Pełny tekst orzeczenia

Sygn. aktI.Ca 446/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2019r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Małgorzata Szostak - Szydłowska

Sędziowie:

SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz

SSO Agnieszka Kluczyńska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa W. K.

przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A.

od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie

z dnia 16 października 2019r., sygn. akt I C 327/19

1)  Oddala apelację;

2)  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 07 stycznia 2020r. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji.

SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz SSO Małgorzata Szostak- Szydłowska SSO Agnieszka Kluczyńska

Sygn. akt I Ca 446/19

UZASADNIENIE

Powód W. K. domagał się zasądzenia od pozwanego Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w A. kwoty 56.874,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazywał, iż w dniu 02 sierpnia 2018 r. strony zawarły umowę o świadczenie usług zarządzania, którą w imieniu pozwanej Spółki podpisał Przewodniczący Rady Nadzorczej A. C.. Przedmiotowa umowa określała wysokość wynagrodzenia powoda – część stałą, stanowiącą wynagrodzenie miesięczne podstawowe oraz część zmienną, stanowiącą wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy spółki. Umowa ta nakładała na powoda również obowiązek niepodejmowania działań konkurencyjnych wobec pozwanej spółki w okresie obowiązywania umowy i przez okres 6 miesięcy od ustania funkcji pełnionej w tej spółce za odszkodowaniem w wysokości 100% części stałej wynagrodzenia za każdy miesiąc obowiązywania zakazu konkurencji. Powód został odwołany z funkcji Prezesa pozwanej spółki w dniu 22 listopada 2018 r. i – jak wywodził – wywiązał się z zakazu działań konkurencyjnych wobec spółki, przysługuje mu zatem dochodzone pozwem odszkodowanie w łącznej kwocie 56.874,12 zł (tj. 6 miesięcy x 9.479,02 zł).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 31 maja 2019 r. w sprawie sygn. akt I Nc 75/19 Sąd Rejonowy w Augustowie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwana Miejskie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. w A. w sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, iż przedmiotowa umowa o świadczenie usług zarządzania została podpisana przez A. C. z przekroczeniem jego uprawnień wynikających z pełnienia funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej pozwanej Spółki, a wobec tego, iż nie została przez Spółkę potwierdzona, jest nieważna. Uchwała nr (...)Zgromadzenia Wspólników spółki z dnia 21 czerwca 2018 r. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków zarządu nie przewidywała bowiem wprowadzenia do umowy o świadczenie usług zarządzania z członkiem zarządu jakiekolwiek odszkodowania związanego z zakazem konkurencji, a nadto Zgromadzenie nie upoważniło Rady Nadzorczej do wprowadzenia do umowy postanowień dotyczących zakazu konkurencji. Rada Nadzorcza nie podjęła również żadnej uchwały w sprawie określenia szczegółowych warunków umowy o świadczenie usług zarządzania, żaden zapis uchwały nr (...)Zgromadzenia Wspólników nie przewidywał wysokości odszkodowania w przypadku naruszenia zakazu konkurencji. Brak było również upoważnienia dla Przewodniczącego Rady Nadzorczej A. C. do samodzielnego decydowania o postanowieniach umowy o świadczenie usług zarządzania.

Wyrokiem z dnia 16 października 2019 r. w sprawie sygn. akt I C 327/19 Sąd Rejonowy w Augustowie zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 56.874,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 listopada 2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8.261,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne, poczynione na podstawie dowodów w postaci: umowy o świadczenie usług zarządzania (k. 13-20), obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 stycznia 2018 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale 2017 r. (k. 7), uchwały nr (...)Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 czerwca 2018 r. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków zarządu (k. 71-72), protokołu nr (...) z posiedzenia Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 czerwca 2018 r. (k. 73-77), protokołu nr (...) z posiedzenia Rady Nadzorczej z dnia 04 lipca 2018 r. (k. 78-79), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 04 lipca 2018 r. w sprawie wyboru Przewodniczącego Rady Nadzorczej (k. 80), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 04 lipca 2018 r. w sprawie wyboru Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej (k. 81), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 04 lipca 2018 r. w sprawie wyboru Sekretarza Rady Nadzorczej (k. 82), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 04 lipca 2018 r. w sprawie wynagrodzenia zmiennego dla zarządu (k. 83-84), protokołu nr (...) z posiedzenia Rady Nadzorczej z dnia 02 sierpnia 2018 r. (k. 85-88), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 02 sierpnia 2018 r. w sprawie odwołania Prezesa Zarządu (Dyrektora Spółki) (k. 89), uchwały nr (...)Rady Nadzorczej z dnia 02 sierpnia 2018 r. w sprawie powołania Prezesa Zarządu (Dyrektora Spółki) (k. 90), protokołu nr (...) z posiedzenia Rady Nadzorczej z dnia 21 listopada 2018 r. (k. 91-93), potwierdzenia przelewów (k. 112-116), wyjaśnienia powoda (k. 138-138v), wyjaśnienia prezesa pozwanej spółki (...) (k. 138v-139), zeznania świadka M. C. (k. 139-139v), zeznania świadka A. Ś. (k. 139v-140):

W dniu 02 sierpnia 2018 r. pozwana Miejskie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o. o. w A., reprezentowana przez A. C. – Przewodniczącego Rady Nadzorczej zawarła z powodem W. K. umowę o świadczenie usług zarządzania (tzw. kontrakt menadżerski), mocą której pozwana Spółka powierzyła powodowi, jako menedżerowi, zarządzanie jej przedsiębiorstwem na czas określony, tj. okres pełnienia funkcji w zarządzie Spółki przez menedżera. Jednocześnie powód został powołany na stanowisko prezesa jednoosobowego zarządu pozwanej Spółki celem realizacji strategii rozwoju opracowanej przez powoda. Powód nie miał wpływu na treść przedmiotowej umowy. Zapisano w niej, iż wynagrodzenie całkowite menedżera składa się z części stałej, równej dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłoszonego przez Prezesa GUS, oraz z części zmiennej, uzależnionej od poziomu realizacji celów zarządczych stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy, które nie mogło przekraczać 30% części stałej wynagrodzenia. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale 2017 r. wynosiło 4.739,51 zł. Wynagrodzenie we wskazanej wysokości było ustalone dla wszystkich prezesów spółek miejskich.

