Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 marca 2015 r. , znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał A. C. emeryturę od 27 lutego 2015 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. W treści decyzji wskazano, że do obliczenia emerytury przyjęto: kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 125 872,19 zł, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 329 586,10 zł , średnie dalsze trwanie życia tj.251,30 miesięcy. Wyliczona emerytura wyniosła 1 812,41 zł [(125 872,19 + 329 586,10)] /251,30] – po waloryzacji od dnia 1 marca 2015 r. wyniosła 1 848,41 zł. /decyzja k.12 - 13 odwrót plik III akt ZUS/

W dniu 27 kwietnia 2015 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. C. od w/w decyzji. W treści odwołania A. C. podniosła, że w okresie od 3 grudnia 1980 r. do 29 lutego 1990 r. była zatrudniona na stanowisku księgowej w Jednostce Wojskowej (...) G.. Zaznaczyła , że ZUS dokonując wyliczeń przyjął jej wynagrodzenie za 1981 r. z 9 zamiast 12 miesięcy , pominął wynagrodzenie za cały 1983 r. , pominął 9 miesięcy z 1984 r., pominął 6 miesięcy z 1986 r. pominął cały 1987 r. , a także nie wziął pod uwagę jej wynagrodzenia za 1988 r. i 1989 r. oraz 2 miesięcy z 1990 r. /odwołanie k.2/

W odpowiedzi na odwołanie , które wpłynęło do tutejszego Sądu w dniu 18 maja 2015 roku, pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W treści odpowiedzi wskazano, że za okresy pozostawania w stosunku pracy , za które nie przedłożono zarobków tj. od 1 kwietnia 1981 r. do 30 czerwca 1981 r. , od 1 stycznia 1983 r. do 31 lipca 1984 r. (dodatkowe zatrudnienie na ½ etatu) , od 1 sierpnia 1984 r. do 30 września 1984 r. , od 1 lipca 1986 r. do 31 grudnia 1987 r. (dodatkowe zatrudnienie na ¼ etatu) przyjęto obowiązujące w danym okresie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Za okres od 1stycznia 1988 r. do 29 lutego 1990 r. nie przyjęto minimalnego wynagrodzenia za pracę z uwagi na brak określenia przez zakład pracy jaką część pełnego etatu stanowiło zatrudnienie wykonywane przez 60 godzin miesięcznie. Organ rentowy podkreślił, że w podstawie wymiaru kapitału początkowego nie uwzględniono wynagrodzenia za okres od 1 marca 1995 r. do 30 czerwca 1997 r. w (...) S.A. z uwagi na błędy formalne w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 16 września 2005 r.

/odpowiedź na odwołanie k.5 - 5 odwrót/

Decyzją z dnia 5 września 2015 r. , znak (...) - 2006 , Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył A. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 110 707,30 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął : podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1 029,33 zł ( pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 84,31% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych przez kwotę bazową tj. 1 220,89 zł) ; okresy składkowe ( tj. 18 lat , 9 miesięcy i 20 dni – 225 miesięcy) , nieskładkowe ( 2 miesiące i 17 dni oraz 2 lata , 8 miesięcy i 24 dni – sprawowanie opieki nad dziećmi tj. 32 miesiące) , współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 82,52 % ; średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat tj. 209 miesięcy ( komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn). /decyzja k.67 plik I akt ZUS/

W dniu 28 września 2015 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. C. od w/w decyzji. W treści odwołania A. C. podniosła, że przy ustalaniu kapitału początkowego nie uwzględniono jej danych zawartych na listach płac odnoszących się do jej zatrudnienia na dodatkowym stanowisku księgowej gospodarki rolnej oraz księgowej gospodarki przykoszarowej w okresie od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1991 r. W ocenie skarżącej osiągała ona wówczas wynagrodzenie wyższe niż na stanowisku samodzielnego referenta na którym wykonywała obowiązki pracownicze w pełnym wymiarze czasu pracy. A. C. wskazała, że organ rentowy przy obliczaniu kapitału początkowego przyjął mniej korzystny dla niej 1976 r. zamiast 1977 r. /odwołanie k.2 akt o sygnaturze VIII U 74/16/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 13 stycznia 2016 r. , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.3 – 3 odwrót akt o sygnaturze VIII U 74/16/

