Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1544/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Wydział (...) Umów Międzynarodowych w O. powołując się na przepisy Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, po rozparzeniu wniosku z dnia 15 maja 2015 r. odmówił K. B. (1) prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawca

Zgodnie z art. 4 Ustawy o emeryturach pomostowych:

- nie udokumentował okresu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze wynoszącego, co najmniej 15 lat,

-po dniu 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie udowodnił wykonywania prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 2 Ustawy o emeryturach pomostowych,

zgodnie z art. 49 Ustawy o emeryturach pomostowych:

- wnioskodawca nie udokumentował wymaganego w przepisach, o których mowa w pkt 2 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 31 grudnia 2008 r. w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych.

Ponadto poinformowano, iż do stażu pracy nie uwzględniono okresu pracy w szczególnych warunkach od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. z powodu braku informacji, w jakim okresie wnioskodawca pracował na stanowisku montera, brygadzisty oraz na stanowisku kierownika zespołu. Brak jest też informacji czy jako kierownik zespołu wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bezpośrednio przy stanowiskach pracy, które są zaliczane do szczególnych warunków, czy był to jedynie dozór zza biurka.

Poza tym ze stażu pracy wyłączono okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 29 lutego 2008 r. gdyż w tym czasie wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym oraz okres od dnia 1 października 2010 r. do dnia 31 października 2010 r. i od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 października 2013 r., gdyż występują zaległości w opłaceniu składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności gospodarczej.

Organ rentowy przyjął za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 r. łączny staż w wymiarze 35 lat, 3 miesiące i 1 dzień w tym 1 rok, 0 miesięcy, 0 dni okresów nieskładkowych i 34 lata, 3 miesiące i 1 dzień okresów składkowych

(decyzja – k. 124 akt ZUS)

Od powyższej decyzji z dnia 5 lutego 2016 r. pełnomocnik K. B. (1) w dniu 15 marca 2016 r. złożył do Sądu Okręgowego w Łodzi odwołanie uznając ją za krzywdzącą oraz wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wskazano, iż K. B. (1) w okresie od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) z.o.o. wykonując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace przy wytworzeniu, przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektrycznych i cieplnych oraz w okresie od dnia 8 stycznia 2008 r. do dnia 18 września 2008 r. wnioskodawca pracował w (...) Sp. z.o.o. na stanowisku montera, wykonując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę na stanowisku montera.

(odwołanie - k. 2- 6)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc w uzasadnieniu, że ustalono, iż K. B. (1):

- osiągnął wiek 60 lat,

- posiada, co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych,

- po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 Ustawy o emeryturach pomostowych,

- nie posiada, co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, a jedynie 8 lat, 1 miesiąc i 28 dni takich okresów przypadających w okresie od dnia 13 października 1982 r. do dnia 26 lipca 1989 r. oraz od dnia 19 sierpnia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1990 r.,

- przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych lub o pracę w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z pismem (...) Oddziału w O. organ ten nie uwzględnił również okresu pracy wnioskodawcy, jako pracy w szczególnych warunkach od dnia 13 października 1982 r. do dnia 26 lipca 1989 r. i od dnia 19 sierpnia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1990 r. w Zakładzie (...) w W. Rejonie Remontowym Ł. przekształconym w P. (...), tj. nie uznał, iż praca montera kotłowego i brygadzisty jest pracą określoną w Załączniku nr 1 lub nr 2 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.

(odpowiedź na odwołanie k. 12 – 13; pismo ZUS O/O. z dnia 21 sierpnia 2017 r. – k. 121) )

Pełnomocnik wnioskodawcy w toku procesu ostatecznie sprecyzował odwołanie i wniósł o zaliczenie okresu pracy wnioskodawcy w Zakładzie (...) w W. w Rejonie Ł. przekształconego w (...) SA w W. od dnia 13 października 1982 r. do dnia 26 lipca 1989 r. i od dnia 19 sierpnia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1990 r. na stanowisku montera kotłów do montera brygadzisty i pracy K. B. (2) od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. na stanowisku montera kotłów, brygadzisty i kierownika zespołu w Przedsiębiorstwie (...) z.o.o. w G., jako prac wskazanych w pozycjach od 28 do 30 w załączniku nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. nr 235, poz. 1656 z późn. zm.).

(pismo pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 29 marca 2017 r. – k. 67- 68; stanowisko pełnomocnika wnioskodawcy na rozprawie z dnia 25 maja 2017 r. – e protokół (...):06:19 – 00:10:01 oraz na rozprawie z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):02:05 – 00:18:08; okoliczności bezsporne)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

K. B. (1) urodził się w dniu (...)

(okoliczności bezsporne)

Wnioskodawca posiada uprawnienia spawacza, tj. książkę spawacza wydaną w dniu 27 września 1978 r. przez Związek Zakładów (...) Oddział w Ł..

(książka spawacza – k. 41; zeznania wnioskodawcy K. B. (1) z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):09:11 – 00:47:04 - płyta CD k. 36 w zw. z e protokół z rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. 00:12:43 – 00:44:12 – płyta CD k. 40)

Wnioskodawca posiada Zaświadczenie Kwalifikacyjne E w zakresie eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych oraz zaświadczenie wydane prze Urząd Dozoru Technicznego – Inspektorat Dozoru (...) uprawniające do obsługi dźwignic, a także w dniu 12 lutego 1988 r. K. B. (1) otrzymał dyplom z tytułem mistrza w zawodzie monter kotłów energetycznych i pozwolenie na prowadzenie i obsługę wózków jezdniowych napędzanych.

