Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 października 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Jarosław Gołębiowski (spr.)
Sędziowie:	SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Dariusz Mizera
Protokolant:	sekr. sądowy Paulina Neyman

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2018 roku

sprawy z wniosku Z. B.

z udziałem J. B.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestniczki

od postanowienia Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 28 maja 2018 roku, sygn. akt I Ns 929/14

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Dariusz Mizera

Sygn. akt II Ca 607/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 28 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w Opocznie po rozpoznaniu sprawy z wniosku Z. B. z udziałem J. B. o podział majątku wspólnego

1.  dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków Z. B. i J. B. w skład którego wchodzą:

a/ nakłady z majątku wspólnego Z. B. i J. B. na majątek odrębny J. B. tj. nieruchomość stanowiąca jej własność położoną w D., obręb (...), gmina D. - Miasto, powiat (...), woj. (...) oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) o powierzchni 0.2078 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie w Wydziale Ksiąg Wieczystych jest urządzona księga wieczysta Kw nr (...) o wartości 248.025,24;

b/ nieruchomość położona w D., obręb (...), gmina D. O.-Wiejski, powiat (...) woj. (...) o pow. 0.07 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie w Wydziale Ksiąg Wieczystych jest urządzona księga wieczysta Kw nr (...)

w ten sposób, że wyżej opisane składniki majątku wspólnego przyznać na własność J. B.;

2.  zasądził od J. B. na rzecz Z. B. kwotę 102.142,17 zł tytułem spłaty płatną w dwóch ratach:

a/ pierwsza rata w kwocie 51.071,08 zł płatna w terminie w dwóch miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności;

b/ druga rata w kwocie 51.071,09 zł płatna w terminie ośmiu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności;

3.  stwierdził, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu rejonowego:

J. W. i Z. B. zawarli związek małżeński w dniu 26 września 2009r.

W trakcie trwania małżeństwa J. B. otrzymała umową darowizny zabudowaną nieruchomość położoną w D. przy ul. (...) oznaczonej w ewidencji gruntów nr działki (...) o pow. 0.2078 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie w Wydziale Ksiąg Wieczystych jest urządzona księga wieczysta Kw nr (...).

Od sierpnia 2011 roku J. Z. małżonkowie B. na tej nieruchomości rozpoczęli i prowadzili rozbudowę i nadbudowę budynku mieszkalnego.

J. B. i Z. B. zawarli z Bankiem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. 16 sierpnia 2011r. umowę złotowego mieszkaniowego kredytu budowlano – hipotecznego Nr (...). Kredyt był przeznaczony na sfinansowanie rozbudowy i nadbudowy istniejącego domu jednorodzinnego na nieruchomości położonej w D., ul. (...), powiat (...), działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Opocznie prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...).

Został ustalony harmonogram spłat tego kredytu a jego prawne zabezpieczenie spłaty stanowiła hipoteka umowna do kwoty 260 000,00 zł ustanowiona na kredytowanej nieruchomości.

Przy pracach związanych z budową pracowali wynajęci pracownicy oraz pomagali im ojciec, brat i szwagier Z. B.. Środki finansowe na te prace pochodziły z majątku wspólnego – pieniędzy zarobionych przez Z. B. w Niemczech oraz pieniędzy przekazanych J. Z. małżonkom B. przez ojca Z. B. i matkę J. B..

Prawomocnym wyrokiem z dnia 12 marca 2014r. w sprawie sygn. akt III RC 142/13 Sąd Rejonowy w Opocznie po rozpoznaniu sprawy z powództwa J. B. przeciwko Z. B. o ustanowienie rozdzielności majątkowej, ustanowił z dniem 01 sierpnia 2013r. rozdzielność majątkową pomiędzy J. W. z domu W. a Z. B. z domu B. wynikającą ze związku małżeńskiego zawartego dnia 26 września 2009 roku zapisanego w księdze małżeństw Urzędu Stanu Cywilnego w D. za numerem (...).

