Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2013 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa L. W.

przeciwko K. W.

w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania złożonej przez pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 24 marca 2011r. w sprawie
I ACa 1520/10

I. oddala skargę o wznowienie postępowania opartą na dowodzie z dokumentu - „Informacja (...)

II. w pozostałym zakresie odrzuca skargę o wznowienie postępowania.

I ACa 361/12

UZASADNIENIE

Pozwany K. W. domagał się wznowienia postępowania w sprawie I ACa 1520/10, w zakresie rozstrzygnięcia zawartego wyroku z dnia 24 marca 2011r. w punkcie 1. (pierwszym), w którym Sąd Apelacyjny w Gdańsku zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 31 sierpnia 2007r. w sprawie I C 1387/07 i zobowiązał pozwanego K. W. do opublikowania we wskazanych tam środkach masowego przekazu oświadczenia o treści „W dniu 16 listopada 2005 r. w programach informacyjnych (...) II programu (...), (...) telewizji (...) wyemitowano moje oświadczenie, iż powód L. W. współpracował ze Służbą Bezpieczeństwa i pobierał za to pieniądze. To oświadczenie stanowiło nieprawdę i naruszało godność osobistą i dobre imię L. W., wobec czego ja K. W. odwołuję je w całości i przepraszam L. W. za naruszenie jego dóbr osobistych.”.

Sąd Apelacyjny rozpoznając apelację powoda L. W. od wyroku sądu I instancji w sprawie I C 1387/07 stwierdził, że wypowiedź pozwanego kwestionowana przez powoda w tej sprawie, nie była związana z działalnością pozwanego jako dziennikarza, była wypowiedzią obywatela poproszonego o wypowiedź w związku z wręczeniem powodowi zaświadczenia IPN -u przyznającego mu status osoby pokrzywdzonej, jako jednego z głównych oponentów powoda, niegdyś jego współpracownika. Zdaniem Sądu Apelacyjnego orzekające w sprawie I ACa 1520/10, wypowiedź pozwanego była kategoryczną oceną postawy powoda, w której pozwany nie podawał żadnych faktów i znanych mu dowodów na ich poparcie, a tylko formułował własne opinie, stawiał zarzuty i oceniał osobę powoda. Rozstrzygając w sprawie I ACa 1520/10 Sąd Apelacyjny uznał, że w tej sprawie zachodziła kolizja dwóch praw podlegających ochronie. Jednym z nich było prawo wolności i swobody wypowiedzi, w tym także ocen innych osób, zwłaszcza gdy są to osoby publiczne, drugim zaś prawo do ochrony czci i dobrego imienia. Żadne z tych praw nie jest prawem absolutnym i nie ma pozycji uprzywilejowanej względem drugiego z nich. Oba są prawami równorzędnymi i korzystają z takiej samej ochrony. Oba te prawa Konstytucja chroni w jednakowy sposób i jednakowym stopniu (art. 14, art. 54 ust. 1, art. 47 Konstytucji RP).

Wskazał sąd II instancji, że prawo swobody wypowiedzi i ferowania ocen co do zasady nie podlega ograniczeniu z wyjątkiem, gdy jego realizacja prowadzi do naruszenia innego prawa. Owa ochrona drugiego z praw (w rozpoznawanej sprawie ochrona czci i dobrego imienia) ustępuje pierwszemu z nich tylko wtedy, gdy realizując prawo do swobody wypowiedzi formułuje się oceny i stawia zarzuty zgodne z prawdą i przy założeniu istnienia społecznej potrzeby ich upublicznienia. Gdyby zatem zarzuty stawiane powodowi pozwany oparł na prawdziwych faktach i sprawdzonych przesłankach, powód nie mógłby domagać się ochrony, gdyż jako osoba publiczna musi znosić publiczną krytykę swojego postępowania. Pozwany tymczasem w telewizyjnej wypowiedzi stwierdził jednoznacznie "...dzisiaj status pokrzywdzonego nie oznacza, że się nie było agentem. L. W. był tajnym współpracownikiem o pseudonimie (...) donosił : na swoich kolegów, brał za to pieniądze ... ":