(zaświadczenie – k. 71; zaświadczenie – k. 69; dyplom – k. 73; pozwolenie – k. 74)

K. B. (1) zatrudniony był na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) w W. w Rejonie Remontowym Ł. przekształconym następnie w (...) SA w okresie od dnia 13 października 1982 r. do dnia 26 lipca 1989 r. i od dnia 19 sierpnia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1990 r. początkowo na stanowisku montera kotłów, a od dnia 1 lipca 1984 r. montera kotłów – brygadzisty do końca zatrudnienia w tym zakładzie.

(akta osobowe wnioskodawcy z (...) w W.: świadectwo pracy, umowa o pracę z dnia 13 października 1982 r., angaż z dnia 10 sierpnia 1984 r. – k. 120)

Do zakresu obowiązków wnioskodawcy, jako brygadzisty należało:

- kierowanie pracą podległych pracowników i rozdzielanie pracy podległym pracownikom,

- bezpośrednie nadzorowanie pracowników brygady z uwzględnieniem, jakości i ilości pracy,

- przestrzeganie dokumentacji technologicznej,

- utrzymanie dyscypliny pracy w brygadzie,

-codzienne sporządzanie raportów roboczych i przekazywanie ich referentowi wydziału,

- przyuczanie pracowników do obsługi maszyn i narzędzi znajdujących się na wyposażeniu brygady,

- opieka nad sprzętem,

- angażowanie się w prace brygady,

- nadzór nad pracą pracowników brygady pod względem BHP i P.P..,

- troska o podległych pracowników,

- wykonywanie innych prac zleconych przez przełożonych.

Wnioskodawca otrzymywał pracę dla brygady i polecenia od przełożonych dla członków brygady, którą musiał odpowiednio zorganizować, jako brygadzista, rozdzielić i nadzorować.

Wnioskodawca z reguły w tych zakładach pracował 8 godzin choć mogło zdarzyć się, że zostawał po pracy przy dużej ilości obowiązków. W czasie remontów K. B. (1) nadzorował pracę i też mógł ją wykonywać, jako brygadzista przy remoncie włazów, wypełniaczy żużlu, wentylatorów, podajników węgla, regeneracji wirników, spawaniu gazowym i elektrycznym. Młyn miał średnicę około 280 cm i mieściły się w nim 2 osoby. W podajniku węgla mieściła się jedna osoba. W młynach kulowych mieściło się niewiele osób. Wentylacja w tych pomieszczeniach jest ograniczona.

Wnioskodawca miał podobny zakres obowiązków jako brygadzista i monter kotłów w Przedsiębiorstwie (...) Spółce z.o.o. w G.. Jako monter kotłów poza wymienionymi wyżej pracami zajmował się dodatkowo w (...) w W. Oddziale w Ł. montażem elektrofiltrów.

Wnioskodawca, jako brygadzista musiał też pobrać części i narzędzia z magazynu oraz zdać je i rozliczyć wykonane prace oraz sporządzić raporty.

(akta osobowe: zakres obowiązków wnioskodawcy jako brygadzisty, – k. 120; zeznania świadka S. H. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):20:02 – 01:31:49 – płyta CD k. 36 oraz z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):20:41 – 00:37:27; zeznania wnioskodawcy K. B. (1) z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):09:11 – 00:47:04 - płyta CD k. 36 w zw. z e protokół z rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. 00:12:43 – 00:44:12 – płyta CD k. 40 oraz zeznania z rozprawy z dnia 28 czerwca 2018 r. – k. 193 odw.; zeznania świadka M. T. z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):37:27 – 00:49:12 – płyta CD k. 140;)

K. B. (1) otrzymał wystawione w dniu 5 października 2015 r. przez (...) SA w W. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach za okres zatrudnienia w Zakładzie (...) przekształconym od dnia 1 kwietnia 2007 r. w (...) SA, tj. za okresy od dnia 13 października 1982 r. do dnia 26 lipca 1989 r. i od dnia 19 sierpnia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1990 r., w których pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy wytwarzaniu, przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych na stanowisku montera kotłów i urządzeń pomocniczych, w nomenklaturze zakładu, montera kotłowego i starszego montera kotłów zgodnie z zarządzeniem nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. z późn. zm. Wykaz A Dział II poz. 1 punkt 29 w sprawie stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz Rozporządzeniem R.M. z dnia 7 lutego 1983 r. Dz. U. Nr 8. Wskazana w świadectwie pracy w szczególnych warunkach nazwa stanowiska monter kotłowy, starszy monter remontu kotłów odpowiada pod względem wykonywanej pracy i zakresu obowiązków pracownika na stanowisku monter kotłów i urządzeń przemysłowych wymienione w wykazie A Dział II poz. 1 cytowanego Rozporządzenia.

(świadectwo pracy w szczególnych warunkach - k. 9 i k. 30 akt ZUS; akta osobowe wnioskodawcy – k. 120 oraz świadectwo z korektą – k 74 akt ZUS)

Praca w Zakładzie (...) w Ł. była tożsama jak w Przedsiębiorstwie (...) z.o.o. w G., wnioskodawca wykonywał te same czynności na stanowisku montera kotłów oraz na stanowisku brygadzisty.

