Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 1172/13

UZASADNIENIE

K. G. został oskarżony o to, że:

1.  w nocy z 23/24 grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. M. (1), oraz D. R. po uprzednim wybiciu szyby w oknie dostał się do wnętrza magazynu ze złomem kolorowym, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 306 kg, wartości 8.874,00 zł działając na szkodę (...)
w P., tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k.

2.  na początku grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. M. (1) z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 50 kg, wartości 1.450,00 zł działając na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

3.  w połowie miesiąca grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. M. (1) z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 50 kg wartości 1.450,00 zł na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo
z art. 278 § 1 k.k.

4.  w miesiącu listopadzie 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. M. (1) z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 60 kg wartości 1.740,00 zł działając na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

5.  w okresie miesiąca wrzesień-paździemik 2010 roku w miejscowości C.
z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 25 kg wartości 725,00 zł działając na szkodę (...)
w P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

M. M. (1) został oskarżony o to, że:

6.  w nocy z 23/24 grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z K. G. oraz D. R. poprzednim wybiciu szyby w oknie dostał się do wnętrza magazynu ze złomem kolorowym, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 306 kg wartości 8.874,00 zł działając na szkodę (...)
w P., tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k.

7.  na początku grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z K. G. z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 50 kg wartości 1.450,00 na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

8.  w połowie miesiąca grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z K. G. z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 50 kg wartości 1.450,00 zł działając na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

9.  w miesiącu listopadzie 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z K. G. z magazynu ze złomem kolorowym zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 60 kg wartości 1.740,00 zł działając na szkodę (...) w P., tj. o przestępstwo
z art. 278 § 1 k.k.

D. R. został oskarżony o to , że:

10. w nocy z 23/24 grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. M. (1) oraz K. G. po uprzednim wybiciu szyby w oknie dostał się do wnętrza magazynu ze złomem kolorowym, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 306 kg, wartości 8.874,00 zł, działając na szkodę (...)
w P., tj. o przestępstwo z art.279 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Myszkowie wyrokiem z dnia 30 lipca 2013 roku, wydanym
w sprawie II K 240/11, orzekł:

1)  oskarżonego K. G. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku, przy czym przyjmuje, że waga zabranej w celu przywłaszczenia miedzi wynosiła 108 kg., a jej wartość 3.132 złote tj. wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie
art.279§ 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  oskarżonego K. G. uznaje za winnego popełnienia czynów opisanych w punktach: 2, 3, 4 części wstępnej wyroku wyczerpujących znamiona przestępstwa z art. 278 § 1 k.k., przy czym przyjmuje, że czynów tych dokonał
w warunkach ciągu przestępstw określonych w art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. związku z art. 91 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

3)  oskarżonego K. G. uznaje za winnego popełnienia czynu, opisanego punkcie 5 części wstępnej wyroku tj. czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i na podstawie art. 278 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4)  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. łączy orzeczone wobec oskarżonego K. G. kary pozbawienia wolności i w ich miejsce wymierza oskarżonemu łączną karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

5)  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zalicza oskarżonemu K. G. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego łącznej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 28 grudnia 2010 roku do dnia 30 grudnia 2010 roku, przy czym przyjmuje, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie odpowiada jednemu dniowi pozbawienia wolności;

6)  oskarżonego M. M. (1) uznaje za winnego tego, że w nocy
z 23/24 grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie
i w porozumieniu z K. G. oraz D. R. zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 108 kg. wartości 3.132 złote na szkodę (...) w P. po uprzednim wybiciu szyby w oknie i przedostaniu się do wnętrza magazynu ze złomem kolorowym przez K. G. tj. popełnienia czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

7)  oskarżonego M. M. (1) uznaje za winnego popełnienia czynów opisanych punktach: 7, 8, 9 części wstępnej wyroku wyczerpujących znamiona przestępstwa z art. 278 § 1 k.k., przy czym przyjmuje, że czynów tych dokonał
w warunkach ciągu przestępstw określonych w art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. związku z art. 91 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

8)  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. łączy orzeczone wobec oskarżonego M. M. (1) kary pozbawienia wolności i w ich miejsce wymierza oskarżonemu łączną karę 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

9)  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. warunkowo zawiesza wobec oskarżonego M. M. (1) kary pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat tytułem próby;

10)  oskarżonego D. R. uznaje za winnego tego, że w nocy z 23/24 grudnia 2010 roku w miejscowości C. woj. (...) działając wspólnie
i w porozumieniu z K. G. oraz M. M. (1) zabrał w celu przywłaszczenia złom w postaci miedzi o wadze 108 kg. wartości 3.132 złote na szkodę (...) w P. po uprzednim wybiciu szyby w oknie i przedostaniu się do wnętrza magazynu ze złomem kolorowym przez K. G., tj. popełnienia czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

11)  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. warunkowo zawiesza wobec oskarżonego D. R. kary pozbawienia wolności na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby;

12)  na podstawie art. 29 ust. 1 Ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo
o adwokaturze
zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. R. kwotę 708,48 złotych (siedemset osiem złotych czterdzieści osiem groszy w tym podatek VAT) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej oskarżonemu D. R. z urzędu;

13)  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 2 ust. 1 pkt. 2 i 3 ustawy
o opłatach w sprawach karnych
zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego D. R. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 253 (dwieście pięćdziesiąt trzy złote) tytułem wydatków poniesionych w sprawie;

14)  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonych K. G.
i M. M. (1) od ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciąża Skarb Państwa.

