Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Ewa Kaniok

Sędziowie: SA Marzena Miąskiewicz

SO (del.) Małgorzata Dubinowicz-Motyk (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Anna Łachacz

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa N. M. i E. R.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zadośćuczynienie oraz odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 17 czerwca 2016 r., sygn. akt IV C 1117/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w części w ten sposób, że:

a)  w punkcie pierwszym oddala powództwo o zapłatę kwoty 50000 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od 27.06.2014 roku do dnia zapłaty;

b)  w punkcie drugim oddala powództwo o zapłatę kwoty 20000 (dwadzieścia tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od 27.06.2014 roku do dnia zapłaty;

II.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie drugim w części zasądzającej kwotę 50000 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od 27.06.2014 roku do dnia zapłaty i w tym zakresie postępowanie umarza;

III.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie trzecim w ten sposób, że zasądza od (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz N. M. kwotę 1541 (tysiąc pięćset czterdzieści jeden) złotych i na rzecz E. R. kwotę 1953 (tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania;

IV.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

V.  odstępuje od obciążenia powodów obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Dubinowicz-Motyk Ewa Kaniok Marzena Miąskiewicz

Sygn. akt V ACa 1075/17

UZASADNIENIE

N. M. domagała się zasądzenia od (...) S.A. V. (...) w W. (obecnie: (...) S.A. V. (...) w W.) kwoty 139 500zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną śmiercią jej brata H. R. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 czerwca 2014 roku oraz kwoty 1174,20zł tytułem zwrotu kosztów pochówku H. R. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 czerwca 2014 roku.

E. R. domagał się zasądzenia od (...) S.A. V. (...) w W. (obecnie: (...) S.A. V. (...) w W.) kwoty 89 500zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną śmiercią jego brata H. R. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 czerwca 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 17 czerwca 2016 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze IV C 1117/14, zasądził od pozwanej (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki N. M. kwotę 140 674zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty (pkt 1 sentencji), zasądził od pozwanej (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda E. R. kwotę 139 500zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty (punkt 2 sentencji), zasądził od pozwanej (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powodów N. M. i E. R. kwotę 700zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz kwotę 7217zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (punkt 3 sentencji) i zasądził od pozwanej (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 3298,52zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa (punkt 4 sentencji).

Powyższy wyrok zapadł po dokonaniu przez Sąd Okręgowy następujących ustaleń i rozważań.

W dniu 14 stycznia 2013 roku w miejscowości D. S. doszło do wypadku drogowego, w którym kierujący samochodem dostawczym F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) R. K. podczas manewru wyprzedzania uderzył w jadący z przeciwnego kierunku rower, w następstwie czego jadący rowerem H. R. doznał uszkodzeń naczyń, narządów klatki piersiowej i jamy brzusznej, prowadzących do krwotoku i śmierci. Przyczyną kolizji było naruszenie zasad bezpieczeństwa przez kierującego samochodem F. (...) – nie zachowanie szczególnej ostrożności podczas manewru wyprzedzania, nie obserwowanie sytuacji na drodze z należytą uwagą i starannością, nie dostosowanie prędkości do pola widzenia i warunków drogowych, kierowanie samochodem niezgodnie z zasadami techniki i taktyki oraz pomimo odebranych uprawnień do prowadzenia pojazdów. Rower, którym poruszał się H. R. posiadał sprawne oświetlenie przednie i tylne, zasilane za pomocą dynamo, a sam H. R. na założony plecak miał narzuconą kamizelkę odblaskową.

Pozwany zakład ubezpieczeń ubezpieczał odpowiedzialność cywilną posiadacza samochodu F. (...) o nr rej. (...).

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Szubinie z dnia 11 grudnia 2013 roku R. K. został uznany za winnego spowodowania wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego śmierć poniósł H. R. i skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby i środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na 4 lata.

