Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 czerwca 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II C 339/14, z powództwa P. Ł. przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi:

- w punkcie 1 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19.866 zł z odsetkami ustawowymi od kwoty 12.000 zł od dnia 30 maja 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienia od dnia 1 stycznia 2016 roku, a ponadto z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 7.866 zł od dnia 27 kwietnia 2017 roku,

- w punkcie 2 oddalił powództwo w pozostałej części,

- w punkcie 3 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2449 zł z tytułu kosztów procesu,

- w punkcie 4 orzekł o obciążeniu stron kosztami sądowymi w stosunku do Skarbu Państwa: powoda kwotą 377 zł i pozwanego kwotą 1719,91 zł.

Powyższy wyrok został wydany w wyniku ustalenia przez Sąd Rejonowy, że w dniu 18 maja 2012 roku doszło do wypadku komunikacyjnego skutkującego doznaniem przez powoda urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu oraz urazu kręgosłupa szyjnego. Wypadek ten był spowodowany ruchem pojazdu mechanicznego, którego posiadacz w dacie wypadku był objęty ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej z pozwanym towarzystwem ubezpieczeń.

W oparciu o dokonane przez siebie ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy przyjął, że adekwatna do rozmiaru doznanej przez powoda niemajątkowej szkody na osobie jest kwota zadośćuczynienia pieniężnego wynosząca 22.000 zł. Z uwagi na to, że pozwany zakład ubezpieczeń na etapie przedsądowej likwidacji szkody wypłacił powodowi kwotę 2400 zł, Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda kwota 19.600 zł z tytułu uzupełniającego zadośćuczynienia pieniężnego. Ponadto, Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w zakresie zgłoszonego przez powoda roszczenia o zapłatę kwoty 266 zł mające pokrywać zwiększone potrzeby powoda związane z koniecznością zapewnienia mu pomocy osób trzecich po wypadku.

(wyrok k. 316, uzasadnienie wyroku k. 318-323)

Apelację od wyżej opisanego wyroku Sądu Rejonowego w zakresie dotyczącym punktu 1, 3 i 4b wyroku złożył pozwany, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i odpowiednie do tego rozstrzygnięcia orzeczenie o kosztach postępowania przed sądem I instancji.

Pozwany w apelacji podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda o zapłatę kwoty 12.000 zł z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego oraz roszczenie o zapłatę kwoty 266 zł z tytułu skapitalizowanej renty na pokrycie zwiększonych potrzeb powoda. Ponadto, pozwany podniósł w apelacji następujące zarzuty w stosunku do wyroku sądu I instancji:

- zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niedokonanie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie dotyczącym wydanych w sprawie opinii biegłych, w szczególności opinii biegłego z zakresu ortopedii, który w swojej opinii stwierdził, że powód w wyniku opisanego w pozwie zdarzenia nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu,

- zarzut naruszenia art. 217 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z ustnych uzupełniających opinii biegłych z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej, w sytuacji, gdy wnioski zawarte w tych opiniach były niespójne z wnioskami przedstawionymi w opinii pisemnej biegłego z zakresu ortopedii,

- zarzut naruszenia art. 445 § 1 k.c. poprzez ustalenie wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia pieniężnego na kwotę rażąco zawyżoną,

- zarzut naruszenia art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 445 § 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, iż przepisy te stanowią podstawę do zasądzenia na rzecz powoda odsetek ustawowych za okres poprzedzający datę wydania wyroku.

(apelacja k. 328-334)

Na rozprawie apelacyjnej powód wystąpił o oddalenie apelacji pozwanego w całości i obciążenie pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego.