(zeznania świadka S. H. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):20:02 – 01:31:49 – płyta CD k. 36 oraz z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):20:41 – 00:37:27; zeznania wnioskodawcy K. B. (1) z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):09:11 – 00:47:04 - płyta CD k. 36 w zw. z e protokół z rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. 00:12:43 – 00:44:12 – płyta CD k. 40 oraz zeznania z rozprawy z dnia 28 czerwca 2018 r. – k. 193 odw.; świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych – k. 98; dokumentacja osobowa – k. 120; akta osobowe: zakres obowiązków wnioskodawcy jako brygadzisty – k. 120; zeznania świadka M. T. z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):37:27 – 00:49:12 – płyta CD k. 140;)

K. B. (1) w okresie od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) z.o.o. w G. na stanowiskach monter – brygadzista – kierownik zespołu na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

(świadectwo pracy – k. 8; świadectwo pracy – k. 9; zeznania wnioskodawcy K. B. (1) z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):09:11 – 00:47:04 - płyta CD k. 36 w zw. z e protokół z rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. 00:12:43 – 00:44:12 – płyta CD k. 40; zeznania wnioskodawcy z rozprawy z dnia 28 czerwca 2018 r. – k. 193 odw.)

Przedsiębiorstwo (...) z.o.o. w G. zajmowała się usługami budowlanymi urządzeń energetycznych i remontem urządzeń energetycznych. Były to usługi budowlane, remontowe, ale w energetyce. Praca wnioskodawcy odbywała się na terenie EC2 – EC4 w Ł.. Praca wykonywana była w ramach jednej brygady, która czasami była dzielona na klika grup, które wykonywały prace równolegle na różnych obiektach. Wnioskodawca jako monter kotłów i brygadzista wykonywał pracę w bardzo wysokich temperaturach, których źródłem były naprawiane urządzenia. Wnioskodawca pracował przez około 10 miesięcy w roku około 10 godzin dziennie. Przy pracach profilaktycznych pracował około 8 godzin dziennie.

Początkowo wnioskodawca pracował na stanowisku montera kotłów. W ramach swojej pracy K. B. (1) remontował kotły parowe w (...) elektrociepłowniach oraz kotły wodne, zajmował się też ich konserwacją. Urządzenia pomocnicze kotłów to były podajniki węgla, wygarniacze żużla, podgrzewacze powietrza. Zajmował się też konserwacją kotłów. Prace dotyczące remontów kotłów odbywały się wewnątrz kotłów np. wymiana rur, komór. Kotły były duże 6 na 6 m, wysokie na 30 m. Przed remontem najpierw cieśle ustawiają rusztowania, dopiero wówczas można wejść do kotła. Wszystkie ściany kotła są obłożone rurami. Rusztowań jest kilka poziomów. Do jednego kotła nawet zmieści się około kilkadziesiąt osób. Każdy kocioł ma włazy i otwór, który służy w czasie remontu, jako otwór transportowy i wentylacyjny. Wnioskodawca też spawał i było to spawanie elektryczne łukowe i gazowe. Kocioł w ścianach ma okrągłe włazy - to są włazy wejściowe, w czasie remontu się je otwiera. Aby można było coś robić potrzebne były wentylatory, bo się tam kumuluje ciepłe powietrze. Jest też zbiornik na górze, który podlega remontom tzw. „walczak”, w którym mogą pracować maksymalnie 2 osoby. Nie ma tam wentylacji, jest sztucznie wymuszana wentylatorami. Przez kilka dni w roku wnioskodawca pracował w „walczaku”. Praca wykonywana była także wewnątrz urządzeń pomocniczych takich jak młyny do mielenia węgla, młyn wentylatorowy. Wirnik ma około 5,5 m średnicy, w niektórych elementach młyna jest bardzo ciasno. Mieści się w nim 1 lub maksymalnie 2 osoby. Naprawa młynów odbywała się bardzo często zwłaszcza zimą, tj. ok. 4 – 5 razy w tygodniu. Wnioskodawca wykonywał także remonty młynów węglowych, przestrzeń do której można w nich wejść to około 1,5 metra. Przy remoncie bieżącym wchodziła do młyna 1 maksymalnie 2 osoby. W kotle wentylacja była grawitacyjna, a jeśli nie była wystarczająca to ustawiano wentylatory, w pozostałych urządzeniach wentylacja wyglądała podobnie. W momencie pracy tych urządzeń są one bardzo gorące i trzeba je wentylować, żeby można było w nich pracować. Pracownicy otrzymywali odzież ochronną i maski. Przy remoncie rocznym, głównym, młyn kulowy był demontowany i rozbierany. Podczas remontu tych urządzeń zawsze są trudne warunki z uwagi na małą ilość miejsca, wysoką temperaturę i duże zapylenie. W krótkim okresie po zatrudnieniu w tym zakładzie wnioskodawca został brygadzistą.

Jako brygadzista wnioskodawca codziennie pobierał osobiście części z magazynu i zdawał je co mogło zająć mu około 3 godzin dziennie oraz odbierał pracę, rozdzielał ją i sprawdzał czy wszyscy ją pobrali co zajmowało mu około 1 godziny dziennie. Będąc brygadzistą miał odrębne pomieszczenie do wykonywania czynności biurowych. Brygadzista sporządzał raporty z wykonanej pracy i wykaz godzin pracy, nadzorował około 10 osób, głównie monterów kotłów i spawaczy.

Wnioskodawca, jako brygadzista, rozdzielał pracę w brygadzie, sprawdzał też, jakość wykonanej przez innych pracowników pracy, wypełniał dokumenty. Brygadzista musiał być wcześniej i dłużej w pracy niż inni pracownicy. Sprawdzał on także stan trzeźwości pracowników, czy każdy pracownik pobrał zadanie i pokazywał jak je wykonywać.

