Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Janina Kacprzak

Sędziowie: SSA Anna Szczepaniak-Cicha

SSA Iwona Szybka (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Słota

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2013 r. w Łodzi

sprawy A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o emeryturę,

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt: VIII U 3378/12;

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje A. S. prawo do emerytury od dnia 2 sierpnia 2012 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz A. S. kwotę 30 ( trzydzieści ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn. akt: III AUa 302/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. odmówił A. S. przyznania prawa do emerytury wcześniejszej, podnosząc, że do dnia 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, Organ rentowy odmówił wliczenia w poczet szczególnego stażu pracy: (1) okresu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w L. na stanowisku piekarz w okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku z powodu braku świadectwa pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z wyszczególnieniem rodzaju prac ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu resortowego aktu prawnego obowiązującego w danym zakładzie oraz okresu, w którym praca ta wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku oraz (2) okresu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w N. od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku, ponieważ świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 1999 roku nie spełnia wymogów formalnych – brak jest powołania rozporządzenia resortowego obowiązującego w danym zakładzie, a także błędnie podano punkt z pominięciem pozycji wraz
z przyporządkowaniem. Brak jest również informacji, w jakim okresie ubezpieczony pozostawał zatrudniony na stanowisku kierownika piekarni oraz piekarza.

Odwołanie od powyższej decyzji, w dniu 28 sierpnia 2012 roku, wniósł A. S.,

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie. Powyższe orzeczenie poprzedziły następujące ustalenia faktyczne: A. S. urodził się w dniu (...)roku.
W okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku A. S. pracował w Gminnej Spółdzielni (...) w L. na stanowisku piekarza. W okresie od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku A. S. pracował w Gminnej Spółdzielni (...) w N. na stanowisku piekarza. Przez cały okres zatrudnienia, zarówno w Spółdzielni w Lubieniu, jak i w Spółdzielni w O., ubezpieczony był członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Ubezpieczony jest uprawniony do świadczenia przedemerytalnego. Wnosząc odwołanie A. S. załączył do niego kserokopie angaży, porozumienie z dnia 30 czerwca 1998 roku oraz świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 10 sierpnia 2012 roku potwierdzające okres zatrudnienia na stanowisku piekarza w Gminnej Spółdzielni (...) w okresie od 16 grudnia 1972 roku do dnia 30 czerwca 1982 roku ze wskazaniem, iż stanowisko to jest wymienione w dziale X poz. 11 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku. W ocenie Sądu I instancji sporny okres wykonywania pracy przez A. S. we wskazanych Spółdzielniach Produkcyjnych nie może zostać zaliczony w poczet szczególnego stażu pracy. Bezspornym jest bowiem, że ubezpieczony świadczył pracę, będąc przy tym członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej. W związku z powyższym, w świetle obowiązujących przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku oraz utrwalonym orzecznictwem judykatury, praca w charakterze członka spółdzielni nie daje prawa do przejścia na emeryturę w wieku niższym niż podstawowy wiek emerytalny z uwagi na zatrudnienie w szczególnych warunkach.

Powyższe orzeczenie zaskarżył apelacją w całości A. S. zarzucając mu: 1. błąd w ustaleniach faktycznych, poprzez uznanie, iż skoro był członkiem Gminnej Spółdzielni (...) w N., to wykonywał pracę w szczególnych warunkach w ramach stosunku członkowstwa, a nie stosunku pracy, podczas gdy w dacie zatrudnienia członkowstwo w Spółdzielni było warunkiem podjęcia pracy – podpisania umowy o pracę, a w konsekwencji wystawienia świadectwa pracy po zakończeniu umowy o pracę; 2. naruszenie prawa materialnego poprzez przyjęcie i zinterpretowanie na niekorzyść ubezpieczonego art. 32 ustawy o emeryturach i rentach i uznanie, iż wskazany przepis nie dotyczy ubezpieczonego, w sytuacji gdy świadczył on pracę na podstawie umowy o pracę, nie członkowstwa w Spółdzielni; 3. naruszenie zasad współżycia społecznego i różnicowanie, wręcz dyskryminowanie A. S..

