Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ua 39/18

VIII Uz 1/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grzegorz Tyrka

Sędziowie:

SSO Mariola Szmajduch

SSR del. Anna Capik-Pater (spr.)

Protokolant:

Ewa Gambuś

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2019r. w Gliwicach

sprawy z odwołania B. P. (P.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne

na skutek apelacji B. P.

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 24 lipca 2018 r. sygn. akt VI U 6/18

oraz zażalenia organu rentowego na postanowienie zawarte w punkcie 3 wyroku

wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 24 lipca 2018 r. sygn. akt VI U 6/18

1)  oddala apelację;

2)  zasądza od B. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. kwotę 2 700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym;

3)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 3 w ten sposób, że zasądza od B. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

4)  zasądza od B. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu koszów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

(-) SSR del. Anna Capik –Pater (spr.) (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSO Mariola Szmajduch

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Ua 39/18

VIII Uz 1/18

UZASADNIENIE

Odwołujący B. P. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 6 listopada 2017 roku, mocą której zobowiązano go do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego (za okresy od dnia 28 czerwca 2014 roku do dnia 5 sierpnia 2014 roku, od dnia 23 sierpnia 2014 roku do dnia 14 grudnia 2014 roku, od dnia 14 grudnia 2015 roku do dnia 8 czerwca 2016 roku) oraz świadczenia rehabilitacyjnego (za okres od dnia 13 czerwca 2016 roku do dnia 10 października 2016 roku) wraz z odsetkami w łącznej kwocie 94.778,07 zł.

W uzasadnieniu złożonego odwołania odwołujący nie kwestionował faktu, że w okresach objętych sporem wykonywał pracę zarobkową na rzecz Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. (zwanej dalej (...) Sp. zo.o.). Zaznaczył jednak, że miała ona sporadyczny i incydentalny charakter, za które osiągał wynagrodzenie w wysokości kilkuset złotych miesięcznie. Wynagrodzenie to w żaden sposób nie mogło zapewnić mu minimum egzystencji w miejsce otrzymywanego zasiłku chorobowego oraz w dalszym okresie świadczenia rehabilitacyjnego. To okoliczności związane z wykonywaniem tej pracy były przyczyną jej wykonywania przez odwołującego a nie chęć osiągania dochodu. Odwołujący jest bowiem jedynym lekarzem o specjalizacji alergologa w Centrum (...) Sp. z o.o. W czasie niezdolności odwołującego do pracy ww. zleceniodawca nalegał, aby odwołujący chociaż kilka razy w miesiącu przyjął pacjentów, których leczenia nie można było przerwać ze względu na brak zastępstwa w miejsce odwołującego. Odwołujący mając świadomość, że przerwanie leczenia zniweczy długotrwały proces leczenia pacjentów, jako odpowiedzialny lekarz kierujący się zawsze przed wszystkim dobrem pacjentów, zgodził się kontynuować leczenie pacjentów. W tym celu od dwóch do czterech razy w miesiącu przyjeżdżał do Centrum (...) Sp. z o.o. w Z., gdzie przez okres jednej godziny przyjmował pacjentów. Za każdym razem przy przyjmowaniu pacjentów pomagała odwołującemu pielęgniarka.

W dalszej części odwołujący wskazał także, że organ rentowy nie może się domagać od niego zwrotu spornych świadczeń, bowiem nie dopełnił on obowiązku formalnego poinformowania odwołującego – ani podczas pobierania zasiłku chorobowego, ani podczas pobierania świadczenia rehabilitacyjnego – o okolicznościach powodujących ustanie prawa do tych świadczeń, w szczególności o zakazie świadczenia jakiejkolwiek pracy podczas pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego. Ponadto odwołujący podniósł zarzut przedawnienia co do żądania zwrotu zasiłku chorobowego ponad okres trzyletni, licząc wstecz od daty wydania zaskarżonej decyzji.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie domagał się jego oddalenia oraz zasądzenia od odwołującego kosztów zastępstwa procesowego według norm prawe przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie pozwany podał, że wydał zaskarżoną decyzję w oparciu o art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Pozwany wskazał, że w okresach spornych odwołujący będąc niezdolnym do pracy, kontynuował pracę zarobkową na rzecz zleceniodawcy Centrum (...) Sp. z o. o. w regularnych odstępach czasu, średnio co drugi wtorek/środę miesiąca. W ocenie organu rentowego zachowanie polegające na udzielaniu szeregu konsultacji medycznych, za które odwołujący otrzymywał wynagrodzenie, stanowi wykonywanie pracy zarobkowej w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Odnosząc się natomiast do zarzutu braku pouczenia, organ rentowy podał, że odwołujący będąc lekarzem winien znać zasady związane z wystawianiem zwolnień lekarskich oraz zasad ich wykorzystywania. Ponadto odwołujący jest także lekarzem orzecznikiem zatrudnionym u pozwanego, a do jego zadań wykonywanych na tym stanowisku pracy należy zapewnienie wydawania orzeczeń i opinii lekarskich w sprawach świadczeń oraz kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wystawiania zwolnień lekarskich. Odwołujący jest zatem świadomy konsekwencji niewłaściwego wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy i jako lekarz orzecznik winien troszczyć się o przestrzeganie przepisów zawartych w tzw. ustawie zasiłkowej.

