Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lutego 2019 r. w Warszawie

sprawy E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

o wysokość emerytury i wysokość kapitału początkowego

na skutek odwołania E. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 20 września 2017 r., znak (...)-2003, z dnia 22 września 2017 r., znak (...) oraz z dnia 27 października 2017 r., znak (...)-2003

1.  oddala odwołania,

2.  zasądza od odwołującego się E. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. kwotę 540 zł (pięćset czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego organu rentowego.

Sygn. akt VII U 1533/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 września 2017 r., znak: (...)-2003, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustalił dla wnioskodawcy E. K. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1.674,33 zł ustaloną w decyzji z dnia 13 listopada 2014 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, a wcześniej ustaloną w decyzji z dnia 23 grudnia 2003 r. o ustaleniu kapitału początkowego, w której to decyzji z dnia 23 grudnia 2003 r. do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od dnia 1 stycznia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 137,14%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego organ rentowy ustalił w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, wynoszącego 137,14% przez kwotę bazową, tj. 1.220,89 zł określoną w ustawie powołanej w części I decyzji (137,14% x 1.220,89 zł = 1.674,33 zł), okresy składkowe w łącznym wymiarze 27 lat i 1 miesiąca, tj. 325 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w łącznym wymiarze 1 miesiąca i 20 dni, współczynnik proporcjonalny do wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 83,37% oraz średnie dalsze trwanie życia w wymiarze 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 174.475,29 zł (decyzja z dnia 20 września 2017 r., znak: (...)-2003 – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

Następnie, decyzją z dnia 22 września 2017 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od dnia 1 sierpnia 2017 r., tj. od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w następujący sposób: (353.827,11 zł + 641.586,80 zł)/ 203,00 i wyniosła do wypłaty 4.903,52 zł . W treści ww. decyzji organ rentowy poinformował, że staż pracy został zaliczony do dnia 31 lipca 2017 r., a wynagrodzenie przyjęte do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia zostało uwzględnione do 2013 r. włączenie, tj. do przyznania emerytury od 1 listopada 2014 r. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że rekompensata przysługuje przy ustalaniu prawa do emerytury po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, a wnioskodawca nigdy takiego wniosku nie złożył. Co więcej, prawo do rekompensaty nie będzie wnioskodawcy przysługiwało nawet w przypadku złożenia przez niego takiego wniosku, gdyż E. K. skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Organ rentowy dodał także, że decyzją z dnia 19 listopada 2014 r. przyznał wnioskodawcy emeryturę na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej, zawieszając ją z powodu kontynuowania zatrudnienia (decyzja z dnia 22 września 2017 r., znak: (...) k. 43-45 a.r.).

Decyzją z dnia 27 października 2017 r., znak: (...)-2003, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponownie ustalił dla wnioskodawcy E. K. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1.674,33 zł ustaloną w decyzji z dnia 20 września 2017 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, okresy składkowe w łącznym wymiarze 27 lat i 1 miesiąca, tj. 325 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w łącznym wymiarze 1 miesiąca i 20 dni, współczynnik proporcjonalny do wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 83,37 % oraz średnie dalsze trwanie życia jako 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 174.475,29 zł. Decyzja ta uwzględniała wynagrodzenie za okres od dnia 1 września 1972 r. do dnia 31 grudnia 1988 r. w wysokości wyższej niż wynagrodzenie minimalne, przy czym nie spowodowało to zmiany wysokości kapitału początkowego (decyzja z dnia 27 października 2017 r., znak: (...)-2003 – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