Skarżący wniósł o uwzględnienie odwołania i przyznanie świadczenia emerytalnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznaniem A. S. prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zmianami) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

-

okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz,

-

okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Z kolei w myśl § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43, ze zmianami) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Pracą w warunkach szczególnych jest przy tym praca świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach wskazanych w załączniku A do rozporządzenia z 7.02.1983r. (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Normatywne rodzaje prac w szczególnych warunkach wyróżnia kryterium merytoryczne i formalne; pierwsze dotyczy wykonywania stale i w pełnym wymiarze takiej pracy, warunkiem drugiego jest wymienienie jej w rozporządzeniu z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca która nie spełnia łącznie obu kryteriów nie uprawnia do emerytury w niższym wieku emerytalnym określonym w tym rozporządzeniu. ( tak: wyrok Sądu Najwyższego 2009-02-10, II UK 199/08, Legalis). Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego z punktu widzenia uprawnień emerytalnych ma zatem możliwość jej zakwalifikowania pod którąś z pozycji wspomnianego załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów. W świetle art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pracami w szczególnych warunkach nie są bowiem wszelkie prace wykonywane w narażeniu na kontakt z niekorzystnymi dla zdrowia pracownika czynnikami, lecz jedynie takie, które zostały rodzajowo wymienione w tymże rozporządzeniu. ( por. wyrok Sądu Najwyższego 2010-06-01, II UK 21/10, Legalis). Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach. ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z 2011-10-17, I UK 174/11, Legalis). Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji,
w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § l ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Kwestią sporną w sprawie było ustalenie, czy wnioskodawca spełnił przesłankę 15 lat pracy w warunkach szczególnych, bowiem spełnienia pozostałych przesłanek uprawniających do emerytury w obniżonym wieku a wymienionych w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, organ rentowy nie kwestionował.

Z niespornych ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że A. S. w okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku i od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako piekarz. W pierwszym okresie wnioskodawca pracował w Gminnej Spółdzielni (...) w L., a w drugim okresie w Gminnej Spółdzielni (...) w N.. Praca piekarza jest pracą wykonywaną w warunkach szczególnych wymienioną w Dziale X poz. 11 załącznika A do Rozporządzenia RM z 7.02.1983r., który brzmi „w rolnictwie i przemyśle rolno – spożywczym - prace przy wypieku pieczywa”. Praca, którą wykonywał ubezpieczony została zakwalifikowana przez pracodawców jako praca wykonywana w warunkach szczególnych. Wynika to jednoznacznie ze świadectwa pracy z dnia 29 stycznia 1999 roku wydanego przez Gminną Spółdzielnię (...) w L. (k. 9 akt rentowych), w którym pracodawca w punkcie 4. 8) wpisał, że A. S. w okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku, będąc zatrudnionym na pełen etat w charakterze piekarza w Gminnej Spółdzielni (...) w L. wykonywał pracę w szczególnych warunkach odpowiadającą pracy wyszczególnionej w wykazie A, Dział X poz. 11 pkt 3 oraz ze świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 10 sierpnia 2012r. A także ze świadectwa pracy z dnia 31 stycznia 1999 roku wydanego przez Gminną Spółdzielnię (...) w N. (k. 15 akt organu rentowego), w którym pracodawca w punkcie 4. 8) wpisał, że w okresie do 1 lipca 1982 roku do 30 czerwca 1998r. A. S. wykonywał pracę wymienioną w Wykazie A Dział X pkt 11. Nie jest przy tym niewiadome, wbrew temu co sugeruje organ rentowy, w jakim okresie wnioskodawca pracował jako piekarz, a w jakim jako kierownik. Z załączonego do akt sprawy dokumentu w postaci „porozumienia” z dnia 30 czerwca 1998r. wynika jednoznacznie, że ubezpieczony pracę kierownika wykonywał w okresie od 1 lipca 1998r. W pozostałym okresie zatrudnienia w GS SCh w N., tj. od 18 grudnia 1985r. do 30 czerwca 1998r. wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako piekarz, czyli przy wypieku pieczywa. Powyższe ustalenie, co do charakteru pracy wykonywanej przez wnioskodawcę, potwierdzają też znajdujące się w aktach angaże z dnia 18 grudnia 1985 roku (k. 9v), z dnia 22 sierpnia 1986 roku (k.9), z dnia 20 stycznia 1988 roku (k.8v.), z dnia 24 lipca 1990 roku (k.8), z dnia 1 kwietnia 1992 roku (k.7v), z dnia 12 września 1991 roku (k.7), z dnia 18 czerwca 1993 roku (k.6) z dnia 2 października 1995 roku (k. 6v) oraz z dnia 1 lipca 1997 roku (k.5v), z których wynika, że wnioskodawca wykonywał prace piekarza.

