ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy.

Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny prawnej zgłoszonego żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim Wydziału II Karnego z dnia 28 października 2010 r., sygn. akt II K 929/10 w części dotyczącej punktu III wyroku, stwierdzającego istnienie po stronie pozwanego wierzytelności o zapłatę od powódki kwoty 15.000 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody, powołując w tym zakresie treść art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Ponadto Sąd I instancji zasadnie przyjął, że jedną z podstaw pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego może być potrącenie jako zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasa (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 498 k.c.).

Artykuł 840 § 1 pkt 2 k.p.c. stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie) oraz niezależne od woli stron (m.in. przedawnienie roszczenia, niemożność świadczenia wskutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada). Zatem jedną z podstaw zwalczania wykonalności tytułu wykonawczego może być instytucja potrącenia (art. 498 k.c.), na podstawie której dłużnik z tytułu wykonawczego przeciwstawia swoją wierzytelność wierzytelności wierzyciela z tytułu wykonawczego, wywodząc, że spełniły się przesłanki potrącenia, co w konsekwencji ma uzasadniać umorzenie wzajemnych wierzytelności, w tym wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym.

Podstawa materialnoprawna rozstrzygnięcia Sądu I instancji nie była przedmiotem apelacji, jednakże Sąd Okręgowy jako zobowiązany również do kontroli przepisów prawa materialnego, stanowiących podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji, stwierdza w konsekwencji, że Sąd Rejonowy przywołał jako podstawę swojego rozstrzygnięcia prawidłowe przepisy prawa, to jest art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 498 k.c.

Spór stron w toku postępowania przed Sądem I instancji i do tego w konsekwencji sprowadzała się apelacja powódki dotyczył zagadnienia skuteczności potrącenia wierzytelności powódki z wierzytelnością pozwanego z tytułu wykonawczego. W tym kontekście zarzuty apelacyjne powódki dotyczące naruszenia prawa procesowego i będące tego konsekwencją błędne ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia okazały się nieuzasadnione.

Zarzut apelacyjny powódki odnośnie naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej oceną dowolną, co w ocenie powódki znalazło wyraz w dokonaniu powierzchownej, niezgodnej z zasadami logicznego rozumowania i zasadami doświadczenia życiowego oceny dowodów, w szczególności zeznań powódki, zeznań pozwanego, zeznań świadka K. R., zeznań świadka K. Ł., dokumentu załączonego przez powódkę do pisma procesowego z dnia 12 listopada 2012 r. w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 23 września 2009 r. o sygn. akt VI Ks 49/09 i załączonego do pozwu dokumentu w postaci umowy dzierżawy z dnia 10 lipca 2006 r., okazał się niezasadny.

Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w przepisie art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału" (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności - por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1966 r., II CR 423/66, OSNPG 1967, nr 5-6, poz. 21; uzasadnienie wyroku SN z dnia 24 marca 1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 382; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/00, LEX nr 80266; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 18 lipca 2002 r., IV CKN 1256/00, LEX nr 80267). Jak wskazuje się w doktrynie, moc dowodowa oznacza siłę przekonania uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń na temat okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Wiarygodność zaś decyduje o tym, czy określony środek dowodowy, ze względu na jego indywidualne cechy i obiektywne okoliczności, zasługuje na wiarę. Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (zob. uzasadnienie wyroku SN z dnia 20 marca 1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, nr 10, poz. 200; uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, nr 17, poz. 655; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 15 lutego 2000 r., III CKN 1049/99, LEX nr 51627; uzasadnienie wyroku SN z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 1097/00, LEX nr 52624; uzasadnienie wyroku SN z dnia 29 września 2000 r., V CKN 94/00, LEX nr 52589; uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 listopada 2000 r., IV CKN 1383/00, LEX nr 52544; wyrok SN z dnia 19 czerwca 2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003, nr 5, poz. 137; uzasadnienie wyroku SN z dnia 14 marca 2002 r., IV CKN 859/00, LEX nr 53923; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 1050/00, LEX nr 55499; uzasadnienie wyroku SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906; uzasadnienie wyroku SN z dnia 27 września 2002 r., IV CKN 1316/00, LEX nr 80273). Poprawność rozumowania sądu powinna być możliwa do skontrolowania (por. m.in. wyrok SN z dnia 8 sierpnia 1967 r., I CR 58/67, LEX nr 6204).