Od roku 1995 do końca zatrudnienia wnioskodawcy w tym zakładzie został zatrudniony jako kierownik zespołu. Jego zadaniem na tym stanowisku było uzupełnianie braków brygadowych, kiedy trzeba było zastąpić członka brygady i robił to wnioskodawca. Kierownik zespołu koordynował pracę innych zespołów, podlegało mu około 50 osób na stanowiskach monterów urządzeń energetycznych, brygadzistów i spawaczy oraz stolarzy, mechanika, operatora wózka widłowego, których pracę koordynował i nadzorował. Kierownik też jeździł wózkiem akumulatorowym i podawał elementy do montażu, zajmował się także sprawami biurowymi.

(zeznania świadka T. L. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):49:43 – 01:00:18 – płyta CD k. 36; zeznania świadka Z. W. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):00:41 – 01:20:02 – płyta CD k. 36; zeznania świadka S. H. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):20:02 – 01:31:49 – płyta CD k. 36 oraz z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):20:41 – 00:37:27; zeznania świadka M. C. z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):31:49 – 02:01:11 – płyta CD k. 36; zeznania świadka M. T. z rozprawy z dnia 19 października 2017 r. – e protokół (...):37:27 – 00:49:12 – płyta CD k. 140; zeznania wnioskodawcy K. B. (1) z rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 r. – e protokół (...):09:11 – 00:47:04 - płyta CD k. 36 w zw. z e protokół z rozprawy z dnia 25 maja 2017 r. 00:12:43 – 00:44:12 – płyta CD k. 40 oraz zeznania z rozprawy z dnia 28 czerwca 2018 r. – k. 193)

Z Przedsiębiorstwa (...) Spółki z.o.o. w G. wnioskodawca otrzymał wystawione w dniu 18 stycznia 2002 r. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, z którego wynika, że K. B. (1) w okresie od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonując pracę na stanowisku monter – brygadzista, kierownik zespołu określoną w Wykazie A dział II poz. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8, poz 43 z późn. zm.).

(świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach – k.9, 30 akt emerytalnych wraz z korektą świadectwa pracy w szczególnych warunkach – k. 74 akt emerytalnych)

Na wniosek pełnomocnika K. B. (1) Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu BHP mgr inż. W. Z. na okoliczność czy praca wnioskodawcy w wyżej wskazanych zakładach stanowi pracę określoną w wykazach nr 1 i 2 stanowiących załączniki do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. nr 235, poz. 1656 z późn. zm.).

Biegły z zakresu BHP stwierdził, w opinii pisemnej z dnia 22 stycznia 2018 r. i ustnej z dnia 28 czerwca 2018 r., że brak jest podstaw do uznania, że praca świadczona przez wnioskodawcę w okresie od dnia 13 października 1982 r. do dnia 31 grudnia 1990 r. w Zakładzie (...) w W. przekształconym od dnia 1 kwietnia 2007 r. w (...) S.A. w W., na stanowisku montera kotłów i brygadzisty, była pracą zawartą w załączniku Nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. nr 237 poz. 1656), w punktach 28, 29, 30 wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu oraz brak jest podstaw aby wskazywać, że praca świadczona przez wnioskodawcę w okresie od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z.o.o. w G. na stanowisku montera kotłów, brygadzisty i kierownika zespołu była pracą zawartą w załączniku Nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. nr 237 poz. 1656), w punktach 28, 29, 30 wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu.

Z przedstawionego materiału dowodowego biegły wysunął wnioski, co do charakteru prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornych okresach. W (...) w W. Rejonie Remontowym w Ł. prace te miały dwojaki charakter, początkowo wnioskodawca pracował, jako pracownik fizyczny monter kotłów, ale też potem świadczył pracę, jako osoba kierująca pracownikami w randze brygadzisty w spornym okresie. Natomiast w Przedsiębiorstwie (...) Spółce z.o.o. wnioskodawca świadczył pracę jako monter kotłów, brygadzista oraz jako kierownik zespołu. Po przeprowadzeniu analizy załączników nr 1 i 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych biegły wskazał, że prace fizyczne wykonywane przez wnioskodawcę na stanowiskach montera kotłów (stanowisku robotniczym) wykonywał on w obu zakładach pracy w szczególnych warunkach i odpowiada ona pracy wskazanej w załączniku nr 1 pkt 28, 29, 30 wyżej cytowanej Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, gdyż wówczas wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności w zakresie remontu urządzeń elektrociepłowni, tj. kotłów parowych i wodnych, młynów kulowych, podajników węgla, wygarniaczy żużla i podgrzewaczy powietrza.