W umowie o świadczenie usług zarządzania strony ustaliły zakaz konkurencji przez okres 6 miesięcy od ustania funkcji w Spółce przez menadżera, w przypadku jej pełnienia przez okres co najmniej trzech miesięcy. Za każdy miesiąc obowiązywania zakazu konkurencji menadżer miał otrzymywać odszkodowanie w wysokości 100% części stałej wynagrodzenia otrzymanej przed ustaniem pełnienia funkcji. Na wypadek rozwiązania albo wypowiedzenia umowy przez Spółkę przewidziano na rzecz menedżera odprawę w wysokości trzymiesięcznej części stałej wynagrodzenia, której wypłatę można było wstrzymać tylko w razie rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu rażącego naruszenia przez menedżera obowiązków wynikających z umowy. Umowa przewidywała także wydanie powodowi służbowego samochodu, telefonu, laptopa, co też zostało mu przekazane do użytkowania.

W dniu 21 czerwca 2018 r. Zgromadzenie Wspólników pozwanej Spółki (w osobie Burmistrza Miasta A. reprezentującego jedynego wspólnika pozwanej Spółki - (...)) podjęło uchwałę nr (...)w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków zarządu, która w § 1 ust. 2 zawierała zapis, iż treść umowy zawartej z członkiem zarządu określa Rada Nadzorcza na warunkach określonych w ustawie z dnia 09 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Pod podpisaniem umowy z powodem podczas posiedzenia Rady Nadzorczej pozwanej Spółki nie były omawiane szczegółowe warunki umowy o świadczenie usług zarządzania i umowa ta nie była przedmiotem dyskusji. Rada Nadzorcza nie podjęła też uchwały, która upoważniałaby jej Przewodniczącego do zawarcia takiej umowy. W protokole nr (...) z posiedzenia Rady Nadzorczej pozwanej Spółki z dnia 21 listopada 2018 r. odnotowano, iż w wyniku analizy protokołów od pierwszego dnia tej kadencji Rady Nadzorczej ustalono, że nie podjęto uchwały w przedmiocie wykonywania uchwały nr (...)Zgromadzenia Wspólników pozwanej Spółki z dnia 21 czerwca 2018 r. w zakresie ustalenia warunków, w szczególności nie określono wynagrodzenia członka zarządu spółki, w tym odprawy.

Dnia 21 listopada 2018 r. powód został odwołany z funkcji Prezesa Zarządu pozwanej Spółki (nie uczestniczył on w posiedzeniu Rady Nadzorczej i Zgromadzeniu Wspólników, został odwołany bez wysłuchania, bez okresu wypowiedzenia) i rozwiązano wszelkie łączące z nim umowy.

Powód systematycznie otrzymywał przewidziane umową z dnia 02 sierpnia 2018 r. wynagrodzenie. Powód otrzymał wynagrodzenie za: sierpień, wrzesień, październik w kwotach po 6.625,29 zł oraz listopad (za 21 dni) w kwocie 4.643,30 zł, a także otrzymał odprawę w kwocie 20.289,19 zł. Pozwana Spółka nie zakwestionowała żadnych umów pracy podpisanych przez powoda. Nie kwestionowano też umów z kontrahentami pozwanej Spółki podpisanych przez powoda. Po odwołaniu z funkcji Prezesa Zarządu, powód protokolarnie zdał wszystkie rzeczy ruchome kierownikowi, które otrzymał przy podpisaniu umowy o świadczenie usług zarządzania.

Na terenie A. nie ma podmiotów konkurencyjnych dla pozwanej Spółki (tj. ciepłowni), jednakże w regionie istnieje kilka takich przedsiębiorstw (przykładowo w O., M., S.), które nie działają na rynku (...). W czasie obowiązywania określonego umową z dnia 02 sierpnia 2018 r. zakazu konkurencji, odbyły się dwa konkursy na stanowisko prezesa zarządu ciepłowni, tj. w S. i w O.. Powód z uwagi na zakaz konkurencji nie brał w nich udziału.

Obecnym Prezesem pozwanej spółki jest A. S.. Parafował on dokumenty księgowej, w tym odprawę i ostatnie wynagrodzenie powoda. W okresie zawarcia umowy o świadczenie usług zarządzania z powodem, A. S. nie był osobą zarządzającą w spółce. Umowa o świadczenie usług zarządzania zawarta przez A. S. i pozwaną Spółkę była szczegółowo omawiana, a następnie podpisana przez wszystkich członków Rady Nadzorczej (ustalono w niej również zakaz konkurencji).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji powołał się na treść art. 353 1 k.c. i wskazał, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Następnie przywołał treść art. 379 § 1 k.s.h. stanowiącego, iż w umowie między spółką a członkiem zarządu, jak również w sporze z nim, spółkę reprezentuje rada nadzorcza albo pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia.

