Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmE 112/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Anna Maria Kowalik

Protokolant –

st. sekr. sąd. Joanna Preizner

po rozpoznaniu 31 października 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powódki od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 31 maja 2016 r. Nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w punkcie 2 w ten sposób, że obniża wymierzoną karę do kwoty 60 000,00 zł (sześćdziesięciu tysięcy złotych);

2.  oddala odwołanie w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego.

SSO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 112/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 31 maja 2016 roku nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE), na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 oraz z art. 56 ust. 2 pkt 1 w związku z art. 56 ust. 3 i ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm.)(dalej p.e.) oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23) i art. 30 ust. 1 p.e. po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej powód), orzekł:

1)  że Przedsiębiorca - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., posiadający numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...), naruszył warunek (...) koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 17 stycznia 2011 r. Nr (...) (z późn. zm.) i nie przestrzegał obowiązku wynikającego z pkt 1. tej koncesji,

2)  za działanie opisane w pkt 1 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 113.790,00 zł.

Od niniejszej Decyzji powód złożył odwołanie, zaskarżając ją w pkt 2 i wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonej decyzji poprzez zmianę pkt 2 i odstąpienie od wymierzenia kary na stronę,

względnie

2.  zmianę zaskarżonej decyzji poprzez zmianę pkt 2 i nałożenie na powoda kary pieniężnej w wysokości 10 000,00 zł

a nadto: przyznanie stronie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

Zaskarżonej Decyzji powód zarzucił naruszenie przepisów:

1.  art. 56 ust. 6 p.e. poprzez błędne ustalenie stopnia szkodliwości czynu zarzucanego powodowi oraz stopnia zawinienia, a w konsekwencji ustalenie wysokości kary pieniężnej nałożonej na powoda w wymierzę znacznie przekraczającym stopień zawinienia, szkodliwości czynu, jak i przekraczającym możliwości finansowe powoda – naruszającym zasadę proporcjonalności, w sytuacji, gdy nakładana kara nie może wpłynąć na pogorszenie sytuacji finansowej powoda raz na jego płynność finansową, zaś wysokość kary powinna pozostawać we właściwej proporcji do zysków uzyskiwanych przez powoda;

2.  art. 56 ust. 6a p.e. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, ze w niniejszej sprawie stopień szkodliwości czynu popełnionego przez powoda był znaczny, co uniemożliwiło odstąpienie od wymierzenia kary.

W uzasadnieniu odwołania powód wskazał, że nie zgadza się z rozstrzygnięciem Prezesa URE w części dotyczącej wymierzenia kary pieniężnej. Zaznaczył przy tym, że nie kwestionuje faktu naruszenia warunków koncesji, ale istota sporu sprowadza się do oceny stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia oraz dotychczasowego zachowania podmiotu i jego możliwości finansowych, jak również możliwości odstąpienia od wymierzenia kary z uwagi na znikomą szkodliwość czynu i dobrowolne zaniechanie naruszeń.

Analizując swoje zachowanie powód wskazał, że podjął działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami na stacjach paliw w różnych momentach i prowadził tę działalność w różnych okresach, z czego jedynie trzy stacje paliw nadal użytkuje. Jedynie na jednej z nich czas ten wynosił około 3 lat. Ponadto powód dobrowolnie zaprzestał naruszania warunków udzielonej koncesji, gdyż wystąpił z wnioskiem o zmianę udzielonej koncesji poprzez jej udzielenie również na prowadzenie 3 stacji paliw. To zdaniem powoda przemawia za uznaniem stopnia szkodliwości czynu jakiego się dopuścił za nieznaczny, a tym samym uzasadniający odstąpienie od wymierzenia kary.

Powód wskazał również na fakt, iż poprzedni użytkownicy stacji posiadali stosowne koncesje, co wskazywać może na okoliczność spełniania przez stacje paliw warunków technicznych koniecznych do udzielenia koncesji, a zapewniających bezpieczeństwo dla odbiorców paliw. Sama zwłoka powoda w złożeniu wniosku o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi nie może, jego zdaniem, stanowić okoliczności przemawiającej przeciwko uznaniu zachowania za czyn o znikomej społecznej szkodliwości. Zachowanie powoda nie wyrządziło również szkody ani środowisku, ani klientom stacji paliw, zaś jej hipotetyczną możliwość określić nalży jako niewielką.