Zmarły H. R. był bratem N. M. i E. R.. Ich ojciec opuścił rodzinę w 2003 roku, a matka – N. R. (1) zmarła 2 stycznia 2011 roku. Po śmierci N. R. (2) opiekę prawną nad małoletnimi H. R. i E. R. przejęła N. M., bracia zamieszkiwali wspólnie z powódką, jej mężem i dzieckiem. H. R. był bardzo zżyty i związany z powódką, szanował ją, nie sprawiał problemów wychowawczych, starał się wspierać dochodami z prac dorywczych rodzinę, przejmował w razie potrzeby opiekę nad E. R. i córką N. M.. Jego śmierć wywołała u powódki szok i bardzo ją dotknęła, powódka była nerwowa, płaczliwa, miała problemy ze snem, co skłoniło ją do korzystania z pomocy psychologicznej i okresowego przyjmowania leków uspokajających. N. M. pielęgnuje pamięć po zmarłym bracie, co tydzień odwiedza jego grób. Dla małoletniego E. R. śmierć H. R. była bardzo dotkliwa, gdyż bracia byli silnie ze sobą związani, a starszy brat był dla E. gwarantem poczucia bezpieczeństwa. Po śmierci H. R. małoletni E. R. zamknął się w sobie, jest niespokojny, ma utrzymujące się problemy ze snem, pogorszyły się jego wyniki w nauce.

Pismem z dnia 28 maja 2014 roku pełnomocnik N. M. i E. R. wezwał (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. do zapłaty zadośćuczynień za krzywdę wywołaną śmiercią H. R. oraz do zapłaty na rzecz N. M. odszkodowania w postaci zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu w kwocie 3914zł. (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. uznało swoją odpowiedzialność za skutki wypadku komunikacyjnego i po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznało E. R. kwotę 15000zł tytułem zadośćuczynienia, zaś N. M. – 15000zł tytułem zadośćuczynienia i 3914zł tytułem odszkodowania, jednakże wypłaciło na rzecz powodów kwoty o 30% niższe (tj. 10500zł na rzecz E. R. i 13239,80zł na rzecz N. M.), przyjmując iż H. R. w 30% przyczynił się do zaistnienia wypadku poprzez poruszanie się nieoświetlonym rowerem.

Sąd I instancji oceniał zasadność powództwa na podstawie przepisów art. 822 kc i art. 446§1 i 4 kc w zw. z art. 436§1 kc i art. 435§1 kc. Sąd Okręgowy wyraził pogląd, iż zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę wywołaną śmiercią najbliższego członka rodziny ma na celu przyniesienie poszkodowanemu równowagi emocjonalnej naruszonej przez doznane cierpienia psychiczne, a więc nie może być symboliczne, przy czym jego wysokość powinna być uzależniona od rodzaju, natężenia i czasu trwania cierpień poszkodowanego. Zdaniem Sądu Okręgowego powodowie N. M. i E. R. w związku ze śmiercią brata H. R. doznali znacznej i dotkliwej dla nich krzywdy. Sąd akcentował sytuację rodzinną powodów, w szczególności fakt, iż ojciec E. R. opuścił jego matkę i nigdy nie brał udziału w jego wychowywaniu oraz że po śmierci matki powodów w 2011 roku 21-letnia powódka przejęła opiekę prawną nad braćmi, bardzo dobrze wywiązując się z obowiązków opiekuna i tworząc z mężem, córką i braćmi zżytą, kochającą się i wspierającą rodzinę. Sąd I instancji wskazywał na odczuwane przez każdego z powodów następstwa nagłej śmierci brata i ich objawy (nerwowość, bezsenność, płaczliwość), skutkujące koniecznością korzystania ze wsparcia psychologicznego. Sąd I instancji przyjął, iż stosownym zadośćuczynieniem pieniężnym za tę krzywdę jest kwota po 150 000zł na rzecz każdego z powodów i - uwzględniając kwoty wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego oraz nie uwzględniając podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przyczynienia się H. R. do zaistnienia wypadku - zasądził na rzecz powodów kwoty po 139 500zł tytułem zadośćuczynienia. Jako podstawę rozstrzygnięcia o odsetkach za opóźnienie w spełnieniu zasądzonych na rzecz powodów kwot Sąd Okręgowy przywołał przepis art. 481§1 kc, wskazując iż powodowie zgłosili pozwanemu swoje roszczenia z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania w dniu 28 maja 2014 roku, art. 14 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) przewiduje 30 dniowy termin na wypłatę odszkodowania, tak więc powodowie byli uprawnieni do żądania zasądzenia odsetek już od dnia 27 czerwca 2014 roku. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania Sąd Okręgowy uzasadnił treścią art. 98 kpc i §2 ust.1 w zw. z §6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (…), zaś o wydatkach tymczasowo poniesionych w toku postępowania przez Skarb Państwa – art. 113 ust.2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W., zaskarżając wyrok w punkcie 1 w części dotyczącej zasądzenia kwoty 50 000zł wraz z ustawowymi odsetkami, w punkcie 2 w części dotyczącej zasądzenia kwoty 100 000zł wraz z ustawowymi odsetkami i w punkcie 3 i 4, domagając się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa N. M. o zapłatę kwoty 50 000zł wraz z ustawowymi odsetkami, oddalenie powództwa E. R. o zapłatę kwoty 100 000zł wraz z ustawowymi odsetkami i zasądzenia od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem I instancji według norm przepisanych, a ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku w punkcie 1 i w punkcie 2 w w/w części i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi: 1) naruszenie art. 446§4 kc poprzez błędną jego wykładnię i uznanie, że odpowiednią kwotą zadośćuczynienia należnego powódce N. M. jest 150 000zł, zaś E. R. – kwota 100 000zł, podczas gdy są to kwoty wygórowane i nie odpowiadające rozmiarowi doznanej przez powodów krzywdy, 2) naruszenie art. 321§1 kpc poprzez wydanie orzeczenia ponad żądanie zgłoszone w pozwie i zasądzenie na rzecz powoda E. R. kwoty wykraczającej ponad żądanie pozwu, 3) naruszenie art. 233§1 kpc w zw. z art. 328§2 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w konsekwencji uznanie że zachodzą podstawy do zasądzenia na rzecz powódki N. M. i powoda E. R. zadośćuczynienia tak znacznej wysokości.