Wyrokiem z dnia 24 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy w G. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił częściowo zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał odwołującego B. P. do zapłaty odsetek liczonych od łącznej kwoty 82.584,47zł stanowiącej nienależnie pobrany zasiłek chorobowy oraz świadczenie rehabilitacyjne od dnia 14 listopada 2017 roku do dnia zapłaty;( pkt. 1) , oddalił odwołanie w pozostałym zakresie( pkt. 2), zasądził od odwołującego na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 180zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok Sad Rejonowy wydał w następującym stanie faktycznym

Odwołujący jest lekarzem medycyny ze specjalizacją w dziedzinie chorób wewnętrznych i alergologii. Od dnia 1 września 1997 roku odwołujący jest zatrudniony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na podstawie umowy o pracę na stanowisku lekarza orzecznika. Do obowiązków odwołującego jako lekarza orzecznika należy w szczególności orzekanie o niezdolności do pracy zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, w tym na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Odwołujący jest uprawniony do kontrolowania prawidłowości zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, a także do wydawania orzeczeń na podstawie bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie i na podstawie dołączonej do wniosku dokumentacji, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, przepisami prawa, etyką i własnym sumieniem.

Równocześnie odwołujący wykonuje usługi na rzecz Centrum (...) Sp. z o. o. w Z. na podstawie umowy zlecenia. Usługi te polegają na konsultacjach oraz wykonywaniu badań diagnostycznych i zabiegów ambulatoryjnych z zakresu alergologii. Z pomocy odwołującego korzysta w tej przychodni około 100 pacjentów, do których można zaliczyć zarówno stałych pacjentów, jak i pacjentów nowych. W ramach tej umowy odwołujący nie ma godzinowego harmonogramu pracy. Jego czas przyjmowania pacjentów uzależniony jest od liczby ich zarejestrowania w danym dniu. Średnio wizyta nowego pacjenta wynosi od 20 do 30 minut, natomiast w przypadku wizyty kontrolnej czas takiej wizyty zajmuje odwołującemu od 10 do 15 minut. Za prawidłowe wykonanie usług odwołujący uprawniony jest do wynagrodzenia według następującego cennika:

- 40% ceny konsultacji udzielonych przez siebie pacjentom, którzy zawarli umowę na ubezpieczenie zdrowotne w (...) S.A. oraz innymi towarzystwami ubezpieczeniowymi i znajdują się na Aktywnej Liście Ubezpieczonych,

- 30% ceny zabiegów ambulatoryjnych wykonanych przez siebie pacjentom, którzy zawarli umowę na ubezpieczenie zdrowotne w (...) S.A. oraz innymi towarzystwami ubezpieczeniowymi i znajdują się na Aktywnej Liście Ubezpieczonych,

- 50% ceny konsultacji udzielonych pozostałym pacjentom prywatnym,

- 40% ceny zabiegów ambulatoryjnych wykonanych przez siebie pacjentom prywatnym.

Zgodnie z umową zlecenia w przypadku dłuższej (powyżej 5 dni) nieobecności odwołującego (urlop, wyjazd służbowy, choroba itp.) jest on zobowiązany do zapewnienia zastępstwa w osobie lekarza tej samej specjalności.

Podczas przyjmowania pacjentów odwołujący ma możliwość skorzystania z pomocy pielęgniarki koordynującej E. M.. Na jego prośbę przebywa ona w gabinecie w celu przygotowania zestawu do iniekcji i podawania pacjentom zastrzyków odczulających. Zdarza się, że E. M. przebywała w gabinecie przez całą wizytę pacjenta. Jedynie w sytuacji pierwszej wizyty i konieczności zebrania wywiadu E. M. nie jest proszona do gabinetu przez odwołującego.

Oprócz tego odwołujący prowadzi wraz J. C. – lekarzem medycyny pracy – prywatną przychodnię w Z. przy ul. (...) pod firmą CENTRUM spółka jawna J. C., B. P.”.

W okresie od dnia 16 czerwca 2014 roku do dnia 14 grudnia 2014 roku odwołujący z powodu skomplikowanego złamania lewej ręki był niezdolny do pracy i przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Odwołujący początkowo leczony był operacyjnie, a następnie wymagał rehabilitacji, bowiem jego ręka była niesprawna. W okresie tym zwolnienia lekarskie wystawione zostały przez lekarzy wykonujących zawód w przychodni CENTRUM s.j. J. C., B. P.. Wystawiono następujące zwolnienia lekarskie:

a)  z dnia 16 czerwca 2014 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 16 czerwca 2014 roku do dnia 27 czerwca 2014 roku;

b)  z dnia 30 czerwca 2014 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 28 czerwca 2014 roku do dnia 18 lipca 2014 roku;

c)  z dnia 18 lipca 2014 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 19 lipca 2014 roku do dnia 5 sierpnia 2014 roku;

d)  z dnia 5 sierpnia 2014 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 6 sierpnia 2014 roku do dnia 22 sierpnia 2014 roku;

e)  z dnia 22 sierpnia 2014 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 23 sierpnia 2014 roku do dnia 19 września 2014 roku;

f)  z dnia 19 września 2014 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 20 września 2014 roku do dnia 17 października 2014 roku;

g)  z dnia 17 października 2014 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 18 października 2014 roku do dnia 14 listopada 2014 roku;

h)  z dnia 14 listopada 2014 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 15 listopada 2014 roku do dnia 5 grudnia 2014 roku;

i)  z dnia 5 grudnia 2014 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 6 grudnia 2014 roku do dnia 14 grudnia 2014 roku.