Z kolei uzasadniając alternatywny wniosek o obniżenie kary do 10 000,00 zł powód wskazał, że działalność w zakresie sprzedaży detalicznej paliw stanowiła jedynie nieznaczny wycinek całości prowadzonej działalności gospodarczej przynosząc niewielki dochód, pozwalający w zasadzie na utrzymanie bieżącej działalności stacji paliw i utrzymanie zatrudnienia osób niezbędnych do ich obsługi. Powód podkreślił również, że praktycznie cały zysk jest reinwestowany, dlatego też wymierzenia kary w wysokości 113 790,00 zł tj. (...) % przychodów z działalności koncesjonowanej może zagrozić dalszemu istnieniu powodowej spółki.

Pozwany złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. posiada koncesję na obrót paliwami ciekłymi udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 17 stycznia 2011 r. Nr (...) z późniejszymi zmianami na okres od 20 stycznia 2011 r. do 30 grudnia 2030 r. Wspomniana koncesja określała, że przedmiot i zakres działalności objętej koncesją - w brzmieniu obowiązującym do 24 lutego 2016 r. - stanowi: „(...) działalność gospodarcza w zakresie obrotu paliwami ciekłymi:

1.  benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,

2.  olejami napędowymi,

3.  olejami opałowymi

bez infrastruktury technicznej".

Zgodnie natomiast z brzmieniem warunku (...) ww. koncesji „Koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numerze identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dnia od dnia ich powstania." (k.55-60 akt adm.).

Pismem z 1 lipca 2015 r. powód wystąpił do Prezesa URE, z wnioskiem o przedłużenie okresu ważności w/w koncesji oraz o jej zmianę poprzez rozszerzenie jej zakresu o prowadzenie obrotu paliwami ciekłymi na stacjach paliw zlokalizowanych:

1)  w D. przy ul. (...),

2)  w miejscowości W. (...)),

3)  w miejscowości K. ((...)-(...) K.),

4)  w miejscowości K. ((...)-(...) N.),

5)  w miejscowości T. ((...)-(...) T.).

W toku prowadzonego postępowania, w piśmie z 21 lipca 2015 r., powód skorygował wniosek i wskazał, iż rezygnuje z rozszerzenia koncesji o stację paliw płynnych zlokalizowaną w D. przy ul. (...). Z kolei w piśmie z 4 grudnia 2015 r. ponownie skorygował wniosek i wskazał, iż rezygnuje z rozszerzenia koncesji o stację paliw płynnych zlokalizowaną w miejscowości T. ((...)-(...) T.).

Z przedłożonych w toku prowadzonego postępowania dokumentów wynika, że powód, przed dniem 1 lipca 2015 r., oprócz prowadzenia obrotu paliwami ciekłymi bez wykorzystania infrastruktury technicznej, prowadził również obrót paliwami ciekłymi na 5 wyżej wymienionych stacjach paliw.

Mając na uwadze powyższe, pismem z 21 stycznia 2016 r., zawiadomiono powoda o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia mu kary pieniężnej w związku
z nieprzestrzeganiem obowiązków wynikających z punktu (...) koncesji na obrót paliwami
ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa URE z 17 stycznia 2011 r., poprzez niepowiadomienie Prezesa URE o rozszerzeniu działalności i naruszenie zakresu działalności określonego w pkt. 1 ww. koncesji. Ponadto wezwano powoda do złożenia szczegółowych wyjaśnień dotyczących przedmiotowej sprawy (k.1-2 akt adm.).