Nie sposób się zgodzić się z apelującą, że Sąd Rejonowy dokonał powierzchownej, niezgodnej z zasadami logicznego rozumowania i zasadami doświadczenia życiowego oceny dowodów, w szczególności zeznań powódki, zeznań pozwanego, zeznań świadka K. R., zeznań świadka K. Ł., dokumentu załączonego przez powódkę do pisma procesowego z dnia 12 listopada 2012 r. w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 23 września 2009 r. o sygn. akt VI Ks 49/09 i załączonego do pozwu dokumentu w postaci umowy dzierżawy z dnia 10 lipca 2006 r. Sąd I instancji wskazał powody, dla których określonym środkom dowodowym dał wiarę i w jakim zakresie, a którym odmówił wiarygodności. Tak dokonana ocena dowodów zdaniem Sądu Okręgowego nie narusza dyrektyw wynikających z treści art. 233 § 1 k.p.c., to jest zasad wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania.

Powódka jako podstawę zarzutu potrącenia (art. 498 k.c.) powołała trzy wierzytelności, to jest wierzytelność w kwocie 5.000 zł z tytułu niezwrócnej przez pozwanego kaucji zabezpieczającej, wierzytelność w kwocie 6.436 zł z tytułu nienależnie opłaconych przez powódkę na rzecz pozwanego rachunków związanych z wynajmowaną nieruchomością za okres, w którym powódka z nieruchomości faktycznie nie korzystała i wierzytelność w kwocie 10.000 zł jako równowartość poniesionych przez powódkę strat z tytułu uniemożliwienia jej przez wynajmującego – pozwanego dostępu do hali oraz znajdujących się w niej maszyn i urządzeń oraz materiałów niezbędnych do normalnego wykonywania pracy i funkcjonowania działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę w okresie od dnia 28 maja 2009 r. do dnia 11 czerwca 2009 r. oraz w okresie 16 i 17 sierpnia 2009 r. Dokonane w tym zakresie ustalenia faktyczne Sądu I instancji i będąca tego konsekwencją subsumpcja prawna nie budzą wątpliwości Sądu Okręgowego co do ich poprawności.

Zarzut apelacyjny dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych Sądu Rejonowego, a polegający na przyjęciu przez ten Sąd, że zapłata za energię elektryczną następowała w ten sposób, że powódka otrzymywała od pozwanego kopię faktur z (...) oraz wystawioną przez pozwanego refakturę, w sytuacji gdy powódka nigdy nie otrzymywała od pozwanego kopii faktur (...), okazał się w ogóle bezzasadny. Ta okoliczność faktyczna w ogóle pozostawała obojętna dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, albowiem powódka przedstawione do potrącenia wierzytelności w ogóle nie wiązała z kwestią dostarczenia lub nie przez pozwanego faktur czy refaktur dotyczących zużytej energii elektrycznej. Również z punktu widzenia podstawy materialnoprawnej skuteczności potrącenia, w szczególności rodzaju i wysokości wierzytelności przedstawionych do potrącenia, okoliczność faktur czy refaktur za energię elektryczną była obojętna dla rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto wskazać należy, że powódka w toku swojego przesłuchania wskazała, że nie domagała się od pozwanego przedstawienia jej faktur za energię elektryczną, a podnoszona obecnie okoliczność, że na fakturach przedstawionych przez pozwanego nie ma podpisu powódki w ogóle nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Za chybione uznano zarzuty apelacyjne powódki odnośnie błędnych w jej ocenie ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego jakoby zamontowanie blachy w kominku należącym do pozwanego nastąpiło po wezwaniu powódki do naprawy kominka, w sytuacji gdy w rzeczywistości nastąpiło przed majem 2008 r., po zamontowaniu blachy kominek nie nadawał się do eksploatacji i został przez pozwanego wymieniony, w sytuacji gdy kominek nadawał się do eksploatacji i był wykorzystywany przez powódkę bez przeszkód przez co najmniej dwa okresy grzewcze, a pozwany nie przedstawił dowodu na to, że w rzeczywistości kominek został przez niego wymieniony. W tym zakresie, co wynika z treści pisemnego uzasadnienia wyroku, Sąd i instancji oparł się na dowodach z dokumentu w postaci pisma pozwanego z dnia 27 maja 2008 r., zeznaniu powódki i pozwanego. Tak poczynione ustalenia faktyczne nie naruszają zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233 § 1 k.p.c. i oparciu się w tym zakresie w szczególności na przesłuchaniu pozwanego.