Decyzją z dnia 7 stycznia 2016 r. , znak (...) - 2006 , Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył A. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 118 760,07 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął : podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1 036,41 zł ( pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 84,89% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 1982 r. do 1991 r. przez kwotę bazową tj. 1 220,89 zł) ; okresy składkowe ( tj. 20 lat , 8 miesięcy i 9 dni – 248 miesięcy) , nieskładkowe (2 miesiące i 17 dni oraz 2 lata , 8 miesięcy i 24 dni – sprawowanie opieki nad dziećmi tj. 32 miesiące) , współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 86,19 % ; średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat tj. 209 miesięcy ( komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn). /decyzja k.75 - 76 plik II akt ZUS/

W dniu 5 lutego 2016 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. C. od w/w decyzji. W treści odwołania A. C. podniosła , że organ rentowy ustalając wysokość kapitału początkowego nie uwzględnił jej należności za pracę wyszczególnionych w rozkazach dziennych z Jednostki Wojskowej nr (...) oraz w umowie o pracę w Jednostce Wojskowej nr (...) z dnia 1 czerwca 1983 r. /odwołanie k.2 akt o sygnaturze VIII U 464/16/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 4 marca 2016 r. , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.3 – 3 odwrót akt o sygnaturze VIII U 464/16/

Decyzją z dnia 8 stycznia 2016 r. , znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przeliczył A. C. emeryturę od 27 lutego 2015 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. W treści decyzji wskazano, że do obliczenia emerytury przyjęto: kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 125 872,19 zł, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 378 390,77 zł , średnie dalsze trwanie życia tj.251,30 miesięcy. Wyliczona emerytura wyniosła 2 006,62 zł [(125 872,19 + 378 390,77 )] /251,30] – po waloryzacji od dnia 1 marca 2015 r. wyniosła 2 042,62 zł. /decyzja k.81 - 84 plik II akt ZUS/

W dniu 5 lutego 2016 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. C. od w/w decyzji. W treści odwołania A. C. podniosła , że organ rentowy ustalając wysokość kapitału początkowego nie uwzględnił jej należności za pracę wyszczególnionych w rozkazach dziennych z Jednostki Wojskowej nr (...) oraz w umowie o pracę w Jednostce Wojskowej nr (...) z dnia 1 czerwca 1983 r. /odwołanie k.2 akt o sygnaturze VIII U 465/16/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 4 marca 2016 r. , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.3 – 3 odwrót akt o sygnaturze VIII U 465/16/

Zarządzeniem z dnia 15 marca 2016 r. Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 464/16 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 1267/15 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz postanowił o ich prowadzeniu pod sygnaturą VIII U 1267/15.

/zarządzenie k.5 akt o sygn. VIII U 464/16/

Zarządzeniem z dnia 15 marca 2016 r. Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 465/16 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 1267/15 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz postanowił o ich prowadzeniu pod sygnaturą VIII U 1267/15.

/zarządzenie k.5 akt o sygn. VIII U 465/16/

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2016 r. Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 74/16 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 1267/15 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz postanowił o ich prowadzeniu pod sygnaturą VIII U 1267/15.

/postanowienie k.4 akt o sygn. VIII U 74/16/

Na rozprawie z dnia 8 czerwca 2016 r. wnioskodawczyni zakwestionowała wyliczenia ZUS za lata 1982 – 1991.

/stanowisko wnioskodawczyni min.00:06:24 – 00:21:32 rozprawy z dnia 8 czerwca 2016 r. , płyta CD k.204/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. C. urodziła się (...) /okoliczność bezsporna/

W dniu 25 lutego 2015 r. A. C. złożyła wniosek o emeryturę.