Po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej pomiędzy J. B. i Z. B., J. B. wykonała następujące prace w budynku mieszkalnym usytuowanym w D., przy ul. (...) i wyposażyła go w meble, które nie zostały sfinansowane z majątku wspólnego:

1.  Pokój na parterze użytkowany przez D. W. został w całości wyremontowany i umeblowany za środki stanowiące własność D. W. , które uzyskała jako wynagrodzenie za pracę na terenie Niemiec – 09.3013 rok;

2.  Korytarz na parterze;

a. Położenie gładzi gipsowych na ścianach i pomalowanie ścian – 10.2014 roku;

b. Położenie płytek na podłodze – 06.2015 rok;

3.  Kotłownia - płytki – remont za środki należące do D. W. – 06.2015 rok;

4.  Ganek: płytki oraz kamień żywiczny na ścianach – 09.2014 rok;

5.  Klatka schodowa: gips dekoracyjny na ścianach – remont wykonany za środki należące do D. W. – 10.2014 rok.

6.  Klatka schodowa : kamień żywiczny, płytki oraz oświetlenie – 09.204 rok;

7.  Korytarz na piętrze : kamień żywiczny na ścianach – remont wykonany za środki należące do D. W. – 10.2014 rok;

8.  Salon: położenie płytek i paneli na podłodze, gładź gipsowa na ścianach i malowanie ścian – remont wykonany za środki należące do D. W. - 11-12.2013 rok;

9.  Garderoba – położenie paneli na podłodze, położenie gładzi gipsowej na ścianach i kamienia dekoracyjnego, sufit podwieszany – 05.2014 rok;

10.  Pokój K. – położenie paneli na podłodze, gładź gipsowa na ścianach i kamień dekoracyjny oraz malowanie, podwieszany sufit – remont wykonany ze środków D. W. 09.2015 rok;

11.  Pokój L. – położenie paneli na podłodze, gładzi gipsowych na ścianach oraz malowanie, sufit podwieszany - 06.2015 rok.

12.  Sypialnia – położenie paneli na podłodze, gładź gipsowa na ścianach oraz kamień dekoracyjny , sufit podwieszany – 03.2015 rok;

13.  Pokój gościnny – położenie na podłodze paneli , gładzi gipsowych na ścianach oraz malowanie, sufit podwieszany oraz parapet wewnętrzny – 10.2015 rok;

14.  P. pod dach wraz z oświetleniem - 10.2015 rok;

15.  Struktura zewnętrzna kolor - wykonanie za środki D. W. – 10.2014 rok;

16.  Balkon w sypialni- tynkowanie, ocieplenie, struktura kolor wykonanie za środki D. W. – 10.2014 rok;

17.  Balkon w pokoju K. – klinkier położony za środki D. W. – 10.2014 rok;

18.  Schody zewnętrzne (dwie pary) klinkier położony za środki D. W. – 10.2014 rok;

19.  Wszystkie parapety zewnętrzne wykonane z klinkieru – 10.015 rok;

20.  Ogrodzenie działki z siatki panelowej wraz z dwiema furtkami i brama wjazdową – 09.2016 rok;

21.  Balkon w pokoju L. - wykonanie balustrady – 09.2016 rok;

22.  Oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne, w tym założenie wszystkich kontaktów i włączników – 05.2015 rok;

23.  Pokrycie strukturą w kolorze budynków gospodarczych – 10.2014 rok;

24.  Oddanie domu do użytku zostało dokonane w 07.2016 roku , gdzie koszt wyniósł 4.000,00 złotych;

25.  Wszystkie krzewy i kwiaty posadzone zostały na działce przez uczestniczkę w latach 2014-2016;

26.  Wyposażenie rtv i AGD kupione na raty w latach 2014-2016, częściowo przywieziono z Wielkiej Brytanii ;

27.  (...) do domu w całości przywiezione z Wielkiej Brytanii.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2014r. w sprawie sygn. akt I C 1185/13 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim po rozpoznaniu sprawy z powództwa J. B. przeciwko Z. B. o rozwód, rozwiązał przez rozwód związek małżeński Z. B. i J. W. z domu W. zawarty w dniu 26 września 2009 roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w D. i wpisany do księgi małżeństw za numerem aktu (...) – z winy obu stron.

Zadłużenie z tytułu kredytu Nr (...) na dzień 1 sierpnia 2013r. Z. i J. B. wynosiło 130 569,52 zł z czego129 978,55 zł kapitał i 590,97 zł odsetki naliczone do 31 lipca 2013r. włącznie.

W niniejszej sprawie nie był sporządzony operat szacunkowy a dokonana była wycena wewnętrzna.