(protokół rozprawy apelacyjne z dnia 11 października 2017 roku, 8 minuta)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego podlegała uwzględnieniu jedynie w części – z uwagi na częściowo zasadny zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną na etapie postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy – z wyjątkiem ustalenia polegającego na przyjęciu, że powód w wyniku opisanego w pozwie wypadku komunikacyjnego doznał uszkodzenia kręgosłupa polegającego na złamaniu trzonu kręgu C4 kręgosłupa szyjnego. Stwierdzić należy, że z opinii biegłego z zakresu ortopedii, najbardziej miarodajnej dla ustalenia, czy u powoda doszło do złamania elementów układu kostnego, wynika, że do takiego złamania nie doszło – powód doznał natomiast naciągnięcia kręgosłupa szyjnego, a występujące w obrębie kręgosłupa zmiany mają charakter zwyrodnieniowy (k. 264). W dniu 30 października 2012 roku powód został poddany badaniu rezonansem magnetycznym szyjnego odcinka kręgosłupa (k. 11). Z opisu tego badania nie wynika jednak, aby u powoda wystąpiło złamanie któregokolwiek kręgu szyjnego – w opisie tym wskazuje się na jedynie na „nieduże, prawostronne uwypuklenie krążka mk C3-4” oraz „nieznaczne, klinowate obniżenie wys. trzonu C4 z dyskretnym załamaniem i wpukleniem jego górnej blaszki granicznej” (k. 11). Tej treści opis nie wskazuje na to, aby u powoda doszło do złamania jakiegokolwiek elementu struktury kostnej kręgosłupa.

