Pełny tekst orzeczenia

Ic 2000/15

UZASADNIENIE

A. R. (1) (poprzednio) W. domagała się zasądzenia od (...) S.A. w W. kwoty 15.500,00 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 września 2013r. roku do dnia zapłaty oraz kwoty 1.849,45 tytułem odszkodowania obejmującego koszty leczenia powypadkowego wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10.03.2014r. do dnia zapłaty. Ponadto żądała zwrotu kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, jako podstawę dochodzonego od pozwanego roszczenia, wskazywała na okoliczność zdarzenia z dnia 04.06.2013r, kiedy to kierujący samochodem marki B. o nr rej (...), ubezpieczony u pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej, nie udzielił pierwszeństwa przejazdu pojazdowi powódki marki O. (...) o nr rej. (...), czym doprowadził do zderzenia pojazdów. W wyniku zdarzenia powódka odniosła wiele poważnych obrażeń ciała oraz doznała rozstroju zdrowia. Ubezpieczyciel przyznał na rzecz powódki zadośćuczynienie w wysokości 500 zł oraz zwrócił częściowo koszty leczenia. Powódka uważa wypłacone kwoty za rażąco niskie.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty od pełnomocnictwa. Nadto wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu radiologii, ortopedii- traumatologii oraz neurologii.

W uzasadnieniu wskazał, że w sprawie co do zasady przyjął odpowiedzialność za zdarzenie, gdyż sprawca wypadku zawarł umowę ubezpieczenia z pozwanym. W przekonaniu pozwanego wypłacona kwota zadośćuczynienia oraz odszkodowania wyczerpuje w całości wszelkie roszczenia powódki z tytułu wypadku z dnia 4 czerwca 2013r. Sporna pomiędzy stronami jest wysokość należnego zadośćuczynienia oraz zakres skutków, będących następstwem wypadku drogowego, bowiem w ocenie pozwanego nie wszystkie opisane przez powódkę schorzenia pozostają w związku przyczynowo- skutkowym z wypadkiem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04.06.2013 w O. doszło do zderzenia się pojazdów na skutek nie udzielenia pierwszeństwa przejazdu pojazdowi powódki A. R. (1) przez kierowcę pojazdu marki B., w wyniku którego powódka doznała obrażeń ciała i rozstroju zdrowia. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

Dowód: - notatka policyjna k.9

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka była w szoku i towarzyszyło jej silne zdenerwowanie, dlatego początkowo nie odczuwała większych dolegliwości bólowych. Następnego dnia jej stan uległ znacznemu pogorszeniu, tj. wystąpiły silne bóle i ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego, lędźwiowo-krzyżowego, bóle głowy, uczucie ogólnego osłabienia. W związku z powyższym w dniu 05.06.2013 r. A. W. zgłosiła się do Oddziału Ratunkowego Szpitala Wojewódzkiego w O..

UZASADNIENIE

A. R. (1) (poprzednio) W. domagała się zasądzenia od (...) S.A. w W. kwoty 15.500,00 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 września 2013r. roku do dnia zapłaty oraz kwoty 1.849,45 tytułem odszkodowania obejmującego koszty leczenia powypadkowego wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10.03.2014r. do dnia zapłaty. Ponadto żądała zwrotu kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, jako podstawę dochodzonego od pozwanego roszczenia, wskazywała na okoliczność zdarzenia z dnia 04.06.2013r, kiedy to kierujący samochodem marki B. o nr rej (...), ubezpieczony u pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej, nie udzielił pierwszeństwa przejazdu pojazdowi powódki marki O. (...) o nr rej. (...), czym doprowadził do zderzenia pojazdów. W wyniku zdarzenia powódka odniosła wiele poważnych obrażeń ciała oraz doznała rozstroju zdrowia. Ubezpieczyciel przyznał na rzecz powódki zadośćuczynienie w wysokości 500 zł oraz zwrócił częściowo koszty leczenia. Powódka uważa wypłacone kwoty za rażąco niskie.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty od pełnomocnictwa. Nadto wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu radiologii, ortopedii- traumatologii oraz neurologii.