Oceniając ważność i skuteczność oświadczenia woli pozwanej Spółki zawartego w zawartej z powodem umowie z dnia 02 sierpnia 2018 r. Sąd Rejonowy odwołał się do treści art. 103 § 1 k.c., po myśli którego jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Przytoczył poglądy dopuszczające stosowanie art. 103 k.c. per analogiam do osób prawnych, gdzie w wyroku z dnia 02 lipca 2015 r. Sąd Najwyższy wskazał, że do umowy o pracę z członkiem zarządu spółki akcyjnej zawartej z naruszeniem art. 379 § 1 k.s.h. ma zastosowanie art. 103 § 1 i § 2 k.c., stąd do czasu potwierdzenia tak zawartej umowy przez spółkę reprezentowaną zgodnie z art. 379 § 1 k.s.h. umowa o pracę jest bezskuteczna, a w tym czasie może zostać nawiązana przez dopuszczenie do jej wykonywania, o treści wynikającej z tego dopuszczenia; w wyroku z dnia 13 listopada 2013 r., w którym Sąd Najwyższy orzekł, że czynność prawna dokonana w imieniu spółki bez umocowania albo z przekroczeniem umocowania jest czynnością niezupełną (negotium claudicans), która może być następczo konwalidowana. Wskazał, że część rozstrzygnięć zapadła na gruncie przepisów prawa spółdzielczego, gdzie brak odpowiednika przepisu art. 17 k.s.h., a orzecznictwo dotyczy przypadków działania zarządu spółdzielni bez zgody walnego zgromadzenia spółdzielni (Pinior Piotr. Art. 103. W: Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1-125). Wolters Kluwer Polska, 2018). Sąd Rejonowy powołał się także na wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 lipca 2013 r. w sprawie sygn. I ACa 1163/12 i wskazał, iż do umowy zawartej przez zarząd spółdzielni bez wymaganej do jej ważności uchwały walnego zgromadzenia lub rady nadzorczej ma zastosowanie w drodze analogii art. 103 § 1 i § 2 k.c.

W ocenie Sądu Rejonowego, strony zawarły umowę o świadczenie usług zarządzania z dnia 02 sierpnia 2018 r. wynikającą z postanowień ustawy z dnia 09 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń kierujących niektórymi spółkami, która w art. 5 ust. 2 pkt 1) stanowi, iż z członkiem organu zarządzającego spółka zawiera umowę o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, umowa o świadczenie usług zarządzania zawarta z pozwaną Spółką reprezentowaną przez Przewodniczącego Rady Nadzorczej A. C. a powodem nie była dotknięta nieważnością. Powód wykonywał wszystkie funkcje zgodnie z umową, otrzymał zarówno ruchomości – telefon, laptop, samochód, jak i wynagrodzenie za pełne 3 miesiące pełnienia funkcji Prezesa Zarządu pozwanej Spółki w wysokości 6.625,29 zł za jeden miesiąc, zaś za miesiąc listopad otrzymał wynagrodzenie w wysokości 4.643,30 zł za pełnienie ww. funkcji przez okres 21 dni oraz w dniu 29 listopada 2018 r. – odprawę w wysokości 20.289,19 zł (trzykrotność części stałej wynagrodzenia). W ocenie Sądu Rejonowego, powód wykazał również, iż nie wykonywał działalności konkurencyjnej wobec pozwanej spółki przez okres 6 miesięcy od ustania funkcji pełnionej w spółce, zatem w pełni dostosował się do zakazu konkurencji zgodnie z § 16 przedmiotowej umowy.

Pomimo, iż Rada Nadzorcza pozwanej spółki nie podjęła uchwały w sprawie określenia szczegółowych warunków umowy o świadczenia usług zarządzania, w tym odnośnie zakazu konkurencji, to Sąd Rejonowy uznał, iż zawarta umowa była respektowana i wykonywana, a zatem pozwana Spółka ją potwierdziła, stąd nie jest ona dotknięta nieważnością, zaś strona pozwana nie przedstawiła na to dowodów przeciwnych. Powód wykonywał wszystkie funkcje zgodnie z zawartą umową, za które otrzymywał wynagrodzenie. W tych wszystkich okolicznościach, przy jednoczesnej konstatacji, iż wysokość roszczenia nie była kwestionowana przez stronę pozwaną, zdaniem Sądu pierwszej instancji powodowi należy się odszkodowanie za 6 miesięcy obowiązywania zakazu konkurencji w kwocie 56.874,12 zł.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w całości orzekając o odsetkach za opóźnienie od dochodzonego świadczenia od dnia 22 listopada 2018 r. do dnia zapłaty na zasadzie art. 481 § 1 k.c., a o kosztach procesu - na zasadzie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych uwzględniając, że powód wygrał sprawę w całości.