Reasumując, wnioskodawca udowodnił, że w okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku i od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako piekarz, czyli wykonywał prace wymienione w wykazie A Dziale X poz. 11 – prace przy wypieku pieczywa. Do takich ustaleń doszedł też Sąd Okręgowy. Sąd Okręgowy oddalił jednak odwołanie ubezpieczonego, bowiem przyjął, że Gminna Spółdzielnia (...) w Lubieniu i Gminna Spółdzielnia (...) w N. były rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi. Sąd Apelacyjne tego ustalenia Sądu Okręgowego nie podziela. Nie wynika ono bowiem z materiału dowodowego, nie podnosił też tej kwestii organ rentowy. Wyjaśnić należy, że w spornych okresach obowiązywały w Polsce dwie ustawy regulujące prawo spółdzielcze. Pierwszą z nich była ustawa o spółdzielniach i ich związkach z dnia 17 lutego 1961 roku (Dz.U. Nr 12, poz. 61), obowiązująca od dnia 4 czerwca 1961 roku do 31 grudnia 1982 roku. Drugą natomiast była ustawa z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (j.t. Dz.U.2003.188.1848 z zm.), która obowiązuje od 1 stycznia 1983r. Ustawa z 1961r. rozróżniała tylko trzy typy spółdzielni, a mianowicie rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie pracy i spółdzielnie budownictwa mieszkaniowego. Zgodnie z art. 95 § 1 przedmiotem gospodarczej działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego w oparciu o osobistą pracę członków. W myśl natomiast art. 122 przedmiotem gospodarczej działalności spółdzielni pracy jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o pracę osobistą członków. Art. 123 § 1 stanowił, że Spółdzielnia i członek spółdzielni mają obowiązek pozostawania ze sobą w stosunku pracy, a stosunek pracy pomiędzy spółdzielnią a jej członkiem nawiązywał się przez spółdzielczą umowę o pracę. Odnośnie spółdzielni budownictwa mieszkaniowego, to regulował je art. 134 § 1, który stanowił, że przedmiotem działalności spółdzielni budownictwa mieszkaniowego jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków oraz innych ich potrzeb gospodarczych i kulturalnych, wynikających z zamieszkiwania we wspólnym osiedlu lub w jednym budynku. Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i w oparciu o powyższą regulację prawną należy dojść do wniosku, że Gminna Spółdzielnia (...) w Lubieniu nie była ani rolniczą spółdzielnią produkcyjną, ani spółdzielnią budownictwa mieszkaniowego. Gminne Spółdzielnie (...) były rolniczymi spółdzielniami zaopatrzenia i zbytu zajmującymi się sprzedażą wszelkich artykułów (spożywczych, przemysłowych, narzędzi, sprzętu, nawozów, materiałów budowlanych, opału, materiałów siewnych), skupem żywca, przetwórstwem spożywczym i prowadząc piekarnie, rzeźnie, masarnie, rozlewnie piwa, restauracje. Uprawnione więc jest twierdzenie, że były to spółdzielnie pracy. Z pewnością nie było ich zadaniem prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego. Prowadzi to do wniosku, że Gminne Spółdzielnie (...) nie były rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi. Podobne ustalenia poczynić należy także w odniesieniu do Gminnej Spółdzielni (...) w N.. Oznacza to, że każdy członek spółdzielni miał obowiązek pozostawać ze spółdzielnią w stosunku pracy, a stosunek pracy nawiązywał się przez spółdzielczą umowę o pracę. Sąd Okręgowy bezpodstawnie uznał, że obie spółdzielnie były rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi, a to doprowadziło go do błędnego wniosku, że skoro ubezpieczony był ich członkiem, to nie pozostawał w pracowniczym zatrudnieniu. Odnośnie natomiast ustawy z 1982r. prawo spółdzielcze, to również i ona rozróżniała tylko trzy typy spółdzielni, a mianowicie spółdzielnie produkcji rolnej, spółdzielnie kółek rolniczych i spółdzielnie pracy. Art. 138 § 1 stanowi, że przedmiotem gospodarczej działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie zespołowego gospodarstwa rolnego w oparciu o osobistą pracę członków. Z kolei zgodnie z art. 178 § 1 poza spółdzielniami wymienionymi w rozdziale 1 ( (...)) i rozdziale 2 (uchylonym w 1994-09-26, a dotyczącym rolniczej spółdzielni specjalistycznej) mogą być tworzone inne spółdzielnie, których podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego. Odnośnie zaś spółdzielni pracy, to regulował je art. 181 w