W uzasadnieniu wskazał, że w sprawie co do zasady przyjął odpowiedzialność za zdarzenie, gdyż sprawca wypadku zawarł umowę ubezpieczenia z pozwanym. W przekonaniu pozwanego wypłacona kwota zadośćuczynienia oraz odszkodowania wyczerpuje w całości wszelkie roszczenia powódki z tytułu wypadku z dnia 4 czerwca 2013r. Sporna pomiędzy stronami jest wysokość należnego zadośćuczynienia oraz zakres skutków, będących następstwem wypadku drogowego, bowiem w ocenie pozwanego nie wszystkie opisane przez powódkę schorzenia pozostają w związku przyczynowo- skutkowym z wypadkiem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04.06.2013 w O. doszło do zderzenia się pojazdów na skutek nie udzielenia pierwszeństwa przejazdu pojazdowi powódki A. R. (1) przez kierowcę pojazdu marki B., w wyniku którego powódka doznała obrażeń ciała i rozstroju zdrowia. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

Dowód: - notatka policyjna k.9

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka była w szoku i towarzyszyło jej silne zdenerwowanie, dlatego początkowo nie odczuwała większych dolegliwości bólowych. Następnego dnia jej stan uległ znacznemu pogorszeniu, tj. wystąpiły silne bóle i ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego, lędźwiowo-krzyżowego, bóle głowy, uczucie ogólnego osłabienia. W związku z powyższym w dniu 05.06.2013 r. A. W. zgłosiła się do Oddziału Ratunkowego Szpitala Wojewódzkiego w O..

Wskutek wypadku u poszkodowanej stwierdzono uraz skrętnego kręgosłupa szyjnego, uraz kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego, pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego z radikulopatią C6 po stronie prawej, pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa lędźwiowego z radikulopatią L5 po stronie prawej.

Dowód:

-

karta wypisowa ze szpitalnego oddziału ratunkowego, k.21

-

historia choroby k.22-23

-

karta informacyjna (...) k.25-27

-

historia choroby (...) k.28-29,33-35

-

zeznania powódki k. 114-115,

Silny i powtarzający się ból głowy oraz kręgosłupa szyjnego utrudniały jej funkcjonowanie w życiu codziennym. Odczuwała także bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowego. Występowały pourazowe zespoły bólowe głowy i kręgosłupa na różnych jego odcinkach. Powódka nosiła kołnierz ortopedyczny, co w znacznym stopniu uniemożliwiało jej normalne funkcjonowanie i wykonywanie codziennych czynności. Pokrzywdzona przeszła szereg zabiegów rehabilitacyjnych i fizjoterapeutycznych oraz badań specjalistycznych (badanie RTG kręgosłupa Th i L/S, badanie tomografii komputerowej głowy, badanie USG naczyń, kontrolne badania RTG kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego, badanie rezonansem magnetycznym kręgosłupa szyjnego i odcinka Th i L/S kręgosłupa). W toku leczenia powódka odbyła pięć serii zabiegów rehabilitacyjnych mających na celu poprawę ruchomości oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego. Powódka stosowała szereg środków farmakologicznych. Na skutek wypadku była niezdolna do pracy w okresie od 06.06.2013r. do 08.08.2013r.

Przed wypadkiem powódka nie miała problemów zdrowotnych i nie odczuwała dolegliwości bólowych. W momencie wypadku była aktywną kobietą. Po wypadku powódka odczuwa bóle szyi i okolicy lędźwiowych przy zmianie pogody, dźwiganiu, powracają szumy w uszach. Przed wypadkiem była osobą aktywną, obecnie nie może jeździć na rowerze, a nawet nosić butów na obcasie.

Dowód:

-

historia choroby k.22-23

-

karta wypisowa ze szpitalnego oddziału ratunkowego, k.21

-

badanie TK głowy k.24,38

-

karta informacyjna (...) k.25-27

-

historia choroby (...) k.28-29,33-35

-

badanie USG naczyń k.30

-

badanie RTG k.32

-

paragony i faktury k.49-59

-

wywiad chorobowy z dnia 27.02.2014r. k.36

-

karta informacyjna rehabilitacja ambulatoryjna k.40-45

-

zwolnienie L4 k.45-48

-

zeznania świadka E. W. k.105-106

-

zeznania świadka A. R. (2) k. 107

-

zeznania powódki A. W. k. 114-115,

Wskutek wypadku u poszkodowanej stwierdzono uraz skrętnego kręgosłupa szyjnego, uraz kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego, pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego z radikulopatią C6 po stronie prawej, pourazowy zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa lędźwiowego z radikulopatią L5 po stronie prawej.