Apelację od powyższego orzeczenia złożyła pozwana Spółka zaskarżające je w całości i zarzucając mu:

I. naruszenie prawa materialnego w postaci:

a) art. 58 k.c. poprzez uznanie za ważną umowę o świadczenie usług zarządzania dnia 02 sierpnia 2018 r. w sytuacji, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje na jej nieważność, a tym samym powodowi nie należy się przewidziane w tej umowie odszkodowanie w związku z zakazem konkurencji,

b) art. 103 § 1 k.c. poprzez błędne uznanie, że A. C., działając jako Przewodniczący Rady Nadzorczej pozwanej Spółki miał umocowanie do podpisana z powodem umowy o świadczenie usług zarządzania w sytuacji, gdy Rada Nadzorcza pozwanej spółki nie upoważniła ww. do samodzielnego decydowania o postanowieniach tej umowy, a nadto umowa ta nie została potwierdzona przez pozwaną Spółkę,

c) art. 210 § 1 k.s.h. poprzez jego pominięcie i niewzięcie pod uwagę, że A. C. jako Przewodniczący Rady Nadzorczej nie miał upoważnienia ani do określenia warunków umowy o świadczenie usług zarządzania, ani do jej podpisania, gdyż tylko Rada Nadzorcza władna była reprezentować pozwaną Spółkę w umowie zawartą z powodem, a organ ten nie pojął żadnej uchwały w tym zakresie i nie upoważnił jej Przewodniczącego do samodzielnego podpisania takiej umowy,

d) art. 83 § 1 k.c. poprzez jego pominięcie, a tym samym uznanie zapisu o zakazie konkurencji wprowadzonego do przedmiotowej umowy za ważny w sytuacji, gdy na terenie miasta A. nie ma podmiotów konkurencyjnych dla pozwanej Spółki, a tym samym zapis ten należy uznać za zapis pozorny czyniący go nieważnym;

II. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią zebranego materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów w sposób niewszechstronny i sprzeczny z zasadą prawidłowego kojarzenia faktów poprzez nieuwzględnienie tego, że:

- Rada Nadzorcza pozwanej spółki nie podjęła żadnej uchwały w sprawie określenia szczegółowych warunków umowy o świadczenie usług zarządzania,

- podpisana przez A. C. umowa została zawarta z przekroczeniem przez niego uprawnień wynikających z pełnienia funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej pozwanej spółki,

- umowa o świadczenie usług zarządzania nie została potwierdzona przez pozwaną,

- wprowadzenie do umowy o świadczenie usług zarządzania zakazu konkurencji było fikcyjne, gdyż na terenie A. nie ma podmiotów konkurencyjnych dla pozwanej Spółki.

Wskazując na powyższe zarzuty, pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, a także zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego jej rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację, powód wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej Spółki, jako bezzasadna, podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie uzupełnił na podstawie zebranego przed Sądem pierwszej instancji materiału dowodowego ustalenia faktyczne i po części dokonał odmiennej oceny prawnej okoliczności sprawy, lecz nie doprowadziło to do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób postulowany w apelacji ani do jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Zaskarżony wyrok, pomimo częściowo odmiennego uzasadnienia, był bowiem prawidłowy.

Sąd Rejonowy trafnie ustalił zasadnicze okoliczności faktyczne w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia i Sąd Okręgowy te ustalenia podziela. Sprowadzają się one do tego, iż w dniu 02 sierpnia 2018 r. została pomiędzy stronami zawarta umowa umowę o świadczenie usług zarządzania, w której m.in. ustalono, iż powód podlegać będzie zakazowi wykonywania działalności konkurencyjnej także przez okres 6 miesięcy od ustania funkcji pełnionej w Spółce za określonym odszkodowaniem, przy czym przy podpisaniu tejże umowy pozwana Spółka była reprezentowana przez A. C. – Przewodniczącego Rady Nadzorczej. Prawidłowo ustalono także, że A. C., reprezentując pozwaną Spółkę, nie posiadał upoważnienia ze strony Rady Nadzorczej, które umocowałoby go do działania w imieniu tego organu oraz, że Rada Nadzorcza nie podjęła uchwały, w której określałaby zasady kształtowania wynagrodzeń członków organów Spółki w oparciu o przepisy ustawy z dnia 09 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1885) i realizowałaby uchwałę nr (...) Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 czerwca 2018 r. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków zarządu, a nadto, że przed podpisaniem umowy z powodem Rada Nadzorcza pozwanej Spółki nie omawiała warunków, na jakich miałaby być zawarta z powodem umowa o świadczenie usług zarządzania.

Uzupełniając ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego Sąd Okręgowy ustalił ponadto, że Rada Nadzorcza pozwanej Spółki składała się z pięciu członków, w tym przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza ( uchwały – k. 78-82). Dodatkowo też ustalić należy, że ww. uchwałą Zgromadzenia Wspólników pozwanej Spółki nr (...)z dnia 21 czerwca 2018 r. ( k. 71-72) postanowiono, że z członkiem Zarządu Spółki zawierana jest umowa o świadczenie usług zarządzania, której treść określa Rada Nadzorcza uwzględniając postanowienia ww. ustawy i przedmiotowej uchwały. W §§ 2 i 3 uchwały uregulowano wysokość wynagrodzenia członka Zarządu składającego się z części stałej i części zmienne (przy czym postanowienia ww. uchwały zostały w pełni uwzględnione w stosownych regulacjach zawartej następnie umowy z powodem), a w § 4 ust. 1 uchwały nr (...) Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 czerwca 2018 r. wskazano, że umowa zawiera obowiązek informowania przez członka zarządu o zamiarze pełnienia funkcji w organach innej spółki handlowej, nabycia w niej akcji oraz może przewidywać zakaz pełnienia funkcji w organach jakiejkolwiek innej spółki handlowej lub wprowadzać ograniczenia w zakresie dodatkowej działalności członka zarządu; członek zarządu nie może pobierać wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka orangu w podmiotach zależnych od spółki (§ 4 ust. 2) oraz w § 4 ust. 3 upoważniono Radę Nadzorczą do określenia powyższych zakazów i ograniczeń, obowiązków sprawozdawczych z ich wykonania oraz sankcji za ich nienależyte wykonanie. Z kolei § 5 uchwały dotyczył możliwości określenia w umowie zakresu i zasad udostępnienia urządzeń technicznych i zasobów Spółki, a w § 6 uchwały unormowano skutki wygaśnięcia mandatu w organach Spółki dla umowy z członkiem zarządu.