Taka kategoryczna wypowiedź stanowiła dotkliwy zarzut i powinna była opierać się na sprawdzonych i pewnych dowodach, których nie było i nie ma, jak ustalił Sąd Okręgowy, a które Sąd Apelacyjny podzielił. Przy czym nie podzielając poglądu sądu I instancji o tym, że dobro powoda do ochrony jego dobrego interesu społecznego w postaci prawa społeczeństwa do informacji, poszukiwania prawdy historycznej oraz konieczności zapewnienia w związku z tym swobody dyskusji publicznej i politycznej na powyższy temat w oparciu o rzetelne materiały źródłowe, oraz ustalenia, że pozwany działał jako dziennikarz na podstawie art. 12 prawo prasowe uwzględnił apelację powoda i nakazał jego przeproszenie przez pozwanego w sposób wskazany na wstępie.

Przedmiotem rozstrzygania w niniejszym postępowaniu była skarga o wznowienia postępowania w przedstawionej wyżej sprawie o ochronę dóbr osobistych, jaką powód wytoczył pozwanemu w związku z jego wypowiedzią z dnia 16.11.2005r., które zakończyło się prawomocnym wyrokiem z 24 marca 2011r., które to orzeczenie pozwany kwestionował w zakresie obowiązku nałożonego na niego tym orzeczeniem.

W ramach wznowienia postępowania sąd nie rozpoznaje po raz kolejny sprawy w pełnym zakresie, a jego działanie ma wyłącznie charakter kierunkowy i jest ograniczone przez samego skarżącego zakresem wywiedzionej skargi, która oparta musi być na konkretnej przyczynie lub przyczynach.

Stosownie do art. 409 k.p.c. skarga o wznowienie postępowania powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.

Sąd właściwy do rozpoznania skargi (który orzekał merytorycznie w sprawie; w niniejszej Sąd Apelacyjny) w pierwszej kolejności dokonuje oceny, czy wymienione wymogi formalne skargi zostały spełnione (co nie budziło wątpliwości), a następnie poddaje ją badaniu w zakresie spełnienia wymogów z art. 410 § 1 k.p.c., a mianowicie czy jest dopuszczalna, czy została wniesiona w terminie i czy została oparta na ustawowej podstawie. Warunkiem możliwości rozpatrywania merytorycznego skargi, a więc oceny jej zasadności, jest przy tym najpierw łączne spełnienie wszystkich warunków wskazanych w cytowanym przepisie art. 410 § 1 k.p.c. Brak nawet jednego z nich sprawia, że rozpatrywanie skargi merytorycznie nie jest możliwe, a skarga podlega odrzuceniu. W tym miejscu należy powołać stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 2 grudnia 2011 r. (III UZ 28/11, Lex 1130395), gdzie wyraził pogląd, że „Warunkiem możliwości rozpatrywania zasadności skargi jest łączne spełnienie wszystkich warunków wskazanych w art. 410 k.p.c. Brak nawet jednego z nich sprawia zaś, że rozpatrywanie sprawy nie jest możliwe. Dlatego też stwierdzenie braku choćby jednego z tych warunków powoduje odrzucenie skargi.” Odnosząc się do tych kwestii stwierdzić należy, że Sąd Apelacyjny nie znalazł przesłanek by stwierdzić, że skarga nie była dopuszczalna, co oczywiście nie oznacza, że była zasadna. Także strona powodowa takich argumentów nie podnosiła, podkreślając w odpowiedzi na skargę i w dalszych swych stanowiskach tylko jej bezzasadność.

