Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2018 r. w Rybniku

sprawy z odwołania K. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o wysokość emerytury ( rekompensatę )

na skutek odwołania K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 12 października 2017r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej K. S. prawo do emerytury z rekompensatą począwszy od dnia (...)

Sędzia

Sygn. akt IX U 1628/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 12 października 2017r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej K. S. prawa do rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, gdyż ubezpieczona nie udokumentowała 15 lat takiej pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji wskazując, że zakres jej obowiązków na stanowisku „maszynisty urządzeń pomocniczych kotła- kontrola jakości paliwa i wody” jest zgodny z zakresem obowiązków na stanowisku ujętym w załączniku nt 1 Zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z 12.08.1983r. wykaz A, dział II, poz. 1 pkt 25.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak
w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy wskazał, że nie zaliczył ubezpieczonej do pracy w szczególnych warunkach okresu pracy od 1.10.1998r. do 31.12.1998r. na stanowisku maszynisty urządzeń pomocniczych kotła – kontrola jakości paliwa i wody, gdyż nie jest zgodne z powołanym wykazem stanowisk pracy w warunkach szczególnych. Dodał, że ubezpieczona pracowała na tym stanowisku do 31.12.2008r.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczona urodziła się (...)

Prawomocnym wyrokiem z 8 sierpnia 2012r., sygn. akt IX U 1016/12 tut. Sąd oddalił odwołanie ubezpieczonej od decyzji organu rentowego z 24.05.2012r. odmawiającej jej prawa do emerytury z obniżonego wieku na podstawie art. 184 ustawy 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS w zw. z §4 rozporządzenia z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach… , gdyż ubezpieczona nie spełniła łącznie wszystkich warunków niezbędnych do przyznania emerytury z obniżonego wieku, bo nie rozwiązała stosunku pracy.

Decyzją z 26.03.2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, gdyż ubezpieczona na dzień 1.01.1999r. nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy do okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach zaliczył ubezpieczonej 14 lat, 3 miesiące i 19 dni, tj. okres od 06.12.1983r. do 30.09.1998r., czyli okres zatrudnienia w KWK (...) w R. na stanowiskach maszynisty urządzeń ciepłowniczych i maszynisty urządzeń pomocniczych kotła i turbiny.

Ubezpieczona 13 września 2017r. złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie emerytury z rekompensatą.

Decyzją z 12.10.2017r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, od 1 października 2017r.

Natomiast zaskarżoną decyzją z 12 października 2017r. odmówił ubezpieczonej prawa do rekompensaty z przyczyn omówionych na wstępie.

(dowód: akta organu rentowego, akt tut. Sądu o sygn. IX U 1016/12).

Ubezpieczona od 1.10.1998r. do 24.10.2017r. zatrudniona była w Elektrociepłowni (...) Sp. z o.o. w R. kolejno na stanowiskach:

- od 1.10.1998r. do 2.03.2014r. – maszynisty urządzeń pomocniczych kotła – kontrola jakości paliwa i wody,

- od 3.03.2014r. do końca zatrudnienia – starszego maszynisty urządzeń pomocniczych kotła.

(dowód: akta osobowe ubezpieczonej, w tym świadectwo pracy z dnia 24.10.2017r.).

Przed 1.10.1998r. Elektrociepłownia (...) stanowiła część Kopalni (...), a potem od 1998r. przekształciła się w Spółkę z o. o. W ramach tej Elektrociepłowni była kotłownia, młynownia, dział turbinowy i elektryczny.

Ubezpieczona pracowała w kotłowni. W ramach kotłowni jest wydział kotłowy i stacja przygotowania wody i oddział odpopielania. Na wyposażeniu tej kotłowni były kotły parowe, opalane węglem, gazem koksowniczym. Kotłownia była ulokowana na wielu poziomach od poziomu 0 do 23 metrów. W obrębie kotłów były podesty siatkowe, bądź betonowe. Każdy kocioł miał urządzenia pomocnicze: podajniki pyłu, wentylatory do transportu pyłu, powietrza, ciągu. W oddzielnym pionie, ale w przyłączonym do budynku, były urządzenia do przygotowania i doprowadzenia wody. Ubezpieczona pracowała w pionie stacji przygotowania wody. To wszystko należało do kotłowni, to był jeden budynek, ale rozdzielony ścianami.