Część prac świadczona była na stanowisku brygadzisty, a więc osoby kierującej pracownikami. Wskazano, że brak jest podstaw, aby pracę świadczoną w tym charakterze uznać, jako pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu cytowanej wyżej ustawy. Praca wskazana w załącznikach nr 1 i 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych to praca świadczona w tym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca nie wykonywał tylko tych prac wymienionych w pkt. 28, 29 i 30 stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Prace wymagane na stanowisku brygadzisty i kierownika zespołu nie figurują ani w pkt. 28, 29 i 30 cytowanego załącznika nr 1 do wskazanej Ustawy. Ani brygadzista ani kierownik zespołu nie może być zaliczony, jako świadczący pracę w szczególnym charakterze lub o szczególnym charakterze. Nie są one wykazane w załącznikach nr 1 i 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych. Wnioskodawca nie mógł wykonywać swoich nadzorczych czynności brygadzisty czy tym bardziej kierownika zespołu wykonując jednocześnie pracę w pełnym wymiarze czasu pracy i stale, jako pracownik fizyczny tj. wykonywać robót z pkt. 28, 29 i 30 Załącznika nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych, tj. prac bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu technicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją, czy też prac bezpośrednio przy malowaniu, nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją oraz prac wewnątrz cystern i kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego z zakresu BHP szeroki zakres obowiązków wnioskodawcy na stanowisku brygadzisty związany z koniecznością rozdzielania prac i sporządzania raportów , nadzorowania pracy przy remoncie urządzeń i podzespołów energetycznych oraz pod kątem prawidłowości technologii budowy remontowanego urządzenia, realizacji założonych norm i planów remontowych oraz nadzór pod względem bezpieczeństwa prac wykonywanych przez podległych pracowników (około 10 osób), tj.: monterów kotłów, spawaczy i cieśli, kierowcę wózka widłowego i mechanika zajmującego się sprzętem jeżdżącym uniemożliwiał wnioskodawcy wykonywanie bezpośrednio prac w szczególnych warunkach wyżej wskazanych i opisanych w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zgodnie z opinią biegłego z zakresu bhp zakres obowiązków K. B. (1) podobnie na stanowisku kierownika zespołu, który koordynował pracę zespołów, zabezpieczał ciągłość robót wykonując podobny nadzór, co brygadzista, ale nad większym zespołem osób (około 50) uniemożliwiał bezpośrednie wykonywanie prac w szczególnych warunkach określonych w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych w pełnym wymiarze czasu pracy i stale.

W opinii stwierdzono także, że szeroki zakres obowiązków brygadzisty nie mógł zajmować wnioskodawcy 20 do 30 minut dziennie.

(opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu BHP – k. 158 – 165; opinia uzupełniająca ustna z rozprawy z dnia 28 czerwca 2018 r. – k. 192 - 194)

W dniu 15 maja 2015 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

(wniosek k. 1-7 akt ZUS)

Wnioskodawca udowodnił posiadanie łącznie ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych i osiągnął wiek 60 lat na moment składania wniosku o emeryturę pomostową.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 15 maja 2015 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

(wniosek k. 1-7 akt ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia 5 lutego 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Wydział (...) Umów Międzynarodowych w O. powołując się na przepisy Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, po rozparzeniu wniosku z dnia 15 maja 2015 r. odmówił K. B. (1) prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawca

Zgodnie z art. 4 Ustawy o emeryturach pomostowych:

- nie udokumentował okresu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze wynoszącego, co najmniej 15 lat,

-po dniu 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie udowodnił wykonywania prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 2 Ustawy o emeryturach pomostowych,

zgodnie z art. 49 Ustawy o emeryturach pomostowych:

- wnioskodawca nie udokumentował wymaganego w przepisach, o których mowa w pkt 2 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 31 grudnia 2008 r. w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych.

Ponadto poinformowano, iż do stażu pracy nie uwzględniono okresu pracy w szczególnych warunkach od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. z powodu braku informacji, w jakim okresie wnioskodawca pracował na stanowisku montera, brygadzisty oraz na stanowisku kierownika zespołu. Brak jest też informacji czy jako kierownik zespołu wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bezpośrednio przy stanowiskach pracy, które są zaliczane do szczególnych warunków, czy był to jedynie dozór zza biurka.

Poza tym ze stażu pracy wyłączono okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 29 lutego 2008 r. gdyż w tym czasie wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym oraz okres od dnia 1 października 2010 r. do dnia 31 października 2010 r. i od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 października 2013 r., gdyż występują zaległości w opłaceniu składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności gospodarczej.

Organ rentowy przyjął za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 r. łączny staż w wymiarze 35 lat, 3 miesiące i 1 dzień w tym 1 rok, 0 miesięcy, 0 dni okresów nieskładkowych i 34 lata, 3 miesiące i 1 dzień okresów składkowych.

(decyzja – k. 124 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd oparł o załączone do akt sprawy dokumenty zawarte w aktach osobowych wnioskodawcy z Zakładu (...) w W. Rejonu Remontowego Ł., w tym świadectwo pracy z dnia 29 grudnia 1990 r., umowę o pracę i angaże oraz zakres obowiązków na stanowisku brygadzisty z tego zakładu pracy, a także o zeznania świadków współpracujących w tym okresie z wnioskodawcą, którzy mogą mieć wiedzę na temat zakresu pracy wykonywanej przez niego w tym zakładzie, tj. S. H. i M. T., którzy potwierdzili, że wnioskodawca co do zasady pracował 8 godzin dziennie i jako brygadzista brygady monterów kotłów i spawaczy musiał zajmować się pobieraniem pracy od przełożonych dla członków brygady, rozdzielaniem jej, pobieraniem części i narzędzi z magazynu i zdawaniem ich, rozliczaniem pracy, sporządzaniem raportów, nadzorowaniem pracy poszczególnych członków brygady co dodatkowo potwierdza załączony do akty sprawy pisemny zakres obowiązków załączony do jego akt osobowych na stanowisku brygadzisty, który przyjął wnioskodawca jako brygadzista od dnia 1 lipca 1984 r. co potwierdza angaż. Pisemny zakres obowiązków wskazuje dodatkowo jeszcze na bezpośrednie nadzorowanie przebiegu robót, przestrzeganie dokumentacji technologicznej, zasad BHP i dyscypliny w brygadzie.

