Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 listopada 2017 roku w Warszawie

sprawyI. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

z udziałem płatnika składek D. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w W.

na skutek odwołania I. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 8 maja 2014 roku znak (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 8 maja 2014 roku znak (...) w ten sposób, że I. J. jako pracownik płatnika składek D. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w W. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu w okresie od dnia 1 sierpnia 2013 roku do dnia 27 marca 2014 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. na rzecz kwotę I. J.1050 zł (jeden tysiąc pięćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

UZASADNIENIE

I. J. w dniu 9 czerwca 2014 r. złożyła odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie wnosząc o zmianę decyzji z dnia 8 maja 2014 r., nr: (...)
w przedmiocie wyłączenia jej jako pracownika płatnika składek D. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w W. z ubezpieczeń społecznych w okresie od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r. Odwołująca wskazała, że do jej obowiązków należała w szczególności pomoc dzieciom w czynnościach fizjologicznych, pomoc przy rozkładaniu i porcjowaniu posiłków oraz karmieniu dzieci, pomoc przy prowadzeniu zajęć z dziećmi oraz pomoc przy utrzymaniu czystości w pomieszczeniach przynależących do grupy dzieci. Odwołująca stwierdziła, że z załączonych do sprawy dowodów wynika, że wykonywała ona odpłatną pracę w miejscu i w czasie wskazanym przez pracodawcę oraz pozostawała pod jego nadzorem ( k. 2-4 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 8 lipca 2014 r. wniósł o jego oddalenie. W ocenie organu rentowego płatnik składek dopuścił odwołującą do pracy bez zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku, co daje podstawę do twierdzenia, że nie była ona zdolna do podjęcia zatrudnienia oraz nie złożył żadnego dokumentu rozliczeniowego ZUS RCA. W ocenie organu rentowego ze złożonego oświadczenia płatnika składek z dnia 1 kwietnia 2014 r. wynika, że umowa została zawarta na czas określony od dnia 1 sierpnia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku, co jest sprzeczne z pisemną umową o pracę. Ponadto organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań jako świadków, rodziców wskazanych przez płatnika składek na okoliczność faktycznego świadczenia pracy przez odwołującą ( k. 5 a. s.).

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 5 marca 2015 r. zmienił zaskarżoną decyzję uznając, że I. J. jako pracownik płatnika składek D. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r. ( k. 83 a. s.).

Sąd w uzasadnieniu wyroku w oparciu o przeprowadzone postępowanie dowodowe zważył, że umowa zawarta pomiędzy stronami miała zdecydowanie charakter umowy o pracę, albowiem spełniała ona przesłanki wynikające z art. 22 § 1 k.p. W ocenie Sądu odwołująca faktycznie świadczyła pracę na rzecz zainteresowanej, ponieważ świadkowie wskazali, że I. J. pomagała dzieciom w czynnościach sanitarnych, w ubieraniu się oraz w obsłudze posiłków. Sąd podniósł również, że na organie rentowym, który przyjął zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego i nie kwestionował tytułu tego zgłoszenia oraz przyjmował składki, spoczywał ciężar dowodu wykazania, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli ( k. 88-95 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w dniu 21 kwietnia 2015 r. złożył apelację zaskarżając wyrok w całości i zarzucając błąd poprzez niewystarczające ustalenie stanu faktycznego oraz naruszenie przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( k. 101-104 a. s.).

W odpowiedzi na apelację odwołująca wniosła o oddalenie apelacji w całości jako bezprzedmiotowej oraz o zasądzenie od organu rentowego na jej rzecz kosztów postępowania w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego ( k. 116-117 a. s.).