W odpowiedzi powód, w piśmie z 11 lutego 2016 r., przedstawił wyjaśnienia dotyczące sytuacji finansowej informując, że „ogólna sytuacja finansowa jest dobra. Źródłem finansowania działalności gospodarczej są środki pieniężne pochodzące głównie z kredytów bankowych". Poinformował, że „wartość sprzedaży w 2014 r. wynosiła 18117192 zł, głównie ze sprzedaży paliw w handlu hurtowym, co stanowi wartość 88% udziału w sprzedaży ogółem. Pozostała wartość sprzedaży to sprzedaż detaliczna uzyskana ze sprzedaży paliwa na wynajmowanych dwóch stacjach". Koncesjonariusz poinformował ponadto, że w 2015 roku spółka nawiązała kontakt z kontrahentami jeszcze trzech stacji: w D., K. i T.. Podjęte próby współpracy zakończyły się rozwiązaniem umów ze stacją paliw w D. i T. z uwagi na znaczne koszty tych stacji i nieukładającą się współpracę". Jednocześnie przedstawił informacje dotyczące okresu sprzedaży paliw na poszczególnych stacjach paliw:

a.  Stacja paliw w D. - 01.05.2015-31.07.2015

b.  Stacja paliw w W. - 01.01.2013 – nadal (k.35-36 i 37-38, 39, 41-45 akt adm.)

c.  Stacja paliw w K. -10.11.2014 – nadal (k.27-29 akt adm.)

d.  Stacja paliw w K. - 01.03.2015 – nadal (k.30-31 akt adm.)

e.  Stacja paliw w T. - 18.06.2015-01.12.2015 r. (k.32-33 i 34 akt adm.)(k.4-5 akt adm.).

Następnie w piśmie z 16 lutego 2016 r. powód sprostował informację dotyczącą okresu prowadzenia działalności w zakresie obrotu paliwami ciekłymi na stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości W. informując, że „na podstawie porozumienia z dnia 30.01.2012 r. oraz na podstawie umowy z dnia 24 stycznia 2012 r. sporządzonego w formie aktu notarialnego o sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółce (...), firma nasza prowadzi sprzedaż od dnia 1 lutego 2012 r.". Przedłożył również kopię sprawozdania finansowego za 2014 r. (k.7 akt adm.).

Pismem z 23 lutego 2016 roku oraz pismem z 23 marca 2016 r. wezwano powoda do przedłożenia oświadczenia o osiągniętych w 2015 r. przychodach i dochodach z działalności koncesjonowanej w zakresie sprzedaży paliw ciekłych oraz do przedłożenia dokumentów finansowych za rok 2015 (bilansu, rachunku zysków i strat, informacji dodatkowej) (k.15 i k. 16 akt adm.).

Wraz z pismem z 6 kwietnia 2016 r. powód przedłożył kopię sprawozdania finansowego za rok 2015. Przedstawił jednocześnie informacje dotyczące wysokości przychodów z działalności koncesjonowanej osiągniętych tym roku ogółem oraz na poszczególnych eksploatowanych stacjach paliw (k.18-25 akt adm.).

W związku z powyższym, pismem z 19 kwietnia 2016 r. powód został powiadomiony o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie. Równocześnie został poinformowany, iż może w terminie 7 dni, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia, zapoznać się z materiałem dowodowym zebranym w ramach przedmiotowego postępowania i złożyć ewentualne dodatkowe uwagi i wyjaśnienia (k.46 akt adm.). Powód 16 maja 2016 r. skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym (k.48 akt adm.).

Decyzją z 24 lutego 2016 roku Prezes URE przedłużył powodowi ważność koncesji do 31 grudnia 2030 roku oraz zmienił punkt dotyczący przedmiotu prowadzonej działalności, któremu nadał brzmienie „Przedmiotem działalności objętej niniejszą koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu następującymi paliwami:

- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,

- olejami napędowymi,

- konfekcjonowanym gazem płynnym,

na stacjach paliw zlokalizowanych w miejscowościach W. ((...)-(...) W.), K. ((...)-(...) K.) oraz K. ((...)-(...) N.)

- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,

- olejami napędowymi,

- konfekcjonowanym gazem płynnym,

w formie pośrednictwa handlowego bez wykorzystania infrastruktury technicznej.” (k.51-53 akt adm.)

W dniu 31 maja 2016 roku Prezes URE wydał zaskarżoną decyzję ( k.61-65 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w trakcie postępowania administracyjnego, których prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, a Sąd nie znalazł również podstaw do podważania ich wiarygodności.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Okolicznością bezsporną było, że powodowi udzielono koncesji w zakresie obrotu paliwami ciekłymi benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi i olejami opałowymi bez wykorzystania infrastruktury technicznej. Powód nie kwestionował również faktu ustalonego w toku postępowania dowodowego, że okresie od 1 lutego 2012 r. do 23 lutego 2016 r., prowadził działalność gospodarczą w sposób niezgodny
z postanowieniami koncesji na obrót paliwami ciekłymi, gdyż dokonywał obrotu paliwami ciekłymi na 5 stacjach czyli z wykorzystaniem infrastruktury technicznej oraz nie poinformował
o powyższym Prezesa URE.

Tymczasem zgodnie z brzmieniem warunku (...) ww. koncesji na obrót paliwami ciekłymi: „Koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numerze identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dnia od dnia ich powstania.".

Zatem prowadząc stacje benzynowe bez powiadomienia o tym fakcie Prezesa URE i bez uzyskania zmiany treści koncesji dopuścił się naruszenia warunków w/w koncesji.

Z kolei wystąpienie naruszenia implikuje nałożenie kary na podmiot niedochowujący wymogów koncesji. Stosownie bowiem do treści art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Naruszenie jednego z warunków koncesji jest zatem wystarczającą przesłanką do zastosowania przepisu art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. i wymierzenia na tej podstawie, w oparciu o art. 56 ust. 2 powołanej ustawy, kary pieniężnej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, gdyż treść przytoczonego przepisu wskazuje na obowiązek ukarania danego przedsiębiorcy w razie stwierdzenia okoliczności podlegających karze.

W niniejszej sprawie fakt samego zachowania powoda, które prowadziło do naruszenia koncesji nie był między stronami sporny. Wobec tego uzasadnionym stało się nałożenie na powoda kary pieniężnej na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e., gdyż sama odpowiedzialność za naruszenie warunków koncesji jest odpowiedzialnością obiektywną. Nie jest konieczne wykazanie umyślnej albo nieumyślnej winy ukaranego podmiotu. Jednakże nie oznacza to, że nie istnieje możliwość ograniczenia lub wyłączenia przedmiotowej odpowiedzialności (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r. sygn. III SK 5/10, LEX nr 622205).

W uzasadnieniu zaskarżonej Decyzji Prezes URE wskazał, że ustalając wysokość kary pieniężnej, zgodnie z art. 56 ust. 6 ustawy - Prawo energetyczne, uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie Koncesjonariusza i jego możliwości finansowe. Prezes URE wskazał, że powodowi znana była treść koncesji, w tym przedmiot i zakres działalności oraz warunki na jakich może wykonywać działalność w ramach tej koncesji. Tymczasem powód rozpoczął prowadzenie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości W. od 1 lutego 2012 r., stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości K. - 10 listopada 2014 r., a następnie od 2015 r. w 3 kolejnych stacjach zlokalizowanych w miejscowościach K., T. oraz w D., nie informując o powyższym Prezesa URE, o zmianę koncesji wystąpił dopiero 1 lipca 2015 roku, czyli ponad 3 lata po rozpoczęciu eksploatacji stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości W..

Zatem słusznie Prezes uznał, że powód dopuścił się umyślnego długotrwałego naruszania obowiązków wynikających z koncesji, poprzez wykroczenie poza zakres udzielonej mu koncesji oraz nie przekazując Prezesowi URE informacji dotyczących rozszerzenia przez niego działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi, zawinił umyślnie.

Słusznie Prezes URE uznał, że powód swoim postępowaniem rażąco naruszył obowiązki wynikające z posiadanej koncesji, co wskazuje na duży stopień zawinienia i uczynił to w sposób świadomy.

