Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 785/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 lipca 2018 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko E. G. o zapłatę zasądził od E. G. na rzecz powoda Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1511,21 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP, z tym zastrzeżeniem, że stopa procentowa nie przekroczy maksymalnych odsetek za opóźnienie, w zakresie kwoty 1375,70 zł od dnia 9 lutego 2018 roku do dnia zapłaty, w zakresie kwoty 135,51 zł od dnia 13 lutego 2018 roku dnia zapłaty oraz kwotę 47 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

Pozwana zawarła z Bankiem (...) Spółką Akcyjną w W. 5 listopada 2015 r. umowę o limit kredytowy i kartę kredytową. Na postawie umowy bank udzielił pozwanej odnawialnego kredytu w kwocie 1500 zł. Oprocentowanie wykorzystanego kredytu równe jest odsetkom maksymalnym, które na dzień zawarcia umowy równe były czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Bank na podstawie umowy posiadał uprawnienie do wypowiedzenia umowy z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia między innymi w przypadku niespłacenia w umówionych terminach zadłużenia.

Pismem z 3 czerwca 2017 r. pozwana została wezwana do spłaty zadłużenia w wysokości 1393,04 zł w terminie 14 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pismem z 6 lipca 2017 r. pozwanej została wypowiedziana umowa.

Stan zadłużenia pozwanej z tytułu zaciągniętego kredytu wynosi 1375,70 zł tytułem należności głównej oraz 135,51 zł odsetek.

Podstawę dochodzonego roszczenia stanowią przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe i ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2011, nr 126, poz. 715).

Sąd I instancji stwierdził, że powód udowodnił dochodzoną wierzytelności, tak co do zasady, jak i wysokości. Powód złożył na tę okoliczność oryginał umowy zawartej z pozwaną, z której wynikały zarówno zasady przyznania limitu kredytowego, w tym oprocentowanie, jak i zasady zwrotu kredytu. Dokumentami bankowymi, których prawdziwość nie została przez pozwaną zakwestionowana, wykazał zaś wysokość niespłaconego zadłużenia. Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu, koszty procesu rozliczył na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając rozstrzygnięcie w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu pozwana zarzuciła:

1)  rażące naruszenie przepisów regulujących postępowanie cywilne, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

-

naruszenie przez Sąd obowiązku rozpoznania całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i nieuwzględnienie zarówno podstawy umownej jak i prawnej,

-

przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i błędne uznanie, że powód sprostał obowiązkowi udowodnienia istnienia i wysokości zobowiązania, podczas gdy powód przedłożył jedynie dokumenty prywatne w postaci zestawienia operacji za okres od 2015-11-05 do 2018-07-03;

2)  rażące naruszenie przepisów regulujących postępowanie cywilne tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem odpowiednich przepisów prawa;

3)  sprzeczność ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, poprzez przyjęcie, że strona pozwana nie kwestionowała prawdziwości dokumentów bankowych, podczas gdy w pismach procesowych wymienianych pełnomocnik pozwanej niejednokrotnie wskazywał, że wyciąg z ksiąg rachunkowych Banku nie spełnia wymogów dokumentu urzędowego, a w konsekwencji nie może stanowić dowodu na powołane przez stronę powodową okoliczności;

4)  sprzeczność ustaleń stanu faktycznego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez uznanie za udowodnione faktu istnienia i wysokości dochodzonej w niniejszym postępowaniu wierzytelności, podczas gdy fakty te nie są dostatecznie potwierdzone zebranym w sprawie materiałem dowodowym

5)  rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, podczas gdy na powodzie ciążył obowiązek wykazania istnienia roszczenia oraz jego wysokości.

Wobec podniesionych zarzutów apelująca wniosła:

-

o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu z uwagi na naruszenie przepisu art. 328 § 2 k.p.c.,

-

o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Na wstępie wyjaśnić należy, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 10 § 1 i § 2 k.p.c. orzekł na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Zaznaczyć także należy, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 9 § 1 1 k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast, w myśl art. 505 13 § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, istotne dla rozstrzygnięcia, dokonane w oparciu o prawidłowo oceniony materiał dowodowy, Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Odnosząc się do zarzutów apelacji należy wskazać, iż w znacznej mierze sprowadzały się one do kwestionowania ustaleń stanu faktycznego i oceny dowodów poczynionej przez Sąd I instancji, a zatem naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c, dotyczącego zasad oceny dowodów, wymaga wykazania, że ocena ta dokonana została w sposób rażąco wadliwy lub oczywiście błędny, uchybiający zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Nie może ono natomiast ograniczać się do zaprezentowania własnego przekonania o innej wadze i wiarygodności przeprowadzonych dowodów, czy też przedstawienia własnej wersji stanu faktycznego sprawy (orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 roku, sygn. akt II CKN 4/98, niepubl.; z dnia 5 sierpnia 1999 roku, sygn. akt II UKN 76/99, z dnia 14 stycznia 2000 roku, sygn. akt I CKN 1169/99, z dnia 10 kwietnia 2000 roku, sygn. akt V CKN 17/00, L.), a ponadto jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 roku, sygn. II CKN 817/00, Legalis nr 59468).

Odnosząc powyższe uwagi do realiów badanej sprawy, wolno powiedzieć, że Sąd Rejonowy nie uchybił dyrektywom wskazanym w art. 233 § 1 k.p.c., w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceniając przedstawiony materiał dowodowy, co zarzut wskazanej normy prawnej czyni chybionym.