myśl, którego przedmiotem gospodarczej działalności spółdzielni pracy jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków. Zgodnie z art. 182 § 1 spółdzielnia i członek spółdzielni mają obowiązek pozostawania ze sobą w stosunku pracy. Poza wyjątkami przewidzianymi w przepisach ustawy odmowa nawiązania stosunku pracy lub pozostawania w takim stosunku stanowi naruszenie istotnych praw i obowiązków wynikających ze stosunku członkostwa. Stosunek pracy pomiędzy spółdzielnią a jej członkiem nawiązuje się przez spółdzielczą umowę o pracę. Zgodnie z art. art. 180 § 1 przedmiotem gospodarczej działalności spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych) jest świadczenie usług dla rolnictwa i innych rodzajów usług wynikających z potrzeb środowiska wiejskiego. Także i w odniesieniu do tej regulacji nie ma podstaw prawnych, aby Gminną Spółdzielnię (...) w N. traktować jako rolniczą spółdzielnię produkcyjną albo inną spółdzielnię produkcji rolnej. Gminna Spółdzielnia (...) w N. była spółdzielnią pracy. A to oznacza, że członek spółdzielni musiał pozostawać ze spółdzielnią w stosunku pracy. Zatem członkostwo ubezpieczonego w tej spółdzielni nie pozbawiało jego zatrudnienia charakteru pracowniczego. Z wyjaśnień ubezpieczonego wynika, że wejście w poczet członków spółdzielni stanowiło warunek podpisania umowy o pracę. Różnica pomiędzy członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej, a członkiem spółdzielni pracy jest taka, że ten pierwszy nigdy nie będzie związany ze spółdzielnią stosunkiem pracy, natomiast ten drugi musi być zawsze związany ze spółdzielnią stosunkiem pracy wynikającym z zawarcia spółdzielczej umowy o pracę. Zgodnie z treścią art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Ustawa o emeryturach i rentach nie zawiera definicji pracownika, zatem konieczne jest odwołanie się w tym zakresie do ustawy z dnia 26.06.1974r. Kodeks pracy. Ustawa ta w art. 2 stanowi, że pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Nie jest pracownikiem w rozumieniu art. 2 członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej, bo stosunek prawny powstały między członkiem spółdzielni a spółdzielnią ma charakter szczególny, a jego podstawą nie jest spółdzielcza umowa o pracę, lecz dobrowolnie zgłoszona deklaracja o wstąpieniu do spółdzielni i gotowość wspólnej uprawy ziemi lub prowadzenia hodowli. Wstąpienie do spółdzielni zatem nie jest podyktowane zamiarem zarobkowego świadczenia pracy na rzecz określonego zakładu pracy, a chęcią prowadzenia wspólnej gospodarki na całym obszarze gruntów rolnych włączonych do spółdzielni, w tym na gruntach stanowiących własność członka. Jest natomiast pracownikiem w rozumieniu art. 2 kp członek spółdzielni pracy pracujący w spółdzielni na podstawie spółdzielczej umowy o pracę.

Skoro więc A. S. w okresie od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku i od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku świadczył pracę na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, to był pracownikiem w rozumieniu art. 2 kp, a co za tym idzie był pracownikiem w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jednocześnie praca wykonywana przez niego w tych okresach polegała na wypieku pieczywa stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Taka praca jest wymieniona w Wykazie A dziale X pod poz. 11 stanowiącym załącznik do rozporządzenia RM z 7.02.1983r. Okres od 16 grudnia 1972 roku do 30 czerwca 1982 roku, to 9 lat 6 miesięcy i 4 dni, a okres od 18 grudnia 1985 roku do 30 czerwca 1998 roku, to 12 lat 6 miesięcy i 12 dni. Powyższe oznacza, że łączny wymiar pracy w warunkach szczególnych wyniósł 22 lata i 16. W związku z powyższym A. S. na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił 15 – letni staż pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy i z dniem 2 sierpnia 2012r. spełnił wszystkie przesłanki do nabycia emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając więc na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznał A. S. prawo do emerytury od dnia 2 sierpnia 2012 roku. W przedmiocie kosztów postępowania Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, zasądzając na rzecz A. S. kwotę 30,00 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu tj. opłaty od apelacji.