Dowód:

-

karta wypisowa ze szpitalnego oddziału ratunkowego, k.21

-

historia choroby k.22-23

-

karta informacyjna (...) k.25-27

-

historia choroby (...) k.28-29,33-35

-

zeznania powódki k. 114-115,

Silny i powtarzający się ból głowy oraz kręgosłupa szyjnego utrudniały jej funkcjonowanie w życiu codziennym. Odczuwała także bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowego. Występowały pourazowe zespoły bólowe głowy i kręgosłupa na różnych jego odcinkach. Powódka nosiła kołnierz ortopedyczny, co w znacznym stopniu uniemożliwiało jej normalne funkcjonowanie i wykonywanie codziennych czynności. Pokrzywdzona przeszła szereg zabiegów rehabilitacyjnych i fizjoterapeutycznych oraz badań specjalistycznych (badanie RTG kręgosłupa Th i L/S, badanie tomografii komputerowej głowy, badanie USG naczyń, kontrolne badania RTG kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego, badanie rezonansem magnetycznym kręgosłupa szyjnego i odcinka Th i L/S kręgosłupa). W toku leczenia powódka odbyła pięć serii zabiegów rehabilitacyjnych mających na celu poprawę ruchomości oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego. Powódka stosowała szereg środków farmakologicznych. Na skutek wypadku była niezdolna do pracy w okresie od 06.06.2013r. do 08.08.2013r.

Przed wypadkiem powódka nie miała problemów zdrowotnych i nie odczuwała dolegliwości bólowych. W momencie wypadku była aktywną kobietą. Po wypadku powódka odczuwa bóle szyi i okolicy lędźwiowych przy zmianie pogody, dźwiganiu, powracają szumy w uszach. Przed wypadkiem była osobą aktywną, obecnie nie może jeździć na rowerze, a nawet nosić butów na obcasie.

Dowód:

-

historia choroby k.22-23

-

karta wypisowa ze szpitalnego oddziału ratunkowego, k.21

-

badanie TK głowy k.24,38

-

karta informacyjna (...) k.25-27

-

historia choroby (...) k.28-29,33-35

-

badanie USG naczyń k.30

-

badanie RTG k.32

-

paragony i faktury k.49-59

-

wywiad chorobowy z dnia 27.02.2014r. k.36

-

karta informacyjna rehabilitacja ambulatoryjna k.40-45

-

zwolnienie L4 k.45-48

-

zeznania świadka E. W. k. 105-106

-

zeznania świadka A. R. (2) k. 107

-

zeznania powódki A. W. k.114-115,

Zgodnie z poczynionymi ustaleniami, sprawca wypadku posiadał polisę OC w pozwanym Towarzystwie (...) S.A. W następstwie tego powódka zgłosiła pozwanemu szkodę, która została przyjęta w dniu 18.08.2013 r., a sprawie nadano nr 66764/2014.

Dowód:- potwierdzenie zgłoszenia szkody k.10

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady, decyzją z dnia 11 września 2013 r., przyznał powódce bezsporną kwotę 500,00 zł tytułem zadośćuczynienia i zrefundował poniesione koszty leczenia w wysokości 975,92 zł oraz koszty dojazdów v wysokości 93,60 zł.

Następnie decyzją z dnia 3 października 2013 r. pozwany przyznał na rzecz powódki dodatkowo kwotę w wysokości 50,00 zł tytułem utraconych dochodów. Po udokumentowaniu przez powódkę poniesienia kolejnych kosztów leczenia, pozwany decyzją z dnia 13 marca 2014 r. zwrócił powódce dalsze koszty leczenia w kwocie 190,45 zł.

Dowód:

-

Pismo (...) S.A. z dnia 11.09.2013 r. -k.12

-

Pismo (...) S.A. z dnia 03.10.2013 r. -k.13

-

Pismo (...) S.A. z dnia 07.01.2014 r. -k.16

-

Pismo (...) S.A. z dnia 13.03.2014 r. -k.18

Biegli lekarze sądowi - ortopeda oraz neurolog stwierdzili, iż na skutek wypadku powódka doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego, bólowego zespołu korzeniowego tej okolicy pourazowej, zmiany zwyrodnieniowej kręgosłupa lędźwiowo krzyżowego pod postacią dyskopatii L5/S1, z centralną protruzją na poziomie LV-S1 bez cech klinicznych objawów ucisku na struktury nerwowe.

