Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2018 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marta Ładzińska

Protokolant: Katarzyna Przybylska

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2018 r. w Jeleniej Górze

sprawy z odwołania R. W.

przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania
o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W.

na skutek odwołania od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W. z dnia 22 listopada 2017 r. znak ZP. (...). (...)

w przedmiocie ustalenia istnienia niepełnosprawności

I. zmienia zaskarżone orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W. z dnia 22 listopada 2017 r. znak ZP. (...). (...), w ten sposób, że zalicza wnioskodawcę osób niepełnosprawnych i ustala:

- niepełnosprawność ma charakter okresowy od urodzenia do 12 kwietnia 2021 r.,

- niepełnosprawność istnieje od urodzenia, symbol niepełnosprawności 05-R, 07-S,

- wnioskodawca wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie danej osoby według wskazań medycznych

- wnioskodawca wymaga korzystania z środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,

- wnioskodawca nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,

- wnioskodawca wymaga stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji,

II. kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca małoletni R. W. reprezentowany przez przedstawicielkę ustawowa - matkę A. S. złożył odwołanie od decyzji Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) we W. z dnia 22.09.2017 r.nr ZP. (...). (...), którym to orzeczeniem odmówiono zaliczenia małoletniego do osób niepełnosprawnych.

W uzasadnieniu odwołania przedstawicielka ustawowa małoletniego wskazała, że małoletni choruje na astmę oskrzelową, dychawicę oskrzelową, a nadto od urodzenia nie posiada paliczków w lewej ręce. Dziecko jest pod stałą opieka pulmonologa, alergologa i logopedy. Ze względu na ograniczona sprawność lewej ręki nie jest w stanie samo się ubrać w toalecie, z tego względu odmówiono przyjęcia dziecka do przedszkola.

W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana wniosła o jego oddalenie i zarzuciła, że brak jest podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, albowiem wnioskodawca prawidłowo nie został zaliczony do osób niepełnosprawnych.

W zaskarżonym orzeczeniu strona pozwana ustaliła, że brak jest podstaw do zaliczenia małoletniego R. W. do osób niepełnosprawnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni R. W. urodził się dnia (...)

( dowód : bezsporne) .

R. W. cierpi wadę wrodzoną lewej dłoni oraz astmę oskrzelową. Wada wrodzona lewej dłoni polega na braku paliczków dystalnych palców II-IV.

Małoletni jest osobą niepełnosprawną z symbolem niepełnosprawności 05-R, 07-S. Niepełnosprawność datuje się od urodzenia i ma charakter okresowy do 12.04.2021 r. Małoletni wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie – wg wskazań medycznych. Małoletni wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji. Małoletni nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Małoletni wymaga stałego współdziałania opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji. Małoletni poddawany jest bowiem intensywnym zabiegom rehabilitacyjnym z racji wady dłoni, co ze względu na wiek dziecka uzasadnia stały współudział opiekuna w procesie rehabilitacji.

Ponadto częste są zaostrzenia astmy u małoletniego – w 2017 r. chłopiec wymagał z tego powodu hospitalizacji.

( dowód : wspólna opinia biegłych alergologa – laryngologa, pediatry i chirurga z dnia 28.06.2018 r., k. 20-23, dokumentacja medyczna zawarta w aktach (...))

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zawartych w aktach (...) oraz na opinii biegłych: alergologa – laryngologa, pediatry i chirurga . Sąd dał im wiarę, nie budziły one wątpliwości Sądu, a nadto żadna ze stron ich nie kwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie przedstawicielki ustawowej małoletniego wnioskodawcy stan zdrowia małoletniego kwalifikował go do zaliczenia do osób niepełnosprawnych.

Wnioskodawca opierał swoje żądanie dotyczące zaliczenia do osób niepełnosprawnych na przepisach Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U.11.127.721) oraz Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do szesnastego roku życia (Dz. U. Nr 17, poz. 162 z późn. zm.)

W myśl przepisu art. 4a ust. 1 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych osoby, które nie ukończyły 16 roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.

Stosownie natomiast do treści art. 6b Ustawy powiatowe zespoły orzekają na wniosek osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego albo, za ich zgodą, na wniosek ośrodka pomocy społecznej. W orzeczeniu powiatowego zespołu, poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, powinny być zawarte wskazania dotyczące w szczególności:

1) odpowiedniego zatrudnienia uwzględniającego psychofizyczne możliwości danej osoby;

2) szkolenia, w tym specjalistycznego;

3) zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej;

4) uczestnictwa w terapii zajęciowej;

5) konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby;

6) korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki;

7) konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji;

8) konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji;

9) spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.)

Z kolei szczegółowe zasady wydawania orzeczeń o niepełnosprawności, standardy w zakresie kwalifikowania oraz postępowania dotyczącego orzekania o niepełnosprawności reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15.07.2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.