/wniosek k.1 - 4 plik III akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 18 marca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał A. C. emeryturę. /decyzja k.12 - 13 odwrót plik III akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 5 września 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przeliczył A. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 110 707,30 zł. /decyzja k.67 plik I akt ZUS/

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1974 – 13 108,40 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 38 220,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 68,59%,

-

za rok 1975 – 21 306,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 46 956,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 77,78%,

-

za rok 1976 – 5 512,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 51 372,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 42,92%,

-

za rok 1979 – 29 076,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 63 924,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 60,65%,

-

za rok 1980 – 51 175,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 72 480,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 70,61%,

-

za rok 1981 – 78 175,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 92 268,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 84,73%,

-

za rok 1982 – 107 241,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 139 572,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 76,84%,

-

za rok 1983 – 130 902,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 173 700,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,36%,

-

za rok 1984 – 195 391,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202 056,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 96,70%,

-

za rok 1985 – 222 096,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240 060,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 92,52%,

-

za rok 1986 – 256 992,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289 140,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 88,88%,

-

za rok 1987 – 304 854,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350 208,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 87,05%,

-

za rok 1988 – 532 392,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637 080,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 83,57%,

-

za rok 1989 – 1 850 626,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2 481 096,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 74,59%,

-

za rok 1990 – 9 348 460,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12 355 644,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,66%,

-

za rok 1991 – 19 030 551,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21 240 000,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 89,60%,

-

za rok 1995 – 7 814,94 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 8 431,44 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 111,23 %,

-

za rok 1996 – 12 356,94 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 10 476,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 117,95 %,

-

za rok 1997 – 11 126,98 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12 743,16 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 104,78 %,

-

za rok 1998 – 15 780,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 14 873,88 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 106,09 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 84,31 %.

/obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k. 67 plik I akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 stycznia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przeliczył A. C. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 118 760,07 zł. /decyzja k.75 - 76 plik II akt ZUS/

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1982 – 107 241,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 139 572,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 76,84%,

-

za rok 1983 – 130 902,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 173 700,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,36%,

-

za rok 1984 – 195 391,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202 056,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 96,70%,

-

za rok 1985 – 222 096,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240 060,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 92,52%,

-

za rok 1986 – 256 992,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289 140,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 88,88%,

-

za rok 1987 – 304 854,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350 208,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 87,05%,

-

za rok 1988 – 532 392,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637 080,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 83,57%,

-

za rok 1989 – 1 850 626,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2 481 096,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 74,59%,

-

za rok 1990 – 9 348 460,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12 355 644,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,66%,

-

za rok 1991 – 19 030 551,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21 240 000,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 89,60%,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 84,89 %.

/obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k. 77 - 78 plik II akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 8 stycznia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przeliczył A. C. emeryturę. /decyzja k.81 - 84 plik II akt ZUS/

W okresie od 17 września 1979 r. do 31 grudnia 1991 r. A. C. była zatrudniona jako pracownik cywilny w pełnym wymiarze czasu pracy w Jednostce Wojskowej (...) G.. W ww. okresie A. C. wykonywała obowiązki pracownicze starszego referenta.

/ świadectwo pracy k.6 – 6 odwrót plik I akt ZUS , zeznania wnioskodawczyni min.00:12:06 – 00:53:47 rozprawy z dnia 18 stycznia 2016 r. płyta CD k.71/

W okresie od 3 grudnia 1980 r. do 29 lutego 1990 r. A. C. była zatrudniona jako pracownik cywilny w niepełnym wymiarze czasu pracy w Jednostce Wojskowej (...) G.. W ww. okresie A. C. wykonywała następujące obowiązki pracownicze:

- od 3 grudnia 1980 r. do 31 lipca 1984 r. księgowej gospodarki rolnej w wymiarze ½ etatu.

- od 1 sierpnia 1984 r. do 31 grudnia 1987 r. księgowej gospodarki rolnej w wymiarze ¼ etatu.

- od 1 stycznia 1988 r. do 29 lutego 1990 r. księgowej gospodarki przykoszarowej w wymiarze 60 godzin miesięcznie.

/ świadectwo pracy k.7 – 7 odwrót plik I akt ZUS , zeznania wnioskodawczyni min.00:12:06 – 00:53:47 rozprawy z dnia 18 stycznia 2016 r. płyta CD k.71/

W ww. okresach wysokość wynagrodzenia wnioskodawczyni była kształtowana na podstawie rozkazów dziennych dowódcy 59 Batalionu Łączności.

