Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXV Ns 178/18

POSTANOWIENIE

Dnia 17 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR del Elżbieta Lucyna Mojsa

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2018 r. o godz. 14:30, w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Komitetu Wyborczego Wyborców „(...)

z udziałem Komitetu Wyborczego Wyborców „W. K. (...)

o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy

postanawia: oddalić wniosek

SSR del Elżbieta Lucyna Mojsa

UZASADNIENIE

Pismem wniesionym do tut. Sądu 16 października 2018 r. o godz. 15:55, Komitet Wyborczy Wyborców „(...)” reprezentowany przez pełnomocnika A. J., na podstawie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, wniósł o zakazanie uczestnikowi KKWW. K. (...)” rozpowszechniania materiałów wyborczych zawierających nieprawdziwe informacje tj. stwierdzenie „Nasi kandydaci na radnych w swoich okręgach wyborczych” oraz wskazaniu, iż w okręgu wyborczym nr (...) jest nim Pan H. D. z KKW(...)” oraz orzeczenie przepadku materiałów wyborczych w postaci ulotki (wniosek k. 3 – 4).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek podlegał oddaleniu w całości z uwagi na brak legitymacji procesowej po stronie wnioskodawcy.

Zgodnie z dyspozycją artykułu 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeksu wyborczego (Dz.U. z 2018 r. poz. 754), jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz.U. poz. 24, z późn. zm.12), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie stosownego orzeczenia nakazującemu uczestnikowi określonego zachowania się.

Ustawodawca do wystąpienia z wnioskiem w trybie art. 111 Kodeks Wyborczy upoważnia tylko dwa podmioty: kandydata lub pełnomocnika wyborczego zainteresowanego komitetu wyborczego.

Dokonane zatem przez ustawodawcę wyliczenie podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku w trybie art. 111 Kodeks Wyborczy ma charakter katalogu zamkniętego.

Jak podkreśla się w literaturze i orzecznictwie legitymacja procesowa (bierna lub czynna) należy do przesłanek materialnych (merytorycznych), przez które należy rozumieć okoliczności stanowiące w świetle norm prawa materialnego warunki poszukiwania ochrony prawnej na drodze sądowej. Skoro legitymacja procesowa jest przesłanką merytoryczną, o której istnieniu przesądzają przepisy prawa materialnego, mające zastosowanie w konkretnym stanie faktycznym, nie zaś przepisy procesowe, jej brak prowadzi oddalenia powództwa (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 listopada 2013 r. sygn. akt I ACa 629/13).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wnioskodawcy, jakim jest Komitet Wyborczy Wyborców „(...)”, nie przysługuje legitymacja czynna do wystąpienia z przedmiotowym wnioskiem, bowiem nie jest on. podmiotem objętym katalogiem osób uprawnionych do złożenia wniosku w przedmiotowym trybie.

Zarówno w poprzednio obowiązujących ustawach, jak i obecnie obowiązującym kodeksie wyborczym brak jest wyjaśnienia, definicji, czym de facto jest komitet wyborczy. Tworzenie komitetów wyborczych przez wyborców jest powszechnie dopuszczalną przez ustawodawcę formą czynnego uczestnictwa obywateli w kampanii wyborczej, co wynika wprost art. 84 § 2 – 4 ustawy Kodeks Wyborczy. Działania podejmowane przez zarejestrowane komitety wyborcze w ramach kampanii wyborczej podlegają ochronie prawnej. Pomimo, że ustawodawca nie sformułował legalnej definicji „komitetu wyborczego” to w art. 105 ustawy Kodeks Wyborczy zawarł definicję „agitacji wyborczej” i poddał jej przebieg określonym regułom. Przede wszystkim ustawodawca przyznał uprawnienie zgłaszania kandydatów tylko komitetom wyborczym i do ich wyłącznej kompetencji przyznał prowadzenie kampanii wyborczej na rzecz kandydata (art. 84 § 1 ustawy Kodeks Wyborczy).

Bez wątpienia jednak Komitet Wyborczy Wyborców nie posiada ani statusu kandydata ani pełnomocnika wyborczego.

Reasumując z uwagi na brak legitymacji czynnej podmiotu inicjującego postępowanie, wniosek podlegał oddaleniu.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 514 § 2 k.p.c. w zw. z art. 111 § 2 Kodeksu Wyborczego, w każdym przypadku, nawet gdy ustawa wymaga przeprowadzenia rozprawy, jeżeli z treści wniosku wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawcy – sąd może, bez wzywania zainteresowanych do udziału w sprawie, oddalić wniosek na posiedzeniu niejawnym. "Oczywistość" braku uprawnienia musi być widoczna prima facie.

Brak legitymacji czynnej Komitetu Wyborczego Wyborców „(...)” wynika już z treści samego wniosku bowiem wniosek o w trybie wyborczym zgłosiła osoba spoza kręgu uprawnionych wymienionych w art. 111 § Kodeksu Wyborczego. Sąd zatem na podstawie art. 514 § 2 k.p.c. postanowił rozpoznać przedmiotową sprawę na posiedzeniu niejawnym.

Sąd dodatkowo wskazuje, że wniosek z dnia 16 października 2018 r. jest obarczony brakami formalnymi, uniemożliwiającymi nadanie mu biegu (wykazania umocowania do działania w umieniu Komitetu osoby podpisanej pod wnioskiem), jednakże z uwagi na treść § 125 ust. 1 Regulaminu urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2015 r.) odstąpiono od wzywania do ich uzupełnienia.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł, jak w sentencji.

SSR del Elżbieta Lucyna Mojsa

ZARZĄDZENIE

(...)

SSR del Elżbieta Lucyna Mojsa