Brak było również podstaw do uznania za uzasadnione zarzuty powódki odnośnie błędnych w jej ocenie ustaleń faktycznych Sądu I instancji, a dotyczących uiszczania przez powódkę należności czynszowych za okres od marca do maja 2009 r., spłaty tych zaległości w miesiącu maju 2009 r., a nie jak to ustalił Sąd Rejonowy dopiero w lipcu 2009 r.

Powódka w toku postępowania przez Sądem I instancji nie kwestionowała skuteczności i zasadności wypowiedzenia umowy najmu łączącej uprzednio strony. Przyczyna tego wypowiedzenia została wskazana w treści przedłożonego przez pozwanego wypowiedzenia umowy i sprowadzała się ona do braku zapłaty należności za wynajem hali za miesiące marzec, kwiecień i maj 2009 r., co odpowiadało treści umowy łączącej strony. Sąd I instancji, dokonując ustaleń w tym przedmiocie, za zasadne przyjął, że powódka nie wykazała (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.), aby uiściła w miesiącu maju 2009 r. wszelkie zaległości wobec pozwanego z tytułu umowy, to jest w szczególności należności z tytułu zaległego czynszu najmu za miesiące marzec, kwiecień i maj. Powódka poza zaoferowaniem w tym przedmiocie jedynie dowodu z własnego przesłuchania nie przedstawiła innego dowodu na wykazanie tej okoliczności. Dowód z przesłuchania strony – tu powódki – w tym zakresie należało uznać za niewystarczający dla przyjęcia wykazania tych okoliczności pod względem dowodowym. Powódka, aby sprostać ciężarowi dowodu (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) powinna była przedstawić bądź pokwitowania zapłaty, bądź wydruk przelewu z rachunku bankowego, z którego wynikałoby, że dokonała zapłaty z powyższych tytułów. Wobec sporności tych okoliczności pomiędzy stronami Sąd I instancji prawidłowo uznał dowód z przesłuchania powódki jako niewiarygodny w tym zakresie.

W powyższych okolicznościach Sąd Rejonowy w sposób uzasadniony przyjął, że to pozwany wykazał, że wpłacona przez powódkę kwota 6.436 zł, a wynikająca z dokonanych przelewów w miesiącu lipcu 2009 r., została prawidłowo zarachowana przez pozwanego na podstawie art. 451 k.c. na poczet zaległych i wymagalnych należności czynszowych, których podstawa wynikała z treści umowy najmu łączącej strony. Podkreślić należy, że pozwana w tytule przelewów nawet nie wskazała za jaki okres dokonuje zapłaty należności, zatem stosownie do treści art. 451 k.c. pozwany miał prawo zarachować tę kwotę 6.436 zł na poczet wcześniejszych, wymagalnych, a niezapłaconych przez powódkę należności za miesiące marzec i kwiecień 2009 r.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy wskazuje, że Sąd I instancji prawidłowo uznał, że wierzytelność powódki w kwocie 6.436 zł nie istnieje i w związku z tym potrącenie (art. 498 k.c.) co do kwoty 6.436 zł z wierzytelnością pozwanego w kwocie 15.000 zł należało uznać za nieskuteczne.