E. K. w dniu 10 października 2017 r., złożył odwołanie od decyzji z dnia 20 września 2017 r., znak: (...)-2003 oraz decyzji z dnia 22 września 2017 r., znak: (...) domagając się ich zmiany poprzez ponowne ustalenie kapitału początkowego i zweryfikowanie wysokości świadczenia emerytalnego. Ponadto E. K. wniósł o przyznanie mu rekompensaty w związku z pracą w szczególnych warunkach i o ustalenie kapitału początkowego oraz emerytury uwzględniając wysokość rekompensaty. Zaskarżonym decyzjom zarzucił błędne przyjęcie przez organ rentowy, że pismo z dnia 3 listopada 2014 r. stanowiło wniosek o przyznanie emerytury, podczas gdy ww. pismo miało na celu jedynie uzyskanie informacji o wysokości ewentualnej przyszłej emerytury, bezzasadne przyjęcie przez organ rentowy, że nie przysługuje mu rekompensata, gdyż nie złożył wniosku w tym zakresie i skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku, podczas gdy taki wniosek został faktycznie złożony, a wnioskodawca nigdy nie skorzystał z emerytury w obniżonym wieku, nieprawidłowe wyliczenie podstawy wymiaru świadczenia poprzez uwzględnienie wynagrodzenia tylko do roku 2013 włącznie, tj. do przyznania emerytury od dnia 1 listopada 2014 r., podczas gdy wniosek o przyznanie emerytury został złożony dopiero w dniu 30 sierpnia 2017 r. oraz dowolne przyjęcie za okres od 1 października 1968 r. do 31 sierpnia 1969 r. oraz od 1 września 1972 r. do 31 grudnia 1988 r. jako podstawy wymiaru świadczenia wyłączenie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ubezpieczony wniósł także o przeprowadzenie dowodu z nadesłanych dokumentów, jak również z zeznań świadków, wskazanych przez niego w treści odwołania. Podniósł nadto, że po wysłaniu pisma z dnia 3 listopada 2014 r. stale pracował u dotychczasowego pracodawcy, co potwierdza, że jego intencją nie było uzyskanie prawa do emerytury, a jedynie uzyskanie informacji o wysokości świadczenia (odwołanie z dnia 10 października 2017r. k. 2-3 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 10 listopada 2017 r. wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 20 września 2017 r. i z dnia 22 września 2017 r. oraz w przypadku rozszerzenia odwołania na decyzję z dnia 27 października 2017 r. również o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że decyzją z dnia 20 września 2017 r. ustalił ubezpieczonemu kapitał początkowy, gdzie za okres od dnia 1 września 1972 r. do dnia 31 grudnia 1988 r. do podstawy wymiaru świadczenia przyjęto wynagrodzenie minimalne. Wówczas wartość kapitału początkowego wyniosła 174.475,29 zł. Decyzja ta została zmieniona decyzją z dnia 27 października 2017 r., w której uwzględnione zostało wynagrodzenie za okres od dnia 1 września 1972 r. do dnia 31 grudnia 1988 r. inne niż minimalne, jednak nie spowodowało to zmiany wysokości kapitału początkowego. Organ rentowy podniósł także, że zasadnie odmówił ubezpieczonemu prawa do rekompensaty, ponieważ nie składał on wniosku o emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, natomiast skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku. Decyzją z dnia 19 listopada 2014 r. ubezpieczony miał przyznane świadczenie emerytalne, które było zawieszone ze względu na kontunuowanie zatrudnienia (odpowiedź na odwołanie z dnia 10 listopada 2017 r. k. 7 a.s.).

Na rozprawie w dniu 19 marca 2018 r. pełnomocnik odwołującego rozszerzył odwołanie także na decyzję z dnia 27 października 2017 r. (protokół z rozprawy z dnia 19 marca 2018 r. k. 38-41 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony E. K., urodzony w dniu (...), w okresie od dnia 1 października 1968 r. do dnia 31 sierpnia 1969 r. był zatrudniony w zakładzie (...) w W. na stanowisku technika. Następnie w okresie od dnia 1 września 1972 r. do dnia 30 sierpnia 2017 r. ubezpieczony świadczył pracę na rzecz (...) Centrum (...) w O.-Ś. na stanowiskach: stażysty (technika), technika, technika laboratoryjnego, elektronika, operatora, technologa, starszego operatora, specjalisty w zawodzie i specjalisty w pełnym wymiarze czasu pracy. Powyższy stosunek pracy został rozwiązany na mocy porozumienia stron w związku z przejściem na emeryturę (świadectwo pracy z dnia 31 sierpnia 1972 r., świadectwo pracy z dnia 30 sierpnia 2017 r., zeznania świadka J. I. k. 39, zeznania świadka W. Ć. k. 39-40, zeznania świadka K. G. k. 40, zeznania odwołującego k. 40-41 a.s.).