Następnie w związku ze złamaniem prawej nogi w okresie od dnia 14 grudnia 2015 roku do dnia 13 czerwca 2016 roku odwołujący ponownie był niezdolny do pracy. Odwołujący mógł poruszać się jedynie na wózku inwalidzkim. przebywał na następujących zwolnieniach lekarskich, wystawionych przez lekarzy wykonujących zawód w przychodni CENTRUM s.j. J. C., B. P.:

a)  z dnia 14 grudnia 2015 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 14 grudnia 2015 roku do dnia 8 stycznia 2016 roku;

b)  z dnia 11 stycznia 2016 roku, wystawionego przez specjalistę (...), obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 9 stycznia 2016 roku do dnia 5 lutego 2016 roku;

c)  z dnia 5 lutego 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 6 lutego 2016 roku do dnia 4 marca 2016 roku;

d)  z dnia 4 marca 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 5 marca 2016 roku do dnia 1 kwietnia 2016 roku;

e)  z dnia 1 kwietnia 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 2 kwietnia 2016 roku do dnia 29 kwietnia 2016 roku;

f)  z dnia 29 kwietnia 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 30 kwietnia 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku;

g)  z dnia 1 czerwca 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 8 czerwca 2016 roku;

h)  z dnia 10 czerwca 2016 roku, wystawionego przez specjalistę medycyny pracy J. C., obejmującego okres niezdolności do pracy od dnia 9 czerwca 2016 roku do dnia 13 czerwca 2016 roku.

Za ww. okresy niezdolności do pracy odwołujący otrzymał następujące kwoty tytułem zasiłku chorobowego (w sumie 59.027,87 zł):

a)  3.877,44 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 28 czerwca 2014 roku do dnia 18 lipca 2014 roku (data wypłaty: 3.773,94 zł – 25 lipca 2014 roku, 103,50 zł – 7 listopada 2014 roku);

b)  3.323,52 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 19 lipca 2014 roku do dnia 5 sierpnia 2014 roku (data wypłaty: 2.325,57 zł – 25 lipca 2014 roku, 894,45 zł – 27 sierpnia 2014 roku, 103,50 zł – 7 listopada 2014 roku);

c)  5.169,92 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 23 sierpnia 2014 roku do dnia 19 września 2014 roku (data wypłaty: 5.008,92 zł – 25 września 2014 roku, 161 zł – 7 listopada 2014 roku);

d)  5.169,92 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 20 września 2014 roku do dnia 17 października 2014 roku (data wypłaty: 5.008,92 zł – 27 października 2014 roku, 161 zł – 7 listopada 2014 roku);

e)  5.169,92 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 18 października 2014 roku do dnia 14 listopada 2014 roku (data wypłaty: 2.504,46 zł – 27 października 2014 roku, 80,50 zł – 7 listopada 2014 roku, 2.584,96 zł – 27 listopada 2014 roku);

f)  3.877,44 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 15 listopada 2014 roku do dnia 5 grudnia 2014 roku (data wypłaty: 2.954,24 zł – 27 listopada 2014 roku, 923,30 zł – 22 grudnia 2014 roku);

g)  1.661,76 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 6 grudnia 2014 roku do dnia 14 grudnia 2014 roku (data wypłaty: 22 grudnia 2014 roku);

h)  4.587,42 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 14 grudnia 2015 roku do dnia 8 stycznia 2016 roku (data wypłaty: 27 stycznia 2016 roku);

i)  4.832,52 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 9 stycznia 2016 roku do dnia 5 lutego 2016 roku (data wypłaty: 3.969,57 zł – 27 stycznia 2016 roku, 862,95 zł – 25 lutego 2016 roku);

j)  4.832,52 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 6 lutego 2016 roku do dnia 4 marca 2016 roku (data wypłaty: 4.142,16 zł – 25 lutego 2016 roku, 690,36 zł – 24 marca 2016 roku);

k)  4.832,52 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 5 marca 2016 roku do dnia 1 kwietnia 2016 roku (data wypłaty: 4.659,93 zł – 24 marca 2016 roku, 172,59 zł – 27 kwietnia 2016 roku);

l)  4.832,52 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 2 kwietnia 2016 roku do dnia 29 kwietnia 2016 roku (data wypłaty: 27 kwietnia 2016 roku);

m)  5.522,88 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 30 kwietnia 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku (data wypłaty: 25 maja 2016 roku);

n)  1.337,57 zł tytułem niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 8 czerwca 2016 roku (data wypłaty: 27 czerwca 2016 roku).

Lekarze wystawiający odwołującemu zwolnienia lekarskie nie pouczali go o braku możliwości świadczenia pracy w okresie niezdolności do pracy. W ocenie odwołującego w okresie niezdolności do pracy można wykonywać każdą pracę, która nie przedłuża okres zwolnienia lekarskiego.