Za Sądem Rejonowym wskazać należy, że powódka w żaden sposób nie wykazała (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.), aby strony doszły do porozumienia co do dalszego wynajmowania hali przez powódkę, po skutecznym wypowiedzeniu tej umowy przez pozwanego. Takich ustaleń nie sposób poczynić czy to na podstawie zeznań stron, czy też świadków przesłuchanych przed Sądem Rejonowym. W tym stanie rzeczy zarzut apelacyjny powódki odnośnie wskazanych ustaleń faktycznych również nie znalazł żadnego uzasadnienia.

Zarzuty apelacyjne powódki odnośnie błędnych ustaleń faktycznych Sądu I instancji co do dysponowania kluczami do hali, kontaktu powódki i pozwanego, zamknięcia hali, utrudnienia powódce wyprowadzenia się z hali, odłączenia energii elektrycznej okazały się również nieuzasadnione. W tym zakresie ustalenia Sądu I instancji zostały prawidłowo poczynione, a Sąd w pisemnym uzasadnieniu wskazał na jakich dowodach w tym zakresie się oparł. Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby Sąd Rejonowy przy czynieniu tych ustaleń faktycznych dokonał naruszenia art. 233 § 1 k.c. w jakimkolwiek zakresie. Nadto wskazać należy, że kwestionowane przez powódkę powyższe ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego nie miały znaczenia dla wyniku postępowania, albowiem nie decydowały o istnieniu i wymagalności wierzytelności powódki zgłoszonych do potrącenia z wierzytelnością pozwanego wynikającą z tytułu wykonawczego.

Jak trafnie wskazał Sąd I instancji, powódka nie przedłożyła rzekomego protokołu zdania hali, który sporządzony został w jedynym egzemplarzu i który powódka zabrała, a który wedle jej stanowiska miał odzwierciedlać stan hali z chwili zdania jej przez powódkę. W tym stanie rzeczy zasadnym było przyjęcie na potrzeby odpowiednich ustaleń faktycznych treści protokołu sporządzonego przez pozwanego w obecności dwóch świadków, którzy zostali przesłuchani przed Sądem I instancji i potwierdzili treść przedłożonego przez powoda protokołu. Powódka powinna była w toku postępowania przed Sądem I instancji przedłożyć protokół przez siebie sporządzony, co pozwoliłoby ewentualnie na poczynienie innych ustaleń niż dokonał Sąd Rejonowy. Wobec dysponowania protokołem sporządzonym przez pozwanego, przesłuchaniem świadków i pozwanego w tym zakresie, Sąd Rejonowy prawidłowo poczynił ustalenia co do stanu hali po opuszczeniu jej przez powódkę.

Chybione okazały się również zarzuty apelacyjne powódki odnośnie błędnych ustaleń faktycznych Sądu I instancji, a polegających na przyjęciu, że:

- w okresie od 28 maja do 11 czerwca 2009 r. powódka pracowała na halach należących do K. R. i K. Ł. w zamian za usługi, które oni na jej rzecz odpracowywali, w sytuacji gdy to powódka odpracowywała usługi na rzecz tych osób,

- w ramach wynajmowania hali od K. R. i K. Ł. powódka odpracowywała, to co na jej rzecz wcześniej wykonał K. R., w sytuacji gdy odpracowywanie przez powódkę usług związane było z brakiem konieczności płacenia za wynajem hali.

Stwierdzić należy, że w stanie faktycznym uzasadnienia Sądu I instancji brak jest ustaleń faktycznych w kwestionowanym wyżej przez powódkę zakresie (vide treść pisemnego uzasadnienia Sądu I instancji). Sąd I instancji dokonał tylko ogólnego ustalenia, że na przełomie maja i czerwca 2009 r. powódka z własnymi pracownikami pracowała na hali firmy (...) (vide strona 7 uzasadnienia).