/rozkazy dzienne k.34 – 66 , k.459 , zeznania wnioskodawczyni min.00:12:06 – 00:53:47 rozprawy z dnia 18 stycznia 2016 r. płyta CD k.71/

W związku ze świadczeniem pracy na podstawie ww. stosunków pracy wynagrodzenie wnioskodawczyni w latach 1982 – 1991 kształtowało się następująco:

- 1982 r. – 108 511,00 zł

- 1983 r. – 150 082,00 zł

- 1984 r. – 211 113,33 zł ( z doliczeniem w styczniu rekompensaty w wysokości 1 370,00 zł)

- 1985 r. – 227 096,00 zł

- 1986 r. – 276 884,00 zł

- 1987 r. – 335 980,00 zł

- 1988 r.- 594 270,00 zł

- 1989 r. – 2 488 144,00 zł

- 1990 r. – 10 878 835,00 zł

- 1991 r. – 21 744 330,00 zł

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyliczony z uwzględnieniem ww. kwot wyniósł 93,89 % , a kapitał początkowy wyliczony na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 125 734,40 zł ( po waloryzacji 400 612,20 zł); kwota emerytury na dzień przyznania wnioskodawczyni prawa do emerytury wyniosła 2 095,04 zł.

/opinia k.390 – 414 , opinie uzupełniająca k.430 – 436 , k.466 – 473 , k.476 – 482 , k.508 – 510 , ustna opinia uzupełniająca k. 514 – 515 , opinia uzupełniająca k.533 biegłego sądowego z zakresu księgowości R. P. – wariant I b/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych zarówno w aktach sprawy jak i w aktach organu rentowego, a także w oparciu o dokumentację pracowniczą wnioskodawczyni z okresu jej pracy u ww. pracodawcy oraz w oparciu o jej zeznania , nie znajdując podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności.

Celem weryfikacji stanowiska ubezpieczonej, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości R. P. , który w oparciu o przedłożoną dokumentacją pracowniczą , a w szczególności o załączone rozkazy dzienne , wyliczył wartość wynagrodzenia wnioskodawczyni, jakie osiągała ona w spornym okresie. Biegły uzasadnił swoje wyliczenia, a w złożonych opiniach uzupełniających odniósł się do zgłoszonych zastrzeżeń. Nadto strony postępowania nie kwestionowały dokonanych przez biegłego wyliczeń pod kątem matematycznym.

Biegły sądowy z zakresu rachunkowości R. P. dokonał hipotetycznego wyliczenia wysokości świadczenia wnioskodawczyni w następujących wariantach:

I a) z uwzględnieniem przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego rekompensaty w kwocie 1 370,00 zł doliczonej do grudnia 1983 r.

I b) z uwzględnieniem przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego rekompensaty w kwocie 1 370,00 zł doliczonej do stycznia 1984 r.

I c) bez doliczenia rekompensaty w kwocie 1 370,00 zł

II a) z uwzględnieniem przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego rekompensaty w kwocie 1 370,00 zł doliczonej do 1983 r. oraz 13 wynagrodzenia za lata 1982 – 1990 w kwocie 1 305 231,44 zł , a także wypłaconych wnioskodawczyni nagród pieniężnych za efekty produkcyjne w kwocie 491 100,00 zł

II b) z uwzględnieniem przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego rekompensaty w kwocie 1 370,00 zł doliczonej do 1984 r. oraz 13 wynagrodzenia za lata 1982 – 1990 w kwocie 1 305 231,44 zł , a także wypłaconych wnioskodawczyni nagród pieniężnych za efekty produkcyjne w kwocie 491 100,00 zł

Sąd przyjął, że wyliczenia dokonane przez biegłego sądowego z zakresu rachunkowości w wariancie I b powinny zostać uwzględnione wnioskodawczyni przy wyliczaniu wysokości należnego jej świadczenia , bowiem jedynie założenia tego wariantu znajdują jednoznaczne potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym. Podkreślenie wymaga również okoliczność , że w latach 1982 – 1990 nagrody pieniężne ( w tym tzw. trzynaste wynagrodzenia) nie były oskładkowane , a zatem brak było podstaw do uwzględniania tych wynagrodzeń przy wyliczaniu należnego wnioskodawczyni świadczenia.

Sąd pominął natomiast zawarte w aktach niniejszej sprawy opinie biegłego sądowego z zakresu rachunkowości L. S.. Pomimo bowiem zobowiązania przez Sąd , biegły nie dokonywał wyliczeń zgodnie z jednoznacznymi założeniami zakreślonymi przez Sąd i tym samym tak przygotowane opinie okazały się bezużyteczne w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. C. jest częściowo uzasadnione.