Świadkowie wskazani wyżej zatrudnieni w obu wyżej wskazanych zakładach pracy potwierdzili, że zakres prac wykonywanych przez wnioskodawcę na stanowisku montera kotłów, a także na stanowisku brygadzisty monterów kotłów i spawaczy w zasadzie niczym nie różnił się w obu spornych zakładach pracy, tj. (...) w W. i (...) Spółce z.o.o. w G.. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka – Dyrektora Oddziału w Ł. I. Spółki z.o.o. w G. zatrudnionego od 1991 do 2001 r. w Spółce, iż praca brygadzisty mogła zajmować mu dziennie łącznie nawet 3 godziny. Szeroki zakres obowiązków wnioskodawcy jako brygadzisty potwierdza również opinia pisemna i ustna biegłego sądowego z zakresu BHP mgr inż. W. Z., którą Sąd uwzględniając w stanie faktycznym uznał za wiarygodną w świetle całokształtu materiału dowodowego. Biegły ten jednoznacznie stwierdził w tej opinii, iż wnioskodawca nie był w stanie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywać bezpośrednio pracy montera kotłów opisanej w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych i jednocześnie wykonywać tak szeroki zakres obowiązków na stanowisku brygadzisty brygady monterów kotłów, spawaczy i cieśli.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy w Łodzi uznał, iż świadectwo pracy w szczególnych warunkach wystawione przez (...) SA w W. w dniu 5 października 2015 r. za okres zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładzie (...) w W. zasługuje na wiarę jedynie w części, tj. za okres od dnia 13 października 1982 r. do dnia 30 czerwca 1984 r., gdy K. B. (1) wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązki montera kotłowego, tj. zajmował się remontem urządzeń elektrociepłowni – kotłów parowych i wodnych, młynów kulowych, podajników węgla, wygarniaczy żużla, podgrzewaczy, spawaniem elektrycznym łukowym i wycinaniem blachy palnikiem gazowym w pomieszczeniach o małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (np. w „walczakach”) czy przy montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach czy też pracami wewnątrz kotłów. W pozostałym zaś zakresie, w świetle wyżej przeprowadzonej oceny dowodów, tj. za okres pracy wnioskodawcy na stanowisku brygadzisty nie odpowiada prawdzie, gdyż wnioskodawca pracując jako brygadzista znaczną część czasu pracy przeznaczyć musiał na pełnienie tej funkcji co potwierdził biegły z zakresu BHP zarówno w opinii ustnej jak i pisemnej.

W tej sytuacji Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka M. T. i wnioskodawcy, że dodatkowe obowiązki brygadzisty zajęły mu zaledwie 20 minut dziennie i mimo wykonywania tylu obowiązków pracę montera kotłów wykonywał jednocześnie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Takie zeznania tych osób sprzeczne są z zeznaniami Kierownika Oddziału (...) Spółki z.o.o. M. C., ale także świadka T. L.. Sam świadek M. T. przyznał będąc ponownie przesłuchiwany w dniu 19 października 2017 r., że co do zasady w (...) w W. Rejonie Remontowym w Ł. praca odbywała się w systemie 8 godzin, a tylko czasem, aby dotrzymać terminu remontu przedłużał on czas pracy pracowników.

Odnośnie zaś pracy wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z.o.o. w G. Sąd oparł się jedynie na świadectwie pracy z tej Spółki z dnia 31 maja 1999 r. oraz na zeznaniach świadków T. L., Z. W., S. H. i M. C., a także częściowo na zeznaniach wnioskodawcy w zakresie w jakim dał im wiarę co do charakteru wykonywanej pracy. Świadkowie Ci współpracowali z wnioskodawcą w tym zakładzie w spornym okresie, a zwłaszcza M. C. jako dyrektor Oddziału w Ł. tej Spółki, a następnie dyrektor Oddziału ds. technicznych.

Sąd oparł się również o zeznania bezpośredniego przełożonego M. T., który zeznał, że zakres prac, w tym brygadzisty, w przypadku wnioskodawcy niczym nie różnił się w tej Spółce od zakresu prac w (...) w W. Rejonie Remontowym w Ł.. Sąd odmówił jedynie wiary zeznaniom tego świadka, iż praca brygadzisty zajmowała K. B. (1) jedynie 20 minut dziennie czemu przeczy również opinia biegłego z zakresu BHP mgr inż. W. Z., który uznał, że wnioskodawca wykonując jednocześnie pracę brygadzisty, a następnie od 1995 roku kierownika zespołu koordynującego pracę innych zespołów nie był w stanie wykonywać też pracy montera kotłów stale i w pełnym wymiarze czasu pracy określonej w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Opinię biegłego z zakresu BHP również odnośnie pracy wnioskodawcy z (...) Spółce z.o.o. w G. Sąd uznał za wiarygodną.

