Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca: SSO Anna Zawadka (spr.)

Sędziowie: SO Agnieszka Wojciechowska-Langda

SR del. Justyna Dołhy

protokolant: sekr. sądowy Anna Nierubiec

przy udziale prokuratora Anety Ostromeckiej

po rozpoznaniu dnia 29 października 2018 r.

sprawy A. S., ojciec S., matka Ż., ur. (...) w P. (Gruzja)

oskarżonego o popełnienie przestępstw z art. 229 § 3 k.k., art. 178a § 1 i 4 k.k., art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie

z dnia 8 września 2017 r. sygn. akt VIII K 290/16

I.  wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

1.  uchyla rozstrzygnięcia z pkt IV o karze łącznej pozbawienia wolności oraz z pkt VII o zaliczeniu na poczet kary łącznej okresu rzeczywistego pozbawienia wolności;

2.  uniewinnia oskarżonego A. S. od popełnienia czynu z pkt I kwalifikowanego z art. 229 § 3 k.k., wydatkami postępowania w sprawie w tej części obciąża Skarb Państwa;

3.  w ramach czynu przypisanego oskarżonemu w pkt III wyroku przyjmuje, że A. S. posiadał środki odurzające w postaci heroiny o wadze 0,22 grama netto;

II.  w pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. jednostkowe kary pozbawienia wolności łączy i wymierza oskarżonemu A. S. karę łączną 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt III kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 5 grudnia 2015r. godz. 11:30 do dnia 6 grudnia 2015r. godz. 17:45;

V.  zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Anna Zawadka SSR del. Justyna Dołhy

Sygn. akt 1593/17

UZASADNIENIE

A. S. został oskarżony o to, że:

1.  w dniu 5 grudnia 2015 r. w przy ul. (...) róg (...) w W. obiecał udzielić korzyść majątkową w wysokości 300 złotych funkcjonariuszom Policji K. B. i P. F. pełniących funkcję publiczną celem skłonienia wyżej wymienionych funkcjonariuszy do naruszenia przepisów prawa,

tj. o czyn z art. 229 § 3 k.k.

2.  w dniu 5 grudnia 2015 roku przy ul. (...) róg (...)w W. będąc pod wpływem środków odurzających, gdzie badanie moczu wykazało dodatni wynik alkaloidy opium kierował pojazdem mechanicznym, tj. samochodem marki D. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym po drodze publicznej tj. w W. przy ul. (...),

tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.

3.  w dniu 5 grudnia 2015 roku przy ul. (...) róg (...) w W. wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii posiadał przy sobie środki odurzające w postaci heroiny o wadze 0,54 grama brutto

tj. o czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii

Wyrokiem z dnia 8 września 2017r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie w sprawie VIII K 290/16

I.  oskarżonego A. S. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie 1, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 229 § 3 k.k. i za to na podstawie art. 229 §3 k.k. skazał go oraz wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego A. S. w ramach czynu zarzucanego mu w punkcie 2 uznał za winnego tego, że w dniu 5 grudnia 2015 roku przy ul. (...) róg (...) w W. będąc pod wpływem środków odurzających, gdzie badanie moczu wykazało dodatni wynik alkaloidy opium, prowadził pojazd mechaniczny samochód marki D. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym po drodze publicznej, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie w sprawie o sygn. akt VIII K 89/14 za prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 178a §1 k.k. w zw. z art. 178a § 4 k.k. i za to skazał go, a na podstawie art. 178a § 4 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego A. S. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie 3, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii skazał go oraz wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeczone w punkcie I, II i III wyroku kary pozbawienia wolności połączył i wymierzył oskarżonemu A. S. karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 42 § 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. S. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio;

VI.  na podstawie art. 43a §2 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. S. obowiązek zapłaty świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 10.000 (dziesięciu tysięcy) złotych;

VII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego w pkt IV wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, od godziny 11.30 w dniu 5 grudnia 2015 roku do godziny 17.45 w dniu 6 grudnia 2015 roku, tj. 2 (dwa) dni, przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

VIII.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwolnił oskarżonego A. S. od zapłaty kosztów sądowych ustalając, że wydatki ponosi Skarb Państwa.