Wskazać należy , że istota sporu w niniejszym postępowaniu sprowadziła się do rozstrzygnięcia czy organ rentowy prawidłowo ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawczyni , a co za tym idzie czy prawidłowo ustalono również wysokość należnej jej emerytury.

Zgodnie z treścią art.173 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj. Dz. U. z 2018 r. , poz. 1270) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art.174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art.26 ust.3 dla osób w wieku 62 lat (art.173 ust.2 ww. ustawy). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (art.173 ust.3 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art.174 ust.1 i 2 ww. ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art.53, z uwzględnieniem ust.2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1.  okresy składkowe, o których mowa w art.6,

2.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 5,

3.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego, w myśl ust.3 art.174 ww. ustawy, ustala się na zasadach określonych w art. 5, 16, 17 ust.1 i 3 oraz art.18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed 1 stycznia 1999 roku.

Istota niniejszego postępowania sprowadziła się do rozstrzygnięcia czy możliwym jest przyjęcie innych wartości wynagrodzenia przy wyliczaniu kapitału początkowego ubezpieczonej. Nie ulegało bowiem wątpliwości, że wartość kapitału początkowego ubezpieczonej przekłada się bezpośrednio na wysokość świadczenia emerytalnego.

Wnioskodawczyni A. C. urodziła się (...) , a zatem jej emerytura musiała zostać ustalona w oparciu o art.26 ww. ustawy.

W myśl wskazanego artykułu emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art.25 (podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art.24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art.173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art.40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust.1a i 1b oraz art.185) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust.5 i art.183.

Postępowanie w niniejszej sprawie sprowadziło się zatem do ustalenia czy możliwym jest przyjęcie do obliczenia kapitału początkowego oraz emerytury wnioskodawczyni wyższego wynagrodzenia niż przyjęte przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za okres jej pracy w Jednostce Wojskowej (...) G. w latach 1982 – 1991 z innych dokumentów, dotychczas nie uwzględnionych przez ZUS albo z powodu ich braku albo z powodu ich kwestionowania.

Zgodnie z treścią §21 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237, poz.1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana regulacja §21 ust.1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku §20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. nr 10, poz.49) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 roku - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczoną w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonej ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru.

W niniejszej sprawie o ile nie ulegało wątpliwości, że ubezpieczona w spornym okresie świadczyła pracę w Jednostce Wojskowej (...) G. , to jednak przyjęte przez organ rentowy wynagrodzenie wnioskodawczyni jakie osiągała w spornym okresie nie mogło zasługiwać na aprobatę. W ocenie Sądu przedstawione dowody pozwoliły ustalić bardziej realną wysokość wynagrodzenia osiąganego przez ubezpieczoną w spornym okresie. Dokumentacja w postaci rozkazów dziennych, w których widnieje informacja o stawce wynagrodzenia należnej wnioskodawczyni pozwoliła ustalić kwoty osiąganych przez nią wynagrodzeń. Zasadnym zatem było ustalenie kapitału początkowego , a w konsekwencji emerytury przy przyjęciu wysokości zarobków wykazanych tymi dokumentami. Wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 93,89 % (z lat 1982 – 1991) i okazał się wyższy od dotychczas przyjmowanego przez organ rentowy względem ubezpieczonej. Wprawdzie powoływane jako dowody raporty czy rozkazy nie posiadają adnotacji o ich wykonaniu, bo brak jest pod nimi podpisu wnioskodawczyni, że określona należność została jej wypłacona. Nie mniej jednak rozkazy te stanowią swoiste angaże pracownika cywilnego jednostki wojskowej. Jeżeli przyjrzeć się dokładnie tym dokumentom to wynika z nich chronologiczny ciąg zdarzeń określających należności wnioskodawczyni. Niejednokrotnie sądy powszechne jak i Sąd Najwyższy aprobowały wyliczenie należności na podstawie angaży i kart zasiłkowych czy wpisów w legitymacjach ubezpieczeniowych choć z nich też nie wynikało czy wskazane tam kwoty były rzeczywiście wypłacane. Bowiem temu służy postępowanie przed sądem ubezpieczeniowym,. Że strona może przedstawić wszelkie dowody zmierzające do urzeczywistnienia prawdziwego stanu rzeczy. Oczywiście jeden pośredni dowód może być niewystarczający do zmiany decyzji ZUS ale już pewna liczba dowodów pośrednich (z dokumentów) w całokształcie sprawy mogą w sposób probabilistyczny ustalić rzeczywiste zarobki wnioskodawczyni. W niniejszej sprawie mamy bardzo wiele raportów i rozkazów wskazujące na datę i wysokość obowiązującego wnioskodawczynię wynagrodzenia za pracę. Dlatego, mimo braku za niektóre okresy zatrudnienia zaświadczeń pracodawcy o osiąganych dochodach (na druku RP7) można przyjąć, że w całokształcie wszystkich dokumentów , ich logicznej treści czasowej określającej wynagrodzenia za pracę pozostające w logicznym i czasowym związku, należało uznać wiarygodność tych dokumentów i na ich podstawie dokonać przeliczenia kapitału początkowego wnioskodawczyni.