Uznali, że zakup kołnierza ortopedycznego oraz faktury z jednostek rehabilitacyjnych wykonywanych we własnym zakresie z racji długiego oczekiwania na rehabilitację odpłatną przez NFZ są uzasadnione. Wyszczególnione faktury potwierdzające zakup badań lekarskich, rehabilitacji, badań obrazowych i leków wynikały z konieczności ujawniających się dolegliwości i objawów chorobowych.

Biegli przyjęli, że powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem w dniu 4 czerwca 2013r. zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002r. wg par 94a - w wysokości 5% (pięć procent).

Dowód:

-

opinia z dnia 25.05.2016r. k. 125-131

-

opinia z dnia 25.06.2016r. k. 169-173

-

przesłuchanie biegłego e-protokół

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszym postępowaniu Sąd był zobligowany do oceny materiału dowodowego w postaci dokumentów w tym dokumentacji medycznej, osobowych źródeł dowodowych w postaci przesłuchania strony powodowej oraz świadków E. W. i A. R. (2) oraz opinii biegłych z zakresu ortopedii i neurologii.

Sąd oceniając wszystkie dowody kierował się treścią art. 233 §1 k.p.c., który stanowi, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, kierując się doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego wnioskowania.

Bezsporne w przedmiotowej sprawie były okoliczności zdarzenia. Sporną kwestią pomiędzy stronami były zakres skutków będących następstwem wypadku, wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania. Pozwany jako ubezpieczyciel sprawcy szkody przyjął swoją odpowiedzialność co do zasady i wskazał, że przyznana suma pieniężna w wysokości 1.809,97 zł w tym 500,00 zł zadośćuczynienia spełnia funkcję kompensacyjną i jest adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy.

Zgodnie z przepisem art. 444 i 455 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywda jako następstwo* którego nie da się precyzyjnie ustalić, oraz zadośćuczynienie które winno ją kompensować było przedmiotem bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, a także pozostaje w obszarze zainteresowań nauki prawa. Ustawodawca w art. 445 k.c. pozostawił Sądowi większą swobodę w ustalaniu wysokość zadośćuczynienia wprowadzając kryterium „odpowiedniej sumy", którą może przyznać poszkodowanemu. Kwota ta nie może być jednak oderwana od okoliczności faktycznych, ustalonych w postępowaniu dowodowym, a także odbiegać od realiów konkretnej sprawy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 grudnia 2010 r. wskazał, iż „krzywda, której naprawienia może domagać się osoba na podstawie art. 445 k.c., stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia, etc. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu w wyglądzie, mobilności, poczuciu osamotnienia, nieprzydatności społecznej bądź nawet wykluczenia społecznego. Może polegać także na obawie o stan zdrowia, a zatem działanie podważające poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego stanowi także działanie zagrażające dobru osobistemu, jakim jest zdrowie i może powodować krzywdę polegającą na znoszeniu cierpień psychicznych związanych z zagrożeniem. Przy czym naruszenie bezpieczeństwa zdrowia, powodujące lęk o stan zdrowia w istocie stanowi zagrożenie dla dobra osobistego, jakim jest zdrowie. Nie tylko trwałe, ale także chwilowe zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych, usprawiedliwiają przyznanie zadośćuczynienia." (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2010 roku, sygn. akt I PK 95/10, niepublikowany). Kryteria miarkowania zadośćuczynienia zostały w sposób przykładowy określone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietna 2006 r. i tak „kryteria istotne przy ustalaniu "odpowiedniej" sumy zadośćuczynienia to: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy." (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r. IV CSK 99/05 niepublikowany).

Stan zdrowia powódki został ustalony w oparciu o sporządzone na zlecenie Sądu, opinie biegłych sądowych lekarzy z zakresu ortopedii i neurologii. Biegli sądowi ustalili, że na skutek wypadku powódka doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego, bólowego zespołu korzeniowego tej okolicy pourazowej, zmiany zwyrodnieniowej kręgosłupa lędźwiowo krzyżowego pod postacią dyskopatii L5/S1, z centralną protruzją na poziomie LY-Sl bez cech klinicznych objawów ucisku na

Sąd oceniając wszystkie dowody kierował się treścią art. 233 §1 k.p.c., który stanowi, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, kierując się doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego wnioskowania.