Apelację od wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżył wyrok w części dotyczącej winy w zakresie czynu opisanego w pkt I i III tegoż wyroku, a w konsekwencji w części orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 427 § 1 kpk wyrokowi temu zarzucił:

I.  mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia obrazę przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 229 § 3 kk poprzez nieprawidłową, sprzeczną z zasadami logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego ocenę zgromadzonego materiału dowodowego w zakresie czynu przypisanego w pkt I zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, iż oskarżony A. S. złożył konkretną propozycję wręczenia korzyści majątkowej interweniującym funkcjonariuszom policji w sytuacji, gdy jest oczywistym – na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego- że z uwagi na nieposiadanie karty bankomatowej (czego miał pełną świadomość) takiej propozycji złożyć nie mógł , a tym samym błędne uznanie, iż zeznania świadków K. B. i P. F. są wiarygodne a uznanie, iż wyjaśnienia złożone w tym zakresie przez oskarżonego pozbawione są waloru wiarygodności co doprowadziło do nieprawidłowego uznania, iż A. S. dokonał czynu opisanego w art. 229 § 3 kk;

II.  obrazę przepisu art. 62 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez uznanie, iż posiadanie przy sobie 0,22 grama netto środka odurzającego w postaci heroiny nie stanowi wypadku mniejszej wagi określonego w art. 62 ust 3 tejże ustawy,

III.  rażącą niewspółmierność orzeczonej kary za czyny opisane w pkt II i III zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego A. S. od popełnienia czynu opisanego w pkt I zaskarżonego wyroku , uznanie, iż oskarżony zachowaniem swoim w zakresie czynu opisanego w pkt III zaskarżonego orzeczenia wyczerpał dyspozycję przepisu art. 62 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i wymierzenie stosownej kary a w konsekwencji o warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy okazała się zasadna jedynie częściowo i w tej właśnie części doprowadziła do zmiany orzeczenia. Choć nie wszystkie z uchybień wskazywanych przez obrońcę istotnie wystąpiły, niezależnie od podniesionych w apelacji zarzutów, zgodnie z art. 440 k.p.k., wobec rażącej niesprawiedliwości orzeczenia w zakresie czynu z pkt I i wobec braku środka odwoławczego na niekorzyść oskarżonego – należało uniewinnić A. S. od popełnienia zarzucanego mu w pkt I czynu.

Na wstępie rozważań należy przypomnieć, że zgodnie z art. 434 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy może orzec „na niekorzyść” oskarżonego tylko wtedy, gdy na jego niekorzyść wniesiono środek odwoławczy. W bogatym dorobku doktryny i judykatury wskazywano przy tym, iż zakaz reformationis in peius określony powyższym przepisem nie oznacza jedynie zakazu wymierzenia surowszej kary, zastosowania surowszej kwalifikacji prawnej czynu czy też wprowadzenia do orzeczenia rozstrzygnięć pominiętych przez sąd a quo, lecz także zakaz czynienia jakichkolwiek nowych ustaleń, gdyby tylko mogły one w konsekwencji dorowadzić do pogorszenia sytuacji procesowej oskarżonego.

Wskazywano, że zakaz ów nakłada na sąd odwoławczy obowiązek powstrzymywania się od dokonywania posunięć - w tym również w sferze ustaleń faktycznych - powodujących, a nawet mogących powodować negatywne skutki w sytuacji prawnej oskarżonego. Za naruszenie zaś wspomnianego zakazu uznawano także pojawienie się w uzasadnieniu sądu odwoławczego nowych, niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń, choćby jednocześnie sąd nie zmieniał w żaden sposób części dyspozytywnej wyroku poddanego kontroli instancyjnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2017r., sygn. II KK 10/17).