W dniu 27 października 2014 r. ww. pracodawca wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym potwierdził, że w okresie od dnia 1 września 1972 r. do dnia wystawienia w/w dokumentu ubezpieczony E. K. jest zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz wykonywał prace narażające na działanie promieniowania jonizującego oraz prace narażające na działanie pól elektromagnetycznych w zakresie od 0,1 do 300.000 MHz w strefie zagrożenia określone w Wykazie A, Dziale XIV pod poz. 4. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (świadectwo z dnia 27 października 2014 r. k. 6 a.s.).

Ubezpieczony E. K. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek o przyznanie na jego rzecz prawa do emerytury (bez wniosku o emeryturę wraz z rekompensatą), które wpłynęło do Zakładu w dniu 3 listopada 2014 r. Decyzją z dnia 19 listopada 2014 r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyznał ubezpieczonemu E. K. emeryturę od dnia 1 listopada 2014 r., tj. od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Wypłata emerytury została zawieszona ze względu na kontunuowanie przez ubezpieczonego zatrudnienia, co zostało wyraźnie wskazane w ww. decyzji. Ubezpieczony nie wnosił odwołania od powyższej decyzji, tym samym stała się ona ostateczna i prawomocna.

W związku z rozwiązaniem stosunku pracy i przedłożeniem świadectwa pracy z dnia 30 sierpnia 2017 r., ubezpieczony w tym samym dniu, tj. w dniu 30 sierpnia 2017 r. złożył w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalno-rentowego. Decyzją z dnia 22 września 2017 r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od dnia 1 sierpnia 2017 r., tj. od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w następujący sposób: (353.827,11 zł + 641.586,80 zł) / 203,00 i wyniosła do wypłaty 4.903,52 zł . W treści ww. decyzji organ rentowy poinformował, że staż pracy został zaliczony do dnia 31 lipca 2017 r. natomiast wynagrodzenie przyjęte do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia zostało uwzględnione do 2013 r. włączenie, tj. do przyznania emerytury od dnia 1 listopada 2014 r. Na mocy ww. decyzji, organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do rekompensaty wskazując, że ubezpieczony nigdy nie wnioskował o emeryturę z rekompensatą, a po drugie prawo do rekompensaty nie będzie mu przysługiwało, gdyż skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku (decyzja z dnia 22 września 2017 r., znak: (...)).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy oraz aktach rentowych odwołującego. Zdaniem Sądu, powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Za wiarygodne w całości, Sąd Okręgowy uznał także zeznania odwołującego E. K. (k. 38-41 a.s.) oraz świadków J. I., W. Ć. i K. G. (k. 38-41 a.s.) albowiem były one logiczne i spójne, a nadto zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym . Wskazać należy, że zeznania te są zbieżne z dokumentacją zawartą w aktach niniejszej sprawy w przedmiocie stażu pracy ubezpieczonego. Sąd dał także wiarę zeznaniom ubezpieczonego i świadków na okoliczność chęci uzyskania przez ubezpieczonego jedynie informacji o wysokości ewentualnej przyszłej emerytury, jednakże kwestia złożenia wniosku w dniu 3 listopada 2014 r. o przyznanie prawa do emerytury i wydania decyzji z dnia 19 listopada 2014 r., znak: (...)przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., na mocy której zostało ubezpieczonemu przyznane prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2014 r., musi być przez Sąd Okręgowy rozpatrywana w świetle przepisów i oceny prawnej zakresu obowiązywania tejże decyzji i możliwości jej uchylenia, toteż nie zależy od chęci ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania E. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 20 września 2017 r., znak: (...)-2003, od decyzji z dnia 22 września 2017 r., znak: (...), oraz od decyzji z dnia 27 października 2017 r., znak: (...)-2003 są niezasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 21 ustawy z dnia ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1924), rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Niemniej jednak przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty stanowi nabycie prawa do wcześniejszej emerytury.