Wybierając wariant „1b” Sąd przyjął, że nie jest istotne jakiego okresu należność dotyczyła tylko data przyznania i wypłaty należności. Dlatego rekompensatę za grudzień 1983 r. w kwocie 1370 zł należało zaliczyć na poczet miesiąca w którym należność wypłacono czyli w styczniu 1984 r.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyjął, że kapitał początkowy A. C. na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 125.734,40 zł (sto dwadzieścia pięć tysięcy siedemset trzydzieści cztery złotych i 40.100) a po waloryzacji na dzień 27.02.2015 r. kwotę 400.612,20 zł (czterysta tysięcy sześćset dwanaście złotych i 20.100), natomiast emerytura na dzień przyznania (27 lutego 2015 roku) wynosi kwotę 2.095,04 zł (dwa tysiące dziewięćdziesiąt pięć złotych i 4/100).

W odniesieniu zaś do osiąganych przez wnioskodawczynię nagród pieniężnych (w tym tzw. trzynastych wynagrodzeń) i obowiązku odprowadzania od tych wynagrodzeń składek wskazać należy, że dla ustalania, czy istniał obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od określonych składników wynagrodzenia, stosować należy przepisy obowiązujące w okresie, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru. Skoro zatem w latach 1982 – 1991 szczegółowe zasady ustalania podstawy emerytur i rent regulowały rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z 19 sierpnia 1968 r. w sprawie obliczania podstawy wymiaru emerytury lub renty, zasiłków z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. z 1968 r. Nr 35, poz. 246 ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz. U. z 1989 r. Nr 11, poz. 63 ze zm.) , to należało wziąć pod uwagę regulacje prawne zawarte w tych aktach. Wskazane akty prawne określały, że do ustalenia podstawy wymiaru dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy nie przyjmowało się tych składników wynagrodzenia w gotówce i naturze z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy, od których nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne . Co więcej przepisy §1 rozporządzenia Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 27 grudnia 1983 r. w sprawie podstawy wymiaru składek z ubezpieczenia społecznego za pracowników uspołecznionych zakładów pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 332) §6 rozporządzenia RM z dnia 9 listopada 1987 r. w sprawie zgłaszania pracowników do ubezpieczenia społecznego oraz składek na to ubezpieczenie (Dz.U. Nr 37, poz. 332) wskazywały ,że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za pracowników uspołecznionych zakładów pracy stanowią wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, zaliczone w myśl przepisów o klasyfikacji wynagrodzeń w jednostkach gospodarki uspołecznionej – do wynagrodzeń osobowych , a do takich nie były zaliczane nagrody, stosownie do Uchwały Nr 33 RM z dnia 25 marca 1983 r. w sprawie klasyfikacji wynagrodzeń w jednostkach gospodarki uspołecznionej (M.P. Nr 15, poz. 85) Skoro zatem od nagród (w tym trzynastych wynagrodzeń) nie odprowadzano składek to składniki te nie mogły zostać uwzględnione wnioskodawczyni przy ustalaniu osiąganych przez nią wynagrodzeń w spornym okresie.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. oddalił odwołania w pozostałej części, o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

S.B.