Postanowieniem z dnia 31 lipca 2013 roku, wydanym w sprawie II K 240/11,
Sąd Rejonowy w Myszkowie sprostował oczywistą omyłkę pisarską w wyroku Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 30 lipca 2013 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II K 240/11 poprzez uzupełnienie w punktach 1, 6 i 10 rozstrzygnięcia o karze: - kwalifikacji prawnej czynów oskarżonych o wskazanie: „i przyjmuje, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 283 k.k.”, - podstawy wymiaru kary o wskazanie „w zw. z art. 283 k.k.” W uzasadnieniu postanowienia Sąd Rejonowy wskazał, że wyrokiem z dnia 30 lipca 2013 roku Sąd uznał oskarżonych K. G., M. M. (1) i D. R. za winnych popełnienia zarzucanych im czynów, między innymi z art. 279 § 1 kk i wymierzył karę poniżej dolnej granicy zagrożenia ustawowego przyjmując, iż kara w minimalnym wymiarze byłaby w okolicznościach sprawy karą zbyt surową. Omyłkowo w treści orzeczenia nie zostało uwidocznione przyjęcie przez Sąd wypadku mniejszej wagi określonego w art. 283 kk. Powyższy błąd stanowi w ocenie Sądu I instancji oczywistą omyłkę pisarską, wobec powyższego orzeczenie Sąd Rejonowy sprostował w sposób wskazany w sentencji postanowienia.

Apelację od wyżej opisanego wyroku wywiódł Prokurator Prokuratury Rejonowej w Myszkowie, zaskarżając wyrok w całości na niekorzyść oskarżonych. Zaskarżonemu orzeczeniu prokurator zarzucił: 1. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 279 § 1 k.k., polegającą na błędnym wymierzeniu na podstawie wyżej wymienionego przepisu kary dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności, a więc poniżej dolnej granicy zagrożenia, wobec oskarżonych K. G., M. M. (1) i D. R., za czyn opisany
w punkcie pierwszym aktu oskarżenia pomimo, iż powołany przepis przewiduje dolną granicę zagrożenia w wymiarze jednego roku; 2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na niezasadnym przyjęciu w postanowieniu o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej z dnia 31 lipca 2013 roku, że czyn zarzucany oskarżonym opisany w punkcie pierwszym aktu oskarżenia, stanowi wypadek mniejszej wagi, podczas gdy prawidłowa analiza okoliczności przedmiotowo-podmiotowych tego czynu prowadzi do przeciwnego wniosku.

W konkluzji prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec wszystkich oskarżonych za zarzucany im czyn z art. 279 § 1 k.k. kary jednego roku pozbawienia wolności, a w pozostałym zakresie utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez prokuratora okazała się zasadna i skutkiem jej wywiedzenia musiała być zmiana zaskarżonego wyroku.

Przed przystąpieniem do analizy zarzutów zawartych w środku odwoławczym przypomnieć należy, iż zgodnie z brzmieniem art. 433 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach środka odwoławczego, a w zakresie szerszym o tyle, o ile ustawa to przewiduje. Mając to na uwadze Sąd Okręgowy stwierdzając na wstępie z urzędu, iż w badanej sprawie nie występują żadne bezwzględne przyczyny odwoławcze, o których mowa w art. 439 § 1 k.p.k., ani też nie zachodzi w niej rażąca niesprawiedliwość orzeczenia, o której mowa w art. 440 k.p.k., odniesie się wprost do zarzutów zawartych w apelacji oskarżyciela publicznego.

I tak, w pełni zasadnym okazał się zarzut obrazy przepisu prawa materialnego, polegającej na orzeczeniu wobec oskarżonych, na podstawie art. 279 § 1 k.k., kar pozbawienia wolności poniżej dolnej granicy zagrożenia ustawowego, która – co oczywiste – wynosi 1 rok. Sąd Rejonowy uznając oskarżonych K. G., M. M. (1) i D. R. za winnych zarzucanego im czynu, wyczerpującego znamiona art. 279 § 1 k.k., na jego podstawie wymierzył wobec każdego z oskarżonych za ten czyn karę dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy przepis art. 279 § 1 k.k. przewiduje jako dolną granicę zagrożenia 1 rok pozbawienia wolności, a tym samym niedopuszczalne było wymierzenie na podstawie art. 279 § 1 k.k. kary w wymiarze 10 miesięcy pozbawienia wolności. Z tej też przyczyny zaskarżone orzeczenie w omawianym zakresie musiało podlegać zmianie, poprzez orzeczenie wobec oskarżonych kary w minimalnym przewidzianym przez ustawę za czyn z art. 279 § 1 k.k. wymiarze, czyli 1 roku pozbawienia wolności.