Zastrzeżeń Sądu nie budziło też zachowanie terminu do wniesienia skargi, tj. złożenie jej przed upływem trzech miesięcy o dowiedzeniu się przez stronę o podstawie wznowienia. Zachowanie terminu należy łączyć z podstawą skargi, którą co należy podkreślić sąd jest związany. Z art. 409 i 410 § 1 k.p.c. wynika, że sąd bada i ocenia wyłącznie podstawy wznowienia powołane w skardze, a nie rozważa innych możliwych podstaw, ani ich nie poszukuje. Oznacza to, że bada skargę w zakresie w jakim domaga się wznowienia skarżący. W tej sprawie zostało to wyraźnie określone, albowiem skarżący reprezentowany przez zawodowych pełnomocników, odwoływał się wyraźnie tylko do art. 403 § 2 k.p.c., czyli powoływał się na wykrycie nowych okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które przywołał w skardze, jak i trakcie dalszego postępowania. Oczywiście jeżeli, jak w rozpoznawanej sprawie, składa się na skargę wiele elementów, każdy z ich należało ocenić pod kątem spełnienia przesłanki do wznowienia.

Termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania opartej na wykryciu nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o tej podstawie wznowienia w sposób wiarygodny i mogła ocenić ich prawdopodobny wpływ na wynik sprawy. Dla początku biegu omawianego terminu nie ma znaczenia, kiedy strona uświadomiła sobie, że zachodzi podstawa do wznowienia postępowania. Należy przy tym podkreślić, że przepis nie wiąże świadomości strony o istnieniu podstawy do wznowienia postępowania z pewnością i wiarygodnością co do jej istnienia, a zatem wnosząc skargę o wznowienie postępowania strona nie musi mieć pewności, że podstawa taka rzeczywiście zachodzi.

W ocenie Sądu Apelacyjnego skarga o wznowienie postępowania oparta na większości dowodów w niej wskazanych nie spełniała wymogu z art. 403 § 2 k.p.c. i dlatego w tym zakresie podlegała odrzuceniu, o czy orzeczono w punkcie I.

Odnosząc się do podstawy wznowienia należy podkreślić, że Sąd Apelacyjny w tym postępowaniu badał, z uwagi na wskazaną podstawę wznowienia - art. 403 § 2 k.p.c., przesłanki do wznowienia postępowania określone w tym przepisie, a mianowicie :

- wykrycie po uprawomocnieniu się wyroku nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane,

- niemożność skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu,

- możliwość ich wpływu na wynik sprawy.

Przed analizą zaistnienia tych przesłanek wskazać trzeba, że w orzecznictwie przyjmuje się zgodnie, że podstawą wznowienia nie może być środek dowodowy, który powstał dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia (por. uchwałę SN z dnia 21 lutego 1969 r., 7 III PZP 63/68, OSNC 1969, nr 12, poz. 208 i postanowienia SN: z dnia 15 września 2005 r., II CZ 78/05, niepubl., z dnia 14 lutego 2007 r., II CZ 120/06, niepubl., z dnia 30 maja 2007 r., I CZ 40/07, niepubl.). Sąd Apelacyjny to stanowisko aprobuje i uwzględnił przy orzekaniu w tej sprawie.

Stąd przywołane przez skarżącego dowody, które powstały po wydaniu prawomocnego orzeczenia w sprawie I ACa 1520/12 - po 24 marca 2011r. nie mogły być uznane za mogące stanowić podstawę wznowienia, a więc skarga na nich oparta podlegała odrzuceniu. Dotyczyło to skargi opartej na dowodach w postaci:

a) fragmentów książki P. B., H., miłość polityka, P. 2011, albowiem pozwany w żaden sposób zgodnie z zasadą art. 6 k.c. nie wykazał, kiedy książka ta ukazała się, co uniemożliwiało ocenę czy dowód ten powstał po czy przed wydaniem prawomocnego orzeczenia w sprawie I ACa 1520/10. Poza tym, abstrahując od powyższego, należy wskazać, że w książce tej, w przywołanym fragmencie, jest tylko kolejna relacja osoby o zaistniałej rozmowie innych osób na okoliczność współpracy powoda ze służbą bezpieczeństwa, obecnie bliżej nie do zweryfikowania; nadto skarżący sam w swoim piśmie z 31 maja 2012r. (k. 24 akt) przyznał, że o fakcie iż P. B. (którego relacja jest zawarta we wskazanym fragmencie ksiązki) był świadkiem rozmowy E. G. i S. K. co do osoby powoda i jego współpracy ze służbą bezpieczeństwa wiedział od kilku lat, albowiem przekazał mu tę wiedzę J. S.; w tej sytuacji nie było przeszkód by okoliczność tą pozwany wykazywał dowodami w poprzednio toczącym się postępowaniu, np. przez dowód z zeznań świadka J. S.; to też zdecydowało o oddaleniu tego wniosku dowodowego (postanowienie z 15 stycznia 2012r. k.199v);

b) nagrania programu (...) w (...) z 23 lutego 2012r., gdzie już z samej daty wynika, że powstało po uprawomocnieniu się wyroku w sprawie I ACa 1520/10; w związku tym, że mieli być też przesłuchani w charakterze świadków L. Z. i S. C., uczestnicy tego programu: zdaniem sądu orzekającego w tej sprawie dowód z ich przesłuchania w związku z tym był zbędny albowiem dotyczyłby okoliczności, które nie mogły stanowić o podstawie wznowienia (dowody powstałe po zapadnięciu prawomocnego orzeczenia w sprawie I ACa 1520/10) i dlatego zostały oddalone postanowieniem z 15 stycznia 2012r. k.199v;

c) fragmentów książki P. M., Spory o historię 2000-2011, K. 2012, jak i przesłuchanie jej autora; uwagi jak do punktu powyższego.

Takie same uwagi (powstanie dowodów po wydaniu prawomocnego orzeczenia w sprawie I ACa 1520/10) należy odnieść do dowodów w postaci :

- wywiadu Z. S. w tygodniku N. z 23 grudnia (...). (dowód z k. 52), czy z przesłuchania Z. S. co do którego to dowodu można stwierdzi, że nie było ograniczeń by z niego pozwany skorzystał w postępowaniu w sprawie I ACa 1520/12);

- nagrania programu J. – K. w Salon (...) z dnia 20 lutego 2012r.

Inna przesłanka, jaka musi zostać spełniona by mogło dojść do wznowienia postępowania oprócz tego, że wykryto po uprawomocnieniu się wyroku nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane, to wykazanie, że strona nie mogła nich skorzystać w poprzednim postępowaniu. Oceny niemożliwości powołania określonych okoliczności faktycznych i środków dowodowych należy dokonywać według wzorca obiektywnego. Wskazać też należy, że nie stanowi nowego dowodu w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. tego rodzaju dowód, z którego strona mogła skorzystać przy dołożeniu należytej staranności w poprzednim postępowaniu. Ta podstawa skargi o wznowienie postępowania nie zachodzi, jeżeli w poprzednim postępowaniu istniała obiektywna możliwość powołania się na okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, a zaniechanie strony w tym przedmiocie było następstwem jej zaniedbań, opieszałości, zapomnienia, czy błędnej oceny potrzeby ich powołania (taki też pogląd prezentowany jest w orzecznictwie vide : postanowienie SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN 807/98, Lex nr 78214 czy postanowienie SN z dnia 12 lutego 2004 r., V CZ 2/04, niepubl.). Z kolei w uzasadnieniu postanowienia z dnia 4 marca 2005 r., III CZP 134/04 (Lex nr 151652) Sąd Najwyższy stwierdził, że „wykrycie okoliczności faktycznych lub dowodów, które poza przesłanką ich nieujawnienia w postępowaniu prawomocnie zakończonym, powinno być dla strony skarżącej "nieujawnialne". Fakty zaś ujawnialne, czyli te, które strona powinna znać, tj. miała możliwość dostępu do nich, nie są objęte hipotezą tego przepisu.” Sąd Apelacyjny podziela ten pogląd.