Z kolei stacje wody zajmowały poziomy od 0 do 12 metrów. Na poziomie 0 są urządzenia do przygotowania wody, pompy zasilające, zbiorniki wody- kondensatu, podgrzewacze regeneracyjne. Na wyższych poziomach były stacje redukcyjne pary. Najwyżej były odgazowywacze, zbiorniki wody zasilającej. Cały proces stanowił cykl zamknięty i chodziło o uzupełnienie ubytków wody surową wodą, którą należało odpowiednio przygotować, zmiękczyć, podgrzać do odpowiedniej temperatury i następnie tłoczyć do odgazowywaczy.

Ubezpieczona obsługiwała te wszystkie urządzenia od 0 do 12 metrów związane z szeroko rozumianym przygotowywaniem wody, przy czym na zmianie musiała być jeszcze druga osoba. Jedna osoba musi bowiem obsługiwać pompy zasilające. We wcześniejszym okresie były zatrudnione trzy osoby na zmianie. Kontrola polegała na sprawdzaniu ciśnienia wody, przepływu poziomu na czytnikach. Wszystkie regulacje wykonywane były ręcznie za pomocą zasuw. Większość tych urządzeń do odczytu była na poziomie 0. Tam była główna obsługa, w tym pomp zasilających. Czasem trzeba było zejść do działu turbinowego, który był obok, żeby też zareagować, czyli otworzyć bądź zamknąć zawór. Ubezpieczona pracowała cały czas przy obsłudze tych urządzeń. W pracy ubezpieczonej chodziło o to, żeby woda w kotłach była odpowiedniej jakości. Gdy Elektrociepłownia należała jeszcze do Kopalni, wówczas był oddział laboratorium, w którym wykonywane były dodatkowe kontrole jakości wody - badanie jakości wody za pomocą urządzenia: konduktomietrza, solomierza. Chodzi o odczyt zasolenia. Badanie na tym solomierzu trwa do 15 minut. Co do zasady takie badania trzeba wykonać dwa na zmianie. Robi to jedna osoba na zmianie, bądź obie. Jeżeli robi to jedna osoba na zmianie, to maksymalnie trwa to do pół godziny. Przed przekształceniem Elektrowni w Spółkę ubezpieczona również wykonywała kontrole jakości wody ale na stanowisku pracy. Polegało to na tym, że z wymienników pobierała wodę, sprawdzała jej twardość, czy woda może iść do obiegu. Trzeba było odmierzyć pipetą ilość buforu, dodać parę kropel czerni i miareczkować.

Po przekształceniu Elektrociepłowni w Spółkę w 1998r. oddział laboratorium został zlikwidowany i funkcję, którą wcześniej wykonywało laboratorium, przejęła kotłownia. Maszyniści musieli sprawdzać jakość wody również pod względem zasolenia. Praca wykonywana była w hałasie, temperatura i zapylenie.

Pracę opisaną powyżej ubezpieczona w okresie spornym wykonywała stale i pełnym wymiarze czasu pracy.

Za te pracę ubezpieczona otrzymywała wodę mineralną oraz dodatki „szkodliwe”.

Zakres czynności, charakterystyka pracy na stanowisku „maszynisty urządzeń pomocniczych kotła – kontrola jakości paliwa i wody”, ocena ryzyka zawodowego i występujące czynniki szkodliwe są takie same jak na stanowisku „maszynisty urządzeń pomocniczych kotła i turbiny”.

(dowód: pismo Elektrociepłowni (...) Sp. z o.o. w R. z 15.02.2018r. k. 14 a.s., oraz z 4.03.2018r. k. 21 a.s., akta osobowe ubezpieczonej, w tym świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 26.03.2012r. i z 4.04.2012r., zeznania świadków: W. B., A. C., M. P. oraz ubezpieczonej złożone na rozprawie 24.04.2018r., czas nagrania protokołu elektronicznego 00:08:12-01:31:37)

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.21 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (j.t. Dz. U z 2017r. poz.664 ze zm.) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli przed dniem 01.01.2009r. wykonywał przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów art.32 i 33 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a nie ma prawa do emerytury określonej:

- w art. 46 w związku z art. 29, 32 i 33 lub art.39, art.50, art.50a lub art.50 e albo art.184 ustawy emerytalnej,

- art. 34 i 48 w związku z art.49 ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2006r. albo:

- art.3 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 27.07.2005r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z DFUS oraz ustawy Karta Nauczyciela,

- art.88 ustawy z dnia 26.01.1982r. Karta Nauczyciela

oraz nie ma prawa do emerytury pomostowej.

Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczona urodziła się po 31.12.1948r. i nie posiada prawa do emerytury ustalonej na podstawie powołanych powyżej przepisów.

Spór natomiast sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczona spełnia warunek dotyczący posiadania na dzień 01.01.2009r. co najmniej 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z wykazem A, dział II stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz.43) – jako szczególne warunki zalicza się prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych.

Natomiast w załączniku nr 1 do Zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z 12.08.1983r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach wskazane w dziale II, pod pkt. 25 Działu II, poz. 1 jest wymienione stanowisko maszynisty urządzeń pomocniczych kotła i turbiny.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe w sprawie pozwala jednoznacznie stwierdzić, iż ubezpieczona, będąc zatrudniona w Elektrociepłowni (...) Sp. z o.o. wykonywała w okresie spornym od 1.10.1998r. do 31.12.1998r. , a także i w okresie dalszym do 31.12.2008r., faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych maszynisty urządzeń pomocniczych kotła, tj. pracę przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii cieplnej określonej w wykazie A, dziale II stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Ustalając powyższe w zakresie rzeczywiście wykonywanej pracy przez ubezpieczoną w spornym okresie, Sąd oparł się na danych wynikających ze zgromadzonej w sprawie dokumentacji akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonej, w tym treści świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z 3.04.2012r., pism Elektrociepłowni (...), z którego to świadectwa oraz pism wynika jednoznacznie, że pracodawca uznał pracę ubezpieczonej w okresie spornym za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach określoną w wykazie A, i że charakter pracy i warunki pracy wykonywanej na zajmowanym stanowisku są tożsame z charakterem i warunkami pracy na stanowisku określonym w Zarządzeniu z 12.08.1983r. wskazanym w wykazie A, dziale II, poz. 1 pkt 25.

Za takim przyjęciem także przemawiając zeznaniach świadków, współpracowników ubezpieczonej, którzy byli naocznymi świadkami wykonywanej przez niej pracy.

Zeznania te Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były one rzeczowe, logiczne, korelujące ze sobą oraz korespondujące z treścią powołanej w sprawie dokumentacji.

Sąd oparł się także na zeznaniach ubezpieczonej, które korelowały z treścią dokumentacji osobowej ubezpieczonej oraz z zeznaniami świadków.

Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że ubezpieczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała pracę maszynisty urządzeń pomocniczych kotła. Takiemu przyjęciu nie przeczy fakt, że do obowiązków ubezpieczonej należała także kontrola jakości wody, gdyż czynności te były związane w wykonywaną pracą i ubezpieczona wykonywała je także przed przekształceniem Elektrociepłowni w Spółkę, jeszcze w ramach Kopalni, a tego okresu organ rentowy nie kwestionuje jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Jedyną drobną zmianą, która zaszła w zakresie obowiązków ubezpieczonej po przejściu do Spółki, była konieczność sprawdzania na konduktometrze przewodności wody, czyli tzw. zasolenia, co wykonywane było w innym pomieszczeniu, trwało około 15 minut i na jednej zmianie wykonywane było dwukrotnie. W tej sytuacji należy uznać, że nawet jeśli ubezpieczona przeznaczała 15 -30 minut w ciągu dniówki na wykonanie takich badań, to tak krótki czas nie powoduje, że charakter pracy ubezpieczonej jako osoby pracującej przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii cieplnej traci walor pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych. Te czynności związane z kontrolą jakości wody niewątpliwie miały bezpośredni związek z pracą przy wytwarzaniu energii cieplnej.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd stwierdził, iż ubezpieczona spełnia wszystkie niezbędne przesłanki prawa do rekompensaty na podstawie z art. 21ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych.

Wobec powyższego Sąd z mocy art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z rekompensatą począwszy od uzyskania prawa do emerytury, tj. od(...), zgodnie z treścią art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach...

SSR del. Renata Stańczak