Zgodnie z przepisami wewnętrznym Banku, jeżeli wnioskowana kwota kredytu nie przekracza wysokości 300 000 zł – rynkową wartość przedmiotu kredytowania określa się w formie wyceny wewnętrznej przez (...) Centrum (...) na formularzu w oparciu o informacje zawarte w karcie kontroli nieruchomości oraz w przygotowanej na zlecenie Banku (...) danych informacji o rynku nieruchomości’’.

Wartość nieruchomości na dzień sporządzenia wyceny wewnętrznej tj. 5 sierpnia 2011r. oszacowano na 250 000 zł.

Wartość rynkową nieruchomości po zakończeniu inwestycji oszacowano na kwotę 472 206 zł.

Na dzień 7 lutego 2018r. J. B. wpłaciła do Banku (...) SA kwotę 43 740,91 zł z tytułu spłaty kredytu Nr (...).

Wartość rynkowa nieruchomości położonej w D. przy ul. (...), oznaczonej w ewidencji gruntów nr 8/1. wg stanu przed dokonaniem nakładu, czyli wiosną 2011r. wynosiła 97 300,00 zł.

Wartość rynkowa tej nieruchomości wg stanu na dzień 1 sierpnia 2013r. wynosiła 388 000,00 zł.

Wzrost wartości tej nieruchomości po dokonaniu nakładów to kwota 290 700,00 zł.

Wartość rynkowa nakładów na tą nieruchomość wg stanowiska wnioskodawcy wynosi 261 630,00 zł a wartość rynkowa nakładów na tę nieruchomość wg stanowiska uczestniczki postępowania wynosi 248 025,24 zł.

W skład majątku wspólnego J. B. i Z. B. wchodzi także nieruchomość położona w D., obręb (...) o pow. 0,07 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie jest urządzona księga wieczysta Kw Nr (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody, które uznał za wiarygodne.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął dowód ze zdjęć (k.114-132) złożonych przy piśmie przygotowawczym pełnomocnika uczestniczki postępowania z dnia 10 listopada 2015r. uznając, że wbrew wnioskowi, nie obrazują one stanu budynku usytuowanego w D. przy ul. (...) na dzień wprowadzenia się J. Z. małżonków B. do niego.

Sąd Rejonowy zważył, iż wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Art. 31 § 1 k.r. i o. stanowi, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje pomiędzy małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny).

Strony zawarły związek małżeński 26 września 2009r. nie zawierając umów majątkowych. Z tym dniem powstała między małżonkami wspólność majątkowa, która ustała w dacie wskazanej w wyroku Sądu Rejonowego z dnia 12 marca 2014r. w sprawie sygn. akt III RC 142/13, czyli 1 sierpnia 2013r.

Stosownie do art. 46 k.r.o. do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Z kolei dotyczący działu spadku art. 1035 k.c. przewiduje odpowiednie stosowanie przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych, tj. przepisów art. 210 i nast. k.c. Równocześnie według art. 567 § 1 k.p.c. do postępowania o podział majątku wspólnego, jeżeli co innego nie wynika z przepisów § 2 i 3 tego artykułu, stosuje się odpowiednio przepisy art. 680-689 k.p.c., które z kolei przewidują (art. 688 k.p.c.) w kwestiach w nich nieunormowanych odpowiednie stosowanie przepisów o postępowaniu w sprawach o zniesienie współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3 k.p.c.

W postępowaniu o podział majątku wspólnego rozliczeniu podlega całość stosunków majątkowych między małżonkami według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej. Przedmiotem zaś podziału jest majątek wspólny według stanu z daty dokonywania podziału. Mówiąc inaczej, podziałem objęte są składniki majątku wspólnego należące do niego w dacie ustania wspólności, a istniejące w chwili dokonywania podziału (tak m. in. postanowienie Sądu Najwyższego z 27.08.1979r., IIICRN 137/79, OSNCP 1980, nr 2, poz. 33, a także uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 19.05.1989 r., III CZP52/89, OSNCP 1990, nr 4-5 , poz. 60 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 7.04.1994 r., III CZP 41/94, PS 1998, nr 2 , s.100).

Bezspornym w sprawie jest, że w skład majątku wspólnego stron wchodzi działka nr (...) położona w D. i nakłady na nieruchomość położoną w D., oznaczoną w ewidencji gruntów nr działki (...) stanowiącą własność uczestniczki postępowania J. B..