Bezsporne w przedmiotowej sprawie były okoliczności zdarzenia. Sporną kwestią pomiędzy stronami były zakres skutków będących następstwem wypadku, wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania. Pozwany jako ubezpieczyciel sprawcy szkody przyjął swoją odpowiedzialność co do zasady i wskazał, że przyznana suma pieniężna w wysokości 1.809,97 zł w tym 500,00 zł zadośćuczynienia spełnia funkcję kompensacyjną i jest adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy.

Zgodnie z przepisem art. 444 i 455 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywda jako następstwo, którego nie da się precyzyjnie ustalić, oraz zadośćuczynienie które winno ją kompensować było przedmiotem bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, a także pozostaje w obszarze zainteresowań nauki prawa. Ustawodawca w art. 445 k.c. pozostawił Sądowi większą swobodę w ustalaniu wysokość zadośćuczynienia wprowadzając kryterium „odpowiedniej sumy", którą może przyznać poszkodowanemu. Kwota ta nie może być jednak oderwana od okoliczności faktycznych, ustalonych w postępowaniu dowodowym, a także odbiegać od realiów konkretnej sprawy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 grudnia 2010 r. wskazał, iż „krzywda, której naprawienia może domagać się osoba na podstawie art. 445 k.c., stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia, etc. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu w wyglądzie, mobilności, poczuciu osamotnienia, nieprzydatności społecznej bądź nawet wykluczenia społecznego. Może polegać także na obawie o stan zdrowia, a zatem działanie podważające poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego stanowi także działanie zagrażające dobru osobistemu, jakim jest zdrowie i może powodować krzywdę polegającą na znoszeniu cierpień psychicznych związanych z zagrożeniem. Przy czym naruszenie bezpieczeństwa zdrowia, powodujące lęk o stan zdrowia w istocie stanowi zagrożenie dla dobra osobistego, jakim jest zdrowie. Nie tylko trwałe, ale także chwilowe zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych, usprawiedliwiają przyznanie zadośćuczynienia." (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2010 roku, sygn. akt I PK 95/10, niepublikowany). Kryteria miarkowania zadośćuczynienia zostały w sposób przykładowy określone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietna 2006 r. i tak „kryteria istotne przy ustalaniu "odpowiedniej" sumy zadośćuczynienia to: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy." (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r. IV CSK 99/05 niepublikowany).

Stan zdrowia powódki został ustalony w oparciu o sporządzone na zlecenie Sądu, opinie biegłych sądowych lekarzy z zakresu ortopedii i neurologii. Biegli sądowi ustalili, że na skutek wypadku powódka doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego, bólowego zespołu korzeniowego tej okolicy pourazowej, zmiany zwyrodnieniowej kręgosłupa lędźwiowo krzyżowego pod postacią dyskopatii L5 / S1, z centralną protruzją na poziomie LY-Sl bez cech klinicznych objawów ucisku na

Sąd oceniając wszystkie dowody kierował się treścią art. 233 §1 k.p.c., który stanowi, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, kierując się doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego wnioskowania.

Bezsporne w przedmiotowej sprawie były okoliczności zdarzenia. Sporną kwestią pomiędzy stronami były zakres skutków będących następstwem wypadku, wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania. Pozwany jako ubezpieczyciel sprawcy szkody przyjął swoją odpowiedzialność co do zasady i wskazał, że przyznana suma pieniężna w wysokości 1.809,97 zł w tym 500,00 zł zadośćuczynienia spełnia funkcję kompensacyjną i jest adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy.

Zgodnie z przepisem art. 444 i 455 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywda jako następstwo, którego nie da się precyzyjnie ustalić, oraz zadośćuczynienie które winno ją kompensować było przedmiotem bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, a także pozostaje w obszarze zainteresowań nauki prawa. Ustawodawca w art. 445 k.c. pozostawił Sądowi większą swobodę w ustalaniu wysokość zadośćuczynienia wprowadzając kryterium „odpowiedniej sumy", którą może przyznać poszkodowanemu. Kwota ta nie może być jednak oderwana od okoliczności faktycznych, ustalonych w postępowaniu dowodowym, a także odbiegać od realiów konkretnej sprawy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 grudnia 2010 r. wskazał, iż „krzywda, której naprawienia może domagać się osoba na podstawie art. 445 k.c., stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia, etc. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu w wyglądzie, mobilności, poczuciu osamotnienia, nieprzydatności społecznej bądź nawet wykluczenia społecznego. Może polegać także na obawie o stan zdrowia, a zatem działanie podważające poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego stanowi także działanie zagrażające dobru osobistemu, jakim jest zdrowie i może powodować krzywdę polegającą na znoszeniu cierpień psychicznych związanych z zagrożeniem. Przy czym naruszenie bezpieczeństwa zdrowia, powodujące lęk o stan zdrowia w istocie stanowi zagrożenie dla dobra osobistego, jakim jest zdrowie. Nie tylko trwałe, ale także chwilowe zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych, usprawiedliwiają przyznanie zadośćuczynienia." (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2010 roku, sygn. akt I PK 95/10, niepublikowany). Kryteria miarkowania zadośćuczynienia zostały w sposób przykładowy określone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietna 2006 r. i tak „kryteria istotne przy ustalaniu "odpowiedniej" sumy zadośćuczynienia to: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy." (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r. IV CSK 99/05 niepublikowany).