Rozważania prawne Sądu I instancji w zakresie zasadności zarzutu potrącenia powódki odnośnie wierzytelności w wysokości 10.000 zł należy w konsekwencji podzielić, to znaczy przyjąć prawidłowość wniosku Sądu Rejonowego, że powódka nie wykazała (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) ani istnienia, ani wymagalności wierzytelności w kwocie 10.000 zł. Zaznaczyć należy, że powódka dość ogólnie podniosła w treści pozwu, że wierzytelność ta była równowartością poniesionych przez powódkę strat z tytułu uniemożliwienia jej przez wynajmującego – pozwanego dostępu do hali oraz znajdujących się w niej maszyn i urządzeń oraz materiałów niezbędnych do normalnego wykonywania pracy i funkcjonowania działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę w okresie od dnia 28 maja 2009 r. do dnia 11 czerwca 2009 r. oraz w okresie 16 i 17 sierpnia 2009 r. Powódka jednakże nie przedstawiła żadnych wyliczeń tej szkody, dlaczego akurat sprowadziła tę szkodę do kwoty 10.000 zł. Ustaleń faktycznych w tym przedmiocie, to jest odnośnie bezprawnego zachowania pozwanego, szkody powódki i jej wysokości, co determinowałoby ewentualną skuteczność zarzutu potrącenia powódki, nie można było poczynić w oparciu o dowody zaoferowane przez powódkę w postaci jej przesłuchania, zeznań świadków K. Ł. i K. R.. To powodowało zasadne przyjęcie w konsekwencji przez Sąd I instancji, że powódka nie wykazała istnienia jej wierzytelności do kwoty 10.000 zł, co wykluczało przyjęcie następcze skutecznego potrącenia (art. 498 k.c.) wierzytelności powódki z wierzytelnością pozwanego.

Za uzasadnione należało uznać również ostateczne stanowisko Sądu Rejonowego co do nieskuteczności potrącenia wierzytelności powódki w kwocie 5.000 zł z tytułu niezwróconej przez pozwanego kaucji zabezpieczającej.

Pomiędzy stronami niespornym było, że powódka wpłaciła pozwanemu kwotę 5.000 zł tytułem kaucji, a pozwany tej kwoty nie zwrócił powódce, przy czym już sama zasadność zwrotu kaucji stanowiła przedmiot sporu w aspekcie podniesionego przez powódkę zarzutu potrącenia, obejmującego również wskazaną kwotę 5.000 zł.

Zgodnie z § 5 umowy na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń finansowych wydzierżawiającego wynikających z tytułu szkód powstałych w czasie obowiązywania umowy spowodowanych niewłaściwym zachowaniem Dzierżawcy, dzierżawca uiszcza kaucję w wysokości 5 000,00 złotych. Zapłata kaucji nastąpiła z chwilą podpisania umowy do rąk własnych Wydzierżawiającego. Niewykorzystana kaucja rozliczona będzie w terminie 1 miesiąca po dniu rozwiązania Umowy.

Pozwany w toku postępowania przed Sądem I instancji wykazał niezasadność roszczenia powódki o zwrot przedmiotowej kaucji, albowiem stan hali w dacie zdania jej przez powódkę pozwanemu uzasadniał roszczenia pozwanego co najmniej do kwoty 5.000 zł przedmiotowej kaucji z tytułu szkód spowodowanych przez powódkę w tym zakresie w wynajmowanej hali. Nie zaktualizowała się zatem podstawa do zwrotu kaucji przez pozwanego powódce.