Badając stopień szkodliwości czynu powoda należy wziąć pod uwagę fakt, iż w wyniku samowolnego rozszerzenia działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi o stacje paliw zlokalizowane w D. oraz w miejscowościach W. K., K. i T., naraził bezpieczeństwo odbiorców paliw, środowisko naturalne oraz prawidłowość gospodarowania paliwami ciekłymi, ponieważ uniemożliwił Prezesowi URE zweryfikowanie czy spełnia warunki niezbędnego do prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej w postaci prowadzenia stacji paliw. W tym stanie rzeczy szkodliwość czynu należało uznać za znaczną.

Ustalając wysokość kary Sąd uwzględnił, że powód nie był dotychczas karany za naruszenie warunków koncesji.

Nie można zgodzić się z twierdzeniami powoda, zaprezentowanymi w odwołaniu, że stopień szkodliwości czynu był nieznaczny, gdyż podmioty wcześniej prowadzące stacje paliw posiadały stosowne koncesje, a zatem stacje te spełniały warunki techniczne wymagane przez prawo. Należy bowiem pamiętać, że koncesja jest udzielana konkretnemu podmiotowi na prowadzenie konkretnej działalności gospodarczej, oznacza to, że Prezes URE każdorazowo sprawdza, czy dany pomiot daje gwarancję należytego wykonywania działalności gospodarczej koncesjonowanej. Zatem fakt, że poprzedni użytkownicy stacji paliw koncesje posiadali, nie oznacza automatycznie, że powód też taką koncesję by otrzymał.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż nie można zatem zastosować w stosunku do powoda odstąpienia od wymierzenia kary, o którym mowa w art. 56 ust. 6a p.e., gdyż stosownie do treści tego przepisu jest to możliwe, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek.

Wbrew twierdzeniom powoda nie można uznać prowadzenia 5 stacji paliw bez koncesji za szkodliwe w stopniu znikomym. Sąd wziął pod uwagę, iż stację paliw w D. powód prowadził przez 3 miesiące, stacje w T. 6 miesięcy, w W. – od 1 lutego 2012 roku czyli ponad 3 lata do momentu wystąpienia z wnioskiem, w K. od 11 listopada 2014 roku i stację w K. od 1 marca 2015 roku.

Nie można zapominać, że powód prowadził działalność koncesjonowaną polegającą na hurtowym obrocie paliwami ciekłymi od 2011 roku, a zatem w 2014 roku nie był niedoświadczonym podmiotem rozpoczynającym dopiero swoją działalność na rynku obrotu paliwami ciekłymi. Jako przedsiębiorcą, który zobowiązany do szczególnej staranności w prowadzeniu działalności gospodarczej powinien być w pełni świadomy, że prowadzenie stacji paliw wymaga koncesji oraz że konsekwencją jej nie posiadania jest konieczność poniesienia kary pieniężnej nałożonej przez Prezesa URE.

Sąd nie podzielił również zapatrywania powoda odnośnie kwestii dobrowolnego zaprzestania naruszeń warunków koncesji. Bowiem samo wystąpienie z wnioskiem o zmianę (rozszerzenie) dotychczas posiadanej koncesji bez zaprzestania prowadzenia 3 stacji paliw, nie może być uznane za zaprzestanie naruszenia prawa, które uzasadnia odstąpienie od wymierzenia kary.

Zgodnie z art. 56 ust. 3 p.e., wysokość kary pieniężnej nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Prezes URE kierując się wspomnianym przepisem oraz faktem, iż w 2015 roku powód osiągnął z działalności gospodarczej ogółem przychody w wysokości (...) zł oraz przychody z działalności koncesjonowanej - sprzedaż paliw - w wysokości (...) zł, natomiast zysk netto z działalności gospodarczej - (...) zł i dochód ze sprzedaży paliw ciekłych - (...) zł, wymierzył powodowi karę pieniężną w wysokości 113.790,00 zł co stanowi około (...) % przychodów z działalności koncesjonowanej osiągniętych przez powoda w 2015 roku.