Na zmianę oceny orzeczenia Sądu I instancji jako nieprawidłowego, zapadłego z obrazą prawa materialnego, nie może wpłynąć pozytywnie fakt wydania przez Sąd meriti postanowienia z dnia 31 lipca 2013 roku, o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej. W opisanym postanowieniu Sąd Rejonowy uzupełnił kwalifikację prawną czynów oskarżonych, poprzez wskazanie, że czyny te stanowią wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 283 k.k., oraz w istocie zmienił podstawę wymiaru kary, powołując się na przepis art. 283 k.k. Odnosząc się do treści powyższego postanowienia wskazać należy, że prostowanie w trybie określonym w art. 105 § 1 k.p.k. merytorycznych elementów wyroku nie pociąga za sobą skutków prawnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2012 roku, sygn. III KK 251/12). Podobny pogląd prawny wyraził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 2011 roku, (...) 40/11, stwierdzając, że w trybie przewidzianym w art. 105 § 1 k.p.k. nie mogą być „prostowane” treści merytoryczne orzeczenia, w tym podstawa skazania (umorzenia postępowania), podstawa wymiaru kary lub środków kamach. Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2013 roku (sygn. VKK 9/13) wprost stwierdzono, że sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej nie może polegać na dodaniu do wyroku elementu pominiętego w procesie wyrokowania, a więc takiego jak stwierdzenie, iż przypisany oskarżonym czyn stanowi wypadek mniejszej wagi.

Mając na uwadze przytoczone poglądy prawne, w pełni akceptowane i podzielane przez Sąd Okręgowy, stwierdzić należy, iż postanowienie Sądu Rejonowego w Myszkowie o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej, nie stanowi w swej istocie sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej, ale niedopuszczalną modyfikację wskazanych w wyroku kwalifikacji prawnych czynów oraz podstaw prawnych wymiaru kary, i jako takie pozostaje procesowo bezskuteczne. Podkreślić bowiem trzeba, iż wzruszenie merytorycznej zawartości wyroku Sądu I instancji nie może nastąpić w inny sposób, jak tylko na drodze postępowania odwoławczego. Innymi słowy, nie może prowadzić do merytorycznej zmiany wyroku wydanie postanowienia o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej.

Sumując, z podanych wyżej powodów Sąd Okręgowy w Częstochowie uwzględnił apelację prokuratora. W związku z tym, opierając się na dyspozycji art. 437 § 1 i 2 k.p.k. w związku z art. 438 pkt 1 k.p.k. zaskarżony wyrok zmienił w zakresie wymiaru kary w ten sposób, że w punkcie 1, 6 i 10 w miejsce orzeczonych wobec oskarżonych K. G., M. M. (1), D. R. kar po 10 miesięcy pozbawienia wolności, orzekł wobec oskarżonych na podstawie art. 279 § 1 k.k. kary po 1 roku pozbawienia wolności. Konsekwencją powyższej zmiany musiało być uchylenie punktów 4,5,8,9 i 11 w całości oraz punktu 13 w zakresie opłaty, po czym orzeczenie na nowo kar łącznych wobec oskarżonych K. G. i M. M. (1), ich warunkowe zawieszenie wobec oskarżonych M. M. (1) i D. R., w wymiarach oraz na okresy tak jak orzeczone były przez Sąd I instancji, wobec niezaskarżenia tej części orzeczenia przez prokuratora, jak również orzeczenie o zaliczeniu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie K. G.. Orzeczenie o kosztach oparto o treść art. 624 § 1 k.p.k. w związku z art. 634 k.p.k. oraz art. 10 ust.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, zwalniając na zasadzie słuszności oskarżonych K. G., M. M. (1), D. R. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków postępowania odwoławczego, którymi obciążono Skarb Państwa oraz zasądzając od oskarżonego D. R. na rzecz Skarbu Państwa jedną opłatę za obie instancje w kwocie 180 złotych. Wreszcie, na podstawie art. 29 ust 1 ustawy Prawo o adwokaturze w związku z § 14 ust 2 pkt 4 oraz § 2 ust 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. R. - Kancelaria Adwokacka w M. kwotę 516,60 złotych tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu D. R. z urzędu w postępowaniu przed sądem odwoławczym.