W myśl przepisu art. 23 cytowanej ustawy, ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę. Rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy z dnia z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (ust. 2). Celem ww. rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

W rozpoznawanej sprawie ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie świadczenia emerytalnego bez jednoczesnego złożenia wniosku o rekompensatę. Ubezpieczonemu zostało przyznane prawo do wcześniejszej emerytury od dnia 1 listopada 2014 r. na mocy prawomocnej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 19 listopada 2014 r., znak: (...), tj. prawo do emerytury w obniżonym wieku.

W rozpatrywanej sprawie kluczową kwestią dla ustalenia tego, czy podstawa wymiaru świadczenia oraz emerytura zostały wyliczone prawidłowo jest ustalenie czy ubezpieczonemu przysługuje rekompensata oraz czy wynagrodzenie przyjęte do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia powinno zostać uwzględnione do dnia złożenia wniosku, tj. do dnia 30 sierpnia 2017 r. a nie tylko do 2013 r. włącznie. Powyższe natomiast, czyli należność rekompensaty oraz data, do której powinno zostać uwzględnione wynagrodzenie przyjęte do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia, zależą od tego czy ubezpieczony E. K. skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku. Jeżeli ubezpieczony skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku to tym samym nie będzie mu przysługiwało prawo do rekompensaty, a wynagrodzenie przyjęte do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia prawidłowo zostało uwzględnione do 2013 r. włącznie. Aby ubezpieczony mógł skorzystać z prawa do rekompensaty należałoby wykazać, że ubezpieczony nie skorzystał z prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Tak więc w rozpoznawanej sprawie kwestią kluczową i sporną było ustalenie, czy decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 19 listopada 2014 r., znak: (...) na mocy której ubezpieczonemu zostało przyznane prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2014 r., tj. prawo do emerytury w obniżonym wieku, może być unieważniona, zmieniona bądź uchylona, tj. czy przepisy prawne dają możliwość cofnięcia skutków prawnych wydania tej decyzji. W pierwszej kolejności wskazać należy, że decyzja z dnia 19 listopada 2014 r., jest prawomocna. Przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie przewidują natomiast uchylania prawomocnych decyzji. Dodatkowo należy wskazać, że prawo do emerytury powstaje z mocy prawa z chwilą spełnienia warunków i decyzja organu rentowego ma charakter jedynie deklaratoryjny.

Zgodnie z treścią art. 180 § 1 k.p.a. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się przepisy kodeksu, chyba że przepisy dotyczące ubezpieczeń ustalają odmienne zasady postępowania w tych sprawach. Z kolei przepis art. 124 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym w postępowaniu w sprawach o świadczenia określone w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego , chyba że ustawa stanowi inaczej, w związku z art. 155 k.p.a. wydaje się dawać możliwość uchylenia decyzji. Art. 155 k.p.a. stanowi bowiem, że decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Możliwość uchylenia decyzji na tej podstawie jest jednak mylna ze względu na wykładnię art. 155 k.p.a. oraz inne przepisy, a mianowicie ze względu na art. 83a ustawy z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych . W tym miejscu należy przytoczyć postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2003 r. (I. K. 18/2), gdzie Sąd Najwyższy stwierdził, że ostateczne decyzje, od których nie wniesiono odwołania do Sądu, mogą być zmieniane lub unieważniane na zasadach k.p.a. jedynie z urzędu, a nie na wniosek stron. Najważniejszy w sprawie wykładni tego przepisu jest jednak wyrok Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2015 r., wydanego w sprawie (...) SA/Łd 986/14, gdzie Sąd ten wskazuje, że przewidziana w art. 155 k.p.a. możliwość zmiany decyzji ostatecznej, odnosi się jedynie do sytuacji, gdy w wyniku rozpoznania sprawy administracyjnej organ administracji publicznej mógł był podjąć różne wariantowo rozstrzygnięcia. Tryb ten służy tym samym jedynie do zmiany, do rozstrzygnięcia na inne, również możliwe do wydania w niezmienionych okolicznościach faktycznych i prawnych. Nie może natomiast służyć zmianie rozstrzygnięcia na takie, które w wyniku związania organu bezwzględnie obowiązującą normą, byłoby niedopuszczalne. Wzruszenie decyzji ostatecznej w trybie 155 k.p.a. nie jest, więc możliwe w sprawach, w których nie są rozpoznawane, w ramach tak zwanego uznania administracyjnego. Przepis art. 155 k.p.a. nie ma więc zastosowania w niniejszej sprawie, a poglądy nauki w tym zakresie są w zasadzie jednolite.