Wysokość kary nałożonej na powoda została ustalona w Decyzji w relacji do ogólnej kwoty przychodu osiągniętego z działalności koncesjonowanej w poprzednim roku podatkowym. Postępowanie takie ma swoje źródło w treści wspominanego przepisu art. 56 ust. 3 p.e.. Nie oznacza to jednak, że kara nie może być miarkowana w oparciu o przychód przedsiębiorcy z działalności prowadzonej sprzecznie z koncesją, zwłaszcza gdy jest on znacznie niższy od przychodu uzyskanego ogółem z działalności koncesjonowanej. Najważniejsze jest, aby miarkowanie kary odbyło się w zgodzie z zasadą proporcjonalności.

W wyroku z 19 sierpnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt III SK 5/09 (Legalis) Sąd Najwyższy wskazał, że można jedynie rozważyć, czy wysokość kary grzywny spełniała wymogi wynikające z zasady proporcjonalności, gdy podstawę wymiaru kary stanowił przychód przedsiębiorcy uzyskiwany ze sprzedaży różnych tytułów, a praktyka ograniczająca konkurencję miała miejsce na rynku właściwym obejmującym tylko jeden z tytułów prasowych wydawanych przez tego przedsiębiorcę. Zasada proporcjonalności sugerowała, w ocenie Sądu Najwyższego, zrelatywizowanie wymierzonej kary pieniężnej do wysokości przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży dziennika, którego sprzedaż była źródłem pozycji dominującej w tej sprawie. Z kolei w wyroku z 21 kwietnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt III SK 45/10 (Legalis) Sąd Najwyższy wskazał, że sądy orzekające w sprawie z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu nakładającej karę pieniężną nie mogą poprzestać na procentowej ocenie relacji między wymierzoną karą a przychodami przedsiębiorcy, gdyż o represyjności nakładanej kary nie decyduje tylko jej procentowy stosunek do przychodów przedsiębiorcy.

Wobec powyższego Sąd stwierdził, że z uwagi na fakt, iż w 2015 roku powód uzyskał przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości (...) zł, z czego (...) zł z działalności prowadzonej zgodnie z posiadaną koncesją. Przychód w wysokości (...) zł powód uzyskał z prowadzenia działalności w postaci stacji paliw a zatem niezgodnie z posiadaną koncesją. Z kolei dochód z działalności polegającej na hurtowej sprzedaży paliwa wyniósł (...) zł, a ze sprzedaży na stacjach paliw – (...) zł. Zatem 78 % przychodu pochodziło z działalności prowadzonej zgodnie z prawem.

W tej sytuacji Sąd uznał, że kara powinna odzwierciedlać powyższą okoliczność i dlatego obniżył karę wymierzoną przez Prezesa URE – 113 790,00 zł do wysokości 60 000,00 zł. Sąd uznał, że jest to kara odpowiednia do stopnia naruszenia przepisów ustawy prawo energetyczne, a ponadto spełni swoją funkcję represyjną i prewencyjną, zapobiegając podobnym naruszeniom w przyszłości. Sąd uznał, iż obniżona kara pieniężna stanowi sankcję o odpowiednim stopniu dolegliwości, proporcjonalnym do wagi naruszenia przepisów ustawy, nie mniejszym niż to niezbędne dla osiągnięcia zamierzonego celu nałożonej kary.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zmienił zaskarżoną decyzję i obniżył karę a w pozostałej części oddalił odwołanie jako niezasadne (art. 479 53 § 2 k.p.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym w razie tylko częściowego uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Mając na uwadze fakt, iż powód zaskarżył decyzję w części dotyczącej wysokości kary, a Sąd uznał zasadność odwołania jedynie w części tzn. nie znalazł podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary ani do obniżenia jej do wysokości 10 000,00 zł, to należało uznać, że każda ze stron w równym stopniu wygrała jak i przegrała sprawę. W konsekwencji koszty procesu zostały wzajemnie zniesione.

SSO Anna Maria Kowalik