Decyzją z dnia 7 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przyznał odwołującemu prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 13 czerwca 2016 roku do dnia 10 października 2016 roku. Na odwrocie decyzji zawarto pouczenie, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje ubezpieczonemu wykonującemu w czasie jego pobierania pracę zarobkową lub wykorzystującemu je w sposób niezgodny z celem tego świadczenia. Dodano, że ubezpieczony traci prawo do świadczenia za miesiąc kalendarzowy, w którym stwierdzono takie okoliczności.

Za okres przebywania na świadczeniu rehabilitacyjnym odwołujący otrzymał łącznie kwotę 23.556,60 zł.

Pomimo niezdolności do pracy w ww. okresach niezdolności do pracy i przebywania na świadczeniu rehabilitacyjnym odwołujący nie zaprzestał udzielania konsultacji medycznych w Centrum (...) Sp. z o. o. w Z.. Związane to było także tym, że odwołujący nie potrafił znaleźć zastępstwa na swoje miejsce i nie chciał przerywać procesu leczenia swoich pacjentów. Do przychodni odwołującego co do zasady przywoziła samochodem jego żona, odwołujący w przychodni poruszał się na wózku inwalidzkim. Podczas przyjmowania pacjentów odwołujący dokonywał rutynowych czynności lekarskich, takich jak przeprowadzanie wywiadu lekarskiego, osłuchiwanie, oglądanie, wypisywanie karty pacjenta. Zastrzyki pacjentom wykonywała w gabinecie zabiegowym pielęgniarka E. M.. Odwołujący nie poinformował swego pracodawcy (Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) o wykonywaniu umowy zlecenia w okresie niezdolności do pracy.

W okresie niezdolności do pracy odwołującego przyjmował on pacjentów wyłącznie kontynuujących leczenie i nie wykonywał osobiście iniekcji. W tym zakresie zakres wykonywanych przez niego czynności w zasadzie nie różnił się od czynności wykonywanych w okresach kiedy odwołujący nie był niezdolnych do pracy. Pomimo tego, że byli to pacjenci kontynuujący leczenie, to istniała możliwość przerwania tego leczenia bądź też kontynuacji w innej placówce. Jak zeznał sam odwołujący w toku postępowania gdyby nie mógł stawić się w (...) Sp. z o.o. Z., pacjent wziąłby swoją dokumentację medyczną i udał się do innego alergologa, który by go przyjął, to taki pacjent mógłby kontynuować leczenie u innego alergologa.

W sumie odwołujący w okresach spornych udzielił 36 konsultacji medycznych w następujących dniach: 1 lipca 2014 roku (I wtorek miesiąca), 8 lipca 2014 roku (II wtorek miesiąca), 29 lipca 2014 roku (V wtorek miesiąca), 5 sierpnia 2014 roku (I wtorek miesiąca), 26 sierpnia 2014 roku (IV wtorek miesiąca), 2 września 2014 roku (I wtorek miesiąca), 16 września 2014 roku (III wtorek miesiąca), 30 września 2014 roku (V wtorek miesiąca), 28 października 2014 roku (IV wtorek miesiąca), 17 listopada 2014 roku (III poniedziałek miesiąca), 25 listopada 2014 roku (IV wtorek miesiąca), 2 grudnia 2014 roku (I wtorek miesiąca), 9 grudnia 2014 roku (II wtorek miesiąca), 2 grudnia 2015 roku (I środa miesiąca), 16 grudnia 2015 roku (III środa miesiąca), 30 grudnia 2015 roku (V środa miesiąca), 13 stycznia 2016 roku (II środa miesiąca), 27 stycznia 2016 roku (IV środa miesiąca), 3 lutego 2016 roku (I środa miesiąca), 17 lutego 2016 roku (III środa miesiąca), 9 marca 2016 roku (II środa miesiąca), 23 marca 2016 roku (IV środa miesiąca), 6 kwietnia 2016 roku (I środa miesiąca), 13 kwietnia 2016 roku (II środa miesiąca), 27 kwietnia 2016 roku (IV środa miesiąca), 11 maja 2016 roku (II środa miesiąca), 25 maja 2016 roku (IV środa miesiąca), 8 czerwca 2016 roku (II środa miesiąca), 22 czerwca 2016 roku (IV środa miesiąca), 6 lipca 2016 roku (I środa miesiąca), 20 lipca 2016 roku (III środa miesiąca), 3 sierpnia 2016 roku (I środa miesiąca), 24 sierpnia 2016 roku (IV środa miesiąca), 7 września 2016 roku (I środa miesiąca), 21 września 2016 roku (III środa miesiąca), 5 października 2016 roku (I środa miesiąca).

Po udzieleniu konsultacji lekarskich odwołujący wystawiał zleceniodawcy rachunek. Z tytułu wykonanych świadczeń w latach 2014-2016 odwołujący otrzymał następujące wynagrodzenie:

Miesiąc

Kwota brutto

Kwota netto

Miesiąc

Kwota brutto

Kwota netto

I 2014

I 2015

II 2014

II 2015

765,00 zł

645,15 zł

III 2014

566,00 zł

477,06 zł

III 2015

IV 2014

IV 2015

1.243,00 zł

1.048,13 zł

V 2014

515,00 zł

434,65 zł

V 2015

420, 00 zł

354,20 zł

VI 2014

966,00 zł

815,06 zł

VI 2015

360,00 zł

303,60 zł

VII 2014

532,00 zł

449,12 zł

VII 2015

VIII 2014

1.342,00 zł

1.132,22 zł

VIII 2015

IX 2014

313,00 zł

263,83 zł

IX 2015

681,00 zł

574,71 zł

X 2014

528,00 zł

445,48 zł

X 2015

XI 2014

XI 2015

XII 2014

1.254,00 zł

1.058,14 zł

XII 2015

987,00 zł

832,17 zł

Miesiąc

Kwota brutto

Kwota netto

I 2016

405,00 zł

341,55 zł

II 2016

462,00 zł

389,42 zł

III 2016

IV 2016

423,00 zł

356,93 zł

V 2016

681,00 zł

574,71 zł

VI 2016

VII 2016

854,00 zł

720,14 zł

VIII 2016

409,00 zł

345,19 zł

IX 2016

573,00 zł

483,43 zł

X 2016

480,00 zł

404,80 zł

XI 2016

536,00 zł

451,76 zł

XII 2016

578,00 zł

487,98 zł

Zaskarżoną decyzją z dnia 6 listopada 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. zobowiązał odwołującego do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego (za okresy od dnia 28 czerwca 2014 roku do dnia 5 sierpnia 2014 roku, od dnia 23 sierpnia 2014 roku do dnia 14 grudnia 2014 roku, od dnia 14 grudnia 2015 roku do dnia 8 czerwca 2016 roku) oraz świadczenia rehabilitacyjnego (za okres od dnia 13 czerwca 2016 roku do dnia 10 października 2016 roku) wraz z odsetkami w łącznej kwocie 94.778,07 zł (należność główna – 82.584,47 zł, odsetki – 12.193,60 zł). Decyzję tę doręczono odwołującemu w dniu 13 listopada 2017 roku.

Sąd I instancji nie dał wiary odwołującemu w takim zakresie, w jakim wskazał on, że nie zna przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w szczególności w zakresie obowiązku powstrzymywania się od pracy zarobkowej w okresie niezdolności do pracy i pobierania świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Trudno bowiem uznać, ażeby osoba z ponad 20-letnim stażem pracy na stanowisku lekarza orzecznika ZUS nie była zaznajomiona, chociażby w podstawowym zakresie, z zasadami korzystania ze zwolnienia lekarskiego. Do obowiązków bowiem każdego lekarza orzecznika ZUS należy m.in. orzekanie o niezdolności do pracy zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, w tym na podstawie ww. ustawy, co wynika chociażby z zakresu obowiązków odwołującego.

Sąd I instancji zważył , że zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1368 ze zm.) ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Wskazał, że zasadniczym celem zasiłku chorobowego jest kompensata utraconego przez ubezpieczonego dochodu (inaczej: rekompensata zarobku) wskutek wystąpienia u niego czasowej, przejściowej niezdolności do zarobkowania. Celem tym nie jest natomiast uzyskanie dodatkowej korzyści obok wynagrodzenia, dlatego zasiłek chorobowy wypłacany jest nie obok, ale zamiast wynagrodzenia (A. Rzetecka-Gil, Komentarz do art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Oficyna 2009). Z powyższego przepisu wynika, że jeżeli ubezpieczony pobiera świadczenia pieniężne wynikające z zasiłku chorobowego i jednocześnie wykonuje jakąkolwiek działalność zarobkową, w tym prowadzi działalność gospodarczą, nie jest uprawniony do tych świadczeń, a organ rentowy może domagać się zwrotu wypłaconych świadczeń. Brak uprawnienia do świadczenia następuje również w przypadku innych form wykorzystywania zwolnienia lekarskiego w sposób sprzeczny z jego przeznaczeniem, przez co należy rozumieć wykonywanie czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy. Celem zwolnienia od pracy jest bowiem odzyskanie przez ubezpieczonego zdolności do pracy stąd w jego osiągnięciu przeszkodą mogą być wszelkie zachowania ubezpieczonego utrudniające proces leczenia i rekonwalescencję (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2005 roku, III UK 120/05, OSNP 2006, nr 21-22, poz. 338). Z całą pewnością za wykorzystywanie zwolnienia w sposób sprzeczny z jego celem można uznać podejmowanie czynności sprzecznych z zawartymi w zwolnieniu zaleceniami, natomiast ubezpieczony może, a nawet powinien wykonywać czynności, które lekarz mu zalecił.

W art. 17 ust.1 cytowanej powyżej ustawy określone są dwie przesłanki, które powodują utratę prawa do zasiłku chorobowego:

1.  wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy,

2.  wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób nie zgodny z celem tego zwolnienia.

Przesłanki te mają samoistny charakter, co oznacza, że spełnienie którejkolwiek z nich powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego.

Sąd I instancji powołał także orzecznictwo , z którego wynika, że wykonywanie pracy zarobkowej w rozumieniu art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa polega na podjęciu działań stanowiących realizację obowiązków pracowniczych lub wynikających z innego stosunku prawnego obejmującego świadczenie pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2005 roku, I UK 44/05, OSNP 2006/17-18/279). Co istotne, utracenie prawa do zasiłku chorobowego z powodu wykonywania pracy zarobkowej nie następuje w sytuacji, gdy ubezpieczony wprawdzie pobrał wynagrodzenie, ale nie realizował żadnych czynności ze sfery zawodowej. Utracenie prawa do zasiłku chorobowego następuje jedynie wówczas, gdy ubezpieczony przejawia aktywność zawodową. Dopiero wówczas materializuje się funkcja art. 17 powoływanej powyżej ustawy. Nie ma wątpliwości, że jest nią potrzeba uchylenia ochrony ubezpieczeniowej wobec osób, które w istocie jej nie potrzebują (tak Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 25 marca 2015 roku, III AUa 1477/14, LEX nr 1681946; w podobnym tonie wypowiedział się także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 marca 2007 roku, II UK 132/06, LEX nr 936844).