Sąd Najwyższy wprost stwierdził, że naruszenie zakazu reformationis in peius następuje wówczas, gdy do niekorzystnych zmian doszło nie tylko w części rozstrzygającej orzeczenia, ale także, gdy zmiany takie zostały wprowadzone do części motywacyjnej. (…) W wyniku rozpoznania środka odwoławczego wniesionego jedynie na korzyść oskarżonego nie jest więc możliwe dokonanie przez sąd ad quem zmiany ustaleń faktycznych, a w konsekwencji zmiany opisu czynu w sposób wykazujący wypełnienie przez oskarżonego ustawowych znamion określonego typu czynu zabronionego (patrz: wyrok z dnia 3 grudnia 2015 r. , sygn. II KK 283/15).

Odnośnie pierwszego z czynów przypisanych oskarżonemu, a kwalifikowanego z art. 229 § 1 k.k., Sąd Rejonowy nie wskazał normy prawnej nakazującej osobie pełniącej funkcję publiczną określone zachowanie, ani też nie ustalił z naruszeniem jakiej konkretnej normy, czy oczekiwaniem naruszenia, wiązała się obietnica udzielenia korzyści majątkowej.

Z opisu czynu zawartego w pkt I aktu oskarżenia zaakceptowanego przez Sąd Rejonowy wynika w sposób jednoznaczny, że został on zredagowany przez Prokuratora w sposób całkowicie wadliwy, bowiem w jego treści nie wskazano właśnie żadnej konkretnej normy prawnej nakazującej osobie pełniącej funkcję publiczną określone zachowanie, ani nie wskazano ustalenia, że udzielenie obietnicy korzyści majątkowej wiązało się z naruszeniem tej konkretnej normy, czyli w istocie nie określono w sposób właściwy wszystkich znamion czynu zawartych w art. 229 § 1 k.k.

Wprawdzie na str.11 uzasadnienia Sąd Rejonowy sprecyzował, że funkcjonariusze policji odstępując od podjęcia czynności wobec oskarżonego naruszyliby przepisy prawa m.in. art. 1 ust 1 i art. 14 ust 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. Rzecz jednak w tym, że w dyspozycji wyroku takich znamion ustawowych tego czynu zabrakło i Sąd Rejonowy nie wskazał naruszenia jakich przepisów prawa oczekiwał oskarżony składając obietnicę udzielenia korzyści majątkowej. W razie pewnego braku precyzji czy ogólnikowości zwrotów użytych w opisie czynu zawartego w dyspozycji wyroku, szczególnego znaczenia nabiera jego część motywacyjna, będąca swoistym „dopełnieniem”. Nie zastępując w żadnej mierze tego, co znalazło wyraz w dyspozycji i nie konwalidując ewentualnych jej braków, uzasadnienie doprecyzowuje czy raczej – szczegółowo obrazuje stanowisko sądu orzekającego.

Przypisanie odpowiedzialności karnej za przestępstwo określone w art. 229 § 3 k.k. wymaga wskazania konkretnej normy prawnej nakazującej osobie pełniącej funkcję publiczną określone zachowanie a także ustalenia, że obietnica udzielenia korzyści majątkowej wiązała się z naruszeniem tej konkretnej normy i na czym to naruszenie miało polegać. Samo wskazanie w pisemnym uzasadnieniu naruszenia ogólnych norm (art. 1 ust 1 i art. 14 ust 1) z ustawy o Policji określających w sposób bardzo ogólny obowiązki Policji jako organu państwowego powołanego do ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo- śledcze i administracyjno- porządkowe w celu rozpoznania, zapobiegania oraz wykrywania przestępstw i wykroczeń, to na gruncie odpowiedzialności karnej zdecydowanie za mało. Tak więc to właśnie w pisemnych motywach wyroku sąd meriti powinien prezentować ustalone przez siebie fakty, także w zakresie „naruszenia konkretnej normy” oraz ich ocenę prawną i to właśnie analiza tego dokumentu w zestawieniu z opisem czynu przypisanego A. S. doprowadzić musiała do jego uniewinnienia od popełnienia czynu z pkt I. Brak wskazania konkretnych naruszeń czy oczekiwań ze strony udzielającego obietnicy korzyści majątkowej, nie może prowadzić do skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 229 § 3 k.k. Nie jest możliwe przypisanie sprawcy tego przestępstwa bez wskazania normy prawnej nakazującej osobie pełniącej funkcje publiczną określone postąpienie i na czym ono miałoby polegać, a także ustalenia, że obietnica udzielenia korzyści majątkowej wiązała się z naruszeniem tej normy.