Uzupełniająco ustalić też należało, że zawarta z powodem umowa o świadczenie usług zarządczych ( k. 13-20) w § 15 ust. 2 określała, iż za działalność konkurencyjną uważa się:

a)  zajmowanie stanowiska członka zarządu, członka rady nadzorczej lub prokurenta u przedsiębiorcy prowadzącego działalność konkurencyjną w stosunku do Spółki;

b)  zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego u przedsiębiorcy prowadzącego działalność konkurencyjną w stosunku do Spółki;

c)  prowadzenie bezpośrednio lub pośrednio działalności konkurencyjnej w stosunku do Spółki;

d)  podejmowanie jakichkolwiek działań, bezpośrednich lub pośrednich, zmierzających do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, na własny lub cudzy rachunek, osób spośród władz i personelu Spółki w celach prowadzenia działalności konkurencyjnej lub nakłaniania ich do rozwiązania stosunku prawnego łączącego ich ze Spółką.

Zakaz prowadzenia ww. działalności konkurencyjnej przewidziano na czas trwania umowy (§ 15 ust. 1 umowy) oraz – w przypadku pełnienia funkcji przez menedżera przez okres co najmniej 3 miesięcy – również przez okres 6 miesięcy od ustania pełnienia funkcji w Spółce, za odszkodowaniem na rzecz menedżera w wysokości 100% części stałej wynagrodzenia za każdy miesiąc obowiązywania zakazu i karą umowną na rzecz Spółki w wysokości sześciokrotności odszkodowania na wypadek naruszenia zakazu przez menedżera (§ 16 ust. 1 i 5 oraz § 16 ust. 3 i 4 umowy).

Powyżej przytoczone ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego wskazują, że podniesiony w apelacji pozwanej Spółki zarzut sprzeczności ustaleń Sądu pierwszej instancji z treścią zebranego materiału dowodowego i błędnej, naruszającej art. 233 § 1 k.p.c., oceny tego materiału nie był usprawiedliwiony. Po pierwsze, zarzucane naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. nie zostało powiązane z błędną oceną wskazanych konkretnie dowodów, które Sąd Rejonowy miał - oceniając materiał dowodowy, jak zarzuca skarżący, niewszechstronnie lub nielogicznie - pominąć lub też niesłusznie uznać je za wiarygodne albo błędnie odmówić im wiary lub mocy dowodowej. Tak tylko sformułowany i należycie uzasadniony zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. mógłby być skuteczny i przeciwstawiony zastrzeżonej sądowi swobodnej ocenie dowodów, a uzasadnienie rozpoznawanej apelacji tak sprecyzowanych argumentów nie zawiera. Po drugie zaś, uwadze skarżącego umyka, że Sąd Rejonowy zgodnie ze stanowiskiem skarżącego ustalił, że Przewodniczący Rady Nadzorczej pozwanej Spółki (...) nie był upoważniony do zawarcia opisanej w pozwie umowy z powodem i przy jej zawarciu działał z przekroczeniem swoich uprawnień wynikających z pełnienia ww. funkcji oraz, że Rada Nadzorcza nie podjęła uchwały, w której określałaby szczegółowe warunki umowy o świadczenie usług zarządzania. Odnosząc się natomiast do ostatniej grupy argumentów apelującego powołanych na uzasadnienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nadmienić należy, że prawidłowość oceny, czy działania pozwanej Spółki po podpisaniu umowy z powodem stanowiły jej potwierdzenie oraz czy wprowadzenie do przedmiotowej umowy zakazu konkurencji było w warunkach lokalnych fikcyjne, czy też nie, podważana była w ramach sprzeczności ustaleń faktycznych z treścią zgromadzonego materiału dowodowego oraz w ramach zarzutów naruszenia prawa materialnego, stąd zarzuty te omówione zostaną niżej.

W ramach naruszeń prawa materialnego pozwana Spółka zarzucała Sądowi Rejonowemu, iż Sąd ten nie uwzględnił, że stosownie do treści art. 58 § 1 i 2 k.c., czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy oraz czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest nieważna, stąd podpisanie umowy z powodem o świadczenie usług zarządzania z dnia 02 sierpnia 2018 r. samodzielnie przez Przewodniczącego Rady Nadzorczej pozwanej Spółki i w warunkach, gdy Rada Nadzorcza nie podjęła uchwały w sprawie określenia szczegółowych warunków umowy świadczenia usług zarządzania, stanowi o jej nieważności z powodu sprzeczności z art. 210 § 1 k.s.h.

Pozwana Spółka, jako spółka komunalna, podlega ustawie z dnia 09 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1885). Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej ustawy, podmiot uprawniony do wykonywania praw udziałowych jest obowiązany podejmować działania mające na celu ukształtowanie i stosowanie w spółce zasad wynagradzania członków organu zarządzającego i członków organu nadzorczego określonych ustawą. Wykonanie tego obowiązku polega w szczególności na doprowadzeniu do głosowania przez walne zgromadzenie spółki projektów uchwał w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków organu zarządzającego i członków organu nadzorczego spółki zgodnie z ustawą oraz oddaniu głosów za ich uchwaleniem (art. 2 ust. 2 pkt 1). Projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń przewidują, że z członkiem organu zarządzającego spółka zawiera umowę o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 pkt 1). Projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń mogą także określać wysokość i warunki przyznania członkom organu zarządzającego odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy (art. 5 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy).