Zgłoszony ponownie przez pozwanego w apelacji wniosek o dopuszczenie dowodu z ustnych uzupełniających opinii biegłych z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej podlegał oddaleniu jako prowadzący jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia czasu trwania postępowania. Stwierdzić bowiem należy, że okoliczności podniesione w apelacji strony pozwanej wymagają dokonania ponownej oceny już zebranego w sprawie materiału dowodowego, natomiast nie czynią koniecznym dopuszczenia dowodu z ustnej opinii uzupełniającej biegłych z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej, z których każdy wydał na etapie postępowania przed sądem I instancji także pisemną opinię uzupełniającą. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że każdy z trzech biegłych, którzy wydawali opinie pisemne w niniejszej sprawie, dokonywał ustaleń co do stanu zdrowia powoda z punktu widzenia innej dyscypliny medycznej, w której dany biegły się specjalizuje. Wprawdzie biegli z zakresu rehabilitacji medycznej i neurologii w opisowej części swoich opinii podstawowych (k. 201 i 249) podali, że powód doznał złamania trzonu jednego z kręgów szyjnych kręgosłupa – co w świetle opinii biegłego z zakresu ortopedii nie znajduje podstaw w zebranym materiale dowodowym – jednakże podkreślić należy to, że żaden z biegłych ustalając szacunkowy uszczerbek na zdrowiu powoda nie opierał się na przyjęciu, że uszczerbek ten wynika ze złamania trzonu kręgu (jest to aspekt urazu powoda dotyczący narządu ruchu, jakim jest kręgosłup, a zatem podlegający ocenie ortopedy). Biegły z zakresu neurologii ustalił, że u powoda wystąpił korzeniowy zespół bólowy kręgosłupa szyjnego utrzymujący się przez okres ponad 6 miesięcy, co stanowiło długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda oszacowany przez biegłego na 5%. Biegły wskazał w swojej opinii, że jest to uszczerbek takiego rodzaju, którego dotyczy punkt 94a załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (tekst jedn. Dz.U. z 2013 roku, poz. 954) – a zatem uszczerbek polegający na urazowym zespole korzonkowym kręgosłupa szyjnego. Jest to schorzenie podlegające ocenie biegłego z zakresu neurologii, w przeciwieństwie do podlegającego ocenie biegłego z zakresu ortopedii ewentualnego dalszego uszczerbku polegającego na uszkodzeniu kręgosłupa szyjnego (punkt 89a załącznika do wyżej przywołanego rozporządzenia). Jak z kolei zaznaczył biegły z zakresu ortopedii w punkcie 2 swojej opinii (k. 264 akt sprawy), oceniał on istnienie uszczerbku na zdrowiu powoda jedynie z punktu widzenia wystąpienia uszkodzenia kręgosłupa szyjnego (tj. jego struktury kostnej), czego dotyczy wyżej przywołany punkt 89a załącznika do rozporządzenia z dnia 18 grudnia 2002 roku. Biegły ortopeda wyraźnie wskazał w swojej opinii na to, że istnienie u powoda zespołu korzeniowego podlega ocenie neurologa. Wobec powyższego, nie zachodzi sprzeczność między wyżej przywołanymi opiniami, skoro każda z nich dotyczy wystąpienia u powoda innego rodzaju zaburzenia stanu zdrowia. Wobec wyżej przywołanej treści opinii biegłego z zakresu ortopedii brak było podstaw do kwestionowania opinii biegłego neurologa (zgodnej w tym zakresie z opinią biegłej z zakresu rehabilitacji medycznej) co do tego, że u powoda wystąpił pourazowy zespół bólowy o charakterze korzeniowym. Z opinii ortopedy wynika, że tego rodzaju zespół może wystąpić mimo braku uszkodzenia struktury kostnej kręgosłupa, a istnienie takiego zespołu bólowego podlega ocenie neurologa. Biegły z zakresu neurologii takiej oceny – w oparciu o badanie powoda i dokumentację medyczną zawartą w aktach sprawy – dokonał i brak jest obiektywnych podstaw do jej kwestionowania. Nie zachodzą także podstawy do kwestionowania opinii biegłego z zakresu neurologii w zakresie, w jakim biegły ten ustalił, że u powoda wystąpił ponadto długotrwały uszczerbek na zdrowiu wynoszący 5% w związku z zaistnieniem nerwicy pourazowej – tj. schorzenia, o jakim mowa w punkcie 10a załącznika do wyżej przywołanego rozporządzenia (nerwica związana z urazem czaszkowo-mózgowym). Zaznaczyć należy, że po dwukrotnym pisemnym uzupełnieniu opinii przez biegłego neurologa (k. 224 i k. 288) pozwany w swoich dalszych pismach procesowych składanych na etapie postępowania przed sądem I instancji (k. 244 i k. 295) odnosił się już wyłącznie do dokonanych przez biegłego ustaleń dotyczących urazu kręgosłupa powoda, natomiast nie zgłaszał sprecyzowanych zarzutów co do ustalenia biegłego dotyczącego wystąpienia u powoda nerwicy pourazowej. Dodatkowo zaznaczyć należy, że również lekarz szacujący wielkość uszczerbku na zdrowiu powoda na zlecenie pozwanego, tj. w ramach przedsądowego postępowania związanego ze zgłoszeniem szkody przez powoda, ustalił, że powód doznał uszczerbku na zdrowiu będącego skutkiem urazu głowy i skręcenia kręgosłupa szyjnego, przy czym zakwalifikował ten uszczerbek na podstawie tych samych punktów załącznika do wyżej przywołanego rozporządzenia co biegli z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej wydający opinie w niniejszej sprawie, tj. z punktów 10a i 94a załącznika do wyżej przywołanego rozporządzenia (k. 60).

Wyżej przywołane okoliczności przemawiają za przyjęciem, że dokonana przez Sąd Rejonowy ocena materiału dowodowego zmierzająca do ustalenia procentowej wielkości długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powoda w łącznej wysokości 10% – mimo oparcia tej oceny m.in. na jednym ustaleniu poczynionym przez część biegłych i niemającym dostatecznej podstawy w materiale dowodowym (tj. ustaleniu co do rzekomego złamania trzonu jednego z kręgów kręgosłupa – podczas gdy w opisie badania rezonansem magnetycznym jest mowa jedynie o załamaniu trzonu czyli o jego kształcie) – jest w istocie prawidłowa i nie została dokonana z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.). Wyżej przywołana argumentacja pozwala także przyjąć, że oddalenie przez sąd I instancji wniosków pozwanego o dopuszczenie dowodu z ustnych uzupełniających opinii biegłych z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej nie stanowiło naruszenia przepisów art. 217 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 278 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c., skoro możliwe było dokonanie wyżej opisanej oceny zebranego już materiału dowodowego prowadzącej do wniosku, zgodnie z którym nie występuje sprzeczność między opiniami biegłych co do tego, jakiego rodzaju uszczerbek na zdrowiu wystąpił u powoda.