Powyższe stanowisko Sądu Okręgowy znajduje pełne opacie w orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego jak również Sądu Apelacyjnego (por. wyrok SN z dnia 16 grudnia 2011r. V KK 140/11 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2014r. II AKa 145/14).

Z uwagi na kierunek zaskarżenia wyroku w omawianej części nie jest obecnie możliwe uzupełnienie na niekorzyść oskarżonego opisu czynu zawartego w pkt I a/o. Z tego też względu sąd odwoławczy uznał, mając na uwadze treść art. 443 k.p.k., że w tym zakresie należy wydać w postępowaniu odwoławczym wyrok o charakterze reformatoryjnym. Skoro zaś opis czynu przypisanego oskarżonemu w pkt I zaskarżonego wyroku nie zawiera wszystkich znamion czynu określonego w art. 229 § 3 k.k. o których pisze Sąd Rejonowy na str. 11 swojego uzasadnienia, to Sąd Okręgowy uniewinnił oskarżonego od popełnienia przedmiotowego czynu, kosztami postępowania obciążając w tym zakresie Skarb Państwa.

Przechodząc do zarzutu apelacyjnego dotyczącego czynu z pkt III wskazać należy, iż zarzut obrazy przepisu art. 62 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, uznać należy za niezasadny.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na brak spójności pomiędzy ustaleniami faktycznymi części dyspozytywnej wyroku oraz części motywacyjnej w zakresie ilości środka odurzającego posiadanego przez oskarżonego. Z opisu czynu zawartego w pkt III aktu oskarżenia zaakceptowanego przez Sąd Rejonowy wynika w sposób jednoznaczny, że został on zredagowany przez Prokuratora w sposób nieprawidłowy, bowiem oskarżonemu zarzucono posiadanie środka odurzającego w postaci heroiny o wadze 0,54 grama brutto. Sąd Rejonowy nie dokonał zmiany opisu czynu, ale w pisemnym uzasadnieniu (str. 14) ustalił, że oskarżony posiadał przy sobie 0,22 grama heroiny. Przy czym powyższe ustalenie znajduje oparcie w treści opinii wydanej na podstawie ekspertyzy kryminalistycznej z zakresu badań chemicznych (k.52-54), z której wynika, że masa netto substancji przed badaniem wynosiła 0,22 grama. Nie budzi wątpliwości, że oskarżonemu należy przypisać posiadanie środka odurzającego o wadze netto, gdyż nie może na niekorzyść oskarżonego przemawiać waga opakowania posiadanej przy sobie heroiny. Ze wskazanej opinii wynika także, że porcja handlowa heroiny stanowi od 100 do 500 mg, w związku z czym dowodowa ilość (0,22 g) stanowi od około 1 do 2 porcji handlowych.

Sąd Okręgowy uznał, że pomimo tak ustalonej ilości, skorygowanej na korzyść oskarżonego, czynu tego nie można jednak zakwalifikować jako wypadku mniejszej wagi przewidzianego w art. 62 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, iż środek odurzający jaki posiadał przy sobie oskarżony spełnia kryterium przynależności grupowej do związków wymienionych w załączniku do przedmiotowej ustawy. Natomiast odnośnie kryterium ilościowego stwierdzić należy, że posiadana ilość wystarczyła oskarżonemu na co najmniej jednokrotne zażycie.