Z kolei art. 8 pkt 1-4 ww. ustawy stanowi, iż w przypadku, o którym mowa w art. 5 ust. 2 pkt 3, projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń określają, że zakaz konkurencji po ustaniu stosunku będącego podstawą pełnienia funkcji może być ustanowiony jedynie w przypadku pełnienia funkcji przez członka organu zarządzającego przez okres co najmniej trzech miesięcy; umowa o zakazie konkurencji z członkiem organu zarządzającego spółki może przewidywać okres zakazu konkurencji nieprzekraczający sześciu miesięcy po ustaniu pełnienia funkcji oraz nie jest dopuszczalne zawarcie umowy o zakazie konkurencji po rozwiązaniu lub wypowiedzeniu umowy, o której mowa art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a w razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez członka organu zarządzającego spółką umowy o zakazie konkurencji będzie on zobowiązany do zapłaty kary umownej na rzecz spółki, nie niższej niż wysokość odszkodowania przysługującego za cały okres zakazu konkurencji.

Powyższe obowiązki podmiotu uprawnionego do wykonywania praw udziałowych pozwanej Spółki zostały zrealizowane wyżej przytoczoną uchwałą nr (...) Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 czerwca 2018 r. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń członków zarządu. Uchwała ta wdrażając postanowienia wyżej ustawy z dnia 09 czerwca 2016 r. odnośnie zasad kształtowania wynagrodzenia członków zarządu, nie przewidziała fakultatywnego - w świetle art. 5 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy - postanowienia dotyczącego wysokości i warunków przyznania członkom organu zarządzającego odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy, choć w § 4 ust. 1 uchwały wspomniano o możliwości wprowadzenia ograniczeń w zakresie dodatkowej działalności członka zarządu i zakaz pełnienia funkcji w organach jakiejkolwiek innej spółki handlowej. Uchwała Zgromadzenia Wspólników pozostawiła określenie samej treści umowy o świadczenie usług zarządzania Radzie Nadzorczej zobowiązując ją do uwzględnienia warunków określonych w ustawie i w przedmiotowej uchwale z dnia 21 czerwca 2018 r. Istotnie, jak podnosi skarżący, Rada Nadzorcza nie podjęła uchwały w przedmiocie warunków umowy o świadczenie usług zarządzania, a przy zawarciu takiej umowy z powodem pozwaną Spółkę reprezentował Przewodniczący Rady Nadzorczej tej spółki samodzielnie określając szczegółowe warunki tej umowy, w tym też wprowadzając, zaczerpnięte wprost z ustawy z dnia 09 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, postanowienie dotyczące obowiązywania zakazu konkurencji w okresie 6 miesięcy od zakończenia sprawowania funkcji Prezesa Zarządu przez powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego, zgodzić się należy ze skarżącym, że reprezentacja pozwanej Spółki była wadliwa jako sprzeczna z zasadami określonymi w art. 210 § 1 k.s.h. Wadliwie Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia powołał się na przepis art. 379 § 1 k.s.h, który dotyczy spółki akcyjnej nie zaś – występującej w niniejszej sprawie jako pozwana – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepis art. 210 § 1 k.s.h. stanowi, że w umowach między spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a członkiem jej zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. W przypadku gdy na podstawie art. 210 § 1 k.s.h. spółkę reprezentuje rada nadzorcza, co do zasady wszyscy jej członkowie powinni działać łącznie, dopuszczalne są jednak odstępstwa od tej reguły, o ile, po pierwsze, przewiduje to umowa spółki, regulamin rady nadzorczej, ewentualnie jej uchwała, a zarazem w uchwale rady nadzorczej określone zostaną przynajmniej istotne warunki umowy. W niniejszej sprawie wymagane upoważnienie nie zostało przewodniczącemu rady nadzorczej udzielone, a szczegółowa treść umowy nie była przedmiotem działania Rady Nadzorczej, gdyż nie zostały w tym zakresie podjęte wymagane uchwały.

Sąd Okręgowy nie podziela jednak stanowiska pozwanej Spółki, iż taki stan rzeczy oznacza, że sporna umowa zawarta przez Przewodniczącego Rady Nadzorczej była dotknięta nieusuwalnym ustawowym istotnym brakiem formalnym i zarazem konstrukcyjnym uzasadniającym stwierdzenie jej nieważności. Skutki braku umocowania do zawarcia przedmiotowej umowy winny być bowiem oceniane na podstawie art. 39 § 1 k.c., który nie dalej podstaw do stwierdzenia nieważności takiej czynności prawnej. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym od dnia 19 czerwca 2019 r. stanowi, że jeżeli zawierający umowę jako organ osoby prawnej nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę prawną, w której imieniu umowa została zawarta. Druga strona może wyznaczyć osobie prawnej, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu (art. 39 § 2 k.c.). W braku potwierdzenia ten, kto zawarł umowę jako organ osoby prawnej, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu (art. 39 § 3 k.c.).