Z tego powodu Sąd odmówił w tym zakresie zeznaniom wnioskodawcy oraz treści świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 18 stycznia 2002 r. oraz korekcie tego świadectwa z dnia 1 października 2015 r. (k. 74 akt ZUS) odnośnie wykonywania przez K. B. (1) pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy wytwarzaniu, przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych na stanowisku brygadzisty i kierownika zespołu jako, iż nie znajduje to oparcia w zebranym w sprawie pozostałym materiale dowodowym, w tym opinii biegłego z zakresu BHP. Należy dodatkowo podkreślić, iż zapisy w świadectwie tym oraz zeznania wnioskodawcy w tym zakresie nie mogą być zweryfikowane przez akta osobowe K. B. (1) z tego zakładu pracy, gdyż nie zachowały się, a Spółka ta już nie istnieje. Poza tym wnioskodawca jako osoba bezpośrednio zainteresowana w korzystnym dla siebie rozstrzygnięciu Sądu ma interes w takich zeznaniach i twierdzeniu, że wykonywał prace montera kotłów stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, także na stanowisku brygadzisty i kierownika zespołu, gdyż minimum pracował 10 godzin dziennie. Zeznania wnioskodawcy są niekonsekwentne i nie znajdują uzasadnienia w całokształcie zebranego materiału dowodowego, w tym w opinii biegłego sądowego z zakresie pracy wnioskodawcy w przedmiotowej Spółce w tym na stanowisku brygadzisty i kierownika zespołu. Sam wnioskodawca stwierdził bowiem, że jako brygadzista musiał nadzorować pracę 10 osób, a jako kierownik zespołu od 1995 roku koordynował pracę kilku zespołów i nadzorował około 50 osób w tym monterów urządzeń energetycznych, brygadzistów, spawaczy, stolarzy, jeździł wózkiem akumulatorowym, podawał elementy do montażu i zapewniał ciągłość robót. Wskazuje to jednocześnie na duży zakres obowiązków wnioskodawcy na stanowiskach brygadzisty i kierownika Zakładu. Dodatkowo należy podkreślić, iż strony w toku procesu nie wnosiły o wydanie opinii przez innego biegłego sądowego z zakresu BHP, a Sąd Okręgowy w Łodzi uznał tę opinię za wystarczającą do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej wyżej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie K. B. (1) nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 4 Ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 roku tj. z dnia 10 marca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 664), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy lub art. 32 i art. 33 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W myśl art. 49 Ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12 Ustawy;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy.

A zatem stosownie do powołanego przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emerytrach pomostowych . (por. min. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13)

W myśl art. 3 ust. 1 Ustawy o emeryturach pomostowych prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Czynniki ryzyka, o których mowa w ust. 1 określa przepis art. 3 ust. 2 tej Ustawy.

Według art. 3 ust. 3 cytowanego przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca K. B. (1) spełnia przesłanki ustawowe, co do daty urodzenia (po dniu 31 grudnia 1948 r.), wieku, rozwiązania umowy o pracę, ilości lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia jednak warunku posiadania okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 przedmiotowej Ustawy o emeryturach pomostowych.

Wnioskodawca K. B. (1) ponad wszelką wątpliwość pracował na umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) w W. przekształconym od dnia 1 kwietnia 2007 r. w (...) S.A. oraz w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z.o.o. w G., nie mniej jednak nie sposób jest uznać, że praca świadczona przez wnioskodawcę w okresie od dnia 1 lipca 1984 r. w Zakładzie (...) w W. na stanowisku montera kotłów, brygadzisty, brygady monterów kotłów, spawaczy, cieśli, była pracą zawartą w załączniku Nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. nr 237 poz. 1656), w punktach 28, 29, 30 wykonywaną w pełnym wymiarze czasu i stale, a także brak jest podstaw aby wskazywać, że praca świadczona przez wnioskodawcę w okresie od dnia 2 stycznia 1991 r. do dnia 31 maja 1999 r. w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z.o.o. w G. na stanowisku montera kotłów, brygadzisty i kierownika zespołu była pracą zawartą w załączniku Nr 1 do Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. nr 237 poz. 1656), w punktach 28, 29, 30 wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu. Powyższe zostało potwierdzone opiniami biegłego sądowego z zakresu bhp mgr inż. W. Z., a także zeznaniami świadków i częściowo samego wnioskodawcy. Wynikało z nich, że praca świadczona przez wnioskodawcę nie była pracą w szczególnych warunkach wskazaną w powyższych okresach, świadczoną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Prace brygadzisty i kierownika zespołu wykonywane w spornych okresach nie stanowią pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów, art. 3 ust. 1 i 3 cytowanej Ustawy o emeryturach pomostowych tzn. nie są wymienione w załączniku nr 1 i 2 do tej Ustawy.

Należy podkreślić, że przepis art. 49 Ustawy o emeryturach pomostowych przewiduje możliwość uzyskania prawa do emerytury pomostowej dla osoby, która spośród kilku warunków nabycia tego prawa nie spełnia, tak jak ubezpieczony, warunku wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze określonej w Załącznikach nr 1 i 2 w Ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008 r. Osoba taka musi jednak mieć wypracowany staż pracy przed dniem 31 grudnia 2008 r. w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych w ramach prac wykazanych w załączniku nr 1 i 2 do tej ustawy, a nie Ustawy o emeryturach i rentach z FUS czy wykazu prac w Wykazie A stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) .

Zgodnie z opinią biegłego z zakresu bhp mgr inż. W. Z. jedynie praca wykonywana przez wnioskodawcę w Zakładzie (...) w W. na stanowisku montera kotłów tj. praca wykonywana od 13 października 1982 r. do dnia 30 czerwca 1984 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy polegająca na wykonywaniu bezpośrednio czynności związanych z remontem urządzeń elektrociepłowni, tj. kotłów parowych i wodnych, młynów kulowych, podajników węgla i urządzeń pomocniczych związana ze spawaniem łukowym i montowaniem elementów w pomieszczeniach o małej kubaturzeutrudnioną wentylacją zaliczana mogła zostać do prac określonych w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych podobnie jak taka sama praca wykonywana przez wnioskodawcę na stanowisku montera kotłów stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) z.o.o. w G. (...) Oddziale w Ł.. Powyższe zostało również potwierdzone w opiniach biegłego sądowego z zakresu BHP.