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji wyrokował bez zgromadzenia istotnych dowodów, a nadto bez wyjaśnienia szeregu okoliczności niezbędnych do poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych i bez odniesienia się do szeregu sprzecznych okoliczności ujawnionych na etapie postępowania dowodowego. W wytycznych zawartych w uzasadnieniu wyroku polecono przy ponownym rozpoznaniu sprawy przeprowadzenie postępowania dowodowego w zakresie: zapoznania się z ustaleniami protokołu pokontrolnego organu rentowego, pochylenia się nad sprzecznościami wynikającymi z zeznań świadków i stron odnoszących się do okresu faktycznego realizowania stosunku pracy przez odwołującą, rozważenia wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków rodziców dzieci uczęszczających do żłobka oraz ustalenia, jaka faktycznie umowa o pracę łączyła strony. Ponadto w ocenie Sądu Apelacyjnego należało też dopuścić inne dowody, stosownie wyniku postępowania, a następnie na ich podstawie dokonać pełnej i wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Sąd został też zobowiązany do rozważenia konieczności przesłuchania w charakterze świadka księgowej sprawującej obsługę kadrowo-rachunkową płatnika składek mając na uwadze prawidłowość ustaleń faktycznych w zakresie formy umowy o pracę łączącej strony. Ponadto Sąd Okręgowy został zobligowany do wyjaśnienia okoliczności związanych z podjęciem zatrudnienia przez odwołującą, w tym dopuszczenia do pracy bez ważnych badań lekarskich ( k. 138 i 142-156 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. G. prowadząca (...) w dniu 1 sierpnia 2013 r. zawarła umowę o pracę z I. J.na czas nieokreślony na stanowisku pomocy opiekunki w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem w kwocie 1986,04 złotych brutto miesięcznie. Miejsce wykonywania pracy zostało ustalone na ulicę (...) ( k. 16 a. s.). Płatnik składek zgłosił odwołującą do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu zawartej umowy o pracę od dnia 1 sierpnia 2013 r. na dokumencie ZUS ZUA w dniu 14 stycznia 2014 r. ( akta ZUS). W dniu 1 sierpnia 2013 r. odwołująca została zapoznana z przepisami BHP panującymi w żłobku na stanowisku pomocy opiekunki, a także obowiązujących w zakładzie pracy regulaminem pracy, regulaminem wynagradzania, układem zbiorowym prawa pracy i zakresem informacji objętych tajemniczą przedsiębiorstwa lub tajemnicą służbową ( akta ZUS). Odwołująca korzystała ze zwolnienia lekarskiego od dnia
10 września 2013 r. ( akta ZUS). Płatnik składek wypłacił wynagrodzenie odwołującej za okres orzeczonej niezdolności do pracy na podstawie art. 92 k.p. od dnia 10 września 2013 r. do dnia 12 października 2013 r. ( akta ZUS).

3.  Odwołująca urodziła dziecko w dniu 27 marca 2014 r. ( akta ZUS).

Zgodnie z oświadczeniem z dnia 1 kwietnia 2014 r., płatnik składek wskazał,
że odwołująca była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia
1 sierpnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. ( akta ZUS).

Wydział Ubezpieczeń i Składek nie kierował wniosku o przeprowadzenie kontroli doraźnej u płatnika składek. Prowadzono jedynie postępowanie wyjaśniające, którego akta zostały przekazane wraz z zaskarżoną decyzją. U płatnika składek (...) nigdy nie prowadzono kontroli ( k. 211-212 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. wydał zaskarżoną decyzję
z dnia 8 maja 2014 r., nr: (...) na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 w związku
z art. 68 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 300 k.p. w związku z art. 83 § 1 k.c. Organ rentowy stwierdził, że I. J. jako pracownik u płatnika składek (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r. Organ rentowy wskazał, że płatnik składek dopuścił odwołującą do pracy bez zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań, co naruszyło dyspozycję przepisu art. 229 § 4 k.p. W ocenie organu rentowego z przedłożonej umowy o pracę wynika, że odwołująca została zatrudniona od dnia 1 sierpnia 2013 r. na czas nieokreślony, a płatnik składek w oświadczeniu z dnia 1 kwietnia 2014 r. wskazał, że umowa została zawarta na czas określony od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., co jest sprzeczne z zawartą umową o pracę. Zdaniem organu rentowego płatnik składek nie przedstawił dowodów wskazujących na świadczenie pracy przez odwołującą, a umowa o pracę została zawarta dla pozoru w celu nabycia świadczeń z ubezpieczenia społecznego ( akta ZUS).