Treść art. 39 k.c. z dniem 19 czerwca 2019 r. została zmieniona na podstawie art. 1 ustawy z dnia 09 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. z 2018 r., poz. 2244). Uzasadnieniem tej zmiany było umożliwienie potwierdzania umów zawieranych przez członka organu osoby prawnej, który przekroczył swoje kompetencje albo osobę, która działała jako członek organu osoby prawnej bez umocowania. Jednocześnie art. 35 ustawy nowelizującej stanowi, że przepis art. 39 k.c. w zmienionym brzmieniu stosuje się także do czynności prawnych dokonanych w imieniu osoby prawnej bez umocowania albo z przekroczeniem jego zakresu przed dniem wejścia w życie art. 1 ustawy nowelizującej, jeżeli nie były one przedmiotem prawomocnie zakończonych przed dniem jego wejścia w życie postępowań sądowych w sprawach cywilnych. Nadaje mu zatem moc retroaktywną, co uzasadnia zastosowanie znowelizowanego art. 39 k.c. także do umowy zawartej przed jego wejściem w życie.

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należało, że nie art. 103 § 1 k.c., którego naruszenie zarzuca skarżący i do którego sięgał Sąd Rejonowy, lecz przepis art. 39 k.c. w obecnym brzmieniu ma zastosowanie do oceny ważności i skuteczności umowy z dnia 02 sierpnia 2018 r., której dotyczy spór w niniejszej sprawie. Konsekwencją dokonania czynności prawnej przez osobę zawierającą umowę jako organ osoby prawnej bez umocowania albo z przekroczeniem jego zakres jest zatem, stosownie do art. 39 § 1 k.c., bezskuteczność zawieszona ( negotium claudicans) zdziałanej czynności do czasu potwierdzenia, odmowy potwierdzenia albo upływu czasu na potwierdzenie. Po potwierdzeniu czynności przez osobę, w której imieniu działał fałszywy pełnomocnik, czynność ta jest traktowana jako ważna od chwili dokonania. W przypadku odmowy potwierdzenia lub upływu czasu na potwierdzenie czynność jest kwalifikowana jako bezwzględnie nieważna od chwili dokonania.

Ustawodawca w art. 39 § 1 k.c. przyjął sankcję bezskuteczności zawieszonej czynności prawnej dokonywanej przez rzekomy organ osoby prawnej i kończy to liczne spory doktryny i orzecznictwa na tym tle. Przez wiele lat utrwalona była bowiem linia orzecznicza, według której czynność prawna dokonana przez „fałszywy organ” osoby prawnej jest bezwzględnie nieważna i nie podlega konwalidacji (por: w szczególności: wyrok z dnia 26 czerwca 1997 r., I CKN 13097, Legalis, wyrok z dnia 12 grudnia 1996 r., I CKN 22/96, OSNC 1996/6–7/75; wyrok z dnia 08 maja 2003 r., III RN 66/02, Legalis , wyrok z 16 grudnia 2014 r. V CK 674/03, Legalis, wyrok SN z dnia 08 października 2009 r., II CSK 180/09, Legalis). Stanowisko to uległo zmianie w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2007 r., III CZP 31/07, Legalis, w której dopuszczono możliwość potwierdzenia czynności dokonanej przez organ z przekroczeniem kompetencji. Przyjęta w ww. uchwale wykładnia art. 39 k.c. oznaczała, że skutkiem dokonania czynności prawnej z przekroczeniem przez organ kompetencji była bezskuteczność zawieszona tej czynności. Stanowisko przyjęte w ww. uchwale z dnia 14 września 2007 r. potwierdzone zostało m.in. w wyroku SN z 26 kwietnia 2013 r., II CSK 482/12, Legalis, czy w wyroku z dnia 02 marca 2012 r., I UK 300/11, Legalis, gdzie Sąd Najwyższy uznał, że nie można wywodzić sankcji nieważności bezwzględnej umowy zawartej przez „rzekomy organ” albo organ przekraczający swoje kompetencje z braku przepisu dopuszczającego potwierdzenie takiej umowy i umowa zawarta przez organ przekraczający swoje kompetencje może zostać „sanowana” w trybie art. 103 k.c.

Tym samym brak było podstaw do przyjęcia, że umowa zawarta przez Przewodniczącego Rady Nadzorczej działającego jako organ pozwanej Spółki bez wymaganego prawem umocowania była nieważna, lecz zgodnie z art. 39 § 1 k.c. jej ważność zależała od potwierdzenia przez pozwaną Spółkę.

Przechodząc dalej, Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów apelacji skierowanych tym przeciwko ustaleniom i wnioskom Sądu Rejonowego, w których uznaje on umowę z dnia 02 sierpnia 2018 roku za potwierdzoną per facta concludentia przez pozwaną Spółkę. Podobieństwo funkcji oraz konstrukcji instytucji działania przez organ i pełnomocnika przemawia za stosowaniem w obydwu przypadkach tych samych zasad, co, w ocenie Sądu Okręgowego, uzasadnia sięganie do dorobku doktryny i orzecznictwa na tle art. 103 k.c. w tym także w zakresie możliwości dorozumianego potwierdzenia czynności prawnej dokonanej przez fałszywego pełnomocnika (por. Komentarz do art. 103 k.c., red. Gutowski, Legalis 2018, teza 4, a ponadto tożsame stanowisko w tej materii w: Osajda, Komentarz do art. 103 k.c., Legalis 2018, teza 7, wyrok SA w Warszawie z dnia 23 maja 2014 r., I ACa 1793/13, Legalis, wyrok SA w Łodzi z dnia 04 września 2013 r., III AUa 1759/12, Legalis).