Brak jest także podstaw do uznania za zasadny podniesionego przez pozwanego zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 445 § 1 k.c. poprzez rażąco wygórowane określenie wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia pieniężnego. Zaznaczyć należy, że z treści art. 445 § 1 k.c. wynika w sposób jednoznaczny to, że określenie wysokości zadośćuczynienia pieniężnego jest objęte sferą swobodnej oceny sądu rozpoznającego sprawę (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 17 listopada 2016 roku, IV CSK 15/16), co z kolei oznacza, że jedynie w sposób oczywisty i rażący zawyżone lub zaniżone zadośćuczynienie pieniężne przyznane przez sąd I instancji może być korygowane w wyroku sądu odwoławczego. Biorąc pod uwagę znaczny łączny stopień długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powoda (oszacowany przez biegłego neurologa na 10%) oraz doznane przez powoda dolegliwości i niedogodności związane z wypadkiem, polegające chociażby na konieczności poddania się długotrwałemu leczeniu, nie sposób uznać, że zadośćuczynienie pieniężne w wysokości określonej przez Sąd Rejonowy na 22.000 zł (co obejmuje już wypłaconą powodowi kwotę 2.400 zł) jest rażąco zawyżone. Wręcz przeciwnie, w oparciu o całokształt okoliczności sprawy uznać należy zadośćuczynienie pienieżne w tej wysokości za adekwatne do rozmiarów krzywdy doznanej przez powoda.

Nie zasługuje na uwzględnienie zgłoszony w apelacji zarzut naruszenia przepisów art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 445 § 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, iż przepisy te stanowią podstawę do zasądzenia na rzecz powoda odsetek ustawowych za okres poprzedzający datę wydania wyroku. Podzielić należy pogląd, zgodnie z którym uwagi na ocenny w zakresie dotyczącym wysokości świadczenia dłużnika charakter roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego, dla ustalenia terminu jego wymagalności istotne jest, czy dłużnik znał wysokość żądania uprawnionego, a ponadto czy znał lub powinien znać okoliczności decydujące o rozmiarze należnego od niego zadośćuczynienia pieniężnego (por. uzasadnienie wyroku SA w Łodzi z dnia 11 października 2016 r., I ACa 400/16). W niniejszej sprawie tego rodzaju okoliczności pozwany poznał dzięki doręczeniu mu najpierw odpisu pozwu, a następnie odpisu pisma procesowego powoda zawierającego rozszerzenie żądania w zakresie dotyczącym wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Tym samym prawidłowo sąd I instancji uznał, że opóźnienie po stronie pozwanego w zakresie zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie wskazanej w pozwie (12.000 zł) datuje się od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (tj. od dnia 30 maja 2014 roku), a z kolei opóźnienie w zapłacie pozostałej części należnego powodowi zadośćuczynienia pieniężnego datuje się od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa (tj. od dnia 27 kwietnia 2017 roku). Skoro już w dacie doręczenia odpisu pozwu pozwanemu znane były okoliczności istotne dla ustalenia wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia pieniężnego brak jest podstaw do przyjęcia, że stan opóźnienia w spełnieniu tego świadczenia zaistniał dopiero od dnia wyrokowania przez sąd I instancji.

