Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 597/18

POSTANOWIENIE

Dnia 11 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SSO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie: SSO Henryk Brzyżkiewicz

SSO Roman Troll

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2018r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. S. i A. S.

przeciwko Gminie R.

na odrzucenie zażalenia na postanowienie o oddaleniu wniosku o wyłączenie sędziego

na skutek zażalenia powodów

od rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 postanowienia

Sądu Rejonowego w(...)

z dnia 16 lutego 2018r., sygn. akt I C 900/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Roman Troll SSO Andrzej Dyrda SSO Henryk Brzyżkiewicz

Sygn. akt III Cz 597/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w (...) postanowieniem z dnia 16 lutego 2018r. odrzucił zażalenie powodów z dnia 21 lutego 2017r. na punkt 1 postanowienia z dnia 26 stycznia 2017r. w oparciu o art. 397 § 2 k.p.c. w związku z art. 370 k.p.c., a to wobec nieopłacenia zażalenia.

Zażalenie na to postanowienie wniósł powód podnosząc, że nie otrzymali wezwania do uiszczenia opłaty, które miało im zostać doręczone w dniu 21 grudnia 2017r. oraz 22 grudnia 2017r. w związku z czym nie mieli możliwości uiszczenia opłaty od zażalenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie mogło odnieść skutku.

Wskazać należy, że odpis zarządzenia zobowiązującego powoda do usunięcia braku fiskalnego zażalenia w postaci uiszczenia opłaty w kwocie 40 zł został uznany doręczony powodom w dniu 21 grudnia 2017 roku i 22 grudnia 2017r. (k. 100-102) poprzez zastosowanie doręczenia zastępczego (tzw. per aviso).

Zgodnie z art. 139 § 1 k.p.c., w razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających, pismo przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, a doręczane w inny sposób - w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono, oraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia należy powtórzyć.

Szczegółowy tryb dokonywania doręczenia określony został natomiast rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 1350) oraz wymogom dotyczącym korespondencji sądowej określonej w zarządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 2003r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej (Dz.Urz. MS z 2003r. Nr 5, poz. 22 z późniejszymi zmianami).

Zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 1350) przewidziane w art. 139 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego zawiadomienie dla adresata o pozostawieniu przesyłki sporządza doręczający, wskazując w nim placówkę pocztową operatora lub urząd gminy, z którego przesyłkę należy odebrać w ciągu siedmiu dni, licząc od dnia następnego po dniu pozostawienia zawiadomienia; zawiadomienie pozostawia w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej. Po pozostawieniu zawiadomienia o możliwości odbioru przesyłki we właściwej placówce pocztowej operatora lub właściwym urzędzie gminy doręczający: dokonuje adnotacji o niedoręczeniu przesyłki na formularzu potwierdzenia odbioru oraz adnotacji "awizowano dnia" na stronie adresowej niedoręczonej przesyłki i składa swój podpis oraz oddaje przesyłkę niezwłocznie do właściwej placówki pocztowej operatora lub właściwego urzędu gminy. Placówka pocztowa operatora lub urząd gminy potwierdza przyjęcie od doręczającego awizowanej przesyłki przez umieszczenie na przesyłce odcisku datownika i podpisu przyjmującego pracownika. Awizowaną przesyłkę przechowuje się w placówce pocztowej operatora lub urzędzie gminy przez siedem kolejnych dni, licząc od dnia następnego po dniu pozostawienia zawiadomienia, o którym mowa w § 6. (§ 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości) Jeżeli osoba uprawniona nie zgłosi się po odbiór przesyłki złożonej w placówce pocztowej operatora w tym terminie, placówka pocztowa operatora sporządza, według wzoru, powtórne zawiadomienie o możliwości jej odbioru w terminie kolejnych siedmiu dni, licząc od dnia następnego po dniu pozostawienia zawiadomienia, które doręczający niezwłocznie pozostawia w drzwiach adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej. (§ 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości) Przesyłkę niepodjętą placówka pocztowa operatora opatruje na stronie adresowej adnotacją "nie podjęto w terminie" oraz odciskiem datownika i wraz z formularzem potwierdzenia odbioru odsyła sądowi wysyłającemu niezwłocznie po upływie ostatniego dnia do odbioru przesyłki. (§ 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości).

Na podstawie przywołanych regulacji prawnej, dokonywane jest tzw. doręczenie zastępcze ( per aviso) opierające się na wzruszalnym domniemaniu prawnym, że doręczane pismo dotarło do rąk adresata. Domniemanie to może być obalone przez wykazanie niepodobieństwa zaistnienia tego skutku (porównaj: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2014r., I CZ 90/14).

Pomimo, iż z punktu widzenia uczestnika procesu narażonego na negatywne skutki prawne tego domniemania, przyjęte domniemanie może budzić wątpliwości natury konstytucyjnej, należy w tym miejscu wskazać, że w żaden sposób nie prowadzi ono do naruszenia konstytucyjnie gwarantowanego prawa do sądu z art. 45 Konstytucji RP, co stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia z dnia 15 października 2002r. (SK 6/02). Niemniej jednak, biorąc pod uwagę skutki prawne, jego skuteczność jest uzależniona od rygorystycznego dochowania wszystkich wymagań dla tego sposobu doręczenia. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2004r., III CK 226/02, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2008r., IV CZ 51/08; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2005r., IV CZ 216/04).

W niniejszym postępowaniu powyższe rygory zostały dochowane. Przesyłka (odpis zarządzenia z dnia 27 listopada 2017 roku) była podwójnie awizowana, w odstępie kolejnych 7 dni tj.: 6 grudnia 2017 roku i 14 grudnia 2017 roku (w odniesieniu do powódki A. S., k. 100) oraz 7 grudnia 2017 roku i 15 grudnia 2017 roku (w odniesieniu do powoda S. S., k. 101). Wobec nieodebrania przesyłki, pomimo powtórnego awizo, z upływem siedmiodniowego terminu należało zastosować fikcję prawną doręczenia i uznać, że nastąpiło ono 21 grudnia 2017 roku (w odniesieniu do powódki A. S., k. 102) i 22 grudnia 2017 roku (w odniesieniu do powoda S. S., k. 102). Od tej daty zaczął swój bieg terminu do uiszczenia opłaty od zażalenia, który upłynął odpowiednio 28 grudnia 2017 roku i 29 grudnia 2017 roku. Wobec stwierdzenia, że powodowie w przepisanym terminie opłaty od zażalenia nie uiścili, zasadne było odrzucenie ich zażalenia w oparciu o art. 397 § 2 k.p.c. w związku z art. 370 k.p.c.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

SSO Roman Troll SSO Andrzej Dyrda SSO Henryk Brzyżkiewicz