Strony wniosły zgodnie, aby wszystkie składniki majątku wspólnego przyznać na rzecz uczestniczki postępowania J. B..

Z tego względu Sąd orzekł jak w pkt 1 postanowienia, nie orzekając o spłacie z działki położonej w miejscowości D..

Podstawa do rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków wynika z przepisu z art. 45 § 1 k.r. i o.

Między stronami sporna była wartość nakładów poczynionych przez nie na nieruchomość położoną w D., oznaczonej nr działki (...).

Dla określenia wartości tych nakładów Sąd przeprowadził dowod z opinii biegłego, rzeczoznawcy majątkowego M. W. (1). Ostatecznie do rozliczenia Sąd przyjął wartości podane w pisemnej opinii uzupełniającej z dnia 10 sierpnia 2017r.

Podkreślenia wymaga, że Sąd postanowieniem z dnia 24 maja 2017r. dopuścił dowód z uzupełniającej opinii tego biegłego sądowego, któremu zlecił oszacowanie wartości nakładów na nieruchomość położoną w D. przy ul. (...) oznaczonej w ewidencji gruntów nr 8/1, poczynionych przez strony Z. B. i J. B. z ich majątku wspólnego od wiosny 2011r. wg stanu nieruchomości na dzień ustania wspólności majątkowej między stronami, czyli 1 sierpnia 2013r. w dwóch wersjach tj. wg stanowiska uczestniczki postępowania przedstawionego w piśmie jej pełnomocnika i wg stanowiska wnioskodawcy przedstawionego w piśmie jego pełnomocnika.

W ocenie Sądu sporządzona przez biegłego sądowego, rzeczoznawcę opinia jest pełna, wnikliwa i w sposób dokładny obrazuje stan zaawansowania budowy domu oraz uzasadnia wyliczone wartości.

Mając na uwadze zastrzeżenia do tej opinii, zgłoszone przez pełnomocnika uczestniczki postępowania 9 października 2017r., Sąd postanowieniem z dnia 18 października 2017r. dopuścił dowód z uzupełniającej opinii tego biegłego sądowego, zlecając mu wypowiedzenie się, co do zgłoszonych zarzutów.

W opinii uzupełniającej z dnia 30 listopada 2017r. biegły sądowy, rzeczoznawca majątkowy M. W. (1), zdaniem Sądu, obszernie ustosunkowała się do każdego z zarzutów wniesionych przez pełnomocnika uczestniczki postępowania. Wydane w sprawie opinie podtrzymała także w ustnej opinii uzupełniającej w dniu 14 maja 2018r.

W przekonaniu Sądu ten biegły sądowy w sposób dokładny odpowiedział na pytania pełnomocnika uczestniczki postępowania i mimo że przyznał się do błędów pisarskich zawartych w opinii z dnia 10 sierpnia 2017r. a następnie skorygował je i Sąd uznał tę opinię za pełną i miarodajną do przyjęcia wartości w celu rozliczenia stron w przedmiotowym postępowaniu.

Sąd postanowieniami z dnia 14 maja 2018r. oddalił wnioski dowodowe pełnomocnika uczestniczki postępowania w przedmiocie dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego M. W. (1) na okoliczność ustalenia wartości nakładów dokonanych na nieruchomość położoną w D., przy dokładnym obmiarowaniu pomieszczeń i ich powierzchni przy oględzinach w obecności stron, bowiem w przekonaniu Sądu niekoniecznie wpłynęłoby to na wartość nakładów, a niewątpliwie spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy, tym bardziej, że pełnomocnik uczestniczki postępowania wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego w piśmie z dnia 22 lutego 2017r. nie zgłosił wniosku, aby opinia ta była wydana po przeprowadzeniu oględzin.

Również niezasadny i tylko zmierzający do przedłużenia postępowania w sprawie, w ocenie Sądu, był wniosek pełnomocnika uczestniczki postępowania o dopuszczenie dowodu z pisemnej opinii biegłego M. W. (1), w celu wskazania na piśmie obliczeń oraz źródeł, na podstawie których sporządziła opinię uzupełniającą z dnia 10 sierpnia 2017r. Powyższe biegły sądowy mógł wyjaśnić w ustnej opinii uzupełniającej na rozprawie w dniu 14 maja 2018r.