Stan zdrowia powódki został ustalony w oparciu o sporządzone na zlecenie Sądu, opinie biegłych sądowych lekarzy z zakresu ortopedii i neurologii. Biegli sądowi ustalili, że na skutek wypadku powódka doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego, bólowego zespołu korzeniowego tej okolicy pourazowej, zmiany zwyrodnieniowej kręgosłupa lędźwiowo krzyżowego pod postacią dyskopatii L5/S1, z centralną protruzją na poziomie LY-Sl bez cech klinicznych objawów ucisku na struktury nerwowe. Biegli przyjęli długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% stosując się do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania, który to ustala się według zasad w nim przewidzianych. Rozporządzenie przewiduje za urazowe zespoły korzonkowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) szyjne - w zależności od stopnia: od 5-20%. Nie jest zatem możliwe określenia urazu przebytego przez powódkę w odmienny sposób niż podany przez biegłych. Należy także mieć na uwadze, że Sąd biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy rozstrzyga o należnym zadośćuczynieniu. Oprócz ustalonej wysokości uszczerbku ma również na uwadze rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy.

Opinie biegłych sądowych zostały sporządzone fachowo, rzetelnie, biegli odnieśli się do wskazanych zarzutów.

Zwrócić należy uwagę, iż powódka jest osobą młodą (30 lat), jak wskazali biegli w wyniku przebytego urazu powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wypadek komunikacyjny spowodował u powódki silny i powtarzający się ból głowy oraz kręgosłupa szyjnego, które utrudniają jej funkcjonowanie w życiu codziennym. Odczuwa także bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowego. Powódka była osobą aktywną, obecnie nie może jeździć na rowerze. Przy zmianach atmosferycznych nadal odczuwa dolegliwości bólowe. Ma trudności z zasypianiem. Nie może chodzić w butach na obcasach, co dla młodej kobiety stanowi uciążliwość. Przez dwa miesiące po wypadku nie była zdolna do pracy, przebywała na zwolnieniu chorobowym. Zmuszona była przejść wiele badań, rehabilitacji, korzystać z farmakologii i konsultacji.

Okolicznością bezsporną pozostawała wypłata 500 zł kwoty zadośćuczynienia. Dokonując analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, uwzględniając wypracowane stanowisko judykatury, zwłaszcza SN, tut. Sąd uznał, iż dochodzone przez powódkę zadośćuczynienie w wysokości 15.500,00 zł, jest adekwatne do rozmiaru doznanych w następstwie wypadku przez powódkę cierpień. Biorąc pod uwagę zakres doznanych obrażeń, cierpienie fizyczne i psychiczne związane z wypadkiem i skutki z tym związane dla życia powódki, prawidłowy przebieg leczenia, oraz stanowisko pozwanego, w ocenie Sądu to odpowiednia suma zadośćuczynienia w rozumieniu art. 445 k.c. Nie stanowi bowiem źródła bezpodstawnego wzbogacenia powódki i zgodne jest z kryterium adekwatności i utrzymania kwoty zadośćuczynienia w rozsądnych granicach. Kwota ta, w uznaniu Sądu rekompensuje krzywdy jakie doznała powódka, jest też adekwatna do rozmiaru uszczerbku powstałego na jej zdrowiu. Jakkolwiek trudnym, a nawet praktycznie niemożliwym jest przeliczenie na materialną wartość pieniędzy krzywd i cierpień doznanych w wyniku zdarzeń losowych, to jednak tut. Sąd stanął na stanowisku, że przyznanie powódce kwoty stanowiącej wartość zawisłego sporu, jest zgodne z istotą i charakterem zadośćuczynienia, które powinno rekompensować i łagodzić skutki wyrządzonej krzywdy. Ustalenie odpowiedniej sumy należy do sfery uznania sędziowskiego, która ograniczona jest jednak okolicznościami rozpoznawanej sprawy. Ponadto, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 stycznia 2011 r. I PK 145/10 „przy ocenie wysokości zadośćuczynienia w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne w postaci czasu trwania oraz stopnia intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalności skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, wieku poszkodowanego, a także czynniki subiektywne, jak poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową itp. (por. uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej SN z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, OSNCP Nr 9/1974, poz. 145 oraz wyrok z 30.1.2004 r., I CK 131/03, OSNC Nr 2/2005, poz. 40).