Częściowo zasadny jest natomiast zgłoszony dopiero w apelacji zarzut przedawnienia roszczenia powoda. Z uwagi na treść art. 819 § 3 k.c. w związku z art. 442 ¹ § 1 k.c. zgłoszone w niniejszej sprawie roszczenia powoda w stosunku do pozwanego zakładu ubezpieczeń podlegają przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym powód jako poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Skoro powód zgłosił pozwanemu zajście zdarzenia objętego ubezpieczeniem w dniu 16 lipca 2013 roku (k. 63), to najpóźniej wówczas wiedział o tym, jaki podmiot jest odpowiedzialny za naprawienie doznanej przez niego szkody. Oznacza to, że wówczas rozpoczął swój bieg wyżej wskazany termin przedawnienia roszczeń powoda. W pozwie złożonym w dniu 13 maja 2014 roku powód zgłosił żądanie zapłaty kwoty 12.000 zł z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego, co z mocy art. 123 § 1 pkt.1 k.c. przerwało bieg terminu przedawnienia w zakresie przysługującego powodowi roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia. Co do zasady, przerwanie biegu przedawnienia następuje jedynie w granicach żądania będącego przedmiotem pozwu, jednakże istnieją wyjątki od tej zasady, które dotyczą tego rodzaju roszczeń pieniężnych, których wysokość może zostać precyzyjnie określona dopiero w toku procesu sądowego, w oparciu o opinie biegłych właściwych specjalności, co odnosi się w szczególności do roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego za wywołanie rozstroju zdrowia (por. w odniesieniu do przedawnienia wszelkich roszczeń odszkodowawczych, których wysokość zależna jest od ustaleń faktycznych wymagających opinii biegłych P. Machnikowski w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2013, s. 293 oraz wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2011 roku, I CSK 684/09).

Wniesione przez powoda w niniejszej sprawie powództwo obejmujące żądanie zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego było czynnością przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia tego roszczenia. Rozmiar krzywdy powoda nie był możliwy do określenia w chwili wytoczenia powództwa, skoro wymagał przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych z zakresu różnych dyscyplin medycznych. Dopiero wynik tego postępowania dowodowego wskazał na rzeczywisty rozmiar (zakres) doznanej krzywdy i pozwolił określić, jaka suma będzie odpowiednia tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, co powód wykorzystał do ostatecznego sprecyzowania wysokości roszczenia. Oznacza to, że dokonane przez powoda w dniu 13 maja 2014 roku złożenie pozwu zawierającego żądanie zapłaty kwoty 12.000 zł z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego wyrażało wolę powoda otrzymania zadośćuczynienia w pełnej wysokości odpowiadającej jego niemajątkowej szkodzie na osobie (art. 445 § 1 k.c.) i tym samym przerwało z mocy art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. bieg przedawnienia roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego w pełnej wysokości przysługującej powodowi, tj. także co do kwoty zadośćuczynienia wynoszącej 7600 zł objętej rozszerzeniem powództwa dokonanym w toku postępowania (po wydaniu opinii przez biegłych). W tym zakresie zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną nie jest zasadny.