Skoro wątpliwości również Sądu drugiej instancji nie budzi pogląd, wedle którego potwierdzenie umowy może mieć charakter dorozumiany, co jest szczególnie widoczne wówczas, gdy rzekomy mocodawca przystąpił do wykonania umowy zawartej w jego imieniu przez rzekomego pełnomocnika, to zwrócić należy uwagę na następujące okoliczności faktyczne sprawy ustalone przez Sąd rejonowy i niekwestionowane w apelacji wskazujące, że po zawarciu umowy z dnia 02 sierpnia 2018 roku była ona przez obie strony wykonywana. Bezspornie powód zarządzał przedsiębiorstwem pozwanej Spółki, pozwana zaś wypłacała mu umówione wynagrodzenie, nie kwestionowała zawieranych przez niego, jako reprezentanta pozwanej Spółki, umów o pracę ani umów z kontrahentami, pozwana udostępniła powodowi określone umową z dnia 02 sierpnia 2018 r. urządzenia (samochód służbowy, laptop i in.), ponadto po odwołaniu z funkcji Prezesa Zarządu pozwana reprezentowana już przez nowopowołany Zarząd w osobie A. S. wypłaciła powodowi wynikającą z powyższej umowy odprawę, a w uchwale odwołującej powoda z funkcji Prezesa Zarządu zawarto zapis, że wszystkie zawarte z nim umowy zostają rozwiązane, co odnieść należy także do umowy o świadczenie usług zarządzania. Powyższe działania pozwanej Spółki, także w ocenie Sądu Okręgowego, wskazują na dorozumiane potwierdzenie umowy z dnia 02 sierpnia 2018 r., stąd też wiążą pozwaną wszystkie jej postanowienia, w tym też postanowienie zawarte w § 16 ust. 2 umowy dotyczące dochodzonego przez powoda odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji po rozwiązaniu ww. umowy.

Sąd Okręgowy nie podzielił przy tym zarzutów pozwanej Spółki, w których pozwana twierdziła, iż wprowadzenie do umowy o świadczenie usług zarządzania zakazu konkurencji było fikcyjne, gdyż na terenie A. nie ma podmiotów konkurencyjnych dla pozwanej Spółki, stąd też do jego oceny znajduje zastosowanie art. 83 § 1 k.c. przewidujący nieważność pozornej czynności prawnej. Pomijając już, że pozwana w niniejszej sprawie nie wykazała elementów konstytutywnych pozorności umowy stron, a zatem wiedzy i zgody obu stron umowy, że oświadczenie woli jest złożone ,,dla pozoru”, tj. że zgodnie z wolą stron ma nie wywoływać skutków prawnych lub zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, to jako bezpodstawne oceniać należało twierdzenia, że zakaz konkurencji miał dotyczyć jedynie podmiotów prowadzących taką samą działalność, jak pozwana Spółka (tj. przedsiębiorstw ciepłowniczych) i to jedynie na terenie A., a więc posiadających połączenie sieciowe z instalacjami ciepłowniczymi zlokalizowanymi w A.. Twierdzenia takie, jak słusznie podniesiono w odpowiedzi na apelację, nie uwzględniają, że celem zakazu działalności konkurencyjnej jest ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa także w zakresie jego strategii rozwoju, innowacyjności, jego organizacji, struktury pracowniczej, patentów czy też how know. W tym rozumieniu zakaz konkurencji nie może być ograniczony do podmiotów działających w danej branży jedynie na terenie tego samego miasta i to tylko już posiadających warunki techniczne bezpośredniej konkurencji, lecz szerzej – także podmiotów działających co najmniej w tym samym, co pozwana, regionie (a bezsporne było, że podmioty działają w miejscowościach odległych o 20-30 km od siedziby pozwanej Spółki) i mających potencjalne możliwości rozwoju w sposób zagrażający interesom pozwanej. Na takie szersze rozumienie zakazu działalności konkurencyjnej wprost wskazuje treść zawartej przez strony umowy, co wynika z uzupełnionych ustaleń faktycznych. W świetle § 15 ust. 2 działalnością konkurencyjną, której powód w okresie obowiązywania zakazu konkurencji nie mógł podejmować było m.in. prowadzenie bezpośrednio lub pośrednio działalności konkurencyjnej w stosunku do pozwanej Spółki czy podejmowanie jakichkolwiek działań, bezpośrednich lub pośrednich, zmierzających do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, na własny lub cudzy rachunek, osób spośród władz i personelu Spółki w celach prowadzenia działalności konkurencyjnej lub nakłaniania ich do rozwiązania stosunku prawnego łączącego ich z pozwaną Spółką. Nie ma zatem podstaw to przyjęcia, iż zakaz działalności konkurencyjnej był zakazem fikcyjnym, a treść umowy w tym zakresie pozorna. Na marginesie nadmienić należy jeszcze, że także obecny Prezes Zarządu pozwanej Spółki, stosownie do zawartej z nim umowy, także podlega zakazowi działalności konkurencyjnej, stąd pozwana de facto przyznaje, że działalność tak może występować pomimo aktualnego braku na rynku (...) innego przedsiębiorstwa ciepłowniczego, i oceny takiej nie zmienia okoliczność, że – jak wynikało z wyjaśnień pełnomocnika pozwanej na rozprawie apelacyjnej – zakaz konkurencji w umowie z obecnym Prezesem Zarządu został ograniczony jedynie do okresu obowiązywania umowy o świadczenie usług zarządzania.

Biorąc pod uwagę powyższe na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu apelacji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy na mocy art. 98 § 1 i § 1 1 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c., przy czym zasądzone koszty zastępstwa procesowego pozostają w stawce minimalnej określonej w § 2 pkt 6 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

SSO Małgorzata Szostak-Szydłowska SSO Agnieszka Kluczyńska SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz