Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Adam Bednarczyk

Sędziowie: SO Jacek Matusik

SR del. Michał Bukiewicz (spr.)

protokolant: aplikant adwokacki Tomasz Zamorski

przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia

po rozpoznaniu dnia 15 maja 2019 r. w Warszawie

sprawy K. M., syna M. i M., ur. (...) w S.

oskarżonego z art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 11 września 2018 r. sygn. akt II K 776/14

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 380 zł tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe za postępowanie odwoławcze.

SSR del. Michał Bukiewicz SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk

Sygn. akt VI Ka 1596/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 11 września 2018 roku, w sprawie II K 77614 uznano oskarżonego K. M. za winnego popełnienia czynów zarzuconych mu w pkt. I i II aktu oskarżenia z art. 231 § 1 kk w zb. z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 231§1 kk w zw. z art. 11§3 kk orzeczono wobec oskarżonego przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk i art. 4§1 kk karę 9 miesięcy pozbawienia wolności, na podstawie art. 69§1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 3 lat tytułem próby, na podstawie art. 71§1 kk wymierzono grzywnę 100 stawek dziennych po 20 zł każda, na podstawie art. 46§ 1kk orzeczono na rzecz pokrzywdzonych po 2000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę , zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe a na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrot kosztów z tytułu ustanowienia pełnomocnika.

Apelację na korzyść od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości wywiódł obrońca oskarżonego, zarzucając wydanemu rozstrzygnięciu obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. –

⚫

art. 7 kpk – poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodu z zeznań pokrzywdzonych A. O. , S. S., A. B. , dowolnej a nie swobodnej oceny wyjaśnień oskarżonego

⚫

art. 410 kpk – poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynikających z zeznań A. B.

⚫

art. 9§1 kpk w zw. z art. 167 kpk, w zw.z art. 201 kpk w zw z art. 366 1kpk poprzez zaniechanie dopuszczenia z urzędu dowodu z uzupełniającej opinii biegłego lekarza M. R.

⚫

art. 5§ 2 kpk poprzez niezastosowanie tego przepisu, w sytuacji, gdy w sprawie wystąpiły wątpliwości , których nie usunięto w postępowaniu dowodowym

oraz dokonanie błędu w ustaleniach faktycznych mający istotny wpływ na treść orzeczenia, który to błąd jest konsekwencją naruszeń przepisów postępowania i przyjęcia, że oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów.

W konkluzji apelacji skarżący wniósł uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów i zasądzenie zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji celem przeprowadzenia w całości postępowania dowodowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Złożona w przedmiotowej sprawie apelacja obrońcy okazała się bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.

W opinii Sąd Odwoławczego, Sąd pierwszej instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia lub zmiany zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 kpk lub art. 440 kpk. Nie zaistniały żadne podstawy skutkujące koniecznością dokonania zmiany wydanego w sprawie rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy po dokonaniu wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, zajął stanowisko, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych, tak co do samego przebiegu mających miejsce zdarzeń, jak i rozstrzygając kwestie sprawstwa i winy oskarżonego. Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone z należytą starannością i poszanowaniem proceduralnych zasad obowiązujących w polskim procesie karnym, dlatego nie było w sprawie żadnych podstaw ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zebranego materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału ustaleń faktycznych w sprawie.

Rozpoczynając analizę zarzutów apelacyjnych sformułowanych przez obrońcę oskarżonego w złożonym środku odwoławczym Sąd Okręgowy podkreśla, iż nie podziela stanowiska skarżącego jakoby w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk. Z uwagi na fakt, iż sformułowane przez skarżącego zarzuty naruszenia w/w przepisów, sprowadzały się w zasadzie do tożsamej kwestii tj. negowania zasadności przypisania oskarżonemu odpowiedzialności za przestępstwa stypizowane w art. 231 § 1 kk w zw. z art.157§2kk w zw. z art. 11§2 kk Sąd Okręgowy uznał, iż zasadnym jest dokonanie ich łącznego omówienia. Apelujący wskazał w tym zakresie, iż do naruszenia art. 7 kpk miało dojść w niniejszej sprawie poprzez dokonanie przez Sąd Rejonowy błędnej oceny zeznań pokrzywdzonych oraz świadka A. B. a nadto bezpodstawnego odrzucenia depozycji oskarżonego w zakresie w jakim zaprzeczył on aby był sprawcą przypisanych mu czynów.

Na wstępie rozważań należy zaznaczyć, iż zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów o której mowa w treści art. 7 kpk, organ procesowy ocenia dowody i wyciąga z nich wnioski według wewnętrznego przekonania, nieskrępowanego regułami prawnymi. Zasada swobodnej oceny dowodów nie oznacza jednak, iż ocena ta ma charakter dowolny, albowiem sąd powinien wyjaśnić, w jaki sposób dowody ocenił i dlaczego wyciągnął z nich takie, a nie inne wnioski dotyczące konkretnych ustaleń faktycznych. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niemożności przypisania tej cechy innym dowodom, pozostaje pod ochroną art. 7 kpk wówczas, gdy jest ono poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, z uwzględnieniem zasady prawdy materialnej, zasady obiektywizmu, a także, gdy jednocześnie jest wyczerpująco oraz logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.09.2007r., sygn. akt SNO 57/07).

Zdaniem Sądu Okręgowego argumenty sformułowane we wniesionej apelacji stanowią jedynie ocenę własną zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego poczynioną przez skarżącego, bez skutecznego podważenia wnioskowania Sądu I instancji. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego, że dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i 410 k.p.k. ( zob. post. SN z dnia 12 lutego 2016 r., III KK 20/16). Krytyka odwoławcza jest zdaniem Sądu Okręgowego zupełnie gołosłowna, obrońca oskarżonego niesłusznie pomija wnikliwą analizę dowodów przeprowadzoną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w żaden sposób jej nie podważając, a jedynie prezentując własną wersję inkryminowanych zdarzeń. Powyższe nie może odnieść spodziewanych skutków, albowiem jest to jedynie próba uchronienia oskarżonego od poniesienia odpowiedzialności karnej.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji, procedując w niniejszej sprawie, spełnił wszystkie wskazane wyżej wymogi i nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych. Dyrektywy swobodnej oceny zostały przez Sąd I instancji prawidłowo uwzględnione i dano temu wyraz w uzasadnieniu orzeczenia. Oceny tej nie sposób skutecznie kwestionować, zaś polemika uzasadnienia apelacji pozbawiona jest w tym zakresie rzeczowych argumentów. Choć istotnie odmienna ocena dowodów korzystna dla oskarżonego jest naturalnie prawem obrońcy, to nie wynika z niej jednak samo przez się, by ocena dokonana w sprawie przez Sąd orzekający charakteryzowała się dowolnością. Przeciwstawne stanowisku Sądu I instancji zarzuty są, zdaniem Sądu Okręgowego, przedstawione wybiórczo i nie odnoszą się do całości faktów wykazanych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, których ocena w całokształcie doprowadziła do wydania wyroku. Skarżący nie wykazał skutecznie, aby rozumowanie Sądu Rejonowego, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne.

Zważyć zatem należy, iż w zakresie kwestionowanej przez skarżącego oceny zeznań świadków A. O. i S. S. Sąd Okręgowy w całości podziela argumentacje poczynioną w uzasadnieniu Sądu I instancji, nie widząc jednocześnie potrzeby czynienia ponownej analizy tożsamych okoliczności. Dla wyeliminowania wątpliwości skarżącego wskazać jedynie należy, iż wbrew twierdzeniom zawartym w środku odwoławczym sam fakt, iż przesłuchiwani w sprawie świadkowie, na pewnym etapie postępowania, wykazywali się niekonsekwencją w zakresie pobocznych szczegółów nie uzasadnia jeszcze zasadności przyjęcia, iż w sprawie powstały wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów. Jak zgodnie podnosi się w doktrynie i orzecznictwie, sąd uznając jedne z dowodów za wiarygodne, a inne za niewiarygodne, kieruje się zasadą swobodnej oceny dowodów, która nie daje podstaw do jakiegoś apriorycznego preferowania lub dyskwalifikacji jednych z nich na rzecz drugich i to tylko dlatego, że uzyskano je na określonym etapie postępowania. Sąd ma prawo dać wiarę zarówno zeznaniom czy wyjaśnieniom złożonym w toku śledztwa – wbrew odmiennym twierdzeniom na rozprawie – jak też odwrotnie: może uznać za wiarygodne depozycje złożone na rozprawie, a odrzucić te złożone w toku postępowania przygotowawczego, byleby stanowisko swoje w tym przedmiocie należycie i przekonywująco uzasadnił i byleby ocena tych dowodów była wszechstronna i wnikliwa, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i zebranymi w sprawie dowodami ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.05.1981 roku, syg. akt II KR 135/81). Wbrew zatem stanowisku apelującego okoliczność składania zeznań o czyściwo odmiennej treści obliguje jedynie do tego aby do oceny takiego dowodu podejść z ostrożnością i poddać go wnikliwej analizie, a nie powoduje, niejako automatycznego odrzucenia, depozycji składanych na określonym etapie postępowania. Sąd Rejonowy uznając za wiarygodne te zeznania świadków w treści których wskazali oni na sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzuconego mu przestępstwa, w sposób logiczny i przekonywujący uzasadnił dlaczego właśnie te zeznania zasługiwały na wiarę a następnie wykazał z jakich powodów rozbieżności co do okoliczności pobocznych nie mogą dyskwalifikować wiarygodności pokrzywdzonych. Zdaniem Sądu Okręgowego nie ma żadnych podstaw aby kwestionować przedmiotową ocenę. Obrońca dokonał w środku odwoławczym znacznego nakładu pracy by wykazać rozbieżności analizując szczegółowo zeznania pokrzywdzonych we wzajemnych zestawianiu i zestawieniu dowodu z tego samego źródła uzyskiwanego na równych etapach postępowania. Dostrzec jednak należy , że wychwycono jedynie mało istotne rozbieżności co do zdarzeń pobocznych i potwierdza to , że zeznania nie różnią się w zasadniczych kwestiach. Tym samym dokonana analiza utwierdza jedynie prawidłowość rozumowania Sądu Rejonowego, który nadał stosowne znaczenie również przez siebie dostrzeżonym sprzecznościom. Twierdzenie obrońcy, że lektura uzasadnienia wyroku pozwala odnieść wrażenie, że ocena materiału dowodowego jest tendencyjna i ukierunkowana na udowodnienie winy i sprawstwa oskarżonego jest pozbawionym rzeczowości, całkowicie dowolnym wtrąceniem , które w żaden sposób nie może skutecznie oddziaływać na Sąd II instancji.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny wyjaśnień oskarżonego i szczegółowo wskazał z jakich przyczyn nie dał im wiary. Ich analiza jest szczegółowa i precyzyjna. Wskazano na okoliczności negatywnie rzutujące na ocenę wiarygodności oskarżonego. Odmienna ocena dokonana przez obronę ma charakter polemiczny. W szczególności twierdzenie, że pokrzywdzeni po opuszczeniu pomieszczenia do którego byli zabierani przez oskarżonego przeprosili policjanta z innych powodów niż w wyniku pobicia ich i następczego wydania im takiego polecenia, nie wytrzymuje konfrontacji z zasadami logicznego rozumowania. Zdaniem Sądu Okręgowego nie było żadnych podstaw do tego aby kwestionować dokonaną przez Sąd I instancji ocenę depozycji oskarżonego, a apelacja skarżącego nie przedstawiła przekonywujących argumentów, które podważałyby prawidłowe ustalenia Sądu I instancji w analizowanym zakresie. Co prawda chociaż istotnie oskarżony w toku całego postępowania w sposób konsekwentny nie przyznawał się do popełnienia zarzuconego czynu, to ustalenia dotyczące jego sprawstwa w zakresie przypisanego przestępstwa zostały w sposób dostateczny ustalone na podstawie pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w aktach, który w sposób skrupulatny i kompleksowy został omówiony w uzasadnieniu Sądu I instancji, a zatem nie jest już celowym powielanie tożsamej argumentacji, którą Sąd Okręgowy w całości podziela.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień w zakresie oceny dowodu z zeznań R. B.. Analiza jest wszechstronna, logiczna i rzeczowa, w korelacji do całokształtu pozostałych dowodów a czego brak we własnej ocenie tego dowodu dokonanej przez skarżącego.

Kwestionując zasadność przyjęcia sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa rozboju obrońca oskarżonego wskazał również na naruszenie przez Sąd Rejonowy przepisów art. 9§1 kpk w zw. z art. 167 kpk, w zw.z art. 201 kpk w zw z art. 366 1kpk poprzez zaniechanie dopuszczenia z urzędu dowodu z uzupełniającej opinii biegłego lekarza M. R., w sytuacji, gdy wnioski opinii są sprzeczne z obrażeniami, które zostały ujęte w kartach informacyjnych z (...) Szpitala (...) a także z zeznaniami pokrzywdzonych.