Podniesiony przez pozwanego w apelacji zarzut przedawnienia roszczenia powoda jest zasadny wyłącznie w zakresie dotyczącym roszczenia powoda o zapłatę kwoty 266 zł z tytułu skapitalizowanej renty mającej pokrywać zwiększone na skutek wypadku potrzeby powoda (tj. potrzeby dotyczące opieki osób trzecich). Roszczenie to zostało zgłoszone przez powoda w piśmie procesowym złożonym na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017 roku (k. 305), a zatem już po upływie wyżej wskazanego terminu przedawnienia. Zaznaczyć należy, że ani roszczenia dotyczącego pokrycia kosztów opieki osób trzecich ani nawet okoliczności faktycznych mających uzasadniać to roszczenie powód nie zgłosił ani w pozwie ani na etapie przesądowego postępowania zmierzającego do likwidacji szkody, tj. w piśmie przedsądowym skierowanym do pozwanego towarzystwa ubezpieczeń. W druku zgłoszenia szkody (k. 63) powód nie wskazał na żadne aspekty majątkowe doznanej szkody na osobie, w szczególności w postaci konieczności zapewnienia opieki nad nim przez osoby trzecie. W zgłoszeniu szkody powód podał jedynie, że doznał obrażeń ciała i musiał poddać się leczeniu. Żadnych dalszych przedsądowych wezwań do zapłaty – które można by ewentualnie uznać za zgłoszenie szkody - powód do pozwanego nie kierował. Tym samym w odniesieniu do omawianego roszczenia nie doszło do przerwania biegu przedawnienia poprzez zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi (art. 819 § 4 k.c.) ani też przez złożenie pozwu w niniejszej sprawie w maju 2014 roku. Termin przedawnienia roszczenia powoda upłynął zatem najpóźniej z dniem 16 lipca 2016 roku (tj. po 3 latach od daty, w której powód z pewnością już wiedział o tym, jaki podmiot jest zobowiązany do naprawienia szkody, skoro w dniu 16 lipca 2013 roku złożył zgłoszenie wypadku komunikacyjnego do pozwanego towarzystwa). W zakresie roszczenia powoda o zapłatę kwoty 266 zł podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia jest zatem zasadny, co skutkuje koniecznością zmiany w tym zakresie zaskarżonego wyroku sądu I instancji.

Z uwagi na wyżej przedstawione okoliczności, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. należało dokonać zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie punktu 1 poprzez obniżenie łącznej kwoty zasądzonej na rzecz powoda należności głównej o 266 zł, tj. do kwoty 17.600 zł, przy czym rozstrzygnięcie sądu I instancji w zakresie dotyczącym odsetek za opóźnienie w zapłacie tej kwoty pozostaje bez zmian. Zmianie – z uwagi na wyżej opisaną zmianę w zakresie dotyczącym rozstrzygnięcia o należności głównej – musiały natomiast podlegać zawarte w punktach 3 i 4b rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu i kosztów sądowych w odniesieniu do postępowania przed sądem I instancji. Na skutek zmiany rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 zaskarżonego wyroku należy przyjąć, że powód wygrał postępowanie przed sądem I instancji w 80,8% (19.600 : 24.266 zł) i w takiej samej części – stosownie do treści art. 100 k.p.c. – pozwanego powinny obciążyć koszty procesu w postępowaniu przed sądem I instancji. Skoro obydwie strony poniosły koszty procesu wynoszące łącznie 5934 zł, to pozwanego powinna z tego tytułu obciążyć kwota 4795 zł (80,8% x 5934 zł). Ponieważ pozwany ponosi koszty swojego udziału w sprawie wynoszące 2417 zł, do zapłaty na rzecz powoda z tytułu kosztów procesu w postępowaniu pierwszoinstancyjnym pozostaje kwota 2378 zł (4795 zł – 2417 zł). Z kolei obciążającą pozwanego kwotę niepokrytych kosztów sądowych w postępowaniu przed sądem I instancji należało obniżyć z kwoty 1719,91 zł do kwoty 1694,30 zł (2096,91 zł x 80,8%).

W pozostałym zakresie, a zatem co do żądania zmiany wyroku sądu I instancji w części, w jakiej w wyroku tym zasądzono na rzecz powoda kwotę 19.600 zł ze szczegółowo opisanymi w treści wyroku odsetkami, apelacja pozwanego jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Ponadto, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. należało obciążyć pozwanego, jako stronę przegrywającą w zdecydowanie przeważającej części (tj. w 98,7%) postępowanie apelacyjne, kosztami tego postępowania, tj. obowiązkiem zwrotu na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem II instancji, których wysokość wyniosła 1800 zł – zgodnie z treścią § 2 pkt 5) w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 z 2015 roku z późniejszymi zmianami).