Wskazał Sąd Rejonowy na ratio legis regulacji art. 17 ustawy zasiłkowej , którym jest niedopuszczenie do pobierania świadczenia w sytuacji, w których można postawić ubezpieczonemu zarzut nadużywania prawa do świadczeń poprzez wykorzystywanie zwolnienia od pracy dla innych celów. Przesłanka podjęcia pracy zarobkowej pozbawiająca świadczenia z ustawy zasiłkowej ma sens, gdyż uzasadnia przyjęcie domniemania, że ubezpieczony nie jest w rzeczywistości niezdolny do pracy. Dla spełnienia przesłanek zawartych w art. 17 ustęp 1 ustawy zasiłkowej nie jest istotny stan zdrowia ubezpieczonego, a jedynie aktywność zawodowa zmierzająca do osiągnięcia zarobku.

Sąd I instancji ustalił, że odwołujący w okresie pobierania zasiłku chorobowego za sporne okresy świadczył pracę zarobkową. Fakt ten potwierdzony został przez samego odwołującego i wynika on także z materiału dowodowego zgromadzonego w toku niniejszego postępowania. Wbrew twierdzeniom strony odwołującej praca ta nie miała charakteru incydentalnego i wykonywana była w regularnych odstępach czasu. Odwołujący przyjmował bowiem pacjentów średnio kilka razy w miesiącu w określonym dniu tygodnia. Dostęp pacjentów do odwołującego nie był przy tym w żaden sposób ograniczony i rejestracja pacjentów przebiegała w normalny sposób. Odwołujący w okresie swej niezdolności do pracy (w spornych okresach) w ramach wykonywania umowy zlecenia świadczył czynności związane z konsultacjami oraz wykonywaniem badań diagnostycznych i zabiegów ambulatoryjnych niemal w identyczny sposób jak w okresie zdolności do pracy. Jedyna różnica polegała na tym, że odwołujący nie mógł osobiście wykonywać iniekcji pacjentom i nie przyjmował nowych pacjentów.

Okoliczności przywoływane przez odwołującego w toku procesu mające usprawiedliwiać zachowanie odwołującego poprzez wskazanie, iż działał jedynie dla dobra pacjentów nie mogą wpływać na wynik końcowego rozstrzygnięcia. Należy mieć bowiem na uwadze szczególny charakter ustaw z zakresu ubezpieczeń społecznych, które wchodzą w skład przepisów prawa publicznego. Oznacza to, że przepisy tej ustawy charakteryzują się daleko większym rygoryzmem i nie można na ich gruncie stosować klauzul generalnych (art. 5 k.c. czy art. 8 k.p.) pozwalających dokonywanie korekty w przypadkach uzasadnionych okolicznościami sytuacji jednostkowej. Co więcej jak przyznał sam odwołujący w toku procesu pacjent leczony u odwołującego posiadając dokumentację lekarską mógłby kontynuować leczenie u innego alergologa.

Powołując art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1778) podkreślił, że osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania (84 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Skoro sporne świadczenia pobrane przez odwołującego były nienależne, to organ rentowy słusznie miał prawo domagać się od niego zwrotu tego świadczenia wraz z odsetkami, co wynika z wprost z treści art. 84 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń. Sąd doszedł przy tym do przekonania, że pomimo braku formalnego pouczenia odwołującego o nieprzysługiwaniu zasiłku chorobowego w czasie pobierania pracy zarobkowej (obowiązek taki spełniony został przy świadczeniu rehabilitacyjnym), pozwany może dochodzić od odwołującego zwrotu nienależnego świadczenia. Należy bowiem stwierdzić, ze pouczenie osoby pobierającej świadczenie o okolicznościach powodujących ustanie prawa do świadczenia albo wstrzymania wypłaty świadczenia w całości lub części ma doniosły charakter właśnie dlatego, że przesądza o świadomości ubezpieczonego pobrania świadczenia bez podstawy prawnej. W przypadku odwołującego nie może być mowy o braku świadomości pobierania zasiłku chorobowego w sposób nienależny, albowiem odwołujący ze względu na charakter zatrudnienia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych niewątpliwie musiał mieć świadomość zachowania sprzecznego z tzw. ustawą zasiłkową. W świetle charakteru wykonywanej przez odwołującego pracy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych należy z dużą ostrożnością podejść do twierdzeń odwołującego, jakoby w okresie niezdolności do pracy można wykonywać pracę tylko taką, która nie przedłużą procesu chorobowego. Okoliczność tak nie wynika z żadnych przepisów obowiązujących w tej kwestii ustaw.

Powołał także Sąd Rejonowy uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 roku (I UK 287/16), w którym Sąd Najwyższy wskazał, iż ustalenie przez Sąd, że ubezpieczony pobierający zasiłek chorobowy nie był pouczony o braku prawa do tego świadczenia nie jest wystarczającą podstawą do stwierdzenia, że nie obciąża go obowiązek zwrotu pobranego zasiłku chorobowego, do którego utracił prawo wskutek wykonywania w okresie pobierania świadczenia pracy zarobkowej.