W ocenie Sądu Okręgowego nie sposób jednak podzielić argumentu podniesionego przez obrońcę oskarżonego, iż Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy prawa materialnego, dokonując zakwalifikowania zarzucanego mu czynu jako występku z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (dalej u.p.n.), podczas gdy w ocenie skarżącego czyn ten powinien być zakwalifikowany z art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Wskazać należy, iż przy ocenie, czy posiadanie narkotyku można uznać za wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 u.p.n. należy brać pod uwagę nie tylko samą ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ale także rodzaj narkotyku oraz okoliczności podmiotowe czynu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 1 sierpnia 2013r., sygn. II Aka 226/ 13).

W ocenie Sądu Okręgowego nie ma zatem racji skarżący twierdząc, że z uwagi na posiadanie środka odurzającego w ilości nieznacznej, - jak twierdzi - przeznaczonej na własny użytek czyn ten winien zostać zakwalifikowany jako wypadek mniejszej wagi posiadania narkotyku, tj. występek z art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. Zgodnie z uwagą poczynią wyżej przy ocenie, czy posiadanie narkotyku można uznać za wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 cytowanej ustawy należy bowiem brać pod uwagę nie tylko ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ale także rodzaj narkotyku i okoliczności jego posiadania. Przenosząc te swego rodzaju kryteria na grunt rozpoznawanego przypadku to zdecydowanie stwierdzić trzeba, iż żadna z przywołanych okoliczności nie uzasadnia przyjęcia w sprawie wypadku mniejszej wagi. Ani bowiem ilość - 0,22 grama, a przecież z reguły dawka konsumencka to 0,1 grama, ani także rodzaj narkotyku jaki posiadał w dniu inkryminowanego zdarzenia podsądny, a była to heroina, od której stopień uzależnienia psychicznego jest znaczny, ani także okoliczności zdarzenia, czyli prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego w ciągu dnia po ruchliwych ulicach stolicy, a także wcześniejsze skazanie, wcale i wbrew żądaniu skarżącego nie uzasadnia konieczności przyjęcia, iż czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi. Wręcz przeciwnie całokształt tych okoliczności związanych z tym czynem uprawniał Sąd I instancji do przyjęcia, że czyn ten stanowił przestępstwo posiadania narkotyku typu podstawowego - z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się więc naruszenia prawa materialnego, dokonując zakwalifikowania zarzucanego mu czynu jako występku z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Sąd Okręgowy ustalił jedynie, iż oskarżony posiadał przy sobie 0,22 grama netto środka odurzającego w postaci heroiny, ale nie znalazł podstaw do zmiany wyroku w pozostałej zaskarżonej części.

Sąd Okręgowy uznał, że kara 3 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się oskarżony. Wymierzając karę sąd rejonowy wziął pod uwagę również okoliczności towarzyszące popełnieniu czynu zabronionego oraz wcześniejszą karalność oskarżonego za przestępstwo innego rodzaju, ale związane z zażywaniem środka odurzającego. Wskazać należy, iż rodzaj narkotyku jaki posiadał w dniu inkryminowanego zdarzenia podsądny, a była to heroina, od której stopień uzależnienia psychicznego jest znaczny przemawia na niekorzyść oskarżonego. Nie sposób doszukać się w zachowaniu oskarżonego pozytywnej prognozy na przyszłość.