D. G. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oferuje usługi związane z dzienną opieką nad dziećmi do trzeciego roku życia. Zainteresowana podczas osobistej rozmowy z odwołującą ustaliła, że przed jej zatrudnieniem musi ona odbyć przeszkolenie. Odwołująca od kwietnia 2013 r. przychodziła do zainteresowanej na przeszkolenie co kilka dni w celu przyuczania się do planowanego wykonywania zawodu. Odwołująca od dnia 1 sierpnia 2013 r. pracowała u zainteresowanej w charakterze pomocy opiekunki. Odwołująca zajmowała się dziećmi, pomagała przy śniadaniu i obiedzie. Odwołująca również przewijała, ubierała i karmiła dzieci. Odwołująca została zatrudniona u płatnika składek od dnia 1 sierpnia 2013 r. Odwołująca pracowała co najmniej w pełnym wymiarze czasu pracy, ponieważ zdarzało się, że wykonywała swoje obowiązki w dłuższym zakresie godzinowym. Odwołująca otrzymywała wynagrodzenie za świadczoną pracę. Zainteresowana zawarła z odwołującą umowę o pracę na czas określony od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., ponieważ nie przygotowała jej poprzednia księgowa. Na skutek problemów z ówczesną księgową, D. G. w styczniu 2014 r. powierzyła sprawy finansowo-kadrowe innej księgowej – A. S., która dostarczyła wszystkie wymagane dokumenty nie będące w posiadaniu organu rentowego. Nowo zatrudniona księgowa również w styczniu 2014 r. sporządziła umowę z odwołującą, naprawiając oczywiste niedopatrzenie poprzedniej księgowej. Na skutek działań A. S. wszystkie opiekunki do dzieci były zatrudnione na czas nieokreślony. Stosunek pracy odwołującej się nie został rozwiązany, gdyż po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, odwołująca wróciła do pracy. Odwołująca wykonywała te same czynności, do których była zobowiązana podczas świadczenia pracy w spornym okresie czasu ( zeznania świadków A. K., L. I., A. S., J. P., D. M. i M. D. oraz przesłuchanie w charakterze stron odwołującej i zainteresowanej k. 50, 64-66 i 246-250 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w postaci dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i aktach sprawy, a także w oparciu o dowód przeprowadzony z zeznań świadków A. K., L. I., A. S., J. P., D. M. i M. D. oraz z przesłuchania w charakterze strony odwołującej i zainteresowanej.

Sąd uznał wszystkie dokumenty za wiarygodne, pomimo że niektóre z nich były
ze sobą sprzeczne. W aktach sprawy znajduje się umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 2013 r. podpisana z odwołującą na czas nieokreślony, natomiast z oświadczenia płatnika składek wynika, że umowa ta została zawarta na czas określony od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe, a w szczególności zeznania zainteresowanej D. G. i księgowej A. S. pozwoliły ustalić, że odwołująca faktycznie była początkowo zatrudniona na czas określony. Jednakże na skutek niekompetencji poprzedniej księgowej, świadek A. S. sporządziła nową umowę o pracę, zgodnie z którą I. J. została zatrudniona na czas nieokreślony.

Sąd ocenił jako wiarygodne w całości zeznania świadków A. S., J. P., D. M. i M. D.. A. S. została księgową D. G. w okresie, kiedy odwołująca przebywała na zwolnieniu lekarskim. Tym samym księgowa potwierdziła zeznanie zainteresowanej, że sporządziła ona nową umowę o pracę z odwołującą na czas nieokreślony. Ponadto świadkowie ci stwierdzili, że widzieli odwołującą wykonującą obowiązki pracownicze w żłobku w ramach pełnego wymiaru czasu pracy. Zeznania świadków J. P., D. M. i M. D. ograniczały się do okresu wykonywania pracy przez odwołującą po powrocie jej do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, a więc nie odnosiły się bezpośrednio do spornego okresu od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r. Tym niemniej Sąd przyjął, że świadkowie J. P., D. M. i M. D. uwiarygodniły, że odwołująca świadczyła w sposób należyty pracę po powrocie z urlopu macierzyńskiego, potwierdzając zeznania świadków A. K. i L. I.. Uzasadniony jest więc wniosek, że zainteresowana D. G. nie zawarła z odwołującą zakwestionowanej przez organ rentowy umowy o pracę dla pozoru, skoro odwołująca się została ponownie przyjęta do pracy na poprzednio zajmowanym stanowisku po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.