Do rozliczenia stron Sąd przyjął wartość nakładów ustaloną przez biegłego w oparciu o stanowisko uczestniczki postępowania, co do wyszczególnionych przez nią nakładów, które powinny podlegać odliczeniu od wartości wspólnych nakładów poczynionych na jej nieruchomość. Sąd uznał, że odliczenie nakładów wskazanych w piśmie przygotowawczym pełnomocnika uczestniczki postępowania z dnia 22 lutego 2017r. zasługuje na akceptację.

To J. B., jako osoba, która zlecała wykonanie prac po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, w przekonaniu Sądu, najlepiej potrafiła wskazać ich zakres. W tej sytuacji wartość nakładów na nieruchomość położoną w D., oznaczoną w ewidencji gruntów nr działki (...) to kwota 248 025,24 zł (kwota wynikająca z opinii uzupełniającej biegłego sądowego z dnia 10 sierpnia 20117r.) / 2 = 124 012,12 zł – do spłaty na rzecz wnioskodawcy.

Kredyt zaciągnięty przez strony na rozbudowę i nadbudowę domu mieszkalnego na w/w działce i spłacony tylko przez uczestniczkę postępowania wg stanu na dzień 7 lutego 2013r. to 43 740,91 zł / 2 = 21 870,45 zł. Wnioskodawca zgodził o obniżenie spłaty o taką kwotę. Zauważenia wymaga, że pełnomocnik uczestniczki postępowania, mimo zobowiązania Sądu, nie złożył zaświadczenia z Banku (...) SA, które by dokumentowało wysokość spłaty kredytu zaciągniętego przez strony wg stanu na dzień 14.05.2018r. (vide: k.334).

124 012,12 zł – 21 870,45 zł = 102 142,17 zł – taką kwotę Sąd zasądził od uczestniczki postępowania tytułem spłaty na rzecz wnioskodawcy, rozkładając jej zapłatę na dwie raty (art. 211 § 3 k.c.), uznając że ustalone terminy spłat umożliwią uczestniczce postępowania uzyskanie środków na spłatę na realizację zobowiązania – pkt 2 postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na postawie art.520 § 1 k.p.c. - pkt 3 postanowienia.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła uczestniczka zaskarżając je w całości, zarzucając mu:

1.  art. 233 k. p. c. poprzez dokonanie przez Sąd dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w aktach przedmiotowego postępowania materiału dowodowego, polegającej na:

a.  oparciu treści rozstrzygnięcia na niepełnej, niejasnej i nierzetelnej opinii wydanej przez biegłą M. W. (1);

b.  przyjęciu przy ustalaniu zakresu prac wykonanych na nieruchomości uczestniczki, jako nakłady z majątku wspólnego, nakłady czynione przez matkę uczestniczki za jej środki, które nie wchodziły w skład majątku wspólnego stron;

2.  art. 232 k. p. c. poprzez oddalenie wniosków dowodowych złożonych przez uczestniczkę na rozprawie z dnia 14 maja 2018 roku, zmierzających do ustalenia rzeczywistej kwoty do rozliczenia z tytułu spłacanego przez uczestniczkę kredytu hipotecznego, jak również wydania przez biegłą uzupełniającej opinii przy dokonaniu dodatkowych oględzin nieruchomości, jak również jej obmiaru

3.  z ostrożności procesowej - naruszenie art. 45 § 1 k. r. i o. w związku z art. 5 k. c. poprzez nieuwzględnienie przy ustalaniu wysokości nakładów poczynionych przez strony na majątek osobisty uczestniczki wartości pozostałego do spłaty kredytu hipotecznego, zaciągniętego wspólnie przez strony na rozbudowę nieruchomości stanowiącej wyłączną własność uczestniczki;

Biorąc pod uwagę powyższe apelująca wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestniczki nie jest uzasadniona. Zarzut w niej zawarty obrazy zaskarżonym orzeczeniem prawa procesowego – art. 233 kpc jest chybiony.

Strona, która formułuje zarzuty odwołujące się do obrazy tego przepisu winna je precyzyjnie określić, podając odmienny stan faktyczny, który znajduje poparcie w dowodach pominiętych przez Sąd, względnie którym odmówiono wiary lub mocy dowodowej. Samo odwołanie się do dyspozycji przepisu art. 233 kpc bez zachowania powyższych wymogów, nie jest wystarczające. Sytuacja taka zachodzi m.in. wówczas, gdy strona przedstawia swoje wyobrażenie rzeczywistości, które jednak nie ma pokrycia w materiale dowodowym.