Co istotne, zgodnie z art. 84 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach – za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.

Należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności (art. 84 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo żądać zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za 3 ostatnie lata, począwszy od dnia otrzymania ostatniej wypłaty. Oznacza to, że chodzi tu o ostatnie trzy lata pobierania, wypłacania świadczenia, a nie 3 lata wstecz od dnia wydania decyzji. W przedmiotowej sprawie pierwsze sporne świadczenie zostało wypłacone odwołującemu za 28 czerwca 2014 roku, a ostatnie 10 października 2016 roku, a tym samym wbrew twierdzeniom pełnomocnika odwołującego nie doszło do przedawnienia roszczenia pozwanego.

Powyższa wykładnia art. 84 ust. 3 ustawy systemowej oznacza, że organ rentowy prawidłowo zobowiązał odwołującego do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń za okres od dnia 28 czerwca 2014 roku do dnia 10 października 2016 roku, czyli za okres niewykraczający poza ostatnie trzy lata począwszy od dnia otrzymania ostatniej wypłaty.

Skoro sporne świadczenia pobrane przez odwołującego były nienależne, to organ rentowy słusznie miał prawo domagać się od niego zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, co wynika z wprost z treści art. 84 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń. Niezależnie od powyższego należy wskazać, że pozwany organ rentowy nie mógł naliczyć wobec odwołującego odsetek od nienależnie wypłaconego zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego przed datą doręczenia odwołującemu zaskarżonej decyzji, tj. przed dniem 13 listopada 2017 roku. Dlatego w tym zakresie zaskarżona decyzja była wadliwa i podlegała zmianie. Skoro bowiem odwołującemu zaskarżona decyzja została doręczona w dniu 13 listopada 2017 roku, to odsetki od nienależnie wypłaconego zasiłku chorobowego mogą być naliczane dopiero od dnia następnego po tym doręczeniu. Zgodnie bowiem z poglądem orzecznictwa w zakresie zasad zapłaty i wysokości odsetek stosuje się zasady prawa cywilnego – zgodnie z którymi ubezpieczony (dłużnik) winien spełnić świadczenie niezwłocznie od doręczenia mu decyzji ustalającej obowiązek zwrotu świadczenia, jako nienależnie pobranego, gdyż dopiero od tej daty ubezpieczony pozostaje w zwłoce ze spełnieniem świadczenia (zob. przykładowo wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z dnia 28 stycznia 2016 roku, III AUa 736/15, LEX nr 2025563; z dnia 15 września 2015 roku, III AUa 2194/14, LEX nr 1843024).

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Rejonowy zmienił częściowo zaskarżoną decyzję jak w punkcie pierwszym wyroku tj. jedynie w zakresie daty naliczenia odsetek oddalając odwołanie w pozostałym zakresie.

Odwołujący co do zasady przegrał proces, a pozwany był reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego. O kosztach procesu Sąd orzekł zatem z mocy art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 ze zm. w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia odwołania).

Apelację wywiódł ubezpieczony zaskarżając wyrok co do pkt. 2 wyroku zarzucając mu:

1.  rażące naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to:

art. 233 6 1 k.p.c. poprzez:

a)  przekroczenie przez Sąd granicy swobodnej oceny zebranych w sprawie dowodów polegające na przyjęciu, iż ubezpieczony normalnie wykonywał pracę podczas gdy ubezpieczony nie wykonywał czynności manualnych przy pacjentach a tylko asystował przy czynnościach, które pod jego nadzorem wykonywała pielęgniarka i tylko przy pacjentach co do, których nie można było przerwać leczenia ;

b)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania orzeczenia, który mógł mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, polegający na błędnym uznaniu, iż:

pacjenci przyjmowani przez ubezpieczonego mogli leczyć się gdzie indziej;

2.  obrazę przepisów prawa materialnego, a to:

a) art. 84 ust.2 pkt. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez:

bezpodstawne uznanie, iż nie było potrzeby informować ubezpieczonego o przesłankach utraty prawa do zasiłków ze względu na charakter pracy ubezpieczonego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Apelujący wniósł o :

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, iż ubezpieczony nie jest zobowiązany do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego za okresy od 28 czerwiec 2014r do 05 sierpnia 2014r; od 23 sierpnia 2014r do 14 grudnia 2014r; od 14 grudnia 2015r do 8 czerwca 2016 roku oraz świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 13 czerwca 2016r do 10 października 2016 roku;

2.  zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

alternatywnie o:

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji.

Organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji ubezpieczonego i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego w całości podzielając argumentację z uzasadnienia Sądu Rejonowego w sprawie.

Organ rentowy natomiast wniósł zażalenie na postanowienie o kosztach zastępstwa procesowego zawarte w pkt 3 wyroku Sądu Rejonowego w G. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 lipca 2018 r. sygn. akt VI U 6/18

zarzucając mu:

naruszenie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych poprzez błędne przyjęcie iż w sprawie z odwołania płatnika składek zastosowanie znajdą stawki minimalne w wysokości 180 zł podczas gdy zachodzą przesłanki do przyznania kosztów zgodnie z § 2 pkt 2 i pkt 6.