Sąd I instancji swoje rozstrzygnięcie oparł na całokształcie zebranego materiału dowodowego, przede wszystkim biorąc pod uwagę umowną podstawę zobowiązania, jaką było zawarcie przez pozwaną umowy o limit kredytowy i kartę kredytową z powódką. Pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy z powódką, ani jej prawdziwości. Pozwana znała treść umowy, obowiązujące opłaty i warunki. Jak wynika z załączonych do akt sprawy listy operacji oraz podsumowań transakcji, pozwana korzystała z udzielonej jej karty kredytowej, czego również nie kwestionowała. Sąd I instancji zasadnie przyjął, iż podstawę żądania powódki stanowi zobowiązanie umowne oraz art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe.

Należy jednocześnie wskazać, iż powódka sprostała wymaganiu udowodnienia istnienia i wysokości roszczenia. Powódka na tę okoliczność przedstawiła oryginał umowy o limit kredytowy i kartę kredytową zawartej z pozwaną, wezwanie do uregulowania zadłużenia, wypowiedzenie umowy, ostateczne wezwanie przedsądowe, a także wyciągi z rachunku karty kredytowej i listę operacji. Apelująca podnosiła, iż pozwana kwestionowała moc dowodową wyciągów z ksiąg rachunkowych banku. Stanowisko to, wbrew twierdzeniom apelującej, nie jest równoznaczne z kwestionowaniem prawdziwości dokumentów bankowych, zatem przyjęcie przez Sąd I instancji, że pozwana nie kwestionowała prawdziwości tychże dokumentów jest słuszne. Odnosząc się natomiast do kwestii zarzutu braku mocy dowodowej wyciągów z ksiąg rachunkowych banku, zauważyć należy, iż dokumenty banku, których przede wszystkim dotyczył omawiany zarzut, dla potrzeb postępowania dowodowego w procesie cywilnym powinny być ocenione właściwie nie jako dokumenty prywatne, gdyż takie ze swej istoty wymagają podpisu (art. 245 k.p.c.), lecz jako inny rodzaj dowodu w rozumieniu art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c. Dowody takie przeprowadza się jednakże stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z dokumentów, tj. w realiach sprawy o przepis art. 245 k.p.c. Z całą pewnością żaden z przedłożonych przez powoda dokumentów w postaci wydruków z ksiąg rachunkowych i list operacji nie miał waloru dokumentu urzędowego dla potrzeb postępowania cywilnego (co w odniesieniu do ksiąg rachunkowych banków wykluczył wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 r. sygn. akt P 7/09, a w obecnym stanie prawnym wyklucza to przepis zawarty w art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe). Jednakże w orzecznictwie wyrażono zapatrywanie, iż wydruki komputerowe, a takim niewątpliwie są wydruki wyciągów z rachunku karty kredytowej oraz lista operacji, mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym, co wynika z wykładni przepisów art. 308 k.p.c. Wydruki komputerowe stanowią, bowiem „inny środek dowodowy”, o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 776/13, LEX nr 1409202; podobnie SA w Białymstoku w wyroku z 19 grudnia 2014 r., I ACa 637/14, LEX nr 1602874, SA w Ł. w wyroku z 24 września 2014 r., I ACa 404/14, LEX nr 1527073, SA w P. w wyroku z 4 września 2014 r., I ACa 548/14, LEX nr 1527128). Moc dowodową takiego dokumentu należy oceniać zgodnie z zasadami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c. Wedle tego przepisu powinno więc to nastąpić na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Aby poddać należytej ocenie dowód z wydruków wyciągu z rachunku karty oraz listy operacji, na które zwrócono uwagę w apelacji, należało mieć na uwadze, czemu owe dowody miał posłużyć. W przypadku powództw opartych na umowie fakt, w jakiej wysokości środki pieniężne klient pobrał od banku (np. przy umowie kredytu czy pożyczki bankowej) wynika przede wszystkim z treści samej umowy, która ma fundamentalne znaczenie. Wydruk z systemu bankowego ma znaczenie pomocnicze i jedynie pomaga doprecyzować, kiedy i w jakiej części dłużnik pobrał od banku środki pieniężne, w wysokości której był uprawniony to uczynić na podstawie umowy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż kwestionowane wydruki mają charakter pomocniczy i w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie mogą stanowić inny dowód na okoliczności wskazane przez powódkę, a ich moc dowodową ocenia Sąd w oparciu o dyrektywę art. 233 § 1 k.p.c.

Z powyższych względów chybiony jest również zarzut naruszenia art. 6 k.c. W ocenie Sądu odwoławczego powódka wykazała istnienie roszczenie poprzez przedłożenie umowy o limit kredytowy i kartę kredytową zawartej z pozwaną oraz wypowiedzenie umowy, a wysokość roszczenia została udowodniona na podstawie powyższych dokumentów w zestawieniu z wezwaniami do uregulowania zadłużenia oraz wydrukami z wyciągu z rachunku karty oraz listy operacji, którym zasadnie Sąd I instancji przyznał moc dowodową, o czym była mowa powyżej.

Jednocześnie Sąd odwoławczy nie przychylił się do twierdzeń apelującej, iż Sąd I instancji naruszył dyspozycję art. 328 § 2 k.p.c. nie wyjaśniając podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem odpowiednich przepisów prawa. Zgodnie ze wskazanym przepisem uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Wbrew twierdzeniom apelantki, Sąd w uzasadnieniu wyroku wskazał, iż strony łączyła umowa kredytu, a podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowi przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe oraz przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Dalej Sąd meriti wskazał, że odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c., natomiast o kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 k.p.c. Tym samym uzasadnienie wyroku Sądu I instancji czyni zadość wymogom stawianym w art. 328 § 2 k.p.c.

Podsumowując powyższy wywód stwierdzić należy, iż wywiedziona przez pozwaną apelacja nie zawierała zarzutów, mogących podważyć rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, w związku z czym, jako bezzasadna, podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c..