Powodowie domagali się oddalenia apelacji i zasądzenia na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny był zobowiązany odnieść się do podniesionych przez apelującego zarzutów naruszenia prawa procesowego, jako że miały one wywrzeć istotny wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia (zarzut naruszenia art. 321§1 kpc) bądź odnosiły się do prawidłowości ustalenia stanu faktycznego, podczas gdy tylko przy prawidłowo ustalonym i ocenionym stanie faktycznym możliwe jest dokonanie jego subsumcji pod odpowiednie przepisy prawa materialnego.

Stosownie do art. 321§1 kpc sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Norma ta ma charakter bezwzględny i oznacza, że sąd nie może zasądzać czego innego od tego, czego żądał powód, więcej niż żądał powód, ani na innej podstawie faktycznej niż wskazana przez powoda (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2015 roku w sprawie I CSK 549/14 i przywoływane w nim orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 1936 roku w sprawie C II 1770/35). Apelujący, powołując się za zapis cyfrowy zamieszczony w punkcie II pozwu, zarzucał, iż Sąd I instancji naruszył w/w przepis, zasądzając na rzecz E. R. kwotę 139 500zł tytułem zadośćuczynienia, podczas gdy powód domagał się zadośćuczynienia w kwocie 89 500zł. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego zarzut ten jest trafny. Sformułowanie zgłoszonego przez powoda E. R. żądania było nieprecyzyjne, ponieważ występuje rozbieżność zapisu cyfrowego i słownego kwoty, o której zasądzenie powód wnosił (89 500zł i 139 500zł). Mogło to uzasadniać zobowiązanie powoda do sprecyzowania żądania pozwu pod rygorem zawieszenia postępowania, ale także uprawniało Sąd I instancji do jego samodzielnego zinterpretowania i zmodyfikowania, jednak dokonanego zgodnie z wolą powoda i w ramach podstawy prawnej powództwa (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 października 2014 roku w sprawie IV Cz 55/14, w wyroku z dnia 28 czerwca 2007 roku w sprawie IV CSK 115/07, w wyroku z dnia 26 marca 2014 roku w sprawie V CSK 284/13, w wyroku z dnia 19 stycznia 2006 roku w sprawie IV CK 376/05). W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy nie wyjaśnił powodów, które skłoniły go do uznania, że powód E. R. domagał się zasądzenia kwoty 139 500zł, a nawet pominął przytoczenie dokładnej treści żądania powoda (k.348). Tymczasem, uwzględniając iż na etapie postępowania przedprocesowego i procesowego oboje powodowie byli reprezentowani przez tego samego fachowego pełnomocnika, dla prawidłowego odkodowania niejasno sformułowanego żądania pozwu konieczne jest odniesienie się do treści uzasadnienia pozwu, treści załącznika do pozwu w postaci przedsądowego wezwania do zapłaty, a także sposobu oznaczenia wartości przedmiotu sprawy. I tak – w piśmie z dnia 28 maja 2014 roku i z dnia 5 września 2014 roku pełnomocnik N. M. i E. R. wzywał (...) S.A. V. (...) w W. do wypłaty zadośćuczynienia w kwotach po 150 000zł i 100 000zł (k.38 i 48). Na w/w wezwania do zapłaty pełnomocnik powodów powoływał się w uzasadnieniu pozwu (k.5-6), wyrażając pogląd iż cyt. „roszczoną na rzecz N. M. kwotę 150 000zł należy uznać za odpowiednią. Również roszczona na rzecz małoletniego E. R. kwota 100 000zł jest w pełni adekwatna.” (k.17) i uznając za aktualne – po dobrowolnej wypłacie przez stronę pozwaną zadośćuczynień w kwotach po 10500zł – roszczenie o wypłatę 139 500zł tytułem zadośćuczynienia dla N. M. i o wypłatę 89 500zł tytułem zadośćuczynienia dla E. R. (k.22). Odnotować też trzeba, iż jako wartość przedmiotu sporu podana została kwota 230 175zł (k.2), stanowiąca sumę kwot pieniężnych – wyrażonych cyfrowo – w punktach I.1, I.2 i II pozwu (k.3), a gdyby zamiarem powoda było domaganie się zasądzenia kwoty 139 500zł to wartością przedmiotu sporu byłaby kwota 280 175zł – art. 19§1 kpc. W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższe okoliczności uzasadniają przyjęcie, iż intencją E. R. było żądanie zasądzenia zadośćuczynienia w kwocie 89 500zł, a oznaczenie słowne innej kwoty jest efektem niedokładności przy redagowaniu pozwu. W konsekwencji – wyrokowanie przez Sąd Okręgowy co do kwoty o 50 000zł przewyższającej żądanie powoda E. R. nastąpiło z oczywistym naruszeniem art. 321§1 kpc, a postępowanie w w/w zakresie podlegało umorzeniu na podstawie art. 355§1 kpc. Stwierdziwszy powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386§3 kpc uchylił zaskarżony wyrok w punkcie drugim w części zasądzającej kwotę 50000zł z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od dnia 27 czerwca 2014 roku i w tym zakresie postępowanie umorzył.

Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd I instancji dokonał w niniejszej sprawie prawidłowych ustaleń faktycznych, adekwatnych do zgromadzonego materiału dowodowego. Apelacja nie zawiera szerszego uargumentowania zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, który miał być efektem braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i skutkować wadliwym przyjęciem za adekwatne zadośćuczynień w wygórowanej wysokości. Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku wykazuje, iż przywołane przez apelującego okoliczności zostały ustalone przez Sąd Okręgowy – iż powódka zamieszkiwała z braćmi, mężem i córką i nie pozostała osobą samotną, kiedy małoletni E. R. utracił ojca i matkę, jaką rolę w jego życiu pełniła siostra itp., co czyni ów zarzut oczywiście nieuzasadnionym. Z treści apelacji i jej uzasadnienia wynika jednocześnie, że strona pozwana w istocie kwestionowała ocenę prawną ustalonych okoliczności faktycznych z punktu widzenia art. 446§4 kc.

Trafny jest zarzut apelacji, dotyczący naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 446§4 kc poprzez jego błędną wykładnię i przyznanie powodom zbyt wysokich kwot zadośćuczynienia by można je było uznać za odpowiednie zadośćuczynienie w rozumieniu przytoczonego przepisu. Stosownie do treści art. 446§4 kc sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny osoby zmarłej wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wywołanych deliktem odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia, jednak i orzecznictwo i doktryna zgodnie wypracowały pogląd o kompensacyjnym charakterze zadośćuczynienia oraz przesłankach jakie należy uwzględniać przy orzekaniu o zadośćuczynieniu. Sąd Apelacyjny wskazuje więc, iż omawiane zadośćuczynienie ma w formie pieniężnej odzwierciedlać rozmiar krzywdy doznanej przez najbliższych osoby zmarłej wskutek czynu niedozwolonego, co oznacza iż musi stanowić zauważalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Zadaniem zadośćuczynienia jest wynagrodzenie doznanych cierpień fizycznych i psychicznych oraz złagodzenie ujemnych przeżyć wiążących się ze śmiercią najbliższego członka rodziny, nie jest nim zaś rekompensowanie rozstroju zdrowia doznanego w następstwie wstrząsu po śmierci bliskiej osoby. Sąd Apelacyjny podkreśla, że orzekanie o zadośćuczynieniu na podstawie art. 446§4 kc należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, stąd korygowanie przez sąd drugiej instancji wysokości zasądzonego zadośćuczynienia powinno następować jedynie wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy mających wpływ na jego wysokość, zadośćuczynienie byłoby rażąco nadmierne lub rażąco zaniżone. Apelujący trafnie przytoczył w uzasadnieniu apelacji argumenty przemawiające za uznaniem przyznanego powodom przez Sąd Okręgowy zadośćuczynienia za niewspółmiernie wysokie, akcentując iż nagła śmierć brata powodów była niewątpliwie traumatycznym przeżyciem dla powodów, lecz żadne z powodów nie stało się przez to osobą samotną i pozbawioną wsparcia pozostałych członków rodziny. Argumenty te Sąd Apelacyjny podziela i dodatkowo zauważa, że z zeznań świadków P. M., E. T. i H. J. wynika, że rodzina tworzona przez powódkę, męża i córkę powódki oraz małoletniego powoda jest rodziną bardzo zżytą ze sobą i kochającą się, co musi minimalizować