Zgodnie z § 3 ust. 1 powyższego rozporządzenia, przy orzekaniu o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, zwanej dalej "dzieckiem", bierze się pod uwagę:

1)  zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się dziecko, oraz inne posiadane dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie niepełnosprawności;

2)  ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego, zawierającą opis przebiegu choroby zasadniczej oraz wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji, opis badania przedmiotowego, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących oraz rokowania odnośnie do przebiegu choroby, a także ograniczenia w funkcjonowaniu występujące w życiu codziennym w porównaniu do dzieci z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną właściwą dla wieku dziecka;

3)  możliwość poprawy zaburzonej funkcji organizmu poprzez zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki techniczne, środki pomocnicze lub inne działania.

Natomiast przy ocenie:

1)  konieczności korzystania przez dziecko z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji - bierze się pod uwagę, czy występuje ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności stosownie do wieku, płci i środowiska, które uniemożliwią osiągnięcie niezależności fizycznej;

2)  konieczności korzystania przez dziecko z prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju - bierze się pod uwagę rodzaj niepełnosprawności, w szczególności, czy dziecko porusza się na wózku inwalidzkim, jest leżące, ma znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów i innych czynności fizjologicznych;

3)  obniżonej sprawności ruchowej dziecka, o której mowa w art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy, bierze się pod uwagę, czy niepełnosprawność powoduje ograniczenia w samodzielnym poruszaniu się i przemieszczaniu. (§ 5 ust.3).

Kryteria oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia określa także Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 01.02.2002r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz. U. 2002, Nr 17, poz. 162).

Zgodnie z § 2.1 Rozporządzenia do stanów chorobowych, które uzasadniają konieczność stałej opieki lub pomocy dziecku, należą:

1) wady wrodzone i schorzenia o różnej etiologii prowadzące do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu, upośledzające w znacznym stopniu zdolność chwytną rąk lub utrudniające samodzielne poruszanie się,

2) wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia w domu i okresowo leczenia szpitalnego,

3) upośledzenie umysłowe, począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym,

4) psychozy i zespoły psychotyczne,

5) całościowe zaburzenia rozwojowe powodujące znaczne zaburzenia interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz nasilone stereotypie zachowań, zainteresowań i aktywności,

6) padaczka z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi,

7) nowotwory złośliwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat od zakończenia leczenia,

8) wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące znaczne ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według S. po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi, lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni,

9) głuchoniemota, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego.

Ocena stanu zdrowia małoletniego wnioskodawczyni wymagała wiadomości specjalnych, dlatego też Sąd zasięgnął opinii biegłych: pediatry, laryngologa – alergologa i chirurga. Żadna ze stron nie składała zastrzeżeń do opinii, co pozwala na przyjęcie, że strony zgadzały się z wnioskami opinii.

Na podstawie wydanej opinii Sąd ustalił, że R. W. cierpi wadę wrodzoną lewej dłoni oraz astmę oskrzelową. Wada wrodzona lewej dłoni polega na braku paliczków dystalnych palców II-IV.

Małoletni jest osobą niepełnosprawną z symbolem niepełnosprawności 05-R, 07-S. Niepełnosprawność datuje się od urodzenia i ma charakter okresowy do 12.04.2021 r. Małoletni wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie – wg wskazań medycznych. Małoletni wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji. Małoletni nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Ze względu na wiek i charakter zmian małoletnia wymaga stałego współdziałania opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji – małoletni poddawany jest bowiem intensywnym zabiegom rehabilitacyjnym z racji wady dłoni, co ze względu na wiek dziecka uzasadnia stały współudział opiekuna w procesie rehabilitacji.

Ponadto częste są zaostrzenia astmy u małoletniego – w 2017 r. chłopiec wymagał z tego powodu hospitalizacji.

Sąd dał wiarę opinii biegłych w całości.

Opinia biegłego podlega - jak inne dowody - ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny, to jest zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Nie podlega ona zatem weryfikacji w takich kryteriach, jak dowód na stwierdzenie faktów. Jednocześnie, przy ocenie biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (tak: wyrok SN z 1987.10.13, II URN 228/87, (...)). Z istoty i celu dowodu z opinii biegłego wynika przy tym, że jeśli rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłych jest konieczny. W takim wypadku Sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeżeli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym. W niniejszej sprawie Sąd nie dopatrzył się przesłanek podważających prawidłowość wydanych opinii. Powtórzyć wypada, że żadna ze stron nie złożyła merytorycznych zastrzeżeń do wydanej opinii.

Z tych względów Sąd uwzględnił odwołanie, uznając, że żądanie zmiany orzeczenia jest uzasadnione.

Wyrok wydano na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zgodnie z którym w przypadku uwzględnienia odwołania sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego lub zaskarżone orzeczenie wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i orzeka co do istoty sprawy.

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych zawarte w punkcie II wyroku znajduje oparcie w przepisie art. 108 k.p.c. oraz art. 113 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 98 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594). W toku postępowania wnioskodawca był zwolniony od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, a wydatki w toku postepowania ponosił Skarb Państwa. Z dyspozycji art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynika, iż nie istnieją podstawy do obciążenia kosztami strony, zwolnionej od kosztów postępowania, która proces przegrała.

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.