Przechodząc do kar jednostkowych wymierzonych oskarżonemu za czyny z pkt II i III Sąd Odwoławczy stwierdza, że nie mogą być one ocenione jako kary rażąco niewspółmierne. O rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. można mówić tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary, można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, która byłaby prawidłowa w świetle dyrektyw art. 53 k.k. (tak SN w wyroku z dnia 13 kwietnia 2000 r., WA 5/00 - LEX). Kara rażąco niewspółmierna to kara, która w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Pojęcie "rażącej niewspółmierności" zostało sprecyzowane w praktyce jako różnica "wyraźna", "bijąca w oczy" czy "oślepiająca". Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w sprawie. Wymierzając oskarżonemu karę Sąd I instancji miał na względzie ustawowe dyrektywy wymiaru kary. Uwzględnił okoliczności przemawiające na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego oraz prawidłowo ocenił społeczną szkodliwość przypisanych mu w pkt II i III czynów. Sąd Rejonowy zwrócił również uwagę na fakt dotychczasowej karalności oskarżonego i wysokie stężenie morfiny we krwi oskarżonego, co w znacznym stopniu upośledza zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Bilansując okoliczności obciążające i łagodzące Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w pkt II. Nie ulega wątpliwości, iż orzeczona oskarżonemu kara poprzedzona została ze strony Sądu Rejonowego właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej intensywność. Przekonuje o tym argumentacja przytoczona - na ten temat - w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, którą należało, jako słuszną, podzielić. Zaaprobować należało stanowisko Sądu Rejonowego, iż w okolicznościach niniejszej sprawy kara ta powinna spełnić swoje cele prewencyjne, zwłaszcza z uwagi na ponowne popełnienie czynu tego samego rodzaju (k.137). Trafnie uznał Sąd Rejonowy, iż tym razem próba resocjalizacji oskarżonego nie może odbyć się w warunkach wolnościowych. Wymierzone zatem kary we wskazanym rozmiarze za czyny z pkt II i III są karami sprawiedliwymi, mieszczą się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, nie przekraczają stopnia społecznej szkodliwości każdego czynu i są zgodne z ustawowymi zasadami wymiaru kary. Z tych wszystkich powodów orzeczone za czyn II i III kary jednostkowe nie są karami rażąco niewspółmiernie surowymi w rozumieniu art. 438 pkt. 4 k.p.k.

Wysokość kar jednostkowych została dostosowana do stopnia winy i społecznej szkodliwości każdego czynu, a także właściwości i warunków osobistych oskarżonego, który nie wyciągnął żadnych wniosków z poprzedniego skazania za czyn z art. 178a § 1 i 4 k.k. Kara w tym wymiarze będzie wystraczającą dla uzmysłowienia oskarżonemu naganności jego zachowania, a jednocześnie stanowić będzie adekwatną reakcję z punktu widzenia interesu społecznego. Wymierzając karę łączną 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności za czyny przypisane w pkt II i III Sąd Odwoławczy zastosował zasadę asperacji z uwagi na bliski związek czasowy i stosunkowo bliski związek przedmiotowy obu przestępstw, a zatem przyjmując korzystną dla oskarżonego zasadę wymiaru tej kary.

Sąd Okręgowy uznał, iż brak jest podstaw do zastosowania wobec A. S. dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej pozbawienia wolności. Oskarżony jest bowiem osobą wcześniej karaną i pomimo wcześniejszego skazania ponownie popełnił przestępstwo tego samego rodzaju, co pokazuje, że resocjalizacja w warunkach wolnościowych jest wobec niego nieskuteczna. Oskarżony nie wykazuje poprawy swojego dotychczasowego zachowania oraz postawy lekceważącej normy prawne, nie można zatem postawić mu pozytywnej prognozy kryminologicznej. Zatem jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności może w należyty sposób oddziałać na oskarżonego i uświadomić mu nieopłacalność naruszania przepisów prawa.

Biorąc pod uwagę sytuację materialną oskarżonego oraz fakt wymierzenia mu bezwzględnej kary pozbawienia wolności Sąd uznał, że zachodzą przesłanki określone w art. 624 § 1 k.p.k. uzasadniające zwolnienie go od ponoszenia kosztów postępowania i tym samym przejął je na rachunek Skarbu Państwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji wyroku.

SSO Anna Zawadka SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSR (del.) Justyna Dołhy