Zarzut powyższy warunków tych nie spełnia. Należy zatem uznać, iż stanowi jedynie bezskuteczną polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu. Sąd meriti dokonując ustaleń przestrzegał reguły logicznego rozumowania, uwzględniając jednocześnie wskazania płynące z doświadczenia życiowego. Ustalenia Sądu poparte są dowodami zaoferowanymi przez obie strony. Ocena dowodów nie jest dowolna. Mieści się w granicach swobodnej.

Kluczowym argumentem przemawiającym, według skarżącej za uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu jest oparcie rozstrzygnięcia na wadliwej ocenie opinii biegłej M. W..

Argumentacja ta nie odnosi zamierzonego skutku.

W/w biegła wydała w sprawie szereg opinii pisemnych oraz ustnych. Pierwsza opinia uzupełniająca została sporządzona pisemnie dnia 16.08.2017 (por. k. 246 in.). Określiła w niej wartość nakładów w dwóch wersjach tj. wg wersji wnioskodawcy i uczestniczki.

Jej odpis został doręczony m.in. pełnomocnikowi uczestniczki przez awizo dnia 8 września 2017 roku (por. k. 259).

Skarżąca uchybiła terminowi do zgłoszenia ewentualnych uwag i zarzutów co do opinii, składając pismo procesowe w tym zakresie dopiero dnia 16 października 2017 r.

Pomimo tego Sąd Rejonowy zlecił biegłej wykonanie kolejnej opinii, uzupełniającej celem udzielenia odpowiedzi odnośnie zarzutów pełnomocnika skarżącej.

Opinię kolejną biegła wykonała zgodnie z poleceniem Sądu (por. k. 279 in.).

Do opinii tej znów zostały złożone przez autorkę apelacji kolejne rodzajowo inne zastrzeżenia (por. pismo k.300). Biegła ponownie opracowała opinię ustosunkowując się do zastrzeżeń skarżącej. Opinia ustna była złożona podczas rozprawy w dniu 14.05.2018 r. Podczas posiedzenia był obecny m.in. pełnomocnik substytucyjny uczestniczki. Po raz kolejny zostały powtórzone zastrzeżenia co do opinii.

Analizując przebieg postępowania dowodowego i kontekst wydawania przez biegłą kolejnych opinii uzupełniających nie sposób nie dostrzegać, że ponowienie na ostatniej rozprawie dowodu z opinii tej samej biegłej nastąpiło w warunkach prowadzących do zwłoki postępowania.

Obowiązek koncentracji postępowania dowodowego jest powinnością Sądu.

Rzeczą jednak strony, zwłaszcza reprezentowanej przez pełnomocnika profesjonalistę, było przestrzeganie rygorów postępowania dowodowego. Wymagane było, ażeby pełnomocnik skarżącej już w odpowiedzi na pierwszą opinię pisemną złożył wszelkie zastrzeżenia i uwagi.

Nie sposób nie odnieść wrażenia, że te zastrzeżenia były „dawkowane”, co wywołało lawinę kolejnych opinii uzupełniających. Takie postępowanie nie może znaleźć akceptacji w ramach art. 217 § 2 i § 3 kpc.

Na marginesie podnieść należy, że opinia druga (por. k. 246 in) przedstawiała wartość nakładów wariantowo.

Sąd Rejonowy ustalając wartość tego składnika poprzestał na wariancie korzystniejszym dla uczestniczki tj. wariancie przez nią zaproponowanym.

W tej sytuacji wydaje się być niezrozumiały zarzut, który w istocie tę wersję kwestionuje. Nie zostało poza tym należycie wykazane, że wykonanie dodatkowego obmierzenia pomieszczeń w przedmiotowym budynku wpływać będzie na ostateczny wynik obliczeń w zakresie wysokości nakładów.

Z prawidłowych ustaleń Sądu, zresztą nie kwestionowanych, wynika, że finansowanie inwestycji dokonywało się w głównej mierze z kredytu bankowego, ale także w ograniczonym zakresie z pomocy finansowej udzielonej przez ojca wnioskodawcy i matkę uczestniczki.