I wniósł o:

-zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego kwoty 5400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

-zasądzenie na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym wg norm przepisanych;

-względnie uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach i rozstrzygnięcia o kosztach dotychczasowego postępowania zażaleniowego.

Ubezpieczony wniósł o oddalenie zażalenia organu rentowego .

Sąd Okręgowy zważył,

apelacja ubezpieczonego nie mogła odnieść skutku.

W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji przeprowadził w wystarczającym zakresie postępowanie dowodowe. Zdaniem Sądu II instancji Sąd Rejonowy właściwie przeprowadził dowody niezbędne do rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Sąd Okręgowy podzielił również ocenę prawną ustalonego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym stanu faktycznego uznając, że wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach odpowiada prawu w części zaskarżonego punktu 1 i 2. Zarzuty ubezpieczonego nie są zasadne.

W przypadku zasiłku chorobowego jest samodzielna podstawa zwrotu świadczenia - art. 66 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa .W przypadku zasiłku chorobowego nie można mówić o obowiązku pouczenia , o którym mowa w art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przypadku zasiłku chorobowego nie jest wydawana decyzja i organ rentowy nie jest w stanie pouczyć ubezpieczonego . Art. 66 ustawy zasiłkowej trzeba powiązać z art. 17 tejże ustawy to są samodzielne podstawy domagania zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia. Art. 17 wskazuje na dwie przesłanki trzeba wykonywać prace zarobkową i wykorzystywać zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem . Cel powołanego przepisu jest taki aby osoba korzystała ze świadczenia na wypadek choroby, a po drugie że nie wykonuje pracy w okresie zwolnienia lekarskiego, by nie wydłużyć okresu dochodzenia do zdrowia oraz , aby osoba korzystała ze świadczenia na wypadek choroby. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego i ustaleń, które Sąd przyjmuje za własne wynika, że apelujący w okresie niezdolności do pracy pobierając świadczenie wykonywał pracę zarobkową. Przepis jest stanowczy , czytelny, nie można odwoływać się do zasad słuszności, czy zasad współżycia społecznego , tym bardziej, że chodzi o ubezpieczenia społeczne. Nie może się ostać argument usprawiedliwiający czynności ubezpieczonego jak tego, który służył jedynie wiedzą, a nie wykonywał faktycznie czynności fizycznych. Są bowiem zawody , polegające przede wszystkim na służeniu wiedzą , a nie jest konieczny wysiłek fizyczny.

W zakresie natomiast świadczenia rehabilitacyjnego ma zastosowanie art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych . W tym przypadku zarówno przy złożeniu wniosku o świadczenie rehabilitacyjne jak i w decyzji przyznającej to świadczenie jest pouczenie. Wynika z niego, że nie można wykonywać pracy zarobkowej. Należy ponadto zaznaczyć , że apelujący by orzecznikiem ZUS a zatem powinien na pewno wiedzieć o zasadach zwrotu świadczenia.

Organ rentowy może przeprowadzić kontrolę i dokonać ustaleń , tak długo , aż świadczenie nie przedawni się . Świadczenie było wypłacane pomimo, że osoba wykonywała pracę zarobkową.

Z tych przyczyn na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację uznając, że zostały spełnione przesłanki art. 17 i 66 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, a przy świadczeniu rehabilitacyjnym art. 17 i art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze fakt, że organ rentowy wygrał postępowanie należało orzec o kosztach . Sąd oparł się na orzeczeniach sądów Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 kwietnia 2013 r. III AUa 184/13 i Sądu Apelacyjnego w P. z dnia 28 grudnia 2017 r. III AUz 246/17. Wynika z nich, który to pogląd Sąd Okręgowy podziela, że sprawa o zwrot nienależnie pobranych świadczeń nie jest sprawą, o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego, o której mowa w obowiązującym wówczas §11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. ( obecnie jest to §9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ), bo strona ma już ustalone prawo do świadczenia , a ciąży na niej tylko obowiązek zwrotu świadczenia, które niezasadnie pobrała.

A zatem wynagrodzenie radcy prawnego organu rentowego kształtować się winno w zależności od wartości przedmiotu sporu, którą w rozpoznawanej sprawie jest kwota dochodzona przez ZUS tytułem zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Przy wartości przedmiotu sporu wynoszącej 82 585 zł stawka minimalna wynagrodzenia radcy prawnego wynosi 5400 zł ( §2 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ). Natomiast koszty postępowania zażaleniowego licząc wg wartości przedmiotu zaskarżenia to kwota 450 zł obliczona w oparciu o §2 ust 4 w zw. z § 10 ust.1. pkt 1 w.w rozporządzenia . Z tych przyczyn zażalenie organu rentowego na pkt. 3 wyroku okazało się zasadne i Sąd Okręgowy uwzględnił je na podstawie art. 397§1 k.p.c. w zw. z art. 386§1 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zasądzając kwotę 2700 zł na rzecz organu rentowego. Kwotę zasądzoną obliczono od wartości przedmiotu zaskarżenia na podstawie §2 ust.6 i § 10 ust.1. pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

(-) SSR del. Anna Capik –Pater (spr.) (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSO Mariola Szmajduch

Sędzia Przewodniczący Sędzia