negatywne odczucia psychiczne po śmierci H. R.. Nie można też pominąć, iż więzi między rodzeństwem naturalnie z biegiem czasu uległyby rozluźnieniu, szczególnie po założeniu przez H. R. własnej rodziny. W ocenie Sądu Apelacyjnego adekwatnym do rozmiaru doznanej przez powodów krzywdy jest zadośćuczynienie dla N. M. w wysokości 100 000zł i zadośćuczynienie dla E. R. w wysokości 80 000zł. Uwzględniając wypłacone przez pozwanego powodom zadośćuczynienie w kwocie po 10 500zł, oznacza to przyjęcie, iż roszczenie powódki N. M. było uzasadnione co do kwoty 89 500zł, a roszczenie powoda E. R. było uzasadnione co do kwoty 69 500zł. W konsekwencji, na podstawie art. 386§1 kpc oraz art. 446§4 kc w zw. z art. 822 kc, art. 481§1 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Sąd Apelacyjny zmienił częściowo zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym poprzez oddalenie powództwa N. M. o zapłatę kwoty 50 000zł z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od 27 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty i w punkcie drugim poprzez oddalenie powództwa E. R. o zapłatę kwoty 20 000zł z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od 27 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty. Dalej idąca apelacja pozwanej spółki została oddalona jako nieuzasadniona, gdyż rozmiar krzywdy doznanej przez małoletniego E. R. wskutek śmierci nastoletniego brata, z którym był ponadprzeciętnie związany (np. z zeznań świadków wynika, iż bracia spali ze sobą) sprzeciwia się przyjęciu, by mogła ona zostać zrekompensowana zadośćuczynieniem pieniężnym w postulowanej przez apelującą wysokości 50 000zł.

Konsekwencją zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie 1 i 2 poprzez częściowe oddalenie roszczeń powodów była modyfikacja rozstrzygnięcia o kosztach procesu w postępowaniu przed sądem I instancji. Porównanie wysokości kwot żądanych przez powodów w pozwie (140 674zł i 89 500zł) z kwotami zasądzonymi na ich rzecz uzasadnia ustalenie, iż powódka N. M. jest stroną wygrywającą sprawę w 65%, a powód E. R. – w 77%. Poniesione przez powódkę koszty procesu wyrażały się kwotą 4317zł, przez powoda – kwotą 3617zł, a strona pozwana zobowiązana była do zwrotu powodom równowartości 65% i 77% tych sum. Powódka z kolei była zobowiązana do zwrotu stronie pozwanej 35% poniesionych przez nią kosztów procesu, zaś powód – 23% owych kosztów, wyrażających się wobec każdego z powodów kwotą 3617zł. Stosunkowe rozdzielenie owych kosztów, zgodnie z art. 100 kpc, skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku w punkcie trzecim poprzez zasądzenie od (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz N. M. kwoty 1541zł i na rzecz E. R. kwoty 1953zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zważywszy na małoletniość powoda E. R., trudną sytuację finansową powódki N. M. przedstawioną w uzasadnieniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, charakter dochodzonych roszczeń związanych z krzywdą doznaną na skutek śmierci bliskiej osoby, a także postawę strony pozwanej na etapie postępowania przesądowego polegającą na oferowaniu powodom oczywiście zaniżonego zadośćuczynienia, w ocenie Sądu Apelacyjnego celowe było zastosowanie art. 102 kpc i odstąpienie od obciążania powodów kosztami postępowania apelacyjnego należnymi stronie pozwanej.