Pomoc ta nie było adresowana do majątku osobistego wnioskodawcy i uczestniczki. W czasie trwania budowy pożycie małżonków było prawidłowe. Nie było rozkładu. Budynek, wzniesiony na nieruchomości uczestniczki, miał służyć jako centrum życiowe obu małżonków. Nie istniały zatem żadne argumenty, ażeby potraktować wsparcie finansowe w inny sposób, niż darowizny dla obu stron, do ich majątku wspólnego.

Konstrukcja przepisu art. 31 § 1 i § 2 krio pozwala na stwierdzenie, że istnieją domniemania faktyczne, iż przedmioty i rzeczy pozyskane w czasie trwania małżeństwa należą do majątku wspólnego. Wyliczenie przewidziane w § 2 tegoż przepisu jest tego znamiennym dowodem.

Wyliczenie podane w art. 33 krio, a dotyczące majątku osobistego małżonków jest enumeratywne. Uczestniczka nie przedstawiła żadnego dowodu, że to był jej majątek osobisty (por. art. 6 kc, i art. 232 kpc)

Z tego też powodu brak było podstaw do zweryfikowania ustalonej przez Sąd I instancji wartości nakładów.

Zarzut obrazy zaskarżonym postanowieniem przepisu art. 232 kpc jest całkowicie niezrozumiały.

Przez okres trwającego postępowania przed Sądem Rejonowym uczestniczka reprezentowana przez pełnomocnika profesjonalistę miała wystarczająco dużo czasu, ażeby samemu wystąpić do banku o udzielenie informacji o sumie wpłat dokonanych przez nią na poczet zadłużenia po ustaniu wspólności majątkowej. Nie są Sądowi znane żadne przeszkody natury faktycznej i prawnej, które by to uniemożliwiały. Brak więc było podstaw, ażeby czynił to sąd orzekający.

Także niezrozumiały jest zarzut oparty na treści art. 45 § 1 krio. Od dawna w judykaturze przyjmuje się, że rozliczeniu podlegają jedynie kredyty i pożyczki spłacone. Sąd „nie dzieli” długu pozostającego do spłacenia. Nie mniej należy podkreślić, że dłużnikami osobistymi wobec banku pozostają nadal obie strony. Kwestia rozliczeń stron z bankiem i pomiędzy nimi jest sprawą odrębną, nie objętą kognicją sądu w niniejszej sprawie.

Kwestia zabezpieczenia długu hipoteką jest indyferentna. Nieruchomość, na której jest posadowiony budynek będący przedmiotem inwestycji jest własnością wyłącznie uczestniczki. Nieruchomość ta nie była, bo być nie mogła przedmiotem podziału w niniejszej sprawie.

Zarzut, że Sąd Rejonowy nie miarkował zasądzonej spłaty jest również bezzasadny.

Pomijając fakt, że stosunkowo późno został zgłoszony stwierdzić należy, że nie nastąpiło nadużycie prawa zaskarżonym postanowieniem.

Wysokość nakładów została – co sygnalizowano wcześniej - obliczona według wersji korzystniejszej, a wskazanej przez uczestniczkę. Spłata ta jest więc istotnie niższa niż w przypadku, jaka by obowiązywała w wersji wnioskodawcy.

Uczestniczka otrzymała również bez spłat działkę położoną we wsi D.. Jej wartość, nie kwestionowana przez nią, to kwota 5.000 zł. Realna więc korzyść po stronie skarżącej to 2.500 zł.

Na marginesie stwierdzić trzeba, że autorka apelacji nie wskazała, w czym tkwi obraza art. 5 kc. Ogólne odwołanie się do dyspozycji w/w przepisu jest niewystarczające.

Ubocznie podnieść należy, że sformułowany w apelacji wniosek o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi rejonowemu jest jurydycznie wadliwy.

Aktualne brzmienie art. 386 § 4 kpc jest jednoznaczne i nie może budzić żadnych wątpliwości. Uchylenie wyroku (postanowienia) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji jest możliwe tylko wówczas, gdy istota sprawy nie została rozpoznana, względnie gdy jest potrzeba przeprowadzenia postępowania w całości.

Jest oczywiste, że żadna z tych przesłanek nie została spełniona.

Z tych zatem przyczyn i na podstawie art. 385 kpc należało wniesioną apelację jako nieuzasadnioną oddalić.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Dariusz Mizera