Przywołane niżej powołane przez skarżącego dowody były dostępne przed wydaniem prawomocnego wyroku, w sprawie w której obecnie domaga się wznowienia. Odnosi się to do :

- notatki urzędowej nr IPN BU (...), albowiem dokument ten był jawny i dostępny od 2009r. (vide notatka na dokumencie k. 7); w konsekwencji takiego ustalenia zbędne było słuchanie w charakterze świadka S. C. na okoliczność dowiedzenia się przez skarżącego o tej podstawie wznowienia;

- protokołu przesłuchania E. G. (2) (jawny na stronach internetowych Instytutu Pamięci Narodowej od 10 grudnia 2008r.),

- nagrania filmu (...) o współpracy L. W. ze Służbą Bezpieczeństwa co do to dowodu pozwany sam przyznał na rozprawie 25 września 2012r., że miał go od dwóch lat; konsekwencją tego ustalenia było oddalenie wniosków dowodowych o przesłuchanie w charakterze świadków autorów tego nagrania M. G., P. P., K. B. i P. L.;

- publikacji prasowych i wywiadów powoda wskazanych przez pozwanego w pkt 6 na k. 52, co wynika z przywołanych tam dat ich publikacji.

Skoro wskazane dowody nie spełniały przesłanek by mogły stanowić o podstawie wznowienia (skargę opartą na nich odrzucono), tym samym nie było potrzeby prowadzenia postępowania dowodowego co tych dowodów.

Odnosząc się do dowodów i wniosków dowodowych zgłoszonych w pismach pełnomocnika skarżącego, jak i samego skarżącego (k. 62 i 64) to zostały one oddalone z uwagi na tezę dowodową na którą zostały przywołane, gdzie wskazano, że miały służyć wykazaniu „świadomej i tajnej współpracy powoda z SB, źródeł pozyskania tej wiedzy przez świadków oraz czasu jej pozyskania” (vide k. 64 i 65). Dowody te w żadnej mierze nie odnosiły się do wykazania przesłanek wznowienia w tym postępowaniu (- wykrycia po uprawomocnieniu się wyroku nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w toku postępowania, ale nie zostały w nim powołane, - niemożności skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu, - możliwości ich wpływu na wynik sprawy).

Tak samo ocenił Sąd Apelacyjny wnioski dowodowe zgłoszone w piśmie pozwanego z 15 stycznia 2013r. (k. 181- 3) oraz złożone na rozprawie (vide k. 175) i piśmie pozwanego z k. 184 -195). Zdaniem Sądu Apelacyjnego strona skarżąca zgłaszając te dowody nie wykazała w jakim związku pozostawały one z podstawą wznowienia.

Sąd Apelacyjny oddalił też wnioski dowodowe pozwanego zgłoszone w kolejnych pismach z 21 marca 2013r. (k. 222 - 223), 15 kwietnia 2013r. (243 -245), 10 lipca 2013r. (k. 314 - 317) oraz 11 grudnia 2013r. (k. 418).