Odnosząc się do przedmiotowego zarzutu zdaniem sądu Okręgowego w rozpoznawanej sprawie nie ujawniły się okoliczności, które uzasadniałyby konieczność złożenia opinii uzupełniających . Sąd nie dostrzega żadnych sprzeczności pomiędzy treścią opinii a danymi zgromadzonymi w dokumentacji medycznej. Oczywistym jest, że biegły opierał się na wynikach wywiadu sporządzonego przez lekarza przyjmującego ale i także na całokształcie danych zgromadzonych w sprawie udostępnionych celem wydania opinii. Brak śladów urazu o czym pisze biegły w żaden sposób nie oznacza, że pokrzywdzeni nie doznali urazu w wyniku uderzeń, w szczególności gdy skarżyli się na bolesność w badaniu przedmiotowym. Tym samym obrona w żaden sposób nie wykazała, że opinie jest niepełna, nielogiczna czy wewnętrznie sprzeczna. Takich okoliczności nie stwierdziła co charakterystyczne w toku postepowania przez Sądem I instancji także obrona, o czym świadczy brak stosownej inicjatywy procesowej. Tym samym kierowany zarzut należy uznać za element taktyki procesowej a nie rzeczywistą obiektywną oceną dowodu na którym Sąd się oparł.

Odnosząc się dodatkowo do tej treści środka odwoławczego w której skarżący wskazał na naruszenie przez Sąd Rejonowy treści art. 5 § 2 kpk Sąd Okręgowy uznał za niezbędne przypomnienie skarżącemu, iż nie można jednocześnie formułować zarzutu opartego na podstawach określonych w art. 7 kpk oraz 5 § 2 kpk. W świetle utrwalonego orzecznictwa podnosi się, iż zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk dotyczy wtórnej dla ustaleń faktycznych płaszczyzny procedowania sądu, a zatem nie może być podnoszony jednocześnie z zarzutem obrazy art. 7 kpk ( zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2013 roku, sygn. V KK 270/12). Ponadto wątpliwości, o których mowa w przepisie art. 5 § 2 kpk, to wątpliwości pozostające już po dokonaniu prawidłowej oceny wiarygodności dowodów, które pomimo tego nie dają się usunąć ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2013 roku, sygn. akt II KK 207/12). Nadto skarżący pomijają, że przepis art. 5 § 2 kpk wprost odnosi się do istnienia wątpliwości przy ustaleniu stanu faktycznego po stronie sądu orzekającego, a nie po stronie wywodzącej środek odwoławczy ( zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2013 roku, sygn. akt V KK 73/13).

Ponieważ apelacja skierowana została do całości rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy zobowiązany był także odnieść się do wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego, uznając, iż Sąd Rejonowy orzekający w kwestii wymiaru kary wypowiedział się szczegółowo i właściwie ocenił okoliczności podmiotowe i przedmiotowe czynu. Orzeczone wobec oskarżonego kary nie mogą zostać uznane uznać za naruszające dyrektywy z art. 53kk, nie przekraczają bowiem stopnia winy oskarżonego, jak i stopnia szkodliwości społecznej popełnionych przez niego występków. Zarówno okoliczności łagodzące i obciążające zostały prawidłowo rozważone przez Sąd I instancji. Mając zatem na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż zarówno ukształtowany wobec skazanego przez Sąd I instancji wymiar kary pozbawienia wolności i grzywny jest zgodny z zasadami obowiązującymi przy ich wymiarze i nie razi swoją surowością, zaś apelacja nie dostarczyła tego typu argumentów, które władne byłyby podważyć ocenę poczynioną przez Sąd Rejonowy. Orzeczone kary nie rażą surowością, zwłaszcza, że wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono a kara grzywny jest nieznaczna w swej wysokości.

Mając na uwadze powyżej poczynioną argumentację Sąd Okręgowy nie uwzględniając złożonych w sprawie apelacji, utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie w sprawie II K 77614

Na podstawie art. 627 k.p.k.w zw. z art. 634 kpk w zw. z art. 636§1 kpk Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego opłatę i pozostałe koszty sądowe w II instancji . Z uwagi na nieznaczną wysokość kosztów sądowych wywołanych w sprawie i stosunkowo dobrą sytuację materialną oskarżonego stwierdził podstaw do zwolnienia go od ich ponoszenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł, jak w sentencji.

SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk SSR (del) Michał Bukiewicz