W ocenie Sądu, kwota przyznana powódce jest adekwatna i oddająca w stopniu najbardziej zbliżonym należną rekompensatę za doznaną krzywdę, nie będzie także prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia powódki.

W polskim systemie prawnym, co wynika zarówno z przepisów prawa jak i z orzecznictwa sądowego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi określone skutki prawne, stanowi o tym art. 6 k.c. Z powołanego przepisu wynika jedna z naczelnych zasad procesu sądowego polegająca na tym, że dowód wykazania prawdziwości określonego faktu obciąża tego, kto się na dany fakt powołuje dla uzasadnienia dochodzonego przed sądem prawa. Potwierdzeniem powyższej zasady jest również art. 232 k.p.c. zgodnie, z którym strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Mając na uwadze powyższe to na pozwanym jako stronie która z podnoszonych przez siebie twierdzeń pragnie wywodzić określony skutek prawny w postaci obniżenia kwoty dochodzonej pozwem, ograniczenia odpowiedzialności spoczywał obowiązek jej wykazania.

Powódka domagała się ponadto zwrotu kwoty 1.849,45 zł poniesionych kosztów leczenia powypadkowego. Sąd dysponując złożonymi przez powódkę fakturami i paragonami, dokumentującymi koszty badań, konsultacji lekarskich, rehabilitacji i leków na w/w kwotę, uwzględnił żądanie w całości, uznając je za uzasadnione. Biegli stwierdzili, że wyszczególnione faktury potwierdzające zakup badań lekarskich, rehabilitacji, badań obrazowych i leków wynikały z konieczności ujawniających się dolegliwości i objawów chorobowych. Ponadto uznali, że zakup kołnierza ortopedycznego oraz faktury z jednostek rehabilitacyjnych wykonywanych we własnym zakresie są uzasadnione z racji długiego oczekiwania na rehabilitację odpłatną przez NFZ. Powódka wskazała, że w możliwym zakresie korzystała także ze świadczeń refundowanych przez NFZ. Zdaniem Sądu jest rzeczą całkowicie zrozumiałą, iż zdrowa i sprawna dotychczas powódka znalazła się w sytuacji dla siebie nie tylko nietypowej, ale wręcz egzotycznej - gdy z osoby aktywnej, żywotnej stała się osobą bierną, apatyczną, zrezygnowaną. Jest więc oczywiste, iż w takiej sytuacji dążyła do jak najszybszej diagnozy i leczenia, aby powrócić do aktywności życiowej - a to nie było możliwe w ramach świadczeń NFZ co jest niestety faktem notoryjnym.

Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia (por. wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, Mon. Praw. 2008, nr 3, s. 116). W szczególności będą to koszty dojazdu w celu leczenia, a więc wydatki związane z postawieniem diagnozy, terapią i rehabilitacją poszkodowanego. Ich zakres nie może ograniczać się do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym - zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej - przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego (por. wyrok SN z dnia 12 grudnia 2002 r., II CKN 1018/00, LEX nr 75352). Stąd uzasadnione może być żądanie zwrotu kosztów, jakie poszkodowany poniósł na konsultację u wybitnego specjalisty (por. wyrok SN z dnia 26 czerwca 1969 r., II PR 217/69, OSN 1970, nr 3, poz. 50.

Orzeczenie dotyczące odsetek uzasadnia przepis art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 392 z późn. zm.) zgodnie, z którym Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc.

Biegłemu przyznano wynagrodzenie na podstawie art. 288 kpc.

Orzeczenie z pkt. IV. uzasadnia art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu uzasadnia przepis art. 98 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji wyroku.