I tak wniosek o przeprowadzenie dowodu z treści publikacji A. C. (...) A. D.” opublikowanej na str. 141 – 152 kwartalnika Instytutu (...) Polskiej Akademii Nauk (...), rocznik (...) dotyczył dowodu, który powstał po zapadnięciu prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której miało dojść do wznowienia postępowania. Te same argumenty odnoszą się do artykułu A. F. pt. (...) opublikowanym w miesięczniku N. (...) na str. 12-21 (opublikowany w 2013r.). Dowód w postaci korespondencji mailowej otrzymanej przez pozwanego od P. L. (2) waz ze stenogram wywiadu P. L. (2) z A. H. (1) był dostępny, jak wynika z k. 246, w roku 2010, a więc nie było przeszkód by pozwany z niego skorzystał w poprzednim postępowaniu (przy rozstrzyganiu sprawy I C 1387/07, tak w pierwszej, czy drugiej instancji). Ten ostatni argument odnosi się też do dalszych dowodów o przeprowadzenie których wnioskował pozwany, tj. dowodów ze stenogramów posiedzeń powołanej przez Sejm RP Komisji Nadzwyczajnej do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992r. Co do wniosków o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków A. H. (2), M. M. (1), M. G. (2), M. M. (2), W. N., A. T., P. W., P. G. stwierdzić należy, że nie było przeszkód by pozwany skorzystał z tych środków dowodowych w poprzednim postępowaniu. Poza tym pozwany nie wskazał okoliczności, jakie te oferowane dowody miały mieć dla wznowienia postępowania w sprawie. Stąd decyzja o ich oddaleniu w tym postępowaniu Oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie o sygn. V Ds 39/12 nastąpiło z uwagi bezprzedmiotowość prowadzenia tego dowodu w niniejszym postępowaniu, które za cel nie miało ustalania, czy w aktualnym stanie wiedzy pozwany mógłby zasadnie twierdzić, że powód był agentem i za swoją działalność w tym zakresie pobierał pieniądze. Sąd orzekając w przedmiocie skargi o wznowienie ocenia, czy po wydaniu orzeczenia zaistniały nowe okoliczności, które nie mogły być wtedy powołane, a mogłyby mieć istotny wpływ na wydane wtedy orzeczenie, więc odnosi się do okoliczności faktycznych, jakie były przedmiotem rozpoznania sprawy na dzień zamknięcia rozprawy w sprawie w której wydano prawomocne orzeczenie (art. 316 § 1 k.p.c.), a o wznowienie którego obecnie ubiega się strona. To samo dotyczyło oddalenia wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z akt postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Oddziałową Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w W. S 32/09/Zi, akt śledztwa Prokuratury Okręgowej w Warszawie o sygn. V Ds. 177/96 z kart : 65, 865, 391, 785, 944, 818, 834, 915-916, 962, 82, 72-72a, 251, 969-970, 307-310, 314, 334-339, 946, 320, 886, 888, 251, 899-901, 878-879, 319, 969-970. Te same okoliczności zdecydowały o oddaleniu przez sąd wniosków pozwanego o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków : Z. S. (2), K. B. (2), W. F., J. F., J. G.; P. N., Z. P., W. K.;

Spośród zgłoszonych przez pozwanego dowodów Sąd Apelacyjny dopuścił natomiast dowód z dokumentu z k. 27-28 „Informacji(...) W ocenie Sądu Apelacyjnego dokument ten spełniał wymogi wykrycia środka dowodowego po zapadłym już orzeczeniu, z którego strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Dowód ten istniał już w czasie trwania prawomocnie zakończonego postępowania, ale wówczas pozwanemu nie był nieznany i tym samym był niemożliwym do wykorzystania przez niego w tamtym postępowaniu. Dowód ten uzasadniał obronę pozwanego przed żądaniem powoda, albowiem mógł stanowić argument na rzecz stanowiska pozwanego.

Jednakże to nie wystarczało do uznania, że po wznowieniu postępowania na podstawie art. 403 § 2 k.p.c., uzasadniona była zmiana zaskarżonego skargą wyroku. Dowód ten podlegał ocenie, nie tylko jako nowy dowód, ale też ocenie podlegał jego wpływ na wydane uprzednio orzeczenie. Zgodnie bowiem z art. 403 § 2 k.p.c., podstawą wznowienia może być nie tylko późniejsze wykrycie dowodu, z którego strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, a musi on mieć wpływ na wynik sprawy, zatem dotyczyć podstawy faktycznej dochodzonego przez powoda roszczenia (tj. uzasadniając przytoczony w pozwie lub odpowiedzi na pozew stan faktyczny) lub uzasadniać obronę pozwanego (z czym mamy do czynienia w sprawie) i na tyle istotną, że jego uwzględnienie spowodowałoby wydanie innego rozstrzygnięcia (patrz tak Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 10 kwietnia 1973 r., II CR 104/73, OSNCP 1974, nr 2, poz. 29; z dnia 7 listopada 1973 r., I CO 5/73, Biul. SN 1974, nr 2, s. 24; z dnia 24 maja 1982 r., II CO 1/82, OSPIKA 1084, nr 2, poz. 27 i z dnia 8 maja 2008 r., V CZ 25/08, LEX nr 646372). Mogą to być zarówno fakty i dowody odnoszące się bezpośrednio do postawy faktycznej spornego roszczenia, jak i dotyczące jej pośrednio, tj. brane pod uwagę przy ocenie zebranego materiału dowodowego (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2008 r., I CZ 152/07, LEX nr 465908 i z dnia 6 lutego 2009 r., IV CZ 2/09, LEX nr 610222).

Dokonując oceny wpływu tego dowodu - „Informacji (...) przytoczonego w skardze jako podstawie wznowienia uznał Sąd apelacyjny, że nie był on wystarczającym do dokonania zmiany skarżonego orzeczenia. Dowód ten nie zmieniał na tyle podstaw wydanego orzeczenia, co pozwalałoby na ocenę, że pozwany wypowiadając się 16 listopada 2005 r. na temat powoda, w sposób wtedy wyrażony, miał ku temu wtedy podstawy. Sąd wtedy orzekający gdyby nawet dysponował w chwili orzekania o żądaniu przeproszenia jakiej domagał się powód od pozwanego za tą wypowiedź tym dokumentem, nie miałby podstaw do odmiennej oceny jakiej dokonał w zakresie braku podstaw do przyjęcia twierdzenia pozwanego za prawdziwe. Dokument - „Informacja (...) - stanowi w jednym akapicie o powodzie. Zawiera relację osoby trzeciej, z tego co miała usłyszeć od swego rozmówcy, niedokładnie zorientowanej o konkretach, poza tym relacjonującej w notatce kilka rozmów. Autor w dokumencie przedstawia swoją wersję otrzymanych relacji, która jest o małej dokładności. Świadczy o tym użycie zwrotów „podobno”, „nie wie”. Poza tym wskazać należy, że nie jest zidentyfikowany autor tej notatki, a więc jej wiarygodność nie jest możliwa do potwierdzenia. Sam dokument w takim stanie mógłby jedynie stanowić podstawę do wyrażenia ewentualnych przypuszczeń, że powód mógł być „pozyskany” przez Służbę Bezpieczeństwa w 1970 r. i miał za otrzymywać jakieś kwoty, ale nie stanowił dowodu na taką okoliczność.

Wskazać należy, że dowód ten można było poddać weryfikacji, co Sąd Apelacyjny uczynił przesłuchując osobę W. C., która miała być źródłem informacji w nim zawartych. Jego przesłuchanie nie potwierdziło faktów przytoczonych w tym dokumencie. Osoba w nim wskazana jako źródło informacji wprost zaprzeczyła by mogła być ich źródłem. Świadek ten zaprzeczył by brał udział w spotkaniu opisanym w tym dokumencie (jak stwierdził : nie pamiętał, go; dowiedział się o nim z prasy). Tym bardziej więc nie mógł przedstawiać relacji innym osobom, które to zawarły w tym dokumencie. Tak więc dysponując nawet takim dowodem, pozwany nie miał podstaw do takich jednoznacznych wypowiedzi na temat powoda w dniu 5 listopada 2005r. i stawiania powodowi wypowiedzianych zarzutów i dokonywania tak jednoznacznej oceny osoby powoda. Taka kategoryczna wypowiedź pozwanego powinna była opierać się na sprawdzonych i pewnych dowodach, których wtedy nie było.

Stąd nie znajdując podstaw do uwzględnienia skargi opartej na dowodzie - (...) o niektórych informacjach naczelnika departamentu 3/A Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL”,, jako niezasadną na podstawie art. 412 § 2 k.p.c. oddalił.

Sąd Apelacyjny nie orzekał o kosztach postępowania wobec braków wniosków stron w tym zakresie zgłoszonych zgodnie z art. 109 § 2 kpc.