W pozostałych zaś okresach wnioskodawca nie wykonywał bezpośrednio pracy określonej w pkt 28, 29 i 30 załącznika nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy z uwagi na znaczy zakres dodatkowych obowiązków K. B. (1) wykonywanych na stanowisku montera kotłów i brygadzisty w (...) w W. oraz montera kotłów i brygadzisty oraz kierownika zespołu w (...) Spółce z.o.o. w G. – Oddziale w Ł. uniemożliwiający mu wykonywanie bezpośrednio oraz stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prac wyżej wskazanych z załącznika nr 1 do cytowanej Ustawy, co również potwierdził biegły z zakresu BHP i pozostały materiał dowodowy.

Powyższe okoliczności spowodowały, iż K. B. (1) nie udowodnił w toku procesu 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych.

W tej sytuacji należy przyjąć, że ubezpieczony nie spełnił przesłanek określonej w art. 49 pkt 3 i art. 4 pkt 2 Ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ wykazane przez ubezpieczonego okresy pracy nie są okresami pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych w okresach wykonywania pracy na stanowisku brygadzisty i kierownika zespołu w (...) Spółce z.o.o. w G. (...) Oddziale w Ł. i na stanowisku brygadzisty i montera w Zakładzie (...) w W. Rejonie Remontowym w Ł..

Natomiast warunek legitymowania się na dzień 1 stycznia 1999 r. co najmniej 15-letnim stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych lub art. 32 i 33 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS jest warunkiem do uzyskania prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 Ustawy o emeryturach pomostowych, tj. dla osoby, która po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywała pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 cytowanej Ustawy o emeryturach pomostowych. Podkreślić należy, że ubezpieczony po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał jako pracownik pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, a zatem nie spełnia on warunku ustalenia prawa do emerytury pomostowej z art. 4 Ustawy o emeryturach pomostowych. Nie jest też możliwe przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 49 Ustawy o emeryturach pomostowych, skoro prace wykonywane przez wnioskodawcę, jako brygadzisty, montera kotłów i kierownika zakładu nie były ani pracami w szczególnych warunkach ani w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy o emeryturach pomostowych.

W załączniku nr 1 i 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych do kategorii prac w szczególnych warunkach zaliczono 40 rodzajów prac, zaś do kategorii prac w szczególnym charakterze – 24 rodzaje prac. Oznacza to istotne ograniczenie zakresu podmiotowego prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w porównaniu z regulacją zawartą w art. 32 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS lub prac wynikających z wykazu A stanowiącego załącznik do cytowanego wyżej Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. (dz. U z 1983 r. nr 8, poz. 43 z późn. zm.)

Zgodność pominięcia przez ustawodawcę niektórych rodzajów prac w katalogach prac uprawniających do emerytury pomostowej z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa była przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego np. w wyroku z dnia 25.11.2010 r. K 27/09 (publ. OTK- A 2010 z. 9, poz. 109), w którym Trybunał stwierdził, że nie narusza konstytucyjnej zasady równości wobec prawa pominięcie w definicji prac w szczególnych warunkach zawartej w art. 3 ust. 1 i 2 oraz 3 Ustawy o emeryturach pomostowych oraz w załączniku nr 1i 2 tej Ustawy min. czynników fizycznych i chemicznych, czy pracy w warunkach narażenia na zapylenie, promieniowanie jonizujące i działanie pól elektromagnetycznych. (por. też wyrok TK z dnia 3.03.2011 r., K.23/09, opubl. (...) 2011 z 2, poz. 8 czy 16.03.2010 r., K. 17/09 opubl. w OTK – A z 2010 r., z 3, poz. 21)

Podkreślić zaś należy, że przepisy przewidujące prawo do emerytur pomostowych są przepisami szczególnymi, stanowiącymi wyjątek od przepisów dotyczących prawa do emerytury powszechnej, ich wykładnia rozszerzająca jest niedopuszczalna, podlegają one wykładni ścisłej.

W świetle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 r., I UK 104/05, opubl. w (...) z (...), który Sąd Okręgowy w pełni podziela, „przepisy prawa ubezpieczenia społecznego mają charakter bezwzględnie obowiązujący . Tworzą system prawa ścisłego, zamkniętego. Nie mogą być interpretowane rozszerzająco, zwłaszcza przy zastosowaniu wykładni aksjologicznej.“

Wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu w toku działalności orzeczniczej, a to oznacza, że cech pracy o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach nie mogą posiadać inne prace, chociażby były zbliżone rodzajowo. (vide min.: wyrok SA w Szczecinie z dnia 14.05.2015 r., wyrok SA w Szczecinie z dnia 23.01.2014 r., III AUa 604/13, opubl. LEX nr 1441544, III AUa 715/14, opubl. LEX nr 1843148, wyrok NSA w W. z dnia 19.12.2014 r., I OSK (...), opubl. LEX nr 1771927, wyrok SA w Białymstoku z dnia 14.05.2014 r., III AUa 1850/13, opubl. LEX nr 1463774)

Wnioskodawca K. B. (1) nie może, zatem nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie cytowanych wyżej przepisów w świetle całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c, oddalił odwołanie K. B. (1) jako niezasadne uznając tym samym prawidłowość wydanej w dniu 5 lutego 2016 r., decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O..

A.L.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.