Dodatkowo istnieją inne regulacje, które wyłączają zastosowanie art. 155 oraz 180 k.p.a. W rozpatrywanej sprawie niewątpliwie ma zastosowanie art. 83a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 83a , prawa lub zobowiązania stwierdzone decyzją ostateczną zakładu ulegają ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo lub zobowiązanie. Zgodnie z ust. 2 cytowanego przepisu decyzje ostateczne zakładu, od którego nie zostało wniesione odwołanie do właściwego Sądu, mogą być z urzędu przez zakład uchylone, zmienione lub unieważnione, na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego . Natomiast najistotniejszy w niniejszej sprawie jest ust. 4, a mianowicie stanowi on, że przepisów ust. 1 do 3, nie stosuje się w postępowaniu o ustalenie uprawnień do emerytury, rent i ich wysokości.

Treść art. 83a ust. 4, wyraźnie wyłącza możliwość uchylenia, zmiany czy też unieważnienia decyzji dotyczących ustalenia uprawnień do emerytur i rent, co powoduje, że nie jest możliwe zastosowanie, w przypadku decyzji emerytalnej, która stała się prawomocna na skutek niezaskarżania tej instytucji, procedury uchylenia decyzji prawomocnej. W sprawie o prawo do emerytury nie można zastosować instytucji z art. 155 k.p.a., gdyż zabrania tego przepis art. 83a ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Podsumowując, art. 83a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest przepisem ogólnym w stosunku ustawy emerytalnej i wyznacza ogólne zasady postępowania. Biorąc pod uwagę fakt, że decyzja o ustaleniu emerytury ma charakter decyzji deklaratoryjnej, organ rentowy stwierdza tylko, że dane prawo istnieje, potwierdza nabycie prawa, które następuje z mocy prawa i spełnienia wszystkich przesłanek. Wnioskodawca składając taki wniosek, uruchomił procedurę i organ potwierdził, że nabył prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Skoro to potwierdził, a wnioskodawca nie cofnął zgłoszonych wniosków przed uprawomocnieniem się decyzji, to decyzja ta stała się prawomocna, wiążąca i nie może być uchylona przez organ rentowy. Jak słusznie wynika zacytowanego wcześniej orzeczenia, w sprawach o emerytury i renty nie można działać na wniosek. Organ rentowy musi działać z urzędu, a art. 83a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wyłącza taką możliwość.

W ocenie Sądu Okręgowego prawomocna decyzja wydana w 2014 r. o przyznaniu emerytury jest prawidłowa i Sąd nie znalazł podstaw do wyeliminowania jej z obrotu prawnego. Co za tym idzie, zdaniem Sądu Okręgowego organ rentowy ostatecznie wydał prawidłową decyzję, a wysokość emerytury została obliczona zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.

Dlatego też, w okolicznościach niniejszej sprawy, w świetle powyższych uwag, nie ma podstaw do zmiany zaskarżonych decyzji, a odwołania ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 20 września 2017 r., znak: (...)-2003, decyzji z dnia 22 września 2017 r., znak: (...)oraz decyzji z dnia 27 października 2017 r., znak: (...)-2003 podlegały oddaleniu, na podstawie art. 477 ^{( 14 )}§ 1 k.p.c., o czym Sąd Okręgowy orzekł w sentencji wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804), według stanu obowiązującego w dacie wniesienia odwołania, zasądzając od E. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. kwotę 540,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego organu rentowego (pkt. 2 wyroku).

ZARZĄDZENIE

(...)