Sąd ocenił co do zasady jako wiarygodne zeznania świadków A. K. i L. I. w zakresie, w jakim został ustalony stan faktyczny. Świadkowie wskazali, że widzieli odwołującą wykonującą obowiązki pracownicze u zainteresowanej. Sąd ocenił jako niewiarygodne zeznania tychże świadków w zakresie, w jakim wynikało z nich, że odwołująca korzystała ze zwolnienie lekarskie w sierpniu 2013 r. A. K. wskazywała, że w sierpniu 2013 r. była na urlopie, a po jej powrocie odwołującej nie było już w pracy. Jednakże świadek nie stwierdziła, czy była na urlopie przez cały miesiąc i w związku z tym wróciła dopiero na początku września czy też nie. zaś L. I. pomimo wskazania, że odwołująca także zakończyła pracę w sierpniu 2013 r., to podniosła jednocześnie, że nie pamięta dokładnie daty, kiedy to odwołująca rozpoczęła korzystanie ze zwolnienia lekarskiego. Sąd ustalił, że odwołująca przeszła na zwolnienie lekarskie w dniu 9 września 2013 r., a więc na początku tego miesiąca. W związku z tym, upływ ponad roku czasu pomiędzy opisywanym zdarzeniem a przesłuchaniem świadków niewątpliwie spowodował, że świadkowie mogli nie pamiętać dokładnej daty zakończenia pracy odwołującej w szczególności, że okoliczność ta nie miała dla nich istotnego znaczenia. Ponadto zeznania świadków w tej kwestii były sprzeczne z oświadczeniem płatnika składek odnoszącym się do wypłacenia odwołującej wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy od dnia 10 września 2013 r. do dnia 12 października 2013 r., jak również z zeznań odwołującej i zainteresowanej, które to Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Ponadto Sąd również nie uznał jako wiarygodne zeznania tych świadków w kontekście stwierdzenia, że odwołująca w sierpniu 2013 r. definitywnie zaprzestała świadczenia pracy na rzecz zainteresowanej D. G..

Ponadto Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania odwołującej i zainteresowanej w zakresie przedstawienia przebiegu rekrutacji i czynności przygotowawczych przed podjęciem pracy przez odwołującą się. Wskazały one również w wiarygodny sposób (potwierdzony zeznaniami świadków - pracownic żłobka) zakres czynności wykonywanych przez I. J. jako opiekunki.

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony podczas ponownego rozpoznania sprawy uzupełniając stosownie do wytycznych Sądu Apelacyjnego dowody przeprowadzone poprzednio stanowił wystarczającą podstawę do wydania wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie I. J. jako zasadne podlegało uwzględnieniu. Zasadniczą kwestią w niniejszej sprawie było ustalenie, czy odwołująca podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę od dnia 1 sierpnia 2013 r.

Jak stanowi przepis art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) zwanej dalej ,,ustawą’’, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt 1 ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, tj. pracownicy – od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Zgodnie z art. 22 k. p., pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie m.in. umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy.

W świetle art. 22 § 1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W rozumieniu art. 83 § 1 k.c., nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Sąd Okręgowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy był obowiązany do przeprowadzenia postępowania dowodowego zgodnie z wytycznymi Sądu Apelacyjnego. W pierwszej kolejności Sąd ustalił na podstawie wyjaśnienia organu rentowego, że u płatnika składek (...) organ rentowy nie prowadził kontroli. Zatem niemożliwe było zapoznanie się przez Sąd z protokołem pokontrolnym.