Z protokołu zdawczo – odbiorczego z dnia 21.08.2009 r. spisanego przez pozwanego w obecności dwóch świadków, dokumentacja fotograficzna, zeznań świadków M. A. i A. T., wynikał stan hali, to znaczy, że na hali były powybijane szyby, brakowało lamp, z sufitu wisiały kable, kominek był zepsuty, zaś w ścianach tynk był powybijany. Jak zasadnie wskazał Sąd Rejonowy zeznania tych świadków korespondowały z zeznaniami pozwanego oraz powódki, która przyznała, iż jej pracownicy uszkodzili szybę w kominku i w zamian wstawiono blachę, następnie, że w kominku paliła stare obuwie, oraz w związku z charakterem wykonywanych przez nią prac na hali doszło do uszkodzenia ścian.

W oparciu o dowody w postaci wezwań kierowanych do powódki z dnia 14 września 2009 r., z dnia 22 października 2009 r., zdjęć stanu hali po wyprowadzce powódki, protokołu zdawczo – odbiorczego, przesłuchania świadków M. A. i A. T., przesłuchania powoda, pisma A. M. prowadzącego zakład usług szklarskich, a który to dokonał wyceny wymiany szyb – 140 zł za sztukę przy 19 wybitych szybach – vide treść protokołu zdawczo – odbiorczego, pisma spółki (...) w przedmiocie wyceny wymiany drzwiczek i szyby żaroodpornej do pieca na kwotę 1342 zł, przyjąć należało, że koszty niezbędnych prac naprawczych okien, pieca, ścian w hali wyczerpuje co najmniej kaucję zabezpieczająca jaką uiściła powódka na zabezpieczenie szkód przez nią spowodowanych w hali. Również, oprócz takiego wniosku, opartego na wskazanych dowodach, wskazać należy, że zasady wiedzy i doświadczenia życiowego nie sprzeciwiają się przyjęciu, że wskazywany przez pozwanego koszt naprawy okien, pieca i ścian wyczerpuje kaucję wpłaconą przez powódkę.

Wskazać również należy, że nieuzasadniony jest przy tym zarzut powódki, że pozwany nie dokonał określonych napraw. Kaucja zabezpieczająca miała na celu zabezpieczenie roszczeń pozwanego, a kwestia czy pozwany dokonał naprawy zniszczeń spowodowanych przez powódkę, czy też nie, jest obojętna dla oceny wymagalności roszczenia powódki w zakresie żądania zwrotu kaucji i tym samym skuteczności potrącenia w tym zakresie.

Niezasadny okazał się również zarzut apelacyjny powódki co do błędnej oceny Sądu Rejonowego na podstawie treści art. 233 § 1 k.p.c. dokumentu załączonego przez powódkę do pisma procesowego z dnia 12 listopada 2012 r. w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 23 września 2009 r. o sygn. akt VI Ks 49/09. Sąd Okręgowy podkreśla z całą stanowczością, że wyrok ten był obojętny dowodowo dla koniecznych ustaleń odnośnie wymagalności wierzytelności powódki przedstawionych do potrącenia, jak i skuteczności samego potrącenia, zgodnie z treścią art. 498 k.c.

Zarówno rozważania Sądu I instancji, jak i powyższe rozważania Sądu Okręgowego prowadzą do wniosku, że powódce nie przysługiwała w stosunku do pozwanego wymagalna wierzytelność w wysokości 21.346 zł, co uzasadniało w konsekwencji przyjęcie nieskuteczności potrącenia tej kwoty z wierzytelnością pozwanego w kwocie 15.000 zł (art. 498 k.c.). Konsekwencją tego była niezasadność powództwa opartego o treść art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

Mając na względzie powyższą argumentację, Sąd Okręgowy w punkcie I wyroku oddalił apelację powódki Z. M., uznając ją na podstawie art. 385 k.p.c. za bezzasadną.

W punkcie II wyroku Sąd rozstrzygnął w przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik postępowania wynikającej z treści art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Pozwany był reprezentowany w niniejszym postępowaniu przez adwokata, co uzasadniało na podstawie § 13 ust. 1 pkt 1 w związku z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądzenie od powódki na jego rzecz kwoty 1.200 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

W powołaniu powyższej argumentacji orzeczono jak w sentencji wyroku.