Sąd w toku postępowania dowodowego ustalił, że odwołująca faktycznie świadczyła pracę na rzecz zainteresowanej od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 9 września 2013 r.,
a w okresie od dnia 10 września 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r. korzystała ze zwolnienia lekarskiego w związku z ciążą. W tym aspekcie Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków, którzy współpracowali z odwołującą w spornym okresie czasu. Za pomocą dokumentów w postaci umowy o pracę, oświadczenia płatnika składek, jak również zeznań odwołującej się i zainteresowanej wykazano okresy, w których odwołująca pracowała u płatnika składek, a następnie przebywała na zwolnieniu lekarskim. Ponadto zaskarżona decyzja organu rentowego określiła ramy czasu od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 27 marca 2014 r., a Sąd związany tym rozstrzygnięciem, nie mógł wyjść poza zakres przedmiotowy decyzji.

Sąd uzupełniając materiał dowodowy dopuścił dowód z zeznań świadków A. S., J. P., D. M. i M. D.. Jedynie J. P. złożyła zeznania jako matka dziecka, które uczęszczało do żłobka. Sąd nie miał możliwości dopuszczenia dowodu wnioskowanego przez organ rentowy w postaci zeznań innych jeszcze rodziców, którzy pod koniec 2013 r. powierzali opiece personelu żłobka swoje dzieci, ponieważ zainteresowana wielokrotnie nie wykonała zarządzenia Sądu, co skutkowało skazaniem jej na grzywnę w kwocie 500 złotych. Pełnomocnik odwołującej się na rozprawie w dniu 21 lipca 2017 roku podała, że odwołująca się i zainteresowana nie pozostają w przyjaznych stosunkach i nie ma z nią kontaktu. Zainteresowana D. G. według oświadczenia pełnomocnika odwołującej się z dnia 10 października 2017 roku (k-239) „mimo licznych deklaracji nie udzieliła żadnych informacji na temat rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola”.

Mając na uwadze postępowanie dowodowe uzupełnione stosownie do wytycznych Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy ustalił, jaki rodzaj umowy faktycznie łączył odwołującą się i płatnika składek D. G.. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji zarzucił sprzeczność pomiędzy zebranymi w sprawie dokumentami. Z umowy o pracę zawartej w dniu 1 sierpnia 2013 r. wynikało, że odwołująca jest zatrudniona na czas nieokreślony, podczas gdy płatnik składek pisemnie oświadczył, że jego pracownica posiada ważną umowę jedynie do końca 2013 r. W ocenie Sądu rozbieżności te w pełnym zakresie wyjaśnione zostały za pomocą zeznań zainteresowanej D. G. i świadka A. S.. Osoby te wyczerpująco przedstawiły rozbieżności wynikające ze sporządzenia dwóch odrębnych umów o pracę. Z uwagi na błędy i niedociągnięcia związane z brakiem odpowiedniej dokumentacji i nie wysłaniem jej do organu rentowego, płatnik składek w styczniu 2014 r. zmienił osobę odpowiedzialną za świadczenie usług księgowych Za namową nowej księgowej, D. G. zawarła z odwołującą nową umowę o pracę na czas nieokreślony. Zainteresowana postąpiła w ten sposób również z innymi pracownikami zatrudnionymi na stanowisku opiekunki do dziecka.

Ostatnią kwestią podniesioną przez Sąd Apelacyjny, która wymagała wyjaśnienia, było dopuszczenie odwołującej do wykonywania pracy bez ważnych badań lekarskich.
Sąd zważył, że zgodnie z art. 229 § 4 k.p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań
do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Pracodawca odwołującej się nie przedstawił ani w toku postępowania administracyjnego ani też w postępowaniu odwoławczym zaświadczenia lekarskiego dopuszczającego odwołującą do pracy jako opiekunki do dziecka. Jednakże w ocenie Sądu brak tego dokumentu nie dowodzi, że odwołująca nie spełniła przesłanek zawartych w art. 22 § 1 k.p., od których zależy objęcie pracownika obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym. Niedopilnowanie tego obowiązku ma jedynie negatywny skutek dla pracodawcy, który może ponieść odpowiedzialność za naruszenie przepisów prawa pracy. Z powodu ewidentnego uchybienia płatnika składek nie można czynić zarzutu odwołującej, jak również uznać, że umowa o pracę została zawarta dla pozoru.

Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego zgodnie z którym, ,, obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy mają charakter bezwarunkowy w tym sensie, że obciążają pracodawcę niezależnie od sposobu spełniania świadczenia przez pracownika i dlatego pracodawca nie może się uwolnić od odpowiedzialności za ich naruszenie zgłoszeniem zarzutu, że również pracownik nie dopełnił obowiązków z zakresu BHP.’’ ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2017r., sygn. akt I PK 146/16). Należy wskazać ponadto, że odwołująca zawierając umowę o pracę w dniu 1 sierpnia 2013 r. nie miała wiedzy o swojej ciąży, gdyż dopiero na początku września wykonała specjalistyczne badania. Odwołująca nie miała problemów zdrowotnych przed rozpoczęciem pracy u płatnika składek, a w sierpniu 2013 roku swoje obowiązki wykonywała prawidłowo i z należytą starannością.

Sąd Okręgowy nie uznał za uzasadniony zarzut organu rentowego o pozorności umowy o pracę zawartej przez odwołującą się. Jak wynika ze stanowiska Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, ,, kwestie związane z wadami umów o pracę, w szczególności polegającymi na ich pozorności, mogą zostać ocenione w sposób w pełni prawidłowy jedynie poprzez konfrontację postanowień tego rodzaju umów z faktycznym ich realizowaniem przez strony. Tym samym przyjęcie, że dla oceny, czy umówiona praca rzeczywiście była świadczona przez pracownicę w umówionym rozmiarze, a tym samym, czy mogła w takim zakresie stanowić tytuł do ubezpieczenia, niezbędne były ustalenia w tym zakresie poczynione przez sąd.’’ (wyrok z dnia 27 października 2016 r., sygn. akt III AUa 1352/16). Zdaniem Sądu Okręgowego organ rentowy w toku niniejszego postępowania nie wykazał, aby odwołująca nie wykonywała pracy na rzecz płatnika składek. Dowody przeprowadzone przed Sądem prowadzą do wniosku, że odwołująca współpracowała wcześniej z pracodawcą, a następnie została zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Sąd zważył, że realizowanie przez odwołującą postanowień wynikających ze stosunku pracy zostało potwierdzone zeznaniami świadków, natomiast wynikające z nich sprzeczności zostały należycie wyjaśnione przez odwołującą, zainteresowaną i po części przez nową księgową. Odwołująca miała wyznaczone miejsce i czas pracy, ponadto nie budzi wątpliwości, że praca odwołującej podlegała nadzorowi pracowniczemu płatnika składek D. G..

Sąd Apelacyjny w Łodzi w jednym z orzeczeń wskazał, że aby umowa o pracę została uznana za pozorną, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 83 § 1 k.c. konieczne jest spełnienie łącznie trzech elementów: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba składająca oświadczenie nie chce, aby powstały jego skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. W przypadku pozorności umowy o pracę zamiarem stron nie jest więc faktyczne nawiązane stosunku pracy, a w konsekwencji jej wykonywanie. Dla ustalenia, że umowa nie jest pozorna nie wystarczy sporządzenie umowy o pracę i stosownej dokumentacji oraz opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za osobę zgłoszoną do ubezpieczenia. Istotą zawarcia umowy dla pozoru jest wprowadzenie innych podmiotów w błąd co do tego, że umowa została zawarta. (wyrok z dnia 20 maja 2015 r., sygn. akt III AUa 1031/14). W ocenie Sądu nie została spełniona żadna z tych przesłanek, zamiarem stron umowy o pracę było bowiem faktyczne jej realizowanie, co zostało potwierdzone materiałem dowodowym zgromadzonym podczas ponownego rozpoznania sprawy. W związku z tym Sąd na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

Stosownie do wyniku postępowania Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującej kwotę 1.050 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje. Na tę kwotę złożyło się: 450 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję
na podstawie § 3 pkt 3 w związku z § 10 pkt 1 ppkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) oraz kwota 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję na podstawie § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).